drukuj    zapisz    Powrót do listy

621 Sprawy mieszkaniowe, w tym dodatki mieszkaniowe, , Samorządowe Kolegium Odwoławcze,  , II SA/Łd 1233/02 - Wyrok WSA w Łodzi z 2004-07-21, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Łd 1233/02 - Wyrok WSA w Łodzi

Data orzeczenia
2004-07-21 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2002-08-08
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi
Sędziowie
Krzysztof Szczygielski /przewodniczący sprawozdawca/
Monika Krzyżaniak
Teresa Rutkowska
Symbol z opisem
621 Sprawy mieszkaniowe, w tym dodatki mieszkaniowe
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi Wydział III w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Krzysztof Szczygielski (spr.), Sędziowie NSA Teresa Rutkowska, p.o. Sędziego WSA Monika Krzyżaniak, Protokolant asystent sędziego Żywilla Krac, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 lipca 2004 r. sprawy ze skargi E. A. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. z dnia [...] Nr [...] w przedmiocie zwrotu nianależnie pobranych kwot z tytułu dodatku mieszkaniowego 1/ stwierdza nieważność zaskarżonej decyzji i poprzedzającej ją decyzji /bez numeru/ Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w K. z dnia [...], 2/ orzeka, że do czasu uprawomocnienia się wyroku zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w K. przyznał E. A. dodatek mieszkaniowy od 1 sierpnia 1999 r. na okres 6 miesięcy (decyzja znak [...] ).

Postanowieniem z dnia [...] wydanym na podstawie art.145 § 1 ust.1 i art.149 § 1 kpa Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w K. wznowił postępowanie w sprawie przyznania dodatku mieszkaniowego E. A. decyzją z dnia [...].

Następnie decyzją z dnia [...] uchylił decyzję z dnia [...] i odmówił przyznania dodatku mieszkaniowego E. A.

Kolejną decyzją /bez numeru/ wydaną [...] na podstawie art.7 ust.9 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych /Dz.U Nr 71, poz.734/ zobowiązał E. A. do zwrotu nienależnie pobranych kwot - łącznie 973 zł, z tytułu dodatku mieszkaniowego przyznanego decyzją z dnia [...] znak [...].

W uzasadnieniu decyzji wyjaśnił, że pani E. A. nie zamieszkiwała w okresie od 15 października 1998 r. do 30 września 1999 roku w lokalu, na który przyznano jej dodatek mieszkaniowy.

Lokal ten wynajmowała osobom trzecim, czerpiąc dochody z wynajmu. Pobrała nienależnie dodatek mieszkaniowy za cztery miesiące - od sierpnia do listopada 19999 r. Wypłata pozostałej części dodatku została wstrzymana /za miesiące grudzień 1999 r. i styczeń 2000 r./.

Kwota pobrana nienależnie wynosiła 458,56 zł, a pomnożona przez dwa 973,12 zł.

E. A. odwołała się od decyzji z dnia [...] do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. wyjaśniając, że nie posiada żadnego źródła dochodu.

Stwierdziła ponadto, że osoby, które przebywały w jej mieszkaniu wyprowadziły się 27 września 1998 r. W miesiącach październiku i listopadzie mieszkała sama, a zatem za ten okres dodatek powinien jej przysługiwać.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w S. decyzją nr [...] wydaną dnia [...] utrzymało w mocy decyzję Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w K. /działającego z upoważnienia Rady Miasta K. / z dnia [...] Orzeczenie organu mieszkaniowego zapadło w oparciu o następujące ustalenia:

Dodatki mieszkaniowe zostały wprowadzone ustawą z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali i dodatkach mieszkaniowych /jedn. tekst Dz.U z 1998 r. Nr 120, poz.787 z późn. zm./, która została zastąpiona ustawą z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych /Dz.U Nr 71, poz.734/ obowiązującą od 1 stycznia 2002 r.

Prawo do dodatku mieszkaniowego było i jest nadal uzależnione od spełnienia określonych warunków zawartych w w/w ustawach, a dotyczących: zamieszkiwania w lokalu mieszkalnym, tytułu prawnego do tego lokalu, powierzchni użytkowej zajmowanego lokalu, dochodu gospodarstwa domowego oraz wydatków ponoszonych na zajmowany lokal /art.39 - 43 cyt. ustawy obowiązującej do dnia 31 grudnia 2001 r., obecnie zaś art.2 ust.1 i art.5 ust.1, 3 i 5 oraz art.6 ust.3 i art.16 cyt. ustawy obowiązującej od 1 stycznia 2002 r./.

Organ do spraw dodatków mieszkaniowych wydaje decyzję o przyznaniu lub odmowie przyznania dodatku mieszkaniowego na podstawie obowiązujących przepisów prawa i informacji podanych we wniosku składnym przez osobę ubiegającą się o przyznanie dodatku mieszkaniowego. W przypadku natomiast powzięcia wiadomości, już po wydaniu decyzji przyznającej dodatek, iż dane podane we wniosku są nieprawdziwe organ, który wydał decyzję wznawia postanowieniem postępowanie. Po stwierdzeniu, w wyniku przeprowadzonego ponownie postępowania, iż faktycznie dodatek mieszkaniowy został przyznany na podstawie nieprawdziwych danych podanych przez wnioskodawcę wydaje decyzję, którą uchyla dotychczasową decyzję przyznającą dodatek i jednocześnie odmawia przyznania dodatku mieszkaniowego.

Następnie wydaje decyzję zobowiązującą osobę na rzecz której został niesłusznie przyznany i wypłacony dodatek mieszkaniowy do zwrotu w podwójnej wysokości nienależnie pobranych kwot dodatku mieszkaniowego. Powyższe działanie wynikało z art.43 ust.4 cyt. ustawy o najmie lokali i dodatkach mieszkaniowych, obowiązującej do 31.12.2001 r., obecnie zaś wynika z art.7 ust.9 ustawy o dodatkach mieszkaniowych.

Dodatek mieszkaniowy, który przyznano decyzją z dnia 13.08.1999 r. na okres 6 miesięcy, począwszy od 1 sierpnia 1999 r. w wysokości 121,64 zł miesięcznie został przyznany na podstawie nieprawdziwych danych podanych przez E. A. w deklaracji o dochodach gospodarstwa domowego i wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego. W trakcie dokonywania wypłat dodatku organ administracyjny powziął informację, iż dane podane w w/w dokumentach, na podstawie których został przyznany dodatek są nieprawdziwe. Przeprowadzone wznowione postępowanie potwierdziło powyższe informacje. Wykazało, że w przedmiotowym mieszkaniu, w którym E.A. podała w dokumentach, że zamieszkuje, faktycznie nie przebywała. Lokal wynajęła na podstawie umowy najmu z dnia 14 listopada 1998 r.

Sama zaś zamieszkała na stancji w P.

Tym samym z dniem 15 października 1998 r. utraciła uprawnienie do dodatku mieszkaniowego.

Wydana przez organ I instancji w dniu [...] decyzja zobowiązująca E. A. do zwrotu w podwójnej wysokości nienależnie pobranych kwot dodatku mieszkaniowego za miesiące od sierpnia do listopada 1999 r. w łącznej wysokości 973,12 zł /4 miesiące x 121,64 zł x 2 = 973,12 zł/ uznana została przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze za prawidłową.

Pani E. A. w dniu 5 sierpnia 2002 r. zaskarżyła decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

W uzasadnieniu skargi podniosła, iż decyzja narusza zasady współżycia społecznego i jest niezgodna z przepisami prawa. Wyjaśniła, że obecnie nie pracuje i nie posiada żadnego źródła dochodu. W mieszkaniu przebywała w miesiącach październiku i listopadzie 1999 r. i za ten okres dodatek powinien jej przysługiwać.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w odpowiedzi na skargę wniosło o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

Zgodnie z art.97 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo o ustroju sądów administracyjnych i ustawę - Prawo o postępowaniu przed sadami administracyjnymi /Dz.U z 2002 r. Nr 153, poz.1271 z późn. zm./ sprawy, w których skargi zostały wniesione do Naczelnego Sądu Administracyjnego przed dniem 1 stycznia 2004 r. i postępowanie nie zostało zakończone, podlegają rozpoznaniu przez właściwe wojewódzkie sądy administracyjne na podstawie przepisów ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /p.p.s.a/. W tej sytuacji właściwy do rozpatrzenia skargi wniesionej w niniejszej sprawie jest Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi utworzony z dniem 1 stycznia 2004 r. dla obszaru Województwa Łódzkiego rozporządzeniem Prezydenta RP z dnia 25 kwietnia 2003 r. w sprawie utworzenia wojewódzkich sądów administracyjnych /Dz.U z 2003 r. Nr 52, poz.652/.

Stosownie do treści art.1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych /Dz.U Nr 153, poz.1269/ sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracyjnej pod względem zgodności z prawem.

Kognicja Sądu ograniczona jest do oceny legalności kwestionowanego skargą aktu lub czynności organów administracji publicznej i obejmuje ocenę prawidłowości zastosowania przepisów prawa materialnego i ich wykładni przez organy administracji oraz zgodności z przepisami prawa procesowego regulującymi postępowanie przed sądami administracji publicznej.

Zgodnie z art.145 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. Nr 153, poz.1270/ Sad uwzględniając skargę na decyzję lub postanowienie:

1/ uchyla decyzję lub postanowienie w całości albo w części, jeżeli stwierdzi:

a/ naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy,

b/ naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego,

c/ inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy;

2/ stwierdza nieważność decyzji lub postanowienia w całości lub w części, jeżeli zachodzą przyczyny określone w art.156 kpa lub w innych przepisach

3/ stwierdza wydanie decyzji lub postanowienia z naruszeniem prawa, jeżeli zachodzą przyczyny określone w k.p.a lub w innych przepisach.

Organy administracyjne prawidłowo przyjęły, iż zgodnie z art.39 ust.1 ustawy o najmie lokalu i dodatkach mieszkaniowych z dnia 2 lipca 1994 r. w brzmieniu obowiązującym w dacie wydania decyzji o przyznaniu skarżącej dodatku mieszkaniowego, jak i w myśl art.2 ust.1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. obowiązującej od dnia 1 stycznia 2002 r. ustawy o dodatkach mieszkaniowych, dodatek mieszkaniowy przysługuje osobie rzeczywiście zamieszkującej w lokalu wskazanym we wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego.

Organy trafnie ustaliły także, iż skarżąca podała nieprawdziwą informację o przebywaniu w przedmiotowym lokalu.

Zachodziła zatem wymieniona w art.145 § 1 pkt 5 kpa przesłanka wznowienia postępowania w sprawie zakończonej decyzją ostateczną, a mianowicie wyjście na jaw istotnych dla sprawy okoliczności faktycznych istniejących w dniu wydania decyzji, a nie znanych organowi, który decyzję wydał.

Organ administracyjny zasadnie zatem wznowił postępowanie w sprawie i uchylił na podstawie art.151 § 1 pkt 2 kpa wadliwą decyzję, a następnie odmówił przyznania E. A. dodatku wobec niespełnienia ustawowej przesłanki nabycia prawa do takiego dodatku.

Błędnie natomiast organy obu instancji orzekły w drodze decyzji administracyjnych o obowiązku zwrotu nienależnie pobranych dodatków mieszkaniowych.

Zarówno w myśl art.43 ust.4 ustawy o najmie lokali i dodatkach mieszkaniowych jak i art.7 ust.9 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2002 r. ustawy o dodatkach mieszkaniowych obowiązek zwrotu nienależnie pobranych dodatków mieszkaniowych powstawał i obecnie powstaje bezpośrednio z przepisu prawa i podlega egzekucji administracyjnej wraz z odsetkami i kosztami egzekucyjnymi w trybie postępowania egzekucyjnego w administracji. Regulacja ta wskazuje jednocześnie, że zobowiązanie do zwrotu nienależnie pobranych kwot w podwójnej wysokości powstaje z mocy prawa, gdyż ustawodawca nie przewidział orzekania w tym zakresie w drodze decyzji administracyjnej.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego organy administracyjne rozstrzygają indywidualne sprawy dotyczące między innymi zwrotu nienależnie pobranych kwot tylko wówczas, gdy wynika to z przepisu prawa przewidującego rozstrzygnięcie danej kwestii w trybie decyzji administracyjnej. Brak takiej normy w przepisach ustawy z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych, jak i w obowiązującej w dacie wydania zaskarżonej decyzji ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych daje podstawę do stwierdzenia, iż zaskarżona decyzja oraz decyzja organu I instancji wydane zostały bez podstawy prawnej w rozumieniu art.156 § 1 pkt 2 kpa.

Stanowisko przyjęte w niniejszej sprawie przez Wojewódzki Sąd Administracyjny, dotyczące braku podstawy do wydania przez organy decyzji o zwrocie nienależnie pobranych dodatków mieszkaniowych, wyrażone zostało w wyrokach Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 lutego 2002 r., sygn. akt II SA/Gd 1083/00 (publ.OSP 2003/6/72) i z dnia 10 kwietnia 2002 r., sygn. akt II SA/Gd 1373/00 (publ. LEX nr 76111).

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności Sąd na podstawie art.145 § 1 pkt 2 w zw. z art.135 p.p.s.a stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji i poprzedzającej ją decyzji Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w K. z dnia[...]. Na podstawie art.152 ppsa Sąd orzekł, że do czasu uprawomocnienia się wyroku zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu.



Powered by SoftProdukt