drukuj    zapisz    Powrót do listy

648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego, Dostęp do informacji publicznej, Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia, Oddalono skargę kasacyjną, I OSK 1199/11 - Wyrok NSA z 2011-10-06, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I OSK 1199/11 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2011-10-06 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2011-07-04
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Irena Kamińska /przewodniczący sprawozdawca/
Janina Antosiewicz
Jolanta Rudnicka
Symbol z opisem
648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego
Hasła tematyczne
Dostęp do informacji publicznej
Sygn. powiązane
II SA/Bd 965/10 - Wyrok WSA w Bydgoszczy z 2011-03-30
Skarżony organ
Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia
Treść wyniku
Oddalono skargę kasacyjną
Powołane przepisy
Dz.U. 2002 nr 153 poz 1270 art. 184
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Dz.U. 2001 nr 112 poz 1198 art. 3 ust. 1 pkt 1
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Irena Kamińska (spr.) Sędzia NSA Janina Antosiewicz Sędzia del. WSA Jolanta Rudnicka Protokolant: sekretarz sądowy Rafał Jankowski po rozpoznaniu w dniu 6 października 2011 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Kujawsko-Pomorskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w Bydgoszczy od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 30 marca 2011 r. sygn. akt II SA/Bd 965/10 w sprawie ze skargi Wielospecjalistycznego Szpitala Miejskiego im. Dr E. Warmińskiego w Bydgoszczy na rozstrzygnięcie Dyrektora Kujawsko-Pomorskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w Bydgoszczy z dnia (...) lipca 2010r. nr (...) w przedmiocie informacji publicznej 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od Kujawsko-Pomorskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w Bydgoszczy na rzecz Wielospecjalistycznego Szpitala Miejskiego im. Dr E. Warmińskiego w Bydgoszczy kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 30 marca 2011 r., sygn. akt II SA/Bd 965/10 Wojewódzki Sąd Administracyjny w B. uchylił zaskarżone rozstrzygnięcie Dyrektora Kujawsko-Pomorskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w B. z dnia (...) lipca 2010 r. nr (...) oraz poprzedzające je rozstrzygnięcie Dyrektora Kujawsko-Pomorskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w B. z dnia (...) czerwca 2010 r. nr (...) w sprawie ze skargi Wielospecjalistycznego Szpitala Miejskiego im. dr E. Warmińskiego w B. w przedmiocie informacji publicznej.

W uzasadnieniu wyroku Sąd pierwszej instancji wskazał, iż wnioskiem z dnia 16 kwietnia 2010 r. Wielospecjalistyczny Szpital im. dr. E. Warmińskiego w B. zwrócił się do Dyrektora Kujawsko - Pomorskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w B. o udzielenie informacji o ilości wykonanych usług w miesiącach styczeń, luty, marzec 2010 r., kwiecień (z podziałem na miesiące):

- N01 Poród,

- N02 Poród Mnogi lub Przedwczesny,

- N03 Patologia Ciąży lub Płodu z Porodem > 5 dni,

- N09 Ciężka Patologia Ciąży z Porodem Kompleksowe > 10 dni,

Diagnostyka Rozszerzona, Leczenie Diagnostyka Rozszerzona, Leczenie

- N11 Ciężka Patologia Ciąży z Porodem Kompleksowe > 10 dni z Pw,

- N20 Noworodek Wymagający Normalnej Opieki

w następujących publicznych zakładach opieki zdrowotnej: Szpitalu Uniwersyteckim nr 2 im. dr Jana Biziela w B. , Zakładzie Opieki Zdrowotnej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w B. , Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym im. L. Rydygiera w T. .

W odpowiedzi na wniosek, pismem z dnia 19.04.2010 r. Dyrektor Kujawsko - Pomorskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w B. wskazał, iż żądana informacja stanowi informację przetworzoną, wobec czego wnioskodawca winien wykazać, iż działa w interesie publicznym, a informacje o których chce się dowiedzieć mają szczególne znaczenie. Odmówiono przekazania danych ujętych we wniosku do czasu wykazania przez wnioskodawcę szczególnego interesu publicznego.

W związku z powyższym w piśmie z dnia 4.05.2010 r. wnioskodawca wyjaśnił, iż wprawdzie nie wnosił o udzielenie informacji będących informacjami przetworzonymi, co szczegółowo wykazał, lecz mimo to wyjaśnił potrzebę uzyskania informacji, wskazując, że są one niezbędne w celu dostosowania zasobów Szpitala do funkcjonującego w regionie potencjału medycznego i potrzeb w tym zakresie, a wniosek jest podyktowany działaniem w interesie publicznym, tj. pacjentów korzystających ze świadczeń zdrowotnych, oraz publicznych nakładów finansowych przeznaczanych na tworzenie odpowiedniej bazy lokalowej, sprzętowej i kadrowej. Wskazano, że informacje te mają szczególne znaczenie, bowiem pozwolą na dostosowanie zasobów szpitala do rozmiaru potrzeb pacjentów korzystających ze świadczeń zdrowotnych we wnioskowanym zakresie.

Pismem z dnia 7 czerwca 2010 r. Dyrektor Kujawsko - Pomorskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w B. odmówił udostępnienia żądanych informacji powołując się na brzmienie przepisu art. 135 ustawy z dnia 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r., Nr 164 póz. 1027 z późn. zm.), podnosząc, iż przepis ten nic nie stanowi o ujawnianiu stopnia wykonywanych usług przez świadczeniodawcę, a jest on przepisem szczególnym w stosunku do przepisów ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 z późn. zm.)..

Powołując się na art. 17 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej wnioskodawca złożył w dniu 23.06.2010 r. wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Wskazał w nim, iż w obowiązującym stanie prawnym zasadą jest jawność i powszechny dostęp do informacji publicznej, a zgodnie z art. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, informację publiczną stanowi każda informacja o sprawach publicznych. Nie ulega wątpliwości w ocenie wnioskodawcy, że żądane dokumenty wchodzą w zakres informacji publicznej, nie sposób bowiem uznać za racjonalny pogląd, iż treść umowy jest jawna, natomiast nie jest jawna informacja o zakresie realizacji tej umowy. Strona zwróciła również uwagę, że nie sposób zgodzić się z zawartą informacją, iż skoro przepis art. 135 ustawy z dnia 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych nie mówi o ujawnianiu stopnia wykonywanych usług przez świadczeniodawcę, to żądane informacje jako dotyczące realizacji umowy nie mogą zostać udzielone wnioskodawcy.

Pismem z dnia 12.07.2010 r. podmiot zobowiązany ponownie odmówił udostępnienia żądanej dokumentacji podtrzymując wcześniejszą argumentację opartą na przepisie art. 135 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

W skardze do sądu Wielospecjalistyczny Szpital im. dr E. Warmińskiego w B. wniósł o uchylenie zaskarżonego stanowiska i stwierdzenie obowiązku podmiotu zobowiązanego do udzielenia żądanej informacji publicznej, zarzucając zaskarżonej odmowie udzielenia informacji publicznej:

1) naruszenie przepisu art. 2 ust. 1 w zw. z art. 14 ust. 1 i art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej poprzez bezpodstawne nie udostępnienie informacji w sposób i w formie zgodnej z wnioskiem wbrew obowiązkowi wynikającemu z tych regulacji prawnych;

2) naruszenie art. 13 ust. 1 w zw. z art. 3 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, polegające na nie udzieleniu informacji publicznej niezwłocznie, bez zbędnej zwłoki, nie później niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku;

3) naruszenie przepisu art. 135 ustawy z 27.08.2004 r. o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2008 r., Nr 164, poz. 1027).

Zdaniem strony skarżącej informacja publiczna winna być udostępniona wnioskującemu niezwłocznie (art. 3 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej), bez zbędnej zwłoki, nie później niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku (art. 13 ust. 1), przy czym przyjęcie przez ustawodawcę 14 - dniowego terminu wynika z faktu, iż postępowanie w sprawie udostępnienia informacji publicznej stanowi procedurę uproszczoną i niesformalizowaną, dlatego ewentualna zwłoka musi mieć charakter niezbędny, tj. uzasadniony (tak: M. Kłaczyński, S. Szuster "Komentarz do ustawy o dostępie do informacji publicznej", 2003). Podniesiono też, że takie działania jednoznacznie negatywnie ocenił NSA w wyroku z dnia 7 marca 2003 r. (sygn. II SA 3604/02) wskazując, iż kilkakrotne odmawianie informacji publicznej z powołaniem się na różne motywy świadczy o próbie uniknięcia spełnienia żądania skarżącego. Dlatego nie może ulegać wątpliwości, że rzeczywistym dążeniem podmiotu zobowiązanego jest pozbawienie wnioskodawcy prawa uzyskania informacji publicznej, a to jest niezgodne z prawem.

Odnośnie zarzutu naruszenia przepisu art. 135 ustawy o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych skarżący podtrzymał argumentację zawartą w swoim piśmie z dnia 23.06.2010 r., w którym wskazał, że nie wnosił o udzielenie informacji dotyczących treści umowy, a tego dotyczy przepis art. 135 w/w ustawy, a ponadto brzmienie przepisu art. 135 ww. ustawy nie wyklucza złożenia wniosku o udzielenie informacji publicznej. W ocenie skarżącego odmienny pogląd byłby całkowicie nieracjonalny, bowiem idąc takim tokiem rozumowania należałoby przyjąć, iż ustawodawca z jednej nakazuje informowanie o każdej zawartej umowie, a z drugiej zakazywałby udzielania informacji o ilości udzielonych świadczeń w oparciu o takiej umowy i dla takiej interpretacji brak jest racjonalnego uzasadnienia skoro art. 135 ust. 1 formułuje jedną z podstawowych zasad systemu - zasadę jawności kontraktów z Funduszem wobec osób trzecich.

W odpowiedzi na skargę Dyrektor Kujawsko - Pomorskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w B. wniósł o jej oddalenie jako bezzasadnej wskazując, że po ponownej analizie akt sprawy nie znalazł podstaw do zmiany zaskarżonego rozstrzygnięcia, ponieważ zostało podjęte w oparciu o obowiązujące przepisy prawa. Organ podniósł, iż skarżący bezpodstawnie zakłada, że żądana informacja publiczna nie jest informacją publiczną przetworzoną wbrew twierdzeniom skarżącego, bowiem organ nie dysponuje informacją z której wprost wynikałyby dane których się on domaga, a w celu uzyskania żądanej informacji organ musi ją przetworzyć wykonując określone czynności, dlatego zasadne było żądanie wykazania przez skarżącego interesu publicznego dla uzyskania tego rodzaju informacji. Zdaniem organu nie został naruszony art. 13 ust. 1 w związku z art. 3 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, albowiem organ po przyjęciu wniosku skarżącego z dnia 16 kwietnia 2010 r., pismem z dnia 19 kwietnia 2010 r. wezwał go do wykazania interesu publicznego, lecz wskazanego interesu publicznego skarżący nie przedstawił.

Nawiązując do regulacji zawartej w art. 135 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych organ wskazał, że jest to przepis szczególny w stosunku do przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej, bowiem gdyby ustawodawca dopuścił ujawnienie informacji na temat zakresu wykonania umów przez świadczeniodawcę, to w art. 135 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych rozszerzyłby dyspozycję wskazanego przepisu o wskazaną kwestię.

W związku z powyższym uwzględniając przepis art. 5 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, skoro katalog informacji o umowach o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej zawarty w powołanym przepisie art. 135 jest zamknięty, to wobec tego już z tych przyczyn w ocenie organu brak jest podstaw do ujawnienia danych o wykonaniu umów przez świadczeniodawców powołanych we wniosku. Niezależnie od powyższego wskazano, że prawo skarżącego podlega ograniczeniu na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej ze względu na tajemnicę przedsiębiorcy, do których należy zaliczyć świadczeniobiorców, którzy nie upoważnili Funduszu w zawartych umowach do ujawnienia informacji, których domaga się skarżący.

Wydając zaskarżony wyrok Sąd pierwszej instancji podniósł, iż żądana informacja publiczna nie może być zaliczona do informacji przetworzonej, a zatem Dyrektor Kujawsko - Pomorskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w B. w sposób nieuprawniony żądał od strony skarżącej wykazania szczególnego interesu prawnego lub faktycznego. Organ błędnie zakwalifikował żądaną informację do kategorii przetworzonych, nie wyjaśniając przy tym dlaczego zakwalifikował te dane do kategorii informacji przetworzonej i jednocześnie nie uzasadnił, dlaczego przedmiotowy wniosek nie spełnia przesłanki "szczególnie ważnego interesu publicznego". Dane, o które zwracał się we wniosku wnioskodawca są danymi statystycznymi, które przekazywane są do Funduszu w trybie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20.czerwca 2008r. w sprawie zakresu informacji gromadzonych przez świadczeniodawców, szczegółowego sposobu rejestrowania tych informacji oraz przekazywania podmiotom zobowiązanym do finansowania świadczeń ze środków publicznych (Dz.U. Nr 123, poz.801). Na mocy tego rozporządzenia nałożono na świadczeniodawców obowiązek przekazywania do oddziału wojewódzkiego Funduszu danych dotyczących każdego świadczenia wynikającego z umowy o udzieleniu świadczeń opieki zdrowotnej (§ 5-7 i 9), a w §11 tego aktu wskazano, że dane te świadczeniodawcy przekazują odnośnie każdego okresu sprawozdawczego, którym jest miesiąc kalendarzowy. Oznacza to, że dane te w formie elektronicznej pozostają w zasobach informacji, którymi dysponuje organ. W istocie zatem wnioskodawca żąda jedynie dostępu do danych źródłowych, które wynikają z bazy danych gromadzonych przez Fundusz. Żądana informacja ma zatem charakter informacji publicznej prostej, typowo statystycznej. Strona skarżąca wniosła o udzielenie jej danych statystycznych według kryteriów określonych powszechnie obowiązującymi przepisami prawa. Nie ma w tym przypadku znaczenia okoliczność, że informacja ta zapisana jest w wersji elektronicznej, a jej udostępnienie wymaga uruchomienia Modułów Systemu Informatycznego oraz wyszukiwarki programu komputerowego służących do generowania pożądanych danych z systemu. Dokonanie selekcji tych danych z systemu informatycznego stanowi czynności techniczne, które muszą być podjęte zawsze, gdy rozpatrywany jest wniosek o udostępnienie informacji publicznej. Odmienny pogląd prowadziłby do niemożliwego do zaakceptowania z punktu widzenia racjonalności ustawodawcy wniosku, iż wszystkie informacje udostępniane w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej mają charakter informacji przetworzonych. Zdaniem Sądu pierwszej instancji podnoszony w odpowiedzi na skargę argument czasochłonności wygenerowania żądanych informacji oraz ewentualne koszty z tym związane nie przesądzają o tym, czy dana informacja publiczna ma charakter prosty czy przetworzony. Pracochłonność i koszty rozpatrzenia wniosku mogą być podstawą ewentualnego obciążenia wnioskodawcy kosztami udzielenia informacji publicznej na podstawie art. 15 ust. 1 omawianej ustawy. W ocenie Sądu pierwszej instancji, wbrew stanowisku zaprezentowanemu w odpowiedzi na skargę nie może budzić wątpliwości odczytanie intencji strony skarżącej co do zakresu żądanej informacji. Z tego względu argumentacja zawarta w zaskarżonym rozstrzygnięciu z powołaniem się na treść art. 135 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych nie zasługuje na aprobatę. Przepis ten reguluje zasadę jawności kontraktów, podczas gdy strona skarżąca żądała informacji o ich wykonaniu. W odpowiedzi na skargę organ nieskutecznie powołał się również na ograniczenie w dostępie do żądanej informacji z uwagi na tajemnicę przedsiębiorcy (art. 5 ust. 2 omawianej ustawy) jako okoliczność uzasadniającą zaskarżone rozstrzygnięcie. Wskazanie tej przesłanki odmowy udostępnienia informacji publicznej na etapie postępowania sądowego jest nieskuteczne i nie może być przedmiotem oceny przez Sąd. Odpowiedź na skargę stanowi jedynie wykonanie obowiązku o charakterze procesowym w postępowaniu sądowoadministracyjnym i jako takie nie może kreować nowej materialnoprawnej podstawy zaskarżonego rozstrzygnięcia.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku złożył Kujawsko – Pomorski Oddział Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w B. zarzucając mu:

naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię:

1. art. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej polegającym na nietrafnym przyjęciu, że przepis art. 135 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych nie reguluje w sposób szczególny kwestii dostępu do informacji publicznej w stosunku do wskazanego przepisu art. 1 lecz jawności i kontraktów nie mając związku z żądaniem strony uzyskania informacji o ich wykonaniu,

2. art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej polegającym na nietrafnym przyjęciu, że w świetle tego przepisu informacja wymagająca wyselekcjonowania danych podlegających ochronie żądana przez stronę Wielospecjalistyczny Szpital im. dr. E. Warmińskiego w B. o ilości wykonanych usług w miesiącach styczeń, luty, marzec , kwiecień 2010r. z podziałem na miesiące:

a) NO1 Poród,

b) NO2 Poród Mnogi lub Przedwczesny,

c) NO3 Patologia Ciąży lub Płodu z Porodem 5 dni,

d) NO9 Ciężka Patologia Ciąży z Porodem Kompleksowe 10 dni,

Diagnostyka Rozszerzona, Leczenie Diagnostyka Rozszerzona, Leczenie,

e) NO11 Ciężka Patologia Ciąży z Porodem Kompleksowe 10 dni z Pw,

f) N20 Noworodek Wymagający Normalnej Opieki

w następujących publicznych zakładach opieki zdrowotnej: Szpitalu Uniwersyteckim Nr2 im. Jana Biziela w B. , Zakładzie Opieki Zdrowotnej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w B. , Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym im. L. Rydygiera w T. wymagająca uprzedniego wyselekcjonowania danych objętych ochroną, nie jest informacją przetworzoną.

Powołując się na wymienione podstawy skargi kasacyjnej wniesiono o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i orzeczenie reformatoryne w trybie art.188 P.p.s.a. oraz zasądzenie na rzecz skarżącego kosztów postępowania według norm przepisanych.

W motywach skargi kasacyjnej podniesiono, iż Sąd pierwszej instancji bezzasadnie przyjął, że przepis art. 135 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych reguluje jedynie zasadę jawności kontraktów który swoją dyspozycją nie obejmuje informacji o ich wykonaniu. Jak wynika z treści cytowanego przepisu postuluje on jawność tego rodzaju umów a więc informacji o nich. Nie budzi wątpliwości, że informacje o tych umowach są informacją publiczną w rozumieniu ustawy o dostępie do informacji publicznej. Ustawodawca w ust. 1 nie wyłączył z dyspozycji tego przepisu kwestii wykonania umów, mówiąc w ogólności o jawności umów. Na tle ust. 1 w ust. 2 i 3 wprowadza ograniczenia co do ilości informacji na temat umów oraz sposobu ich udostępniania. Katalog informacji podlegających ujawnieniu jest zamknięty i nie obejmuje zagadnień związanych z ich wykonywaniem. Tym samym w świetle ust.2 ustawodawca nie dopuścił możliwości ujawniania przez Narodowy Fundusz Zdrowia informacji o zakresie ich wykonywania. Nie można bowiem zakładać, że skoro ustawodawca w ust. 2 nie dopuścił możliwości ujawniania informacji dotyczących wykonywania umów to jednak powinny być one ujawniane na wniosek każdego zainteresowanego. W świetle powołanego przepisu wskazaną wyżej ograniczoną ilość informacji publicznej na temat umów Narodowy Fundusz Zdrowia może ujawniać wyłącznie na stronie internetowej. Niezależnie od powyższego w ocenie skarżącego kasacyjnie brak jest także podstaw do wnioskowania, że przepis art. 135 dotyczy jedynie fazy zawarcia umów skoro inne przepisy Działu VI regulują także kwestie związane z ich zmianą np. art 157 i art. 158 a więc etapu wykonywania umów. Skarżący podniósł, że przepis art. 135 powołanej ustawy jest przepisem szczególnym w stosunku do art. 1 ust. 1 ustawy określającym odmiennie zasady i tryb dostępu do informacji będących informacjami publicznymi w rozumieniu ust. 2 tego przepisu art. 1 do informacji publicznej. Tym samym stanowisko Sądu pierwszej instancji polegające na przyjęciu, że przepis art. 135 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych nie reguluje w sposób szczególny kwestii dostępu do informacji publicznej w stosunku do wskazanego przepisu art. 1 lecz jedynie jawności kontraktów nie mając związku z żądaniem strony uzyskania informacji o ich wykonaniu należy uznać za chybiony i sprzeczny z art. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Wskazanym art. 135 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych nie jest związany żaden z publicznych zakładów opieki zdrowotnej, o których mowa we wniosku -Wielospecjalistycznego Szpitala m. dr. E. Warmińskiego w B. . Tym samym jako autorzy informacji, których domaga się strona mogliby je ujawnić w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej na wniosek strony.

Zdaniem wnoszącego skargę kasacyjną Sąd pierwszej instancji bezzasadnie także przyjął, że żądana przez stronę informacja nie jest informacją przetworzoną. NFZ wyjaśnił dlaczego żądana informacja ma charakter informacji przetworzonej podając w pięciu punktach, na czym to przetworzenie polega. Nie są to proste czynności o charakterze statystycznym skoro posiadane dane w szczególności zgodnie z pkt 2) wyszczególnionych czynności wymagają odpowiedniej selekcji w celu wyeliminowania innych danych wrażliwych. Każde bowiem świadczenie opatrzone jest danymi dotyczącymi ubezpieczonych które nie podlegają ujawnieniu między innymi z uwagi na ochronę danych osobowych. Analizując treść art. 188 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej nasuwa się wniosek, że nie wymienia on celu i zakresu danych, które byłyby tożsame z danymi żądanymi przez wnioskodawcę. System informatyczny Funduszu jest tak zaprogramowany aby gromadzić dane w celu realizacji zadań ustawowych, a jeśli chodzi o jawność umów to dane objęte dyspozycją przepisu art. 135 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Tym samym w ocenie skarżącego nieuprawnione jest twierdzenie Sądu I instancji że żądana i informacja stanowi informację prostą mającą charakter techniczny. Należy podkreślić, że dane dotyczące wykonywanych świadczeń naszpikowane są jeszcze innymi danymi co wynika wprost z cytowanego przepisu art. 188 i powołanego przez Sąd I instancji rozporządzenia, które powinien ;wyselekcjonować pracownik merytoryczny niezależnie od posiadanych uprawnień do dostępu do danych oraz wiedzy technicznej, kierując się aktami prawnymi z wprowadzającymi ochronę danych przy stosowaniu odpowiednich filtrów i ograniczeń. Dane przygotowuje wyłącznie pracownik posiadający stosowne uprawnienia dotyczące dostępu do zasobów KS-SIKCH nadawane przez Administratora Systemu po wysłaniu akceptacji Administratora Bezpieczeństwa Informacji. Zatem nie jest to prosta czynność techniczna. Tym samym ustalanie które dane należy wyłączyć z uwagi na ich ochronę należy wbrew twierdzeniom Sądu I instancji zaliczyć do złożonych działań myślowych. Proste działania myślowe występowałyby wtedy gdyby chodziło o samo wyselekcjonowanie danych spośród danych, które nie podlegają ochronie. W konkretnym przypadku miałoby dojść do wytworzenia nowej informacji nie objętej ochroną danych spośród nagromadzonych różnych informacji podlegających ochronie.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną Wysokospecjalistyczny Szpital Miejski im. dr E. Warmińskiego w B. wniósł o oddalenie skargi kasacyjnej oraz zasądzenie od strony przeciwnej kosztów postępowania według norm przepisanych.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył co następuje:

Stosownie do treści art.183 §1 P.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, z urzędu biorąc pod rozwagę jedynie nieważność postępowania. W niniejszej sprawie żadna z przesłanek wymienionych w art.183 par.2 P.p.s.a. nie wystąpiła , stąd też kontrola instancyjna ograniczała się jedynie do zbadania zarzutów podniesionych w skardze kasacyjnej.

Zarzuty te zostały uznane za nieusprawiedliwione.

Przepis art.1 ustawy o dostępie do informacji publicznej ( zwanej dalej u.o.d.i.p.) składa się z dwu jednostek redakcyjnych. Art. 1 ust.2 ustawy, którego naruszenie zdaje się zarzucać autor skargi kasacyjnej, stanowi, że przepisy ustawy nie naruszają przepisów innych ustaw określających odmienne zasady i tryb dostępu do informacji będących informacjami publicznymi. Oznacza to, że w przypadku kolizji przepisów tej ustawy z przepisami szczególnymi, ale tylko w zakresie zasad i trybu dostępu do informacji publicznej, pierwszeństwo nad przepisami ustawy o dostępie do informacji publicznej, mają przepisy ustaw szczególnych.

Art.135 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej stanowi, że umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej są jawne i Fundusz realizuje zasadę jawności tych umów przez zamieszczenie na swojej stronie internetowej informacji wskazanych w art. 135 ust.2 w/w ustawy w terminie wskazanym w ust.3 art.135.

Gdyby zatem wnioskodawca domagał się dostępu do umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej art. 135 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej byłby niewątpliwie ustawą określającą odmienne zasady i tryb dostępu do informacji publicznej w rozumieniu art.1 ust. 2 u.o.d.i.p. Wnioskodawca w omawianej sprawie nie żądał jednak dostępu do treści zawartych umów lecz informacji statystycznych związanych z ich wykonaniem. Wniosek dotyczył zatem informacji nie objętej zakresem przedmiotowym art.135 ww .ustawy wobec czego nie mógł w niniejszej sprawie znaleźć zastosowania. Należało w tej sytuacji stosować przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej bowiem nie została wyczerpana dyspozycja art.1 ust.2 u.o.i.p.d.

Zarzut naruszenia tego przepisu uznać należy w tej sytuacji za nieusprawiedliwiony.

Podobnie należy ocenić zarzut dotyczący naruszenia art.3 ust.1 pkt.1 u.o.d.i.p. Naczelny Sąd Administracyjny w pełni podziela poglądy dotyczące rozróżnienia informacji publicznej na prostą i przetworzoną zaprezentowane przez Sąd I instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Dodać tylko należy, że w pewnych przypadkach suma informacji prostych posiadanych przez adresata wniosku może przekształcić się w informację przetworzoną, jeżeli uwzględnienie wniosku wymaga ich zgromadzenia poprzez przegląd materiałów źródłowych w których są zawarte , a ilość informacji prostych konieczna dla sporządzenia wykazu wskazanego we wniosku jest znaczna i angażuje po stronie wnioskodawcy środki i zasoby konieczne dla jego prawidłowego funkcjonowania.

W omawianej sprawie sytuacja taka nie miała miejsca. Jak trafnie wskazał Sąd I instancji dane, żądane przez wnioskodawcę przekazywane są do Funduszu w trybie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 czerwca 2008r. Na mocy tego rozporządzenia nałożono na świadczeniobiorców obowiązek przekazywania do oddziału wojewódzkiego Funduszu danych dotyczących każdego świadczenia wynikającego z umowy u udzielenie świadczeń opieki zdrowotnej.

Fundusz w zasobach elektronicznych posiada zatem wszystkie wskazane we wniosku informacje. Operacje dotyczące ich uzyskania trudno uznać za tak czasochłonne i pracochłonne aby można było przyjąć, że sporządzone w ten sposób zestawienie tworzy informację przetworzoną. Jest to wyłącznie informacja prosta nawet jeśli liczba składających się na nią elementów jest znaczna. Istotny jednak jest sposób jej uzyskania. Czynności polegające na operacjach przeprowadzanych w programie komputerowym nie angażują takich zasobów, aby mogły zakłócać normalne funkcjonowanie organu. Sama bowiem istota gromadzenia i utrwalania informacji w zasobach elektronicznych zakłada szybki i łatwy do nich dostęp.

Z tych wszystkich względów skarga kasacyjna nie mogła odnieść zamierzonego skutku. Mając to na uwadze Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art.184 P.p.s.a. orzekł jak w sentencji. Podstawę orzeczenia o kosztach sądowych stanowił art. 204 pkt 2 P.p.s.a.



Powered by SoftProdukt