Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

W sytuacji w której organ nie ma pewności co do adresu strony nie można mówić o skuteczności zastępczego doręczenia w trybie art. 44 K.p.a.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku Wydział II w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Grażyna Gryglaszewska (spr.) po rozpoznaniu w dniu 17 marca 2016 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi w sprawie ze skargi Z. S. na decyzję P. Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w B. z dnia [...] marca 2015 r. nr [...] w przedmiocie obciążenia opłatą za czynności kontrolne p o s t a n a w i a przywrócić termin do wniesienia skargi

Skarżąca w dniu [...] lipca 2015 r., bezpośrednio w siedzibie organu, złożyła do sądu administracyjnego skargę na decyzję P. Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w B., utrzymującą w mocy decyzję Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w H. z dnia 31 grudnia 2014 r. nr [...], obciążającą ją opłatą za czynności kontrolne w kwocie 255 zł. Sposób i termin wniesienia skargi został potwierdzony przez pełnomocnika organu w oświadczeniu z dnia [...] października 2015 r. (k. 13 akt sądowych). Skarżąca jednocześnie złożyła wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia skargi. We wniosku podała, że kwestionowana decyzja nie została jej doręczona. Podniosła przy tym, że jej jedyny adres do dręczeń to ul. [...] w B. W piśmie procesowym z dnia [...] listopada 2015 r., stanowiącym odpowiedź na wezwanie Sądu o uprawdopodobnienie braku winy w dochowaniu terminu do wniesienia skargi, skarżąca podała, że cała sprawa rozbija się o to, iż zdaniem organ odwoławczego, w jakiejś dacie doszło do doręczenia zastępczego decyzji. Zdaniem skarżącej o żadnym skutecznym doręczeniu zastępczym nie może być mowy. Wskazała, że zgodnie z treścią wpisu do CEIDG od stycznia 2014 r., jej adres korespondencyjny to B. Zdaniem skarżącej to na ten adres organ powinien wysyłać korespondencję. Adres w [...] nie jest jej adresem w rozumieniu przepisów K.p.a tj. nie jest adresem pracy czy też zamieszkania (k. 24-25 akt sądowych).

Z akt sprawy wynika następujący stan faktyczny dotyczący korespondencji organów ze skarżącą:

1. na datę wszczęcia postępowania w aktach sprawy znajdowała się informacja z CEIDG – Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej z której wynika, że adresem głównego miejsca wykonywania działalności są [...], C., natomiast adresem do doręczeń jest ul. [...] w B.;

2. organ I instancji w dniu [...] września 2014 r. skierował do skarżącej na adres w P. zawiadomienie o wszczęciu postępowania w sprawie uchybień sanitarnych związanych z wprowadzeniem do obrotu na terytorium RP suplementów diety dostępnych na stronie internetowej oraz obciążenia opłatą za czynności kontrolne. Jak wynika ze zwrotnego potwierdzenia odbioru nie zostało ono odebrane w terminie;

3. kolejne pisma w sprawie z dnia [...] września 2014 r. dotyczące zawiadomienia o niezałatwieniu sprawy w terminie i wezwaniu skarżącej do osobistego stawiennictwa również zostały wysłane na adres w [...]. Korespondencja ta została odebrana przez M. Ł.;

4. w trakcie przeprowadzonej w dniu [...] października 2014 r. kontroli, skarżąca podała do protokołu, że adres do doręczeń ul. [...] w B. został wpisany omyłkowo w CEIDG. Pod tym adresem mieszka córka skarżącej;

5. w dniu [...] października 2014 r. organ I instancji zawiadomił skarżącą o wszczęciu postępowania w sprawie stwierdzonych w trakcie kontroli naruszeń stanu sanitarnego w sprzedaży środków spożywczych, w tym suplementów diety prowadzonej przez internet oraz obciążenia opłatą za czynności kontrolne. Korespondencja ta zaadresowana na adres w P., została odebrana przez skarżącą osobiście w siedzibie organu;

6. kolejne pismo z dnia [...] listopada 2014 r. wzywające do osobistego stawiennictwo zostało odebrane przez skarżącą pod adresem w [...];

7. następne pisma z dnia [...] listopada 2014 r. wzywające do złożenia dodatkowych wyjaśnień i informujące o niezałatwieniu sprawy w terminie również zostały odebrane przez skarżącą pod adresem w P.;

8. w piśmie z dnia [...] listopada 2014 r., złożonym drogą elektroniczną, skarżąca zawarła wniosek o kierowanie korespondencji za pomocą środków komunikacji elektronicznej zgodnie z art. 391 K.p.a.;

9. zawiadomienie o zakończeniu postępowania dowodowego z dnia [...] grudnia 2014 r. zostało przesłane zarówno drogą elektroniczną jak i pocztą na adres w [...]. Korespondencja została odebrana przez skarżącą;

10. decyzja organu I instancji została doręczona skarżącej drogą elektroniczną;

11. w dniu [...] stycznia 2015 r. (data nadania pisma na poczcie) skarżąca oświadczyła, że rezygnuje z doręczania pism za pomocą środków komunikacji elektronicznej;

12. w dniu [...] stycznia 2015 r. skarżąca złożyła odwołanie od decyzji. Adres nadawcy wskazany na kopercie to ul. [...] w B.;

13. informacja organu I instancji o przesłaniu odwołania do organu odwoławczego z dnia [...] lutego 2015 r. została przesłana skarżącej na adres w [...]. Korespondencja został odebrana M. Ł.;

14. organ odwoławczy zawiadomienie z dnia [...] lutego 2015 r. o przedłużeniu postępowania wysłał na adres przy ul. [...] w B.. Jak wynika ze zwrotnego potwierdzenia odbioru korespondencja została odebrana przez córkę skarżącej;

15. kolejne zawiadomienia z dnia [...] marca 2015 r. i [...] marca 2015 r. tym razem o zakończeniu postępowania zostały wysłane zarówno na adres przy ul. [...] w B. (korespondencja ta została odebrana przez córkę skarżącej) i na adres w [...] (pod tym adresem korespondencja nie została odebrana w terminie);

16. decyzja organu odwoławczego z dnia [...] marca 2015 r. została przesłana na adres w [...]. Przesyłka była dwukrotnie awizowana, po raz pierwszy w dniu [...] kwietnia 2015 r. i powtórnie w dniu [...] kwietnia 2015 r. W dniu [...] kwietnia 2015 r. przesyłka została zwrócona do organu z adnotacją - nie odebrano w terminie;

17. w dniu [...] czerwca 2015 r. skarżąca zwróciła się do organu odwoławczego z wnioskiem o wyznaczenie nowego terminu na zapoznanie się z aktami sprawy. Organ w odpowiedzi w piśmie z dnia [...] lipca 2015 r. poinformował skarżącą, że postępowanie w sprawie zostało zakończone. Decyzja została przesłana na adres zamieszkania skarżącej w [...], zgodnie z art. 42 § 1 K.p.a. Z uwagi na nieodebranie decyzji, pomimo dwukrotnego awizowania, organ złożył ją do akt ze skutkiem doręczenia. Korespondencja wysłana został na adres przy ul. [...] w B. i została odebrana przez skarżąca w dniu [...] lipca 2015 r.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku zważył, co następuje.

Wniosek jest zasadny i podlega uwzględnieniu.

Stosownie do treści art. 86 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo

o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, dalej cytowanej: p.p.s.a. (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi przywrócenie terminu. Z treści art. 87 p.p.s.a. wynika natomiast, że warunkiem przywrócenia uchybionego terminu do dokonania określonej czynności jest spełnienie łącznie następujących przesłanek: wniesienia przez stronę wniosku o przywrócenie terminu w ciągu 7 dni od ustania przeszkody, która uniemożliwiła jej dochowania terminu, dokonanie jednocześnie czynności, której w zakreślonym terminie nie dokonano, oraz uprawdopodobnienie, że uchybienie terminu nastąpiło bez winy strony. Strona w postępowaniu o przywrócenie terminu nie jest, zobowiązana do udowodnienia braku swej winy, lecz wystarczy uprawdopodobnienie powyższej okoliczności.

Uchybienie terminu w przedmiotowej sprawie jest bezsporne. Zasadnym było zatem złożenie wniosku o przewrócenie terminu do złożenia skargi. Na wstępie odnosząc się do wymogów formalnych wniosku stwierdzić należy, że zostały one spełnione. Zachowany został 7 – dniowy termin do złożenia wniosku. W ocenie Sądu w sprawie niniejszej za dzień ustania przyczyny uchybienia terminu należy uznać dzień odebrania przez skarżąca pisma organu odwoławczego informującego ją o wydaniu decyzji, tj. dzień [...] lipca 2015 r. Skarga została zaś złożona w dniu [...] lipca 2015 r. Wnosząc skargę, skarżąca spełniła także warunek równoczesnego dokonania czynności, której nie dokonano w terminie.

W dalszej kolejności należy ocenić, czy argumenty skarżącej uprawdopodabniają, że uchybienie terminu do wniesienia skargi nastąpiło bez jej winy. Ostateczna decyzja w przedmiotowej sprawie została doręczona w trybie art. 44 K.p.a., regulującym zastępczą formę doręczenia pisma. Doręczenie pisma w sposób określony tym przepisem stwarza domniemanie, że pismo zostało doręczone adresatowi. Domniemanie to może być obalone dowodem przeciwnym, gdy adresat udowodni, że mimo zastosowania zastępczej formy doręczenia, pismo nie zostało mu doręczone z przyczyn od niego niezależnych. Obalenie domniemania o doręczeniu pisma rodzi prawo do przywrócenia stronie terminu do dokonania określonej czynności prawnej (vide: wyrok NSA z 3 kwietnia 1996 r., SA/Ka 1312/95, LEX nr 26708).

W ocenie Sądu, w sprawie niniejszej, domniemanie związane z doręczeniem zastępczym zostało obalone. Nie można bowiem uznać, że decyzja organu odwoławczego wysłana na adres [...] została doręczona. Z przedstawionego powyżej stanu faktycznego wynika, że organy nie ustaliły w sposób nie budzący wątpliwości adresu pod który należy wysyłać korespondencję do skarżącej. Adres w B. przy ul. [...] został wskazany przez skarżącą jako adres do doręczeń w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Z kolei adres w [...] w ewidencji tej został wskazany jako adres głównego miejsca wykonywania działalności. Po złożeniu w trakcie kontroli w dniu [...] października 2014 r. przez skarżącą oświadczenia, że adres do doręczeń przy ul. [...] w B. został wpisany omyłkowo w CEIDG, organ I instancji konsekwentnie doręczał korespondencję na adres w [...]. Korespondencja ta kilka razy została osobiście odebrana przez samą skarżąca, dwukrotnie przez M. Ł. Organ odwoławczy konsekwencji takiej już nie zachował. Zawiadomienie o przedłużeniu postępowania zostało wysłane na adres przy ul. [...] w B., zawiadomienie z zakończeniu postępowania na oba adresy. Pomimo tego, że korespondencja była skutecznie doręczana pod adresem przy ul. [...], organ odwoławczy decyzję kończącą postępowanie wysłał tylko na adres w [...]. Zdaniem Sądu, w sytuacji w której organ nie ma pewności co do adresu strony nie można mówić o skuteczności zastępczego doręczenia w trybie art. 44 K.p.a. Tym samym stwierdzić należy, że powyższe okoliczności uprawdopodobniają brak winy skarżącej w uchybieniu terminu.

Dlatego też w oparciu o treść art. 86 i 87 ustawy– Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzeczono jak w sentencji postanowienia.