Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Dnia 10 sierpnia 2017 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Marek Stojanowski Sędziowie: Sędzia NSA Jolanta Sikorska Sędzia del. NSA Tomasz Zbrojewski (spr.) po rozpoznaniu w dniu 10 sierpnia 2017 roku na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej A. B. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 9 sierpnia 2016 r. sygn. akt IV SA/Gl 70/16 w sprawie ze skargi A. B. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] listopada 2015 r., nr [...] w przedmiocie opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej oddala skargę kasacyjną. [pic]

Wyrokiem z dnia 9 sierpnia 2016 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach oddalił skargę A. B. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] listopada 2015 r. w przedmiocie opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej.

W uzasadnieniu wyroku Sąd I instancji przyjął następujące okoliczności fatyczne i prawne:

Decyzją z dnia [...] września 2015 r. Prezydent Miasta [...], działając na podstawie art. 193 ust. 1 i art. 194 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 332 z późn. zm. – dalej "ustawa o pieczy zastępczej"), zobowiązał A. B. do ponoszenia opłaty za pobyt dziecka – D. B. w pieczy zastępczej – Centrum Wsparcia Kryzysowego Dzieci i Młodzieży w [...] za okres od [...] lipca 2013 r. do [...] marca 2014 r. po 4.756 zł miesięcznie i od 1 kwietnia 2014 r. do [...] marca 2015 r. po 4.831 zł miesięcznie oraz od [...] kwietnia 2015 r. do [...] września 2015 r. po 4.771 zł miesięcznie.

Organ I instancji wyjaśnił, że postanowieniem Sądu Rejonowego w [...] z dnia [...] lipca 2012 r. sygn. akt [...] D. B. został umieszczony w Centrum Wsparcia Kryzysowego Dzieci i Młodzieży w [...]. Ojciec dziecka – A. B. prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z żoną A. B. oraz małoletnim synem P., który jest uczniem szkoły podstawowej. Strona jest zatrudniona w [...] na stanowisku górnika i osiąga z tego tytułu wynagrodzenie w wysokości 3.080,52 zł, natomiast jego żona pracuje w firmie [...] na stanowisku dyżurnego ruchu i otrzymuje wynagrodzenie w kwocie 2.399,23 zł. Miesięczne wydatki rodziny strony związane z utrzymaniem domu wynoszą 682,83 zł. Jednocześnie miesięczne dochody są pomniejszane o alimenty na syna D. w wysokości 326 zł oraz kwotę 3.028 zł z tytułu rat kredytów, które zostały zaciągnięte głównie na remont domu, w którym rodzina strony aktualnie mieszka. Jednocześnie organ wskazał, że od czasu wydania poprzedniej decyzji odstępującej od ustalania opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej z dnia [...] kwietnia 2013 r. sytuacja finansowa strony uległa znacznej poprawie. Tym samym w ocenie organu dochód rodziny strony przy uwzględnieniu stałych miesięcznych wydatków na utrzymanie oraz płaconych alimentów, ustalony zgodnie z uchwałą Rady Miejskiej w [...] z dnia [...] lutego 2012 r.nr XX/264/12, wynosi 4.470,92 zł z czego kwota 1.490,30 zł przypada na osobę w rodzinie, a zatem przekracza 250% kryterium dochodowego dla osoby w rodzinie, ustalonego zgodnie z art. 8 ustawy o pomocy społecznej, które wynosi 1.140 zł na osobę. Dalej wskazano, że decyzją z dnia [...] sierpnia 2014 r. odmówiono stronie udzielenia ulgi w postaci odstąpienia od ustalenia opłaty za pobyt syna w pieczy zastępczej wobec niespełnienia przesłanek do jej uzyskania określonych w ww. uchwale Rady Miejskiej w [...]. Jednakże organ wskazał, że z uwagi na fakt, że kwota należności może być dużym obciążeniem wydana zostanie odrębna decyzja o rozłożeniu należności na raty zgodnie ze złożoną pisemną prośbą strony (wniosek z dnia [...] lutego 2015 r.). Ponadto organ poinformował, iż w dniu [...] października 2014 r. zmarła matka D. B. – A. B., a zatem obowiązek ponoszenia opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej obciąża wyłącznie stronę. Ponadto organ wyjaśnił, że długość przedmiotowego postępowania administracyjnego (wszczętego w lipcu 2013 r.) wynika z faktu czterokrotnego odwoływania się przez stronę od decyzji organu I instancji do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] oraz związaną z tym koniecznością ciągłej aktualizacji dokumentacji (decyzje SKO z dnia: [...] stycznia 2014 r., [...] lipca 2014 r., [...] listopada 2014 r. oraz [...] czerwca 2015 r.).

Po rozpatrzeniu odwołania A. B., decyzją z dnia [...] listopada 2015 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...], działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a., utrzymało w mocy decyzję Prezydenta Miasta [...] z dnia [...] września 2015 r.

Zdaniem Kolegium organ I instancji prawidłowo wydał decyzję ustalającą odpłatność, nie wystąpiły także przesłanki do odstąpienia od ustalenia odpłatności za pobyt dziecka w pieczy zastępczej określone w uchwale Rady Miejskiej w [...] z dnia [...] lutego 2012 r.nr [...].

W skardze skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach A. B. podniósł zarzut naruszenia art. 193 ustawy o pieczy zastępczej poprzez błędną jego wykładnię, naruszenie art. 7 i art. 77 k.p.a. poprzez niewyjaśnienie stanu faktycznego sprawy oraz art. 107 § 3 k.p.a. poprzez brak uzasadnienia faktycznego i prawnego decyzji.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] wniosło o jej oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji.

Oddalając skargę Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach stwierdził, że w zaskarżonej decyzji brak jest tego rodzaju uchybień, które obligowałyby Sąd do wyeliminowania jej z obrotu prawnego.

Sąd I instancji wyjaśnił, że syn skarżącego - D. B. został umieszczony w Centrum Wsparcia Kryzysowego Dzieci i Młodzieży w [...] na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w [...] z dnia [...] lipca 2012 r. sygn. akt [...]. Małoletni został umieszczony w instytucjonalnej pieczy zastępczej i w tej sytuacji powstał obowiązek poniesienia przez rodziców za cały okres jego umieszczenia w ww. placówce opłaty, w wysokości średnich miesięcznych wydatków przeznaczonych na utrzymanie dziecka w takiej placówce. W niniejszej sprawie ustalono odpłatność od dnia [...] lipca 2013 r., czyli od miesiąca w którym zawiadomiono skarżącego o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie ustalenia odpłatności za pobyt małoletniego syna w tej placówce. Natomiast wysokość odpłatności została ustalona od dnia [...] lipca 2013 r. do dnia [...] marca 2014 r. w wysokości 4.756,00 zł miesięcznie na podstawie zarządzenia Nr [...] Prezydenta Miasta [...] z dnia [...] marca 2013 r. w sprawie ustalenia średniego miesięcznego wydatku przeznaczonego na utrzymanie dziecka w 2013 r. placówkach opiekuńczo wychowawczych na terenie Miasta [...] w roku 2013 w wysokości 4.121,95 zł (publik. w Dz.U. Woj. Śląskiego z 2013 r. poz. 2901), od dnia [...] kwietnia 2014 r. do [...] marca 2015 r. na podstawie zarządzenia ww. organu Nr [...] z [...] marca 2014 r. (publik. Dz. Urz. Woj. Śląskiego z 2014r., poz. 1801) oraz od dnia [...] kwietnia 2015 r. do [...]września 2015 r. w kwocie 4.771,00 miesięcznie na podstawie zarządzenia ww. organu nr 145/ZPS/2015 z dnia 9 marca 2015 r. (publik Dz. Urz. Woj. Śląskiego z 2015r., poz. 1652). Ograny orzekające ustalając wysokość należności za pobyt syna skarżącego w pieczy zastępczej prawidłowo przyjęły średnie miesięczne wydatki związane z utrzymaniem dziecka zgodnie z ich ogłoszeniem o jakim mowa w art. 196 ust. 4 ustawy. Ponadto prawidłowo organy obydwu instancji orzekające w sprawie wskazały, w oparciu o art. 193 ust. 1 i 2 ustawy, że obowiązek poniesienia opłaty jako świadczenia na pokrycie kosztów utrzymania dziecka w pieczy zastępczej, obciąża jego rodziców solidarnie. Przy czym w niniejszej sprawie obowiązek ten ciąży na ojcu dziecka, bowiem matka dziecka zmarła.

Sąd podkreślił, że prowadząc sprawę o ustalenie odpłatności za pobyt dziecka w pieczy zastępczej organ I instancji rozważył także możliwość odstąpienia od ustalenia opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej na podstawie uchwały Rady Miasta [...] z dnia [...] lutego 2012r, Nr [...] w sprawie szczegółowych warunków umorzenia w całości lub części, łącznie z odsetkami, odroczenia terminu płatności, rozłożenia na raty lub odstępowania od ustalenia opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej. W tym zakresie organ badał sytuację rodziny strony pod względem przesłanek odstąpienia od opłaty określonych w pkt 7 i 8 ww. uchwały i ostateczną decyzją z dnia [...] sierpnia 2014 r. odmówił odstąpienia od odpłatności za pobyt syna strony w pieczy zastępczej. Niemniej jednak przed wydaniem rozstrzygnięcia o odpłatności ponownie zbadano sytuację dochodową rodziny strony, w kontekście kryterium dochodowego przyjętego w ww. uchwale nie znajdując podstawy do odstąpienia od jej ustalenia z uwagi na przekroczenie kryterium dochodowego. W związku z tym, przedmiotem rozstrzygania była już tylko kwestia ustalenia odpłatności za pobyt dziecka w pieczy zastępczej, ta zaś została prawidłowo rozstrzygnięta na podstawie średnich miesięcznych wydatków przeznaczonych na utrzymanie dziecka w placówce, w której dziecko przebywa. Tym samym możliwości płatnicze strony nie mogą być brane pod uwagę, gdyż jak wskazano wyżej, w przypadku ustalenia zaistnienia przesłanek wskazanych w przepisie art. 193 ust. 1 ustawy, organ zobowiązany jest wydać decyzję ustalającą wysokość miesięcznej opłaty. Obowiązujące w sprawie przepisy ustawy o pieczy zastępczej, nie przewidują, że ustalając wysokość opłaty organ może wziąć pod uwagę sytuację majątkową osoby zobowiązanej. Dopiero ostateczna decyzja ustalająca wysokość opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej, daje osobom zobowiązanym do jej ponoszenia możliwość zainicjowania postępowania w przedmiocie umorzenia w całości lub w części opłaty, rozłożenia jej na raty, czy też odroczenia terminu jej płatności, stosownie do art. 194 ust. 3 ustawy, a tym samym wydania decyzji w tym przedmiocie.

Sąd Wojewódzki nie podzielił zarzutu, co do braku podstawy do ustalenia opłaty wstecznie - za okres poprzedzający wydanie decyzji. W ocenie Sądu przyjęcie, że decyzja nakładająca obowiązek opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej ustalałaby tę opłatę wyłącznie na przyszłość niweczyłoby w istocie możliwość nałożenia opłaty za okres, w którym dziecko przebywa w pieczy zastępczej i za który zostały poniesione wydatki na jego utrzymanie i w którym organ prowadził postępowanie w kwestii tej odpłatności. Niezależnie jednak od tego należy wskazać, że ustawą z dnia 25 lipca 2014 r. o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw ( Dz.U. z 2014 r. poz. 1188) dodano do ustawy przepis art. 193 ust. 1a, który stanowi, że opłatę za pobyt dziecka w pieczy zastępczej rodzice ponoszą od dnia umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej. Ustawa ta weszła w życie z dniem 19 września 2014 r. Z uwagi na to, że w ustawie zmieniającej w omawianej kwestii brak jest przepisów przejściowych, to zgodnie z zasadą bezpośredniego działania nowego prawa, od chwili wejścia w życie nowych norm (od dnia 19 września 2014 r.) należy je stosować do wszelkich stosunków prawnych, zdarzeń czy stanów rzeczy danego rodzaju, zarówno tych, które dopiero powstaną, jak i tych, które powstały wcześniej, przed wejściem w życie nowych przepisów.

Także podniesiona w skardze okoliczność, iż małoletni samowolnie opuszczał placówkę i okresowo nie przebywał w niej nie może mieć wpływu na obiektywny (wynikający z przepisów prawa) fakt istnienia obowiązku poniesienia opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej, a także nie może wpływać na wymiar tej opłaty. Małoletni został umieszczony w instytucjonalnej pieczy zastępczej i w tej sytuacji powstał obowiązek poniesienia przez rodziców za cały okres jego umieszczenia w ww. placówce opłaty, w wysokości średnich miesięcznych wydatków przeznaczonych na utrzymanie dziecka w tej placówce. Jednocześnie z przepisów ustawy nie wynika, aby na wysokość opłaty miały wpływ uiszczane na rzecz dziecka alimenty, czy zaopatrywanie syna w niezbędne artykuły. Okoliczność świadczenia alimentów na rzecz syna czy innych ponoszonych wydatków może mieć wpływ na wysokość dochodu rodziny ustalanego na potrzeby zastosowania ulg w odpłatności.

Sąd nie podzielił także zarzutu naruszenia przez organy przepisów postępowania poprzez brak analizy sytuacji rodzinnej, zdrowotnej, dochodowej i majątkowej skarżącego. Jak już wskazano rolą organów orzekających w postępowaniu o ustalenie opłaty za pobyt dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej nie było rozstrzyganie, czy sytuacja materialna skarżącego pozwala na umorzenie opłaty, rozłożenie jej na raty, odroczenie terminu jej płatności. Kwestie te mogą być badane dopiero po ostatecznym rozstrzygnięciu sprawy o ustalenie opłaty, o której mowa w art. 193 ust. 1 ustawy, w ramach nowego postępowania. Kolegium Odwoławcze okoliczność tę podniosło w zaskarżonej decyzji, że skarżący może wystąpić ze stosownym wnioskiem o zastosowanie wobec niego ulgi w postaci umorzenia w całości lub w części należności wraz z odsetkami, rozłożenia na raty lub odroczenia płatności.

Natomiast przepisy ustawy o pomocy społecznej, na które powołano się w skardze, nie mogły mieć zastosowania , gdyż zostały one uchylone z chwilą wejścia w życie ustawy o systemie pieczy zastępczej, będącej podstawą wydania zapadłych w sprawie decyzji.

W ocenie Sądu wydanie zaskarżonej decyzji poprzedziło wyjaśnienie wszystkich istotnych okoliczności mających znaczenie dla wydania rozstrzygnięcia o ustaleniu odpłatności, a uzasadnienie decyzji zawiera podstawowe jej elementy, w sposób dostateczny wyjaśniając podstawy faktyczne i prawne rozstrzygnięcia, stąd też za niezasadny uznano zarzut naruszenia art. 7 i 77 oraz art. 107 § 3 k.p.a.

W skardze kasacyjnej skierowanej do Naczelnego Sądu Administracyjnego A. B., reprezentowany przez pełnomocnika w osobie adwokata, podniósł zarzut naruszenia:

- konstytucyjnej zasady niedziałania prawa wstecz, a także zasady zaufania obywateli do tworzonego prawa,

- przepisów postępowania administracyjnego, tj. art. 6, 8, 11 i 107 § 3 k.p.a.,

- art. 194 ust. 1 ustawy o pieczy zastępczej poprzez utrzymanie w mocy decyzji, które ustaliły odpłatność za pobyt D. B. w rodzinie zastępczej już po jego umieszczeniu w rodzinie zastępczej, a nadto za okres wcześniejszy niż data doręczenia decyzji w przedmiocie ustalenia opłaty.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej jej autor podniósł, że decyzja o ustaleniu opłaty ma charakter konstytutywny i może nakładać obowiązek dopiero od chwili wejścia do obrotu prawnego, nie ma zaś podstaw, aby nadawać decyzjom skutek ex tunc.

Powołując takie zarzuty w ramach podstaw kasacyjnych autor skargi kasacyjnej wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i umorzenie postępowania, a także o zasądzenie kosztów postępowania na rzecz skarżącego. W piśmie z dnia 10 listopada 2016 r. pełnomocnik skarżącej kasacyjnie oświadczył, że zrzeka się rozprawy.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Katowicach wniosło o jej oddalenie.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna nie ma usprawiedliwionych podstaw.

Stosownie do art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2017 r., poz. 1369) - zwanej dalej p.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej z urzędu biorąc pod uwagę jedynie nieważność postępowania. W niniejszej sprawie żadna z przesłanek wymienionych w art. 183 § 2 p.p.s.a. nie wystąpiła, stąd też kontrola instancyjna ograniczona została do zbadania zasadności zarzutów podniesionych w skardze kasacyjnej, a poza kontrolą pozostała zgodność orzeczenia z innymi przepisami prawa.

Skarga kasacyjna oparta została na zarzutach naruszenia prawa, z których jednak żaden nie może wywołać oczekiwanego rezultatu w postaci uchylenia zaskarżonego wyroku.

W tym miejscu przypomnienia wymaga, że wywołane skargą kasacyjną postępowanie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym nie polega na ponownym rozpoznaniu sprawy w jej całokształcie, lecz ograniczone jest do zarzutów przedstawionych w skardze kasacyjnej w ramach wskazanych podstaw kasacyjnych. Stąd też tak istotne jest prawidłowe przytoczenie podstaw kasacyjnych. Przez przytoczenie podstawy kasacyjnej należy rozumieć podanie konkretnego przepisu (konkretnej jednostki redakcyjnej określonego aktu prawnego), który zdaniem strony skarżącej kasacyjnie został naruszony przez sąd I instancji. Z kolei uzasadnienie skargi kasacyjnej winno zawierać rozwinięcie zarzutów kasacyjnych przez wyjaśnienie, na czym naruszenie prawa polegało i przedstawienie argumentacji na poparcie odmiennej wykładni niż zastosowana w zaskarżonym orzeczeniu lub uzasadnienie zarzutu niewłaściwego zastosowania przepisu. Na autorze skargi kasacyjnej ciąży zatem obowiązek konkretnego wskazania, które przepisy prawa materialnego zostały przez sąd naruszone zaskarżonym orzeczeniem, na czym polegała ich błędna wykładnia i niewłaściwe zastosowanie oraz jaka powinna być wykładnia prawidłowa i właściwe zastosowanie przepisu. Z kolei ponosząc zarzut naruszenia przepisów postępowania należy wskazać nie tylko konkretne przepisy, jakie zostały naruszone przez sąd, ale i wpływ naruszenia na wynik sprawy. Jak już wielokrotnie wyjaśnił Naczelny Sąd Administracyjny nie jest on natomiast uprawniony do uzupełniania czy korygowania wadliwie postawionych zarzutów kasacyjnych. Nie może też samodzielnie ustalać podstaw, kierunków, jak i zakresu zaskarżenia (np. wyr. NSA z dnia 9 maja 2017 r., II OSK 2209/15, z dnia 22 lutego 2017 r., II OSK 1497/15).

Odnosząc powyższe rozważania do zarzutów zgłoszonych przez autora skargi kasacyjnej należy wskazać, że nie mogą być uznane za prawidłowo sformułowane zarzuty naruszenia konstytucyjnej zasady niedziałania prawa wstecz, a także zasady zaufania obywateli do tworzonego prawa oraz przepisów postępowania administracyjnego, tj. art. 6, art. 8, art. 11 i art. 107 § 3 k.p.a.

W przypadku pierwszego zarzutu autor skargi kasacyjnej nie wskazał na żaden konkretny przepis, którego naruszenia miałby dopuścić się Sąd I instancji, nie sposób zatem odnieść się do tego zarzutu w użyciem jurydycznej argumentacji. Jeśli zaś chodzi o zarzuty naruszenia przepisów k.p.a., to wyjaśnienia wymaga, że nieprawidłowe jest zarzucanie Sądowi I instancji naruszenia jedynie przepisów k.p.a., jak uczyniono to w skardze kasacyjnej, bez połączenia tego zarzutu z naruszeniem przepisów p.p.s.a. Sąd administracyjny orzeka bowiem na podstawie przepisów regulujących postępowanie sądowoadministracyjne i wprost nie stosuje przepisów k.p.a. Sąd oceniając działanie organów administracji publicznej odnosi się do stosowanych przez nie przepisów postępowania administracyjnego, badając czy i w jakim zakresie zostały naruszone. Mając jednak na uwadze uchwałę pełnego składu Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 października 2009 r., I OPS 10/09, należy przyjąć, że przytoczenie podstaw kasacyjnych rozumiane jako wskazanie przepisów, które zdaniem wnoszącego skargę kasacyjną zostały naruszone przez Wojewódzki Sąd Administracyjny, nakłada na Naczelny Sąd Administracyjny, stosownie do art. 174 pkt 2 oraz art. 183 § 1 p.p.s.a., obowiązek odniesienia się do wszystkich zarzutów przytoczonych w podstawach kasacyjnych. W konsekwencji wskazać przyjdzie, że chcąc podnieść zarzuty uchybienia przepisom proceduralnym strona powinna uwzględnić przy konstruowaniu takich zarzutów, że w świetle art. 174 pkt 2 p.p.s.a. podstawa kasacyjna obejmująca zarzut naruszenia przepisów postępowania może być skuteczna (tj. prowadzić do uwzględnienia skargi kasacyjnej) jedynie w przypadku, gdy zarzucane uchybienie mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Wykazanie, że taki potencjalny istotny wpływ na rozstrzygnięcie zachodzi, należy również do strony, gdyż w tym zakresie Naczelny Sąd Administracyjny nie ma uprawnień do zastępowania strony w prawidłowym formułowaniu podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienia. Tymczasem formułując zarzuty naruszenia art. 6, art. 8, art. 11 i art. 107 § 3 k.p.a. autor skargi kasacyjnej nie wykazał, na czym naruszenie ww. przepisów prawa miałoby polegać oraz że naruszenie to miało istotny wpływ na wynik sprawy. Zarzut ten nie mógł zatem odnieść zamierzonego skutku.

Nie okazał się również zasadny zarzut naruszenia art. 194 ust. 1 ustawy o pieczy zastępczej poprzez utrzymanie w mocy decyzji, które ustaliły odpłatność za pobyt D. B. w rodzinie zastępczej już po jego umieszczeniu w rodzinie zastępczej, a nadto za okres wcześniejszy niż data doręczenia decyzji w przedmiocie ustalenia opłaty.

Istota tak sformułowanego zarzutu sprowadza się do odpowiedzi na pytanie, czy uprawnione jest wydanie decyzji ustalającej opłatę za pobyt dziecka w pieczy zastępczej po umieszczeniu dziecka w pieczy zastępczej i obejmującej okres sprzed wydania tej decyzji.

Punkt wyjścia do rozważań w tym zakresie stanowić musi art. 193 ust. 1 pkt 2 ustawy o pieczy zastępczej, zgodnie z którym za pobyt dziecka w pieczy zastępczej rodzice ponoszą miesięczną opłatę w wysokości średnich miesięcznych wydatków przeznaczonych na utrzymanie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej oraz interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym - w przypadku umieszczenia dziecka w takiej placówce. W myśl natomiast art. 193 ust. 1a (obowiązującego w dniu wydania zaskarżonej do Sądu I instancji decyzji), opłatę taką rodzice ponoszą od dnia umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej, przy czym nie ponoszą jej za okres, w którym dziecko umieszczone w pieczy zastępczej przebywa u rodziców (art. 193 ust. 6a ustawy). W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego dopuszczalne jest zatem ustalanie "wsteczne" takiej opłaty, na co wskazuje art. 193 ust. 1a ustawy o pieczy zastępczej. Tym samym wadliwie, w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, przyjmuje skarżący kasacyjnie, że ustalenie opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej może nastąpić wyłącznie "na przyszłość", tj. na okresy przypadające po wydaniu decyzji w tym przedmiocie.

Jak z kolei wynika z art. 194 usta. 1 ustawy o pieczy zastępczej opłatę tę ustala, w drodze decyzji, starosta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej albo interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym. Analiza przepisu nie daje podstaw do przyjęcia, że nakazuje on wydanie decyzji o ustaleniu opłaty przed umieszczeniem dziecka w pieczy zastępczej. Z jego treści wynika bowiem jedynie, że do wydania decyzji w tym zakresie jest uprawniony starosta, którego właściwość miejscowa zdeterminowana jest miejscem zamieszkania dziecka przed jego umieszczeniem w pieczy zastępczej. Nie do przyjęcia jest zatem pogląd, że rodzice dziecka nie ponoszą odpłatności za jego pobyt w pieczy zastępczej, jeśli opłata nie zostanie ustalona przed umieszczeniem dziecka w placówce czy też za okres przed wydaniem decyzji.

Trafnie zwrócił przy tym uwagę Sąd I instancji, że dokonując wykładni art. 193 ust. 1 i art. 194 ust. 1 ustawy o pieczy zastępczej nie jest możliwe przyjęcie, że decyzja nakładająca obowiązek opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej ustala tę opłatę wyłącznie na przyszłość, a nie za faktyczny pobyt dziecka w placówce, gdyż niweczyłoby to w istocie możliwość nałożenia opłaty za okres, w którym dziecko przebywa w pieczy zastępczej i za który zostały poniesione wydatki na jego utrzymanie i w którym organ prowadził postępowanie w kwestii tej odpłatności.

Reasumując, należy stwierdzić, że zarzuty sformułowane w skardze kasacyjnej nie są uzasadnione. Wobec powyższego Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 184 p.p.s.a., orzekł jak w sentencji.