drukuj    zapisz    Powrót do listy

648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego 658, Dostęp do informacji publicznej, Inne, Uchylono zaskarżony wyrok i oddalono skargę, I OSK 2161/15 - Wyrok NSA z 2016-07-26, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I OSK 2161/15 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2016-07-26 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2015-07-16
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Irena Kamińska
Iwona Bogucka /przewodniczący/
Jacek Jaśkiewicz /sprawozdawca/
Symbol z opisem
648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego
658
Hasła tematyczne
Dostęp do informacji publicznej
Sygn. powiązane
II SAB/Op 5/15 - Wyrok WSA w Opolu z 2015-03-26
Skarżony organ
Inne
Treść wyniku
Uchylono zaskarżony wyrok i oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2014 poz 782 art. 13 ust. 1
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej - tekst jednolity
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Iwona Bogucka Sędziowie NSA Irena Kamińska del. WSA Jacek Jaśkiewicz (spr.) Protokolant starszy asystent sędziego Małgorzata Ziniewicz po rozpoznaniu w dniu 26 lipca 2016 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w O. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 26 marca 2015 r. sygn. akt II SAB/Op 5/15 w sprawie ze skargi P. G. na bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w O. w przedmiocie informacji publicznej 1. uchyla zaskarżony wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu i oddala skargę, 2. zasądza od P. G. redaktora naczelnego dziennika "[...]" na rzecz Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w O. kwotę 297 (dwieście dziewięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 26 marca 2015 r., sygn. akt II SAB/Op 5/15, Wojewódzki Sąd Administracyjny w O., po rozpatrzeniu skargi P. G. - redaktora naczelnego dziennika "[...]" na bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w O. w przedmiocie informacji publicznej, zobowiązał Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w O. do wydania aktu lub dokonania czynności załatwiających wniosek z dnia 8 września 2014 r., w terminie 14 dni od dnia doręczenia prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy, stwierdził, że bezczynność organu miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa, wymierzył Zarządowi Okręgowemu Polskiego Związku Łowieckiego w O. grzywnę w kwocie 300 zł oraz zasądził od organu na rzecz skarżącego kwotę 100 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Powyższy wyrok został wydany na tle następującego stanu faktycznego. Wnioskiem z dnia 8 września 2014 r. dziennikarz dziennika "[...]" K. M., na podstawie art. 4 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe (Dz.U. nr 5, poz. 24 ze zm.; dalej u.p.p.), zwrócił się do Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w O. o udzielenie informacji dotyczącej ostatniego przeprowadzonego w okręgu kursu dla nowowstępujących do Polskiego Związku Łowieckiego poprzez podanie wszystkich tytułów kosztów i ich wysokości przyjętych w kalkulacji dla wyliczenia sumarycznego kosztu kursu pokrywanego przez jego uczestników z podaniem dat odbywania się kursu, liczby jego uczestników i ile każdy z nich zobowiązany był zapłacić za ten kurs. Wnioskodawca zaznaczył, iż w przypadku odmowy udzielenia informacji prasowej w sprawie, na mocy pełnomocnictwa redaktora naczelnego dziennika "[...]", prosi o złożenie w ciągu 3 dni odmowy w trybie art. 4 ust. 3 u.p.p.

Pismem z dnia 16 września 2014 r. Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w O., zwrócił się do dziennika "[...]" o podanie, czy K. M. pozostaje w stosunku pracy z redakcją tego dziennika albo zajmuje się redagowaniem, tworzeniem lub przygotowywaniem materiałów prasowych na rzecz i z upoważnienia redakcji oraz o nadesłanie stosownego upoważnienia.

Redakcja nie odpowiedziała na wezwanie organu. Z kolei Zarząd Okręgowy PZŁ nie rozpoznał wniosku z dnia 8 września 2014 r.

Wobec powyższego P. G. - redaktor naczelny dziennika "[...]" wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu skargę na bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w O. w przedmiocie udzielenia informacji prasowej zgodnie z wnioskiem z dnia 8 września 2014 r.

Uzasadniając wniosek skarżący wskazał, że do dnia wniesienia skargi wnioskowana informacja nie została udzielona. Podniósł, że udostępnianie informacji publicznej prasie odbywa się w trybie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (tekst jedn. Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.; dalej u.d.i.p.).

W ocenie skarżącego wniosek z dnia 8 września 2014 r., jako dotyczący udzielenia informacji o charakterze publicznym i skierowany do podmiotu wykonującego zadania publiczne, podlegał rozpatrzeniu przez Zarząd Okręgowy PZŁ w O. w trybie przewidzianym w u.d.i.p., a nie w trybie art. 4 u.p.p., co oznacza, że brak odpowiedzi Zarządu Okręgowego PZŁ w O. jest bezczynnością w tym przedmiocie.

W odpowiedzi na skargę Zarząd Okręgowy PZŁ w O. wniósł o jej oddalenie. Jednak uzasadniając swoje stanowisko odniósł się do innego postępowania zainicjowanego wnioskiem K. M. – dotyczącego nadesłania kopii i protokołów uchwał podjętych przez Zarząd Okręgowy w roku 2014.

W motywach uzasadnienia wyroku Sąd pierwszej instancji uznał, że wniosek pochodzi od prasy w rozumieniu art. 7 ust. 2 pkt 1 u.p.p. K. M. powoływał się w nim na upoważnienie redaktora naczelnego, wniosek ten posiada logo i nagłówek dziennika "[...]", wnioskodawca wskazał, że jest dziennikarzem tego dziennika, a jako jego podstawę prawną podał art. 4 ust. 1 u.p.p. Zatem, w ocenie Sądu pierwszej instancji, nie było podstaw do przyjęcia, że z wnioskiem o udzielenie informacji K. M. występował w imieniu własnym.

Sąd pierwszej instancji zgodził się z argumentacją skarżącego, że w aktualnym stanie prawnym skarga jest dopuszczalna, o czym świadczy art. 3a u.p.p. Zdaniem Sądu trafnie wywodził skarżący, że dla wskazania właściwego trybu dostępu do określonej informacji, w sytuacji, gdy wnioskuje o nią prasa, decydujące znaczenie ma ocena charakteru tej informacji oraz charakteru adresata wniosku. W sytuacji bowiem, gdy wniosek taki będzie dotyczył informacji mającej charakter informacji publicznej i zostanie skierowany do podmiotu zobowiązanego na mocy art. 4 ust. 1 u.d.i.p. do udostępniania informacji publicznych, właściwym dla jego załatwienia będzie tryb określony w przepisach u.d.i.p.

Sąd pierwszej instancji powołując się na treść art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. wywodził, że Polski Związek Łowiecki jest podmiotem wykonującym zadania publiczne, a przez to objętym regulacją powyższego unormowania. Zgodnie z art. 34 ustawy - Prawo łowieckie ustawodawca przekazał temu podmiotowi szereg zadań z zakresu administracji publicznej, które ze względu na ich cel mają charakter publiczny. Zadania te mogą być również realizowane przez organy okręgowe Związku, w tym jego zarządy okręgowe (art. 32a ust. 4 ustawy Prawo łowieckie).

Nadto wskazał, że stosownie do art. 42 ust. 9 ustawy - Prawo łowieckie, Polski Związek Łowiecki ustala wysokość opłat za szkolenie i egzaminowanie, uwzględniając poniesione koszty. Zaś zgodnie z definicją pojęcia "informacja publiczna" określoną w art. 1 ust. 1 u.d.i.p. informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych. Sąd pierwszej instancji zaznaczył, że informację publiczną stanowi treść dokumentów wytworzonych przez organy władzy publicznej. Ważne jest to, by dokumenty takie służyły realizowaniu zadań publicznych przez organ i odnosiły się do niego. W ocenie Sądu pierwszej instancji informacje, o udostępnienie których wystąpiono wnioskiem z dnia 8 września 2014 r. stanowią informację publiczną w rozumieniu przepisów art. 6 u.d.i.p.

Sąd pierwszej instancji stwierdził, że Zarząd Okręgowy PZŁ w O. wniosek z dnia 8 września 2014 r. otrzymał dnia 15 września 2014 r., - co do zasady - powinien go załatwić w terminie 14 dni, w sposób w nim określony bądź wydać decyzję, bądź poinformować, że nie jest w posiadaniu wnioskowanej informacji. Tymczasem na dzień wniesienia skargi, tj. do dnia 17 października 2014 r. (data wpływu skargi do organu) wniosek nie został załatwiony w żaden z opisanych wyżej sposobów. Stąd też, wobec braku odpowiedzi na żądanie, Sąd uznał, że organ pozostawał w bezczynności, a redaktorowi naczelnemu dziennika "[...] przysługiwała skarga na bezczynność w tym przedmiocie.

Nadto Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził, że z uwagi na brak jakiejkolwiek reakcji organu na pismo skarżącego z dnia 8 września 2014 r., w tym również po wniesieniu skargi (brak odpowiedzi na skargę), bezczynność miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa i z tego też tytułu na podstawie art. 149 § 2 p.p.s.a. wymierzył organowi grzywnę.

Postanowieniem z dnia 14 maja 2015 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu uchylił postanowienie zawarte w pkt 4 wyroku z dnia 26 marca 2015 r. i zasądził od Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w O. na rzecz skarżącego kwotę 357 zł, tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Od wyżej wskazanego wyroku z dnia 26 marca 2015 r. Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w O. wniósł skargę kasacyjną zaskarżając wyrok w całości i zarzucając mu, na podstawie art. 174 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm., obecnie tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. poz. 718; zwanej dalej p.p.s.a.) naruszenie:

- art. 151 p.p.s.a, poprzez jego niezastosowanie oraz art. 149 § 1 p.p.s.a. poprzez jego błędne zastosowanie w sytuacji, gdy działaniu ZO PZŁ nie można było zarzucić bezczynności (błędne ustalenie stanu faktycznego sprawy), co miało istotny wpływ na wynik sprawy;

- art. 50 p.p.s.a polegające na przyjęciu, że P. G. - redaktorowi naczelnemu dziennika "[...]", przysługuje interes prawny we wniesieniu skargi;

- art. 13 ust. 1 u.d.i.p. w zw. z art. 3a u.p.p., poprzez niewłaściwe zastosowanie, polegające na przyjęciu, iż ZO PZŁ był zobowiązany do udostępnienia informacji prasie (rozpoznania wniosku) wskutek wniosku z 8 września 2014 r. w sytuacji braku potwierdzenia statusu wnioskodawcy;

- art. 7 ust. 2 pkt 5 oraz art. 11 u.p.p. poprzez niewłaściwe zastosowanie;

- art. 3a u.p.p. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, że wniosek obejmuje informację publiczną.

Wobec podniesionych zarzutów Zarząd Okręgowy PZŁ wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Opolu oraz o zasądzenie od P. G. - redaktora naczelnego dziennika "[...]" na rzecz organu zwrotu poniesionych niezbędnych kosztów postępowania kasacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych.

Uzasadniając skargę kasacyjną organ zaznaczył, iż nie posiadał żadnych podstaw do stwierdzenia (potwierdzenia), iż K. M. jest dziennikarzem dziennika "[...]". W ocenie organu Sąd pierwszej instancji, pomijając ten zarzut w uzasadnieniu naruszył art. 141 § 4 p.p.s.a. gdyż nie wyjaśnił jakie działanie wnioskodawcy winno skutkować potwierdzeniem statusu dziennikarza oraz na jakiej podstawie doszedł do przekonania, iż autorem wniosku z dnia 8 września 2014 r. jest dziennikarz w rozumieniu u.p.p.

Organ podkreślił, że wezwał redakcję do potwierdzenia statusu dziennikarza - podjął czynności zmierzające do ustalenia czy wniosek pochodzi od prasy w rozumieniu u.p.p. Zaznaczył, iż w czasach upowszechnionego internetu oraz drukarek kolorowych złożenie wniosku opatrzonego "logo" dowolnego podmiotu nie stanowi najmniejszego problemu. Organ stwierdził, że miał prawo do potwierdzenia statusu dziennikarza wnioskodawcy.

Zdaniem organu skarga winna zostać oddalona, gdyż w chwili jej złożenia organ nie pozostawał w bezczynności. Nadto w ocenie organu składający skargę nie posiadał legitymacji do złożenia skargi.

Zarząd Okręgowy PZŁ stwierdził, że niezależnie od tego czy informacja jest informacją stricte prasową czy też organ na mocy art. 3a u.p.p. ma obowiązek zastosować "reżim" ustawy o dostępie do informacji publicznej zaś podstawową kwestią jest ustalenie wnioskodawcy, o czym w swym wyrokowaniu zapomniał WSA.

W ocenie organu błędnym było uznanie istnienia bezczynności zatem także błędnym było nałożenie grzywny. Zdaniem organu znaczna część pytań zadanych wnioskiem z dnia 8 września 2014 r. nie stanowi informacji publicznej, natomiast należy rozważyć jej udostępnienie na gruncie u.p.p. (lub sporządzić na jej podstawie odmowę).

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 174 p.p.s.a., skargę kasacyjną można oprzeć na następujących podstawach - naruszenia prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie (pkt 1) lub naruszenia przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy (pkt 2).

Naczelny Sąd Administracyjny związany jest podstawami skargi kasacyjnej bowiem, zgodnie z art. 183 § 1 p.p.s.a., rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, biorąc z urzędu pod uwagę jedynie nieważność postępowania. W sprawie nie występują okoliczności wskazujące na nieważność postępowania sądowoadministracyjnego. Natomiast skarga kasacyjna zasługuje na uwzględnienie, choć nie wszystkie zarzuty w niej postawione okazały się zasadne.

W pierwszej kolejności, ze względu na jego procesowe i materialne skutki należało odnieść się do zarzutu naruszenia przepisu art. 50 p.p.s.a. na skutek uznania, że skarżącemu przysługuje przymiot strony w postępowaniu sądowoadministracyjnym. Zarzut ten nie jest zasadny, gdyż w toku postępowania przed Sądem Wojewódzkim skarżący P. G. wykazał, że jest redaktorem naczelnym dziennika "[...]" oraz potwierdził, że K. M. wystąpił o sporną informację w imieniu redakcji.

Redaktor naczelny posiadał zatem legitymację do wniesienia w niniejszej sprawie skargi, bowiem zgodnie z art. 25 ust. 1 u.p.p., to redaktor naczelny kieruje redakcją określonego tytułu prasowego. Zatem w sytuacji, gdy wniosek o udostępnienie informacji publicznej wnosi dziennikarz działający w imieniu określonego dziennika, interes prawny w postępowaniu zainicjowanym tym wnioskiem będzie miał dziennik, a nie tylko wnioskodawca, jako osoba fizyczna. Redaktorowi naczelnemu takiego dziennika - jako osobie kierującej na mocy art. 25 ust. 1 u.p.p. jego redakcją - przysługuje legitymacja do wniesienia skargi w takim postępowaniu.

Natomiast pozostałe zarzuty skargi kasacyjnej są częściowo usprawiedliwione. Wskazać należy, że dostęp do informacji publicznej jest prawem każdego człowieka. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w art. 61 ust. 1 gwarantuje każdemu pozyskiwanie informacji. Prawo dostępu do informacji wyrażone w Konstytucji dotyczy wszelkiej działalności podjętej w celu realizacji zadań nałożonych przepisami prawa, jeżeli ma ona związek ze sprawowaniem władzy publicznej, gospodarowaniem mieniem komunalnym lub mieniem Skarbu Państwa.

Zgodnie z ust. 4 art. 61 Konstytucji "Tryb udzielania informacji, o których mowa w ust. 1 i 2, określają ustawy, a w odniesieniu do Sejmu i Senatu ich regulaminy". Szczegółowy sposób udzielania informacji publicznej reguluje nie tylko ustawa o dostępie do informacji publicznej, której przepisy umożliwiają każdemu dostęp do informacji publicznej, ale i szereg innych ustaw, przykładowo Prawo prasowe, ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 1235 ze zm.) lub ustawa z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (tekst jedn. Dz.U. z 2015 r. poz. 520 ze zm.).

Ustawa o dostępie do informacji publicznej nie dotyczy przy tym udostępniania wszelkiego typu informacji publicznych. Zgodnie bowiem z jej art. 1 ust. 2 przepisy ustawy nie naruszają przepisów innych ustaw określających odmienne zasady i tryb dostępu do informacji będących informacjami publicznymi. Oznacza to, że pewne rodzaje informacji publicznej mogą być ujawnione tylko w specjalnym trybie bądź na odmiennych zasadach. Nie można przy tym na gruncie uwarunkowań konstytucyjnych wysnuć poglądu o prymacie przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej zarówno w aspekcie rzeczowym jak i funkcjonalnym w stosunku do innych ustaw, regulujących materię udostępniania informacji.

Ze stanu faktycznego sprawy wynika, że wnioskodawca domagając się opisanych wyżej danych działał w imieniu redakcji dziennika "[...]". Wybór drogi dostępu do żądanych informacji dokonany został zatem przez samego wnioskodawcę, który podkreślając swój status jako dziennikarza domagał się udzielenia informacji prasie. Wnioskodawca działał więc jako podmiot szczególny, a nie jako "każdy" podmiot uprawniony w rozumieniu art. 2 ust. 1 u.d.i.p.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, opowiadającego się za poglądem wyrażonym w orzeczeniach tego Sądu z dnia 16 lutego 2016 r., I OSK 1136/16 oraz 23 lutego 2016 r., I OSK 1496/15, powołanie się przez żądającego udzielenia informacji dziennikarza na przepisy prawa prasowego wymusza konieczność zastosowania w pierwszej kolejności reżimu prawnego tej ustawy. Reguluje ona dostęp prasy do informacji publicznej (art. 3a), nadto możliwość uzyskania od przedsiębiorców i podmiotów niezaliczonych do sektora finansów publicznych oraz niedziałających w celu osiągnięcia zysku informacji o swojej działalności, o ile informacja ta nie jest objęta tajemnicą i nie narusza prawa do prywatności (art. 4 ust. 1). Uzyskanie informacji publicznej następuje przy zastosowaniu przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Prawo prasowe nie precyzuje szczególnego trybu udzielania pozostałych danych, stanowiąc jedynie, że gdy dotyczą one tajemnic chronionych albo prawa do prywatności należy odmówić ich udzielenia. Kategoria podmiotów sprecyzowanych w art. 4 ust. 1 u.p.p. obejmuje te, które są zobowiązane do udzielenia prasie informacji o swej działalności, natomiast w zakresie informacji publicznej zobowiązane są podmioty wskazane w ustawie o dostępie do informacji publicznej.

Prawo prasowe poszerza więc krąg podmiotów zobowiązanych do udzielenia prasie informacji o przedsiębiorców i podmioty niezaliczone do sektora finansów publicznych oraz niedziałające w celu osiągnięcia zysku, zawężając jednak zakres informacji, jakie mają one udzielać do informacji o ich działalności. Dlatego żądanie złożone w trybie przepisów wskazanej ustawy powinno w pierwszej kolejności zostać ocenione na jej gruncie, w tym wpierw w zakresie tego, czy pochodzi od prasy.

Dopiero wstępne ustalenia co do strony podmiotowej wnioskodawcy (wykazania przesłanki pochodzenia wniosku od prasy), a następnie ewentualnie strony przedmiotowej (charakteru żądanej informacji) oraz charakteru podmiotu, do którego skierowano żądanie, może pozwolić na obranie właściwego sposobu i trybu jej udzielenia. Charakter prawny odesłania jakim posługuje się przepis art. 3a u.p.p. ("W zakresie prawa dostępu prasy do informacji publicznej stosuje się przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej...") ma bowiem tylko i wyłącznie charakter odesłania odnoszącego się do sposobu udostępniania informacji spełniających definicje informacji publicznej, natomiast nie powoduje zmiany trybu udostępnienia takiej informacji z trybu "prasowego" na tryb "zwykły".

Jeżeli zatem wnioskodawca domaga się udzielenia informacji prasie, a więc powołuje się na swój przymiot wynikający z art. 7 ust. 2 pkt 1 lub pkt 5 u.p.p., to winien go wykazać, gdyż bez takiego wykazania nie może uzyskać żadnej informacji prasowej. Jest to zatem sytuacja odmienna od trybu udostępniania informacji w trybie u.d.i.p., o którą mogą ubiegać się również osoby anonimowe, posługujące się przykładowo jedynie adresem internetowym. W takim bowiem przypadku nie zachodzi potrzeba ustalenia ich danych oraz potrzeba potwierdzenia statusu (z wyjątkiem, gdy w sprawie zachodzi potrzeba wydania decyzji).

Prasa natomiast występuje w przepisach Prawa prasowego w ujęciu przedmiotowym (publikacje) i podmiotowym (zespoły ludzi i dziennikarze), przy czym zespoły muszą być w pewien sposób sformalizowane i zajmować się działalnością dziennikarską, zaś dziennikarze wykazywać przynależność do nich bądź pozostawać w stosunku pracy z redakcją albo działać z upoważnienia redakcji. Choć żaden przepis wyraźnie wymogu wykazania cechy prasy czy dziennikarza nie zawiera, lecz wynika on z istoty oraz celu żądania. Brak wykazania tego przymiotu nie pozwala na rozpatrzenie żądania zgłoszonego w trybie prasowym, a organ nieudzielający informacji w takim stanie nie pozostaje w bezczynności.

W kontrolowanej przez Sąd Wojewódzki sprawie redakcja dziennika została wezwana do wykazania, że K. M. działa w imieniu dziennika "[...]" oraz jest jego dziennikarzem i nie uczyniła zadość temu wezwaniu, co oznacza, że organ nie mógł udzielić informacji w żądanym trybie, a tym samym nie pozostawał w bezczynności.

Wskazać należy, że skarga złożona do Sądu Wojewódzkiego nie konwaliduje wskazanego braku, lecz potwierdza jedynie uprawnienie redaktora naczelnego do działania w postępowaniu sądowoadministracyjnym. Również forma wniosku, ani sporządzenie jej na papierze firmowym nie przekonują do tezy, że przymiot dziennikarza został wykazany na etapie składania żądania. Papier firmowy w obecnej dobie techniki nie jest wiarygodnym dowodem, gdyż jego wytworzenie jest bardzo łatwe.

Podkreślić również trzeba, że wniosek złożony w trybie prawa prasowego wszczyna wprawdzie postępowanie, które nie ma cech postępowania administracyjnego, jednakże wymaga podjęcia określonych działań i poddaje się pewnym rygorom. Jak stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 17 marca 2016 r., I OSK 1452/15, niepodobna uzależniać wstępnych, jak i dalszych czynności organu, w tym wykazania przymiotu dziennikarza, ustalenia czy organ, do którego wpłynie podanie w tej materii jest zobowiązany do udzielenia informacji pod względem podmiotowym i przedmiotowym - od sposobu i trybu rozstrzygania oraz ewentualnego sposobu i formy załatwienia żądania.

Te ostatnio wymienione są bowiem okolicznościami wtórnymi, gdyż to nie charakter danego aktu administracyjnego załatwiającego żądanie determinuje rodzaj i formę wniosku oraz tryb jego rozpatrzenia. Najpierw jednak organ musi dysponować poprawnym podaniem, potem ustalić treść żądania, wreszcie tryb postępowania i sposób oraz formę załatwienia sprawy, co oznacza, że kierunek nadany przez stronę wymusza odpowiedni tok postępowania.

W kontrolowanej przez Sąd Wojewódzki sprawie nie doszło do wszczęcia postępowania w przedmiocie dostępu do informacji publicznej, ale zainicjowano postępowanie o udzielenie informacji prasowej. Sposób prezentacji żądania w tej sprawie nie dawał podstaw do oceny, czy jest to żądanie podmiotowo i przedmiotowo skuteczne, zatem na tym etapie nie ma powodu do zastosowania regulacji czy zasad doktrynalnych bądź judykacyjnych sformułowanych na gruncie przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Za usprawiedliwione uznać zatem należało zarzuty naruszenia przepisów art. art. 13 ust. 1 u.d.i.p. w zw. z art. 3a u.p.p., a w konsekwencji także naruszenia przepisów art. 149 § 1 i art. 151 p.p.s.a.

W konsekwencji powyższych rozważań Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego nie mógł pozostawać w stanie bezczynności, jak przyjął Sąd pierwszej instancji w punkcie pierwszym zaskarżonego wyroku, co przesądza zarazem o wadliwości rozstrzygnięć zawartych również w punktach drugim, trzecim i czwartym wyroku.

Jeśli zaś chodzi o zarzut naruszenia art. 7 ust. 2 pkt 1 i 5 oraz art. 11 ust. 1 u.p.p. w zw. z art. 3a u.p.p. poprzez ich niewłaściwe zastosowanie, to wobec uwzględnienia skargi kasacyjnej z przyczyn wskazanych wyżej stał się on bezprzedmiotowy. Zaznaczyć tylko należy, że istotą sporu nie było to, czy osoba która wystąpiła z wnioskiem o udzielenia informacji może być dziennikarzem, ale uprawnienie organu do potwierdzenia tego faktu przez wnioskującego lub właściwą redakcję prasową. Podobnie bezprzedmiotowe stało się rozpoznanie zarzutu naruszenia art. 3a u.p.p. podniesionego w pkt. 5 skargi kasacyjnej skoro nie było podstaw do dalszego procedowania w przedmiocie żądania wniosku.

Z powyższych względów Naczelny Sąd Administracyjny, uznając zarzuty skargi kasacyjnej w części za usprawiedliwione uchylił zaskarżony wyrok i znajdując podstawy do rozpoznania sprawy na podstawie art. 188 p.p.s.a. w związku z art. 151 p.p.s.a. oddalił skargę.

O kosztach Naczelny Sąd Administracyjny orzekł na podstawie art. 203 pkt 2 p.p.s.a.



Powered by SoftProdukt