Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Lidia Serwiniowska Sędziowie Sędzia NSA Henryk Ożóg Sędzia NSA Julia Szczygielska (spr.) Protokolant st. sekretarz sądowy Dorota Hurman po rozpoznaniu w Wydziale IV na rozprawie w dniu 11 lipca 2017 r. sprawy z wniosku K. K. o wymierzenie Kancelarii Zarządzania Wierzytelnościami [...] Sp. z o.o z siedzibą we W. grzywny za nieprzekazanie Sądowi skargi wraz z aktami sprawy i odpowiedzią na skargę postanawia: I. wymierzyć Kancelarii Zarządzania Wierzytelnościami [...] Sp. z o.o. z siedzibą we W. grzywnę w wysokości 300 (słownie: trzysta) złotych; II. zasądzić od Kancelarii Zarządzania Wierzytelnościami [...] Sp. z o.o. z siedzibą we W. na rzecz skarżącej K. K. kwotę 100 (słownie: sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Wnioskiem z dnia 13 sierpnia 2015 r. przesłanym na adres e-mail: [...] K. K. (zwana dalej wnioskodawczynią, stroną lub skarżącą) wystąpiła do "[...]" o udostępnienie informacji publicznej w zakresie wszystkich umów realizowanych ze środków publicznych zawartych przez spółkę od chwili powstania do dnia 13 sierpnia 2015 r.

Następnie w dniu 6 lutego 2016 r. wnioskodawczyni wystąpiła na adres e-mail: [...] z żądaniem o analogicznej treści, doprecyzowując jedynie formę oczekiwanych danych publicznych.

W dniu 22 lutego 2016 r. strona wniosła skargę na bezczynność "[...]" z siedzibą we W., przy ul. [...]w zakresie udostępnienia informacji publicznej. Przesyłka została doręczona Kancelarii w dniu 25 lutego 2016 r.

Wnioskiem z dnia 14 marca 2016 r. skarżąca wniosła o wymierzenie "[...]" z siedzibą we W., przy ul. [...] grzywny za nieprzekazanie sądowi skargi wraz z aktami sprawy i odpowiedzią na skargę oraz zasądzenie zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych.

Postanowieniem z dnia 22 lipca 2016 r., sygn. akt IV SO/Wr 11/16 Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu wymierzył "[...]" z siedzibą we W. grzywnę w kwocie 200 złotych oraz zasądził na rzecz skarżącej kwotę 100 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

W dniu 1 lipca 2016 r. wpłynęła do tutejszego Sądu odpowiedź [...] sp. z o.o. na wniosek o wymierzenie grzywny, w którym zakwestionowano status spółki jako podmiotu zobowiązanego do udostępniania informacji publicznych, a tym samym i możliwość procedowania w zakresie wymierzenia jej grzywny za nieprzekazanie skargi wniesionej w tej kategorii spraw.

Zażalenie na powyższe orzeczenie wniosła [...] sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu podnosząc m.in., że nie zostało ono skierowane do niej, lecz do [...], a wątpliwe jest czy taki podmiot istnieje i ma zdolność sądową.

Naczelny Sąd Administracyjny, postanowieniem z dnia 15 grudnia 2016 r., sygn. uchylił zaskarżone postanowienie sądu pierwszej instancji i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.

W uzasadnieniu NSA wskazał, że rolą sądu administracyjnego rozpoznającego wniosek o wymierzenie grzywny za nieprzekazanie skargi jest przede wszystkim ustalenie, jaki podmiot dopuścił się naruszenia przepisów postępowania statuujących ten obowiązek. Okoliczność ta pozwala bowiem ocenić zasadność jej wymierzenia właściwemu podmiotowi. W niniejszej sprawie nie wyjaśnione zostało jednak, czy [...] z siedzibą we W. i [...] sp. z o.o. z siedzibą we W. to dwa różne podmioty, czy też skarżąca użyła jedynie nazwy potocznej [...] sp. z o.o. i w rzeczywistości jej wniosek dotyczył wymierzenia grzywny temu właśnie podmiotowi.

W toku ponownie toczącego się postępowania przed tutejszym Sądem wnioskodawczyni – w piśmie z dnia 17 stycznia 2017 r. – oświadczyła, że żądanie wymierzenia grzywny było skierowane przeciwko [...] sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu. Posługiwanie się natomiast nazwą "[...]" bez określenia formy prawno-organizacyjnej podyktowane było faktem, że spółka występuje pod taką nazwą na swojej stronie internetowej oraz w umowie zawartej z Gminą L..

Skarżąca dodała również, że skarga na bezczynność została przez nią nadana na adres siedziby Kancelarii podany na stronie internetowej, który jest tożsamy z adresem siedziby spółki wynikającym z Krajowego Rejestru Sądowego. Zarówno zatem [...], jak i [...] sp. z o.o. to te same podmioty.

Na rozprawie przeprowadzonej w dniu 11 maja 2017 r. pełnomocnik [...] sp. z o.o. podtrzymał stanowisko zawarte w odpowiedzi na wniosek. Podniósł ponadto, że skoro skarga została skierowana do [...], to [...] sp. z o.o. nie była jej adresatem i nie pozostaje w bezczynności w jej przekazaniu.

Oświadczył również, że według jego wiedzy nie istnieje podmiot o nazwie [...], a M. S., który na kopii przedłożonej przez skarżącą umowy w sprawie opróżnienia lokali Gminy L. występuje jako prezes zarządu – reprezentant [...] sp. z o.o., jest członkiem zarządu [...] sp. z o.o. z siedzibą we W..

Wobec braku wiedzy pełnomocnika spółki, czy wcześniej funkcjonowała ona pod nazwą [...] sp. z o.o. został on zobowiązany przez Sąd do wyjaśnienia w terminie 14 dni ewentualnych relacji łączących te dwa podmioty, w szczególności do wskazania czy w historii spółki występuje podmiot o nazwie [...] sp. z o.o., jak i oświadczenia, czy wcześniej spółka posługiwała się inną nazwą, a jeśli tak to jaką.

Mimo upływu wyznaczonego terminu pełnomocnik spółki nie przedłożył jakichkolwiek wyjaśnień w powyższej kwestii.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje:

Zgodnie z art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity: Dz. U. z 2016 r., poz. 718 ze zm., zwanej dalej p.p.s.a.), skargę do sądu administracyjnego wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi. Stosownie zaś do treści § 2 tegoż przepisu – organ przekazuje skargę sądowi wraz z aktami sprawy i odpowiedzią na skargę w terminie trzydziestu dni od dnia jej wniesienia.

Mając na uwadze, że przedmiotem niniejszej sprawy jest dostęp do informacji publicznej, należało wziąć pod uwagę treść art. 21 pkt 1 u.d.i.p., będącego przepisem szczególnym w odniesieniu do ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Zgodnie z tym przepisem, przekazanie sądowi akt i odpowiedzi na skargę w sprawach z zakresu udostępniania informacji publicznych następuje w terminie 15 dni od dnia otrzymania przez organ skargi.

Powyższa regulacja oznacza, że obowiązek przekazania skargi przez każdy podmiot, do którego ona wpłynęła istnieje niezależnie od tego, czy uznaje on, że skarga nie należy do kognicji sądu administracyjnego, czy też stwierdzi, że w istocie nie jest organem administracji publicznej, podmiotem zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej, czy dysponentem żądanych informacji, bądź też uzna, że wnioskowane dane nie stanowią informacji publicznej. Już samo żądanie nadania skardze określonego biegu obliguje ten podmiot do uczynienia mu zadość. Dopiero Sąd w toku postępowania zainicjowanego skargą zobowiązany jest dokonać oceny żądania i ustalić, czy skarga mieści się w zakresie właściwości sądów administracyjnych, czy żądane informacje były informacją publiczną oraz czy adresat wniosku o udzielenie tych informacji zobowiązany był do rozpoznania wniosku stosownie do przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej. Zatem nawet trafne przekonanie, że skarga nie jest zasadna, nie zwalnia jakiegokolwiek podmiotu od obowiązku przekazania tej skargi wraz z odpowiedzią do sądu administracyjnego. Bowiem to wyłącznie Sąd jest władny do dokonania oceny skargi tak pod względem formalnym jak i merytorycznym, a organ nie może go w tym zastępować, nawet pozostając w uzasadnionym przekonaniu o niedopuszczalności skargi (por. postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego: z dnia 20 września 2011 r., sygn. akt II OZ 799/11; z dnia 30 czerwca 2010 r. sygn. akt I OZ 495/10; z dnia 11 stycznia 2011 r. sygn. akt I OZ 996/10; z dnia 15 czerwca 2011 r. sygn. akt I OZ 410/11).

W związku z wprowadzeniem pośredniego trybu wnoszenia skarg do wojewódzkich sądów administracyjnych ustawodawca przewidział w procedurze sądowoadministracyjnej instytucję mającą na celu zdyscyplinowanie organów uchylających się od obowiązku przekazania skargi. W takim przypadku, na mocy art. 55 § 1 p.p.s.a., sąd na wniosek skarżącego może orzec o wymierzeniu organowi grzywny w wysokości określonej w art. 154 § 6 p.p.s.a.

Postępowanie o wymierzenie grzywny w trybie art. 55 §1 p.p.s.a. jest odrębnym postępowaniem sądowym, wszczynanym na wniosek strony skarżącej w przypadku niewywiązania się przez organ z obowiązku przesłania do sądu skargi wraz z aktami administracyjnymi i odpowiedzią na skargę.

Przewidziana w art. 55 § 1 p.p.s.a. instytucja wymierzenia grzywny ma na celu przede wszystkim wyegzekwowanie od organu wypełnienie przezeń obowiązków procesowych, o jakich mowa w art. 54 § 2 p.p.s.a. Obok funkcji dyscyplinującej polegającej na przymuszeniu organu do przesłania skargi, odpowiedzi na skargę oraz akt sprawy, grzywna pełni także funkcję represyjną. Jest ona uzasadniona potrzebą ochrony konstytucyjnego prawa do rozpoznania sprawy sądowej bez nieuzasadnionej zwłoki, o którym mowa w art. 45 ust. 1 Konstytucji RP, a którego realizacja napotyka przeszkodę w razie niedopełnienia przez organ obowiązków wynikających z art. 54 § 2 p.p.s.a. (por. uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 listopada 2009 r., sygn. akt II GPS 3/09). Instytucja wymierzenia grzywny z art. 55 § 1 p.p.s.a. pełni też funkcję prewencyjną, bowiem ukaranie organu służy także zapobieganiu naruszenia prawa w przyszłości.

Przechodząc do okoliczności faktycznych niniejszej sprawy, na wstępie należy odnieść się do kwestii legitymacji biernej spółki występującej w sporze jako podmiot zobowiązany do przekazania skargi. Jest to o tyle istotne, że uprzednio wydane postanowienie w przedmiocie wymierzenia grzywny zostało właśnie z tej przyczyny uchylone, a wojewódzki sąd administracyjny zobowiązany został na mocy postanowienia NSA z dnia 15 grudnia 2016 r., sygn. akt I OZ 1871/16 do poczynienia w tym zakresie czynności wyjaśniających.

W ich wyniku ustalono, że podmiotem, który otrzymał wniesioną przez wnioskodawczynię skargę na bezczynność i zobligowany był od jej przekazania tutejszemu Sądowi była [...] sp. z o.o. z siedzibą we W..

Powyższe stwierdzenie uzasadnione jest po pierwsze faktem, że skarżąca w toku całego postępowania przedsądowego prowadziła korespondencję ze wskazaną spółką. Wniosek o udostępnienie informacji publicznej został bowiem skierowany na adres e-mailowy spółki figurujący w powszechnych bazach danych na temat podmiotów gospodarczych, podany na jej stronie internetowej oraz figurujący w Krajowym Rejestrze Sądowym. Skarżąca w przesłanej wiadomości powołała się na formę prawną spółki, jej skróconą nazwę ("[...]") oraz prezesa jej zarządu ("M.S.").

Również skarga na bezczynność wniesiona została na adres siedziby spółki [...] przy ul. [...] we W., wynikający z dostępnych danych internetowych, w tym przede wszystkim z Krajowego Rejestru Sądowego. Poza sporem pozostaje również, że skarga ta została przez spółkę odebrana i przeanalizowana, co wynika nie tylko ze zwrotnego potwierdzenia jej podjęcia, ale również z udzielonej odpowiedzi na wniosek inicjujący postępowanie w niniejszej sprawie.

Skarżąca mimo, że powołała się w niej na nazwę "[...]", w uzasadnieniu używała konsekwentnie sformułowania "spółka". Na etapie postępowania sądowego strona wyjaśniła, że dotychczas posługiwała się potocznie używaną nazwą spółki, która znajdowały się na jej stronie internetowej. Niemniej jednak jej intencją było uzyskanie informacji publicznej od [...] sp. z o.o., w stosunku do której wniosła również skargę na bezczynność, a następnie wniosek o wymierzenie grzywny.

W ustaleniu podmiotu odpowiedzialnego za przekazanie skargi istotne okazały się również dokumenty przedłożone przez stronę, z których wprost wynikało, że podmiotem występującym w obrocie prawnym była [...] sp. z o.o., będąca m.in. stroną umowy na opróżnianie lokali Gminy L.. Z postanowień tej umowy wynikały dwa istotne fakty również dla niniejszej sprawy. Po pierwsze podany numer KRS był identyczny z numerem spółki [...], pod drugie zaś osobą reprezentującą Kancelarię był M.S. występujących w charakterze jej prezesa zarządu (k.83-88 akt sądowych).

W związku z powyższymi okolicznościami należało uznać, że podmiotem do którego wpłynęła skarga i który był zobowiązany do jej przekazania w terminie 15 dni do sądu administracyjnego wraz z aktami sprawy i odpowiedzią, była właśnie spółka działająca pod firmą [...] sp. z o.o. z siedzibą we W. przy ul. [...].

Na podstawie ustalonego stanu faktycznego nie ulega wątpliwości, że spółka uchybiła obowiązkowi, o którym mowa w art. 21 pkt 1 u.d.i.p. Skoro bowiem skargę na bezczynność w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej spółka otrzymała w dniu 25 lutego 2016 r., winna była ją przekazać najpóźniej do dnia 11 marca 2016 r.

Nie dość jednak, że we wskazanym terminie podmiot, do którego została skierowana skarga nie przekazał jej do sądu administracyjnego, to obowiązek ten nie został dotychczas w ogóle wykonany, gdyż do dnia rozpoznania przedmiotowego wniosku, oryginał skargi strony skarżącej nie wpłynął do tutejszego Sądu.

Zaprezentowana przez spółkę argumentacja, że nie jest ona podmiotem zobowiązanym do udostępnienia informacji publicznej w rozumieniu art. 4 ust. 1 i 2 u.d.i.p., dlatego też nie miała obowiązku przekazania wniesionej skargi, nie była w niniejszej sprawie uzasadniona.

Stwierdzenie istnienia obowiązku udostępnienia informacji publicznej ciążącego na danym podmiocie – jak już zostało to wskazane – może być dokonane wyłącznie przez sąd administracyjny w ramach prowadzonego przed nim postępowania ze skargi na działalność danego podmiotu, bądź też jego bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania. Oznacza to, że spółka nie mogła samodzielnie ocenić, czy jest zobowiązana do udostępnienia informacji publicznej na wniosek skarżącej, skoro jedynym organem uprawnionym do kontroli postępowania prowadzonego w tym przedmiocie jest – na podstawie art. 21 u.d.i.p. – sąd administracyjny. Skoro zaś jej status na gruncie ustawy o dostępie do informacji publicznej nie był przesądzony, to miała ona obowiązek przekazania wniesionej przez stronę skargi w terminie 15 dni od dnia jej otrzymania.

Podkreślić należy, że przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie nie jest kwestia oceny zasadności skargi, także z podmiotowego punktu widzenia. Przedmiotem kontroli w niniejszej sprawie jest tylko i wyłącznie prawidłowość wykonania przez spółkę ustawowych obowiązków związanych z przekazaniem skargi dotyczącej udostępnienia informacji publicznej oraz zasadność zastosowania sankcji za ewentualne niewykonanie lub nienależyte wykonanie tych obowiązków.

Zdaniem Sądu, w rozpoznawanej sprawie zaistniały przesłanki do wymierzenia spółce grzywny, gdyż nie wywiązała się ona z obowiązku przekazania skargi wraz z odpowiedzią i aktami sprawy w terminie wynikającym z art. 21 ust. 1 u.d.i.p.

Zgodnie z art. 55 § 1 w zw. z art. 154 § 6 p.p.s.a., grzywna może zostać wymierzona do wysokości dziesięciokrotnego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie odrębnych przepisów. Jak wynika z obwieszczenia Prezesa GUS z dnia 16 lutego 2017 r., opublikowanego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej Monitor Polski z dnia 20 lutego 2017 r. pod pozycją 208, przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w 2016 r. wyniosło 3536,87 złotych. Wobec tego maksymalna wysokość grzywny kształtuje się na poziomie 35368,70 złotych. Zauważyć przy tym należy, że ustawodawca nie przewidział jej dolnej granicy oraz nie określił dyrektyw jej wymierzania, pozostawiając decyzję w tym zakresie sądowi.

W niniejszej sprawie na wysokość wymierzonej grzywny w kwocie 300 złotych miał wpływ znaczny okres zwłoki w przekazaniu skargi oraz okoliczność, że skarga do dnia wydania niniejszego postanowienia nie została jeszcze przesłana do tutejszego Sądu.

Podmiot zobowiązany do przekazania skargi winien wziąć pod uwagę również i tę okoliczność, że wymierzenie grzywny uzależnione jest od pozostawania w zwłoce w realizacji obowiązku wynikającego z art. 21 pkt 1 u.d.i.p. oraz istnienia stosownego wniosku strony skarżącej. Oznacza to, że w przypadku niezastosowania się do nakazu przekazania skargi do sądu wraz z aktami sprawy i odpowiedzią na skargę, grzywna może zostać wymierzona ponownie, aż do osiągnięcia swojego celu (por. postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z 6 sierpnia 2014 r., sygn. akt II SA/Go 7/14).

Mając na uwadze powyższe okoliczności faktyczne prowadzące do wniosku, że żądanie wnioskodawczyni okazało się uzasadnione, sąd orzekł jak w punkcie I sentencji niniejszego postanowienia, mając za podstawę art. 55 § 1 w zw. z art. 154 § 6 p.p.s.a.

Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zawarte w punkcie II sentencji wynika z art. 200 w zw. z art. 64 § 3 p.p.s.a.

-----------------------

7