Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Zbigniew Ślusarczyk po rozpoznaniu w dniu 6 czerwca 2014 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej S. L. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 marca 2014 r., sygn. akt IV SAB/Wa 78/13 umarzającego postępowanie sądowoadministracyjne w sprawie ze skargi S. L. na bezczynność Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie w przedmiocie rozpatrzenia odwołania postanawia uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie do ponownego rozpoznania

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie postanowieniem z dnia 5 marca 2014 r., sygn. akt IV SAB/Wa 78/13 umorzył postępowanie sądowe wszczęte skargą S. L. na bezczynność Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie w przedmiocie rozpatrzenia odwołania od decyzji Zarządu Dzielnicy Wawer m. st. Warszawy z dnia [...] grudnia 2012 r. o odmowie ustalenia warunków zabudowy dla inwestycji polegającej na zmianie sposobu użytkowania garażu w budynku mieszkalnym jednorodzinnym wolnostojącym na cele mieszkalne na działce ew. nr [...] z obrębu [...], położonej przy ul. [...] w W.. Jednocześnie Sąd zasądził od SKO w Warszawie na rzecz skarżącego kwotę 100 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

W uzasadnieniu postanowienia Sąd I instancji wskazał, iż w dniu [...] kwietnia 2013 r. SKO w Warszawie rozpatrzyło ww. odwołanie i wydało decyzję. Sąd I instancji uznał powyższą okoliczność za wypełnienie dyspozycji art. 54 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270, ze zm. dalej jako: "p.p.s.a."), zgodnie z którym organ, którego bezczynność zaskarżono, może w zakresie swojej właściwości uwzględnić skargę w całości do dnia rozpoczęcia rozprawy. Z tej przyczyny Sąd I instancji działając na podstawie art. 161 § 3 w zw. z art. 54 § 3 i art. 161 § 2 p.p.s.a. orzekł o umorzeniu postępowania sądowego jako bezprzedmiotowego. O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 201 § 1 ww. ustawy.

Skargę kasacyjną od powyższego postanowienia wniósł S.L., reprezentowany przez radcę prawnego, podnosząc zarzut naruszenia przepisów postępowania tj. art. 161 § 1 pkt 3 p.p.s.a. w zw. z art. 149 § 1 i § 2 p.p.s.a. oraz art. 154 § 6 p.p.s.a. i wskazując, że Sąd umorzył postępowanie jako bezprzedmiotowe w związku z faktem wydania przez organ decyzji w sprawie bez zbadania, czy w sprawie doszło do bezczynności lub przewlekłości postępowania oraz bez wymierzenia organowi grzywny, przez co nie orzekł w pełni co do istoty sprawy.

Wskazując na powyższe wniesiono o uchylenie zaskarżonego postanowienia w części umarzającej postępowanie sądowe i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna posiada usprawiedliwione podstawy.

Przede wszystkim wskazać należy, że stosownie do art. 3 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie. Zaskarżonym postanowieniem Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie działając na podstawie art. 161 § 1 pkt 3 p.p.s.a. umorzył postępowanie sądowe ze skargi S. L. na bezczynność Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie uznając, że wydanie przez organ decyzji z dnia [...] kwietnia 2013 r. czyni skargę tę bezprzedmiotową.

W powyższych okolicznościach sprawy rozpoznanie wniesionej skargi kasacyjnej wymaga rozważenia zagadnienia, czy mając na uwadze katalog przysługujących sądowi możliwości rozstrzygnięcia sprawy, wydanie przez organ administracyjny aktu bądź podjęcie przezeń czynności w sprawie, w której złożono skargę na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania, przed dniem rozpoznawania sprawy przez sąd, samo przez się uniemożliwia uwzględnienie tej skargi. Odpowiedzi na tak zadane pytanie należy poszukiwać w treści przepisu art. 149 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Przepis ten w wyniku nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 20 stycznia 2011 r. o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa (Dz.U. Nr 34, poz. 173), która weszła w życie 17 maja 2011 r. oraz ustawą z dnia 25 marca 2011 r. o zmianie ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 76, poz. 409), która weszła w życie 12 lipca 2011 r. stanowi, iż uwzględnienie skargi na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest powiązane z zobowiązaniem organu do wydania w określonym terminie aktu lub dokonania czynności, lub stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa. Przepis ten stanowi również, że sąd stwierdza, czy bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa. Jednocześnie w § 2 wskazano, że w przypadku uwzględnienia skargi na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania sąd może ponadto orzec o wymierzeniu organowi grzywny. Taka konstrukcja powołanego przepisu w zestawieniu z regulacją ustawową z dnia 20 stycznia 2011 r. o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa rozszerzyła katalog środków przysługujących stronie celem przeciwdziałania bezczynności organu, czy przewlekłemu prowadzeniu postępowania, jak również zobowiązała sądy administracyjne do szerszego niż dotychczas rozpoznawania skarg na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania. Powyższe wynika również z art. 134 § 1 p.p.s.a. w świetle którego sąd nie jest związany zarzutami i wnioskami skargi ani powołaną podstawa prawną. Trudno jest zatem przyjąć, że oparcie skargi na zarzucie bezczynności albo przewlekłości ogranicza kontrolę sądową do wskazanej przesłanki.

Wobec powyższego Sąd orzekający w niniejszej sprawie podziela tezę wywiedzioną w postanowieniu Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 lipca 2012 r., sygn. akt II OSK 1360/12, iż wydanie przez organ decyzji w toku postępowania sądowego, po wniesieniu skargi, nie zwalnia wojewódzkiego sądu administracyjnego z obowiązku rozpoznania skargi wniesionej na podstawie art. 3 § 2 pkt 8 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi w zakresie orzekania w przedmiocie stwierdzenia, czy bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa oraz w zakresie wymierzenia organowi grzywny z tego tytułu.

Konkludując, stwierdzić należy, że prawidłowo rozpoznając skargę wniesioną w niniejszej sprawie przez S. L. Sąd I instancji, mając na względzie katalog możliwych rozstrzygnięć wymienionych w art. 149 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, winien odnieść się do całości sprawy orzekając zarówno w zakresie bezczynności oraz dokonując jednocześnie oceny, czy miało miejsce rażące naruszenie prawa oraz rozważając, czy zachodzą podstawy do wymierzenia organowi grzywny.

W tym stanie rzeczy Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 185 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł o uchyleniu zaskarżonego postanowienia i przekazaniu sprawy Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie do ponownego rozpoznania.