Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Marcinkowska (spr.) Sędziowie WSA Sławomir Antoniuk Anna Mierzejewska Protokolant sekretarz sądowy Sylwia Mikuła po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 lutego 2013 r. sprawy ze skargi Uniwersytetu [...] na decyzję Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia [...] lipca 2012 r. nr [...] w przedmiocie zwiększenia ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych w roku akademickim 2012/2013 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia [...] maja 2012 r.; 2. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości; 3. zasądza od Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego na rzecz Uniwersytetu [...] kwotę 457 (czterysta pięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania

Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego decyzją z dnia [...] lipca 2012 r. nr [...], wydaną na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 w zw. z art. 127 § 3 K.p.a. oraz art. 8 ust. 4 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r., poz. 572) w związku z art. 30 ustawy z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. nr 84, poz. 455 z późn. zm.) oraz § 1 ust. 2 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 18 sierpnia 2011 r. w sprawie trybu podejmowania decyzji o zwiększeniu ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych w uczelni publicznej powyżej 2% ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych studiujących w poprzednim roku akademickim (Dz. U. nr 191, poz. 1137), po ponownym rozpatrzeniu sprawy, uchylił w całości swoją decyzję z dnia [...] maja 2012 r., nr [...], w której wyraził zgodę na zwiększenie przez Uniwersytet [...] ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych w roku akademickim 2012/2013 w stosunku do ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych w roku akademickim 2009/2010 o 7% (bez [...]) i orzekł o wyrażeniu zgody na zwiększenie przez Uniwersytet [...] ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych w roku akademickim 2012/2013 w stosunku do ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych w roku akademickim 2009/2010 o 22,0%, co oznacza to, że ogólna liczba studentów na wszystkich kierunkach, latach i poziomach studiów stacjonarnych w roku akademickim 2012/2013 nie może być większa niż 28 871 osób.

Do wydania powyższej decyzji doszło w następującym stanie faktycznym i prawnym:

Wnioskiem z dnia [...] lutego 2012 r., powołując się na nowelizację ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym, Uniwersytet [...] (dalej jako [...]) wystąpił do Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego (dalej jako MNiSW) o wyrażenie zgody na zwiększenie ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych w Uniwersytecie [...]:

a) o 9235 osób, tj. o 32% ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych w roku akademickim 2012/2013 w stosunku do roku akademickiego 2009/2010, oraz

b) o 4043 osoby, tj. o 11% ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych w roku akademickim 2013/2014 w stosunku do roku akademickiego 2012/2013, w zależności od przyjętej interpretacji przepisów ustawy i rozporządzenia wykonawczego.

We wniosku wyjaśniono, że estymacja została dokonana na podstawie sprawozdań [...], potwierdzających stany liczbowe na dzień [...] listopada w latach 2009-2011, a także na podstawie ustalonych oraz szacowanych limitów przyjęć w latach akademickich 2012/2013 i 2013/14.

W uzasadnieniu wniosku podniesiono, że wzrost liczby studentów w [...] od roku akademickiego 2009/2010 jest wynikiem:

utworzenia nowych studiów w Uniwersytecie,

realizacji wymogów procesu bolońskiego, a tym samym zastąpienia kształcenia na poziomie jednolitych studiów magisterskich kształceniem na dwóch poziomach studiów pierwszego oraz drugiego stopnia,

- realizacji postanowień umów zawieranych przez Uczelnię z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego w zakresie prowadzenia kierunków zamawianych, a tym samym zwiększania limitów przyjęć na te kierunki.

Jednocześnie podkreślono, że szacowane zwiększenie ogólnej liczby studentów nie wymaga i nie będzie powodować zmian w strukturze kształcenia w Uczelni, nie będzie także powodować działań restrukturyzacyjnych oraz nie będzie miało wpływu na warunki kształcenia, jak również na spełnienie wymagań w zakresie minimum kadrowego oraz wykorzystanie bazy materialnej.

Wniosek ten został następnie uzupełniony, po otrzymaniu przez Uczelnię pisma Ministerstwa Zdrowia z [...] maja 2012 r. nr [...] nakazującego odmienne uwzględnienie danych ze sprawozdania GUS, a także w związku z reorganizacją studiów w [...], jaka miała miejsce już po złożeniu wniosku, a która wynikała z ustawowego obowiązku wprowadzenia Krajowych Ram Kwalifikacji.

W ramach zmodyfikowanego wniosku [...] ubiegał się o zwiększenie ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych w roku akademickim 2012/2013 o 36,4% ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych w stosunku do roku akademickiego 2009/2010 (bez uwzględniania cudzoziemców i z uwzględnieniem wszystkich kierunków studiów prowadzonych w Uczelni, w tym także prowadzonych przez trzy wydziały [...]).

W następstwie złożenia powyższego wniosku wszczęte zostały dwa odrębne postępowania administracyjne: przez Ministra Zdrowia dla kierunków studiów prowadzonych przez trzy wydziały Uniwersytetu [...] oraz przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego dla kierunków studiów prowadzonych przez pozostałe wydziały tej Uczelni.

W związku z tym wcześniejsze wyliczenie zostało zweryfikowane przez Uczelnię w protokole uwag strony z dnia [...] maja 2012 r., w ten sposób, że wyłączono z wniosku skierowanego do Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego studentów Uniwersytetu [...]. Tym samym odpowiedniej zmianie uległ procent zwiększenia, o jaki w części bez studentów [...] ubiegał się Uniwersytet [...] i wyniósł on ostatecznie 38,47%, tj. o 9.104 osób.

Odnośnie studentów Uniwersytetu [...] wydana została w dniu [...] maja 2012 r. odrębna decyzja przez Ministra Zdrowia, w której wyraził on zgodę na zwiększenie liczby studentów studiów stacjonarnych w [...] z 3.675 w roku akademickim 2009/2010 do 4.514 w roku akademickim 2012/2013, co stanowi wzrost o 23% ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych w [...] w roku akademickim 2012/2013 (bez uwzględniania cudzoziemców) w stosunku do roku akademickiego 2009/2010.

Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego decyzją nr [...] z dnia [...] maja 2012 r., wydaną na podstawie art. 8 ust. 4 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym w zw. z art. 30 ustawy z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz o zmianie niektórych innych ustaw, § 1 ust. 2 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 18 sierpnia 2011 r. w sprawie trybu podejmowania decyzji o zwiększeniu ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych w uczelni publicznej powyżej 2% ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych studiujących w poprzednim roku akademickim, wyraził zgodę na zwiększenie ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych w roku akademickim 2012/2013 w stosunku do ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych w roku akademickim 2009/2010 o 7% (bez [...]) zaznaczając, iż oznacza to, że ogólna liczba studentów na wszystkich kierunkach, latach i poziomach studiów stacjonarnych (bez studiów trzeciego stopnia) w roku akademickim 2012/2013 nie może być większa niż 25 322 osoby.

W uzasadnieniu decyzji wskazano, że Minister rozpoznając sprawę wziął pod uwagę działania uczelni na rzecz poprawy jakości kształcenia, pozytywne oceny Polskiej Komisji Akredytacyjnej oraz proces zmian w strukturze kształcenia, prowadzące do zwiększenia liczby studentów na kierunkach priorytetowych oraz zapewnienie równomiernego dostępu do studiów nieodpłatnych na terenie kraju.

Jednocześnie Minister poinformował, że nie mógł uwzględnić w całości wniosku uczelni dotyczącego zwiększenia liczby studentów na studiach stacjonarnych w roku akademickim 2012/2013 w stosunku do roku 2009/2010 z następujących powodów:

1) przyczyniłoby się to do obniżenia jakości kształcenia, ze względu na zwiększenie liczby studentów przypadającej na jednego pracownika naukowo-dydaktycznego;

2) doprowadziłoby to do dalszego zwiększenia liczby studentów na tzw. "kierunkach masowych", co nie zapewnia koniecznej poprawy jakości kształcenia;

3) proponowane zmiany w strukturze kształcenia w niewystarczający sposób ograniczają wzrost rekrutacji na "kierunkach masowych", na których wskaźnik liczby studentów przypadających na jednego pracownika naukowo-dydaktycznego jest najwyższy;

4) niewielkie zapotrzebowanie rynku pracy na absolwentów "kierunków masowych" doprowadziłoby do zwiększenia bezrobocia absolwentów, weryfikowanego obecnie poprzez monitoring zawodowych losów absolwentów. W efekcie mogłoby to skutkować niską oceną instytucjonalną PKA oraz obniżeniem ocen procesu kształcenia przez PKA w uczelni;

5) proponowane zwiększenie nie pozwoliłoby także na wdrożenie Krajowych Ram Kwalifikacji w takim stopniu, by zastosować wymagane w przepisach nowe metody i sposoby oceny efektów kształcenia, możliwe do osiągnięcia jedynie poprzez pracę z odpowiednio małymi grupami studentów, zapewnienie stałego nadzoru nad ich postępami w zdobywaniu nie tylko wiedzy, ale również umiejętności praktycznych i kompetencji.

W złożonym wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy Uniwersytet zarzucił zaskarżonej decyzji:

- naruszenie przepisów postępowania administracyjnego mogące mieć istotny wpływ na wynik sprawy - naruszenie art. 107 § 3 w zw. z art. 7 i art. 77 K.p.a.,

- naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie przepisów stanowiących podstawę prawną wydanej decyzji,

- przyjęcie niewłaściwych danych liczbowych ze sprawozdania GUS stanowiących podstawę rozstrzygnięcia,

naruszenie zasady pewności prawa.

W związku z powyższym, skarżący wniósł o uchylenie przedmiotowej decyzji w części odmawiającej zgody na zwiększenie ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych o 7.447 studentów, tj. 31,47% i wyrażenie zgody na zwiększenie ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych w roku akademickim 2012/2013 do liczby 32 769 studentów.

W uzasadnieniu wniosku podniesiono, że obecna liczba studentów Uniwersytety [...] jest wynikiem powołania od 2009 r. nowych kierunków studiów (powoduje to jednocześnie jednorazowy wzrost liczby studentów oraz coroczną multiplikację tej liczby ze względu na rozpoczęcie prowadzenia kolejnych, wyższych roczników), realizacji kierunków zamawianych, a także podziału studiów na studia pierwszego i drugiego stopnia i rozpoczęcie rekrutacji na dwa stopnie studiów.

Podkreślono jednocześnie, że zastosowanie się do decyzji Ministra spowodowałoby konieczność zmniejszenia o 54% limitów przyjęć na wszystkie kierunki studiów, które to limity zostały już podane do publicznej wiadomości i ich zmiana stanowiłaby rażące naruszenie art. 169 ust. 2 w zw. z art. 6 ust. 1 pkt 4 lit. a ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym.

Odnosząc się do argumentów przywołanych przez Ministra w uzasadnieniu decyzji zaznaczono, że stosunek liczby studentów studiów stacjonarnych do liczby pracowników naukowych na Uniwersytecie [...] dorównuje europejskim standardom (w skali całej Uczelni wynosi średnio 29 studentów na jednego samodzielnego pracownika nauki oraz niecałe 11 studentów na jednego nauczyciela akademickiego).

Zarzucono też, że użyte w zaskarżonej decyzji pojęcie "kierunek masowy" nie jest zdefiniowane w żadnym oficjalnym dokumencie. Jeżeli natomiast chodziłoby o liczbę studentów danego kierunku studiów to należałby do nich kierunek prawo (w 2011 r. otrzymał on jednak ocenę wyróżniającą PKA). Jeśli zaś chodziłoby o wzrost liczby studentów w ostatnich latach za kierunek masowy należałoby uznać matematykę (wzrost o 105%) jednakże jest to kierunek zamawiany. Podkreślono też, że ponad 90% absolwentów Uniwersytetu [...] pracuje lub kontynuuje pracę po studiach, oraz że statystycznie absolwenci tej Uczelni znajdują zatrudnienie szybciej niż absolwenci innych uczelni.

Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego, w wyniku ponownego rozpatrzenia sprawy, decyzją z dnia [...] lipca 2012 r. nr [...], wydaną na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 w zw. z art. 127 § 3 K.p.a. oraz art. 8 ust. 4 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym w związku z art. 30 ustawy z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz o zmianie niektórych innych ustaw oraz § 1 ust. 2 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 18 sierpnia 2011 r. w sprawie trybu podejmowania decyzji o zwiększeniu ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych w uczelni publicznej powyżej 2% ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych studiujących w poprzednim roku akademickim, uchylił w całości swoją wcześniejszą decyzję z dnia [...] maja 2012 r. nr [...] i orzekł o wyrażeniu zgody na zwiększenie przez Uniwersytet [...] ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych w roku akademickim 2012/2013 w stosunku do ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych w roku akademickim 2009/2010 o 22,0%, co oznacza to, że ogólna liczba studentów na wszystkich kierunkach, latach i poziomach studiów stacjonarnych w roku akademickim 2012/2013 nie może być większa niż 28871 osób.

W uzasadnieniu decyzji wskazano, że rozpatrując wniosek Rektora Uniwersytetu [...], Minister dokonał analizy wskazanych powyżej argumentów, jednocześnie mając na uwadze dokonania uczelni na rzecz zapewnienia jakości kształcenia, pozytywne oceny Polskiej Komisji Akredytacyjnej (PKA) oraz realizowany przez uczelnię proces zmian w strukturze kształcenia, prowadzące do zwiększenia liczby studentów na kierunkach priorytetowych oraz zapewnienie równomiernego dostępu do studiów nieodpłatnych na terenie kraju, uwzględnił wniosek Uczelni w części i postanowił jak na wstępie.

W skardze na powyższą decyzję skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie Uniwersytet [...] zarzucił organowi:

- rażące naruszenie przepisów postępowania administracyjnego mogące mieć istotny wpływ na wynik sprawy, w tym naruszenie przepisów:

a) art. 107 w zw. z art. 7 i art. 77 K.p.a. - brak uzasadnienia wydanej decyzji oraz naruszenie zasady prawdy obiektywnej,

b) art. 6 K.p.a. - naruszenie zasady działania organu na podstawie przepisów prawa,

c) art. 8 w związku z art. 9 i art. 11 K.p.a. - wydanie decyzji bez wyjaśnienia stronie zasadności przesłanek, którymi kierował się organ przy załatwianiu sprawy;

- rażące naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię oraz niewłaściwe zastosowanie przepisów:

a) § 2 oraz § 6 rozporządzenia MNiSW z dnia 18 sierpnia 2011 r. w sprawie trybu podejmowania decyzji o zwiększeniu ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych w uczelni publicznej powyżej 2% ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych studiujących w poprzednim roku akademickim, stanowiących podstawę prawną wydanej decyzji,

b) art. 30 ustawy z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz o zmianie niektórych innych ustaw,

- naruszenie art. 2 i art. 7 w zw. z art. 8 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w tym naruszenie konstytucyjnych zasad:

a) niedziałania prawa wstecz - poprzez odniesienie do stanu faktycznego sprzed trzech lat, bez uwzględnienia zaszłości faktycznych, jakie przez te trzy lata zaistniały, a jakie diametralnie zmieniły stan faktyczny w Uniwersytecie [...],

b) pewności prawa - poprzez zanegowanie działań Uniwersytetu [...] podejmowanych uprzednio w oparciu o obowiązujące przepisy prawa w zaufaniu do istniejącego ówcześnie porządku prawnego.

W związku z powyższymi zarzutami strona skarżąca wniosła o:

1. stwierdzenie nieważności skarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji nr [...] z dnia [...] maj 2012 r.;

2. zasądzenie na podstawie art. 200 w zw. z art. 205 § 1 oraz § 2 P.p.s.a. zwrotu kosztów postępowania;

3. skierowanie do Trybunału Konstytucyjnego wniosku o zbadanie zgodności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej art. 30 ustawy o zmianie ustawy P.s.w. (Dz. U. z 2011 r. nr 84, poz. 455) oraz art. 8 ust. 4 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2005 r. nr 164, poz. 1365 z późn. zm.), w brzmieniu nadanym ustawą o zmianie ustawy P.s.w. (Dz. U. z 2011 r. nr 84, poz. 455).

W uzasadnieniu skargi wskazano, że uzasadnienie zaskarżonej decyzji nie spełnia wymogów określonych w art. 107 K.p.a. Z uzasadnienie tej decyzji nie wynika bowiem w żaden sposób, dlaczego MNiSW wydał ostatecznie zgodę na zwiększenie o 22%, ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych, a także jakie dane były podstawą dokonanych przez organ wyliczeń. Nie zostały też wyjaśnione wątpliwości strony co do właściwych danych, jakie powinny być brane pod uwagę ze sprawozdania GUS. Zachodzi tym samym poważna wątpliwość, czy organ podejmując decyzję zrealizował obowiązek nałożony przez art. 77 § 1 K.p.a., a tym samym doszło do rażącego naruszenia art. 7 K.p.a. obligującego organ do podjęcia wszelkich czynności niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego. Organ nie wyjaśnił też przyjętej podstawy prawnej rozstrzygnięcia, w tym nie dokonał wykładni zastosowanych przepisów.

Zarzucono ponadto, że organ wydał wobec [...] decyzję, która nie ma źródła w przepisach prawa. Przepis § 6 rozporządzenia uprawnia bowiem do doręczenia decyzji szesnaście miesięcy przed rozpoczęciem roku akademickiego, którego wniosek dotyczy. Organ, chcąc zatem wydać decyzję na rok akademicki 2012/2013, powinien wydać i zawiadomić o tym stronę do końca maja 2011 r., natomiast decyzja na rok akademicki 2013/2014 powinna być wydana i doręczona stronie do 31 maja 2012 r. Żadna interpretacja nie pozwala natomiast na stwierdzenie, że rokiem poprzedzającym rok akademicki jest ten sam rok kalendarzowy, w którym rozpoczyna się rok akademicki, na jaki podjęta ma być decyzja. Zachodzi zatem sytuacja rażącego naruszenia prawa, w której organ, bez podstawy prawnej, nakłada na uczelnie obowiązek, błędnie interpretując przepis statuujący wydanie tej decyzji.

Uzasadniając zarzut naruszenia art. 8 w związku z art. 9 i art. 11 K.p.a. strona skarżąca wskazała, że [...] już [...] stycznia 2012 r. skierował do MNiSW pismo z prośbą o wykładnię przepisów oraz interpretację procedury obligującej uczelnie do złożenia wniosku o zwiększenie ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych. Odpowiedź na powyższe pismo została przesłana przez organ do [...] dopiero po półtora miesiąca oczekiwania - w dniu, w którym upływał termin do złożenia wniosku - nie dając tym samym stronie najmniejszych możliwości zastosowania się do ewentualnych wytycznych i interpretacji. W konsekwencji strona zwróciła się o udzielenie zgody dwutorowo: o zwiększenie o 9.235 osób, tj. o 32% ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych w roku akademickim 2012/2013 w stosunku do roku akademickiego 2009/2010, oraz o 4.043 osoby, tj. o 11% w roku akademickim 2013/2014 w stosunku do roku akademickiego 2012/2013. W tej sytuacji poprawne wydanie decyzji administracyjnej wymagało odniesienia się przez organ wprost do przedstawionych wątpliwości strony — poprzez rozstrzygnięcie dwutorowego charakteru wniosku. Organ, mimo wątpliwości zgłoszonych przez stronę we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy w zakresie użytego w decyzji z dnia [...] maj 2012 r. pozaprawnego pojęcia "kierunków masowych" nie odniósł się do tej kwestii w zaskarżonej decyzji.

Ponadto strona skarżąca zarzuciła, że zaskarżona decyzja jest niewykonalna, gdyż nie można już zmienić liczby studentów, którzy przeszli postępowanie rekrutacyjne na rok akademicki 2012/2013.

Uzasadniając zarzut rażącego naruszenie prawa materialnego skarżąca wskazała, że organ wbrew obowiązującym przepisom, ustalił dla [...] ogólną liczbę studentów studiów stacjonarnych w roku akademickim 2012/2013, podczas gdy zgodnie z tymi przepisami mógł dokonać takiego ustalenia wyłącznie dla roku akademickiego 2013/2014. Skarżąca zwróciła uwagę na jednolite brzmienie sformułowań użytych w § 1 i § 6 rozporządzenia wykonawczego oraz w art. 169 ust. 2 ustawy P.s.w. zarzucając, że takie same sformułowania traktowane są przez MNiSW odmiennie. Minister obliguje bowiem uczelnie do składania wniosku o zwiększenie ogólnej liczby studentów w tym samym roku kalendarzowym, w którym rozpoczynają się dane studia. W chwili składania takiego wniosku w uczelniach przyjęte są już jednak - zgodnie z przepisami ustawowymi - limity przyjęć na nadchodzący rok akademicki. Zatem uczelnie nie mają już możliwości dokonania zmiany w zakresie planowanej ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych.

W ocenie strony skarżącej przepisy § 2 oraz § 6 rozporządzenia jednoznacznie stanowią, że wniosek o zwiększenie ogólnej liczby studentów wnosi się do dnia 28 lutego roku kalendarzowego poprzedzającego rok akademicki, którego wniosek dotyczy, a zawiadomienie o podjętej decyzji ma być skierowane do wnioskodawcy do dnia 31 maja roku kalendarzowego poprzedzającego dany rok akademicki. Wynika stąd, że wniosek dwutorowo złożony przez skarżącą [...] lutego 2012 r. mógł dotyczyć wyłącznie ustalenia przez MNiSW procentu zwiększenia liczby studentów studiów stacjonarnych w roku akademickim 2013/2014, gdyż rok 2012 jest właśnie dla tego roku akademickiego rokiem poprzedzającym. Skoro natomiast, wniosek [...] mógł dotyczyć tylko roku akademickiego 2013/2014, to do wniosku tego nie mógł mieć zastosowania przepis przejściowy art. 30 ustawy o zmianie ustawy P.s.w., który miałby zastosowanie tylko do roku akademickiego 2012/2013.

W kontekście uregulowania zawartego w art. 30 ustawy zmieniającej, strona skarżąca podniosła, że przyczyny zwiększenia obecnej ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych mające miejsce od 2009 roku zostały szczegółowo wymienione we wniosku Uczelni z [...] lutego 2012 r., a także we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy z [...] czerwca 2012 r. Wymienione tam okoliczności sprawiły, że ogólna liczba studentów w [...] znacznie wzrosła. W tym kontekście okoliczności faktyczne, które przyczyniają się do wzrostu ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych powyżej 2%, a które miały miejsce przed nowelizacją ustawy i wydaniem rozporządzenia wykonawczego powinny mieć odpowiedni wpływ na podejmowaną decyzję MNiSW.

Procedura, w tym zwłaszcza art. 30 ustawy o zmianie ustawy P.s.w. nakazujący opierać nowe rozstrzygnięcia MNiSW na stanie faktycznym sprzed trzech lat, bez uwzględniania zaszłości faktycznych, jakie przez te trzy lata mogły zaistnieć, jest zatem sprzeczna z zasadą niedziałania prawa wstecz, a w konsekwencji powinna być uznana za sprzeczną z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej. W tym samym zakresie, w ocenie strony, zarzut ten dotyczy art. 8 ust. 4 P.s.w., w brzmieniu nadanym ustawą zmieniającą. Zmiana w uczelni ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych w dwóch kolejnych latach akademickich nie zależy bowiem jedynie od limitu przyjęć w kolejnym roku akademickim, ale od działań następujących w cyklu wieloletnim. W obecnej sytuacji Uniwersytet, w celu realizacji decyzji MNiSW, musiałby zatem poinformować kandydatów na wszystkie studia, że zmniejsza o niemal 30% limity przyjęć na rok akademicki 2012/2013, co miałoby miejsce już po przyjęciu tych osób na studia. Powołanie wraz z nowelizacją ustawy procedury, która uwzględnia w podejmowanej przez MNiSW decyzji stan od roku 2009 jako roku odniesienia dla rzekomego zwiększenia ogólnej liczby studentów dopuszczalnej prawem, jest zatem pogwałceniem podstawowych zasad prawa, a to z uwagi na związanie skutków prawnych ze zdarzeniami mającymi miejsce w przeszłości.

W ocenie skarżącej, z uwagi na powyższe okoliczności, zasadnym wydaje się poddanie kontroli przez Trybunał Konstytucyjny zgodności art. 30 ustawy o zmianie ustawy P.s.w. oraz art. 8 ust. 4 ustawy P.s.w., w brzmieniu nadanym ustawą o zmianie ustawy P.s.w., z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej.

Strona skarżąca zarzuciła też, że wydana decyzja narusza zasadę pewności prawa, a tym samym narusza art. 2 w zw. z art. 8 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Wszystkie działania podjęte do tej pory przez [...] miały bowiem miejsce w oparciu o zaufanie do istniejącego porządku prawnego i pozostawały z nim zgodne, a wydana w obecnym kształcie decyzja rodzić będzie konsekwencje dla rozpoczętej już rekrutacji na studia i wobec kandydatów, którzy w roku akademickim 2012/2013 oraz następnych rozpoczną w [...] studia. Działania, jakie podjąć miałby [...] dla wykonania decyzji MNiSW - obniżenie limitów przyjęć na wszystkie studia - oznaczałyby znaczącą zmianę warunków i trybu rekrutacji w czasie jej trwania, naruszając zaufanie kandydatów na studia do przepisów będących podstawą przyjęcia i stanowiłyby słuszną przesłankę do zaskarżenia całej procedury przyjęć na studia w [...].

MNiSW w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie.

Odnosząc się do zarzutów skargi organ podniósł, iż uzasadnienie zaskarżonej decyzji wskazuje przedstawione przez Uniwersytet fakty, które Minister wziął pod uwagę przy rozpatrywaniu wniosku uczelni o ponowne rozpatrzenie sprawy. Nie można zatem zgodzić się z twierdzeniami zawartymi w skardze, że Minister nie wziął pod uwagę w decyzji zdarzeń, jakie miały miejsce w uczelni od roku akademickiego 2009/2010. Nie można także zgodzić się z podnoszoną w skardze wątpliwością dotyczącą niezrealizowania określonego w art. 77 § 1 K.p.a. obowiązku wyczerpującego zebrania i rozpatrzenia materiału dowodowego. Rozpatrując wniosek strony skarżącej Minister dokonał bowiem analizy dokumentów i argumentów wskazanych przez uczelnię i wydał decyzję kierując się wytycznymi określonymi w art. 8 ust. 4 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, co wynika z jej uzasadnienia.

Organ podkreślił, że art. 8 ust. 4 ustawy Prawo o szkolnictwie stanowi o zwiększeniu ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych w uczelni publicznej powyżej 2% w stosunku do ogólnej liczby studentów studiujących w poprzednim roku akademickim. Do poprzedniego roku akademickiego odnosi się także § 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 18 sierpnia 2011 r. w sprawie trybu podejmowania decyzji o zwiększeniu ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych w uczelni publicznej powyżej 2% ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych studiujących w poprzednim roku akademickim. Wniosek taki może więc być złożony, gdy znana już jest liczba studentów studiujących w uczelni w poprzednim roku akademickim. W związku z powyższym należy go składać w terminie do dnia 28 lutego roku akademickiego poprzedzającego rok akademicki, którego dotyczy, zaś decyzja podejmowana jest najpóźniej do dnia 31 maja tego roku. Umożliwia to przeprowadzenie rekrutacji na pierwszy rok studiów przy uwzględnieniu rozstrzygnięć zawartych w decyzji. Odnosząc się natomiast do terminu, o którym mowa w art. 169 ust. 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym organ zaznaczył, iż intencją jego wprowadzenia było zapewnienie uczniom klas maturalnych możliwości zapoznania się z ofertą edukacyjną uczelni przed wyborem przedmiotów zdawanych w trakcie egzaminu maturalnego, którego wyniki stanowią podstawę przyjęcia na studia. W związku z powyższym uchwałę, o której mowa w art. 169 ust. 2 ustawy, należy podać do wiadomości publicznej nie później niż do dnia 31 maja roku kalendarzowego poprzedzającego rok akademicki, którego uchwała dotyczy.

Odnosząc się do podnoszonego zarzutu dotyczącego niewyjaśnienia zgłaszanych przez stronę wątpliwości organ zauważył, że właściwy departament Ministerstwa kontaktował się w sprawie wniosku z Uczelnią przedstawiając swoje stanowisko - zarówno pisemnie, jak i telefonicznie.

Odnosząc się natomiast do wątpliwości w zakresie pojęcia "kierunki masowe" organ wskazał, że pierwsza wydana wobec Uczelni decyzja w sprawie zgody na zwiększenie ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych zawierała stwierdzenie w odniesieniu do ww. pojęcia, iż chodzi o kierunki, na których wskaźnik liczby studentów przypadających na jednego pracownika naukowo-dydaktycznego jest najwyższy.

Odnośnie natomiast zarzutu, że zaskarżona decyzja jest niewykonalna, gdyż nie można zmienić liczby studentów, którzy przeszli postępowanie rekrutacyjne na rok akademicki 2012/2013 organ zauważył, że limity przyjęć na poszczególne kierunki studiów w uczelni określiła uchwała Senatu Uniwersytetu z dnia [...] stycznia 2012 r. W opinii organu, ze względu na termin podejmowania uchwały, Uczelnia wobec zamiaru złożenia wniosku, miała możliwość ustalenia limitów przyjęć w sposób warunkowy, uzależniając ich ostateczną wysokość od decyzji Ministra.

Odnośnie zarzutu naruszenia zasady "niedziałania prawa wstecz" organ podkreślił, że norma wyrażona w art. 30 ustawy zmieniającej ma charakter bezwzględnie obowiązujący. Liczba studentów przyjętych w latach 2010/11 oraz 2011/12 nie ma zatem wpływu na ustalenie procentu zwiększenia ogólnej liczby studentów na rok akademicki 2012/13. Minister, wydając decyzję, był związany brzmieniem art. 30 ustawy z dnia 18 marca 2011 r., gdyż rok bazowy 2009/2010 wskazano jednoznacznie, bez możliwości dokonywania wyboru ze względu na korzystniejsze (w odniesieniu do uczelni) liczby studentów w poprzednich latach.

Pełnomocnik strony skarżącej w piśmie procesowym z dnia [...] stycznia 2013 r. uzupełniając zarzuty skargi, podniósł dodatkowo:

1) zarzuty naruszenia przepisów postępowania, tj.:

art. 30 § 3 i 107 § 1 K.p.a. poprzez nieprawidłowe oznaczenie strony postępowania, a w konsekwencji skierowanie zaskarżonych decyzji do osoby niebędącej stroną w sprawie, co wypełnia przesłankę określoną przez art. 156 § 1 pkt 4 K.p.a.,

art. 104 § 2 K.p.a. w zw. z art. 107 § 1 i 3 K.p.a. poprzez niewyjaśnienie relacji, w jakiej pozostają zaskarżona decyzja Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia [...] lipca 2012 r. nr [...] oraz decyzja Ministra Zdrowia z dnia [...] maja 2012 r. nr [...], co w konsekwencji wypełnia przesłankę określoną przez art. 156 § 1 pkt 3 K.p.a.,

art. 11 K.p.a. w zw. z art. 138 § 1 pkt 2 K.p.a. poprzez wydanie przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego decyzji z dnia [...] lipca 2012 r. nr [...], która była niewykonalna w dniu jej wydania i której niewykonalność ma charakter trwały, co wypełnia przesłankę określoną przez art. 156 § 1 pkt 5 K.p.a.,

2) zarzuty naruszenia prawa materialnego, tj.:

a) art. 70 ust. 5 Konstytucji RP w zw. z art. 4 ust. 1 i art. 6 ust. 1 pkt 4a) ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym poprzez dowolne wykonywanie kompetencji przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, naruszające zasadę autonomii Uczelni,

b) art. 8 ust. 4 pkt 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, skutkujące nieuwzględnieniem przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego przy rozstrzyganiu sprawy jednej z obligatoryjnych przesłanek, tj. faktycznej liczby studentów na poszczególnych kierunkach studiów prowadzonych przez Uniwersytet [...].

W konkluzji pełnomocnik, podtrzymując w całości dotychczasowe żądania skargi, z ostrożności procesowej, na wypadek niestwierdzenia przez Sąd nieważności zaskarżonych decyzji, wniósł o ich uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. nr 153, poz. 1269 z późn. zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym w świetle paragrafu drugiego powołanego wyżej artykułu kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Innymi słowy, wchodzi tutaj w grę kontrola aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej, dokonywana pod względem ich zgodności z prawem materialnym i przepisami procesowymi, nie zaś według kryteriów, odnoszących się do słuszności rozstrzygnięcia.

W myśl zaś art. 134 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Oceniając zasadność skargi w świetle wskazanych wyżej kryteriów Sąd stwierdził, iż skarga Uniwersytetu [...] zasługuje na uwzględnienie, gdyż w sprawie doszło do naruszenia przepisów postępowania w stopniu mogącym mieć wpływ na prawidłowość dokonanego przez organ rozstrzygnięcia.

Sąd nie podzielił jednocześnie zarzutów strony skarżącej, że zaskarżona decyzja dotknięta jest kwalifikowanymi wadami prawnymi wymienionymi w art. 156 § 1 pkt 3, pkt 4 i pkt 5 K.p.a. skutkującymi jej nieważnością.

Stwierdzenie nieważności decyzji na podstawie art. 156 § 1 pkt 4 K.p.a. można stosować tylko do kwalifikowanego naruszenia prawa przez skierowanie decyzji do jednostki, która w świetle przepisów prawa nie jest stroną postępowania w danej sprawie. Przy ocenie stopnia naruszenia przepisów prawa należy uwzględnić zatem sytuacje, czy w toku postępowania prowadzono czynności wobec jednostki, która jest stroną w sprawie. Jeżeli natomiast z materiałów dowodowych wynika, że całe postępowanie było prowadzone wobec strony w rozumieniu art. 28 K.p.a., a jedynie w decyzji w sposób niewłaściwy określono stronę, nie ma podstaw do stosowania sankcji nieważności decyzji. Taka sytuacja miała niewątpliwie miejsce w niniejszej sprawie, gdyż nie ulega wątpliwości, że całe postępowanie było prowadzone w stosunku do Uniwersytetu [...], który był stroną tego postępowania w rozumieniu art. 28 K.p.a. Należy jednocześnie zwrócić uwagę, że zgodnie z unormowaniem zawartym w § 6 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 18 sierpnia 2011 r. w sprawie trybu podejmowania decyzji o zwiększeniu ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych w uczelni publicznej powyżej 2% ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych studiujących w poprzednim roku akademickim (Dz. U. nr 191, poz. 1137), o podjętej decyzji w sprawie zwiększenia liczby studentów zawiadamia się rektora uczelni publicznej, a zatem organ doręczając decyzję Retorowi Uniwersytetu [...] działał zgodnie z tym przepisem.

Nie zasługuje też na uwzględnienie zarzut, że zaskarżona decyzja rozstrzygała o sprawie rozstrzygniętej już poprzednio inną decyzją ostateczną, a zatem, że zachodziły przesłanki do stwierdzenia jej nieważności na podstawie art. 156 § 1 pkt 3 K.p.a. Nie ulega bowiem wątpliwości, że w następstwie złożenia przez Uniwersytet [...] wniosku z dnia [...] lutego 2012 r. o wyrażenie zgody na zwiększenie ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych wszczęte zostały przez organy właściwe dwa odrębne postępowania administracyjne: przez Ministra Zdrowia dla kierunków studiów prowadzonych przez trzy wydziały Uniwersytetu [...] oraz przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego dla kierunków studiów prowadzonych przez pozostałe wydziały tej Uczelni. Decyzja Ministra Zdrowia z dnia [...] maja 2012 r. rozstrzygała o wyrażeniu zgody na zwiększenie ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych prowadzonych przez trzy wydziały Uniwersytetu [...], natomiast decyzja Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego o wyrażeniu zgody na zwiększenie ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych prowadzonych przez pozostałe wydziały tej Uczelni. Różny był zatem przedmiot rozstrzygnięcia zawartego w tych decyzjach.

W ocenie Sądu, nieuzasadniony jest też zarzut, że zaszły przesłanki do stwierdzenia nieważności zaskarżonej decyzji na podstawie art. 156 § 1 pkt 5 K.p.a., gdyż była ona niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalność ma charakter trwały.

Względy finansowe, ekonomiczne, czy też trudności techniczne w wykonaniu decyzji nie powodują jej niewykonalności. Z faktu natomiast, iż w dacie przeprowadzania naboru na studia stacjonarne w roku akademickim 2012/2013 nie było ostatecznej decyzji Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego rozstrzygającej w kwestii wyrażenia zgody na zwiększenie przez Uniwersytet [...] ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych (bez [...]) w roku akademickim 2012/2013 nie można wywodzić, że uczelnia była uprawniona do dokonania takiego zwiększenia samodzielnie, bez zgody właściwego organu. Nie do przyjęcia jest tym samym argumentacja, że zaskarżona decyzja była niewykonalna w dniu jej wydania, gdyż rekrutacja na studia stacjonarne w roku akademickim 2012/2013 została zakończona przez uczelnię przed datą jej wydania.

Za uzasadnione Sąd uznał natomiast zarzuty skargi dotyczące naruszenia przez organ w toku postępowania przepisów postępowania.

Podejmując decyzję administracyjną w niniejszej spawie Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego był związany regułami postępowania administracyjnego, które określały jego obowiązki w zakresie prowadzenia postępowania i orzekania. Jedną z naczelnych zasad postępowania administracyjnego jest zaś określona w art. 7 K.p.a. zasada dochodzenia prawdy obiektywnej, nakładająca na organy prowadzące postępowanie obowiązek wszechstronnego zbadania sprawy pod względem faktycznym i prawnym. Zasadę tę realizuje szereg przepisów szczegółowych, które nakładają na organ obowiązek wyczerpującego zebrania, rozpatrzenia i oceny całego materiału dowodowego. Jedynie bowiem na podstawie całokształtu materiału dowodowego organ może ocenić, czy dana okoliczność została udowodniona (art. 77 § 1 i 80 K.p.a.).

Wydanie prawidłowej decyzji w każdym przypadku poprzedzać powinno więc dokładne ustalenie stanu faktycznego i prawnego istotnego w sprawie (stosownie do treści art. 7, 77 § 1 i 80 K.p.a.).

Treść uzasadnienia podjętej decyzji powinna natomiast dokumentować wypełnienie przez organ wymienionych obowiązków procesowych i odnosić się do zakresu przeprowadzonego postępowania w sprawie. Art. 107 § 3 K.p.a. stanowi, iż decyzja powinna zawierać uzasadnienie faktyczne i prawne, przy czym uzasadnienie faktyczne powinno w szczególności zawierać wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, oraz przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, zaś uzasadnienie prawne powinno zawierać wyjaśnienie podstawy prawnej decyzji, z przytoczeniem przepisów prawa.

Przechodząc do realiów niniejszej sprawy wskazać należy, iż uzasadnienie zarówno zaskarżonej decyzji, jak i poprzedzającej ją decyzji z dnia [...] maja 2012 r., nie spełniają ww. kryteriów. Z decyzji tych nie wynika jakie ustalenia faktyczne i prawne legły u podstaw wyrażenia zgody na zwiększenie przez Uniwersytet [...] ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych (bez [...]) w roku akademickim 2012/2013 w stosunku do ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych w roku akademickim 2009/2010 najpierw o 7%, a następnie w wyniku ponownego rozpatrzenia sprawy, o 22%. W uzasadnieniu zaskarżonej decyzji organ w żadnym razie nie odniósł się ponadto do argumentacji strony skarżącej zawartej we wniosku o ponowne rozpatrzenia sprawy oraz nie wyjaśnił przyjętej wykładni przepisów prawa mających zastosowanie w sprawie.

Tym samym za uzasadniony należy uznać zarzut dowolności działań organu zarówno przy wydaniu zaskarżonej decyzji, jak i poprzedzającej ją decyzji z dnia [...] maja 2012 r., co uzasadniło wyeliminowanie tych decyzji z obrotu prawnego.

Sąd w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę nie podzielił natomiast wątpliwości strony skarżącej co do konstytucyjności przepisów art. 30 ustawy o zmianie ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2011 r. nr 84, poz. 455) oraz art. 8 ust. 4 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2005 r. nr 164, poz. 1365 z późn. zm.), w brzmieniu nadanym ustawą zmieniającą. Stąd też Sąd nie uwzględnił wniosku strony skarżącej o zwrócenie się do Trybunału Konstytucyjnego z pytaniem prawnym dotyczącym zgodności omawianych przepisów z Konstytucją.

Należy w tym miejscu przypomnieć, że zgodnie z art. 70 ust. 5 Konstytucji RP oraz art. 4 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym uczelnie wyższe mają zapewnioną autonomię na zasadach określonych w ustawie. Oznacza to, że autonomia uczelni nie ma charakteru bezwzględnego, gdyż ustawodawca dopuszcza możliwość jej ograniczenia przepisami rangi ustawowej.

Przepis art. 8 ust. 4 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym w wersji obowiązującej od 1 października 2011 r. nadanej przez art. 1 pkt 5 ustawy z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz o zmianie niektórych innych ustaw stanowi, że zwiększenie ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych w uczelni publicznej powyżej 2% ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych studiujących w poprzednim roku akademickim następuje w drodze decyzji ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego albo właściwego ministra nadzorującego uczelnię, o którym mowa w art. 33 ust. 2, podjętej w uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw szkolnictwa wyższego, uwzględniającej:

1) liczbę studentów na poszczególnych kierunkach studiów, w tym kierunkach priorytetowych dla rozwoju kraju;

2) oceny jakości kształcenia dokonane przez Polską Komisję Akredytacyjną;

3) zasadę równomiernego dostępu do studiów nieodpłatnych na obszarze kraju.

Tryb podejmowania decyzji o zwiększeniu ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych w uczelni publicznej powyżej 2% ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych studiujących w poprzednim roku akademickim reguluje natomiast rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 18 sierpnia 2011 r., które wydane zostało w oparciu o delegację ustawową zawartą w art. 8 ust. 6 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym, w wersji nadanej ustawą zmieniającą.

W art. 30 ustawy zmieniającej z dnia 18 marca 2011 r. zawarta została jednocześnie regulacja przejściowa, zgodnie z którą, w pierwszym roku następującym po roku wejścia w życie niniejszej ustawy podstawę do ustalenia procentu zwiększenia liczby studentów studiów stacjonarnych ustalanego na podstawie art. 8 ust. 4 ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stanowi liczba studentów studiów stacjonarnych studiujących w danej uczelni w roku akademickim 2009/2010.

W ocenie Sądu w świetle literalnej wykładni powyższych przepisów nie ulega wątpliwości, że pierwszym rokiem akademickim do którego miały zastosowanie znowelizowane przepisy regulujące zasady zwiększenia ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych w uczelni publicznej powyżej 2% ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych studiujących w poprzednim roku akademickim był rok akademicki 2012/2013, natomiast podstawę do ustalenia procentu zwiększenia liczby studentów studiów stacjonarnych w tym roku akademickim stanowiła liczba studentów studiów stacjonarnych studiujących w danej uczelni w roku akademickim 2009/2010.

W kolejnych latach zaś decyzje o zwiększeniu ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych w uczelni publicznej powyżej 2% mają być wydawane w odniesieniu do liczby studentów studiów stacjonarnych studiujących na danej uczelni w poprzednim roku akademickim.

Stąd też wniosek o zwiększenie ogólnej liczby studentów studiów stacjonarnych w kolejnym roku akademickim może być składany dopiero, gdy znana jest liczba studentów studiujących w danym roku akademickim, a więc gdy ten rok akademicki już trwa. Tym samym nie można podzielić stanowiska strony skarżącej, że użyte w przepisie § 2 rozporządzenia wykonawczego określenie, że wniosek składa się (...) "w terminie do dnia 28 lutego roku poprzedzającego rok akademicki, którego wniosek dotyczy" oraz w § 6 tego rozporządzenia określenie, że o podjętej decyzji organ zawiadamia (...)"w terminie do dnia 31 maja roku poprzedzającego rok akademicki, którego dotyczy wniosek" należy rozumieć odpowiednio jako 28 lutego oraz 31 maja poprzedzającego roku kalendarzowego w stosunku do roku kalendarzowego, w którym rozpoczyna się dany rok akademicki. Nieuzasadniony jest tym samym zarzut sprzeczności pomiędzy unormowaniem zawartym w art. 30 ustawy zmieniającej, a unormowaniami zawartymi w przepisach rozporządzenia wykonawczego. Zarówno bowiem w odniesieniu do roku akademickiego 2012/2013, do którego ma zastosowanie art. 30 ustawy zmieniającej, jak i w odniesieniu do kolejnych lat wnioski mają być składane w tym samym terminie, tj. do dnia 28 lutego roku akademickiego poprzedzającego rok akademicki, którego dotyczy wniosek.

W ocenie Sądu, taka wykładnia przepisów § 2 oraz § 6 rozporządzenia wykonawczego, nie pozostaje w sprzeczności z unormowaniem zawartym w art. 169 ust. 2 w zw. z art. 6 ust. 1 pkt 4a ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, gdyż uchwała senatu, o której mowa w tym przepisie, wbrew twierdzeniom strony skarżącej, dotyczy ustalenia warunków i trybu rekrutacji oraz formy studiów na poszczególnych kierunkach studiów, a nie liczby studentów studiów stacjonarnych na poszczególnych kierunkach studiów.

Uchwałę określającą liczbę studentów studiów stacjonarnych w uczelni publicznej, finansowanych z budżetu państwa na poszczególnych kierunkach studiów senat uczelni podejmuje na podstawie art. 8 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, kierując się zasadą odpowiedzialności za jakość kształcenia oraz możliwościami zapewnienia ich finansowania ze środków publicznych. Oznacza to, że senat uczelni może podjąć taką uchwałę w momencie, gdy wie na jaki zakres finansowania ze środków publicznych dana uczelnia może liczyć.

Należy jednocześnie podkreślić, że zgodnie z art. 30 ustawy zmieniającej z dnia 18 marca 2011 r., liczba studentów studiów stacjonarnych studiujących w roku akademickim 2009/2010 stanowiła wartość wyjściową do ustalenia procentu zwiększenia liczby studentów studiów stacjonarnych w roku akademickim 2012/2013. Jednakże przy ustalaniu procentu tego zwiększenia organ miał obowiązek kierować się przesłankami wymienionymi w art. 8 ust. 4 pkt 1- 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, a więc m.in. liczbą studentów studiujących na poszczególnych kierunkach studiów, w tym kierunkach priorytetowych dla rozwoju kraju. W ocenie Sądu oznacza to, że organ przy ustalaniu procentu zwiększenia liczby studentów studiów stacjonarnych w roku akademickim 2012/2013 w stosunku do roku akademickiego 2009/2010 miał obowiązek wziąć pod uwagę także liczbę studentów studiów stacjonarnych studiujących na poszczególnych kierunkach studiów w danej uczelni w roku akademickim 2011/2012.

Reasumując, organ rozpoznając ponownie sprawę zobowiązany będzie ustalić w sposób prawidłowy stan faktyczny sprawy (stosownie do wymogów art. 7, 77 § 1 i 80 K.p.a.), a przy wydawaniu rozstrzygnięcia uwzględnić dokonaną przez Sąd w niniejszej sprawie wykładnię przepisu materialnego, sama zaś decyzja powinna zostać należycie uzasadniona - stosownie do wymogów art. 107 § 3 K.p.a.

W uzasadnieniu faktycznym decyzji organ zobowiązany będzie zatem ustosunkować się do wszystkich okoliczności faktycznych mogących mieć wpływ na rozstrzygnięcie sprawy, w tym także okoliczności podnoszonych przez stronę skarżącą we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy. W uzasadnieniu prawnym powinien natomiast wykazać, że przyjęte w decyzji rozstrzygnięcie jest wynikiem poprawnego logicznie procesu stosowania normy materialnej przy równoczesnym przestrzeganiu norm procesowych, skutkiem czego treść rozstrzygnięcia należy uznać za zgodną z prawem.

Mając powyższe na względzie, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak w sentencji wyroku.

Stwierdzając, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości, Sąd działał na podstawie art. 152 P.p.s.a.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 200 i art. 205 § 2 P.p.s.a.