Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Pisula-Dąbrowska (spr.), Sędziowie WSA Maria Werpachowska, Przemysław Szustakiewicz, Protokolant Monika Michnik-Misterek, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 06 grudnia 2007 r. sprawy ze skargi Rzecznika Praw Obywatelskich na postanowienie Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia [...] czerwca 2007 r. nr [...] w przedmiocie przekazania sprawy zgodnie z właściwością I stwierdza nieważność zaskarżonego postanowienia oraz postanowienia je poprzedzającego z [...] kwietnia 2007 r. II stwierdza, że zaskarżone postanowienie nie podlega wykonaniu w całości

W dniu 16 lutego 2007 r. w Monitorze Polskim (M.P. Nr 11, poz. 110) opublikowany został, Raport o działaniach żołnierzy i pracowników WSI oraz wojskowych jednostek organizacyjnych, realizujących zadania w zakresie wywiadu i kontrwywiadu wojskowego przed wejściem w życie ustawy z dnia 9 lipca 2003 r. o Wojskowych Służbach Informacyjnych, w zakresie określonym w art. 67 ust. 1 pkt 1-10 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. "Przepisy wprowadzające ustawę o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego oraz ustawę o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego" oraz o innych działaniach wykraczających poza sprawy obronności państwa i bezpieczeństwa Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (tzw. Raport o WSI).

Rzecznik Praw Obywatelskich, stwierdzając, że ujawnienie w raporcie danych wrażliwych może stanowić naruszenie prawa, działając na podstawie art. 12 ustawy z dnia 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich, pismem z dnia [...] lutego 2007 r., zwrócił się do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych (GIODO) z prośbą o zbadanie przedmiotowej sprawy.

W odpowiedzi na powyższe pismo Rzecznika Praw Obywatelskich Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych, pismem z dnia [...] marca 2007 r. ([...]), poinformował rzecznika, iż obowiązujące ustawodawstwo wyłączyło kompetencje kontrolne GIODO w przedmiocie kontroli przetwarzania danych przez wojskowe służby specjalne.

Rzecznik Praw Obywatelskich, nie podzielając przedstawionego stanowiska, działając już na innej podstawie prawnej, tj. na podstawie art. 14 pkt 6 ustawy o Rzeczniku Praw Obywatelskich, pismem z dnia [...] marca 2007 r., ponownie zwrócił się do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, tym razem z żądaniem wszczęcia postępowania administracyjnego w przedmiotowej sprawie. W uzasadnieniu tego żądania stwierdził, iż w treści przedmiotowego raportu, w co najmniej kilku przypadkach, w stosunku do osób, których tożsamość nie budzi wątpliwości, ujawnione zostały dane wrażliwe w rozumieniu art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych, których przetwarzanie jest zabronione, chyba że spełniona zostanie przesłanka z art. 27 ust. 2 ustawy.

Po rozpoznaniu wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich z dnia [...] marca 2007 r. w przedmiocie wszczęcia postępowania administracyjnego Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych, postanowieniem z dnia [...] kwietnia 2007 r. ([...]), przekazał Rzecznikowi Praw Obywatelskich - jako organowi właściwemu do merytorycznego rozpoznania - przedmiotową sprawę zamieszczenia w treści Raportu o WSI informacji, które mogą stanowić dane wrażliwe w rozumieniu art. 27 ust. 1 ustawy o ochronie danych osobowych.

W uzasadnieniu postanowienia o przekazaniu GIODO stwierdził, iż powziął wątpliwości w kwestii swojej właściwości do rozpoznania przedmiotowej sprawy. Stwierdził, iż raport z likwidacji WSI powstał na bazie materiałów Komisji Weryfikacyjnej, będących informacjami niejawnymi w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 22 stycznia 1999 r. o ochronie informacji niejawnych i opatrzonych klauzulą "ściśle tajne". Twierdził, że w stosunku do tych materiałów - w myśl regulacji zawartej w art. 5j ustawy o ochronie danych osobowych - wyłączone jest stosowanie przepisów o ochronie danych osobowych. Wywodził, że po likwidacji Wojskowych Służb Informacyjnych (co nastąpiło 30 września 2006 r.) wyłączenie z art. 43 ust. 2 ustawy o ochronie danych osobowych zostało podtrzymane (art. 31 Przepisów wprowadzających). Twierdził również, że materiały Komisji Weryfikacyjnej w dalszym ciągu utrzymały status informacji niejawnych i organ do spraw ochrony danych osobowych nie posiada do nich dostępu. Wyjaśnił, że sytuacja ta uległa jedynie częściowej zmianie po wydaniu przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej postanowienia o podaniu raportu z likwidacji WSI do publicznej wiadomości, gdyż akt ten znosił ex lege klauzulę tajności (w rozumieniu art. 21 ust. 1 i 3 ustawy o ochronie informacji niejawnych) w stosunku do informacji zawartych w treści przedmiotowego raportu (art. 70c ust. 4 Przepisów wprowadzających), nie zaś wobec materiałów źródłowych, które legły u podstaw jego sporządzenia. Podkreślał, iż podstawą prawną opublikowania Raportu o WSI był przepis prawa rangi ustawowej (art. 70c ust. 3 Przepisów wprowadzających) i jego zawartość determinowały przepisy ustawy (art. 70a ust. 1 w z art. 67 ust. 1 pkt 1-10, art. 70a ust. 2 pkt 1-2 oraz art. 70a ust. 3 Przepisów wprowadzających). Twierdził, że organ ochrony danych osobowych nie jest uprawniony do badania zgodności z Konstytucją RP uchwalonych aktów normatywnych i trudno wskazać przesłanki, którymi kierował się Rzecznik Praw Obywatelskich, występując o podjęcie postępowania w przedmiotowej sprawie przez Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych.

Stwierdził też, iż bezsporny jest fakt, że w stosunku do materiałów wojskowych służb specjalnych - na których oparł się Przewodniczący Komisji Weryfikacyjnej (art. 70a ust. 1 Przepisów wprowadzających) w procesie opracowywania raportu z likwidacji WSI - uprawnienia organu do spraw ochrony danych osobowych są nadal wyłączone (art. 5 i art. 43 ust. 2 ustawy o ochronie danych osobowych). Ponadto wskazał, iż gdyby zamiarem ustawodawcy było przyznanie organowi do spraw ochrony danych osobowych prawa do kontrolowania przetwarzania danych przez służby specjalne, nie wyłączyłby w art. 43 ust. 2 ustawy o ochronie danych osobowych uprawnień Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych w stosunku do zbiorów danych objętych tajemnicą państwową ze względu na obronność lub bezpieczeństwo państwa, ochronę życia i zdrowia ludzi, mienia lub bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz zbiorów danych uzyskanych w wyniku czynności operacyjno-rozpoznawczych przez uprawnionych funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego oraz Centralnego Biura Antykorupcyjnego.

Prezentował pogląd, iż zawarte w treści raportu z likwidacji WSI informacje mogą godzić w konstytucyjne prawa człowieka i obywatela, w szczególności zaś w prawo do ochrony prawnej życia prywatnego, czci i dobrego imienia (art. 51 Konstytucji RP), a więc przekazanie niniejszej sprawy według właściwości Rzecznikowi Praw Obywatelskich - jako podmiotowi stojącemu na straży wolności i praw człowieka i obywatela określonych w Konstytucji RP oraz innych aktach normatywnych (art. 1 ust. 2 i 3 ustawy o RPO) - wydaje się uzasadnione. Zwłaszcza, że Rzecznikowi Praw Obywatelskich przy wykonywaniu zadań przysługuje szeroki katalog uprawnień, obejmujący m.in. prawo do samodzielnego prowadzenia postępowania, prawo występowania do organów, organizacji i instytucji, w których działalności stwierdził naruszenie wolności i praw człowieka i obywatela i prawo występowania do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskami o zbadanie zgodności aktów normatywnych z Konstytucją RP.

Rzecznik Praw Obywatelskich zaskarżył powyższe postanowienie Generalnego Inspektora Ochrony Danych Ososobych z dnia [...] kwietnia 2007 r., wnosząc o ponowne rozpoznanie sprawy. Generalny Inspektor, uznając wniosek rzecznika o ponowne rozpatrzenie sprawy za niezasadny, postanowieniem z dnia [...] czerwca 2006 r., utrzymał w mocy swoje wcześniejsze postanowienie. W uzasadnieniu GIODO stwierdził, iż Rzecznik Praw Obywatelskich nie neguje faktu, że jest podmiotem właściwym do rozpoznania przedmiotowej sprawy. Wywodził, że skoro Rzecznik Praw Obywatelskich - po zapoznaniu się z Raportem o WSI - pierwotnie uznał się za podmiot właściwy do badania informacji w tym raporcie zawartych (na co wskazuje podjęcie przez niego sprawy i to z własnej inicjatywy - art. 9 pkt 3 ustawy o Rzeczniku Praw Obywatelskich), to późniejszą próbę scedowania obowiązku badania tych informacji na Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych (pismo z dnia [...] marca 2007 r. - znak [...]) uznać należy za nieracjonalną, a przy tym - merytorycznie nieuzasadnioną.

Powyższe postanowienie stało się przedmiotem skargi Rzecznika Praw Obywatelskich do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Wnosząc o uchylenie zaskarżonego postanowienia, Rzecznik Praw Obywatelskich zarzucił organowi naruszenie art. 65 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego - poprzez przekazanie sprawy do rozpoznania, pomimo właściwości organu przekazującego. Nadto poprzez przekazanie sprawy do rozpoznania instytucji, która nie jest organem w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego.

W uzasadnieniu skargi Rzecznik Praw Obywatelskich podniósł, że jest organem o specyficznej pozycji ustrojowej i zakresie uprawnień. Wywodził, że zgodnie z art. 80 w związku z art. 208 Konstytucji RP, rzecznik jest konstytucyjnie wyodrębnionym organem kontroli państwowej i ochrony prawa. Wyjaśniał, że podejmuje czynności przewidziane w ustawie, jeśli poweźmie wiadomość wskazującą na naruszenie wolności i praw człowieka i obywatela wskutek działania lub zaniechania działania organów, organizacji i instytucji obowiązanych do ich przestrzegania i realizacji. Wyjaśnił też, że podejmując sprawę, rzecznik może samodzielnie prowadzić postępowanie wyjaśniające (art. 12 pkt 1 ustawy o Rzeczniku Praw Obywatelskich) albo też zwrócić się o zbadanie sprawy do właściwych organów (art. 12 pkt 2 ustawy). Zwracając się o zbadanie sprawy, rzecznik powoduje uruchomienie przez właściwy organ określonej procedury, która - w przypadku stwierdzenia naruszenia wolności lub praw - powinna doprowadzić do zastosowania przez ten organ przewidzianych przez prawo środków. Nadto wyjaśnił, że w tym trybie może wskazywać kierunki, w których organ powinien prowadzić postępowanie oraz okoliczności, które powinny zostać przeanalizowane w toku badania sprawy bowiem wyznacza właściwemu organowi granice, w jakich sprawa powinna być badana, a w szczególności jej zakres przedmiotowy. Podkreślił, iż nie przekazał GIODO sprawy według właściwości, lecz podejmując sprawę, wystąpił o ustosunkowanie się do jej przedmiotu przez organ, w którego zakresie działania pozostają kwestie objęte ochroną danych osobowych.

Stwierdził też, iż GIODO był obowiązany do wszczęcia postępowania z urzędu, bowiem żądanie jego wszczęcia (na podstawie art. 14 ust 6 ustawy o RPO) było dla organu wiążące. Ponadto podniósł, iż przekazanie sprawy w trybie art. 65 § 1 k.p.a., może nastąpić wyłącznie pomiędzy organami administracji publicznej, a RPO nie jest organem administracji publicznej. W konkluzji zarzucił, iż brak było podstaw prawnych do przekazania przedmiotowej sprawy w trybie k.p.a. do rozpoznania jej przez Rzecznika Praw Obywatelskich.

Odnosząc się do zarzutu GIODO, iż kompetencje organu ochrony danych osobowych zostały wyłączone w zakresie informacji niejawnych oznaczonych klauzulą tajności, RPO stwierdził, iż informacje zawarte w Raporcie o WSI nie są już objęte klauzulą tajności. Zgodnie bowiem z art. 70c ust. 4 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego oraz ustawę o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej o podaniu raportu do publicznej wiadomości jest równoznaczne ze zniesieniem klauzuli tajności w rozumieniu art. 21 ust. 1 i 3 ustawy o ochronie informacji niejawnych. Skutkuje to tym, iż od daty publikacji raportu, tj., od dnia 16 lutego 2007 r., zawarte w nim dane podlegają ochronie na zasadach ogólnych, określonych w ustawie o ochronie danych osobowych. Stąd też brak jest podstaw do odwoływania się organu w omawianym zakresie do treści art. 43 ust. 2 ustawy o ochronie danych osobowych, który wyłącza uprawnienia GIODO w stosunku do zbiorów baz danych objętych tajemnicą państwową ze względu na obronność lub bezpieczeństwo państwa, ochronę życia i zdrowia ludzi, mienia lub bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz zbiorów danych przetwarzanych przez Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencję Wywiadu, Służbę Kontrwywiadu Wojskowego, Służbę Wywiadu Wojskowego oraz Centralne Biuro Antykorupcyjne, uzyskanych w wyniku czynności operacyjno-rozpoznawczych przez funkcjonariuszy organów uprawnionych do tych czynności. Twierdził, że zarówno Komisja Weryfikacyjna, jak też jej przewodniczący, jako podmiot zobowiązany do sporządzenia raportu, nie zostali wymienieni w treści art. 43 ust. 2 ustawy o ochronie danych osobowych. W rezultacie, w odniesieniu do zbiorów danych wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 1a ustawy, przetwarzanych przez Komisję Weryfikacyjną oraz przez jej przewodniczącego - po uchyleniu klauzuli tajności, czyli ewentualnej jednoczesnej ochrony danych "operacyjnych" na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 - Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych dysponuje uprawnieniami przewidzianymi w ustawie o ochronie danych osobowych.

W odpowiedzi na skargę GIODO wniósł o jej oddalenie. Twierdził, iż nie można zgodzić się z poglądem Rzecznika Praw Obywatelskich, jakoby zgłoszone przez niego - na podstawie art. 14 pkt 6 ustawy o RPO - żądanie wszczęcia postępowania administracyjnego było bezwzględnie wiążące dla Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych. Prezentował pogląd, że działanie rzecznika nie może prowadzić do naruszenia przepisów regulujących właściwość organów. Wywodził, iż skoro art. 7 Konstytucji RP nakazuje wszystkim organom władzy publicznej działać na podstawie i w granicach prawa, to Rzecznik Praw Obywatelskich nie może skutecznie nakazać innemu podmiotowi podjęcia postępowania w sprawie niemieszczącej się w zakresie działania tego podmiotu. Twierdził, że po wpłynięciu żądania Rzecznika Praw Obywatelskich, miał obowiązek dokonania oceny, czy przedmiotowa sprawa należy do jego właściwości, a wobec negatywnego rozstrzygnięcia tej kwestii - zgodnie z dyspozycją art. 65 §1 Kodeksu postępowania administracyjnego - miał obowiązek przekazania sprawy podmiotowi merytorycznie właściwemu. Twierdził, że z uwagi na fakt, że podstawą prawną opublikowania Raportu o WSI był przepis prawa rangi ustawowej (art. 70c ust. 3 Przepisów wprowadzających), a jego zawartość determinowały przepisy ustawy (art. 70a ust. 1 w zw. z art. 67 ust. 1 pkt 1-10, art. 70a ust. 2 oraz art. 70a ust. 3 przepisów wprowadzających), jedynie Rzecznik Praw Obywatelskich, dysponuje kompetencjami do podjęcia działań zmierzających do wzruszenia przedmiotowych przepisów w sytuacji, gdy ich stosowanie może prowadzić do naruszenia konstytucyjnych praw człowieka i obywatela (zwłaszcza prawa do ochrony życia prywatnego, czci i dobrego imienia - art. 51 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej).

Ponadto podnosił, iż nie można zgodzić się z oceną rzecznika co do skutków prawnych postanowienia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej o podaniu Raportu o WSI do publicznej wiadomości. Zgodnie z art. 70c ust. 4 Przepisów wprowadzających postanowienie Prezydenta RP zdjęło klauzulę tajności jedynie w stosunku do informacji zawartych w treści przedmiotowego raportu, nie zaś materiałów źródłowych. Podkreślił, iż bez znajomości tych materiałów niemożliwa jest ocena legalności udostępnienia danych w raporcie, gdyż znajdować się tam mogą informacje wskazujące na zgodny z prawem sposób pozyskania przez wojskowe służby specjalne danych, które zostały następnie ujawnione w tym raporcie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Skarga zasługiwała na uwzględnienie.

Przedmiotowa sprawa ma charakter precedensowy i proceduralny. Stanowi swoisty quasi spór kompetencyjny w przedmiocie właściwości rzeczowej pomiędzy Rzecznikiem Praw Obywatelskich a Generalnym Inspektorem Ochrony Danych Osobowych.

Na wstępie podkreślić należy, iż działalność Rzecznika Praw Obywatelskich nie podlega kognicji sądów administracyjnych.

Rzecznik Praw Obywatelskich jest samodzielnym organem konstytucyjnym. Organem ochrony prawa niezależnym od pozostałych organów państwa, bowiem organy te nie dysponują wobec rzecznika żadnymi kompetencjami pozwalającymi na kierowanie jego działalnością, czy egzekwowanie jego odpowiedzialności.

Zgodnie z art. 208 Konstytucji RP Rzecznik Praw Obywatelskich stoi na straży wolności i praw człowieka i obywatela określonych w konstytucji oraz innych aktach normatywnych. Zakres i sposób działania Rzecznika Praw Obywatelskich określa ustawa.

Ustawa z dnia 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (tekst jednolity: Dz. U. z 2001 r. Nr 14, poz. 147 z późn. zm.) określa, zgodnie z art. 208 Konstytucji RP, zakres i sposób działania rzecznika, jego powołanie i obowiązki.

Specyficzna pozycja ustrojowa Rzecznika Praw Obywatelskich - jego samodzielność, odrębność i niezależność od pozostałych organów państwa przesądza o tym, że Rzecznik Praw Obywatelskich nie mieści się w pojęciu (a tak zakwalifikował go Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych) organu administracji publicznej.

Definicję organów administracji publicznej zawiera przepis art. 5 § 2 pkt 3 oraz przywołany w nim art. 1 pkt 2 k.p.a.

Zgodnie z art. 5 § 2 pkt 3 k.p.a. ilekroć w przepisach Kodeksu postępowania administracyjnego jest mowa o organach administracji publicznej - rozumie się przez to ministrów, centralne organy administracji rządowej, wojewodów, działające w ich lub we własnym imieniu inne terenowe organy administracji rządowej (zespolonej i niezespolonej), organy jednostek samorządu terytorialnego oraz organy i podmioty wymienione w art. 1 pkt 2. Przepis art. 1 pkt 2 k.p.a. stanowi, że Kodeks postępowania administracyjnego normuje postępowanie przed innymi organami państwowymi oraz przed innymi podmiotami, gdy są one powołane z mocy prawa lub na podstawie porozumień do załatwiania spraw określonych w pkt 1, tj. przed organami administracji publicznej w należących do właściwości tych organów sprawach indywidualnych, rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnych.

Wykładnia powyższych przepisów nie budzi wątpliwości i prowadzi do jednoznacznego wniosku, że Rzecznik Praw Obywatelskich nie jest organem w rozumieniu art. 5 § 2 pkt 3 k.p.a., ani też podmiotem, o którym mowa w art. 1 pkt 2 k.p.a. (nie wydaje decyzji).

A skoro tak, to brak było podstaw do zastosowania w sprawie przepisu art. 65 § 1 k.p.a.

Przepis art. 65 § 1 k.p.a. stanowi, że jeżeli organ administracji publicznej, do którego podanie wniesiono, jest niewłaściwy w sprawie, niezwłocznie przekazuje je do organu właściwego. Przy czym ponownie podkreślić należy, iż Rzecznik Praw Obywatelskich nie posiada przymiotu organu w rozumieniu art. 65 § 1 w zw. z art. 5 § 2 pkt 3 i art. 1 pkt 2 k.p.a. A zatem brak było podstaw do zastosowania w sprawie przepisu art. 65 § 1 k.p.a., albowiem przepis ten dotyczy i odnosi się jedynie do organów administracji publicznej, a Rzecznik Praw Obywatelskich takim organem nie jest.

Reasumując, stwierdzić należy, że Rzecznik Praw Obywatelskich nie jest organem administracji publicznej, któremu na podstawie art. 65 § 1 k.p.a. można przekazać sprawę wg właściwości. Dodatkowo zauważyć należy, iż pozycja ustrojowa Rzecznika Praw Obywatelskich wyklucza go z kręgu podmiotów, któremu inny organ (w niniejszej sprawie GIODO) przypisać może przymiot strony postępowania, zadania, kompetencje, przedmiot i zakres działania.

Uszło uwadze organu, iż specyficzna samodzielna pozycja ustrojowa Rzecznika Praw Obywatelskich odróżnia i wyróżnia go od innych organów. Przyznaje mu szerokie kompetencje, uprawnienia i wyklucza możliwość ingerencji innych organów w jego zakres działania.

Z wykładni art. 80 i art. 208 Konstytucji oraz art. 11, 12, 13 ustawy o RPO jednoznacznie wynika, że Rzecznik Praw Obywatelskich może w oparciu o przepis art. 12 pkt 2 ww. ustawy o RPO zwrócić się o zbadanie sprawy do właściwego organu i może na podstawie art. 11 pkt 3 tej ustawy przekazać sprawę wg właściwości każdemu podmiotowi. Żaden przepis prawa nie ogranicza RPO w przedmiocie - komu, któremu organowi sprawę Rzecznik może przekazać. Dlatego też, w ocenie Sądu, żądanie wszczęcia postępowania przez rzecznika w trybie art. 14 pkt 6 ustawy o RPO jest dla każdego organu wiążące i było też wiążące dla GIODO. Przy czym sformułowanie "wiążące" oznacza, że organ związany żądaniem Rzecznika Praw Obywatelskich pozbawiony jest możliwości zwolnienia się z nałożonego obowiązku, a tym bardziej przekazania sprawy ponownie Rzecznikowi Praw Obywatelskich.

Samodzielna ustrojowa pozycja Rzecznika Praw Obywatelskich wyklucza możliwość przekazania mu wg właściwości jakiejkolwiek sprawy, niezależnie od trybu postępowania.

Racjonalny ustawodawca, odmiennie do szerokich uprawnień rzecznika, uregulował kwestie przekazania sprawy wg właściwości pomiędzy organami. A mianowicie przepisy k.p.a. ograniczają możliwość przekazania sprawy przez organy innym organom, ograniczając możliwość przekazania sprawy jedynie podmiotom, o których mowa w art. 1 i art. 5 k.p.a.

Przy czym wyraźnie stwierdzić należy, iż jest to katalog zamknięty, enumeratywny, a tym samym, poza pozycją ustrojową, dodatkowo wykluczający Rzecznika Praw Obywatelskich.

Zauważyć też należy, iż stosownie do art. 14 pkt 6 i 2 ustawy o RPO rzecznik, zwracając się o wszczęcie postępowania administracyjnego, cywilnego może uczestniczyć w tych postępowaniach - na prawach przysługujących prokuratorowi. A contrario nie może uczestniczyć w nich jako strona, być stroną, a właśnie jako stronę GIODO zakwalifikował Rzecznika Praw Obywatelskich w niniejszym postępowaniu, przekazując mu do rozpoznania przedmiotową sprawę.

Nie można też tracić z pola uwagi, że szerokie kompetencje i zakres działania rzecznika - konstytucyjnego organu kontroli państwowej, co już było podkreślane, nie podlega kognicji sądów administracyjnych.

Stosownie do art. 210 Konstytucji RP Rzecznik Praw Obywatelskich jest w swojej działalności niezawisły, niezależny od innych organów państwowych i odpowiada jedynie przed Sejmem na zasadach określonych w ustawie.

Nakładanie więc na rzecznika jakichkolwiek zadań w formie postanowienia o przekazaniu sprzeczne było z ustawą zasadniczą - (art. 210) i ustawą o RPO.

W przedmiotowej sprawie doszło więc do takiej sytuacji, że organ (GIODO) rozstrzygnął sprawę w stosunku do podmiotu RPO, który ze względu na specyficzną pozycję ustrojową nie mógł być stroną sporu o właściwość rzeczową, który nie był organem w rozumieniu przepisów k.p.a. i w materii wykraczającej poza kompetencje organu (GIODO), bowiem rozstrzygnął co do zakresu działania rzecznika, a zakres ten reguluje jedynie Konstytucja RP i ustawa o RPO. Wydane w sprawie zaskarżone postanowienie nie miało oparcia ani w przepisach prawa materialnego - Konstytucji RP oraz ustawie o RPO, ani w przepisach prawa procesowego - tj. k.p.a. Rażąco naruszało przepis art. 65 art. 1 i art. 5 k.p.a. oraz w zakresie, w jakim przesądzało o właściwości rzecznika do rozpoznania niniejszej sprawy wydane zostało bez podstawy prawnej.

Tym samym wydane zostało z rażącym naruszeniem prawa - art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a.

Mając powyższe na uwadze, Sąd na podstawie art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a. w zw. z art. 145 § 1 pkt 2 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.), orzekł jak w sentencji.