Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Maria Jagielska Sędziowie Sędzia WSA Olga Żurawska-Matusiak Asesor WSA Andrzej Kuna (spr.) Protokolant Michał Syta po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 maja 2006 r. sprawy ze skargi P. Z. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie z dnia [...] stycznia 2005 r. nr [...] w przedmiocie skierowania na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji w zakresie uprawnień kat. B 1. uchyla zaskarżoną decyzję; 2. stwierdza, że uchylona decyzja nie podlega wykonaniu.

Komendant Wojewódzki Policji w R. pismem z dnia [...] września 2004 roku skierował do Starostwa Powiatowego w Ż. wniosek o sprawdzenie kwalifikacji do kierowania pojazdem w ramach posiadanych uprawnień P. Z. w związku z otrzymaniem łącznie 31 punktów za wielokrotne naruszenie przepisów ruchu drogowego.

Starosta Ż. działając na podstawie art.114 ust1 pkt 1 lit.b ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2003 r., Nr 58, poz. 515 ze zm.)

skierował skarżącego na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji w terminie do dnia 24 października 2004 roku.

P. Z. pismami z dnia 3 i 24 października 2004 roku skierowanymi do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie wniósł o przesunięcie terminu egzaminu kontrolnego do czasu zakończenia odbycia kary pozbawienia wolności.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w W.w oparciu o art. 138§1 pkt1 w zw. z art.114 ust. 1 pkt 1 lit.b ustawy Prawo o ruchu drogowym decyzją z dnia 17 stycznia 2005 roku utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję.

W uzasadnieniu podniesiono, że nie może być przeszkodą do wydania decyzji o skierowanie na egzamin kontrolny czasowy brak możliwości do jego przystąpienia, nie spowodowany czynnikami zawinionymi przez organ administracji. Tym samym brak jest podstaw do wydłużenia terminu do przedłożenia dokumentu potwierdzającego zdanie egzaminu do czasu zakończenia przez skarżącego odbywania kary pozbawienia wolności.

W dniu [...] lutego 2005 roku skarżący wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, podnosząc, że z przyczyn od niego niezależnych nie mógł przystąpić do egzaminu w wyznaczonym terminie, ponieważ w tym okresie odbywał karę pozbawienie wolności.

W odpowiedzi na skargę organ podtrzymując swoje stanowisko wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z przepisem art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

W świetle powołanego przepisu ustawy Wojewódzki Sąd Administracyjny w zakresie swojej właściwości ocenia zaskarżoną decyzję administracyjną lub postanowienie z punktu widzenia ich zgodności z prawem materialnym i przepisami postępowania administracyjnego, według stanu faktycznego i prawnego obowiązującego w dacie wydania tej decyzji lub postanowienia. Sąd nie bada więc celowości, czy też słuszności zaskarżonego aktu.

Ponadto, co wymaga podkreślenia, Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (vide: art. 134 § 1 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz.U. z 2002 r. Nr 153 poz. 1270 ze zm.).

Kontrolując zaskarżone decyzje z punktu widzenia powyższych zasad sąd uznał skargę za zasadną.

Bezspornym faktem jest, że skarżący zgromadził na swoim koncie 31 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego. W związku z powyższym zgodnie dyspozycją art. 114 ust.1 pkt 1 lit.b ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2003 r., Nr 58, poz. 515 ze zm.), który stanowi, że kontrolnemu sprawdzeniu kwalifikacji podlega osoba posiadająca uprawnienia do kierowania pojazdem, skierowana decyzja starosty na wniosek komendanta wojewódzkiego policji, w razie przekroczenia 24 punktów otrzymanych na podstawie art. 130 ust.1, był zobligowany do przystąpienia do egzaminu kontrolnego. Natomiast § 7 ust.1 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 grudnia 2002 roku w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy o ruchu drogowym (Dz.U. Nr 236, poz.1998) nakłada na komendanta wojewódzkiego policji obowiązek wystąpienia do właściwego organu w sprawach wydawania prawa jazdy z wnioskiem o kontrolne sprawdzenie kwalifikacji kierowcy, w zakresie wszystkich posiadanych przez niego kategorii praw jazdy, w razie przekroczenia przez niego 24 punktów otrzymanych za naruszenie przepisów ruchu drogowego.

Zarówno wyżej cytowane Rozporządzenie, jak również przywołane w zaskarżonych decyzjach przepisy ustawy Prawo o ruchu drogowym nie odnoszą się do kwestii, w jakim terminie winien być przeprowadzony egzamin sprawdzający kwalifikacje do kierowania pojazdem w ramach posiadanych uprawnień. Należy zgodzić się z organem, że termin poddania się egzaminowi kontrolnemu powinien być krótki, z uwagi na zapewnienie bezpieczeństwa ruchu drogowego, ale na tyle realny by umożliwić zainteresowanej osobie przystąpienie do jego zdawania. Organ nie może wydawać decyzji, która już w dacie wydania jest niewykonalna z przyczyn niezależnych od adresata decyzji.

W odwołaniu skarżący podniósł, że nie mógł wywiązać się z obowiązku nałożonego przez Starostę Ż. i przystąpić w zakreślonym decyzją terminie do kontrolnego sprawdzenia kwalifikacji do kierowania pojazdami, ponieważ przebywał w zakładzie karnym. Mimo przywołania powyższej okoliczności Samorządowe Kolegium Odwoławcze w W. nie poczyniło żadnych ustaleń w kierunku, czy skarżący faktycznie odbywa karę pozbawienia wolności, w jakim wymiarze kara ta została orzeczona, kiedy skarżący zaczął ją odbywać, kiedy przewidywany jest jej koniec i czy w dacie wydawania decyzji przez Starostę Ż. był już pozbawiony wolności, naruszając tym samym dyspozycje art. 7 i 77 §1 kpa.

Z zasady prawdy obiektywnej sformułowanej w art.7 kpa wynika, że sprawę należy rozpatrzyć ponownie w takim stanie faktycznym i prawnym, w jakim znajduje się ona w dacie orzekania przez organ czy to pierwszej instancji (samokontrola), czy odwoławczy. Celem postępowania odwoławczego nie jest bowiem sama kontrola poprawności rozstrzygnięcia podjętego w pierwszej instancji (nie jest to kasacja), lecz uzupełnienie stanu faktycznego i materiału dowodowego sprawy oraz uwzględnienie tych zmian w stanie prawnym.

Koncepcja organu orzekającego zakładająca, że interes publiczny należy przeciwstawić interesowi indywidualnemu, ponieważ ze swojej istoty stanowi on jego przeciwieństwo, jest w demokratycznym państwie prawnym nie do zaakceptowania. Wręcz przeciwnie, zadaniem administracji powinno obecnie być dążenie - w ramach określonych przez przepisy prawa - do harmonizowania, czy też godzenia ze sobą obu tych interesów. Przepis art. 77 § 1 kpa nakłada na organy administracji publicznej obowiązek zgromadzenia całego materiału dowodowego koniecznego do prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy. Z powołanego przepisu wynika między innymi, że organ administracji jest zobowiązany z urzędu przeprowadzić dowody służące ustaleniu stanu faktycznego sprawy. Zaniechanie przez organy administracji państwowej podjęcia czynności procesowych zmierzających do zebrania pełnego materiału dowodowego jest uchybieniem przepisom postępowania administracyjnego, powodującym wadliwość decyzji.

Zdaniem Sądu organ, niezależnie od powyższych uchybień, dopuścił się w toku postępowania administracyjnego naruszenia zasady pogłębiana zaufania obywateli do organów państwa wyrażoną w art. 8 k.p.a. Z zasady wyrażonej w tym przepisie wynika przede wszystkim wymóg praworządnego i sprawiedliwego prowadzenia postępowania i rozstrzygnięcia sprawy przez organ administracji publicznej, co jest zasadniczą treścią zasady praworządności (art. 6 k.p.a.). Tylko postępowanie odpowiadające takim wymogom i decyzje wydane w wyniku tak ukształtowanego postępowania mogą wzbudzać zaufanie obywateli do organów administracji publicznej nawet wtedy, gdy decyzje administracyjne nie uwzględniają ich żądań. Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 7 grudnia 1984 r., sygn. akt III SA 729/84, ONSA 1984, nr 2, poz. 117, podkreślił, że w celu realizacji tej zasady konieczne jest przede wszystkim ścisłe przestrzeganie prawa, zwłaszcza w zakresie dokładnego wyjaśnienia okoliczności sprawy, konkretnego ustosunkowania się do żądań i twierdzeń stron oraz uwzględniania w decyzji zarówno interesu społecznego, jak i słusznego interesu obywateli, przy założeniu, że wszyscy obywatele są równi wobec prawa. Zdaniem Sądu zasadom takim nie odpowiada takie prowadzenie postępowania administracyjnego, w którym organy prowadzące to postępowanie, bez wszechstronnego wyjaśnienia okoliczności sprawy, uwzględniają tylko jeden z wchodzących w grę interesów, nie ustosunkowując się do zgłaszanych w toku postępowania twierdzeń i wniosków stron reprezentujących inne interesy. Ponadto w ocenie Sądu spełnienie normy wynikającej z przepisu art. 8 k.p.a. wymaga prowadzenia postępowania administracyjnego w taki sposób, aby w szczególności w uzasadnieniu decyzji przekonać stronę, że jej stanowisko zostało poważnie wzięte pod uwagę, a jeżeli zapadło inne rozstrzygnięcie, to przyczyną tego są istotne powody.

Reasumując należy uznać, że organ naruszył powyższe przepisy postępowania w sposób mający istotny wpływ na wynik niniejszej sprawy.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł, jak w sentencji wyroku na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a.