Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Wojciech Chróścielewski Sędziowie sędzia NSA Alicja Plucińska-Filipowicz (spr.) sędzia del. WSA Jarosław Stopczyński Protokolant Marcin Sikorski po rozpoznaniu w dniu 9 października 2009 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej Gminy Miasta S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 4 czerwca 2008 r. sygn. akt II SA/Gd 79/08 w sprawie ze skargi Spółdzielni Mieszkaniowej [...] w G. na decyzję Wojewody Pomorskiego z dnia [...] listopada 2007 r. nr [...] w przedmiocie wznowienia postępowania administracyjnego w sprawie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę oddala skargę kasacyjną

II OSK 1542/08 U z a s a d n i e n i e

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku po rozpoznaniu skargi Spółdzielni Mieszkaniowej [...] w G. na decyzję Wojewody Pomorskiego z dnia [...] listopada 2007 r. utrzymującą w mocy decyzję Prezydenta Miasta G. z dnia [...] lipca 2007 r. o odmowie wznowienia postępowania administracyjnego zakończonego ostatecznymi decyzjami w sprawie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę - uchylił decyzje organów obu instancji.

W uzasadnieniu wyroku podano, iż w sprawie przedmiotowej budowy została wydana ostateczna decyzja z dnia [...] sierpnia 2004 r., która następnie ostateczną decyzją z dnia [...] października 2006 r. tego samego organu na podstawie art. 36 a ust. 1 Prawa budowlanego została uchylona i został zatwierdzony projekt zamienny i udzielone pozwolenia na budowę odnośnie robót budowlanych objętych tym projektem. Wniosek skarżącej Spółdzielni Mieszkaniowej o wznowienie postępowania wpłynął do organu w dniu [...] maja 2007 r. ze wskazaniem, że o decyzji z dnia [...] sierpnia 2004 r. dowiedziała się ona z chwilą jej doręczenia w dniu [...] maja 2007 r., co powoduje, że został zachowany termin określony w art. 148 ( 2 kpa do złożenia wniosku. Zdaniem skarżącej pozbawiona została ona prawa do udziału w postępowaniu bez swojej winy, pomimo, iż jest właścicielem budynków znajdujących się w obszarze oddziaływania inwestycji. Organ pierwszej instancji orzekł o odmowie wznowienia postępowania twierdząc, że skarżąca nie jest uprawniona do złożenia wniosku o wznowienie, nie przysługiwał jej bowiem przymiot strony, gdyż jej budynki i grunty nie znajdują się wbrew twierdzeniu wniosku, w obszarze oddziaływania przedmiotowej inwestycji. Ponadto skarżąca uchybiła terminowi określonemu w art. 148 ( 2 kpa do złożenia wniosku, bowiem materiał zgromadzony w sprawie wskazuje, że o wydaniu decyzji wiedziała już przed dniem [...] kwietnia 2007 r. a więc przed upływem miesiąca od złożenia wniosku o wznowienie. Świadczy o tym zwłaszcza fakt wniesienia przez skarżącą o wznowienie postępowania w sprawie ustalenia warunków zabudowy i zagospodarowania terenu dla przedmiotowej inwestycji jak też inne, wymienione dokumenty oraz dowody wskazują na niezachowanie terminu do złożenia wniosku. Skarżąca w odwołaniu od tej decyzji zakwestionowała stanowisko organu pierwszej instancji tak w kwestii braku przymiotu strony jak i niezachowania terminu do złożenia wniosku o wznowienie. Organ odwoławczy decyzją z dnia [...] listopada 2007 r. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję podzielając w pełni stanowisko organu pierwszej instancji.

W skardze skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego skarżąca podniosła argumenty dotyczące kwestionowanego we wniosku o wznowienie rozstrzygnięcia, zaś w pismach uzupełniających skargę podnosiła, że błędnie została potraktowana jako podmiot nie mający w sprawie statusu strony a także niewłaściwie oceniono kwestię terminu do złożenia wniosku o wznowienie. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku uznał, iż skarga jest zasadna.

W ocenie Sądu w postępowaniu administracyjnym nie została należycie wyjaśniona kwestia niezachowania przez skarżącą terminu do złożenia wniosku, jak też do analizy legitymacji skarżącej jako strony postępowania przystąpiono bez uprzedniego wydania postanowienia o wznowieniu postępowania. W ocenie Sądu ciężar wykazania, czy podmiot wnoszący o wznowienie zachował termin do złożenia wniosku o wznowienie spoczywa na organie, do którego wniosek wpłynął. Badanie legitymacji do złożenia wniosku /czy pochodzi on od strony postępowania, która bez swej winy nie została doń dopuszczona/ powinno mieć miejsce dopiero w fazie następującej po wydaniu postanowienia o wznowieniu postępowania, natomiast w niniejszej sprawie takie postanowienie w ogóle nie zostało wydane. W uzasadnieniu wyroku w związku z tym wskazano, iż ponownie rozpoznając wniosek skarżącej organ powinien wyjaśnić okoliczności związane z powzięciem przez nią wiedzy o kwestionowanych decyzjach i ustalić, czy został on złożony w terminie określonym w art. 148 ( 1 kpa, zaś przystąpić do badania wskazanej we wniosku podstawy wznowienia /art. 145 ( 1 pkt 4 kpa/ dopiero po wydaniu postanowienia o wznowieniu.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wniósł inwestor, to jest Gmina Miasta S., reprezentowana przez adwokata, zarzucając naruszenie art. 145 ( 1 pkt 1 lit. c ppsa w zw. z art. 148 ( 1 kpa., które miało istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy, polegające na błędnej wykładni, to jest niezasadnym przyjęciu, że ciężar wykazania daty, w której strona powzięła wiadomość o okoliczności stanowiącej podstawę do wznowienia postępowania, spoczywa na organie administracji, jak też błędne uznanie, wbrew zebranemu w sprawie materiałowi dowodowemu, że organy administracji nie wykazały, jakoby skarżąca powzięła informację o wydaniu spornych decyzji najpóźniej w lipcu 2006 r.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podkreśla się, że to wnioskodawca powinien wykazać, iż zachował ustawowy termin do złożenia wniosku, zaś w niniejszej sprawie gołosłownie wskazał określoną datę nie przedstawiając żadnych dowodów na okoliczność daty dowiedzenia się o decyzjach. Uzyskanie odpisów decyzji nie jest dowodem, że w danej dacie podmiot powziął wiadomość o nich.

Skarżąca złożyła odpowiedź na skargę kasacyjną, wnosząc o jej oddalenie.

Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że skarga kasacyjna nie została oparta na usprawiedliwionych podstawach.

W niniejszej sprawie kwestią sporną jest, czy skarżąca Spółdzielnia Mieszkaniowa wnosząc o wznowienie postępowania zachowała termin określony w art. 148 ( 1 kpa. Przepis ten stanowi, że podanie o wznowienie postępowania wnosi się w terminie jednego miesiąca od dnia, w którym strona dowiedziała się o okoliczności stanowiącej podstawę do wznowienia postępowania, a więc w tym przypadku, o kwestionowanym przez nią rozstrzygnięciu.

Należy podzielić stanowisko wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, że powzięcie wiadomości o rozpoczęciu robót budowlanych, czy też zaangażowanie się w sprawę realizacji inwestycji komitetu protestacyjnego składającego się z członków Spółdzielni nie mogą być potraktowane jako wystarczające do przyjęcia, iż strona dowiedziała się o rozstrzygnięciu sprawy administracyjnej bez jej udziału /z naruszeniem praw wynikających z art. 10 kpa/, co stanowi przesłankę wznowieniową określoną w art. 145 ( 1 pkt 4 kpa. Spółdzielnia jako datę, w której powzięła wiadomość o tym rozstrzygnięciu, we wniosku podała dzień, w którym "otrzymała" wspomniane rozstrzygnięcie, nie precyzując bliżej w jakich to nastąpiło okolicznościach. W tym stanie rzeczy do organu administracji należało wezwać stronę, stosownie do wymogów wynikających z zasady określonej w art. 9 kpa, do wyjaśnienia tej kwestii, aby dokonać wnikliwej oceny, czy rzeczywiście od podanej przez stronę daty powinien być liczony termin do złożenia wniosku. To wprawdzie strona, jak to słusznie podnosi się w skardze kasacyjnej, ma obowiązek wykazać, że zachowała ustawowy termin do jego złożenia, jednakże nie zwalnia to organu administracji publicznej, właściwego do załatwienia wniosku, od obowiązku w ramach sprawdzania, czy termin został zachowany, wyjaśnienia wiążących się z tym kwestii, a w tym również zastosowania art. 9 kpa zawierającego zasadę informowania stron o wszelkich okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania administracyjnego. Ścisłe ustalenie okoliczności pozyskania przez stronę kwestionowanej w postępowaniu wznowieniowym decyzji ma istotne znaczenie z tej przyczyny, iż faktycznie dopiero w wyniku zapoznania się z jej treścią strona powzięła pełną wiadomość nie tylko o fakcie administracyjnego rozstrzygnięcia sprawy, ale również o jego treści, co ma związek z precyzowaniem zarzutów w nadzwyczajnym postępowaniu. Niezastosowanie w niniejszej sprawie art. 9 kpa i wydanie rozstrzygnięcia bez dokonania w tym zakresie koniecznych sprawdzeń, prawidłowo zostało przez Sąd pierwszej instancji potraktowane jako skutkujące uwzględnieniem skargi.

Mając na uwadze powyższe Naczelny Sąd Administracyjny orzekł na postawie art. 184 ppsa.