Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Przemysław Dumana (spr.), Sędziowie WSA Wojciech Organiściak, Anna Tyszkiewicz-Ziętek, Protokolant Paulina Nowak, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 października 2015 r. sprawy ze skargi Fundacji A w Z. na czynność Wójta Gminy Z. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odmowy przekazania dotacji postanawia: odrzucić skargę.

Pismem z dnia 26 listopada 2015 r. Prezes Zarządu Fundacji A z siedzibą w Z. zwrócił się do Wójta Gminy Z. w imieniu podopiecznej tejże Fundacji M. D. zapewnienie przekazywania przez Gminę Z. dotacji dla B w S., do którego dziecko wyżej wymienionej miało uczęszczać od dnia 1 stycznia 2015 r. W piśmie wskazano, iż ustalenia telefoniczne z Dyrektorem Gminnego Zespołu Obsługi Placówek Oświatowych pozwoliły na jednoznaczne stwierdzenie, że dotacja na dziecko M. D. nie zostanie przekazana. Argumentem przemawiającym za takim stanowiskiem był brak subwencji z budżetu państwa na to dziecko, gdyż nie zostało ono wykazane według stanu na dzień 30 września 2014 r. w Systemie Informacji Oświatowej. W dalszej części pisma podano, iż obowiązujące przepisy ustawy o systemie oświaty, jak również Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego, zapewniają pokrycie wydatków na kształcenie m.in. dzieci ze [...] potrzebami edukacyjnymi. Dziecko M. D. posiada orzeczenie o potrzebie kształcenia [...] z uwagi na [...]. Orzeczenie to zostało przekazane do placówki oświatowej, do której dziecko obecnie uczęszcza na terenie G.. Z powyższego wynika - wskazał Prezes Fundacji - że miasto G. wykazało dziecko jako dziecko ze [...] potrzebami edukacyjnymi, gwarantując sobie otrzymanie należnej z tego tytułu subwencji.

W odpowiedzi na wyżej wskazane pismo, Wójt Gminy Z. w piśmie datowanym na dzień 7 stycznia 2015 r. wskazał, że Gmina Z. nie wykazała dziecka M. D.w Systemie Informacji Oświatowej - stan na 30 września 2014 r., gdyż nie posiadała wiedzy o jego istnieniu. W następstwie tego, na to konkretne dziecko, Gmina Z. nie mogła i nie otrzymała subwencji oświatowej na rok 2015. Przedmiotową subwencję oświatową prawdopodobnie otrzymało Miasto G.. Podano też, iż na terenie Gminy Z. obowiązuje Uchwała Nr [...] Rady Gminy Z. z dnia 30 października 2013 r. w sprawie ustalenia trybu udzielania i rozliczania dotacji dla niepublicznych przedszkoli i innych form wychowania przedszkolnego oraz trybu i zakresu kontroli prawidłowości jej wykorzystania oraz Uchwała Nr [...] Rady Gminy Z. z dnia 27 sierpnia 2014 r. zmieniająca Uchwałę Nr [...] z dnia 30 października 2013 r. Na tej podstawie, podmiot prowadzący wychowanie przedszkolne w formach, o których mowa w art. 14a ust. 7 ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty, otrzymuje na każdego ucznia objętego tą formą wychowania przedszkolnego dotację z budżetu Gminy w wysokości 40% wydatków bieżących ponoszonych na jednego ucznia w przedszkolu publicznym prowadzonym przez Gminę, natomiast na ucznia [...] dotacja przysługuje w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na niepełnosprawnego ucznia przedszkola i oddziału przedszkolnego w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez Gminę. Na koniec wskazano, że Gmina Z. podejmie działania w celu finansowania kształcenia dziecka M. D. w B "[...] " w S., zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.

W następstwie powyższego pisma, Prezes Fundacji "A" wystosował w dniu 15 stycznia 2015 r. do Wójta Gminy Z., na podstawie art. 52 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, wezwanie do usunięcia naruszenia prawa w sprawie zapewnienia finansowania kształcenia [...] dla córki M. D. w B "[...] " w S.. W uzasadnieniu podał, że w odpowiedzi Wójta Gminy Z. z dnia 7 stycznia 2015 r. nie znajduje zapewnienia finansowania kształcenia [...] dla córki M. D., co w jego ocenie jest sprzeczne z obowiązującym prawem, jak również stanem faktycznym.

W odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, Wójt Gminy Z., pismem z dnia 9 lutego 2015 r. poinformował, że podtrzymuje swoje stanowisko wyrażone w piśmie z dnia 7 stycznia 2015 r., a także, że przekazano dotację za miesiąc styczeń 2015 r. na rzecz B "[...] " w S..

W dniu 13 marca 2015 r. Fundacja "A" wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach skargę wskazując, że jej przedmiotem jest "postanowienie Wójta Gminy Z." odmawiające przekazania dotacji dla B "[...] " w S., stanowiące odpowiedź na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa z dnia 15 stycznia 2015 r. Zarzucono Wójtowi Gminy Z. naruszenie przepisów prawa oświatowego oraz Konwencji o prawach osób [...]. Na tej podstawie wniesiono o uznanie, że organ gminy nie wykonuje czynności nakazanych prawem, uznanie, że dotychczasowe czynności prawne i faktyczne podejmowane przez organ gminy naruszają prawa dziecka do kształcenia [...], zagwarantowanego w przepisach prawa oświatowego oraz Konwencji o Prawach Osób Niepełnosprawnych, zobowiązanie organu Gminy do zapewnienia kształcenia [...] poprzez przekazanie dotacji na rzecz "[...] " w S. oraz o zasądzenie na rzecz skarżącego zwrotu kosztów postępowania.

W odpowiedzi na skargę Wójt Gminy Z. w pierwszej kolejności wniósł o jej odrzucenie, ewentualnie o jej oddalenie jako bezzasadnej. Podał, że właściwym do rozpoznania roszczenia o zapłatę z tytułu wadliwego obliczenia i w konsekwencji nieuzasadnionego obniżenia należnej dotacji dla B jest sąd powszechny, zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 17 października 2014 r. Nadto Wójt Gminy wskazał, iż skarga winna być odrzucona również z powodu braku należytego umocowania Prezesa Fundacji "A" do występowania w niniejszej sprawie przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Gliwicach. Wskazał, że Sąd, "nie jest instytucją państwową w rozumieniu art. 173 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej, Wojewódzki Sąd Administracyjny jest władzą odrębną i niezależną od innych władz".

Na rozprawie, która odbyła się w dniu 7 października 2015 r. Prezes Fundacji "A" oświadczył, że Gmina płaci na dziecko M. D. 40% subwencji podstawowej tj. ok. [...] zł miesięcznie, a dotacja taka powinna wynosić zgodnie z obowiązującymi przepisami [...] zł miesięcznie.

Pełnomocnik Gminy w pierwszej kolejności wniósł o odrzucenie skargi z uwagi na to, że fundacja nie ma legitymacji do występowania przed sądem administracyjnym jako strona skarżąca. Niezależnie od tego podkreślono, że Gmina nie uchyla się od zapłaty części dotacji na rzecz M. D., ale może to uczynić dopiero wówczas, kiedy otrzyma zwiększenie dotacji z Ministerstwa Edukacji Narodowej. Dalej pełnomocnik organu wskazał, że M. D. otrzymuje dotację w takiej samej wysokości jak inne dzieci [...] uczęszczające do tego samego przedszkola, czemu stanowczo zaprzeczyła strona skarżąca.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zważył co następuje:

W myśl art. 3 § 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270) zwanej dalej w skrócie ppsa, kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na:

1) decyzje administracyjne;

2) postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy

zażalenie albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty;

3) postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie, z wyłączeniem postanowień wierzyciela o niedopuszczalności zgłoszonego zarzutu oraz postanowień, przedmiotem których jest stanowisko wierzyciela w sprawie zgłoszonego zarzutu;

4) inne niż określone w pkt 1-3 akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa, z wyłączeniem aktów lub czynności podjętych w ramach postępowania administracyjnego określonego w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 roku – Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2013 roku, poz. 267 ze zm.) oraz postępowań określonych w działach IV, V i VI ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku – Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2015 roku, poz. 613) oraz postępowań, do których mają zastosowanie przepisy powołanych ustaw;

4a) pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane

w indywidualnych sprawach;

5) akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego

i terenowych organów administracji rządowej;

6) akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż określone w pkt 5, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej;

7) akty nadzoru nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego;

8) bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach określonych w pkt 1-4 lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadku określonym w pkt 4a;

9) bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawach dotyczących innych niż określone w pkt 1-3 aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczących uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa podjętych w ramach postępowania administracyjnego określonego w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 roku – Kodeks postępowania administracyjnego oraz postępowań określonych w działach IV, V i VI ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku – Ordynacja podatkowa oraz postępowań, do których mają zastosowanie przepisy powołanych ustaw.

W świetle art. 3 § 3 wyżej cytowanej ustawy, sądy administracyjne orzekają także w sprawach, w których przepisy ustaw szczególnych przewidują sądową kontrolę i stosują środki określone w tych przepisach.

Wreszcie zgodnie z art. 4 ustawy ppsa, rozstrzygają spory o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i między samorządowymi kolegiami odwoławczymi oraz spory kompetencyjne między organami tych jednostek, a organami administracji rządowej.

Nadto skarga do sądu administracyjnego przysługuje na akt lub czynność gdy podjęty jest on w sprawie indywidualnej, skierowany jest do oznaczonego podmiotu administrowanego, dotyczy uprawnienia lub obowiązku tego podmiotu, samo zaś uprawnienie lub obowiązek, którego akt (czynność) dotyczy, jest określony w przepisie prawa powszechnie obowiązującego (por. postanowienie NSA z dnia 16 września 2004 r., sygn. OSK 247/04, Lex nr 125767).

W niniejszej sprawie czynność Wójta Gminy Z., wyrażona w piśmie datowanym na dzień 7 stycznia 2015 r., w treści którego podano, że Gmina Z. nie wykazała dziecka M. D. w Systemie Informacji Oświatowej według stanu na dzień 30 września 2014 r., gdyż nie posiadała wiedzy o jego istnieniu w następstwie czego, na to konkretne dziecko Gmina Z. nie mogła i nie otrzymała subwencji oświatowej na rok 2015., nie należy do żadnej z form działania administracji publicznej.

Przepisy ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572) nie przewidują rozstrzygnięcia spraw dotacji w formie decyzji administracyjnej, postanowienia, bądź jakiegokolwiek innego aktu lub czynności. Tryb udzielania i rozliczania dotacji ustala rada gminy w formie uchwały, uwzględniając w szczególności podstawę obliczania dotacji i zakres danych, które powinny być zawarte we wniosku o udzielenie dotacji oraz w rozliczeniu wykorzystania dotacji (art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty). W orzecznictwie przyjmuje się, iż złożenie przez prowadzącego przedszkole niepubliczne wymaganego wniosku oraz wskazanie wymaganych danych, co do liczby uczniów skutkuje dla organu wykonawczego gminy, obowiązkiem obliczenia należnej dotacji i wypłacenia jej osobie uprawnionej. Jednakże ta czynność techniczna o charakterze księgowo-rachunkowym nie kwalifikuje się w ocenie sądu jako czynność przewidziana w art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. Żądanie obliczenia i wypłaty dotacji na podstawie ustawy o systemie oświaty, która to dotacja została wadliwie obliczona i wypłacona w zaniżonej wysokości, stanowi roszczenie o zapłatę z tytułu wadliwego obliczenia i w konsekwencji nieuzasadnionego obniżenia dotacji. Właściwym do rozpoznania sprawy o takie roszczenie jest sąd powszechny (tak: Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniu z 26 stycznia 2011 r., II GSK 98/10; postanowieniu z dnia 3 kwietnia 2012 r., II GSK 522/12; postanowieniu z dnia 11 kwietnia 2012 r., II GSK 562/12 i 563/12; postanowieniu z dnia 17 października 2014 r., II GSK 1700/14 oraz Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 20 czerwca 2013 r., IV CSK 696/12 orzeczenie sądów administracyjnych dostępne na stronie internetowej: http://orzeczenia.nsa.gov.pl). Tym samym czynność Wójta Gminy Z. dokonana, na skutek wniosku Fundacji "A", działającej w imieniu podopiecznej tejże Fundacji M. D., wyrażona w piśmie datowanym na dzień 7 stycznia 2015 r. w treści którego Gmina wykazała, iż na to konkretne dziecko nie mogła i nie otrzymała subwencji oświatowej na rok 2015., nie może zostać zaskarżona na podstawie art. 3 § 2 p.p.s.a. Nie jest ona bowiem czynnością z zakresu administracji publicznej, stanowiącą władcze rozstrzygniecie organu w indywidualnej sprawie, dotyczącą stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa.

Mając na uwadze powyższe, skargę wniesioną w niniejszej sprawie, należało odrzucić na podstawie art. 58 § 1 pkt 6 oraz § 3 p.p.s.a.