Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Stanisław Gronowski Sędziowie Sędzia WSA Maria Jagielska Sędzia WSA Zbigniew Rudnicki (spr.) Protokolant Michał Syta po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 listopada 2006 r. sprawy ze skargi D. w V., Dania na decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia [...] maja 2006 r. nr [...] w przedmiocie oddalenia sprzeciwu w sprawie unieważnienia prawa ochronnego na znak towarowy oddala skargę

Decyzją Urzędu Patentowego RP z dnia [...] maja 2006 r., Nr [...], wydaną w trybie postępowania spornego, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu [...] maja 2006 r. sprawy o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy CIEPŁA PODŁOGA R-[...], udzielonego na rzecz firmy E. W. N., W. N. Spółka jawna, z siedzibą w W., na skutek sprzeciwu złożonego przez D. z Danii, na podstawie art. 246, art. 247 ust. 2 ustawy dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2003 r. Nr 119 poz. 1117, z późn. zm.) oraz art. 4 ust. l i art. 7 ust l i 2 ustawy z dnia 31 stycznia 1985 r. o znakach towarowych (Dz. U. Nr 5, poz. 17, z późn. zm.) w związku z art. 315 ust. 3 ustawy Prawo własności oddalono złożony sprzeciw.

W uzasadnieniu przypomniano, że w dniu [...] lipca 2005 r. D. z Danii wniosła sprzeciw wobec decyzji Urzędu Patentowego z dnia [...] września 2004 r. o udzieleniu prawa ochronnego na znak towarowy CIEPŁA PODŁOGA R-[...] na rzecz firmy E. W. N., W. N. Spółka jawna, z siedzibą w W.

Znak ten przeznaczony jest do oznaczania towarów w klasie 11, tj. mat grzejnych.

Zdaniem sprzeciwiającej się, prawo ochronne na znak towarowy CIEPŁA PODŁOGA R- [...] zostało udzielone z naruszeniem art. 4 ust l i art. 7 ust. l i 2 ustawy z dnia 31 stycznia 1985 r. o znakach towarowych.

W ocenie sprzeciwiającej się znak CIEPŁA PODŁOGA wskazuje na określony rodzaj podłogi lub innych przedmiotów tego typu leżących na podłodze i jako oznaczenie o charakterze wyłącznie opisowym, informujące jedynie o istotnych cechach towaru (rodzaju podłogi) nie spełnia ustawowych przesłanek do uznania go za znak towarowy w świetle art. 4 ust. l i art. 7 ust. l i 2 ustawy o znakach towarowych. Zdaniem sprzeciwiającej się, zawłaszczenie oznaczenia CIEPŁA PODŁOGA przez jedną osobę powoduje istotne i nieuzasadnione ograniczenia dla innych uczestników rynku, posługujących się tym oznaczeniem od lat w obrocie gospodarczym do przekazywania informacji o cechach produkowanego i sprzedawanego towaru, co stanowi naruszenie konstytucyjnej zasady swobody prowadzenia działalności gospodarczej.

Sprzeciwiająca się podniosła także, że wieloletnia obecność na polskim rynku produktu nazwanego CIEPŁA PODŁOGA spowodowała, że oznaczenie to wśród odbiorców tego typu podłóg i mat grzejnych jest powszechnie rozpoznawane jako oznaczenie przekazujące informacje o rodzaju i funkcji podłogi, w tym i innych elementów, takich jak maty grzejne znajdujących się na podłodze. Sprzeciwiająca się podniosła, że ona sama używa oznaczenia CIEPŁA PODŁOGA na polskim rynku od ponad 20 lat do oznaczania własnego produktu w postaci podgrzewanych od spodu podłóg oraz tzw. mat grzejnych. Na dowód powyższego sprzeciwiająca się przedłożyła do akt sprawy kopie prospektów firmy D. ilustrujące używanie przez tę firmę oznaczenia CIEPŁA PODŁOGA oraz dotyczące informacji o samej firmie D., a także wydruki z bazy internetowej [...] hasła CIEPŁA PODŁOGA.

Uprawniona z prawa ochronnego na znak towarowy CIEPŁA PODŁOGA uznała sprzeciw za bezzasadny podnosząc, że sporny znak towarowy jest znakiem słowno - graficznym o oryginalnej grafice, jak również przeznaczony jest do oznaczania wyłącznie mat grzejnych. Zdaniem uprawnionej, podłoga i mata grzejna są towarami innego rodzaju, dlatego też twierdzenie sprzeciwiającej się o braku wyróżniającego charakteru spornego znaku towarowego w odniesieniu do mat grzejnych jest nieuprawnione. Uprawniona podniosła także, że dowody złożone w niniejszej sprawie przez sprzeciwiającą się są chybione, gdyż nie dotyczą mat grzejnych, do oznaczania których przeznaczony jest sporny znak towarowy wyróżniający się w odniesieniu do tego towaru nie tylko elementem słownym lecz również grafiką.

Na rozprawie w Urzędzie Patentowym firma D. podtrzymała sprzeciw wobec decyzji Urzędu Patentowego o udzieleniu prawa ochronnego na znak towarowy CIEPŁA PODŁOGA R-[...] podnosząc, że znak ten w swojej nazwie/brzmieniu zawiera elementy, które wskazują na rodzaj towaru i jako taki jest oznaczeniem wyłącznie opisowym, które informuje o cechach towaru, czyli rodzaju podłogi. Zdaniem wnoszącej sprzeciw fakt zarejestrowania tego znaku dla mat grzejnych, czyli przedmiotów lub elementów leżących lub związanych z podłogą, nie może stanowić argumentu, że podłoga i mata stanowią różne towary, ponieważ wnosząca sprzeciw stosuje maty grzejne jako główny element, który umieszcza pod podłogą, tworząc tym samym rodzaj podłogi nazwany właśnie "ciepła podłoga". Pełnomocnik wnoszącej sprzeciw podniósł także, że stosuje ona na polskim rynku oznaczenie CIEPŁA PODŁOGA do informacji o swoich produktach od 20 lat, przez co oznaczenie to stało się powszechnie znane i jest stosowane do określania "ciepłych podłóg", których głównym elementem powodującym ten efekt są maty grzejne. Na dowód powyższego pełnomocnik wnoszącej sprzeciw przedłożył do akt sprawy:

- ulotkę reklamową D. dotyczącą mat grzejnych [...] wraz z pismem wnoszącej sprzeciw z dnia [...] stycznia 2005 r. skierowanym do P. Sp. z o.o.,

kserokopie oferty handlowej D. z [...] kwietnia 1999 r. i [...] kwietnia 1999 r.

Wnosząca sprzeciw argumentowała także, że udzielenie rejestracji na znak towarowy CIEPŁA PODŁOGA na rzecz uprawnionego powoduje ograniczenia dla innych uczestników rynku, a zwłaszcza wnioskodawcy, w posługiwaniu się tym oznaczeniem, czyli ogranicza swobodę działania różnych firm i uniemożliwia normalne funkcjonowanie rynku.

Uprawniona z prawa ochronnego na znak towarowy CIEPŁA PODŁOGA R-[...] wniosła o oddalenie sprzeciwu podnosząc, że oznaczenie CIEPŁA PODŁOGA nie kojarzy się wprost z matami grzejnymi., do oznaczania których przeznaczony jest sporny znak towarowy. Zwróciła także uwagę, że maty grzejne mogą być przeznaczone do różnych celów, np. ogrzewania sufitu, dachu, itp. Ponadto podkreśliła, że sporny znak towarowy odznacza się oryginalną grafiką, gdzie zastrzeżono również kolory żółty i czarny. Podniosła także, że samo oznaczenie "ciepła podłoga" może być używane przez każdego w sensie opisowym, nie zaś dla oznaczenia mat grzejnych.

Urząd Patentowy RP po rozpatrzeniu materiałów w aktach sprawy i przeprowadzeniu rozprawy zważył, co następuje.

Postępowanie o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy CIEPŁA PODŁOGA R-[...] zostało wszczęte na skutek sprzeciwu uznanego przez uprawnionego z prawa ochronnego na sporny znak towarowy za bezzasadny. Zgodnie z art. 246 ustawy - Prawo własności przemysłowej każdy może wnieść umotywowany sprzeciw wobec prawomocnej decyzji Urzędu Patentowego o udzieleniu prawa ochronnego w ciągu 6 miesięcy od opublikowania w Wiadomościach Urzędu Patentowego informacji o udzieleniu prawa. W świetle wyżej cytowanego przepisu sprzeciw jest powszechnym środkiem prawnym służącym każdej osobie, która nie musi wykazywać interesu prawnego we wszczęciu tego postępowania. Przekazanie sprawy o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy - wszczętej na skutek wniesienia sprzeciwu uznanego przez uprawnionego za bezzasadny – do rozpatrzenia w postępowaniu spornym pozostaje bez wpływu na warunki, jakie musi spełniać podmiot, który zainicjował postępowanie, tzn. nie musi on wykazywać swego interesu prawnego w unieważnieniu prawa ochronnego na znak towarowy.

Zgodnie z art. 315 ust. l i 3 ustawy - Prawo własności przemysłowej, do praw m.in. w zakresie znaków towarowych, istniejących w dniu wejścia w życie ustawy (22 sierpnia 2001 r.) stosuje się przepisy dotychczasowe, o ile przepisy ustawy nie stanowią inaczej. W związku z tym ustawowe warunki wymagane do uzyskania prawa ochronnego na znak towarowy ocenia się według przepisów obowiązujących w dniu zgłoszenia tego znaku do ochrony, o czym stanowi art. 315 ust. 3 powołanej ustawy.

W rozpatrywanej sprawie znak towarowy CIEPŁA PODŁOGA R-[...] został zgłoszony do ochrony w dniu [...] marca 2001 r., tj. w okresie obowiązywania ustawy o znakach towarowych. Zatem przepisy tej ustawy powinny stanowić podstawę prawną oceny zdolności rejestrowej przedmiotowego znaku towarowego.

W rozpatrywanej sprawie wnosząca sprzeciw podniosła, że znak towarowy CIEPŁA PODŁOGA nie spełnia ustawowych warunków wymaganych do uzyskania ochrony określonych w przepisach art. 4 ust. l i art. 7 ust. l i 2 ustawy o znakach towarowych.

W myśl art. 4 ust. l ustawy o znakach towarowych znakiem towarowym w rozumieniu ustawy może być znak nadający się do odróżniania towarów lub usług określonego przedsiębiorstwa od towarów i usług tego samego rodzaju innych przedsiębiorstw.

Zgodnie z art. 7 ust. l ustawy o znakach towarowych jako znak towarowy może być zarejestrowany tylko znak, który ma dostateczne znamiona odróżniające w zwykłych warunkach obrotu gospodarczego.

W świetle zaś art. 7 ust. 2 ustawy o znakach towarowych nie ma dostatecznych znamion odróżniających znak, który stanowi tylko nazwę rodzajową towaru lub informuje jedynie o właściwości, jakości, liczbie, ilości, masie, cenie, przeznaczeniu, sposobie, czasie lub miejscu wytworzenia, składzie, funkcji lub przydatności towaru, bądź inne podobne oznaczenie nie dające wystarczających podstaw odróżniających pochodzenie towarów.

W świetle art. 4 ustawy o znakach towarowych znakiem towarowym może być każde oznaczenie posiadające abstrakcyjną zdolność odróżniającą, przez którą rozumie się zdolność oznaczenia, "jako takiego", bez odniesienia do konkretnych towarów do pełnienia funkcji znaku towarowego.

W doktrynie i orzecznictwie sądów administracyjnych ugruntowane jest stanowisko, że znakiem towarowym może być każde oznaczenie, które spełnia następujące kryteria: zmysłowa postrzegalność, samoistność i jednolitość.

Sporny znak towarowy, na który składa się napis w kolorze żółtym z czarnymi cieniami CIEPŁA PODŁOGA, wykonany czcionką o nazwie "humanist", jest bez wątpienia postrzegalny zmysłowo i wyraźnie odrębny od towaru, który jest nim oznaczony. Znakowi temu nie można także odmówić jednolitości, albowiem posiada konkretną i stałą postać, która pozwala na jego łatwe i szybkie zapamiętanie.

Jak z powyższego wynika sporne oznaczenie spełnia wszystkie wymagania uznania go za znak towarowy w rozumieniu art. 4 ustawy o znakach towarowych, a tym samym nieuzasadnione jest żądanie unieważnienia prawa ochronnego na sporny znak towarowy na podstawie przepisu art. 4 powołanej ustawy.

Opisowy czy ogólnoinformacyjny charakter oznaczenia, na co powołuje się wnosząca sprzeciw, jest to cecha, która nie świadczy o braku abstrakcyjnej zdolności odróżniającej, o której mowa w art. 4 ustawy o znakach towarowych, lecz konkretnej zdolności odróżniającej, o której mowa w art. 7 ustawy (m.in. wyrok NSA z 8 czerwca 2005 r. w sprawie znaku towarowego Supermarket, sygn. akt II GSK 65/05).

Zdolność odróżniająca, o której mowa w art. 7 ustawy o znakach towarowych, to ogół cech oznaczenia pozwalających zindywidualizować dany towar, w stosunku do którego zwrócono się o rejestrację, wśród towarów tego samego rodzaju pochodzących z innych przedsiębiorstw.

Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o znakach towarowych takiej zdolności odróżniającej nie posiadają znaki towarowe, które stanowią tylko nazwę rodzajową towaru lub informują jedynie o właściwości, jakości, liczbie, ilości masie, przeznaczeniu, składzie, sposobie, bądź stanowią inne tego rodzaju oznaczenie, czyli tzw. oznaczenia opisowe.

W świetle ugruntowanego już orzecznictwa europejskiego ze względu na swój opisowy charakter wyłączone są z rejestracji te oznaczenia i wskazówki, które w normalnym użyciu z punktu widzenia docelowego kręgu odbiorców mogą stanowić oznaczenie towarów objętych zgłoszeniem bezpośrednio lub przez wskazanie na jedną z ich znamiennych cech (tak m.in. wyrok ETS z dnia 20 września 2001 r. w sprawie C-383/99 - BABY-DRY). W orzecznictwie europejskim ugruntowane jest także stanowisko, że oznaczenie opisowe to takie, które "umożliwia danemu kręgowi odbiorców ustalenie - w sposób natychmiastowy i bez głębszego namysłu - konkretnego i bezpośredniego związku" z danymi towarami (m.in. wyrok SPI z dnia 31 stycznia 2001 r. w sprawie T-135/99 - CINE ACTION).

Znak towarowy CIEPŁA PODŁOGA składa się z zestawienia dwóch słów, z których każde posiada określone znaczenie. Pierwsze z nich - przymiotnik CIEPŁA posiada dwa znaczenia: mająca temperaturę pośrednią między gorącem a zimnem; zabezpieczająca, chroniąca od zimna, natomiast drugie z nich - rzeczownik PODŁOGA oznacza: zwykle w pomieszczeniu; płaszczyznę poziomą po której się chodzi, na której ustawia się sprzęty wyłożoną np. deskami, klepkami drewnianymi, płytkami z tworzywa sztucznego; także: te deski, płytki itp. (za Słownikiem Języka Polskiego PWN dostępnym na www.spj.pwn.pl). Kombinacja słów CIEPŁA i PODŁOGA tworzy oznaczenie, które przez przeciętnego polskiego konsumenta będzie rozumiane jako podłoga mająca temperaturę pomiędzy gorącem a zimnym lub podłoga zabezpieczająca, chroniąca od zimna. Biorąc pod uwagę treść oznaczenia CIEPŁA PODŁOGA Urząd Patentowy uznał, że nie można go uznać za opisowe w odniesieniu do towarów, do oznaczania których jest przeznaczone, tj. mat grzejnych. Oznaczenie to z całą pewnością nie stanowi nazwy rodzajowej produktu jakim jest mata grzejna, ani też nie wskazuje w sposób bezpośredni i konkretny na cechy tego towaru. Dopiero drogą skojarzenia myślowego, jako rezultat dedukcji, oznaczenie CIEPŁA PODŁOGA może naprowadzić odbiorcę na cechy tak oznaczonych towarów – mat grzewczych, tj. ich przeznaczenie i funkcję. Sama możliwość skojarzenia u odbiorców towarów oznaczonych znakiem towarowym to jednak za mało by przyjąć, że znak ma charakter opisowy. Pogląd ten znajduje potwierdzenie w ugruntowanym orzecznictwie sądów administracyjnych, a także w powołanym orzecznictwie europejskim (zob. m.in. wyrok NSA z dnia 28 stycznia 2003 r., sygn. akt IISA 3862/01, wyroki WSA z dnia 12 stycznia 2005 r., sygn. akt VI SA/Wa 289/04, z dnia 7 czerwca 2005 r., sygn. akt VI SA/Wa 1780/04, wyrok SPI z dnia 31 stycznia 2001 w sprawie T-135/99 CINE ACTION).

W rozpatrywanej sprawie brak jest także podstaw do uznania, że oznaczenie CIEPŁA PODŁOGA na skutek używania w obrocie gospodarczym stało się nazwą rodzajową produktu lub oznaczeniem określającym cechy produktu. Wnosząca sprzeciw nie przedstawiła takich materiałów, z których wynikałoby, że oznaczenie CIEPŁA PODŁOGA było używane w obrocie w dacie zgłoszenia spornego znaku towarowego, tj. [...] marca 2001 r., w sposób pozbawiający go funkcji odróżniającej. Przedłożone przez wnioskodawcę do akt sprawy kopie prospektów firmy D. oraz wydruki z bazy internetowej [...] hasła "ciepła podłoga" nie są materiałami miarodajnymi dla oceny zdolności rejestrowej spornego znaku towarowego w dacie zgłoszenia do ochrony, albowiem prospekty nie zawierają daty ich wydania, zaś wydruk z bazy internetowej pochodzi z dnia [...] lipca 2005 r. i nie odzwierciedla sytuacji, jaka istniała w obrocie gospodarczym w dacie zgłoszenia tego znaku towarowego do ochrony. Także materiały pochodzące sprzed daty zgłoszenia spornego znaku towarowego do ochrony, tj. kserokopia ulotki reklamowej D. oraz dwie oferty handlowe D., w których użyte jest oznaczenie CIEPŁA PODŁOGA, nie świadczą o braku zdolności rejestrowej spornego znaku towarowego. Z materiałów tych wynika, że wnosząca sprzeciw co prawda używała oznaczenia CIEPŁA PODŁOGA, ale jako tytuł oferty handlowej dotyczącej mat grzejnych firmy D., oznaczanych znakiem towarowym [...]. W treści tej oferty czy ulotki nie pojawia się oznaczenie CIEPŁA PODŁOGA jako nazwa rodzajowa lub określenie informujące w sposób bezpośredni o cechach mat grzejnych, a tylko takie używanie mogłoby pozbawić go zdolności rejestrowej (zob. wyrok ETS z dnia 20 września 2001 r. w sprawie C-383/99P – BABY-DRY).

W świetle przedstawionych rozważań Urząd Patentowy RP uznał, że znak towarowy CIEPŁA PODŁOGA posiada także zdolność odróżniającą w rozumieniu art. 7 ustawy o znakach towarowych, tj. posiada dostateczne znamiona odróżniające w odniesieniu do mat grzejnych do sygnowania których jest przeznaczony.

Skargę na powyższą decyzję Urzędu Patentowego RP z dnia [...] maja

2006 r., oddalającą sprzeciw Przedsiębiorstwa D. wobec prawomocnej decyzji Urzędu Patentowego o udzieleniu prawa ochronnego na znak towarowy CIEPŁA PODŁOGA R- [...], wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wnioskodawca zarzucając jej naruszenie: 1) prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, tj. art. 7 ust l i 2 ustawy z dnia 31 stycznia 1985 r. o znakach towarowych przez: - błędną jego wykładnię; - niewłaściwe zastosowanie w sprawie, co miało istotny wpływ na wynik sprawy; 2) naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynika sprawy, a w szczególności art. 7 i 77 §1 K.p.a. przez niepełne wyjaśnienie stanu faktycznego będącego podstawą rozstrzygnięcia oraz oparcie decyzji na częściowo błędnych założeniach dotyczących stanu faktycznego i przesłanych dowodów.

W związku z tymi zarzutami wnioskodawca wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji jako niezgodnej z prawem i przekazanie sprawy Urzędowi Patentowemu RP do ponownego rozpoznania.

W uzasadnieniu, po przypomnieniu stanu sprawy, stwierdzono, że zdolność odróżniająca, o której mowa w art. 7 ust. l ustawy o znakach towarowych, to ogół cech oznaczenia pozwalających zindywidualizować dany towar, w stosunku do którego zwrócono się o rejestrację wśród towarów tego samego rodzaju pochodzących z innych przedsiębiorstw.

Z tego wynika, że ocena zdolności odróżniającej jest wypadkową dwóch elementów. Z jednej strony forma przedstawieniowa musi być "sama w sobie" na tyle charakterystyczna, aby mogła identyfikować towar. Z drugiej strony musi zapewniać kupującemu możliwość dokonania wyboru towaru według niej, bez konieczności ustalania pochodzenia towaru drogę okrężną (np. przez szukanie na towarze nazwy producenta).

Zgodnie z literalnym brzmieniem art. 7 ust. 2 ustawy o znakach towarowych wymienione w nim w sposób przykładowy oznaczenia są pozbawione dostatecznych znamion odróżniających. Oznaczenia pozbawione pierwotnie zdolności odróżniania mogą ją nabyć poprzez używanie. W toku ustalania przez Urząd Patentowy RP, czy zgłoszone oznaczenie ma wtórną zdolność odróżniania, należy mieć na uwadze również interes wszystkich podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w swobodnym dostępie do oznaczeń ogólnoinformacyjnych. Zawłaszczanie takiego oznaczenia przez jedną osobę mogłoby prowadzić do istotnych uchybień w obrocie gospodarczym . Dlatego też trzeba uznać, że część oznaczeń wymienionych w ust. 2 może nabyć wtórną zdolność odróżniania i zostać zarejestrowane, natomiast w przypadku innych, ze względu na ich użyteczność informacyjną w obrocie, należy wykluczyć możliwość nabycia nawet poprzez używanie dostatecznych znamion odróżniających. Oznaczenie ogólnoinformacyjne nie mają pierwotnej zdolności odróżniania i nie mogą nigdy nabyć wtórnej zdolności odróżniania.

Rejestracja nazwy rodzajowej towaru, jak również zachowanie w rejestrze znaków oznaczenia, które stało się taką nazwą w wyniku degeneracji oznaczenia (np. w wyniku przekształcenia znaku towarowego w nazwę rodzajową), może prowadzić do wiecznego monopolu produkcji lub zbytu danego produktu . Tymczasem znak towarowy służy do odróżniania towarów lub usług określonego przedsiębiorstwa od towarów i usług tego samego rodzaju innego przedsiębiorstwa. Inaczej mówiąc, znak towarowy przekazuje informacje o pochodzeniu komercyjnym towaru. W żadnym razie nie może być wykorzystywany w celu monopolizacji produkcji lub zbytu towarów. Przyznanie wyłącznego prawa do oznaczenia ogólnoinformacyjnego prowadziłoby w gruncie rzeczy do przyznania jednemu z przedsiębiorstw takiego monopolu.

Ogólnoinformacyjny charakter znaku CIEPŁA PODŁOGA przesądza o braku możliwości pełnienia przez ten znak funkcji odróżniania pochodzenia. Wykorzystywanie zaś informacji zawartych w tym oznaczeniu jest dozwolone każdemu producentowi różnego rodzaju towarów, a w szczególności mat grzejnych, podgrzewanych podłóg i innych tego rodzaju towarów lub przedmiotów, które leżąc na podłodze powodują, że podłoga ta staje się ciepła. Rejestracja tego oznaczenia ogólnoinformacyjnego jako znaku towarowego nie zmieni charakteru informacyjnego tego oznaczenia i przez sam fakt rejestracji oznaczenie to nie nabędzie zdolności odróżniającej.

W tym świetle oznaczenie towaru - jak w przypadku "mat grzejnych" znakiem CIEPŁA PODŁOGA nie będzie, w zwykłych warunkach obrotu gospodarczego, dla przeciętnego odbiorcy wskazówką pochodzenia towaru od konkretnego przedsiębiorcy, a zatem znak nie będzie pełnił funkcji oznaczenia pochodzenia.

Urząd Patentowy RP udzielając rejestracji na znak CIEPŁA PODŁOGA, w tym wypadku na maty grzejne, czyli na znak, który jest identyczny jak oznaczenie używane od lat w obrocie gospodarczym w Polsce, w tym przez skarżącego, na towarach tego samego rodzaju, czyli podłogach, elementach podłóg i mat grzejnych naruszył prawo materialne, tj. art. 7 ust. 1 ustawy o znakach towarowych poprzez błędną jego wykładnię oraz niewłaściwe zastosowanie w sprawie, co miało istotny wpływ na wynik tej sprawy.

Urząd Patentowy w swojej decyzji z dnia [...] maja 2006 r. powołał się na ugruntowane już orzecznictwo europejskie, które uznaje, że ze względu na swój opisowy charakter wyłączone są z rejestracji te oznaczenia, które w normalnym użyciu z punktu widzenia docelowego kręgu odbiorców mogą stanowić oznaczenie towarów objętych zgłoszeniem bezpośrednio lub przez wskazanie na jedną z ich znamiennych cech oraz, że oznaczenie opisowe to takie, które "umożliwia danemu kręgowi odbiorców ustalenie - w sposób natychmiastowy i bez głębszego namysłu - konkretnego i bezpośredniego związku" z danymi towarami. Urząd powołał się tu na wyroki: ETS z dnia 20 września 2001 r., sprawa C-383/99 BABY-DRY i wyrok SPI z dnia 31 stycznia 2001 r. w sprawie T-135/99 - CINE ACTION , które mają potwierdzać sentencję decyzji z dnia [...] maja 2006 r.

Zgodnie z art. 3 ust. l pkt a, b, c, d Dyrektywy Wspólnot Europejskich Nr 104/98 z dnia 21 grudnia 1988 r., mającej na celu zbliżenie ustawodawstwa Państw Członkowskich odnoszących się do znaków towarowych " Nie są rejestrowane, a za nieważne uznaje już zarejestrowane : oznaczenia, które nie mogą stanowić znaku towarowego, znaki towarowe, które pozbawione są jakiegokolwiek odróżniającego charakteru, znaki towarowe, które składają się wyłącznie z oznaczeń lub wskazówek mogących służyć w obrocie do oznaczania rodzaju, jakości, ilości, przeznaczenia, wartości pochodzenia geograficznego lub czasu produkcji towaru lub świadczenia usługi, lub właściwości towarów lub usług, znaki towarowe, które składają się wyłącznie z oznaczeń lub wskazówek, które weszły do języka potocznego lub są zwyczajowo używane w uczciwych i utrwalonych praktykach handlowych". A także, zgodnie z art. 7 ust. l pkt. b, c, d rozporządzenia Rady Unii Europejskiej Nr 40/94 z dnia 20 grudnia 1993 r. w sprawie wspólnotowego znaku towarowego, który jest tożsamy z w/w art. 3 Dyrektywy Wspólnoty Europejskiej, a także przywołany już art.7 ust. l i 2 ustawy o znakach towarowych, który jest podobny do obu wyżej przywołanych art. 3 Dyrektywy WE i art. 7 rozporządzenia Rady WE, zostało wydanych kilka ważnych wyroków Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (ETS), które na podstawie powołanych przepisów inaczej rozstrzygają kwestie opisowości i wyróżnialności znaku niż w sprawie przywołanej przez Urząd Patentowy RP w decyzji z [...] maja 2006 r. sprawy znaku BABY DRY.

Zwłaszcza wyroki ETS w sprawach znaków opisowych, takich jak DOUBLEMINT Nr spr. C-191/01, POSTKANTOOR Nr spr. C-363/99, BIO MILD Nr spr. C-265/00 oraz COMPANYLINE Nr spr. C-104/00 od czasu sprawy BABY-DRY inaczej rozstrzygają kwestie opisowości i wyróżnialności znaków. Poprzednie oceny znaku BABY- DRY nie są już dłużej, szczególnie po sprawie znaku DOUBLEMINT, dominujące w orzecznictwie ETS, który w wyroku w sprawie znaku DOUBLEMINT w § 32 stwierdził, że:

"Aby OHIM odmówił rejestracji znaku towarowego w ramach artykułu 7(1)(c) rozporządzenia nr 40/94, nie jest niezbędnym, aby znaki i wskazówki tworzące znak towarowy, o którym mowa w w/w artykule, były w rzeczywistym użyciu w czasie składania wniosku o rejestrację, w sposób opisowy w stosunku do towarów i usług takich jak te, na które składane jest zgłoszenie, lub w stosunku do właściwości tych towarów i usług. Wystarczającym jest, jak wskazuje sam w/w przepis, że w/w znaki i wskazówki mogły być używane w/w celu. Dlatego też w/w przepis nie pozwala na udzielenie rejestracji na dany znak, jeśli przynajmniej jedno z jego ewentualnych znaczeń wyznacza charakterystykę w/w towarów lub usług" Następnie uściśla to w § 33: "W niniejszej sprawie uzasadnieniem, przedstawionym przez Sąd pierwszej instancji w ustępie 20 zaskarżonej decyzji, że na przedmiotowe słowo nie można udzielić rejestracji w ramach art. 7 (l)(c) było to, że oznaczenia lub wskazówki, których znaczenia przekraczają opisowy charakter, posiadają zdolność rejestrową jako wspólnotowe znaki towarowe, oraz to, że w świetle ustępu 31 zaskarżonej decyzji oznaczenie to nie może być traktowane jako wyłącznie opisowe. Tak więc Sąd zajął stanowisko, że art. 7(l)(c) rozporządzenia nr 40/94 musi być interpretowany jako nie zezwalający na rejestrację znaków towarowych, które są wyłącznie opisowe w stosunku do towarów lub usług, na które wnioskuje się o rejestrację, lub w stosunku do ich właściwości".

Wyrok ten potwierdza, że zgodnie z interpretacją art. 7(l)(c). rozporządzenia 40/94 Rady UE nie powinny być rejestrowane znaki towarowe, które są wyłącznie opisowe w stosunku do towarów, których dotyczy zgłoszenie znaku, a także w stosunku do ich właściwości.

Znak CIEPŁA PODOGA kojarzy się z podłogą, której właściwością jest to, że jest ciepła, czyli musi być w jakiś sposób ogrzewana, aby mogło być ciepło w pomieszczeniu, ale także maty grzejne posiadają taką samą właściwość służą ogrzewania (w tej sprawie właśnie podłogi, pod którą leżą) i też są ciepłe, czyli służą także do ogrzewania.

Jeżeli znaczenie opisowe znaku jest bezpośrednio oczywiste dla osób zainteresowanych, wówczas znak jest również pozbawiony wyróżnialności. Termin, który niesie czysto informacyjny przekaz o towarach (i usługach), nie jest zdolny do odróżniania towarów lub usług w aspekcie ich handlowego pochodzenia.

Potwierdza to wyrok ETS w sprawie POSTKANTOOR w § 86: "W szczególności, znak słowny będący, dla celów wyznaczonych artykułem 3(l)(c) Dyrektywy, opisowym w stosunku do towarów lub usług, jest, w tym tekście i w ramach artykułu 3(l)(c) w/w Dyrektywy, z konieczności pozbawiony jakiegokolwiek charakteru odróżniającego w stosunku do w/w towarów lub usług. Tym niemniej, dany znak może by pozbawiony jakiegokolwiek charakteru odróżniającego w stosunku do towarów i usług z powodów innych niż jego opisowość", a zwłaszcza w § 97: "Nie jest niezbędnym, aby znaki i wskazówki tworzące znak, o którym mowa w artykule 3(l)(c) w/w Dyrektywy, były w rzeczywistym użyciu w czasie składania wniosku o rejestrację, w sposób opisowy w stosunku towarów i usług takich jak te, na które składane jest zgłoszenie, lub w stosunku do właściwości tych towarów i usług. Wystarczającym jest, jak wskazuje sam w/w przepis, że w/w znaki i wskazówki mogły być używane w celu. Dlatego też w/w przepis nie pozwala na udzielenie rejestracji na znak jeśli przynajmniej jedno z jego ewentualnych znaczeń wyznacza charakterystykę danych towarów lub usług (w tym kontekście patrz art.7 (1)(c)."

W sprawie znaku POSTKANTOOR w swoim wyroku ETS potwierdza wspomnianą w poprzednim wyroku w sprawie DOUBLEMINT zasadę, że jeśli przynajmniej jedno z ewentualnych znaczeń znaku wyznacza charakterystykę danych towarów (lub usług) taki znak nie powinien uzyskać rejestracji.

Potwierdza to, że znak CIEPŁA PODŁOGA, który w jednym z ewentualnych swoich znaczeń mówi o cieple (ogrzewaniu) jako takim w kontekście mat grzejnych (jednoznacznie można tu dostrzec podobną charakterystykę towarów: mata grzejna czyli ciepło - podłoga ciepła), czyli też ciepło, też nie powinien uzyskać rejestracji.

W tym miejscu wnioskodawca skomentował podnoszoną przez uprawnionego ocenę, że jego znak jest znakiem słowno-graficznym o oryginalnej grafice. Według skarżącego dla przeciętnego odbiorcy wizualna forma znaku CIEPŁA PODŁOGA zgodnie rejestracją nie posiada oryginalnej wyróżniającej grafiki, ponieważ jest typowym znakiem słowno-graficznym, pisanym standardową czcionką z użyciem dodatkowego koloru pomarańczowego, bez oryginalnych elementów graficznych.

Przy odmowie nie jest konieczne udowodnienie, że znak pojawia się w słowniku, lub jest rzeczywiście używany opisowo; znak może również otrzymać odmowę na gruncie art. 7(l)(c) jeżeli składa się z dwóch terminów opisowych, co do których nie można udowodnić, że są używane wspólnie, lecz które są zestawione w gramatycznie poprawnej strukturze i są rozumiane w ich łączeniu opisowym. Interpretację tę stosuje się, kiedy dwa terminy tworzą nowe znaczenie opisowe lub wzmacniają jeden drugiego w ich znaczeniu opisowym.

Zasadą jest, że zwykła kombinacja elementów, jak "CIEPŁY" i "PODŁOGA", z których każdy jest opisowy w odniesieniu do właściwości towarów oznacza, że również sam znak jako CIEPŁA PODŁOGA pozostaje opisowy w odniesieniu do tych właściwości. Zwykłe zestawienie tych elementów bez wprowadzania niezwykłych wariantów, zwłaszcza dotyczących składni lub znaczenia nie może wytworzyć niczego innego jak tylko znak opisowy. Znak towarowy składający się z neologizmu utworzonego z elementów, z których każdy jest opisowy w stosunku do charakterystyki towarów lub usług, dla których występuje się o rejestrację, jest sam w sobie opisowy w stosunku do charakterystyki tych towarów lub usług, chyba że z powodu specyfiki w/w kombinacji w stosunku do towarów lub usług, dane słowo wytwarza wrażenie, które jest wystarczająco odległe od wrażenia wytwarzanego przez proste zestawienie znaczeń dostarczonych przez elementy, z których składa się, w wyniku czego taki znak jest czymś więcej niż tylko sumą swoich części składowych, ale tego w znaku CIEPŁA PODŁOGA według nas dostrzec nie można.

Potwierdza to właśnie wyrok ETS w sprawie BIOMILD w §§ 42 i 43: "Dlatego też odpowiedź na pytania związane z orzeczeniem wstępnym musi brzmieć, że art. 3(l)(c) zarządzenia musi być interpretowany jako mówiący, iż znak towarowy składający się z neologizmu utworzonego z elementów, z których każdy jest opisowy w stosunku do charakterystyki towarów lub usług, dla których występuje się o rejestrację, jest, dla celów w/w przepisu, sam w sobie opisowy w stosunku do charakterystyki w/w towarów lub usług, chyba że istnieje uchwytna różnica pomiędzy neologizmem i prostą sumą jego części składowych: zakłada to, z powodu specyfiki w/w kombinacji w stosunku do towarów lub usług, że dane słowo wytwarza wrażenie, które jest wystarczająco odległe od wrażenia wytwarzanego przez proste zestawienie znaczeń dostarczonych przez elementy, z których składa się w/w, w wyniku czego słowo to jest czymś więcej niż tylko sumą swoich części składowych" oraz "Generalnie obowiązuje zasada, że proste zestawienie elementów, z których każdy jest opisowy w stosunku do charakterystyki towarów lub usług, dla których wnioskuje się o rejestrację, samo w sobie pozostaje opisowym w stosunku do tych charakterystyk w rozumieniu artykułu 3(l)(c) w/w zarządzenia, nawet jeśli zestawienie to tworzy neologizm. Zwykłe połączenie elementów bez wprowadzania jakichkolwiek nadzwyczajnych wariantów, zwłaszcza dotyczących składni lub znaczenia, nie może skutkować niczym nowym jak tylko znakiem składającym się wyłącznie z oznaczeń lub wskazówek mogących służyć w obrocie handlowym dla wyznaczania charakterystyki danych towarów lub usług"

Pojęcia, takie, jak "niezwykły charakter kombinacji", "wrażenie wystarczająco odległe" i "więcej niż suma jego części składowych" w odniesieniu do znaku towarowego należy interpretować jako oznaczające, iż art. 7(l)(c) nie stosuje się w sytuacji, kiedy sposób zestawienia dwóch elementów opisowych są same w sobie fantazyjne. Nie dotyczy to znaku CIEPŁA PODŁOGA, który niewątpliwie nie jest znakiem fantazyjnym.

Sposób zestawienia odpiera również zarzut na gruncie art. 7(l)(c),

jeśli dwa słowa są zestawione w sposób składniowo niezwykły. Taka jest sytuacja właśnie w sprawie znaku "Baby-Dry", ponieważ zestawienie to tworzy tylko część sposobu, w jakim zwrot ten będzie używany w codziennym języku mówionym, czyli "zachować dziecko niezmoczone" lub "utrzymywać dziecko suche", ogólnie "suche dziecko". Jest to wyrażenie oryginalne (fantazyjne) w przeciwieństwie do wyrażenia CIEPŁA PODŁOGA, które tylko informuje w bezpośredni sposób o stanie w tym przypadku podłogi.

Dokładnie gramatyczne użycie rzeczowników i przymiotników nie jest rozstrzygające dla ustalenia, czy zestawienie jest składniowo niezwykłe. Raczej należałoby ustalić, czy znaczenie kombinacji słów zmienia się, kiedy odwrócimy porządek. W przypadku CIEPŁEJ PODŁOGI wyrażenie PODŁOGA CIEPŁA nie zmienia jego znaczenia.

Urząd Patentowy powołując się w uzasadnieniu swojej decyzji w tej sprawie w zasadzie tylko na wyrok ETS BABY-DRY nie wziął pod uwagę wiele innych, zwłaszcza późniejszych wyroków Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, które kwestie opisowości i wyróżnialności znaków rozstrzygają inaczej, potwierdzając tym, że znak taki jak CIEPŁA PODŁOGA w odniesieniu w tym wypadku do "mat grzejnych", nie powinien uzyskać rejestracji.

Decyzji Urzędu Patentowego skarżąca zarzuciła ponadto naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy tj. art. 7 i art. 77 § l Kpa poprzez niepełne wyjaśnienie stanu faktycznego będącego podstawą rozstrzygnięcia oraz oparcie decyzji na częściowo błędnych założeniach dotyczących stanu faktycznego w zakresie załączonych dowodów.

Według organu wnioskodawca nie zaprezentował takich materiałów, z których wynikałoby, że oznaczenie CIEPŁA PODŁOGA było używane w obrocie w dacie zgłoszenia spornego znaku towarowego, tj. [...] marca 2001 r. w sposób pozbawiający go funkcji odróżniającej.

Urząd stwierdził w uzasadnieniu swojej decyzji, że wnioskodawca co prawda używał oznaczenia CIEPŁA PODŁOGA, ale jako tytułu oferty handlowej dotyczącej mat grzejnych firmy D. oznaczanych znakiem towarowym [...] . W treści tej oferty czy ulotki nie pojawia się oznaczenie CIEPŁA PODŁOGA jako nazwa rodzajowa lub określenie informujące w sposób bezpośredni o cechach mat grzejnych.

W uzasadnieniu swojej decyzji z dnia [...] maja 2006 r. Urząd Patentowy, zdaniem skarżącej, błędnie zinterpretował załączone dowody do sprawy twierdząc, że wnioskodawca nie zaprezentował materiałów, z których wynikałoby, że oznaczenie CIEPŁA PODŁOGA było używane w obrocie w dacie zgłoszenia znaku towarowego CIEPŁA PODŁOGA Nr R-[...] tj. przed [...] marca 2001 r. Załączone do sprzeciwu jako załącznik Nr 2 dwie strony prospektu firmy D. Sp. z o.o. z W. -przedstawicielstwa w Polsce firmy D. z Danii oraz inne dowody przekazany w trakcie rozprawy przed Kolegium Orzekającym wskazują, że były one wysłane do klientów wnioskodawcy przed datą [...] marca 2001 r., tzn. zgłoszenia znaku CIEPŁA PODŁOGA. Same prospekty w zasadzie nie posiadają daty swojego wydania, głównie dlatego, że są sukcesywnie dodrukowywane co rok lub dwa w zależności od potrzeb w tej samej formie graficznej lub w nowej i rozsyłane do potencjalnych klientów, oraz prezentowane na wystawach sklepach i targach. Skarżąca posiadała jednak prospekt, który został wysłany faksem do klienta i dzięki temu zachowała się data jego wysłania ([...] kwietnia 1999 r.), tzn. dwa lata przed datą [...] marca 2001 r. Ponieważ wnioskodawca, jak już powyżej wspomniano, od około 20 lat prowadzi swoją działalność w Polsce w zakresie sprzedaży tzw. "ciepłych podłóg", logicznym jest, że od początku swojej działalności w swoich prospektach i innych reklamowanych dokumentach używa w obrocie nazwy CIEPŁA PODŁOGA jako nazwy głównego produktu , co spowodowało, że oznaczenie CIEPŁA PODŁOGA zostało pozbawione funkcji odróżniającej. Ponadto Urząd Patentowy niedokładnie zapoznał się z załącznikiem nr 2 twierdząc, że wnioskodawca używa w nich oznaczenia CIEPŁA PODŁOGA ale tylko jako oferty dotyczących mat grzejnych oznaczonych znakiem towarowym. "[...]" ponieważ na tych prospektach nie pojawia się łączenie CIEPŁA PODŁOGA jako nazwa rodzajowa, lub określenie informujące w sposób bezpośredni o cechach mat grzejnych.

Jest chyba oczywiste, że w prospektach wnioskodawcy zatytułowanych CIEPŁA PODŁOGA, zdjęcia i rysunki oraz zawarty tekst jednoznacznie pokazują i mówią o matach grzejnych, które montowane pod podłogą różnych pomieszczeń domów lub mieszkań dają efekt tzw. "ciepłej podłogi". Z treści załączonego prospektu jednoznacznie wynika, że oznaczenie CIEPŁA PODŁOGA w sposób bezpośredni informuje o cechach mat grzejnych, które stanowią integralną część tzw. "ciepłej podłogi", czyli podłogi, która ogrzewana od spodu matą grzejną daje właśnie ten efekt. Pojawiające się u góry, a także w tekście prospektu oznaczenie CIEPŁA PODŁOGA występuje w oczywisty sposób jako nazwa rodzajowa pewnego typu podłogi, której efekt ciepła uzyskuje się dzięki przede wszystkim matom grzejnym.

W odpowiedzi na skargę Urząd Patentowy wniósł o jej oddalenie jako bezzasadnej.

Uzasadniając swoje stanowisko Urząd Patentowy przypomniał, że zaskarżonej decyzji skarżąca zarzuciła naruszenie prawa materialnego, tj. art. 7 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 31 stycznia 1985 r. o znakach towarowych przez błędną jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie w sprawie, co miało istotny wpływ na wynik sprawy oraz naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 7 i art. 77 § 1 K.p.a. poprzez niepełne wyjaśnienie stanu faktycznego będącego podstawą rozstrzygnięcia, a także oparcie decyzji na częściowo błędnych założeniach dotyczących stanu faktycznego i przesłanych dowodów.

W uzasadnieniu skargi skarżąca ponowiła argumenty zawarte w sprzeciwie podkreślając, że znak towarowy CIEPŁA PODŁOGA R-[...] przeznaczony do oznaczania mat grzejnych, który jest identyczny jak oznaczenie używane od lat w obrocie gospodarczym na towarach tego samego rodzaju m.in. przez skarżącą, nie posiada zdolności odróżniającej, a tym samym nie może pełnić funkcji znaku towarowego.

Zdaniem skarżącej, Urząd Patentowy błędnie zinterpretował zgromadzony w tej sprawie materiał dowodowy dotyczący używania oznaczenia CIEPŁA PODŁOGA w obrocie gospodarczym przed datą zgłoszenia do ochrony spornego znaku towarowego, tj. przed [...] marca 2001 r., w szczególności kserokopie dwóch ofert handlowych skarżącej, w których użyto oznaczenia CIEPŁA PODŁOGA, a które pochodzą sprzed daty zgłoszenia do ochrony spornego znaku towarowego.

Skarżąca podniosła także, że oceniając zdolność rejestrową spornego znaku towarowego Urząd Patentowy powołał się jedynie na orzeczenie ETS w sprawie BABY DRY C-383/99 nie uwzględniając wyroków ETS w innych sprawach, tj. DOUBLEMINT C-191/01; POSTKANTOOR C-363/99; BIOMILD C-265/00 oraz COMPANYLINE C-104/00, które inaczej rozstrzygają kwestie opisowości i wyróżnialności znaku.

Urząd Patentowy podtrzymał swoje stanowisko przedstawione w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, a nadto ustosunkował się do podniesionych przez skarżącą zarzutów. Przy interpretacji art. 7 ustawy o znakach towarowych Urząd Patentowy, co wynika z uzasadnienia zaskarżonej decyzji, uwzględnił zasady dotyczące oceny zdolności odróżniającej i opisowości znaków towarowych jakie wykształciły się zarówno w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, jak i orzecznictwie polskich sądów administracyjnych. Zgodnie z zasadami oceny zdolności odróżniającej wypracowanymi w orzecznictwie europejskim, co znajduje potwierdzenie także w powołanych przez skarżącą wyrokach ETS, zdolność odróżniającą czy też opisowy charakter oznaczenia podlega ocenie w odniesieniu do towarów objętych ochroną. Znaku towarowego CIEPŁA PODŁOGA, wbrew twierdzeniu skarżącej, nie można uznać za oznaczenie informujące o rodzaju i cechach towaru, do sygnowania którego jest przeznaczony, tj. mat grzejnych. Znak towarowy CIEPŁA PODŁOGA, co potwierdza sama skarżąca w uzasadnieniu skargi, kojarzy się bezpośrednio z podłogą oraz informuje w sposób bezpośredni o właściwości podłogi, jaką jest ciepło. Podłoga uzyskuje tę właściwość po zainstalowaniu systemu grzewczego, którego jednym z elementów może, ale też nie musi być mata grzejna. W ocenie Urzędu Patentowego fakt, że maty grzejne mogą być stosowane jako element instalacji grzewczych montowanych w podłodze, dzięki czemu podłoga jest ciepła, to za mało aby przyjąć, że znak towarowy CIEPŁA PODŁOGA informuje w sposób bezpośredni o cechach mat grzejnych, a tym samym pozbawiony jest zdolności odróżniającej. Stanowisko to jest zgodne z poglądem wyrażonym przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 28 stycznia 2003 r. sygn. akt II SA 3865/01, zgodnie z którym możliwość skojarzenia u odbiorców towarów oznaczonych danym znakiem towarowym to za mało by przyjąć, że informuje o właściwości czy funkcji tego towaru.

Zdaniem Urzędu Patentowego niezasadny jest także zarzut niedokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy i braku wyczerpującego rozpatrzenia zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego dotyczącego używania oznaczenia CIEPŁA PODŁOGA w obrocie gospodarczym przed datą zgłoszenia do ochrony spornego znaku towarowego, a w szczególności kserokopii dwóch ofert handlowych skarżącej. Z materiałów tych, wbrew twierdzeniu skarżącej, nie wynika aby oznaczenie to było używane do oznaczania mat grzejnych, a tylko takie używanie mogłoby go pozbawić zdolności odróżniającej. Dowody te świadczą jedynie o tym, że skarżąca produkowane przez siebie maty grzejne oznaczała i oznacza znakiem towarowym "[...]" a nie CIEPŁA PODŁOGA.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. Nr 153, poz. 1269), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym w świetle paragrafu drugiego powołanego wyżej artykułu kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Innymi słowy, wchodzi tutaj w grę kontrola aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dokonywana pod względem ich zgodności z prawem materialnym i przepisami procesowymi, nie zaś według kryteriów odnoszących się do słuszności rozstrzygnięcia.

Ponadto, co wymaga podkreślenia, Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną ( art. 134 § 1 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi).

Rozpoznając skargę w świetle powołanych wyżej kryteriów należy uznać, że nie zasługuje ona na uwzględnienie.

Przedmiotem rozpoznania przez Sąd była skarga na decyzję Urzędu Patentowego RP z dnia [...] maja 2006 r., którą oddalono sprzeciw złożony przez D. z Danii, w sprawie o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy CIEPŁA PODŁOGA R-[...], udzielonego na rzecz firmy E. W. N., W. N. Spółka jawna, z siedzibą w W.

W rozpatrywanej sprawie istotne znaczenie - jako kwestia wstępna – miało ustalenie prawa (ustawy), stanowiącego podstawę rozpatrzenia sprawy. Urząd Patentowy trafnie ustalił, że podstawę taką winna stanowić ustawa z dnia 31 stycznia 1985 r. o znakach towarowych (Dz. U. Nr 5, poz. 17, z późn. zm.), obowiązująca w dniu zgłoszenia do ochrony znaku towarowego CIEPŁA PODŁOGA R- [...] (tzn. [...] marca 2001 r.). Jest to zgodne z art. 315 ust. 3 ustawy - Prawo własności przemysłowej, w myśl którego ustawowe warunki wymagane do uzyskania patentu, prawa ochronnego albo prawa z rejestracji ocenia się według przepisów obowiązujących w dniu zgłoszenia wynalazku, wzoru użytkowego, znaku towarowego (...) w Urzędzie Patentowym Oznacza to, że podstawę prawną oceny zdolności rejestrowej przedmiotowego znaku towarowego powinny stanowić przepisy ustawy o znakach towarowych.

Przyjęcie takiej podstawy prawnej oceny zdolności rejestrowej przedmiotowego znaku towarowego oznacza konieczność zajęcia stanowiska wobec obszernie cytowanego, przede wszystkim w skardze, orzecznictwa sądów europejskich, przy położeniu przez skarżącego nacisku na nowe tendencje w tym orzecznictwie. Tymczasem jest oczywiste, że w czasie zgłoszenia powyższego znaku Polska nie była jeszcze członkiem Unii Europejskiej i jej ustawodawstwo w tym zakresie nie zostało jeszcze dostosowane do wymagań unijnych.

Odnosząc się do powyższej kwestii należy zauważyć, iż stanowisko orzecznictwa i nauki jest w tym zakresie w zasadzie jednolite, zwłaszcza w odniesieniu do możliwości stosowania przepisów pierwszej dyrektywy Rady EWG 89/104 z dnia 21 grudnia 1988 r., mającej na celu zbliżenie ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do znaków towarowych. Ogólny pogląd w zakresie stosowania prawa unijnego wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 12 lutego 2001 r., sygn. V SA 305/00, niepubl., stwierdzając, że "jeżeli w zakresie interpretacji na tle jakiejś dziedziny prawa, objętej prawem wspólnotowym pojawi się w praktyce polskiej rozbieżność z interpretacją stosowaną w ramach prawa wspólnot europejskich to w braku wyraźnie odmiennej wskazówki interpretacyjnej rozbieżność ta powinna skutkować przyjęciem interpretacji właściwej w ramach prawa wspólnotowego". Generalnie biorąc, w odniesieniu do znaków towarowych w orzeczeniach "przedakcesyjnych" sądów polskich uznano, że wykładni przyjaznej prawu wspólnotowemu przypadała w procesie stosowania rola istotna, ale jednak uzupełniająca. W wyrokach tych postulowano, aby najpierw dokonać interpretacji prawa polskiego na podstawie stosowanych zazwyczaj metod wykładni, a dopiero, gdy wyniki wykładni okażą się niejednoznaczne, wówczas przydatne, czy wręcz niezbędne będzie odwołanie się do prawa wspólnotowego. Również w "poakcesyjnym" orzecznictwie NSA zwracano uwagę, że pożądane byłoby takie interpretowanie przepisów przez organy stosujące prawo w okresie "przedakcesyjnym", które zbliżałoby się do interpretacji wspólnotowej. Nie oznaczało to jednak obowiązku stosowania wprost przepisów wspólnotowych (wyroki NSA z dnia 13 lipca 2004 r., sygn. akt GSK 292/04, GSK 293/04, GSK 294/04, GSK 295/04, GSK 296/04, GSK 298/04, GSK 302/04, GSK 303/04, niepubl.). Podobne stanowisko zajęto w piśmiennictwie stwierdzając, że "zdolność odróżniającą znaków towarowych zgłoszonych przed 1 maja 2004 r., ale po 1 stycznia 1997 r. należy oceniać w świetle przepisów prawa polskiego – odpowiednio u.z.t. i p.w.p. – które w przypadku kolizji z prawem wspólnotowym powinny być interpretowane w sposób zgodny z prawem wspólnotowym." (R. Skubisz, "Zdolność odróżniająca znaku towarowego w prawie europejskim i w prawie polskim", w: "Sądownictwo administracyjne gwarantem wolności i praw obywatelskich 1980 -2005", Warszawa 2005, str. 393).

W piśmiennictwie zwrócono również uwagę na rolę przepisów przejściowych związanych z wejściem w życie ustawy – Prawo własności przemysłowej (A. Robotowska, "Stosowanie dyrektywy o znakach towarowych", Warszawa 2006, niepubl.). W konkluzji tego opracowania jednoznacznie stwierdzono, że "stosowanie prawa wspólnotowego zależy od tego, czy znak towarowy został zgłoszony przed, czy też po wejściu w życie p.w.p. Zdolność ochronną znaków zgłoszonych pod rządami u.z.t. będzie się oceniać tylko na podstawie prawa polskiego u.z.t. z uwzględnieniem jedynie w toku wykładni tego prawa postanowień dyrektywy. Należy podkreślić, że w każdym przypadku, gdy znak towarowy został zgłoszony przed wejściem w życie p.w.p. nie wystąpi obowiązek stosowania wprost prawa wspólnotowego – nawet gdy decyzja w przedmiocie takiego znaku wydawana będzie po akcesji."

W konkluzji przedstawionego wywodu trzeba stwierdzić, że w rozpatrywanej sprawie z całą pewnością nie mogły mieć bezpośredniego zastosowania powołane w skardze przepisy prawa wspólnotowego, a tezy przywołanych wyroków sądów europejskich (zwłaszcza ETS) powinny być oceniane w świetle zgodności z przepisami ustawy o znakach towarowych i wykształconym na tym tle orzecznictwem sądowym.

Uwzględniając te ograniczenia należy uznać, że podstawowy problem prawny w sprawie sprowadza się do pytania, czy znak towarowy CIEPŁA PODŁOGA R- [...] miał w momencie zgłoszenia wyłącznie charakter ogólnoinformacyjny, opisowy (co oznacza, że był pozbawiony zdolności odróżniającej), czy też – jak stwierdził Urząd Patentowy – znak ten miał abstrakcyjna zdolność odróżniającą, kwalifikująca go do rejestracji.

W literaturze przedmiotu podnosi się, że "ocena zdolności odróżniającej jest wypadkową dwóch elementów. Z jednej strony forma przedstawieniowa znaku musi być "sama w sobie" na tyle charakterystyczna, aby mogła identyfikować towar. Z drugiej musi zapewnić kupującemu możliwość dokonania wyboru według niej, bez konieczności ustalania pochodzenia towaru drogą okrężną (np. zmuszać do szukania na towarze nazwy producenta)" (red. U. Promińska, "Prawo własności przemysłowej", Difin, Warszawa 2005, wyd. II, str. 211).

Określając znaki nienadające się do odróżniana definiuje się je jako takie, których struktura nie wykazuje jakichkolwiek cech charakterystycznych, a więc znak taki jako całość jest pozbawiony dostatecznych znamion odróżniających i nie nadaje się do identyfikacji towaru, a zatem nie jest zdatny do jego odróżnienia ze względu na pochodzenie. Jest to więc kategoria wyodrębniona ze względu na cechy strukturalne znaku (np. plaska forma plastyczna stanowiąca odwzorowanie towaru, jego nazwa rodzajowa, itp.).

Za wskazaniem znaków opisowych jako znaków pozbawionych zdolności odróżniającej przemawiają dwa argumenty. Po pierwsze, rolą znaku towarowego jest przekazywanie informacji o pochodzeniu towaru z oznaczonego przedsiębiorstwa, a nie o towarze. Po drugie, zasada swobodnego dostępu wszystkich przedsiębiorców do oznaczeń służących przekazywaniu informacji o towarach i jego cechach lub właściwościach nie zezwala na ich monopolizację przez jednego tylko uczestnika rynku.

Jednakże, jak stwierdza się w powołanej wyżej pracy, wyłączenie od rejestracji znaków kwalifikowanych jako opisowe nie oznacza pozbawienia zdolności rejestracyjnej każdego znaku, który zawiera elementy opisujące towar, jego cechy lub właściwości. Za znaki opisowe w rozumieniu ustawy należy uznać takie znaki towarowe, które składają się wyłącznie z oznaczeń mogących służyć w obrocie do przekazywania informacji o cechach towarów.

Znak ma charakter opisowy, jeżeli odpowiada trzem regułom: aktualnej, konkretnej i bezpośredniej opisowości. Aktualność, podlegająca ocenie obiektywnej, jest równoznaczna z ustaleniem, że z punktu widzenia aktualnych warunków rynku oznaczenie jest przydatne do opisu towaru i jako takie powinno pozostać dostępne dla wszystkich jego uczestników. Reguła konkretnej opisowości wskazuje z kolei, ze wyłączony od rejestracji jako opisowy może być tylko taki znak, który wskazuje na konkretne cechy tego towaru, dla którego oznaczania jest przeznaczony. W pewnej zależności z tą regułą pozostaje zasada bezpośredniości opisu. Znak wykazuje cechę bezpośredniości opisu wówczas, gdy informacja o cechach konkretnego towaru jest przekazywana wyraźnie i jednoznacznie, a więc możliwa do odczytania wprost, a nie drogą skojarzeń. Do tego jeszcze dochodzi zasada, że znak towarowy należy oceniać w całości. (red. U. Promińska, op. cit. str. 212, podobnie W. Włodarczyk, "Zdolność odróżniająca znaku towarowego", Verba, Lublin 2001, str. 167).

Ten ostatni autor stwierdził, że kryteria oceny opisowości oznaczeń w toku stosowania zakazu udzielania praw ochronnych na znaki towarowe opisowe powinny być ustalane z uwzględnieniem racji, jakie leżą u podstaw tego zakazu oraz zasad wypracowanych w orzecznictwie. W toku stosowania miarodajnych przepisów nie można polegać wyłącznie na ich wykładni językowej. Zakaz, o którym mowa powinien być ujmowany wąsko, tylko wtedy gdy znak spełnia wymóg aktualnej, konkretnej i bezpośredniej opisowości. Jednocześnie prawo ochronne na znak towarowy nie daje uprawnionemu prawa zakazywania przez inne osoby zgodnego z zasadami dobrych obyczajów używania w obrocie oznaczeń opisowych. Gwarantuje to możliwość usprawiedliwionego i uczciwego używania przez nieuprawnionych zarejestrowanego oznaczenia lub oznaczenia podobnego, o ile oznaczenie takie jest używane jedynie jako oznaczenie opisowe. Za wąskim rozumieniem zakazu udzielania prawa ochronnego na znaki towarowe opisowe przemawia również – zdaniem autora – i to, że należy go postrzegać jako ograniczenie podstawowej w prawie znaków towarowych zasadzie swobody wyboru znaku towarowego. Tak więc przepisy dotyczące zakazu rejestracji znaków towarowych opisowych wymagają uważnych analiz i ostrożnej interpretacji. Ponadto autor zwrócił uwagę na rodzaj oznaczeń zwanych aluzyjnymi lub sugerującymi, które odnoszą się do pewnych cech towarów lub usług w sposób pośredni lub poprzez proces intelektualnego kojarzenia wymagającego u danej części nabywców szczególnego wysiłku dla przekształcenia sugestywnej lub emocjonalnej informacji w racjonalną ocenę. Autor przytoczył opinię, iż regułą jest, że nie można odmówić ochrony oznaczeniom aluzyjnym i sugerującym (op. cit., str. 195).

W świetle przywołanych poglądów dotyczących kryteriów oceny opisowości znaku towarowego należy jednoznacznie stwierdzić, że znak towarowy CIEPŁA PODŁOGA R- [...] w odniesieniu do towarów, dla których oznaczania służy, tj. mat grzejnych (klasa 11), nie ma charakteru opisowego, a co za tym idzie – został zarejestrowany prawidłowo, odpowiada wymogom prawa i nie ma podstaw do jego unieważnienia.

W odniesieniu do towarów, dla których oznaczania służy, znak towarowy CIEPŁA PODŁOGA ma charakter oznaczenia aluzyjnego, sugerującego, i nie odnosi się bezpośrednio do cech tego towaru. Jak trafnie zauważył Urząd Patentowy RP, dopiero drogą skojarzenia myślowego, jako rezultat dedukcji, oznaczenie CIEPŁA PODŁOGA może naprowadzić odbiorcę na cechy tak oznaczonych towarów – mat grzewczych, tj. ich przeznaczenie i funkcję.

Oceniając przedmiotowy znak z punktu widzenia reguły aktualności trzeba stwierdzić, że w odniesieniu do towarów, dla których oznaczania jest on używany, jego przydatność do opisu tych towarów jest niewielka i nie ogranicza innych uczestników tego rynku. Już samo zestawienie znaków [...] oraz znaku CIEPŁA PODŁOGA wskazuje, że w pierwszym wypadku idzie o bezpośrednie odniesienie do produkowanego towaru, w drugim zaś – do skutku jego zastosowania, który tylko w drodze odpowiedniego rozumowania może zostać skojarzony z tym towarem (produktem). Nie ulega bowiem wątpliwości, że w języku polskim określenie CIEPŁA PODŁOGA może odnosić się zarówno do rodzaju materiału, z którego ta podłoga została zbudowana (kamień, płyty ceramiczne – drewno, wykładzina dywanowa), jak i sposobu jej eksploatacji, a więc np. ogrzewania, przy czym ogrzewanie to może być dokonywane w różny sposób, przy pomocy różnych mediów (ciepłego powietrza, różnych płynów, in.), z których tylko jeden odnosi się do elektrycznych mat grzejnych. Pojecie "ciepła podłoga" nie oznacza więc, jak chce tego wnioskodawca, w sposób jednoznaczny rodzaju podłogi, a służy raczej do określenia jej cechy. Jak widać, droga skojarzeń nie jest w rozpatrywanym przypadku prosta, a już w żadnym razie nie uprawnia do prostego skojarzenia ciepła podłoga – mata grzejna (co czyni wnioskodawca).

Brak też podstaw do uznania, że znak ten wskazuje na konkretne cechy towaru, do oznaczenia którego służy, a więc np. na łatwość zakładania tego rodzaju mat, wygodę i prostotę ich obsługi i inne cechy, związane z użyciem do ich produkcji określonego materiału, trwałość, bezpieczeństwo przeciwpożarowe itp.

W związku z powyższym nie sposób w odniesieniu do znaku CIEPŁA PODŁOGA mówić o bezpośredniości opisu, ponieważ nie przekazuje on żadnej informacji o cechach towaru, do oznaczenia którego służy, ani wyraźnie, ani jednoznacznie, a wskazuje jedynie – droga odpowiednich skojarzeń – na skutki, efekty zastosowania tego towaru.

Jednocześnie, zgodnie z poglądami wyrażonymi w literaturze, nie ma przeszkód, by uprawniony ze znaku [...] nie mógł nadal używać określenia "ciepła podłoga" w sposób usprawiedliwiony i uczciwy, o ile będzie używał tego oznaczenia jedynie jako oznaczenia opisowego, określającego efekt zastosowania jego towarów.

W konsekwencji uznać trzeba, że sporne oznaczenie CIEPŁA PODŁOGA spełnia wszystkie wymagania uznania go za znak towarowy w rozumieniu art. 4 ustawy o znakach towarowych, a tym samym nieuzasadnione jest żądanie unieważnienia prawa ochronnego na sporny znak towarowy na podstawie przepisu art. 4 ust. 1 oraz art. 7 ust. 1 i 2 powołanej ustawy.

Sad nie dopatrzył się również naruszenia w toku rozpatrywania sprawy przepisów postępowania, a w szczególności art. 7 i 77 §1 K.p.a. przez niepełne wyjaśnienie stanu faktycznego będącego podstawą rozstrzygnięcia oraz oparcie decyzji na częściowo błędnych założeniach dotyczących stanu faktycznego i przesłanych dowodów.

Ponadto oceniając zaskarżoną decyzję Sąd nie stwierdził żadnych innych uchybień, których istnienie powinien uwzględnić z urzędu.

W tym stanie rzeczy Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.u. Nr 153, poz. 127, z późn. zm.) orzekł jak w sentencji wyroku.