Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jacek Jaśkiewicz Sędziowie Sędzia WSA Grażyna Staniszewska Sędzia WSA Aleksandra Wieczorek (spr.) Protokolant sekr. sąd. Małgorzata Zacharia-Gardzielewska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 grudnia 2015 r. sprawy ze skargi K.B. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie cofnięcia uprawnień diagnosty oddala skargę.

Zaskarżoną skargą decyzją z dnia [...] czerwca 2015r. nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy decyzję Starosty z dnia [...] lutego 2015 r. nr [...]. Decyzją tą organ I instancji cofnął K.B. imienne uprawnienia diagnosty nr [...] do wykonywania badań technicznych pojazdów. Decyzja organu odwoławczego została wydana w następującym stanie faktycznym, wynikającym z akt administracyjnych sprawy:

1. Wnioskiem z dnia [...] listopada 2014 r. (nr [...]) Prokurator Prokuratury Rejonowej (nr [...]) wystąpił do Starosty o wszczęcie postępowania administracyjnego w sprawie cofnięcia K.B. uprawnień do wykonywania badań technicznych nr [...], nadanych przez mu przez ten organ, a to w związku z prawomocnym - od dnia [...] września 2014 r. - wyrokiem Sądu Rejonowego z dnia [...] sierpnia 2014 r. wydanym w sprawie o sygn. akt. [...]. Do wniosku Prokuratora dołączona została kopia wskazanego orzeczenia. Wyrokiem tym K.B. został uznany winnym dokonania przestępstwa z art. 271 § 2 kk tj. tego, że w dniu [...] sierpnia 2013 r. na terenie okręgowej stacji kontroli pojazdów firmy PHU C, będąc osobą uprawnioną do wystawienia dokumentu - uprawnionym diagnostą - wystawił dokument w postaci zaświadczenia o przeprowadzonym badaniu technicznym pojazdu - przyczepy specjalnej marki [...] o nr rej. [...] pojazdu - poświadczając w nim nieprawdę co do okoliczności mających znaczenie prawne poprzez wskazanie, iż zostało ono tam przeprowadzone, pomimo, że nic takiego faktycznie nie miało miejsca, potwierdzając ponadto, że przedmiotowa przyczepa spełniała wymagania techniczne wynikające z art. 66 ustawy Prawo o ruchu drogowym, przy czym czyn ten uznany został za wypadek mniejszej wagi.

2. Pismem z dnia [...] grudnia 2014 r. organ powiadomił K.B. o wszczęciu wobec niego postępowania w przedmiocie cofnięcia uprawnień diagnosty. Wystąpił też do Sądu Rejonowego, uzyskując zgodę na zapoznanie się z aktami postępowania karnego w sprawie o sygn. akt. [...] i uzyskanie z nich odpisów.

3. W dniu 18 grudnia 2014 r. do organu wpłynęło pismo profesjonalnego pełnomocnika strony z wnioskiem o umorzenie postępowania. Pełnomocnik powołując się na orzecznictwo sądowe wywodził, iż wyrok sądu karnego stanowi jedynie przesłankę do wszczęcia postępowania administracyjnego, a nie powoduje obowiązku wydania decyzji negatywnej dla diagnosty. Nawet bowiem negatywna ocena materiału dowodowego dokonana przez organ nie powinna automatycznie powodować bezwzględnego zastosowania wobec diagnosty sankcji w postaci cofnięcia mu uprawnień zawodowych na 5 lat i możliwe w takim przypadku jest umorzenie postępowania wobec uznania, że ciężar uchybienia jakiego się on dopuścił nie jest adekwatny do rozmiaru możliwej do wymierzenia kary.

4. Pismem z dnia [...] stycznia 2015 r. udział w postępowaniu administracyjnym zgłosił Prokurator Rejonowy.

5. Decyzją z dnia [...] lutego 2015 r. nr [...] Starosta, powołując się na przepis art. 84 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2012 r. poz. 1137 ze zm. ) cofnął K.B. imienne uprawnienia diagnosty nr [...] do wykonywania badań technicznych pojazdów, wydane przez ten organ w dniu [...] stycznia 2007 r.

W uzasadnieniu podjętego rozstrzygnięcia organ I instancji przytoczył treść wyroku sądu karnego. Wskazał, iż strona, będąc uprawnionym diagnostą, w dowodzie rejestracyjnym serii [...] przyczepy specjalnej marki [...] o nr rej. [...] imienną pieczątką o treści "Uprawniony Diagnosta K.B. SKP [...]" poświadczyła nieprawdę co do okoliczności przeprowadzenia badania technicznego przedmiotowego pojazdu. Dokonanie tego wpisu w dowodzie rejestracyjnym przez diagnostę skutkuje dopuszczeniem pojazdu do ruchu, jednocześnie poświadcza, iż przedmiotowa przyczepa spełnia wymagania techniczne wynikające z art. 66 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym. Starosta stwierdził, iż czyn opisany w wyroku karnym stanowi podstawę do zastosowania wobec K.B. sankcji określonej w art. 84 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym. Zgodnie z tym przepisem starosta cofa diagnoście uprawnienie do wykonywania badań technicznych, jeśli w wyniku przeprowadzonej kontroli, o której mowa w art. 83 ust. 6 ustawy z dnia 20 czerwca 1997r. - Prawo o mchu drogowym, stwierdzono:

1. przeprowadzenie przez diagnostę badania technicznego niezgodnie z określonym zakresem i sposobem wykonania,

2. wydanie przez diagnostę zaświadczenia albo dokonanie wpisu do dowodu rejestracyjnego pojazdu niezgodnie ze stanem faktycznym lub przepisami.

Wskazał jednocześnie, że w przypadku cofnięcia diagnoście uprawnienia do wykonywania badań technicznych ponowne uprawnienie nie może być wydane wcześniej niż po upływie 5 lat od dnia, w którym decyzja o cofnięciu stała się ostateczna (art. 84 ust. 4 ustawy z dnia 20 czerwca 1997r. - Prawo o ruchu drogowym).

Organ wywiódł, iż pomimo udowodnionego diagnoście prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego czynu poświadczenia nieprawdy, biorąc pod uwagę bardzo dotkliwe konsekwencje przewidziane przez ustawodawcę wobec diagnosty przeprowadził postępowanie wyjaśniające, mające na celu wnikliwe i staranne zbadanie okoliczności sprawy. W jego ramach ustalono, że do poprzedniego dowodu rejestracyjnego pojazdu [...] nr rej. [...] nr dokumentu [...] w dniu [...] sierpnia 2013r. wpisu dokonał uprawniony diagnosta K.B. posługując się imienną pieczęcią diagnosty o treści "Uprawniony Diagnosta K.B. SKP [...]". W wyniku zaś zapoznania się z materiałami zgromadzonymi w trakcie prowadzonego dochodzenia oraz procesu sądowego przeciwko diagnoście K.B. ustalono, iż M.K. - kierowca zeznał, że nigdy nie podstawił przedmiotowej przyczepy specjalnej na stację diagnostyczną w [...]. K.B. zaś przyznał się do poświadczenia nieprawdy dotyczącej okoliczności przeprowadzenia badania. Organ zaznaczył, iż K.B. pełniąc od ośmiu lat funkcje publiczną uprawnionego diagnosty naruszył przepisy prawa, wpisując do dokumentacji stacji diagnostycznej oraz do dowodu rejestracyjnego pojazdu pozytywny wynik badania technicznego, pomimo odstąpienia od tego badania, czego nie kwestionował podczas prowadzonego dochodzenia, a co zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu karnego. Organ wskazał, że poczynione ustalenia mieszczą się w hipotezie art. 84 ust. 3 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym bowiem w sposób bezsporny wykazują nierzetelność diagnosty polegającą na dopuszczeniu do ruchu pojazdu o niesprawdzonym stanie technicznym. W ocenie organu I instancji K.B., pełniąc funkcję diagnosty, dopuścił się czynu podlegającego nie tylko sankcjom karnym, lecz także czynu spełniającego przesłankę określoną w art. 84 ust. 3 pkt 2 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Starosta, powołując się na orzeczenia NSA i WSA ( m.in. uchwała siedmiu sędziów NSA z dnia 12 marca 2012 r. sygn, akt. II GPS 2/11, wyrok NSA z dnia 26 kwietnia 2012 r. sygn. akt. II GSK 260/11) wskazał, iż miał obowiązek wszczęcia postępowania administracyjnego, którego konsekwencją jest podjęta decyzja. Konkludując organ wskazał, iż fakt powzięcia informacji o dokonaniu przez diagnostę K.B. wpisu do dowodu rejestracyjnego niezgodnie ze stanem faktycznym, uzyskanej w wyniku analizy wyroku Sądu Rejonowego z dnia [...] sierpnia 2014 r., stanowił wystarczającą podstawę do wszczęcia postępowania administracyjnego i wydania decyzji w przedmiocie cofnięcia uprawnień bowiem nie ma możliwości miarkowania konsekwencji stwierdzonych uchybień, co powoduje że uchybienia o dużym ciężarze gatunkowym traktowane są na równi z uchybieniami mniejszej wagi, co potwierdza orzecznictwo sądowe ( wyrok NSA z dnia 26 kwietnia 2012 r. II GSK 260/11 ). Wskazał też , że w świetle powołanej uchwały 7 sędziów NSA z dnia 12 marca 2012 r. ( II GPS 2/11 ) sposób ujawnienia dopuszczenia się przez diagnostę naruszenia określonego w art. 84 ust. 3 pkt 2 ustawy Prawo o ruchu drogowym nie ma znaczenia dla oceny możliwości zastosowania sankcji przewidzianej w tym przepisie.

6. W odwołaniu profesjonalny pełnomocnik strony zarzucił decyzji Starosty naruszenie:

- prawa materialnego poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie tj. przepisu art. 84 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym poprzez uznanie, iż wyrok wydany w postępowaniu karnym stanowi wystarczającą przesłankę do cofnięcia skarżącemu uprawnień diagnosty bez przeprowadzenia własnego i pełnego postępowania dowodowego.

- przepisów procedury administracyjnej art. 7, 77, 80 i 107 Kpa poprzez niewystarczające i niepełne rozważenie materiału dowodowego i niedokładne wyjaśnienie stanu faktycznego sprawy co w konsekwencji doprowadziło do wydania decyzji o cofnięciu stronie uprawnień diagnosty oraz błędne i niepełne uzasadnienie prawne i faktyczne.

W jego motywach wywodził, iż sam fakt skazania diagnosty prawomocnym wyrokiem w postępowaniu karnym oraz fakt wydania przez Naczelny Sad Administracyjny uchwały w składzie 7 sędziów wskazującej, że ustalenia poczynione w innym postępowaniu mogą być podstawą do wszczęcia postępowania w sprawie cofnięcia uprawnień zawodowych diagnosty nie zwalniają organu administracji od prowadzenia własnego postępowania oraz obowiązku pełnego zebrania i oceny materiału dowodowego sprawy, w tym wiarygodności zeznań strony i ewentualnych świadków oraz pełnej oceny zgromadzonego materiału, który to powinien zostać następnie opisany w uzasadnieniu zapadłej decyzji. Ponowił też stanowisko o możliwości umorzenia przez organ postępowania administracyjnego w sytuacji uznania, że ciężar uchybienia jakiego dopuścił się starosta nie jest adekwatny do rozmiaru kary możliwej do wymierzenia na gruncie postępowania administracyjnego. Wskazując, iż znamiona czynu opisanego w art. 271 kk oraz 84 ust. 4 ustawy - Prawo o ruchu drogowym nie są jednakowe, zarzucił też, że organ nie wskazał w uzasadnieniu decyzji dlaczego przyjęto kwalifikację czynu diagnosty z art. 84 ust. 3 pkt 2, a nie z pkt 1. Końcowo podniósł, iż szczególny charakter tej sprawy administracyjnej obligował też organ do zastosowania ogólnych reguł z postępowania karnego, w tym zasady in dubio pro reo, czego zaniechano.

7. Utrzymując w mocy, wskazaną na wstępie decyzją z dnia [...] czerwca 2015 r., orzeczenie organu I instancji, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, powołując się na przepis art. 138 § 1 pkt 1 Kpa w związku z art. 84 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997r. - Prawo o ruchu drogowym ( Dz.U. z 2012r. poz. 1137 ze. zm, uznało je za prawidłowe.

W uzasadnieniu swego rozstrzygnięcia uznało, że wyrok Sądu Rejonowego (powinno być: w [...]) z dnia [...] sierpnia 2014 r. sygn. akt [...], którego odpis znajduje się w aktach postępowania administracyjnego, jest wystarczającym dowodem dla uznania spełnienia przesłanek do cofnięcia diagnoście uprawnień zgodnie z treścią art. 84 ust. 3 pkt 2 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Nie bez znaczenia pozostaje fakt, iż diagnosta K.B. dokonał wpisu danych do dokumentacji pojazdu przyczepy specjalnej marki [...] o numerze rejestracyjnym [...] w Okręgowej Stacji Kontroli Pojazdów [...] niezgodnie ze stanem faktycznym, a tym samym niezgodnie z przepisami prawa. Kolegium wskazało, iż zgodnie z treścią art. 76 § 1 Kpa dokumenty urzędowe, sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy państwowe w ich zakresie działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone, a co za tym idzie zgodnie z ww. przepisem wyrok sądu karnego jest dokumentem urzędowym. Stosownie zaś do treści art. 75 § 1 Kpa jako dowód dopuścić należy wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem, zaś art. 80 Kpa stanowi, iż organ administracji publicznej ocenia na podstawie całokształtu materiału dowodowego, czy dana okoliczność została udowodniona. SKO wskazało, iż istotą postępowania wyjaśniającego, przeprowadzonego przez organ I instancji było przeprowadzenie dowodów, które dotyczyły okoliczności istotnych dla sprawy, a nadto mających wpływ na treść rozstrzygnięcia. Zgodnie z treścią art. 78 § 1 Kpa żądanie strony dotyczące przeprowadzenia dowodu należy uwzględnić, jeżeli przedmiotem dowodu jest okoliczność mająca znaczenie dla sprawy, a co za tym idzie nie ilość zebranych dowodów ma kluczowe znaczenie i decyduje o prawidłowości i rzetelności przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego przez organ I instancji, ale istotność konkretnych dowodów dla rozstrzygnięcia danej sprawy. W konsekwencji zarzut skarżącego w przedmiocie naruszenia art. 7, 77, 80 Kpa Kolegium uznało za chybiony. Za całkowicie bezzasadny uznało zarzut naruszenia art. 107 Kpa bowiem uzasadnienie decyzji organu I instancji zostało sporządzone zgodnie z wymogami tego przepisu. Decyzja organu I instancji przedstawia stan faktyczny sprawy oraz posiada uzasadnienie prawne, które wyjaśnia w sposób dostateczny i precyzyjny zastosowane przez organ unormowanie prawne.

Przytaczając tezę uchwały 7 sędziów NSA z dnia 12 marca 2012 r., wydanej w sprawie II GPS 2/11, iż "sposób ujawnienia dopuszczenia się przez diagnostę naruszenia określonego w art. 84 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym, nie ma znaczenia dla oceny możliwości zastosowania sankcji przewidzianej w tym przepisie" SKO wywiodło, iż w jej uzasadnieniu NSA wskazał, że brak jest racjonalnych przesłanek do wykluczenia możliwości wszczęcia postępowania administracyjnego w przedmiocie cofniecie uprawnień, w sytuacji gdy informacje o wydaniu przez diagnostę zaświadczenia albo dokonaniu wpisu niezgodnie ze stanem faktycznym lub przepisami zostały uzyskane podczas analizy akt w innej sprawie, czy też pochodzą od innych organów. Przyjęcie poglądu przeciwnego spowodowałoby, iż przepis art. 84 ust. 3 pkt 2 Prawa o ruchu drogowym nie mógłby spełniać swojej funkcji. Nie może budzić wątpliwości, że celem tego przepisu jest odsunięcie od czynności diagnostycznych nierzetelnych diagnostów. NSA stwierdził, iż zakładając racjonalność ustawodawcy brak jest argumentów dla przyjęcia, że tylko w sytuacji, gdy postępowanie w przedmiocie cofnięcia uprawnień diagnoście z powodów określonych w art. 84 ust. 3 pkt 2 Prawa o ruchu drogowym zostało wszczęte w "wyniku przeprowadzonej kontroli" można wobec diagnosty zastosować sankcje administracyjnoprawne i karnoprawne, natomiast nieujawnienie fałszu intelektualnego "w wyniku kontroli" znosi sankcję administracyjną. Wynik kontroli, o którym mowa w tym przepisie, nie stanowi bowiem przesłanki zastosowania sankcji, lecz określa źródło informacji uzasadniające wszczęcie z urzędu postępowania administracyjnego w przedmiocie cofnięcia diagnoście uprawnień. Zgodnie z art. 84 ust 3 pkt 2 Prawo o ruchu drogowym właściwy organ (starosta, prezydent) cofa diagnoście uprawnienie do wykonywania badań technicznych pojazdów, jeżeli w wyniku przeprowadzonej kontroli stwierdzono wydanie przez diagnostę zaświadczenia albo dokonanie wpisu do dowodu rejestracyjnego pojazdu niezgodnie ze stanem faktycznym lub przepisami. Biorąc pod uwagę cel art. 84 ust. 3 pkt 2 ustawy należy uznać, iż nie może mieć podstawowego znaczenia dla oceny możliwości zastosowania danej sankcji sam sposób ujawnienia dopuszczenia się określonego naruszenia. Kierując się jedynie wykładnią gramatyczną cytowanego przepisu trzeba byłoby przyjąć, iż tylko w sytuacji, gdy postępowanie karne i wyrok skazujący wywołane zostały wcześniejszą kontrolą ze strony starosty (prezydenta), zachodziłaby podstawa do wydania decyzji rozstrzygającej o cofnięciu diagnoście uprawnień. Gdyby natomiast do ujawnienia omawianego czynu doszło w inny sposób, poza działaniami kontrolnymi w trybie nadzoru nad diagnostami jego sprawca, mimo uznania go winnym przez sąd, nie ponosiłby tego rodzaju konsekwencji. Takie rozumienie przepisu art. 84 ust. 3 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym godziłoby w zasadę równości i byłoby sprzeczne z interesem społecznym. Sankcjonowałoby w istocie naruszenie prawa przez osobę, która w zakresie wykonywania swych czynności pełni funkcję publiczną, co z oczywistych względów nie może mieć miejsca. Stwierdziło też, że brak orzeczenia przez sąd karny o zakazie wykonywania zawodu diagnosty nie zamyka właściwemu organowi administracji do wydania stosownej decyzji o cofnięciu uprawnień diagnosty ( wyrok WSA w Warszawie z dnia 15 września 2011r. sygn. akt. VIII SA/Wa 913/10).

W świetle poczynionych rozważań za bezzasadny SKO uznało również zarzut naruszenia prawa materialnego, tj. art. 84 ust. 3 pkt 2 ustawy - Prawo o ruchu drogowym poprzez uznanie, że wyrok wydany w postępowaniu karnym stanowi wystarczającą przesłankę do cofnięcia skarżącemu uprawnień diagnosty bez przeprowadzenia własnego i pełnego postępowania dowodowego. Niewątpliwie bowiem skarżący dopuścił się czynu o którym mowa w art. 84 ust. 3 pkt. 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym.

Kolegium podkreśliło, że przepis prawa, który stanowi podstawę cofnięcia uprawnienia diagnoście ma charakter bezwzględnie obowiązujący. Stwierdzenie przez organ uchybień określonych w art. 84 ust 3 pkt 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997r. - Prawo o ruchu drogowym skutkuje obowiązkiem cofnięcia diagnoście uprawnień. Organ I instancji biorąc pod uwagę ocenę dowodów oraz interpretację przepisów prawa zobligowany był zatem do cofnięcia uprawnień diagnosty nadanych diagnoście K.B..

8. W skardze na decyzję organu odwoławczego profesjonalny pełnomocnik skarżącego K.B. wnosił o uchylenie w całości zaskarżonej decyzji Kolegium i poprzedzającej ją decyzji Starosty oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. Zaskarżonemu rozstrzygnięciu zarzucił naruszenie:

a. prawa materialnego poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie przepisów art. 84 ust. 3 ustawy - Prawo ruchu drogowym poprzez uznanie, że wyrok wydany w postępowaniu karnym stanowi jedyną i wystarczającą przesłankę do cofnięcia skarżącemu uprawnień diagnosty bez przeprowadzenia własnego i pełnego postępowania dowodowego;

b. art. 2 i 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej tj. zasady proporcjonalności i zakazu podwójnego (wielokrotnego) karania (stosowania środka represyjnego) tej samej osoby fizycznej za popełnienie tego samego czynu zabronionego ("ne bis in idem") i uznania, że przepis art. 84 ust. 3 ustawy - Prawo o ruchu drogowym może być stosowany w ustalonym stanie faktycznym w sytuacji jednoczesnego występowania sankcji administracyjnej w postaci cofnięcia diagnoście uprawnienia do wykonywania badań technicznych oraz uprzedniego orzeczenia przez sąd kary w postaci grzywny za ten sam czyn.

c. procedury administracyjnej tj. art. 7, 77, 80 i 107 Kpa poprzez niewystarczające i niepełne rozważenie materiału dowodowego, a także jego niepełne zebranie, co wpłynęło na niedokładne wyjaśnienie stanu faktycznego sprawy przez organ administracji publicznej i w konsekwencji doprowadziło do wydania decyzji o cofnięciu skarżącemu uprawnień diagnosty, jak też błędne i niepełne uzasadnienie prawne i faktyczne decyzji.

W motywach rozstrzygnięcia zakwestionowano stanowisko SKO, iż odpowiedzialność diagnosty, wynikająca z przepisu art. 84 ust. 3 ustawy – Prawo o ruchu drogowym jest całkowicie zobiektywizowana i brak jest tym samym podstaw do przeprowadzania postępowania dowodowego jaki i rozważania kwestii związanych z motywacją diagnosty i okolicznościami popełnienia przez niego czynu w postępowaniu administracyjnym, a tym samym ustalenia faktyczne dokonane de facto na podstawie analizy wyroku karnego są wystarczające do oceny, że zachowanie diagnosty zasługuje na pozbawienia go uprawnień zawodowych na lat 5. Ponowiono pogląd, że sam fakt skazania diagnosty oraz wydania uchwały przez NSA nie zwalnia organu administracji z obowiązków zawartych w Kodeksie postępowania administracyjnego, w tym do pełnego zebrania i oceny dowodów, a także obowiązku rzetelnego i pełnego uzasadnienia decyzji w szczególności w sytuacji gdy – jak w przedmiotowej sprawie – wyrok karny nie posiada uzasadnienia. Zarzucono, iż w sprawie faktycznie nie przeprowadzono postępowania dowodowego ani nawet kontroli stacji diagnostycznej pomimo tego, że art. 84 ust. 3 wymaga jej przeprowadzenia przed wydaniem decyzji o cofnięciu uprawnień do wykonywania badań technicznych pojazdów. W obrocie prawnym brak przepisu, który w przypadku wydania uchwały przez NSA zwalnia organ administracji od konieczności przeprowadzenia lub ogranicza jego postępowanie dowodowe. Podniesiono, że nie można się kierować analogią z przepisami postępowania karnego w zakresie regulacji dotyczących dobrowolnego poddania się karze ( tak jak miało to miejsce w przedmiotowej sprawie), które pozwalają sędziemu na ograniczenie postępowania dowodowego, i to tylko w przypadkach gdy okoliczności popełnienia czynu i wina oskarżonego rzeczywiście nie budzą żadnych wątpliwości i zgodzą się na takie rozwiązanie strony procesu. W przedmiotowej sprawie zaś diagnosta zaprzecza okolicznościami ustalonym w postępowaniu karnym, a więc należało w trwającym postępowaniu tę okoliczność wyjaśnić, chociażby poprzez przesłuchanie go w charakterze strony. W związku z tym jako aktualny wskazano zarzut stawiany także decyzji I instancji, że w postępowaniu poprzestano jedynie na wymienieniu jakich czynności organ dokonał de facto bez dokonania szczegółowego opisu wyników swoich działań. Organ jedynie analizował akta sprawy karnej jednocześnie nie dokonując żadnych własnych ustaleń dowodowych. Zaniechano tym samym przesłuchania w sprawie świadków, w tym M.K., który w swoich zeznaniach stwierdzał w jakim stanie technicznym był pojazd na moment badania technicznego jak również stwierdzał, że diagnosta dokonywał jego oględzin na 2 tygodnie przed wydaniem zaświadczenia z badania. Zaniechano oceny zeznań także innego świadka tj. D.S., który odbierał dowód rejestracyjny pojazdu ze stacji kontroli pojazdów. Nie dokonano żadnej oceny wiarygodności zeznań świadków z procesu karnego jak i ich znaczenia dla sprawy ani stanowiska pełnomocnika diagnosty, wskazującego okoliczności i argumenty prawne za umorzeniem tego postępowania.

Wywodzono, że decyzja starosty o cofnięciu uprawnień do wykonywania badań technicznych pociąga za sobą niemożność wydania przez organ osobie zainteresowanej ponownego uprawnienia wcześniej niż po upływie 5 lat od dnia, w którym decyzja o cofnięciu uprawnień stała się ostateczna, co oznacza iż decyzja taka jest w skutkach równoważna orzeczeniu przez sąd powszechny środka karnego zakazu wykonywania określonego zawodu lub pełnienia funkcji, w rozumieniu art. 41 kk. Tym samym na organie administracji spoczywa obowiązek zachowania wyjątkowej staranności w dokonywaniu oceny zebranego materiału dowodowego i wydawaniu decyzji o cofnięciu uprawnień. Dotkliwość sankcji wobec diagnosty, sprowadzająca się do pozbawienia obywatela uprawnień, które decydują nie tylko o jego statusie zawodowym, ale także o statusie materialnym jego rodziny wymaga od organów szczególnej dbałości i wnikliwości w prowadzonym postępowaniu i zachowania gwarancji, wynikających z zasady in dubio pro reo tj. tłumaczenia wszelkich wątpliwości faktycznych i prawnych na korzyść osoby, której dotyczy postępowanie administracyjne w przedmiocie cofnięcia uprawnień diagnosty. Skoro w przedmiotowym postępowaniu doszło do naruszenia powyższych zasad, zatem powinno to skutkować uchyleniem zapadłej decyzji.

Zarzucono, iż organ przyjął kwalifikację czynu diagnosty z art. 84 ust.3 pkt 2 ustawy prawo o ruchu drogowym przewidującą odpowiedzialność za wydanie przez diagnostę zaświadczenia albo dokonanie wpisu do dowodu rejestracyjnego pojazdu niezgodnie ze stanem faktycznym lub przepisami, nie dokonując żadnej analizy czy czyn diagnosty należy ocenić w kontekście pkt 1 wskazanej normy tj. jako przeprowadzenie badania niezgodnie z jego zakresem i sposobem przeprowadzenia co jest o tyle istotne, że zeznań świadków w procesie karnym wynika, że diagnosta dokonywał oględzin tego pojazdu na 2 tygodnie przed wydaniem zaświadczenia z badania (świadek M.K. oraz strona). Konieczne było w związku z tym ustalenie na czym te oględziny polegały i dlaczego, zadaniem organu, nie były one zgodne z przepisami rozporządzenia w sprawie zakresu i sposobu przeprowadzania badan technicznych pojazdów, czego zaniechano. Było to istotne tym bardziej, że w przypadku przyjęcia kwalifikacji czynu z art. 84 ust.3 pkt 1, zgodnie z orzecznictwem administracyjnym, nie każde postępowanie w przedmiocie zakazu wykonywania badań technicznych musi być zakończone pozbawieniem uprawnień. Istnieje bowiem możliwość miarkowania przez organ konsekwencji wynikających z naruszeń prawa przez diagnostę, co wynika z samej treści tego przepisu. Istnieje bowiem "określony zakres i sposób wykonania" badania technicznego pojazdu, który to sposób i zakres może być różny w zależności od sytuacji i realiów konkretnej sprawy. Zadaniem organu administracyjnego jest w takiej sytuacji szczególnie wnikliwe zbadanie zakresu ewentualnych nieprawidłowości w wykonywaniu przez danego diagnostę funkcji i rozważenie, czy ciężar popełnionego przez niego uchybienia jest istotnie na tyle duży, że daje podstawę do wydania orzeczenia o cofnięciu uprawnień. Zatem nawet w sytuacji, gdy dojdzie do oceny materiału dowodowego przez starostę na niekorzyść diagnosty, brak podstaw do automatycznego, bezwzględnego zastosowania wobec diagnosty sankcji w postaci cofnięcia mu uprawnień zawodowych na lat 5 i możliwe jest w takim przypadku umorzenie postępowania wobec uznania, że ciężar uchybienia nie jest adekwatny do rozmiaru możliwej do wymierzenia kary. Obowiązujące przepisy nie zawierają definicji legalnej czym jest i w jakim okresie należy uznać, że wykonano badanie techniczne. W przypadku wykonania badania wcześniej, a następnie opóźnienia stwierdzenia jego wykonania (wydanie zaświadczenia i wpis do dowodu rejestracyjnego) nie powinno to powodować wydania diagnoście decyzji o cofnięciu uprawnień. Przepisy rozporządzenia Ministra Infrastruktury dotyczące zakresu i sposobu przeprowadzenia badania nie precyzują w jakim terminie po przeprowadzonym badaniu technicznym musi nastąpić wpis do dowodu rejestracyjnego i do rejestru. Pomimo zgłoszenia potrzeby zbadania tej kwestii w odwołaniu Kolegium zignorowało ją nie przesłuchując diagnosty ani świadka M.K. w tym zakresie. Nie zbadano zatem, czy te wcześniejsze oględziny można uznać z badanie techniczne, a jedynie doszło do opóźnienia w potwierdzeniu dokumentami wyniku tego badania.

Podkreślono, że w postępowaniu karnym oprócz kary grzywny sąd nie wymierzył diagnoście środka karnego w postaci zakazu wykonywania zawodu na okres roku. Strona pomimo faktycznego poniesienia kary nadal nie może wykonywać zawodu i de facto został ukarany za ten sam czyn na łącznie 5 lat. Wywodzono, że z uwagi na dotkliwość i obligatoryjność sankcji z art. 84 ust. 3 ustawy Prawo o ruchu drogowym, niezależnej od stopnia przewinienia i jego rodzaju, przepis ten jest sprzeczny z Konstytucją, a w szczególności z zasadą proporcjonalności kary oraz z zasadą zaufania obywatela do państwa, wyartykułowaną w art. 31 ust. 3 Konstytucji, w powiązaniu z jej art. 2 oraz wywodzonym z Konstytucji zakazem podwójnego (wielokrotnego) karania (stosowania środka represyjnego) tej samej osoby fizycznej za popełnienie tego samego czynu zabronionego. W konsekwencji fakt podwójnego ukarania doprowadza do naruszenia drugiej zasady Konstytucji tj. proporcjonalności reakcji Państwa na naruszenie obowiązku prawnego, co poparto przytoczeniem orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego dotyczącym głównie zasady proporcjonalności w odniesieniu do różnych kategorii spraw.

9. W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie i podtrzymał stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

10. W toku postępowania sąd uzyskał z Sądu Rejonowego potwierdzenie informacji o prawomocności wyroku wydanego w sprawie [...] od dnia [...] września 2014 r.

11. Na rozprawie Prokurator wniósł o oddalenie skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje :

12. Skarga okazała się niezasadna.

Zgodnie z treścią art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r.- Prawo o ustroju sądów administracyjnych ( tekst jednolity Dz.U. z 2014 r., poz. 1647 ) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Natomiast w myśl art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( tekst jednolity Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., powoływanej jako: ppsa ), sąd uwzględniając skargę na decyzję lub postanowienie:

1/ uchyla decyzję lub postanowienie w całości lub w części, jeżeli stwierdzi:

a/ naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy,

b/ naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego,

c/ inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy;

2/ stwierdza nieważność decyzji lub postanowienia w całości lub w części, jeżeli zachodzą przyczyny określone w art. 156 Kodeksu postępowania administracyjnego lub w innych przepisach;

3/ stwierdza wydanie decyzji lub postanowienia z naruszeniem prawa, jeżeli zachodzą przyczyny określone w Kodeksie postępowania administracyjnego lub innych przepisach.

Z powołanych przepisów wynika, iż sąd administracyjny bada legalność zaskarżonej decyzji pod kątem jej zgodności z prawem materialnym, określającym prawa i obowiązki stron oraz z prawem procesowym, regulującym postępowanie przed organami administracji publicznej. Czyni to przy tym w oparciu o akta sprawy administracyjnej wg stanu prawnego i faktycznego istniejącego w chwili wydania zaskarżonej decyzji ( art. 133 § 1 ppsa ) nie będąc przy tym związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną ( art. 134 § 1 ppsa ).

Przedmiotem kontroli sądowej w niniejszej sprawie pozostawała decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego, utrzymująca w mocy decyzję organu I instancji w przedmiocie cofnięcia skarżącemu uprawnień diagnosty. Przeprowadzona przez sąd – w oparciu o wskazane kryterium legalności – kontrola sprawowana w granicach sprawy administracyjnej, a nie tylko w granicach zarzutów skargi, wykazała, że zaskarżona decyzja nie narusza prawa materialnego ani postępowania administracyjnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy, co w myśl art. 145 § 1 ppsa, mogłoby stanowić przesłankę do jej uchylenia.

13. Zaskarżona decyzja, jak i poprzedzająca ją decyzja organu I instancji oparte zostały na matrialnoprawnych regulacjach ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym ( Dz.U. z 2012 r., poz. 1137 ze zm.). Organy obu instancji stwierdziły, że w okolicznościach rozpatrywanej sprawy zaktualizowały się przesłanki, o jakich mowa w art. 84 ust. 3 pkt 2 tej ustawy, w wyniku czego orzekły o cofnięciu skarżącemu uprawnień do wykonywania badań technicznych. Stosownie do treści wskazanego przepisu art. 84 ust. 3 pkt 2 ustawy Prawo o ruchu drogowym, starosta cofa diagnoście uprawnienie do wykonywania badań technicznych, jeżeli w wyniku przeprowadzonej kontroli, o której mowa w art. 83 ust. 6, stwierdzono wydanie przez diagnostę zaświadczenia albo dokonanie wpisu do dowodu rejestracyjnego pojazdu niezgodnie ze stanem faktycznym lub przepisami.

Zasadnie organy orzekające w sprawie przyjęły, iż przepis art. 84 ust. 3 pkt 2 Prawo o ruchu drogowym, stanowiący podstawę cofnięcia uprawnień diagnosty, ma charakter bezwzględnie obowiązujący, co oznacza, że stwierdzenie uchybienia polegającego na wydaniu przez diagnostę zaświadczenia lub dokonanie wpisu do dowodu rejestracyjnego pojazdu niezgodnie ze stanem faktycznym lub przepisami skutkuje zastosowaniem przewidzianej w nim sankcji.

Analiza przytoczonego przepisu wskazuje, że decyzja podjęta na jego podstawie nie jest zatem oparta na uznaniu administracyjnym, a więc organ ją wydający nie ma prawa wyboru jednego z dopuszczonych prawem wariantów rozstrzygnięcia. Decyzja ta ma charakter decyzji związanej, co oznacza, że w przypadku zaktualizowania się określonych w przedmiotowym przepisie przesłanek cofnięcie uprawnień diagnoście jest obowiązkiem właściwego starosty ( vide: wyrok NSA z dnia 28 sierpnia 2014 r. II GSK 928/13 baza orzeczeń nsa.gov.pl ). Regulacja przepisu art. 84 ust. 3 pkt 2 ustawy nie daje uprawnionemu do orzekania organowi prawa do odstąpienia od określonej przepisem sankcji, jak również do miarkowania konsekwencji bezprawnego zachowania. Nie decydują również względy słuszności, takie jak np. sytuacja rodzinna, finansowa, czy stan zdrowia członków rodziny. Decyzja organu o zastosowaniu sankcji w postaci cofnięcia uprawnień nie jest również uzależniona od motywów jakimi kierował się diagnosta naruszając normę z art. 84 ust. 3 pkt 2 ( vide: wyrok NSA z dnia 17 grudnia 2013 r. II GSK 1460/12, baza orzeczeń nsa.gov.pl ).

14. Wbrew zarzutom i wywodom skargi, okolicznością decydującą o zasadności rozstrzygnięcia przez organy kontrolowanej sprawy administracyjnej pozostawał fakt istnienia prawomocnego wyroku ( co nie było przedmiotem sporu ) Sądu Rejonowego z dnia [...] sierpnia 2014 r. o sygn. [...]. Zgodnie z tym orzeczeniem skarżący K.B. został uznany winnym popełnienia przestępstwa z art. 271 § 2 kk tj. tego, że w dniu [...] sierpnia 2013 r. na terenie okręgowej stacji kontroli pojazdów firmy PHU C, w [...], będąc osobą uprawnioną do wystawienia dokumentu - uprawnionym diagnostą - wystawił dokument w postaci zaświadczenia o przeprowadzonym badaniu technicznym pojazdu - przyczepy specjalnej marki [...] o nr rej. [...] – poświadczając w nim nieprawdę co do okoliczności mających znaczenie prawne poprzez wskazanie, iż zostało ono tam przeprowadzone, pomimo, że nic takiego faktycznie nie miało miejsca, potwierdzając ponadto, że przedmiotowa przyczepa spełniała wymagania techniczne wynikające z art. 66 ustawy Prawo o ruchu drogowym, przy czym czyn ten uznany został za wypadek mniejszej wagi. W ocenie Sądu, zarówno Samorządowe Kolegium Odwoławcze jak i organ I instancji, w oparciu o przedłożony przez prokuratora wyrok, prawidłowo przyjęły, iż stanowi on podstawę do wszczęcia postępowania administracyjnego wobec K.B. w przedmiocie cofnięcia nadanych mu uprawnień diagnosty, jak też ma decydujące znaczenie dla zakresu koniecznego do przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego. Wyrok sądu powszechnego (w tym przypadku prawomocny wyrok skazujący) jest dokumentem urzędowym w rozumieniu art. 76 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku – Kodeks postępowania administracyjnego ( Dz.U. 2013, poz. 267 ze zm., powoływanej jako: Kpa).

W orzecznictwie sądowadministracyjnym wyrażany jest pogląd, podzielany przez skład orzekający w niniejszej sprawie, iż okoliczności (fakty) potwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu karnego należy uznać za udowodnione w postępowaniu administracyjnym. Ustalenia co do faktów, zawarte w sentencji prawomocnego wyroku sądu powszechnego nie są przedmiotem postępowania dowodowego w sprawie administracyjnej. Ustalenia te są wiążące dla organu administracji publicznej i nie podlegają weryfikacji w odróżnieniu od innych faktów w postępowaniu administracyjnym ( vide: wyrok NSA z dnia 21 czerwca 2007 r., sygn. akt II GSK 58/07, LEX nr 339679). W odniesieniu zaś do sądu administracyjnego dokonującego kontroli legalności decyzji administracyjnej wskazać należy na przepis art. 11 ppsa, stanowiący, że ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd administracyjny.

Pod pojęciem "ustalenia prawomocnego wyroku" użytym w art. 11 ppsa rozumieć zaś należy ustalenia wynikające z sentencji wyroku karnego, dotyczące osoby sprawcy, strony podmiotowej i przedmiotowej przestępstwa, miejsca i czasu jego popełnienia. Sąd administracyjny pozbawiony jest możliwości dokonywania jakichkolwiek ustaleń odnoszących się do sfery faktów dowodowych istotnych dla stwierdzenia popełnienia przestępstwa (vide: wyrok NSA z dnia 30 kwietnia 2013 roku, sygn. akt I FSK 914/12, LEX nr 1336111). Przepis art. 11 ppsa ma przy tym nie tylko zastosowanie w sytuacjach opisanych w art. 106 § 3 ppsa, z więc w przypadkach dokonywania ustaleń niezbędnych do usunięcia istotnych wątpliwości w drodze uzupełniającego dowodu z dokumentu. Wprowadzenie regulacji zawartej w art. 11 ppsa należy rozumieć bowiem również w ten sposób, że znajduje ona zastosowanie także do oceny prawidłowości ustaleń faktycznych organu administracji publicznej. W konsekwencji analizowana norma z art. 11 ppsa nakazuje sądowi administracyjnemu akceptację ustaleń faktycznych organu administracji publicznej, które są zgodne z ustaleniami wyroku skazującego ( vide: wyrok NSA z dnia 30 kwietnia 2013 roku, sygn. akt I FSK 914/12, Lex nr 1336111).

15. Analiza akt administracyjnych sprawy, w szczególności zawartego w nich dowodu w postaci odpisu wyroku sądu karnego wskazuje, że ustalenia faktyczne stanowiące podstawę wydania zaskarżonej decyzji, wbrew odmiennemu stanowisku strony skarżącej, dokonane zostały z poszanowaniem przepisów dotyczących prowadzenia postępowania wyjaśniającego oraz przepisów normujących ustalenie stanu faktycznego sprawy. W konsekwencji ustalenia faktyczne poczynione przez organy i przyjęte za podstawę faktyczną zaskarżonej decyzji oraz decyzji ją poprzedzającej należy uznać za prawidłowe i wystarczające dla rozstrzygnięcia sprawy.

W orzecznictwie sądowoadministracyjnym w odniesieniu do analogicznych stanów faktycznych przyjmuje się, że prawomocny wyrok karny, którym skazano stronę za przestępstwo fałszu intelektualnego (tj. przestępstwo z art. 271 § 1 i 271 § 2 Kk) jest wystarczającym dowodem na okoliczność spełnienia przesłanek cofnięcia diagnoście uprawnień ( art. 84 ust. 3 pkt 3 ustawy Prawo o ruchu drogowym). Bezspornie bowiem potwierdza on, że diagnosta dokonał wpisu do dowodu rejestracyjnego niezgodnie ze stanem faktycznym, a w konsekwencji z prawem (vide: wyrok WSA w Białymstoku z dnia 20 maja 2014 r. II SA/Bk 14/14, LEX nr 1512880). Wskazuje się w nim także, że fakty ustalone w postępowaniu karnym świadczące o tym, że dana osoba nie daje rękojmi należytego wykonywania czynności diagnosty, stanowią podstawę do wydania decyzji na podstawie art. 84 ust. 3 pkt 2 ustawy bowiem okoliczności faktyczne potwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu uznać należy za udowodnione (vide: wyrok WSA w Warszawie z dnia 9 lutego 2011 r., VIII SA/Wa 973/10, LEX nr 1088974). Poświadczenie nieprawdy stwierdzone prawomocnym wyrokiem karnym całkowicie wyczerpuje ustawową przesłankę cofnięcia uprawnień diagnoście. Postępowanie nie wymaga w tej sytuacji przeprowadzania dodatkowych dowodów na okoliczność udowodnienia poświadczenia nieprawdy. W jednym z najnowszych orzeczeń tj. w wyroku z dnia 28 października 2015 r. w sprawie II GSK 1979/14 ( baza orzeczeń nsa.gov.pl ) NSA stwierdził, że prawomocny wyrok karny, zważywszy na przepis art. 11 ppsa, jest kwalifikowanym dowodem na okoliczności wskazane w hipotezie przepisu art. 84 ust. 3 pkt 2 ustawy Prawo o ruchu drogowym, co stanowi obligatoryjną podstawę cofnięcia diagnoście uprawnienia do wykonywania badań technicznych.

W przedmiotowej sprawie nie ulega zatem wątpliwości, że diagnosta wypełnił swoim działaniem przesłankę skutkującą cofnięciem mu uprawnień do wykonywania badań technicznych, o której ustawodawca stanowi w art. 84 ust. 3 pkt 2 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Prawomocny wyrok za poświadczenie nieprawdy o wykonaniu badań technicznych pojazdów bez faktycznego ich wykonania należy bowiem tak oceniać, jak wydanie przez diagnostę zaświadczenia albo dokonanie wpisu do dowodu rejestracyjnego pojazdu niezgodnie ze stanem faktycznym lub przepisami, czego konsekwencją jest cofnięcie diagnoście uprawnień do wykonywania badań technicznych ( vide: wyrok WSA w Warszawie z dnia 15 września 2011 r., sygn. akt VIII SA/Wa 913/10, LEX nr 966723). W tych okolicznościach organy orzekające w sprawie zasadnie uznały, że ustalenia poczynione w prawomocnym wyroku sądu, mieszczą się w hipotezie art. 84 ust. 3 pkt 2 ustawy, co skutkować musiało cofnięciem uprawnień diagnosty.

16. Sąd w składzie rozpoznającym sprawę, podziela pogląd, że nie może mieć istotnego znaczenia dla oceny możliwości zastosowania danej sankcji, sam sposób ujawnienia dopuszczenia się przez diagnostę naruszenia o jakim mowa w art. 84 ust 3 pkt 2 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Istniejące w tym zakresie wątpliwości usunęła uchwała składu 7 sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 12 marca 2012 r., sygn. akt II GPS 2/11 ( vide: baza orzeczeń nsa.gov.pl). Przyjęto w niej, że sposób ujawnienia dopuszczenia się przez diagnostę naruszenia określonego w art. 84 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym ( Dz.U. z 2005 r., Nr 108, poz. 908 ze zm.) nie ma znaczenia dla oceny możliwości zastosowania sankcji przewidzianej w tym przepisie ( vide: baza orzeczeń nsa.gov.pl).

Organy orzekające w sprawie prawidłowo zatem przyjęły, że sposób ujawnienia dopuszczenia się przez K.B. deliktu prawa administracyjnego określonego w art. 84 ust. 3 pkt 2 ustawy – Prawo o ruchu drogowym jest okolicznością bez znaczenia prawnego z punktu widzenia możliwości zastosowania sankcji w postaci cofnięcia diagnoście uprawnień do przeprowadzania badań technicznych pojazdów. Jak bowiem wskazał NSA brak jest normatywnych przesłanek do przyjęcia stanowiska, że kontrola przeprowadzona w oparciu o art. 83b ust. 2 pkt 1 (uprzednio art. 83 ust. 6) ustawy – Prawo o ruchu drogowym jest elementem nadzoru organu właściwego (starosty) nad uprawnionymi diagnostami. Uprawnienia nadzorcze nad diagnostami to nadanie uprawnień do wykonywania badań technicznych oraz cofnięcie nadanych uprawnień. Przy realizacji uprawnień nadzorczych starosty wobec diagnosty, kontrola przeprowadzona w oparciu o art. 83b ust. 2 pkt 1 (uprzednio 83 ust. 6) ustawy – Prawo o ruchu drogowym nie jest elementem nadzoru nad uprawnionymi diagnostami, lecz jest elementem nadzoru nad przedsiębiorcami prowadzącymi stacje kontroli pojazdów, a więc przedsiębiorcami, którzy zatrudniają uprawnionych diagnostów. Stąd "wynik przeprowadzonej kontroli" w rozumieniu art. 84 ust. 3 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku – Prawo o ruchu drogowym jest jedynie informacją o stanie faktycznym, który w świetle prawa materialnego obliguje do uregulowania sytuacji poprzez podjęcie decyzji o cofnięciu uprawnień. Przesłanka opisana ustawowo, jako "wynik przeprowadzonej kontroli" jest jedynie okolicznością uzasadniającą wszczęcie postępowania z urzędu. W niniejszej sprawie była nią informacja prokuratora o wydanym, w innej sprawie, wyroku skazującym skarżącego za przestępstwo z art. 271 § 2 kk.

17. W świetle poczynionych rozważań za bezzasadne uznać należało zarzuty skargi dotyczące naruszenia przepisów prawa materialnego przez ich błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie (zarzut pierwszy- lit. a) jak i naruszenia prawa procesowego ( zarzut trzeci – lit. c). Poczynione wywody wskazują jednoznacznie, iż zebrany w sprawie materiał dowodowy – obejmujący w szczególności odpis wyroku sądu karnego - - mający walor prawomocności, pozostawał wystarczający dla prawidłowego rozpatrzenia i rozstrzygnięcia sprawy cofnięcia uprawnień diagnosty. Wbrew wywodom skargi, mając na uwadze stanowisko wyrażone we wskazanej uchwale, z którym sąd orzekający się zgadza ( nie znajdując podstaw do zastosowania art. 269 § 1 ppsa ) wydanie decyzji nie wymagało więc uprzedniego przeprowadzenia kontroli stacji diagnostycznej w której zatrudniony był skarżący jako kontroli o której mowa w art. 83b ust. 2 ustawy.

18. W kontekście wyrażonej już oceny prawnej i prawidłowego uznania przez organy, iż ustalenia wynikające z prawomocnego wyroku karnego wskazują na wyczerpanie hipotezy normy zawartej w przepisie art. 84 ust. 3 pkt 2 Prawa o ruchu drogowym, bezzasadne pozostawały wywody skargi o zaniechaniu przeprowadzenia przez organy wszechstronnego postępowania dowodowego (przesłuchania świadków i strony) w celu wyjaśnienia stanu technicznego pojazdu i oceny czy przeprowadzone oględziny spełniającą wymogi badania technicznego i czy nie zaistniał stan faktyczny pozwalający na zastosowanie pkt 1 ust. 3 art. 84 ustawy Prawo o ruchu drogowym, który to przepis, zdaniem strony skarżącej, stwarza możliwość miarkowania przez organ konsekwencji wynikających z naruszeń prawa przez diagnostę.

W odniesieniu do tych wywodów skargi wskazać należy, że w przepisie art. 84 ust. 3 ustawodawca wyodrębnił faktycznie dwie niezależne od siebie materialnoprawne przesłanki wydania decyzji o cofnięciu diagnoście uprawnień do wykonywania badań technicznych (w pkt. 1 i w pkt 2). Konieczność rozróżnienia obydwu sytuacji wymienionych w art. 84 ust. 3 Prawa o ruchu drogowym została dostrzeżona już w wyroku NSA z dnia 31 sierpnia 2006 r. w sprawie I OSK 1151/05 (vide: baza orzeczeń nsa.gov.pl) i nie jest kwestionowana w orzecznictwie sądów administracyjnych. W odniesieniu do pkt 1 ust. 3 art. 84 Prawa o ruchu drogowym NSA wskazał, iż z samej treści tego przepisu wynika, że istnieje "określony zakres i sposób wykonania" badania technicznego pojazdu, który to sposób i zakres może być różny w zależności od sytuacji i realiów konkretnej sprawy. Zakres i sposób wykonywania badań technicznych określają przepisy wykonawcze do ustawy - Prawo o ruchu drogowym, a zatem sytuacja określona w art. 84 ust. 3 pkt 1 tej ustawy powstanie wówczas, gdy badanie techniczne zostało przeprowadzone z naruszeniem norm określonych w tych przepisach. Zdaniem NSA rolą organu i sądu administracyjnego jest w takiej sytuacji szczególnie wnikliwe zbadanie zakresu ewentualnych nieprawidłowości w wykonywaniu przez danego diagnostę funkcji i rozważenie, czy ciężar popełnionego przez niego uchybienia jest istotnie na tyle duży, że daje podstawę do wydania orzeczenia o cofnięcie uprawnień.

Nie kwestionując wskazanego poglądu NSA wskazać jednak należy, iż analizowany przepis dotyczy sytuacji gdy badanie techniczne zostało przez diagnostę przeprowadzone, ale nastąpiło to "niezgodnie z określonym zakresem i sposobem wykonania" wynikającym z przepisów prawa. W związku z tym zaakcentować należy, że wprawdzie brak jest w tych przepisach definicji legalnej pojęcia "badania technicznego", to jednakże w świetle przepisu art. 83 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz 1a ustawy Prawo o ruchu drogowym badaniem technicznym jest tylko badanie techniczne przeprowadzone w podstawowej stacji kontroli pojazdów lub w okręgowej stacji kontroli pojazdów. Sposób zaś przeprowadzenia badania i jego zakres określa rozporządzenie Ministra Transportu Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie zakresu i sposobu przeprowadzania badań technicznych pojazdów oraz wzorów dokumentów stosowanych przy tych badaniach ( tekst jednolity Dz.U. z 2015 r. poz. 776 ). Nie ma więc na gruncie ustawy Prawo o ruchu drogowym możliwości uznania za badania techniczne jakichkolwiek badań przeprowadzonych poza stacją kontroli pojazdów, a już tym bardziej nadawania charakteru takich badań "oględzinom" i to dokonanym poza takimi stacjami. W związku z tym nieuprawnione pozostają wszystkie te zarzuty skargi, które na bazie wyjaśnień złożonych przez skarżącego w postępowaniu karnym, konstruują pod adresem organu wskazane powyżej zarzuty. Koncepcja strony skarżącej opiera się bowiem na wadliwym założeniu, iż dokonanym przez skarżącego oględzinom przyczepy można przypisać walor badania technicznego w rozumieniu ustawy Prawo o ruchu drogowym. Tymczasem z wyjaśnień samego skarżącego złożonych w postępowaniu karnym wynika, że przyznawał się on do popełnienia zarzucanego mu czynu, takiego jak opisany późnej w wyroku. Ze złożonych wyjaśnień w charakterze oskarżonego wynika zaś, że K.B. dokonywał nawet dwukrotnie, ale jedynie oględzin przyczepy, a miało to miejsce na terenie [...], a zatem poza terenem stacji diagnostycznej.

18. Za niezasadne uznać też należało stanowisko skargi sugerujące niekonstytucyjność rozwiązania prawnego przyjętego w art. 84 ust. 3 pkt 2 ustawy - Prawo o ruchu drogowym. W odniesieniu do argumentacji strony skarżącej należy podkreślić, że nawet w przypadku odpowiedzialności karnoprawnej diagnosta ponosi odpowiedzialność administracyjną w postaci cofnięcia uprawnień gdyż są to dwa niezależne rodzaje odpowiedzialności ( vide: powołana uchwała NSA II GPS 2/11, wyroki NSA z dnia 28 sierpnia 2014 r., II GSK 928/13, z dnia 24 stycznia 2013 r., II GSK 2040/11, z dnia 14 listopada 2012 r., sygn. akt II GSK 928/11, z dnia 17 grudnia 2013 r., II GSK 1460/12, z dnia 12 sierpnia 2015 r. II GSK 1571/14; baza orzeczeń.nsa.gov.pl). Odpowiedzialność administracyjna w postaci cofnięcia uprawnień jest niezależna od odpowiedzialności karnoprawnej. Zauważyć należy, iż w sprawie skarżący nie został na podstawie art. 41 § 1 kk pozbawiony prawa wykonywania zawodu. Jednakże nie oznacza to, iż nie mogły zostać cofnięte mu uprawnienia w oparciu o normy administracyjnego prawa materialnego. Cofnięcie uprawnień nie jest sankcja karną. Sąd karny nie zastępuje organu administracji w realizacji obowiązku wynikającego z prawa administracyjnego. Ponadto orzeczenie środka karnego z art. 41 § 1 kk jest uprawnieniem sądu, a nie obowiązkiem, co wynika ze sformułowania "sąd może" ( vide: wyroki NSA z dnia 24 stycznia 2013 r., sygn. II GSK 2040/11 i z dnia 28 sierpnia 2014 r. II GSK 928/13). Podkreślenia wymaga, iż od pracy diagnosty w istotnym zakresie zależy bezpieczeństwo w ruchu drogowym. Wydanie przez diagnostę zaświadczenia czy też dokonanie wpisu w dowodzie rejestracyjnym pojazdu niezgodnie ze stanem faktycznym lub przepisami wpływa na bezpieczeństwo ruchu drogowego, godzi w życie i zdrowie ludzie. Zatem w sytuacji, gdy dopuszcza się on uchybień, o których mowa w art. 84 ust. 3 pkt 2 ustawy Prawo o uchu drogowym, to tym samym stwarza zagrożenie dla bezpieczeństwa wszystkich uczestników ruchu drogowego. Konsekwencje tych uchybień są znaczne, a więc i sankcja za te uchybienia winna być do tego proporcjonalna. Taką konsekwencją może być cofnięcie uprawnień do wykonywania badań technicznych pojazdów. Celem przepisu art. 84 ust. 3 ustawy Prawo o ruchu drogowym jest bowiem odsunięcie od czynności diagnostycznych nierzetelnych diagnostów. Diagnosta bowiem decyduje o dopuszczeniu pojazdu do ruchu drogowego, a więc dopuszczenie do ruchu pojazdu o niesprawdzonym przez niego stanie technicznym może być zagrożeniem bezpieczeństwa na drogach. Wymagana jest więc od diagnosty szczególna staranność i rzetelność w wykonywaniu swoich obowiązków i przestrzeganiu przepisów prawa. Trudno w tej sytuacji mówić o tym, że powyższe przepisy ustawy - Prawo o ruchu drogowym pozostają w sprzeczności z art. 2 i 31 ust. 3 Konstytucji RP tj. zasadą proporcjonalności oraz zasadą ne bis in idem. Ograniczenie wprowadzone w art. 84 ust. 3 pkt 2 ustawy Prawo o ruchu drogowym ma umocowanie ustawowe i jest konieczne z uwagi na bezpieczeństwo dla życia i zdrowia. Poza tym omawiane przepisy korzystają z domniemania zgodności z Konstytucją RP, dopóki Trybunał Konstytucyjny nie orzeknie o ich niezgodności z Konstytucją.

Z tych względów, Sąd uznał, że skarga, stosownie do art. 151 ppsa podlegała oddaleniu jako nieuzasadniona.