drukuj    zapisz    Powrót do listy

6320 Zasiłki celowe i okresowe, Pomoc społeczna, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, oddalono skargi, III SA/Kr 539/19 - Wyrok WSA w Krakowie z 2019-09-26, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

III SA/Kr 539/19 - Wyrok WSA w Krakowie

Data orzeczenia
2019-09-26 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2019-05-31
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie
Sędziowie
Bożenna Blitek
Krystyna Kutzner /sprawozdawca/
Renata Czeluśniak /przewodniczący/
Symbol z opisem
6320 Zasiłki celowe i okresowe
Hasła tematyczne
Pomoc społeczna
Sygn. powiązane
I OSK 227/20 - Wyrok NSA z 2021-12-01
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
oddalono skargi
Powołane przepisy
Dz.U. 2017 poz 1769 Art. 38 ust. 2 pkt 1 i art. 39 ust. 1 i 2
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej - tekst jedn.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Renata Czeluśniak Sędziowie WSA Bożenna Blitek NSA Krystyna Kutzner (spr.) Protokolant specjalista Bernadetta Szczypka po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 września 2019 r. sprawy ze skarg A. B. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 7 marca 2019 r. nr [...] w przedmiocie zasiłku okresowego oraz na decyzje Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 7 marca 2019 r. nr [...] z dnia 7 marca 2019 r. nr [...] z dnia 7 marca 2019 r. nr [...] z dnia 7 marca 2019 r. nr [...] z dnia 7 marca 2019 r. nr [...] w przedmiocie zasiłku celowego I. skargi oddala, II. przyznaje od Skarbu Państwa – Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie na rzecz adwokata Ł. W. Kancelaria Adwokacka K ul. [...] tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu kwotę 1440 zł (słownie: jeden tysiąc czterysta czterdzieści złotych) podwyższoną o podatek od towarów i usług przewidziany dla tego rodzaju czynności.

Uzasadnienie

Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzjami z dnia 7 marca 2019 r.:

- nr [...] utrzymało w mocy decyzję wydaną z upoważnienia Burmistrza Miasta i Gminy przez Kierownika Zespołu ds. Pomocy Środowiskowej MGOPS, dalej : organ I instancji

- z dnia [...]2019 r. nr [...], orzekającą o przyznaniu skarżącemu A. B. od dnia 1 stycznia do 30 kwietnia 2019 r. zasiłku okresowego z powodu długotrwałej choroby i ubóstwa z przeznaczeniem na zaspokojenie potrzeb socjalno-bytowych w kwocie 350,50 zł. ;

- nr [...] utrzymało w mocy decyzję organu I instancji z dnia [...] 2019 r. nr [...], orzekającą o przyznaniu zasiłku celowego z Programu Rządowego na zakup żywności w kwocie 155 zł, jednorazowo od dnia 1 stycznia 2019r. do dnia 31 stycznia 2019r.;

- nr [...] utrzymało w mocy decyzję organu I instancji z dnia [...] 2019 r. nr [...], orzekającą o przyznaniu zasiłku celowego z Programu Rządowego na zakup żywności w kwocie 140 zł, jednorazowo od dnia 1 lutego 2019r. do dnia 28 lutego 2019r.;

- nr [...] utrzymało w mocy decyzję organu I instancji z dnia [...] 2019 r. nr [...], orzekającą o przyznaniu zasiłku celowego z Programu Rządowego na zakup żywności w kwocie 155 zł, jednorazowo od dnia 1 marca 2019r. do dnia 31 marca 2019r.;

- nr [...] utrzymało w mocy decyzję organu I instancji z dnia [...] 2019 r. nr [...], orzekającą o przyznaniu zasiłku celowego z Programu Rządowego na zakup żywności w kwocie 150 zł, jednorazowo od dnia 1 kwietnia 2019r. do dnia 30 kwietnia 2019r. ;

- nr [...] utrzymało w mocy decyzję organu I instancji z dnia [...] 2019 r. nr [...], orzekającą o przyznaniu zasiłku celowego w łącznej kwocie 510 zł na dofinansowanie do zakupu leków, środków czystości, do opłat za media i czynsz oraz biletu MPK.

Powyższe decyzje zostały wydane w oparciu o następujący stan faktyczny i prawny ustalony przez organy:

Organ I instancji ustalił, że skarżący prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe, jest osobą bezrobotną, bez prawa do zasiłku, a jego dochód w grudniu 2018 r., czyli w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o przyznanie świadczeń z pomocy społecznej - wynosił 0,00 zł.

Wobec powyższego organ I instancji na podstawie art. 38 ust. 3 ustawy z dnia 12 marca 2004r. prawo o pomocy społecznej (Dz.U.2018.1508) przyznał skarżącemu zasiłek okresowy w wysokości 350,50 zł. miesięcznie z powodu długotrwałej choroby i ubóstwa z przeznaczeniem na zaspokojenie potrzeb socjalno-bytowych . Organ wyjaśnił , że przyznanie zasiłku okresowego w ww. wysokości spowodowane było aktualnymi możliwościami finansowymi Ośrodka przeznaczonymi na realizację zadań i znaczną ilości osób ubiegających się o świadczenia z pomocy społecznej , co powoduje , że świadczenia realizowane są w minimalnej określonej przepisami prawa wysokości.

Kwoty przyznanego zasiłku celowego na zakup żywności na kolejne miesiące 2019r. wynikały z kolei z przyjętej przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej polityki ustalania i przyznawania świadczeń z programu współfinansowanego ze środków Wojewody "Posiłek w szkole i w domu", według którego osobom samotnie gospodarującym, których miesięczny dochód nie przekracza 100 % kryterium dochodowego określonego w art. 8 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, tj. 701 zł – ustala się dzienną kwotę zasiłku w wysokości 5,00 zł.

W odwołaniu skarżący zarzucił naruszenie art. 7, art. 8, art. 77, art. 80, art. 81 i art. 107 § 3 K.p.a. poprzez brak dogłębnego zbadania całokształtu sprawy oraz niezasadne przyjęcie, że zasiłki w przyznanej kwocie będą wystarczające dla zaspokojenia, chociażby częściowo jego potrzeb .

Wskazując na powyższe skarżący wniósł o zmianę zaskarżonych decyzji i przyznanie wnioskowanych świadczeń w wyższe wysokości.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymując w mocy zaskarżone decyzje podzieliło stanowisko organu I instancji przedstawione w uzasadnieniu tych decyzji.

Kolegium oceniło, że organ I instancji w sposób prawidłowy ustalił stan faktyczny sprawy, przy uwzględnieniu treści art. 7, art. 77, art. 80, art. 81 K.p.a.

Odnosząc się do wysokości przyznanego zasiłku okresowego (350,50 zł) organ wyjaśnił, że przyznana kwota wynosi 50 % różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej (701,00 zł) a dochodem tej osoby (0,00 zł). W tym zakresie decyzja ma charakter obligatoryjny. Natomiast przyznanie fakultatywnej części zasiłku okresowego oparte jest na uznaniu administracyjnym. W ocenie Kolegium , organ I instancji nie przekroczył granic uznania administracyjnego przyznając świadczenie jedynie w minimalnej kwocie na okres 4 miesięcy, gdyż skarżący, w przypadku dalszego spełniania ustawowych przesłanek uprawniony będzie do złożenia kolejnego wniosku o przyznanie zasiłku okresowego. Zdaniem Kolegium przyznanie świadczenia w wysokości 350,50 zł miesięcznie stanowi też wynik rozważenia z jednej strony sytuacji skarżącego, rozmiaru jego potrzeb oraz zakresu systematycznie świadczonej na jego rzecz pomocy społecznej. Z drugiej strony oparta jest na rozważeniu interesu społecznego i uwzględnia konieczność zaspokojenia potrzeb innych uprawnionych do korzystania z pomocy społecznej. Fakt, że skarżący uzyskiwał wcześniej zasiłek okresowy w wyżej wysokości nie oznacza, że pomoc będzie przyznawana za każdym razem po złożeniu wniosku i w takiej samej wysokości.

Uzasadniając wysokość przyznanych zasiłków celowych organ odwoławczy z kolei wskazał, że decyzja w zakresie przyznawania zasiłków celowych ma charakter uznaniowy. Oznacza to, że o wysokości przyznanego świadczenia nie decydują oczekiwania strony , lecz jej uzasadnione potrzeby oraz możliwości organu, który jest zobowiązany do właściwego rozdzielenia posiadanych środków, aby zrealizować wsparcie dla wszystkich potrzebujących. Wysokość zasiłku celowego na żywność wynikała z realizowanego programu "Posiłek w domu i w szkole", a dofinansowanie do zakupu leków (200 zł), do opłat za media i czynsz (200 zł), do zakupu biletów MPK (80 zł), w opinii Kolegium nie przekracza granic uznania administracyjnego.

Organ odwoławczy podkreślił, że skarżący objęty jest systematyczną pomocą i otrzymał wsparcie finansowe z Gminy w styczniu 2019 r. w łącznej kwocie 875,50 zł, w lutym – 630,50 zł, w marcu – 505,50 zł, a w kwietniu – 500,50 zł. Organ odwoławczy podkreślił, że MGOPS udziela znacznej pomocy finansowej skarżącemu, który de facto pozostaje na utrzymaniu Ośrodka, gdyż nie posiada żadnego własnego dochodu. Powołano się na orzeczenie, w którym sąd stwierdził, że świadczenia z pomocy społecznej mają jedynie wspomagać osoby z nich korzystające, a nie je utrzymywać - to jest bowiem podstawowym zadaniem każdego obywatela, który w tym zakresie winien przejawiać racjonalną aktywność w ramach swoich możliwości i współpracować z właściwymi instytucjami, w tym organami pomocy społecznej.

Za bezzasadny uznano zarzut naruszenie art. 81 K.p.a., gdyż skarżący został poinformowany o uprawnieniach określonych w art. 10 K.p.a., ale z nich nie skorzystał.

W skardze wniesionej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie zarzucono:

1. naruszenie prawa procesowego, mającego istotny wpływ na wynik sprawy, a to art. 7, 77 i 80 K.p.a., poprzez niedokładne wyjaśnienie stanu faktycznego sprawy, w szczególności poprzez niewyjaśnienie zakresu niezaspokojonych potrzeb skarżącego oraz jego możliwości majątkowych,

2. naruszenie prawa procesowego, mającego istotny wpływ na wynik sprawy, a to art.11 K.p.a., poprzez zaniechanie przez organ wyjaśnienia skarżącemu zasadności przesłanek, którymi kierował się organ przy załatwianiu sprawy, co doprowadziło do naruszenia istotnej zasady postępowania administracyjnego, jaką jest zasada przekonywania,

3. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wydania decyzji a mający istotny wpływ na wynik sprawy, polegający na przyjęciu założenia, że organ orzekający w I instancji zna jego sytuację majątkową i prawidłowo ustalił stan faktyczny, przyznając mu zasiłek okresowy w kwocie 350,50 zł miesięcznie, podczas gdy z materiału zebranego w sprawie wynika, iż znajduje się w sytuacji niepozwalającej mu na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych przy pomocy tej kwoty.

W świetle powyższych zarzutów skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonych decyzji i przekazanie spraw do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie kosztów postępowania wedle norm prawem przepisanych.

W uzasadnieniu skarg A. B. zakwestionował wysokość przyznanych mu zasiłków zarzucając, że nie wystarczają one do pokrycia wszystkich jego potrzeb życiowych. W odniesieniu do zasiłku okresowego stwierdził, że uprzednio otrzymywał zasiłek w wyższej kwocie wynoszącej 418 zł i w żaden sposób nie wyjaśniono mu przyczyn przyznania niższego zasiłku. Skarżący zarzucił organowi dowolność decyzji i jej uzasadnienie w nader ogólny sposób.

W odpowiedzi na skargi Samorządowe Kolegium Odwoławcze wniosło o ich oddalenie i podtrzymało dotychczasowe stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonych decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje:

Stosownie do art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U.2016.1066) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Oznacza to, że przedmiotem kontroli Sądu jest zgodność zaskarżonej decyzji z przepisami prawa materialnego i procesowego, nie zaś według kryterium słuszności, czy celowości.

Mając na uwadze wskazane powyżej kryterium legalności, Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdza, że skargi nie zasługują na uwzględnienie, gdyż zaskarżone decyzje nie naruszają prawa.

Na wstępie należy podkreślić, że w przedmiotowej sprawie organy nie kwestionowały faktu, iż skarżący nie uzyskuje żadnych dochodów i co do zasady spełnia przesłanki przyznania mu wsparcia finansowego, zarówno w formie zasiłku okresowego, jak i zasiłków celowych. Wnioskowane świadczenia zostały skarżącemu przyznane. Skarżący zgłosił natomiast zastrzeżenia co do wysokości przyznanej mu pomocy, twierdząc, że nie jest ona wystarczająca do zaspokojenia jego potrzeb życiowych.

Materialnoprawną podstawę rozstrzygnięć administracyjnych podjętych w niniejszej sprawie stanowią przepisy ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U.2018.1508). Zasady ogólne wskazanej ustawy wyrażone w art. 2 ust. 1 i art. 3 stanowią, że świadczenia z pomocy społecznej mają na celu umożliwienie przezwyciężania trudnych sytuacji życiowych, których osoby ubiegające się o pomoc nie są w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości oraz wspieranie osób i rodzin w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwiania im życia w warunkach odpowiadających godności człowieka. Rodzaj, forma i rozmiar świadczenia powinny być odpowiednie do okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy, a potrzeby osób i rodzin wnioskujących o pomoc powinny zostać uwzględnione, jeżeli odpowiadają celom i mieszczą się w możliwościach pomocy społecznej.

Jak wynika z powyższych przepisów, pomoc społeczna jest instytucją stosowaną wyjątkowo w sytuacjach, w których obywatel nie jest w stanie sam podołać okolicznościom życiowym. Pomoc ta przyznawana jest w różnej formie i zakresie, a przyznanie jej uzależnione jest od spełnienia określonych przez ustawodawcę warunków.

Punkt wyjścia do rozważań w rozpoznawanej sprawie w zakresie zasiłku okresowego stanowi treść art. 38 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, stosownie do którego zasiłek okresowy przysługuje w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej bądź rodzinie, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego rodziny. Zgodnie zaś z art. 38 ust. 2 pkt 1 ustawy zasiłek okresowy ustala się w przypadku osoby samotnie gospodarującej - do wysokości różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być niższa niż 50 % różnicy miedzy kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby zgodnie z art. 38 ust. 3 pkt 1 ustawy. Jednocześnie kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 20 zł miesięcznie (art. 38 ust. 4 ustawy). Natomiast okres, na jaki jest przyznawany zasiłek okresowy, ustala ośrodek pomocy społecznej na podstawie okoliczności sprawy na mocy art. 38 ust. 5 tej ustawy.

Z treści powyższych przepisów wynika, że o ile samo przyznanie świadczenia w postaci zasiłku okresowego ma charakter związany, jeżeli tylko wnioskodawca ubiegający się o tego rodzaju pomoc spełnia przesłanki określone w art. 38 ust. 2 pkt 1ustawy, to już samo rozstrzygnięcie o wysokości zasiłku okresowego (w ustawowo określonych granicach) oraz o okresie, na jaki jest przyznawany cechuje uznaniowość organu. O tym, w jakim rozmiarze i na jaki okres zasiłek okresowy zostanie przyznany decyduje organ, kierując się ogólnymi zasadami przyznawania pomocy społecznej wyrażonymi w art. 3 ust. 3 i ust. 4 ustawy o pomocy społecznej, to znaczy rodzaj, forma i rozmiar świadczenia powinny być odpowiednie do okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy, a także potrzeby osób i rodzin korzystających z pomocy powinny zostać uwzględnione, jeżeli odpowiadają celom i mieszczą się w możliwościach pomocy społecznej. Fakt spełnienia kryteriów ustawowych dla przyznania zasiłku okresowego nie powoduje po stronie organu obowiązku przyznania go w maksymalnej wysokości. Należy podkreślić, że zakres uznania administracyjnego w zakresie wysokości zasiłku okresowego został ograniczony jedynie kryteriami określającymi jego maksymalną i minimalną wysokość, które to wielkość wynikają wprost z art. 38 ust. 2 pkt 1, 3 i 4 ustawy.

Skoro ustawa dopuszcza możliwość przyznania zasiłku okresowego w wysokości między określonymi przepisami maksimum i minimum, to orzekając w sprawie zasiłku organy pomocy społecznej obowiązane są kierować się ogólnymi zasadami przyznawania tej pomocy (zob. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 6 maja 2015 r., III SA/Kr 1597/14 oraz wyroki: Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 7 czerwca 2018 r., III SA/Gd 210/18; Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 20 lutego 2019 r., II SA/Łd 1069/18 i Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 30 stycznia 2013 r., IV SA/Po 864/12).

Odnosząc powyższe regulacje do okoliczności faktycznych rozpoznawanej Sąd stwierdził, że przyznane świadczenie w formie zasiłku okresowego zarówno co do jego wysokości, jak i okresu, na jaki zostało przyznane nie narusza obowiązujących przepisów. Skarżącemu został przyznany zasiłek w wysokości 350,50 zł miesięcznie, a zatem w minimalnej wysokości przewidzianej w ustawie. W opinii Sądu organy wystarczająco uzasadniły przyznanie pomocy w takim właśnie zakresie. O rozmiarze wsparcia decydują bowiem nie tylko potrzeby wnioskodawcy ale możliwości finansowe organu, który zobowiązany jest do racjonalnego dysponowania środkami, aby inne potrzebujące osoby nie zostały pozbawione pomocy. Po drugie organy zasadnie wskazały na całościowy wymiar pomocy, uzyskiwanej przez wnioskodawcę w postaci zasiłków, który sprawia, że wykroczenie poza minimalną wysokość zasiłku okresowego nie byłoby właściwe, zarówno z uwagi na interes innych potrzebujących, jak i cel pomocy społecznej, którym nie jest całkowite pokrycie kosztów utrzymania lecz jedynie zapewnienie koniecznego wsparcia w tym zakresie. Faktem jest, że wysokość uzyskiwanego przez skarżącego zasiłku okresowego uległa zmniejszeniu w porównaniu do poprzednich okresów, w których pobierał on kwotę w wysokości 418 zł miesięcznie. Decyzja o przyznaniu zasiłku okresowego stanowi jednakże podstawę wymiaru danej pomocy wyłącznie w okresie, który wynika z decyzji i nie może być punktem odniesienia do przyszłych okresów. Rozmiar pomocy, jak wskazano powyżej, jest szacowany każdorazowo z uwagi na bieżące potrzeby wnioskodawcy jak i możliwości organu. Fakt, że wnioskodawca uzyskiwał wcześniej zasiłek w wyższej kwocie nie stanowi podstawy do wysuwania skutecznych żądań w tym zakresie w kolejnych miesiącach. Z drugiej strony, przyznanie niższego zasiłku niż miało to miejsce w poprzednich miesiącach nie stanowi samo z siebie uchybienia. W przedmiotowej sprawie organ w wystarczający sposób uzasadnił ograniczenie uprawnienia skarżącego do minimalnej wysokości zasiłku i kwota przyznanego świadczenia mieści się w granicach prawa. W związku z tym nie mogła odnieść zamierzonego skutku argumentacja skarżącego , że przyznane świadczenie nie jest wystarczające do pokrycia jego wszystkich potrzeb .

Kwestionowane w niniejszej sprawie decyzje organów obu instancji dotyczące zasiłków celowych zostały natomiast wydane m.in. na podstawie art. 39 ust. 1 i 2 ustawy o pomocy społecznej, zgodnie z którym w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej może być przyznany zasiłek celowy. Zasiłek celowy może być przyznany w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu.

Zasiłek celowy nie jest świadczeniem obligatoryjnym, które organ administracji publicznej musi przyznać, gdy wnioskodawca spełnia określone ustawą kryteria, lecz ma charakter fakultatywny. Jest to bowiem świadczenie, które może lecz nie musi zostać przyznane przez organ administracyjny osobie, która spełnia kryterium dochodowe. Uznaniowy charakter decyzji w przedmiocie zasiłku celowego powoduje, że nawet w przypadku spełnienia wszystkich ustawowych przesłanek organ pomocy społecznej może orzec o odmowie jego przyznania, bądź przyznać go w wysokości, jaką organ uzna za zasadną. Rozstrzyganie w ramach uznania administracyjnego wymaga od organu poczynienia ustaleń na podstawie całokształtu materiału dowodowego (art. 80 k.p.a.), który to materiał dowodowy powinien być zgromadzony i zbadany w sposób wyczerpujący (art. 77 § 1 k.p.a.). Organ orzekający w granicach uznania powinien również podjąć wszelkie kroki niezbędne dla dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego, by załatwić sprawę z uwzględnieniem interesu społecznego i słusznego interesu obywateli (art. 7 k.p.a.) poprzez wydanie decyzji o przekonującej treści (art. 11 k.p.a.). Obowiązkiem organu administracji jest więc wyjaśnienie stronie zasadności przesłanek rozstrzygnięcia, czyli wytłumaczenie dlaczego organ dany przepis zastosował do konkretnych ustaleń faktycznych, co powinno znaleźć odzwierciedlenie w prawidłowo sporządzonym uzasadnieniu faktycznym i prawnym podjętego rozstrzygnięcia.

Podkreślić należy, że sądowa kontrola uznania administracyjnego ograniczona jest wyłącznie do oceny tego, czy w sprawie zachodzą warunki materialnoprawne, uzasadniające skorzystanie przez organ administracji z przysługujących mu uprawnień oraz czy wydanie decyzji zostało poprzedzone prawidłowo przeprowadzonym postępowaniem, z zachowaniem przepisów procedury administracyjnej (por. wyrok WSA w Szczecinie z dnia 7 marca 2018 r. sygn. akt II SA/Sz 1406/17).

"Wsparcie organu pomocy społecznej nie może stanowić sposobu na wyrównanie wszystkich niedostatków, nawet o charakterze elementarnym. Pomoc społeczna przysługuje dopiero wówczas, gdy osoba, mimo wykorzystania wszystkich swoich możliwości poprawy swej sytuacji, nadal pozostaje w niedostatku uniemożliwiającym zaspokajanie potrzeb o charakterze elementarnym. Środki pieniężne z tej pomocy mogą być przeznaczone tylko na zaspokojenie, i to w niepełnym zakresie, niezbędnych potrzeb bytowych, o jakich mowa w art. 39 u.p.s. (...)".( tak WSA w Szczecinie w wyroku z dnia 24 maja 2017 r., sygn. akt II SA/Sz 355/17; LEX nr 2309972).

Jak wynika z przeprowadzonego w niniejszej sprawie postępowania, skarżący spełnia kryteria do przyznania mu świadczeń z pomocy społecznej. Z akt administracyjnych niniejszej sprawy jednoznacznie wynika natomiast, że organ pomocy społecznej nie jest obojętny wobec trudnej sytuacji życiowej skarżącego i przyznaje skarżącemu wnioskowane przez niego zasiłki celowe, jak również zasiłki okresowe. Rozmiar świadczonej pomocy sprawia, że organ uznał nawet, iż skarżący pozostaje praktycznie na jego utrzymaniu, nie uzyskując żadnych innych dochodów.

W opinii Sądu, organ odwoławczy w sposób należyty uzasadnił wysokość przyznanego skarżącemu wsparcia. Jeżeli chodzi o dofinansowanie do zakupu żywności, zastosowano prosty przelicznik, obowiązujący wszystkich beneficjentów. Wynika on z założeń realizowanego na terenie gminy programu "Posiłek w domu i w szkole", który zakłada, że wnioskodawcom przysługuje zasiłek w wysokości 5 zł dziennie. Organ ponadto przychylając się do wniosku skarżącego, przyznał mu dodatkowe zasiłki celowe, mające pomóc mu w pokryciu kosztów leków, środków czystości, mediów i czynszu oraz biletu MPK. Zasadnie w tym zakresie wziął pod uwagę sumę uzyskiwanej przez skarżącego pomocy. Choć z pewnością przyznane kwoty nie są w stanie zaspokoić wszystkich potrzeb wnioskodawcy, to fakt ten nie może stanowić skutecznego zarzutu przeciwko wydanym decyzjom. Jak wyjaśniono powyżej, rolą systemu zasiłkowego nie jest bowiem pełne zaspokojenie wszystkich potrzeb życiowych wnioskodawców, a jedynie pomoc w ich zaspokojeniu, a tę funkcję przyznane wsparcie z pewnością spełnia.

Raz jeszcze należy podkreślić, że decyzje w zakresie przyznawania zasiłków są decyzjami uznaniowymi, sąd nie jest uprawniony do przyznania określonych świadczeń. To organ pomocy społecznej, a nie Sąd, decyduje o tym komu i w jakiej wysokości świadczenie może być przyznane biorąc pod z jednej strony ilość środków finansowych, którymi dysponuje organ, a z drugiej strony – ilość podopiecznych i zakres koniecznej pomocy udzielanej tym osobom. Uznanie administracyjne obejmuje również prawo organu do oceny hierarchii zgłaszanych potrzeb, które należy rozeznać w kontekście ogólnej liczby osób ubiegających się o pomoc oraz zgłoszonych przez nich żądań (wyrok NSA z dnia 10 grudnia 2015 r. I OSK 243/15).

W związku z powyższym za niezasadne należało uznać postawione względem zaskarżonych decyzji zarzuty naruszenia przepisów proceduralnych. Nie jest prawdą, że organy niedokładnie wyjaśniły stan faktyczny sprawy. Z materiału dowodowego jednoznacznie wynika, że organy bardzo dobrze znają sytuację majątkową skarżącego, zapewniając mu ciągłą i systematyczną pomoc. Fakt, że organy odmówiły skarżącemu udzielenia większego wsparcia nie oznacza, że naruszyły przepisy art. 7, art. 77 i art. 80 k.p.a. Raz jeszcze należy podkreślić, że potrzeby i możliwości finansowe wnioskodawców nie są jedynym wyznacznikiem wysokości udzielanego wsparcia, co organ wyraźnie i w sposób zrozumiały wyjaśnił w zaskarżonych decyzjach, a zatem również zarzut naruszenia art. 11 k.p.a. poprzez niewyjaśnienie skarżącemu przesłanek, jakimi kierował się organ przy załatwieniu sprawy – jest chybiony.

Mając powyższe na uwadze, Sąd działając na podstawie art.151 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak w sentencji.

W niniejszej sprawie skarżący korzystał z ustawowego zwolnienia od ponoszenia kosztów sądowych. Biorącemu udział w sprawie pełnomocnikowi z urzędu przyznano wynagrodzenie tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu zgodnie z § 21 ust. 1 pkt 1 lit. c w zw. z § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U.2016.1714).



Powered by SoftProdukt