Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Michał Ruszyński Sędziowie Sędzia WSA Maria Bohdanowicz (spr.) Sędzia WSA Jacek Jaśkiewicz Protokolant st. sekr. sąd. Monika Walentynowicz po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 kwietnia 2014 r. sprawy ze skargi R.S. na decyzję Prezesa Sądu Okręgowego z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Prezesa Sądu Rejonowego z dnia [...] r., II. przyznaje od Skarbu Państwa – Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp. na rzecz radcy prawnego A.G. kwotę 257 (dwieście pięćdziesiąt siedem) złotych powiększoną o należną stawkę podatku od towarów i usług, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skarżącemu.

Pismem z dnia [...] sierpnia 2013 r. R.S. wystąpił do Sądu Rejonowego o wydanie kopii wyroków z uzasadnieniami wydanymi przez ten Sąd w latach 2010-213 w sprawach dotyczących roszczeń przeciwko Skarbowi Państwa za szkody wyrządzone przez zakłady karne, zarejestrowane pod symbolem 028.

Decyzją z dnia [...] października 2014 r działając na podstawie art. 16 ust. 1 w zw. z art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 12 poz. 1198 ze zm.) Prezes Sądu Rejonowego odmówił R.S. udzielenia informacji publicznej poprzez wydanie skanów wyroków z uzasadnieniami wydanymi przez Sąd Rejonowy w latach 2010-2013 w sprawach dotyczących roszczeń przeciwko Skarbowi Państwa za szkody wyrządzone przez zakłady karne.

W uzasadnieniu organ stwierdził, że w celu udzielenia wnioskodawcy żądanej informacji konieczne jest sporządzenie przez pracowników sądu zestawień obejmujących wykaz spraw po zanonimizowaniu spełniających wskazane kryteria, sięgnięcie do archiwum i skopiowanie. W ocenie organu żądana informacja ma cechy informacji przetworzonej. Zdaniem organu działania, które musiałyby być podjęte w celu załatwienia wniosku wymagają znacznego zaangażowania sił i środków a prawo do uzyskania informacji przetworzonej jest ograniczone do przypadków, w których jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego. Prezes SR wskazał, iż skarżący wezwany do wykazania, że informacja, której żąda jest informacją szczególnie istotną dla interesu publicznego, nie wykazał takiej okoliczności. Stąd organ I instancji przyjął, że wnioskodawca w żądaniu swoim kieruje się wyłącznie interesem prywatnym.

W odwołaniu od w/w decyzji skarżący podniósł, że zgodnie z orzecznictwem sądów administracyjnych żądana przez niego informacja nie może być zakwalifikowana jako informacja publiczna przetworzona. Informacje, o które wniósł, zapisane pod symbolem 028 nie wymagają w jego ocenie segregacji, a jedynie anonimizacji. Zdaniem odwołującego ustalenie ilości spraw, których dotyczy wniosek nie powinno nastręczać trudności, gdyż są one zarejestrowane w repetorium C. Odwoływanie się organu do konieczności wykonania skanów i ich poprawiania jest bezpodstawne, bowiem skarżący wyraźnie wskazał w swoim wniosku, iż informacje mogą być zapisane na płycie CD/DVD. Nadto podał, że ilość dokumentów bliżej nieokreślonych, które miałyby być poddane anonimizacji nie mogą świadczyć o przetworzonym charakterze informacji. W tej mierze skarżący przywołał wyrok WSA w Warszawie o sygn. VIII SA/Wa 1072/11 i dlatego wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji i nakazanie udostępnienie informacji.

Prezes Sądu Okręgowego decyzją Nr [...] z dnia [...] listopada 2013 r. na podstawie art. 138 § 1 ust. 1 kpa w związku z art. 16 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję uznając, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

W ocenie organu II instancji dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy istotnym jest to, że organ I instancji prawidłowo zakwalifikował żądanie wnioskodawcy o uzyskanie informacji do informacji przetworzonej mimo, że ustawa o dostępie do informacji publicznej nie definiuje pojęcia informacji przetworzonej.

Prezes SO odwołał się do wyrażonego w orzecznictwie i doktrynie stanowiska wskazującego, iż informacja przetworzona o której mowa w art. 3 ust.1 pkt. 1 cytowanej ustawy to taka informacja, na którą składa się pewna suma informacji tzw. Informacji publicznych prostych dostępnych bez wykazywania przesłanki interesu publicznego i wiązać się może z potrzebą przeprowadzenia odpowiednich analiz, zestawień, wyciągów, usuwania danych chronionych prawem. Jak wskazał organ takie zabiegi czynią z informacji prostych informacje przetworzone, które są skorelowane z potrzebą istnienia przesłanki interesu publicznego.

Organ zauważył, iż w przedmiotowej sprawie określony przez wnioskodawcę zakres informacji i żądany przez niego sposób ich udostępnienia wymaga od pracowników sądu sporządzenia zestawień w zakresie sposobu zakończenia sprawy, okresu jej zakończenia, stron i przedmiotu sprawy, następnie wydobycia znacznej liczby akt z archiwum, skopiowania znajdujących się w nim przeczeń, anonimizacji danych osobowych, dokonania skanu i poprawienia skanu tak, aby był zgodny z pierwowzorem skanowanych dokumentów i zgrania na płytę.

Zdaniem Prezesa SO samo zanonimnizowanie wnioskowanych do udostępnienia orzeczeń nie stanowi przetworzenia informacji, a jedynie jej przekształcenie, ale wymaga takiego nakładu środków i zaangażowania pracowników, które negatywnie wpłyną na tok realizacji ustawowych zadań nałożonych na Sąd.

Ponieważ wnioskodawca zdaniem organu nie wykazał interesu publicznego dla uzyskania informacji przetworzonej odwołanie było niezasadne.

W skardze z dnia [...] grudnia 2013 r. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp. R.S. podniósł, że w uzasadnieniu wyroku w sprawie z jego skargi w takiej samej sprawie jak niniejsza skierowanej przeciwko decyzji odmawiającej udzielenia informacji przez Prezesa Sądu Apelacyjnego - Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi stwierdził, że z orzecznictwa sądów administracyjnych wynika, że informacja prosta nie zmienia się w przetworzoną poprzez proces anonimizacji, bo czynność ta podlega jedynie na jej przekształceniu, a nie przetworzeniu (sygn. akt II SA/Łd 684/13). W tym samym wyroku, jak twierdzi skarżący, Sąd uznał, że udostepnienie skarżącemu 222 orzeczeń sądu okręgowego nie utrudni wykonywania przez sąd zadań.

Skarżący zauważył, iż żądane informacje nie wymagają analizowania, segregacji a jedynie anonimizacji dlatego, że są informacja prostą. Strona wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji i zobowiązanie organu I instancji do udostepnienia informacji publicznej zgodnie z wnioskiem.

W odpowiedzi na skargę Prezes Sądu Okręgowego podtrzymał stanowisko wyrażone w decyzji na podstawie tych samych argumentów, które zostały zawarte w uzasadnienie tej decyzji i wniósł o oddalenie skargi.

W piśmie procesowym z dnia [...] marca 2014 r. reprezentujący skarżącego pełnomocnik wyznaczony z urzędu (na podstawie postanowienia Referendarza sądowego z dnia 25 lutego 2014 r.) w pełni podtrzymał stanowisko skarżącego oświadczając, iż wnosi o uwzględnienie skargi i uchylenie zaskarżonej decyzji w całości. Jednocześnie pełnomocnik wniósł o przyznanie mu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skarżącemu według zasad określonych w przepisach o opłatach za czynności radców prawnych, gdyż nie zostały one uiszczone w całości.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje:

Skarga jest zasadna.

W wyniku przeprowadzenia kontroli legalności zaskarżonej decyzji, w rozumieniu art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153 poz. 1269 ze zm.), Sąd uznał skargę R.S. za uzasadnioną. Stosownie do treści powołanego przepisu kontrola ta sprawowana jest przez sąd administracyjny z punktu widzenia zgodności z prawem. Oznacza to, iż sąd dokonuje w jej ramach oceny prawidłowości zastosowanych przez organy przepisów prawa w odniesieniu do ustalonego stanu faktycznego oraz bada czy organy dokonały właściwej subsumcji, a także czy prawidłowo zinterpretowały zastosowane przepisy prawa. Stosownie do treści art. 145 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tj. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm., dalej zwanej p.p.s.a.) podstawą do uchylenia zaskarżonej decyzji w całości lub części stanowi stwierdzenie przez sąd naruszenia prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy (lit. a), naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego (lit. b) bądź innego naruszenia przepisów postępowania jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy (lit. c).

Dodać należy, iż zgodnie z art. 134 § 1 p.p.s.a. sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Przedmiot kontroli w rozpoznawanej sprawie stanowiła decyzja Prezesa Sądu Okręgowego, utrzymująca w mocy decyzję Prezesa Sądu Rejonowego w sprawie odmowy udostępnienia informacji publicznej, o której udzielenie wystąpił skarżący.

W przedmiotowej sprawie spór pomiędzy skarżącym R.S., a organami I i II instancji dotyczy określenia charakteru informacji żądanej przez niego we wniosku z dnia [...] sierpnia 2013 r. tj. czy żądana informacja jest informacją publiczną prostą czy przetworzoną dla udostępnienia której ustawodawca przewidział pozytywna przesłankę – wykazanie w jej uzyskaniu szczególnie istotnego interesu publicznego. Wymóg ten został określony w art. 3 ust. 1 pkt.1 ustawy z dnia 6 września 2001 r o dostępie do informacji publicznej (Dz.U z 2001 r Nr 112 poz. 1198 z późn. zm dalej zwanej ustawą).

Poza sporem w sprawie pozostaje okoliczność, iż żądana przez skarżącego informacja ma charakter informacji publicznej określonej w art. 1 ust. 1 i art. 6 ustawy. Dla podkreślenia należy podać, że zgodnie z ustawą informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych, a przy jej wykładni należy kierować się art. 61 Konstytucji RP, iż prawo do informacji jest publicznym prawem obywatela, realizowanym na zasadach skonkretyzowanych w ustawie o dostępie do informacji publicznej. Informacją publiczną zatem będzie każda wiadomość wytworzona lub odnoszona do władz publicznych, a także wytworzona lub odnoszona do innych podmiotów wykonujących funkcje publiczne w zakresie wykonywania przez nie zadań władzy publicznej. Art. 10 Konstytucji RP wśród władz publicznych wyróżnia władzę ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Prezes Sądu jest organem władzy publicznej i jest w posiadaniu akt sądowych, które zawierają informacje publiczne tj. wyroki, które są jawne i wraz z uzasadnieniami, jako ich integralna część, stanowią informację publiczna w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt. 4 lit a cytowanej wyżej ustawy. Znalazło to potwierdzenie w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego (wyrok z 8 lutego 2011r. sygn. akt I OSK 1938/1, wyrok z 11 sierpnia 2011 r. sygn. akt I OSK 933/11). Tak więc orzeczenia sądowe, jako wydane w sprawie przez Sąd w ramach jego działalności orzeczniczej opartej na przepisach powszechnie obowiązującego, są danymi publicznymi i podlegają udostępnieniu po ich zanonimizowaniu ze względu na prywatność osób fizycznych o czym stanowi art. 5 ust. 2 ustawy.

Odnosząc się do istoty sporu – czy w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z informacja prosta czy przetworzoną należy przywołać wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 listopada 2013 r. sygn. akt II SA/Wa 1455/13 w uzasadnieniu, którego Sąd ten stwierdził – a skład orzekający w niniejszej sprawie pogląd ten w całości podziela, że" informacja prosta nie zmienia się w informację przetworzoną przez proces anonimizacji, bo czynność ta polega jedynie na jej przekształceniu, a nie przetworzeniu."

Również wtedy, gdy organ posiada w swoich zbiorach dane objęte wnioskiem to wykonanie prostych czynności technicznych, polegających na zliczeniu czy zestawieniu nie może być uznane za informację przetworzoną. W przedmiotowej sprawie, jak wynika z akt administracyjnych czynność zanonimozowania i zestawienia dotyczyłaby 52 spraw o symbolu podanym przez skarżącego jako 028, co dla administracji sądu okręgowego nie powinno stanowić dużego wysiłku technicznego, organizacyjnego, a na pewno nie intelektualnego.

Mimo, że ustawa nie zawiera definicji informacji przetworzonej to orzecznictwo sądowe wypracowało już stanowisko, iż informacja przetworzona jest jakościowo nową informacją, nie istniejącą dotychczas w przyjętej treści i postaci, chociaż jej źródłem są informacje publiczne proste dostępne bez wykazywania interesu publicznego. Dopiero konieczność przeprowadzenia przez podmiot zobowiązany pewnych czynności analitycznych, a przede wszystkim intelektualnych w oparciu o posiadane informacje proste może czynić z informacji prostej informację przetworzoną (wyrok WSA w Łodzi z 10 października 2013 r., sygn. akt II SA/Łd 684/13). Skoro ustawodawca z prawa do informacji uczynił zasadę konstytucyjną to ustawa o dostępie do informacji publicznej powinna być interpretowana w taki sposób, aby gwarantować obywatelom szerokie uprawnienia w tym zakresie, a wszelkie wyjątki winny być rozumiane wąsko.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w sentencji w oparciu o treść art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i c p.p.s.a. W przedmiocie pkt II sentencji wyroku Sąd orzekł na podstawie art. 250 p.p.s.a. oraz § 14 ust. 2 pkt 1 lit. c rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163 poz. 1348).