Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym : Przewodniczący Sędzia NSA Tadeusz Michalik (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Beata Kozicka Sędzia WSA Bożena Miliczek - Ciszewska po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 26 kwietnia 2016 r. sprawy ze skargi M.P. na bezczynność Wójta Gminy M. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej 1) zobowiązuje Wójta Gminy M. do załatwienia wniosku skarżącego z dnia [...] w terminie 14 dni; 2) stwierdza, że organ dopuścił się bezczynności; 3) stwierdza, że bezczynność organu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa; 4) zasądza od Wójta Gminy M. na rzecz skarżącego kwotę 100 złotych (słownie: sto złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Dnia 3 marca 2015 r. M.P. posługując się adresem e- mail [...] zwrócił się do Wójta Gminy M. o udostępnienie informacji publicznej o następującej treści:

1. Kto w Urzędzie Gminy M. oraz podległych jednostkach organizacyjnych gminy posiada służbowy telefon komórkowy. Proszę o wskazanie imienia, nazwiska, stanowiska służbowego oraz przyporządkowanego numeru telefonu.

2. Udostępnienie skanu umowy n świadczenie usługi telekomunikacyjnej zawartej z operatorem sieci komórkowej w 2014 i 2015 r.

3. Udostępnienie skanów miesięcznych faktur (telefonia komórkowa) w roku 2014 z uwzględnieniem poszczególnych numerów.

Pismem z dnia 12 marca 2015 r. organ wezwał wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni poprzez podanie danych identyfikacyjnych.

W wymaganym terminie wniosek nie został uzupełniony w związku z czym w dniu

23 marca 2015 r. wnioskodawca został poinformowany o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia.

W tej samej dacie M.P. złożył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach skargę na bezczynność Wójta Gminy M. w zakresie rozpatrzenia wniosku z dnia 3 marca 2015 r.

Wyrokiem z dnia 22 września 2015 r. Sąd oddalił skargę M.P. (sygn. akt IV SAB/Gl 45/15).

2 grudnia 2015 r. M.P. przesłał pocztą elektroniczną pismo skierowane do Wójta gminy M., w którym potwierdził swoje dane identyfikacyjne. W piśmie wskazał, że nawiązuje ono do pisma organu z dnia 12 marca 2015 r.

Następnie 21 stycznia 2016 r. wpłynęła do tut. Sądu skarga M.P. na bezczynność Wójta Gminy M. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej dotyczącej korzystania przez gminę z telefonów komórkowych.

Skarżący zarzucił organowi naruszenie art. 61 ust. 1 Konstytucji w zakresie w jakim przepis ten stanowi normatywną gwarancję prawa do informacji publicznej oraz art. 13 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej w zakresie w jakim przepis ten stanowi o tym, że udostępnienie informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku. Wobec powyższego skarżący wniósł o zobowiązanie Wójta Gminy M. do załatwienia wniosku z dnia 3 marca 2015 r. oraz o zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu skarżący podniósł, że Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z dnia 22 września 2015 r., co prawda oddalił skargę, jednak podzielił jego argumenty co do tego, że prawo nie przewiduje szczególnych wymagań co do wniosku o udostępnienie informacji publicznej, a "wezwanie o podanie danych przez anonimowego dotychczas wnioskodawcę było podyktowane koniecznością dokonania przez organ określonych czynności- jak sprecyzował w odpowiedzi na skargę- chodziło o wydanie decyzji o odmowie udostępnienia informacji".

Dalej skarżący wskazał, że wyrok wraz z uzasadnianiem został mu doręczony w dniu 3 listopada 2015 r. Oświadczył również, że przyjął do wiadomości stanowisko sądu o konieczności podania informacji niezbędnych do wydania decyzji administracyjnej, co też uczynił w piśmie z dnia 2 grudnia 2015 r.

W ocenie M.P., w związku z przesłaniem do urzędu danych koniecznych do wydania decyzji administracyjnej, po stronie organu zaktualizował się obowiązek podjęcia działań zmierzających do zrealizowania wniosku z dnia 3 marca 2015 r.

W odpowiedzi na skargę Wójt Gminy M. wniósł o jej oddalenie. Wskazał, ze pismo skarżącego dotyczyło sprawy zakończonej prawomocnym wyrokiem sądu, a M.P. nie złożył ponownego wniosku o udostępnienie informacji publicznej, zatem nie można zarzucić organowi bezczynności.

Pismem z dnia 9 lutego 2015 r. swój udział w sprawie w charakterze uczestnika postępowania zgłosiło Stowarzyszenie A.

Stowarzyszenie przychyliło się do stanowiska M.P., zaznaczając, że w postępowaniu o udostępnienie informacji publicznej, w tym na etapie przed wydaniem decyzji administracyjnej o odmowie udostępnienia informacji publicznej nie stosuje się norm kodeksu postępowania administracyjnego. Podkreśliło, że skarżący za sprawą przesłania widomości e- mail do organu przekazał Wójtowi Gminy M. dane niezbędne do wydania decyzji administracyjnej. W związku z tym, że organ w terminie wskazanym w art. 13 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej nie udostępnił żądanej informacji ani też nie wydał decyzji o odmowie jej udostępnienia pozostaje, zdaniem Stowarzyszenia, w bezczynności.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Na podstawie art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), zwanej dalej p.p.s.a., sprawowana przez sąd administracyjny kontrola administracji publicznej obejmuje orzekanie w sprawach skarg na bezczynność organów w przypadkach określonych w pkt 1 - 4a przywołanego przepisu. Przy skardze na bezczynność organu sąd uwzględnia tę skargę tylko wówczas, gdy uzna, że w sprawie wystąpiła taka bezczynność. Dlatego też, zaistnienie bezczynności oznacza naruszenie prawa i wystąpienie materialnej przesłanki do uwzględnienia skargi w myśl art. 149 p.p.s.a. Natomiast bezzasadność skargi, czyli brak stanu bezczynności, prowadzi do jej oddalenia stosownie do art. 151 p.p.s.a.

W piśmiennictwie przyjmuje się, że z bezczynnością organu administracji publicznej mamy do czynienia wówczas, gdy w prawnie określonym terminie organ nie podejmuje żadnych czynności w sprawie lub, gdy wprawdzie prowadził postępowanie w sprawie, jednakże, mimo istnienia ustawowego obowiązku, nie kończy go wydaniem stosownego aktu lub nie podejmuje czynności (zob. Woś, H. Krysiak-Molczyk i M. Romańska, Komentarz do ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Warszawa 2005, s. 86). Wniesienie skargi na "milczenie władzy" jest przy tym uzasadnione nie tylko w przypadku niedotrzymania terminu załatwienia sprawy, ale także w przypadku odmowy wydania aktu mimo istnienia w tym względzie ustawowego obowiązku, choćby organ mylnie sądził, że załatwienie sprawy nie wymaga wydania aktu (zob. J. P. Tarno, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2006, s. 37). Dla uznania bezczynności konieczne jest zatem ustalenie, że organ administracyjny zobowiązany był na podstawie przepisów prawa do wydania decyzji lub innego aktu albo do podjęcia określonych czynności.

Przedmiotem skargi jest bezczynność w zakresie udostępnienia informacji publicznej na podstawie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. nr 112, poz. 1198 ze. zm.) dalej u.d.i.p. Ustawa ta w kompleksowy sposób reguluje procedurę dostępu do informacji publicznej, nie zawiera jednak przepisów, które dotyczyłyby bezczynności organu. Jednocześnie ustawa w bardzo wąskim zakresie odsyła do przepisów kodeksu postępowania administracyjnego stanowiąc, że jedynie w kwestii wydania decyzji stosuje się przepisy k.p.a. Wobec powyższego w przypadku, gdy skarga na bezczynność dotyczy udostępnienia informacji publicznej, nie musi być ona poprzedzona żadnym środkiem zaskarżenia na drodze administracyjnej. Skarga na bezczynność w przedmiotowej sprawie może być wniesiona bez wezwania do usunięcia naruszenia prawa (zob. postanowienie NSA z dnia 31 marca 2008 r., sygn. akt I OSK 262/08). Ustawa o dostępie do informacji publicznej, stanowiąc generalną zasadę udostępnienia informacji publicznej, przewiduje jednocześnie różne sposoby udostępniania, wymienione w art. 7 ust. 1 u.d.i.p. Jednym z nich jest udostępnianie informacji publicznej na wniosek (art. 10 u.d.i.p.). Przedmiotem niniejszej skargi jest zarzucona organowi bezczynność w przedmiocie udostępnienia informacji o następującej treści:

1. Kto w Urzędzie Gminy M. oraz podległych jednostkach organizacyjnych gminy posiada służbowy telefon komórkowy. Proszę o wskazanie imienia, nazwiska, stanowiska służbowego oraz przyporządkowanego numeru telefonu.

2. Udostępnienie skanu umowy n świadczenie usługi telekomunikacyjnej zawartej z operatorem sieci komórkowej w 2014 i 2015 r.

3. Udostępnienie skanów miesięcznych faktur (telefonia komórkowa) w roku 2014 z uwzględnieniem poszczególnych numerów.

Istota sprawy sprowadza się do wyjaśnienia, czy wydanie przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wyroku oddalającego skargę M.P. na bezczynność Wójta Gminy M. w przedmiocie udostępnienia wskazanej wyżej informacji publicznej z powodu braku danych wnioskodawcy oznacza, że skarżący powinien ponownie złożyć wniosek o udostępnienie informacji publicznej czy wystarczające było przekazanie przez skarżącego organowi danych pozwalających na jego identyfikację.

Sąd podziela stanowisko skarżącego oraz uczestnika postępowania, że

w postępowaniu o udostępnienie informacji publicznej nie mają zastosowania wprost przepisy kodeksu postępowania administracyjnego. Do tej ustawy ustawa o dostępie do informacji publicznej odsyła jedynie w art. 16 w odniesieniu tylko do decyzji administracyjnych. Jednocześnie jednak ustawa o dostępie do informacji publicznej nie reguluje w sposób szczegółowy wszystkich elementów postępowania związanego z wnioskami o udostępnienie informacji publicznej. Nie ma bowiem wątpliwości, że wniosek o udostępnienie informacji publicznej wszczyna postępowanie administracyjne, w ramach którego mogą być podejmowane różnorakie czynności. Z założenia ma to jednak być postępowanie odformalizowane i szybkie. Ustawodawca nie przewidział żadnych szczególnych wymagań ani co do wniosku, ani co do osoby wnioskodawcy, określił natomiast stosunkowo krótkie terminy instrukcyjne dla podmiotu zobowiązanego. Te dwie, dające się wyraźnie wyróżnić zasady postępowania, determinować muszą wynik dokonywanej w ramach badania zarzutu bezczynności, sądowej oceny podejmowanych przez podmiot zobowiązany czynności (por. wyrok WSA w Krakowie z dnia 18 kwietnia 2007 r. sygn. akt II SA/Kr 9/07 dostępny w bazie orzeczeń CBOS). Przepisy ustawy o dostępie informacji publicznej nie przewidują możliwości wzywania strony o uzupełnienie braków wniosku na podstawie art. 64 § 2 K.p.a., jak również pozostawiania takiego wniosku bez rozpatrzenia.

W ocenie Sądu, biorąc pod uwagę okoliczności niniejszej sprawy, zastosowanie rygoru pozostawienia wniosku M.P. bez rozpatrzenia było nieuzasadnione, zaś brak reakcji organu po nadesłaniu przez skarżącego jego danych ocenione być musi jako stan bezczynności.

Kolejna na rzecz dotyczy oceny czy bezczynność organu miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa. Zgodnie z dyspozycja art. 149 § 1a p.p.s.a., Sąd stwierdza czy bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa, co ma umożliwić stronie ewentualne dochodzenie odszkodowania, o którym mowa w art. 417¹§ 3 kodeksu cywilnego, z tytułu niezgodnego z prawem zaniechania organu co do wydania aktu administracyjnego. W przedstawionych okolicznościach faktycznych niniejszej sprawy Sąd nie znalazł podstaw do uznania, że bezczynność organu miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa.

Biorąc pod uwagę powyższe na podstawie art. 149 § 1 pkt 1 i 3, art. 149 § 1a i art. 200 p.p.s.a. orzeczono jak w wyroku.