drukuj    zapisz    Powrót do listy

652 Sprawy ubezpieczeń zdrowotnych 657, Inne, Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia, Uchylono decyzję I i II instancji, VI SA/Wa 2446/14 - Wyrok WSA w Warszawie z 2015-03-26, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

VI SA/Wa 2446/14 - Wyrok WSA w Warszawie

Data orzeczenia
2015-03-26 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2014-07-28
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Sędziowie
Danuta Szydłowska /sprawozdawca/
Marzena Milewska-Karczewska /przewodniczący/
Zbigniew Rudnicki
Symbol z opisem
652 Sprawy ubezpieczeń zdrowotnych
657
Hasła tematyczne
Inne
Sygn. powiązane
II GSK 2758/15 - Wyrok NSA z 2017-07-12
Skarżony organ
Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia
Treść wyniku
Uchylono decyzję I i II instancji
Powołane przepisy
Dz.U. 2008 nr 164 poz 1027 art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c i lit. e, art. 5 pkt 21, art. 81 ust. 1 i ust. 2
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych - tekst jednolity.
Dz.U. 2013 poz 1442 art. 6 ust. 1 pkt 4 i pkt 5, art. 8 ust. 6
Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - tekst jednolity.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Marzena Milewska-Karczewska Sędziowie Sędzia WSA Zbigniew Rudnicki Sędzia WSA Danuta Szydłowska (spr.) Protokolant st. sekr. sąd. Agnieszka Gajewiak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 marca 2015 r. sprawy ze skargi T. S. na decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia [...] czerwca 2014 r. nr [...] w przedmiocie wydania indywidualnej interpretacji w sprawie podlegania obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz utrzymaną nią w mocy decyzję Dyrektora [...] Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia [...] sierpnia 2013 r.; 2. stwierdza, że uchylone decyzje nie podlegają wykonaniu; 3. zasądza od Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia na rzecz skarżącego T. S. kwotę 457 (czterysta pięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją z dnia [...] czerwca 2014 r., Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia, na podstawie art. 102 ust. 5 pkt 24 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 ze zm.), art. 138 § 1 pkt 1 K.p.a. oraz art. 10 ust. 1 i 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013 r., poz. 672, ze zm.) po rozpatrzeniu odwołania wniesionego T. S. prowadzącego działalność pod firmą "[...]", utrzymał w mocy decyzję dyrektora [...] Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia [...] sierpnia 2013 r., stwierdzającą, że stanowisko przedstawione T. S. w zakresie obowiązku podlegania przez ww. ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu prowadzonej działalności pozarolniczej, kiedy w ramach tej działalności wykonywana jest umowa o świadczenie usług- kontrakt menadżerski - jest nieprawidłowe.

Organ wyjaśnił, że T. S. zwrócił się z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej a mianowicie- czy prowadząc działalność gospodarczą w zakresie usług zarządzania, w ramach której zawarł umowę o świadczenie usług w zakresie zarządzania (tzw. kontrakt menadżerski), podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu wyłącznie z tytułu prowadzenia działalności pozarolniczej, a tym samym czy jest zobowiązany do samodzielnego zgłoszenia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych faktu rozpoczęcia działalności gospodarczej oraz obliczania i przekazywania składek na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności.

We wniosku wskazał, że K. S.A. z siedzibą w K. zawarł z nim umowę o świadczenie usług w zakresie zarządzania -kontrakt menadżerski. która jest wykonywana od [...] czerwca 2013 r. Przedmiotem ww. umowy jest kierowanie Spółką, zarządzanie jej majątkiem oraz reprezentowanie Spółki wobec organów państwowych, organów samorządu terytorialnego i innych podmiotów oraz osób trzecich. Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o swobodzie działalności, której przedmiotem jest w szczególności wykonywanie usług zarządzania przedsiębiorstwem.

Umowa zobowiązuje wnioskodawcę do kierowania przedsiębiorstwem Spółki oraz zarządzania jej majątkiem, a w szczególności: świadczenia usług zarządczych zgodnie z umową, obowiązującym prawem, statutem Spółki oraz, uchwałami podjętymi przez organy Spółki, jak również innymi wewnętrznymi regulacjami Spółki i jej organów, racjonalnego gospodarowania mieniem Spółki i zapewnienia mu ochrony, współdziałania z pozostałymi organami Spółki, oraz dbania o terminowość regulowania publiczno-prawnych zobowiązań Spółki. Zgodnie z umową wnioskodawca ponosi odpowiedzialność wobec Spółki i osób trzecich za szkodę wyrządzoną przez niego w związku z wykonywaniem umowy, będącą następstwem niewykonania lub nienależytego wykonania usług zarządczych. Umowa zobowiązuje wnioskodawcę do wykonywania postanowień umownych z zachowaniem najwyższej staranności i należytym uwzględnieniem charakteru i zakresu działalności Spółki, z zachowaniem troski o interesy majątkowe i niemajątkowe Spółki, wykorzystując przy tym swoją wiedzę i umiejętności. Zgodnie z umową wnioskodawca wskazał siebie jako podmiot, który będzie samodzielnie obliczał i odprowadzał składki na ubezpieczenie zdrowotne jako osoba prowadząca działalność gospodarczą.

Prezes NFZ wyjaśnił, że zgodnie z art. 10 ustawy o swobodzie działalności, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Wniosek o wydanie interpretacji może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych, we wniosku o wydanie interpretacji należy przedstawić stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe oraz własne stanowisko w sprawie. Udzielenie interpretacji następuje w drodze decyzji, od której przysługuje odwołanie. Interpretacja zawiera wskazanie prawidłowego stanowiska w sprawie wraz z uzasadnieniem prawnym oraz pouczeniem o prawie wniesienia środka zaskarżenia.

Podniósł, że obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, które są:

- osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą, z wyłączeniem wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów o (art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy o świadczeniach),

- osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub innej umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy k.c. dotyczące zlecenia (art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e ustawy o świadczeniach).

Z kolei zgodnie z art. 5 pkt 21 ustawy o świadczeniach, użyte w niej określenie osoby prowadzącej działalność, oznacza osobę, o której mowa w art. 8 ust 6 ustawy o sus. Natomiast w myśl art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy o sus, za osobę prowadzącą działalność uważa się osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych.

W ocenie organu z powołanych powyżej przepisów ustawy o sus wynika, że osoba świadcząca pracę na podstawie umowy zlecenia albo umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z k.c. stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, prowadząca jednocześnie pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych, spełnia warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi z obydwu ww. tytułów, czyli zarówno z tytułu świadczenia pracy na podstawie umowy zlecenia albo umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z k.c. stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, jak i z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Skoro natomiast wspomniana osoba spełnia warunki do podlegania ubezpieczeniom społecznym z obydwu ww. tytułów, to w konsekwencji podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu z każdego ze wskazanych powyżej tytułów.

Prezes zwrócił uwagę, że stosownie do art. 750 k.c., do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Do tego typu umów zaliczyć można, w szczególności umowę o świadczenie usług w zakresie zarządzania- kontrakt menadżerski, jako iż przedmiotem świadczenia jednej ze stron jest tu wykonywanie czynności faktycznej jako usługi, przy czym umowa tak nie została uregulowana odrębnymi przepisami prawa cywilnego. Umowa, zwłaszcza umowa nienazwana, może przewidywać przy tym świadczenie usług różnego rodzaju.

Stosownie do przepisu art. 5a pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 20..2 r., poz. 361 ze zm.), jednym z warunków zaliczenia przychodów do źródła, jakim jest działalność gospodarcza, stanowi niezaliczenie ich zarazem do przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9 tejże ustawy. Przychody uzyskiwane z umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menadżerskich lub umów o podobnym charakterze są, z punktu widzenia przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zaliczane do źródła, jakim jest działalność wykonywana osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, co wynika z przepisu art. 13 pkt 9 tejże ustawy. Taka regulacją oznacza zaś, że nie ma możliwości kwalifikowania przychodów uzyskiwanych z przedsiębiorstwem, kontraktów menadżerskich lub umów o podobnym charakterze do źródła innego aniżeli działalność wykonywana osobiście, w szczególności do przychodów z działalności gospodarczej.

Zgodnie bowiem z art. 13 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się na równi z przychodami z tytułu wykonywanych umów zlecenia, umów o dzieło, przychody uzyskiwane z umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menadżerskich lub umów o podobnym charakterze. Zdaniem organu, z uwagi na powyższe dla menedżera posiadającego wpis do ewidencji działalności gospodarczej w zakresie zarządzania i jednocześnie mającego zawartą umowę kontraktu menedżerskiego - przychód uzyskiwany z tej umowy dla potrzeb opłacania podatku dochodowego jest traktowany jako przychód z działalności wykonywanej osobiście.

Zatem, jeśli z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychody z działalności wykonywanej osobiście nie stanowią przychodów z działalności gospodarczej, to wykonywanie umowy o zarządzanie powoduje powstanie przychodu z działalności wykonywanej osobiście i nie jest wykonywaniem działalności gospodarczej.

Na poparcie swojej argumentacji organ powołał się na wyrok wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 29 czerwca 2011 r., sygn. akt I SA/Sz 334/11, który został utrzymany w mocy wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 sierpnia 2012 r., sygn. akt I FSK 1645/11 i powołane w nim orzecznictwo.

Prezes NFZ dodał także, iż Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 19 lipca 2007 r. (K 11/06) wskazał, że w nowelizacji u.p.d.o.f., dokonanej ustawą z dnia 12 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 202, poz. 1956 ze zm.), orzekając o zgodności art. 13 pkt 9 u.p.d.o.f z art. 2 ustawy z dnia 2 kwietnia 1997 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 202 poz. 483 ze zm.), "ustawodawca w sposób stosunkowo prosty, jak na standardy polskiej legislacji (pkt 6 uzasadnienia wyroku) wyraził wolę, by wszelkie przychody z tytułu umów menadżerskich były kwalifikowane jako przychody z działalności wykonywanej osobiście. Ustawodawca przyjął taki założenie- wywiódł Trybunał Konstytucyjny - niezależnie od tego czy termin "działalność wykonywana osobiście" oznacza określone źródło przychodów, czy też pewną cechę działalności.

Tym samym zdaniem Prezesa należało uznać, że T. S. wykonujący pracę na podstawie umowy o zarządzanie przedsiębiorstwem tj. umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami k.c. stosuje się przepisy dotyczące zlecenia - podlega z tego tytułu ubezpieczeniu zdrowotnemu.

Odnosząc się szczegółowo do zarzutów podniesionych w odwołaniu uznał je w konsekwencji za bezzasadne.

Reasumując Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia stwierdził, że na gruncie ubezpieczenia zdrowotnego w niniejszej sprawie mamy do czynienia z wykonywaniem umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami ustawy k.c. stosuje się przepisy dotyczące zlecenia czyli tytułem o którym mowa w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit e ustawy o świadczeniach, dla którego podstawę wymiaru składki stanowi przychód zaliczany z punktu widzenia przepisów podatkowych do działalności wykonywanej osobiście.

W skardze wniesionej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, T. S., zwany dalej skarżącym, wniósł o zmianę decyzji organów obu instancji poprzez uznanie za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 9 sierpnia 2013 r., ewentualnie o ich uchylenie oraz zasądzenie kosztów postępowania.

Podniósł zarzuty naruszenia prawa materialnego, a to:

-art. 6 ust. 1 pkt 4) i 5) ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych oraz art. 66 ust. 1 pkt i lit. c) i e) ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej, w związku z art. 8 ust. 6 Ustawy ZUS, poprzez ich błędną wykładnię, a w konsekwencji nieprawidłowe przyjęcie, iż umowa kontraktu menedżerskiego, zawarta w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, jest traktowana jako odrębny tytuł do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych - jako zlecenie, a nie jako umowa, wykonywana w ramach tejże działalności gospodarczej, co skutkuje zaistnieniem dla wykonującej ją osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą obowiązku podwójnego odprowadzania składek na ubezpieczenie zdrowotne, podczas gdy prawidłowa interpretacja winna prowadzić do przyjęcia, iż osoba realizująca kontrakt menadżerski, w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, winna odprowadzać wyłącznie jedną składkę na ubezpieczenia społeczne oraz składkę na ubezpieczenie zdrowotne, z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej;

-art. 6 ust. 1 pkt 4) Ustawy ZUS oraz art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e) Ustawy NFZ poprzez ich błędną wykładnię, a w konsekwencji nieprawidłowe przyjęcie, iż przywołaną regulacją objęte są również kontrakty menedżerskie, zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, tj. prowadzonej w oparciu o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej prowadzonej przez Ministra Gospodarki, podczas gdy prawidłowa interpretacja winna prowadzić do wniosku, iż regulacja ta obejmuje jedynie umowy, które nie są zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, tj. dotyczą realizacji czynności niezwiązanych z prowadzoną działalnością;

oraz naruszenia przepisów postępowania, a to art. 107 § 1 i 3 KPA w związku z art. 11 KPA oraz art. 11 KPA oraz art. 109 ust. 6 Ustawy NFZ, poprzez brak prawidłowego uzasadnienia prawnego wydanej decyzji, z uwagi na fakt, iż organ II instancji pominął w zasadzie w całości wywód prawny, który przedstawił skarżący, w szczególności zaś stanowiska wynikające z przywołanych orzeczeń sądowych oraz poglądów doktryny, nie przedstawiając własnej oceny w tym zakresie, a jedynie swoje końcowe stanowisko, które pozostaje niezgodne z przywołanymi orzeczeniami oraz poglądami doktryny.

W uzasadnieniu skargi skarżący rozwinął i szczegółowo uzasadnił podniesione zarzuty.

W odpowiedzi na skargę Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia wniósł o jej oddalenie podtrzymując stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Skarga jest zasadna.

Na wstępie odnosząc się do wniosku skarżącego w przedmiocie zmiany decyzji organów obu instancji poprzez uznanie za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku z dnia [...] sierpnia 2013 r., należy wyjaśnić, że w świetle aktualnie obowiązującej struktury sądowej kontroli decyzji administracyjnej, kontrola Sądu, co do zgodności zaskarżonych decyzji z prawem nie wkracza w sferę bezpośredniego rozstrzygania sprawy administracyjnej, co należy do właściwości organów administracji. Kompetencja sądu administracyjnego w stosunku do zaskarżonych rozstrzygnięć jest wyłącznie kasacyjna (v. art. 145 p.p.s.a.).

W niniejszej sprawie rozstrzygnięcia wymaga, czy organy obu instancji prawidłowo uznały, że w przypadku gdy dana osoba prowadząca działalność pozarolniczą i jednocześnie wykonująca umowę o świadczenie usług w zakresie zarządzania zawartą w ramach tej pozarolniczej działalności, podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu zarówno z tytułu wykonywania obowiązków menedżera na podstawie umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania zawartej w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, jak z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności, w ramach której osoba ta wykonuje obowiązki menedżera na podstawie umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania.

Należy podkreślić dwie kwestie istotne w stanie faktycznym będącym przedmiotem pytania strony przedstawionym we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Z opisu stanu faktycznego wynika, że przychód uzyskiwany z zarządzania spółką w związku z zawartym kontraktem menedżerskim jest przychodem uzyskiwanym z prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej. Ponadto z opisu stanu faktycznego nie wynika aby Strona, zarządzając spółką w związku z zawartym kontraktem menedżerskim w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, była również członkiem zarządu zarządzanej spółki.

Sąd zgadza się z organami orzekającymi w sprawie, że prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej, a także świadczenie usług w zakresie zarządzania w związku z zawartym kontraktem menedżerskim, stanowią odrębne tytuły objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego. Powyższe jednoznacznie wynika z art. 66 ust. 1 pkt 1 lit c i lit. e ustawy o świadczeniach, zgodnie z którym obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, lub ubezpieczeniami społecznymi rolników, które są: osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą lub osobami z nimi współpracującymi, z wyłączeniem osób, które zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia lub osobami z nimi współpracującymi.

Umową o świadczenie usług, o której mowa w art. 750 K.c., do której stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia, jest przedmiotowa umowa (kontrakt menedżerski), zawarta przez skarżącego z K. S.A. z siedzibą w K., której przedmiotem jest kierowanie Spółką, oraz zarządzanie jej majątkiem. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z 12 listopada 2014 r., sygn. akt I UK 126/14, za wyrokiem Sądu Najwyższego z 4 kwietnia 2002 r., sygn. akt I PKN 776/00 (OSNP 2004 nr 6, poz. 94): "(...) co do świadczenia usług w ramach tzw. kontraktu menedżerskiego w praktyce utrwaliło się wydzielenie takich umów w ramach umów o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy o zleceniu (art. 750 k.c.). Ich teść obejmuje obowiązek starannego działania, jednak w kształcie niepokrywającym się z definicją żadnej umowy regulowanej w kodeksie cywilnym, jak też w innych ustawach, zatem jako nienazwane umowy prawa cywilnego ujmowane są jako zawierane między samodzielnym podmiotem – zarządcą a przedsiębiorcą zlecającym zarządzanie, mając za przedmiot zarządzanie cudzym przedsiębiorstwem w imieniu przedsiębiorcy (rzadziej w imieniu własnym), na rzecz i w interesie przedsiębiorcy zlecającego oraz na jego rachunek i ryzyko. Umowę o zarządzanie wyróżnia głównie to, że jej zawarcie powoduje przeniesienie przez właścicieli przedsiębiorstwa na osobę zarządzającą (menedżera) uprawnień do samodzielnego podejmowania czynności faktycznych i prawnych dotyczących zarządzania przedsiębiorstwem, a to oznacza samodzielność w zakresie kierowania, swobodę w wyborze sposobu zarządzania, możliwość wykorzystania dotychczasowych kontaktów handlowych, doświadczenia zawodowego, umiejętności organizacyjnych, reputacji oraz własnego wizerunku".

Definiując osobę prowadzącą działalność pozarolniczą, art. 5 pkt 21 ustawy o świadczeniach, odsyła do art. 8 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Z pkt 1 tego przepisu wynika, że za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych. W świetle natomiast art. 2 u.s.d.g., działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Skarżący prowadzi działalność gospodarczą zarejestrowaną w CEIDG, w zakresie zarządzania przedsiębiorstwem. Żadne przepisy u.s.d.g., czy też ustawy o świadczeniach jak i ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, nie wykluczają możliwości wykonywania świadczenia w zakresie zarządzania na podstawie kontraktu menedżerskiego w ramach działalności gospodarczej. Oznacza to, że świadczenie usług w zakresie zarządzania Spółką w ramach prowadzonej działalności gospodarczej mieści się w definicji działalności gospodarczej, o której mowa w art. 2 u.s.d.g., a co za tym idzie, w świetle art. 8 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 5 pkt 21 ustawy o świadczeniach, Skarżący jest osobą prowadzącą pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e ustawy o świadczeniach.

Przypomnieć należy, że ze zdania pierwszego art. 66 ust. 1 pkt 1 ustawy o świadczeniach wynika, że obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi. Jak wynika natomiast z art. 6 ust. 1 pkt 4 i pkt 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są: osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, oraz osobami z nimi współpracującymi; osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi. Prezes NFZ zatem, w zaskarżonej decyzji doszedł do wniosku, że skoro dana osoba spełnia warunki do podlegania ubezpieczeniom społecznym z obydwu tytułów, to w konsekwencji podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu z obu tytułów.

Sąd zauważa jednak, że w przypadku świadczenia usług w zakresie zarządzania przedsiębiorstwem w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, przedmiotowa kwestia nie jest taka jednoznaczna na gruncie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, ponieważ orzecznictwo Sądu Najwyższego wskazuje, że osoba świadcząca usługi w zakresie zarządzania przedsiębiorstwem w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, podlega ubezpieczeniom społecznym tylko z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. W przywołanym wyżej wyroku Sądu Najwyższego z 12 listopada 2014 r., sygn. akt I UK 126/14, Sąd wskazał, że: "Powierzenie zarządzania przedsiębiorstwem w sposób odpowiadający umowie o świadczenie usług może nastąpić na podstawie umowy menedżerskiej zawieranej z osobą fizyczną osobiście lub z taką osobą w ramach prowadzonej przez nią działalności objętej wpisem do ewidencji działalności gospodarczej w zakresie zarządzania. Gdy umowa jest zawierana między przedsiębiorcami i w związku z tym czynności związane z zarządzaniem realizowane są w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, nic nie stoi na przeszkodzie, by osoba prowadząca taką działalność podlegała ubezpieczeniu społecznemu jako przedsiębiorca (art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). Taki wniosek wypływa z wyroku Sądu Najwyższego z dnia 9 grudnia 2008 r., I UK 138/08 (OSNP 2010 nr 11–12, poz. 144). Także poprzednio Sąd Najwyższy uwzględniał spełnianie usług zarządczych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, jeżeli było powiązane z otrzymywaniem honorarium na podstawie faktury VAT i z samodzielnym uiszczaniem składek na ubezpieczenie społeczne oraz zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 listopada 2003 r., I PK 10/03, niepubl.). Ta linia orzecznictwa utrwaliła się w wyrokach Sądu Najwyższego z dnia 23 czerwca 2009 r., III UK 24/09 (niepubl.) i z dnia 11 sierpnia 2009 r., III UK 31/09 (niepubl.) i jest podzielana przez skład Sądu Najwyższego rozpoznający niniejszą sprawę. Prowadzenie działalności gospodarczej jako tytuł ubezpieczenia w takich wypadkach wyprzedza i pochłania wykonywanie umowy menadżerskiej, stąd przedsiębiorca zawierający w ramach prowadzonej działalności umowę o świadczenie usług (umowę gospodarczą) z własnych środków finansuje składki na ubezpieczenie społeczne, emerytalne i rentowe na ogólnych zasadach ubezpieczenia wynikającego z prowadzenia działalności gospodarczej".

Na gruncie ustawy o świadczeniach, przedmiotową kwestię, w ocenie Sądu należy rozstrzygnąć w oparciu o regulację art. 82 ust. 1 i ust. 2 ustawy o świadczeniach, zgodnie z którą w przypadku gdy ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, o którym mowa w art. 66 ust. 1, składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest z każdego z tych tytułów odrębnie, w przypadku natomiast, gdy w ramach jednego z tytułów do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego wymienionych w art. 66 ust. 1 ubezpieczony uzyskuje więcej niż jeden przychód, składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana od każdego z uzyskanych przychodów odrębnie. Przytoczone przepisy normują sytuację zbiegu dwóch lub większej liczby tytułów do objęcia danej osoby obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym, określając w jaki sposób opłacana jest składka na ubezpieczenie zdrowotne w przypadku takiego zbiegu. Z przepisów tych jednak wynika, że zbieg dwóch lub większej liczby tytułów do objęcia danej osoby obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym występuje wówczas, gdy ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego lub z tytułów tego samego rodzaju uzyskuje więcej niż jeden przychód. Tylko wówczas składka na ubezpieczenie zdrowotne może być opłacana z kilku tytułów odrębnie. W przedmiotowej sprawie natomiast, z opisu stanu faktycznego zawartego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wynika, że skarżący uzyskuje tylko jeden przychód z obu tytułów do objęcia danej osoby obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym, wymienionych w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c i lit. e ustawy o świadczeniach, świadcząc usługę w zakresie zarządzania przedsiębiorstwem w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Oznacza to, że nie mają zastosowania przepisy art. 82 ust. 1 i ust. 2 ustawy o świadczeniach, co zdaniem Sądu, prowadzi do wniosku, że nie ma też podstaw prawnych do przyjęcia, że skarżący uzyskując jeden przychód podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu i opłacała składki, zarówno z tytułu wykonywania obowiązków menedżera na podstawie umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania zawartej w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, jak z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności w ramach której wykonuje obowiązki menedżera na podstawie umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania.

W ocenie Sądu, gdy ubezpieczony uzyskuje przychód z tytułu świadczenia usługi w zakresie zarządzania przedsiębiorstwem na podstawie kontraktu menedżerskiego zawartego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, nie uzyskując przychodów z innych tytułów do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, jak i więcej niż jeden przychód z tytułów tego samego rodzaju, zasadna jest argumentacja zastosowana przez Sąd Najwyższy na gruncie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Należy zatem przyjąć, że w sytuacji tej, gdy umowa jest zawierana między przedsiębiorcami i w związku z tym czynności związane z zarządzaniem realizowane są w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, nic nie stoi na przeszkodzie, by osoba prowadząca taką działalność podlegała ubezpieczeniu zdrowotnemu jako przedsiębiorca. Jak bowiem wcześniej wskazano, żadne przepisy u.s.d.g., czy też ustawy o świadczeniach jak i ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, nie wykluczają możliwości wykonywania świadczenia w zakresie zarządzania na podstawie kontraktu menedżerskiego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Sąd stwierdza, że nieuprawnione jest w niniejszej sprawie odwołanie się Prezesa NFZ w zaskarżonej decyzji do regulacji prawnej zawartej w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 5a pkt 6, art. 10 ust. 1 pkt 2 i art. 13 pkt 9). Zarówno ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych, jak i ustawa o świadczeniach zawiera w przedmiotowej sprawie całościową regulację i nie zawiera odwołań do systemu podatkowego. Trudno zatem przyjąć, aby przepisy podatkowe były podstawą rozstrzygnięcia rozpatrywanej sprawy. Sąd nie widzi również uzasadnienia dla zastosowania pomocniczo analogi do regulacji podatkowej. Podkreślenia wymaga, że wyodrębnienie na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, działalności wykonywanej osobiście, a w jej ramach również kontraktów menedżerskich z działalności gospodarczej oznacza, że przychód uzyskiwany w związku z realizacją kontraktu menedżerskiego, podlega jednorazowemu opodatkowaniu z tytułu działalności wykonywanej osobiści. Tymczasem odwołanie się Prezesa NFZ do regulacji podatkowej, doprowadziło go do wniosku, iż jeden przychód uzyskiwany z tytułu świadczenia usługi w zakresie zarządzania przedsiębiorstwem na podstawie kontraktu menedżerskiego zawartego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, podlega dwukrotnemu odprowadzeniu składki na ubezpieczenia zdrowotne, raz z tytułu świadczenia usług zarządzania przedsiębiorstwem, drugi raz z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej.

Uwzględniając powyższe, Sąd stwierdza, że organy obu instancji rozstrzygając przedmiotową sprawę naruszyły art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c i lit. e, w związku z art. 82 ust. 1 i ust. 2 ustawy o świadczeniach, jak również art. 5 pkt 21 ustawy o świadczeniach w związku z art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 2 u.s.d.g., poprzez ich błędną wykładnię przyjmując, że w niniejszej sprawie, w przypadku gdy dana osoba prowadząca działalność pozarolniczą i jednocześnie wykonująca umowę o świadczenie usług w zakresie zarządzania zawartą w ramach tej pozarolniczej działalności, podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu zarówno z tytułu wykonywania obowiązków menedżera na podstawie umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania zawartej w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, jak z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności, w ramach której osoba ta wykonuje obowiązki menedżera na podstawie umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania.

Rozpoznając ponownie sprawę organ uwzględni przedstawioną powyżej przez Sąd interpretację wskazanych przepisów prawa materialnego.

Sąd nie stwierdza natomiast naruszenia przepisów postępowania, tj. art. 11 i art. 107 § 1 i § 3 K.p.a. poprzez pominięcie w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji całości wywodów prawnych skarżącego, w szczególności stanowiska wynikającego z przywołanych orzeczeń sądowych oraz poglądów doktryny, nie przedstawiając własnej oceny. Uzasadnienie wprawdzie jest wadliwe, jednak na skutek błędnej wykładni przepisów prawa materialnego. Organ, mimo przyjęcia błędnego stanowiska, przedstawił własny pogląd w sprawie. Całość wywodu jednoznacznie wskazuje, że organ nie zgadza się ze stanowiskiem skarżącego jak i stanowiskiem wynikającym z przywołanych orzeczeń, co samo w sobie nie może stanowić uchybienia proceduralnego. Przedstawiona argumentacja, pozwala natomiast poznać przesłanki, którymi kierował się organ dokonując interpretacji, mających zastosowanie w niniejszej sprawie przepisów prawa. W związku z tym Sąd nie stwierdził naruszenia przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

W tym stanie rzeczy Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i art. 152 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.), orzekł jak w sentencji wyroku, postanawiając o kosztach postępowania w oparciu o art. 200 w zw. z art. 209 tej ustawy.

-----------------------

13



Powered by SoftProdukt