Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Henryk Wach po rozpoznaniu w dniu 12 grudnia 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej zażalenia M. W. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 22 lutego 2017 r., sygn. akt I SA/Gd 21/17 w zakresie odrzucenia skargi w sprawie ze skargi M. W. na decyzję Dyrektora Pomorskiego Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z dnia [...] października 2016 r., nr [...] w przedmiocie przyznania płatności dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi lub szczególnymi postanawia: oddalić zażalenie

Postanowieniem z dnia 22 lutego 2017 r., sygn. akt I SA/Gd 21/17 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku odrzucił skargę M. W. na decyzję Dyrektora Pomorskiego Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z dnia [...] października 2016 r., nr [...] w przedmiocie przyznania płatności dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi lub szczególnymi.

Sąd pierwszej instancji orzekał w następującym stanie faktycznym i prawnym:

Decyzja Dyrektora Pomorskiego Oddziału Regionalnego ARiMR z dnia [...] października 2016 r., w przedmiocie przyznania płatności dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi lub szczególnymi została doręczona skarżącej w dniu 26 października 2016 r. Zamieszczono w niej prawidłowe pouczenie, że przysługuje na nią skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, wnoszona w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia za pośrednictwem Dyrektora Pomorskiego Oddziału Regionalnego ARiMR z siedzibą w Gdyni.

Skarga złożona przez stronę została skierowana – wbrew treści pouczenia i dyspozycji art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity Dz. U. z 2017 r., poz. 1369 dalej: p.p.s.a.) – do Prezesa ARiMR w Warszawie, zamiast do Dyrektora Pomorskiego Oddziału Regionalnego ARiMR za pośrednictwem platformy e-PUPAP.

Departament Kontroli i Bezpieczeństwa Prezesa ARiMR w Warszawie przekazał, mając na uwadze treść przepisu art. 54 § 1 p.p.s.a., do organu odwoławczego w dniu 1 grudnia 2016 r., celem nadania skardze dalszego biegu w trybie art. 54 § 2 p.p.s.a.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku odrzucając skargę strony wskazał, że zaskarżona decyzja została doręczona stronie w dniu 26 października 2016 r. Skarżąca została w niej prawidłowo pouczona o terminie i trybie wniesienia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Skarga została skierowana – wbrew treści pouczenia i dyspozycji art. 54 § 1 p.p.s.a. – do Prezesa ARiMR w Warszawie, zamiast do Dyrektora Pomorskiego Oddziału Regionalnego ARiMR za pośrednictwem platformy e-PUPAP (która w obecnym stanie prawnym nie znajduje zastosowania przy doręczeniu pism w postępowaniu sądowo-administracyjnym), w dniu 25 listopada 2016 r. Następnie przekazano ją do właściwego organu. To ostanie zdarzenie miało miejsce w dniu 1 grudnia 2016 r. W konsekwencji ten dzień Sąd I instancji uznał za datę wniesienia skargi do sądu. Oznaczało to, że skarga została wniesiona po upływie ustawowego terminu. Minął on bowiem w dniu 25 listopada 2016 r.

Zażalenie na postanowienie o odrzuceniu skargi wniosła M. W.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do art. 53 § 1 p.p.s.a. skargę wnosi się w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie. Natomiast w myśl art. 54 § 1 i 2 p.p.s.a. skargę do sądu administracyjnego wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi. Organ zaś przekazuje skargę sądowi wraz z kompletnymi i uporządkowanymi aktami sprawy i odpowiedzią na skargę w terminie trzydziestu dni od dnia jej otrzymania. Skarga, jako pismo składane w postępowaniu sądowoadministracyjnym, winna odpowiadać wymogom określonym w art. 46 p.p.s.a. Jednym z obowiązkowych jego elementów jest podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika.

Obowiązujące w dniu złożenia skargi przez skarżącą przepisy nie przewidywały możliwości wnoszenia i weryfikacji pism składanych w formie elektronicznej, zarówno za pośrednictwem ogólnodostępnych protokołów stosowanych w korespondencji elektronicznej (e-mail), jak i za pomocą sformalizowanych środków, takich jak platforma ePUAP. Platforma ta, mimo że jest oficjalnym i usankcjonowanym środkiem prowadzenia korespondencji z organami administracji publicznej, nie ma zastosowania w postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Strony, które zdecydują się na korzystanie z komunikacji elektronicznej narażają się na niebezpieczeństwo uchybienia terminowi do wystąpienia z poszczególnymi środkami procesowymi, tak jak to miało miejsce w niniejszej sprawie.

Sąd orzekający w niniejszej sprawie zgadza się bowiem z poglądem wyrażonym w orzecznictwie sądów administracyjnych, że za moment wniesienia pisma skierowanego do sądu administracyjnego, złożonego za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej, uznać trzeba chwilę, kiedy dokument ten zostanie "zmaterializowany" przez dokonanie jego wydruku i opatrzenie go urzędowymi pieczęciami, potwierdzającymi przyjęcie pisma (np. postanowienia NSA z dnia 31 marca 2016 r., sygn. akt I OZ 268/16 i I OZ 261/16, z dnia 22 marca 2016 r., sygn. akt I OZ 246/16, z dnia 8 kwietnia 2016 r., sygn. akt I OZ 307/16, z dnia 14 czerwca 2016 r., sygn. akt Ii FZ 348/16, publ. http://orzezcenia.nsa.gov.pl).

Podkreślić należy, że dopiero wydrukowane i opatrzone podpisem oraz pieczęciom pismo może zostać przekazane sądowi. Stwierdzenie powyższe dotyczy także pism wniesionych za pośrednictwem platformy ePUAP. W konsekwencji za datę otrzymania pisma uznać należy dopiero moment, gdy możliwe jest faktyczne przekazanie przez organ skargi do sądu. Mowa więc dopiero o dacie, w której pismo przyjmie odpowiednią formę, co w niniejszej sprawie sprowadza się do daty jego wydrukowania. Urzędowe Potwierdzenie Doręczenia nie jest bowiem dokumentem, który może mieć zastosowanie do określenia terminu doręczenia pisma w toku postępowania sądowoadministracyjnego i nie odnosi ono takiego samego skutku jak w toku postępowania administracyjnego. W konsekwencji za datę doręczenia skargi w niniejszej sprawie należało uznać dzień 1 grudnia 2016 r., kiedy Departament Kontroli i Bezpieczeństwa Prezesa ARiMR w Warszawie przekazał do organu odwoławczego skargę strony, celem nadania jej dalszego biegu w trybie art. 54 § 2 p.p.s.a. Spowodowało to, że skarga podlegała odrzuceniu jako wniesiona po terminie, który upływał 25 listopada 2016 r.

Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że zarzuty zawarte w zażaleniu nie są zasadne. Dlatego na podstawie art. 184 w związku z art. 197 § 2 p.p.s.a., zażalenie oddalił.