Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Maria Wiśniewska Sędziowie: Sędzia NSA Jan Paweł Tarno Sędzia del. WSA Wojciech Jakimowicz (spr.) po rozpoznaniu w dniu 12 grudnia 2014 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego o wykładnię wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 stycznia 2014 r., sygn. akt: I OSK 2075/13 uchylającego wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23 maja 2013 r. sygn. akt: II SA/Wa 612/13 w sprawie ze skargi Fundacji [...] na decyzję Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego z dnia [...] lutego 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej postanawia: oddalić wniosek o wykładnię wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 stycznia 2014 r., sygn. akt: I OSK 2075/13

Wyrokiem z dnia 10 stycznia 2014 r., sygn. akt: I OSK 2075/13 Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu skargi kasacyjnej Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego uchylił wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23 maja 2013 r. sygn. akt: II SA/Wa 612/13 w sprawie ze skargi Fundacji [...] na decyzję Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego z dnia [...] lutego 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie

W piśmie z dnia 19 lipca 2014 r. pełnomocnik strony skarżącej kasacyjnie wniósł o rozstrzygnięcie wątpliwości wynikających z treści uzasadnienia powyższego wyroku z dnia 10 stycznia 2014 r., sygn. akt: I OSK 2075/13. W ocenie wnioskodawcy wątpliwości te dotyczą zawartego na stronie 25 uzasadnienia wyroku stwierdzenia, że: "Informacja publiczna o tym, kiedy, w jakim trybie, w jakiej ilości oraz za jaką kwotę zostały zakupione przez Sąd Najwyższy od Wydawnictwa [...], uprawnienia do korzystania z programu [...] nie jest objęta żadną tajemnicą ustawowo chronioną", a ich usunięcie wymaga odpowiedzi na pytania:

- czy informacje, których dotyczy pytanie: "Kiedy, w jakim trybie, w jakiej ilości oraz za jaką kwotę zostały zakupione przez Sąd Najwyższy od Wydawnictwa [...], uprawnienia do korzystania z programu [...]?" mogą stanowić tajemnicę pracowniczą w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (Dz.U. z 2013 r., poz. 269) w związku z art. 1 ust. 1 pkt 3a tej ustawy, a także art. 100 § 2 pkt 4 kodeksu pracy w związku z art. 8 § 2 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym (Dz.U. z 2013 r., poz. 499 ze zm.);

- czy wykluczenie w wyroku NSA z dnia 10 stycznia 2014 r., sygn. akt: I OSK 2075/13, możliwości objęcia mocą art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.) informacji znajdujących się w posiadaniu pracowników Sądu Najwyższego, jakie pozwalają na udzielenie odpowiedzi na pytanie: "Kiedy, w jakim trybie, w jakiej ilości oraz za jaką kwotę zostały zakupione przez Sąd Najwyższy od Wydawnictwa [...], uprawnienia do korzystania z programu [...]?" przy jednoczesnym braku stwierdzenia, że te informacje nie mogą również być takimi, które ci pracownicy mogliby być zobowiązani chronić z mocy uregulowań zawartych w innych ustawach niż wskazane w art. art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej, zważywszy na treść art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (Dz.U. z 2013 r., poz. 269) w związku z art. 1 ust. 1 pkt 3a tej ustawy, a także art. 100 § 2 pkt 4 kodeksu pracy w związku z art. 8 § 2 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym (Dz.U. z 2013 r., poz. 499 ze zm.), upoważnia sąd administracyjny do zobowiązania tych pracowników do ujawnienia takich informacji "każdemu" w rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej z zastosowaniem jej unormowań.

Wątpliwości wnioskodawcy dotyczą również zawartego na przełomie 21 i 22 strony uzasadnienia wyroku stwierdzenia: "Tymczasem chociażby poprawność samej kwalifikacji przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego wniosku o udostępnienie informacji publicznej jest w sprawie niewyjaśniona, a ocena czy wnioskowana do udzielenia informacja publiczna ma charakter informacji prostej czy przetworzonej powinna mieć miejsce zaraz po przyjęciu, że wnioskowana do udzielenia informacja jest informacją publiczną. Brak obligatoryjnego elementu uzasadnienia powoduje, że w tym zakresie wymyka się ono spod kontroli instancyjnej", które w ocenie wnioskodawcy nie daje odpowiedzi na pytania, czy stwierdzenie to upoważnia lub zobowiązuje Sąd pierwszej instancji do:

- ponownego uchylenia objętych skargą decyzji Pierwszego Prezesa SN ze wskazaniem na obowiązek dokonania przez ten organ kwalifikacji danego wniosku Fundacji [...] jako odnoszącego się do informacji uznanych wcześniejszymi orzeczeniami sądów administracyjnych za publiczne, przez wyjaśnienie charakteru tych informacji jako informacji prostych lub przetworzonych z punktu widzenia uregulowań zawartych w art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, czy

- do ponownego uchylenia objętych skargą decyzji Pierwszego Prezesa SN w połączeniu z dokonaniem bezpośrednio przez Sąd pierwszej instancji własnej oceny charakteru informacji uznanych wcześniejszymi orzeczeniami sądów administracyjnych za publiczne jako informacji prostych lub przetworzonych z punktu widzenia uregulowań zawartych w art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej i z przedstawieniem takiej własnej oceny w ramach wskazań co do dalszego postępowania przed Pierwszym Prezesem Sądu Najwyższego, a więc w sposób dopuszczający lub wykluczający możliwość powołania się w ponownym postępowaniu przed Pierwszym Prezesem SN na art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 158 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.: Dz.U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.), Sąd, który wydał wyrok, rozstrzyga postanowieniem wątpliwości co do jego treści. Postanowienie w tym przedmiocie sąd może wydać na posiedzeniu niejawnym.

Wskazać należy, że konieczność wykładni konkretnego rozstrzygnięcia zachodzi wtedy, gdy treść jest sformułowana w sposób niejasny, a więc taki, który może budzić wątpliwości co do samego rozstrzygnięcia, zakresu powagi rzeczy osądzonej, a także sposobu wykonania wyroku. Dodać należy, że wykładnia może odnosić się do rozstrzygnięcia, jak i do uzasadnienia wyroku.

Uwzględnienie wniosku o rozstrzygnięcie wątpliwości, co do treści wyroku może nastąpić jedynie wówczas, gdy istnieje rzeczywista wątpliwość, co do stanowiska sądu zawarta w rozstrzygnięciu lub uzasadnieniu. Wątpliwości, co do uzasadnienia orzeczenia mogą być wyjaśnione w trybie art. 158 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi jedynie wówczas, gdy jest to niezbędne do dokonania prawidłowej interpretacji sentencji orzeczenia. Za takie wątpliwości nie mogą być uznane odpowiedzi na pytania skierowane do sądu w związku z koniecznością merytorycznego załatwienia sprawy (zob. postanowienie NSA z dnia 10 lutego 2012 r., I OZ 78/12; postanowienie NSA z dnia 21 listopada 2012 r., I GSK 111/12 - obydwa dostępne w Internecie pod adresem http://orzeczenia.nsa.gov.pl; postanowienie NSA z dnia 5 marca 2014 r., II GSK 1310/12, LEX nr 1450632; postanowienie NSA z dnia 19 marca 2014 r., II OW 67/13, LEX nr 1447283). Instytucja wyjaśniania wątpliwości, co do treści wyroku nie służy zwłaszcza udzielaniu odpowiedzi na pytania dotyczące konsekwencji procesowych wyroków (zob. postanowienie NSA z dnia 21 listopada 2012 r., I GSK 111/12, LEX nr 1243869). Należy również podkreślić, że obiektywne wątpliwości co do treści uzasadnienia wyroku mogą być wiązane ze stanowiskiem sądu w stanie prawnym i faktycznym konkretnej sprawy i dotyczyć kwestii będących przedmiotem analizy sądu. W ramach rozstrzygania wątpliwości, co do treści wyroku nie mieści się wyrażanie stanowiska dotyczącego przepisów, które nie były w sprawie analizowane.

W tej sprawie zarówno sentencja kwestionowanego wyroku, jak i jego uzasadnienie są sformułowane w sposób jasny i niebudzący wątpliwości.

Wyrażone przez Naczelny Sąd Administracyjny w uzasadnieniu wyroku z dnia 10 stycznia 2014 r., sygn. akt: I OSK 2075/13 stanowisko, zgodnie z którym: "Informacja publiczna o tym, kiedy, w jakim trybie, w jakiej ilości oraz za jaką kwotę zostały zakupione przez Sąd Najwyższy od Wydawnictwa [...], uprawnienia do korzystania z programu [...] nie jest objęta żadną tajemnicą ustawowo chronioną" zostało zaprezentowane po dokonaniu przez Sąd wykładni pojęcia "tajemnicy ustawowo chronionej" użytego w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej, a jego pełne brzmienie obejmuje stwierdzenie: "Na ochronę tajemnicy ustawowej nie wskazano natomiast w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t. jedn.: Dz.U. z 2013 r., poz. 330 z późn. zm.). Informacja publiczna o tym, kiedy, w jakim trybie, w jakiej ilości oraz za jaką kwotę zostały zakupione przez Sąd Najwyższy od Wydawnictwa [...], uprawnienia do korzystania z programu [...] nie jest objęta żadną tajemnicą ustawowo chronioną. W konsekwencji trafne jest stanowisko Sądu pierwszej instancji o braku podstaw do udostępnienia tej informacji". Prezentując to stanowisko w granicach oceny trafności zarzutu błędnej wykładni art. 1 ust. 2, art. 5 ust. 1, art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.) w związku art. 10 ust. 1 i art. 71 ust. 1 i art. 75 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223 ze zm., obecnie Dz. U. z 2013 r., poz. 330 ze zm.) i art. 34 ust. 1 pkt 8 i pkt 11 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 ze zm.) Naczelny Sąd Administracyjny nie dokonywał wykładni art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (Dz.U. z 2013 r., poz. 269) w związku z art. 1 ust. 1 pkt 3a tej ustawy, a także art. 100 § 2 pkt 4 kodeksu pracy w związku z art. 8 § 2 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym (Dz.U. z 2013 r., poz. 499 ze zm.), a tym bardziej nie wypowiadał się w kwestii poprawności stosowania tych przepisów w niniejszej sprawie. Wynika to również z treści wyżej zaprezentowanego stanowiska. Brak, zatem podstaw do przyjęcia, że na tle uzasadnienia wyroku mogą istnieć obiektywne wątpliwości co do stanowiska Naczelnego Sądu Administracyjnego w zakresie kwalifikowania informacji objętych pytaniem: "Kiedy, w jakim trybie, w jakiej ilości oraz za jaką kwotę zostały zakupione przez Sąd Najwyższy od Wydawnictwa [...], uprawnienia do korzystania z programu [...]?" jako informacji objętych tajemnicą ustawowo chronioną przepisami innymi niż analizowanymi w granicach podstaw kasacyjnych. W ramach kompetencji wynikającej z art. 158 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, nie jest tym bardziej dopuszczalne wyrażanie przez Sąd stanowiska, co do sposobu rozstrzygnięcia sprawy w toku dalszego postępowania, zwłaszcza w oparciu o przepisy, które nie były analizowane przez Naczelny Sąd Administracyjny.

Jasne jest również stanowisko Sądu, zgodnie, z którym "Tymczasem chociażby poprawność samej kwalifikacji przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego wniosku o udostępnienie informacji publicznej jest w sprawie niewyjaśniona, a ocena czy wnioskowana do udzielenia informacja publiczna ma charakter informacji prostej czy przetworzonej powinna mieć miejsce zaraz po przyjęciu, że wnioskowana do udzielenia informacja jest informacją publiczną. Brak obligatoryjnego elementu uzasadnienia powoduje, że w tym zakresie wymyka się ono spod kontroli instancyjnej". Stanowisko to wyrażone w odpowiedzi na zarzut naruszenia art. 141 § 4 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi dotyczyło poprawności uzasadnienia wyroku Sądu pierwszej instancji, jest czytelne i było wynikiem stwierdzenia przez Naczelny Sąd Administracyjny, że uzasadnienie wyroku Sądu pierwszej instancji nie zawierało żadnych wskazań, co do dalszego postępowania. Naczelny Sąd Administracyjny w ramach rozpatrywania powyższego zarzutu koncentrując się na sposobie formułowania uzasadnienia wyroku i jego elementów nie wskazywał na sposób korzystania przez Sąd pierwszej instancji z kompetencji w fazie orzekania w toku dalszego postępowania, a zatem na tle stanowiska NSA nie mogły powstać obiektywne wątpliwości, co do zakresu związania Sądu pierwszej instancji.

Z tych powodów na podstawie art. 158 w związku z art. 193 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi należało odmówić dokonania wykładni wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 stycznia 2014 r., sygn. akt: I OSK 2075/13