Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Niedopuszczalne jest obejmowanie instytucją sprostowania /art. 113 par. 1 Kpa/ omyłek popełnionych przez organ administracji publicznej w określeniu okoliczności mogących rzutować na ocenę legalności decyzji kończącej konkretne postępowanie.

Naczelny Sąd Administracyjny uznał zasadność skargi Marka O. na postanowienie Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia 5 listopada 1998 r. w przedmiocie sprostowania decyzji i na podstawie art. 22 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 3 w związku z art. 29 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ uchylił zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie Wojewody (...), a także - na podstawie art. 55 ust. 1 tej ustawy - zasądził na rzecz Marka O. dziesięć złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Zaskarżonym do Naczelnego Sądu Administracyjnego postanowieniem z dnia 5 listopada 1998 r. Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego, po rozpoznaniu zażalenia Marka O., utrzymał w mocy postanowienie Wojewody (...) z dnia 29 września 1998 r. prostujące z urzędu decyzję tego organu z dnia 19 sierpnia 1998 r. dotyczącą odmowy stwierdzenia nieważności decyzji nakazującej Markowi O. dokonanie rozbiórki rozbudowanej części budynku mieszkaniowego. Organ II instancji nie dopatrzył się wadliwości w stanowisku Wojewody, że sprostowanie polegające na zastąpieniu w sentencji decyzji wyrazów: "odmawia się stwierdzenia nieważności decyzji Kierownika Urzędu Rejonowego w G. z dnia 12 marca 1991 r. "- słowami: "odmawia się stwierdzenia nieważności decyzji Naczelnika Wydziału Budownictwa i Architektury Urzędu Miasta R. działającego z upoważnienia Kierownika Urzędu Rejonowego w G. z dnia 12 marca 1991 r. "mieści się w pojęciu sprostowania oczywistej omyłki w rozumieniu art. 113 par. 1 Kpa, skoro wniosek taki można wywieść z treści postanowienia oraz akt sprawy. Zdaniem Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego, ta omyłka nie miała wpływu na merytoryczne rozpoznanie sprawy.

W skardze do Naczelnego Sądu Administracyjnego Marek O. sprzeciwił się uznaniu za trafny poglądu, że błąd w oznaczeniu organu wydającego decyzję w postępowaniu zwykłym mógłby być kwalifikowany jako oczywista omyłka w ujęciu art. 113 par. 1 Kpa.

Odpowiadając na skargę, Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego wnosił o jej oddalenie, powtarzając dotychczasowe argumenty.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga jest zasadna i prowadzi do uchylenia postanowień organów obu instancji.

Przede wszystkim wypada zwrócić uwagę na zgodność wypowiedzi doktryny i orzecznictwa co do ograniczenia instytucji sprostowania zawartej w art. 113 par. 1 Kpa jedynie do błędów i omyłek o charakterze nieistotnym /B. Adamiak i J. Borkowski: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 1998, str. 581; wyrok NSA z dnia 22 stycznia 1997 r. SA/Ka 2714/95 - Prawo Gospodarcze 1998 nr 3 str. 33/. Jest zatem oczywiste, że stosując ten przepis nie można zmienić najistotniejszego elementu decyzji administracyjnej, jakim jest sentencja /rozstrzygnięcie/, w niej bowiem (...) zostaje wyrażona wola organu administracji publicznej.

Z tego powodu, w razie sprzeczności pomiędzy sentencją /rozstrzygnięciem/ decyzji a jej uzasadnieniem, za miarodajną należy przyjmować treść rozstrzygnięcia, a nie odwrotnie /wyrok NSA z dnia 15 sierpnia 1985 r. IV SA 730/85 - GAP 1987 nr 3 str. 43/. Sprostowanie nigdy nie może prowadzić do merytorycznej zmiany decyzji.

Rozbieżność pomiędzy sentencją a uzasadnieniem należy ocenić jako omyłkę istotną, która nie podlega naprawieniu w trybie określonym przez art. 113 par. 1 Kpa /wyrok NSA z dnia 19 listopada 1997 r. SA/Sz 1059/97 - nie publ./.

Postanowienia organów obu instancji pominęły konieczność uwzględnienia opisanych wyżej reguł. W szczególności błędnie uznały prymat uzasadnienia decyzji administracyjnej przed jej rozstrzygnięciem i z tego wadliwego założenia wywiodły dopuszczalność zastosowania w sprawie trybu przewidzianego w art. 113 par. 1 Kpa (...).

Co do "akt sprawy" /ogólnie powołanych przez Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego/, to wypada podkreślić, iż w postępowaniu nadzorczym, w którym wydano decyzję Wojewody (...) z dnia 19 sierpnia 1998 r., okolicznością istotną i o znaczeniu w pełni merytorycznym było właśnie wyjaśnienie, jaki w istocie organ orzekał w postępowaniu zwykłym i czy był on właściwy w sprawie.

Ta ostatnia kwestia została wyraźnie zaakcentowana przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 26 stycznia 1998 r. IV SA 579/96 - nie publ., uchylającym poprzednie decyzje organów nadzoru obu instancji.

Niedopuszczalne jest obejmowanie instytucją sprostowania /art. 113 par. 1 Kpa/ omyłek popełnionych przez organ administracji publicznej w określeniu okoliczności mogących rzutować na ocenę legalności decyzji kończącej konkretne postępowanie, zwłaszcza gdy omyłki te powodują sprzeczność

pomiędzy sentencją a uzasadnieniem.

Z tych względów orzeczono jak w sentencji z mocy art. 22 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 3 w związku z art. 29, a także zgodnie z art. 55 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./.