Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Wojciech Jarzembski (spr.) Sędziowie: Sędzia WSA Elżbieta Piechowiak Sędzia WSA Jarosław Wichrowski Protokolant Elżbieta Brandt po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 18 kwietnia 2012 r. sprawy ze skargi V. Sp. z o. o. w W. na decyzję Dyrektora Izby Celnej z dnia [...] 2011 r. nr [...] w przedmiocie cofnięcia zezwolenia na urządzanie i prowadzenie działalności w zakresie gier na automatach o niskich wygranych 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję z dnia [...] 2011 r. nr [...], 2. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu, 3. zasądza od Dyrektora Izby Celnej na rzecz skarżącej kwotę 740 (siedemset czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania, 4. nakazuje zwrócić skarżącej ze Skarbu Państwa – Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego kwotę 7500 (siedem tysięcy pięćset) złotych tytułem nadpłaconego wpisu.

Decyzją z [...] października 2011 r. (znak [...]) Dyrektor Izby Celnej w T. na podstawie art. 207 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja Podatkowa (Dz. U. Nr 8, poz. 60 z 2005 r., z późn. zm.) w zw. art. 59 pkt 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. Nr 201, poz. 1540 ze zm.) cofnął wobec V. Sp. z o.o. w W. zezwolenie na udzielone przez Dyrektora Izby Skarbowej w B. decyzją dnia [...] marca 2009 r. nr [...] na urządzanie i prowadzenie działalności w zakresie gier na automatach o niskich wygranych na terenie województwa [...], z uwagi brak złożenia zabezpieczenia finansowego.

Domagając się w odwołaniu uchylenia decyzji z [...] października 2011 r. i umorzenia postępowania Spółka zarzuciła organowi naruszenie art. 59 pkt 1 ww. ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. poprzez cofnięcie zezwolenia w oparciu o nieterminowe uzupełnienie zabezpieczenia, pomimo że zajęcie zabezpieczenia nastąpiło na poczet zaległości podatkowych, które nie istniały, art. 122 i art. 187 § 1 Ordynacji podatkowej przez nieuprawnione pominięcie dowodów wskazujących, iż zajęcie zabezpieczenia miało miejsce w sytuacji, gdy zaspokajana zaległość podatkowa nie istniała i poprzestanie na stwierdzeniu, iż okoliczności tej Spółka nie podnosiła w innych środkach zaskarżania, art. 59 pkt 1 w zw. z art. 58 ww. ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. poprzez przyjęcie, że uzasadnioną podstawą cofnięcia zezwolenia w całości może być brak terminowego uzupełnienia zabezpieczenia, w sytuacji gdy organ zakreślił w tym celu termin jedynie 3 dni kalendarzowych, art. 59 pkt 1 ww. ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. w zw. z art. 121 § 1 i art. 128 Ordynacji podatkowej poprzez przyjęcie, że uzasadnioną podstawą zastosowania najdalej idącej i najbardziej dotkliwej sankcji w postaci cofnięcia zezwolenia w całości może być okoliczność, że Spółka uzupełniła jednak zabezpieczenie po terminie, który został zakreślony w sposób wyjątkowo restrykcyjny, choć uczynić nie była wcale zobowiązana, wobec wcześniejszego zaspokojenia zaległości z nadwyżką, art. 59 pkt 1 w zw. z art. 58 ww. ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. poprzez przyjęcie, że uzasadnioną podstawą cofnięcia zezwolenia w całości może być sam fakt działania bez zabezpieczenia w okresie od jego pierwszego zajęcia, choć zabezpieczenie to było przez Spółkę każdorazowo uzupełniane, zgodnie z informacjami i wezwaniami organu.

Decyzją z [...] grudnia 2011 nr [...] Dyrektor Izby Celnej na podstawie art. 233 § 1 pkt 1 w zw. z art. 221 ww. ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. utrzymał w mocy ww. decyzją z [...] października 2011 r. Wg organu Spółka mimo wezwania nie złożyła wymaganego zabezpieczenia a wpłacane przez nią po uprzednim wezwaniu kwoty pieniężne zostały zgodnie po myśli art. 38 ust. 3 zaliczane na poczet zaległości podatkowych, wskazując iż Spółka nie wnosiła środków prawnych kwestionujących czynności polegające na zaliczeniu wpłat tytułem zaległości.

Składając skargę ww. Spółka zarzuciła naruszenie: art. 120 ww. ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - poprzez wydanie zaskarżonej decyzji bez podstawy prawnej, art. 122, art. 187 § 1 i art. 191 Ordynacji podatkowej - poprzez dokonanie wadliwych ustaleń faktycznych w sprawie, art. 59 pkt 1 w zw. z art. 58 ww. ustawy z dnia 19 listopada 2009 r.- poprzez uznanie, że przepis ten może być podstawą do cofnięcia zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie gier na automatach o niskich wygranych w sytuacji, gdy zajęcie zabezpieczenia nastąpiło na poczet zaległości podatkowych, które w dacie zajęcia nie istniały zobowiązania podatkowe będące podstawą działań organu były przedmiotem sporu prowadzonego przez Spółkę, organ wyznaczył stronie termin do usunięcia naruszeń w rzeczywistości niemożliwy do zachowania i Spółka domagała się uchylenia zaskarżonej decyzji oraz zasądzenie kosztów postępowania, wg norm przepisanych i wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji.

Odpowiadając na skargę organ wniósł o jej oddalenie, powtarzając argumentację z obu decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w B. zważył, co następuje:

W myśl art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 z późn. zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej oraz rozstrzyganie sporów kompetencyjnych i o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego, samorządowymi kolegiami odwoławczym i między tymi organami a organami administracji rządowej, przy czym zgodnie z § 2 tegoż artykułu kontrola, o której mowa, jest sprawowana pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Sąd rozpoznaje sprawę rozstrzygniętą w zaskarżonej decyzji ostatecznej bądź w postanowieniu z punktu widzenia legalności, tj. zgodności z prawem całego toku postępowania administracyjnego i prawidłowości zastosowania przepisów prawa materialnego. Zgodnie natomiast z art. 145 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi uwzględnienie przez sąd administracyjny skargi i uchylenie zaskarżonej decyzji bądź postanowienia w całości lub w części następuje wtedy gdy sąd stwierdzi:

a) naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy,

b) naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego,

c) inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Stosownie do treści art. 134 § 1 ww. ustawy z 30 sierpnia 2002 r. sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związanym zarzutami i wnioskami skargi oraz wskazaną podstawą prawną. Nadto w myśl art. 152 cytowanej ustawy w razie uwzględnienia skargi sąd w wyroku określa, czy i w jakim zakresie zaskarżony akt lub czynność nie mogą być wykonane. Rozstrzygnięcie to traci moc z chwilą uprawomocnienia się wyroku.

Odnosząc powyższe do niniejszej sprawy należało więc zbadać zgodność zaskarżonej decyzji przede wszystkim z przepisami ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego oraz aktów prawnych przywołanych w obu decyzjach.

Zgodnie z przepisem art. 133 § 1 ww. ustawy z 30 sierpnia 2002 r. sąd wydaje wyrok po zamknięciu rozprawy na podstawie akt sprawy.

Z akt sprawy natomiast w sposób bezsporny wynika, że w dniu [...] marca 2009 r. skarżąca V. Spółka z o. o. z siedzibą w W., ul. J. W. decyzją Dyrektora Izby Skarbowej w B. numer [...] uzyskała zezwolenie na urządzanie i prowadzenie działalności w zakresie gier na automatach o niskich wygranych na terenie województwa [...].

W pkt IV organ zobowiązał Spółkę do złożenia zabezpieczenia finansowego, o którym mowa w art. 38 ust. 4 pkt 3 ustawy o grach i zakładach wzajemnych, tj. złożenia właściwej kwoty na rachunku bankowym wskazanym przez organ udzielający zezwolenia. Kwota zabezpieczenia finansowego wymagana do udzielonego zezwolenia została ustalona na podstawie art. 38 ust. 1 pkt 5 i ust. 2 ustawy o grach i zakładach wzajemnych i wynosiła równowartość 7.000 EURO liczonej według średniego kursu NBP ogłoszonego na dzień dokonania zabezpieczenia.

Pismem z dnia [...] maja 2009 r. skarżąca Spółka poinformowała organ o dokonaniu wpłaty właściwej kwoty pieniężnej z tytułu zabezpieczenia finansowego na wskazany w zezwoleniu rachunek bankowy organu. Do pisma Spółka załączyła potwierdzenie przelewu kwoty zabezpieczenia finansowego. W dniu [...] maja 2010 r. Dyrektor Izby Celnej w T. pismem nr [...] poinformował skarżącą Spółkę, że kwota zabezpieczenia finansowego złożona do zezwolenia numer [...] została zaliczona na poczet należności wynikających z tytułu wykonawczego nr [...] z dnia [...] kwietnia 2010 r. W dniu [...] maja 2010 r. Dyrektor Izby Celnej w T. w związku brzmieniem art. 58 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych wezwał Skarżącą Spółkę do złożenia stosownego zabezpieczenia finansowego. Z akt wynika, że w dniu [...] maja 2010 r. skarżąca Spółka dokonała wpłaty kwoty pieniężnej tytułem zabezpieczenia finansowego dotyczącego zezwolenia nr [...], lecz tego samego dnia kwota zabezpieczenia finansowego ponownie została zaliczone na poczet zaległości podatkowych Spółki w podatku od gier za miesiąc styczeń 2011 r. (należności wynikających z tytułu wykonawczego nr [...] z dnia [...] kwietnia 2010 r.). Następnie w dniu [...] maja 2010 r. Dyrektor Izby Celnej w T. ponownie wezwał Skarżącą spółkę do złożenia stosownego zabezpieczenia finansowego. W odpowiedzi skarżąca Spółka w dniu [...] maja 2010 r. dokonała wpłaty kwoty pieniężnej tytułem zabezpieczenia finansowego. Wpłacona przez Spółkę kwota pieniężna tego samego dnia ponownie została zaliczona na poczet zaległości podatkowych Spółki w podatku od gier za miesiąc styczeń 2011 r. (należności wynikających z tytułu wykonawczego nr [...] z dnia [...] kwietnia 2010 r.).

Z akt sprawy wynika, że następnie Dyrektor Izby Celnej w T. w dniu [...] maja 2010 r. po raz trzeci wezwał skarżącą Spółkę do złożenia stosownego zabezpieczenia finansowego. Do dokonania powyższej czynności skarżąca Spółka została zobowiązana w terminie 3 dni od dnia otrzymania ww. wezwania. Wezwanie zostało skarżącej doręczone w dniu [...] czerwca 2010 r., lecz w wyznaczonym terminie skarżąca Spółka nie dopełniła wskazanej przez organ czynności. Dyrektor Izby Celnej w T. powołując się na treść przepisu art. 59 pkt 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych postanowieniem nr [...] z dnia [...] czerwca 2010 r. wszczął z urzędu postępowanie w sprawie cofnięcia zezwolenia na urządzanie i prowadzenie działalności w zakresie gier na automatach o niskich wygranych na terenie województwa [...], udzielonego przez Dyrektora Izby Skarbowej w B. decyzją z dnia [...] marca 2009 r. numer [...].

Z akt wynika także, że skarżąca Spółka następnie dokonała wpłaty kwoty pieniężnej tytułem zabezpieczenia finansowego dotyczącego zezwolenia numer [...] w dniu [...] czerwca 2010 r., lecz wypłacona kwota została ponownie zaliczona na poczet zaległości podatkowych skarżącej Spółki (w podatku od gier za miesiąc styczeń 2010 roku i luty 2010 roku).

W świetle przepisu art. 38 ust. 3 ustawy z 29 lipca 1992 r. o grach i zakładach wzajemnych stanowiącego, że zabezpieczenia finansowe zabezpieczają ochronę interesu finansowych uczestników gier lub zakładów wzajemnych oraz służą zabezpieczeniu innych ewentualnych roszczeń, w tym zwłaszcza z tytułu zobowiązań podatkowych - nie sposób odmówić właściwemu organowi prawa dokonywania zaliczenia o których mowa w art. 62 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa. Zwrócić jednak należy uwagę na treść § 4 powyższego art. 64. Stanowi on, że w sprawie zaliczenia wpłaty na poczet zaległości podatkowych wydaje się postanowienie, na które służy zażalenie. Jest zaś okolicznością bezsporną, że w niniejszej sprawie nie wydano nigdy stosownego postanowienia. Organ zresztą przyznał to w toku postępowania sądowego (vide pismo z [...] kwietnia 2012 r.).

To z kolei uniemożliwiło stronie skarżącej obronę jej interesów, a szczególności kwestionowanie zasadności zaliczenia wpłat na poczet podatków, które to wpłaty wniosła tytułem wymaganego zabezpieczenia. Jest to istotne naruszenie przepisów postępowania skutkujące na podstawie art. 145 § 1 ust. 1 lit. c ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi uchyleniem zaskarżonej decyzji i poprzedzającej ją decyzji z [...] października 2011 r.

W związku z wywodami organu zawartymi w ww. piśmie z [...] kwietnia 2012 r. w szczególności podnoszącego, że tryb z art. 62 § 4 Ordynacji nie jest tu właściwy, warto też zwrócić uwagę na wyrok WSA w Warszawie z 24 czerwca 2008 r. III SA/Wa 507/08 stwierdzający, że w sytuacji, gdy racjonalny ustawodawca nie sprecyzował, iż przepis art. 62 § 1 Ordynacji podatkowej ma zastosowanie tylko i wyłączenie do wpłat dobrowolnych dokonanych przez podatnika, należy przyjąć, iż obejmuje on wpłaty wszelkiego rodzaju. Także wykładania celowościowa prowadzi do wniosku, iż wprowadzając ten przepis ustawodawca dążył do zapewnienia sprawnego i jednolitego systemu rozliczenia wpłaconych kwot. Przez zaniechanie wydania stosownego postanowienia pozbawiono stronę skarżącą możliwości prawnego kwestionowania postanowienia organu polegającego na zaliczeniu wpłat dokonywanych tytułem zabezpieczenia na poczet zaległości podatkowych, których istnienie strona skarżąca neguje. Nie było natomiast rzeczą Sądu badanie w niniejszej sprawie istnienia zaległości podatkowych.

I dlatego na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c w zw. z art. 135 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji. Wskazania co do dalszego postępowania wynikają wprost z ocen i wskazań niniejszego uzasadnienia wyroku, które po myśli art. 153 ww. ustawy z 30 sierpnia 2002 r. mają dla organu charakter wiążący.

Orzeczenie o kosztach oparto na przepisach art. 200 i 205 § 1 ww. ustawy z 30 sierpnia 2002 r. oraz przepisach rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie ... (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.).