Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Mariola Jaroszewska po rozpoznaniu w dniu 2 sierpnia 2011 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi P. J. na decyzję Prezesa Sądu Okręgowego z dnia 11 kwietnia 2011 r. Nr [...] w przedmiocie udzielenia informacji publicznej postanawia odrzucić skargę.

W dniu 25 listopada 2010 r. do Sądu Rejonowego w C. wpłynął wniosek P. J. o udostępnienie informacji publicznej "w zakresie udostępnienia drogą pocztową kserokopii treści aktu rozstrzygającego (wyroku wraz z ewentualnym uzasadnieniem) sprawy z oskarżenia publicznego przeciwko G. K. pełniącej w okresie popełnienia przestępstwa funkcję publiczną w postaci Kierownika Jednostki Samorządowej (Dyrektora Ośrodka Pomocy Społecznej).

Decyzją z dnia 10 marca 2011 r. nr [[...]] Prezes Sądu Rejonowego w C. odmówił wnioskującemu udzielania informacji publicznej. W ocenie organu w przedmiotowej sprawie brak jest podstaw do wydania żądanego odpisu orzeczenia zarówno w oparciu o przepisy Kodeksu postępowania karnego (P. J. nie jest uczestnikiem postępowania w sprawie) jak również w oparciu o przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej, ze względu na ochronę interesu strony. Powołał się także na wyłączenie zawarte w art. 5 ust. 3 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198).

Rozpatrując odwołanie wnioskodawcy Prezes Sądu Okręgowego w S., w oparciu o art. 5 ust. 3 wskazanej wyżej ustawy, decyzją z dnia 11 kwietnia 2011 r. nr [[...]] utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję Prezesa Sądu Rejonowego w C. W szczególności Prezes Sądu Okręgowego zgodził się ze stanowiskiem Prezesa Sądu Rejonowego, iż wyłączenie zawarte w art. 5 ust. 3 ustawy ma zastosowanie w przypadku G. K. Orzeczenie Sądu Rejonowego, o dostęp do którego P. J. wnosi, nie dotyczy bowiem działalności organu, w którym funkcjonowała G. K. lecz dotyczy niedopełnienia przez G. K. jej obowiązków, które nie były jednak związane z rozstrzygnięciem o kwestiach, o których mowa w art. 5 ust. 3.

Decyzja Prezesa Sądu Okręgowego w S. zawierała pouczenie, o treści: "odmowa udostępnienia informacji publicznej na podstawie art. 5 cyt. ustawy powoduje, iż właściwym do rozpoznania przedmiotowej sprawy jest sąd powszechny. W niniejszej sprawie jest to Sąd Rejonowy w C.".

Na decyzję Prezesa Sądu Okręgowego w S. P. J. wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, polemizując w uzasadnieniu ze stanowiskiem, iż wyłączenie zawarte w art. 5 ust. 3 ustawy o dostępie do informacji publicznej ma zastosowanie w przypadku G. K., jak również nie zachodziła sytuacja polegająca na wyłączeniu jawności rozprawy. W konsekwencji zarzuca obrazę przepisu art. 22 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Do skargi dołączono wniosek o przywrócenie terminu do jej wniesienia.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej odrzucenie, jak również odrzucenie wniosku o przywrócenie terminu, z uwagi na ich niedopuszczalność.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje.

W ocenie Sądu, zaskarżona decyzja Prezesa Sądu Okręgowego w S. w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej nie podlega kontroli sądu administracyjnego, a zatem skarga wniesiona w niniejszej sprawie jest niedopuszczalna.

Zasady i tryb udostępniania informacji publicznej uregulowane zostały w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198), zwanej dalej ustawą. Z regulacji zawartych w ustawie wynika, że sąd administracyjny właściwy jest do rozpatrywania wszelkich spraw objętych powołanym aktem prawnym, z wyłączeniem spraw wymienionych w art. 22 ust. 1 ustawy. Stosownie zaś do treści art. 22 ust. 1 ustawy podmiotowi, któremu odmówiono prawa dostępu do informacji publicznej ze względu na wyłączenie jej jawności z powołaniem się na ochronę danych osobowych, prawo do prywatności oraz tajemnicę inną niż państwowa, służbowa, skarbowa lub statystyczna, przysługuje prawo wniesienia powództwa do sądu powszechnego o udostępnienie takiej informacji. Sądem właściwym do orzekania w tych sprawach jest sąd rejonowy właściwy ze względu na siedzibę podmiotu, który odmówił udostępnienia informacji publicznej (ust. 3).

W orzecznictwie sądowoadministracyjnym przyjęto, iż kryterium rozróżnienia pomiędzy sądami administracyjnymi a sądami powszechnymi w sprawach dotyczących kontroli decyzji o odmowie udostępnienie informacji publicznej, stanowi podstawa faktyczna odmowy udostępnienia takiej informacji (zob. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 lutego 2008 r., sygn. akt I OSK 1640/07, www. cbois.nsa.gov.pl). Oba tryby - droga sądowoadministracyjna i postępowanie cywilne wykluczają się nawzajem, bowiem Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej nie dopuszcza dualizmu w zakresie przysługujących środków prawnych. Poprzez użycie w art. 22 ust. 1 ustawy określenia "z powołaniem się" ustawodawca uznał, iż wystarczy, że podmiot dysponujący informacją powołał się na wymieniony w tym przepisie przedmiot ochrony, aby wyłączyć możliwość kontroli decyzji przez sąd administracyjny (zob. postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 1 lipca 2010 r., sygn. akt II SA/Wa 988/10, LEX nr 784403, którego stanowisko Sąd orzekający w niniejszej sprawie podziela). Należy zauważyć, że wnioskodawca, w sytuacji, gdy podstawą odmowy udostępnienia informacji publicznej jest ochrona dóbr, co do których właściwy jest sąd powszechny, korzysta z silniejszej ochrony prawnej. Samo już bowiem orzeczenie sądu powszechnego będzie stanowiło podstawę do jej udzielenia, natomiast sąd administracyjny może jedynie uchylić zaskarżoną decyzję bądź stwierdzić jej nieważność (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 września 2004 r., sygn. akt OSK 600/04, Baza orzeczeń LEX nr 160607; postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 lutego 2008 r., sygn. akt I OSK 1640/07 oraz postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 października 2009 r., sygn. akt I OSK 1297/09, niepubl.).

Przyjęcie takiego rozwiązania uzasadnione jest szczególnym charakterem dóbr, z uwagi na które następuje odmowa udostępnienia informacji publicznej, w konsekwencji czego udostępnienie informacji w takiej sytuacji może nastąpić wyłącznie na podstawie orzeczenia sądu powszechnego. Stosownie zaś do treści art. 22 ust. 2 ustawy podmiot, którego dotyczy wyłączenie informacji publicznej, ma interes prawny w przystąpieniu w charakterze interwenienta ubocznego po stronie pozwanej. Przy czym powództwo wniesione do sądu powszechnego, po odmowie dostępu do informacji, nie jest środkiem odwoławczym od decyzji odmownej, ale inicjuje dwuinstancyjne postępowanie cywilne o udostępnienie informacji.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, wskazać należy, iż organy odmówiły wnioskującemu udostępnienia informacji publicznej z uwagi na ochronę interesu strony, podnosząc przy tym argumenty dotyczące stosowania przepisu art. 5 ust. 3 ustawy. Z tego też względu wnioskującemu przysługuje prawo wniesienia powództwa do sądu powszechnego o udostępnienie takiej informacji, o czym został należycie pouczony, nie zaś skarga do sądu administracyjnego.

Ponieważ skarga P. J. wniesiona w niniejszej sprawie jest niedopuszczalna, Sąd uznał za niecelowe rozpoznanie wniosku skarżącego o przywrócenie terminu do jej wniesienia. Mając na względzie powyższe, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku na podstawie art. 58 § 1 pkt 1 i § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) skargę odrzucił.