Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Janusz Walawski, Sędziowie WSA Ewa Pisula-Dąbrowska, Andrzej Kołodziej (spr.), Protokolant Starszy sekretarz sądowy Sylwia Mikuła, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 stycznia 2015 r. sprawy ze skargi Fundacji [...] na decyzję Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego z dnia [...] lipca 2014 r. nr [...] w przedmiocie dostępu do informacji publicznej - oddala skargę -

Wnioskiem z dnia [...] maja 2014 r. Fundacja [...] zwróciła się na podstawie art. 61 Konstytucji RP i art. 2 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej do Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego o udostępnienie informacji publicznej:

1) czy Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego przekazuje lub przekazywała amerykańskiej Agencji Bezpieczeństwa Narodowego jakiekolwiek informacje w ramach programów [...] lub [...]? Jeśli tak, wniosła o podanie, jakiego rodzaju są to informacje i jakich kategorii osób dotyczą,

2) czy Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego jest lub była członkiem partnerstwa [...]?

3) czy Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego otrzymała w jakiejkolwiek formie środki finansowe od NSA? Jeśli tak, wniosła o informację, z jakiego powodu doszło do przekazania tych środków.

Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego decyzją nr [...] z dnia [...] czerwca 2014 r., na podstawie art. 5 ust. 1 i art. 16 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.) w zw. z art. 1 ust. 1, art. 4 ust. 1, art. 5 ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. Nr 182, poz. 1228 ze zm.), a także art. 35 ust. 1 w zw. z art. 39 ust. 3 ustawy z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu (Dz. U. z 2010 r. Nr 29, poz. 154 ze zm.) oraz w zw. z art. 104 § 1 i art. 107 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 276), odmówił udostępnienia wnioskowanej informacji publicznej w zakresie odpowiedzi na pytania nr 1 i nr 2 wniosku.

W uzasadnieniu podał, że żądane w pkt 1 i pkt 2 wniosku informacje podlegają ochronie w myśl przepisów o ochronie informacji niejawnych. Informacja o tym, czy ABW uczestniczy w jakikolwiek sposób w programach [...] i [...], wskazuje bowiem w sposób pośredni, na zainteresowania operacyjne ABW – metody pracy operacyjnej stosowane przez jej funkcjonariuszy oraz kierunki tych zainteresowań, które służba ma ustawowy obowiązek chronić przed dostępem osób nieuprawnionych, w rozumieniu ustawy o ochronie informacji niejawnych. Nadto, udzielenie wnioskowanej informacji ujawni poziom zaawansowania organizacyjnego, technicznego, czy innowacyjności stosowanych przez służby specjalne metod, form czy środków pracy operacyjnej, jak również umożliwi dostosowanie się obcych wywiadów do możliwości technicznych ABW. Natomiast co do kwestii członkostwa ABW w partnerstwie [...], organ stwierdził, iż takie informacje korzystają z ochrony, jaką daje przepis cyt. art. 5 ustawy o dostępie do informacji publicznej, ograniczający dostęp do informacji publicznej ze względu na przepisy o ochronie informacji niejawnych, co znajduje potwierdzenie w orzecznictwie (wyrok WSA w Warszawie z dnia 19 listopada 2009 r., sygn. akt II SA/Wa 1150/09).

Szef ABW zwrócił też uwagę na zadania służby obejmujące w przeważającej mierze rozpoznawanie, zapobieganie i zwalczanie zagrożeń, a więc dotyczące sytuacji, które dopiero mogą wystąpić.

Ujawnienie żądanych przez Fundację informacji mogłoby więc spowodować szkody dla Rzeczypospolitej Polskiej, jak stanowi art. 1 ust. 1 ustawy o ochronie informacji niejawnych. Nie jest ono możliwe także z uwagi na regulacje zawarte w przepisach art. 35 ust. 1 i art. 39 ust. 3 ustawy o ABW oraz AW.

We wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy i uchylenie powyższej decyzji, Fundacja [...] wskazała, że jej uzasadnienie nie zawiera przekonujących argumentów za uznaniem, że ujawnienie informacji objętych wnioskiem spowodowałoby lub mogłoby spowodować szkody dla Rzeczypospolitej Polskiej, albo byłoby z punktu widzenia jej interesów niekorzystne.

Zwróciła ponadto uwagę, iż w debacie publicznej pojawiła się informacja o udziale polskich służb w przedmiotowych programach, polegającym na przekazywaniu amerykańskiej NSA informacji dotyczących obywateli polskich, co budzi wątpliwości z perspektywy konstytucyjnych zasad ochrony prywatności oraz legalizmu. Takie działanie właśnie powoduje szkody dla Rzeczypospolitej Polskiej, rzutuje bowiem na ocenę standardów przestrzegania praw człowieka.

Fundacja nie zgodziła się ze stwierdzeniem, że udzielenie wnioskowanych informacji ujawni poziom zaawansowania organizacyjnego, technicznego, innowacyjności stosowanych przez służby specjalne metod, form i środków pracy operacyjnej. Ujawnienie informacji dotyczących programów [...] i [...] nie wiąże się przecież z ujawnieniem informacji na temat wszystkich możliwości technicznych ABW.

Natomiast informacja dotycząca udziału ABW w partnerstwie [...] nie dotyczy organizacji, form i metod działania służb specjalnych, jest bowiem informacją o charakterze ogólnym.

Fundacja nadmieniła też, że Centralne Biuro Antykorupcyjne udzieliło odpowiedzi na wniosek o udostępnienie informacji publicznej zawierający tożsame pytania.

Po rozpoznaniu powyższego wniosku Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego decyzją nr [...] z dnia [...] lipca 2014 r., na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 i art. 127 § 3 Kpa w zw. z art. 5 ust. 1 i art. 16 ust. 1 i ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

W uzasadnieniu podtrzymał stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji oraz stwierdził, że w sprawie nie mamy do czynienia z informacjami o określonych faktach, czy też stanach istniejących w chwili udzielania informacji, lecz z pewnymi domysłami, które Fundacja w oparciu o ustawę o dostępie do informacji publicznej próbuje zweryfikować. Biorąc pod uwagę, iż informacje o udziale polskich służb specjalnych w przedmiotowych programach są niepotwierdzonymi domysłami, taki tryb ich uzyskania nie jest właściwy.

Organ podniósł też, że argumentacja Fundacji sugeruje, iż ABW bierze udział w nielegalnym przedsięwzięciu, bez względu na to, czy udzieli odpowiedzi pozytywnej – wówczas potwierdzi swój udział w tych programach – czy uchyli się od jej udzielenia. Zwrócił uwagę, że art. 7 Konstytucji RP obliguje ABW do działań wyłącznie na podstawie i w granicach prawa, a Szef ABW jako organ władzy publicznej nie ma prawa uczestniczyć w działaniach budzących wątpliwości co do ich legalności.

Szef ABW wskazał, że zaskarżona decyzja opiera się na założeniu, iż informacją niejawną jest nie tylko informacja zawarta w konkretnym dokumencie opatrzonym stosowną klauzulą tajności, ale także każda informacja, która w świetle ustawy o ochronie informacji niejawnych zawiera element materialny, o którym mowa w jej art. 1 ust. 1. Informacją niejawną jest bowiem także informacja przekazana w formie ustnej, mimo że nie została opatrzona klauzulą tajności, ale jej nieuprawnione ujawnienie mogłoby być szkodliwe dla interesów RP.

Organ zauważył, iż zgodnie z art. 4 ust. 1 ww. ustawy, informacje, o których mowa, mogą być udostępnione wyłącznie osobie dającej rękojmię zachowania tajemnicy i tylko w zakresie niezbędnym do wykonywania przez nią pracy lub pełnienia służby na zajmowanym stanowisku albo wykonywania czynności zleconych. Podkreśla się, że wymóg ten odnosi się do informacji niejawnych w ogóle, a nie tylko tych, którym nadano klauzulę tajności. Są one niejawne z uwagi na zagrożenia wynikające z ich treści lub sposobu ich uzyskania, a nie w następstwie klasyfikacji.

Zatem w przypadku wnioskowanych przez Fundację informacji, wystarczyło samo powołanie się przez organ na okoliczność, że ujawnienie spornej informacji spowoduje poważną szkodę dla Rzeczypospolitej Polskiej.

Zdaniem organu przepisy art. 35 ust. 1 i art. 39 ust. 3, 4 -6 ustawy o ABW oraz AW, winny być traktowane jako wyznaczające kierunek i niejako mające na celu podkreślenie konieczności ochrony środków, form i metod realizacji zadań przez organ. Przewidują one szczególną procedurę udostępniania informacji na temat szczegółowych form przeprowadzanych czynności operacyjno-rozpoznawczych oraz stosowanych w związku z ich przeprowadzeniem środkach i metodach, co oznacza, iż nie podlegają udostępnieniu w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Odnosząc się zaś do argumentacji Fundacji, iż CBA udzieliło odpowiedzi na tożsamy wniosek Szef ABW wskazał, że każda ze służb wedle własnych kryteriów, dokonuje oceny tego, czy i w jakim zakresie udzielić odpowiedzi. Ponadto podniósł, że do wyłącznej kompetencji ABW należy rozpoznanie, zapobieganie i zwalczanie zagrożeń o charakterze kontrwywiadowczym, a takich kompetencji nie posiada CBA.

W skardze na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie Fundacja [...] zarzuciła jej oraz decyzji poprzedzającej, naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, tj. art. 5 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej poprzez błędne przyjęcie, że informacja objęta wnioskiem Fundacji z dnia [...] maja 2014 r. nie podlega udostępnieniu ze względu na ochronę Informacji niejawnych. Zarzuciła im również naruszenie przepisów postępowania, o których mowa w art. 16 ust. 2 pkt 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, poprzez niewskazanie w uzasadnieniach obu zaskarżonych decyzji imion, nazwisk i funkcji osób, które zajęły stanowisko w toku postępowania o udostępnienie informacji. 

Mając na względzie powyższe zarzuty wniosła o stwierdzenie, że doszło do naruszenia prawa materialnego i przepisów postępowania, uchylenie obydwu decyzji, zobowiązanie Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego do ponownego rozpatrzenia wniosku z dnia [...] maja 2014 r. o udostępnienie informacji publicznej oraz o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania.

W uzasadnieniu podała, że odmowa udostępnienia informacji publicznej ze względu na ochronę informacji niejawnych jest wyjątkiem od ogólnej zasady wynikającej z art. 61 Konstytucji RP.

W ocenie Fundacji Agencja nie wyjaśniła w wystarczający sposób, dlaczego ujawnienie informacji objętej wnioskiem może spowodować szkody dla Rzeczypospolitej Polskiej. Jasne i przekonujące uzasadnienie tej decyzji jest koniecznie ze względu na jej arbitralność. Przyjęcie, że ABW nie musi przekonująco uzasadniać swojej decyzji prowadziłoby do sytuacji braku możliwości kontroli społecznej podejmowanych przez organ decyzji.

Zdaniem Fundacji argumentacja podana przez organ nie jest przekonująca, albowiem NSA może być jedną z wielu zagranicznych agencji, z którą ABW współpracuje, co wyklucza wyciągnięcie z odpowiedzi na wniosek Fundacji informacji o kierunku zainteresowań ABW. Ponadto informacje o możliwości technicznej współpracy w ramach programów, których dotyczy wniosek o udostępnienie informacji publicznej, nie oznacza, że ABW nie dysponuje również innymi technikami. W związku z tym argument o dostosowaniu się obcych wywiadów do możliwości technicznych ABW również jest chybiony.

Fundacja nie zgodziła się także z twierdzeniem organu, że tryb wynikający z ustawy o dostępie do informacji publicznej jest niewłaściwy do weryfikowania informacji o ewentualnym udziale polskich służb specjalnych w rzeczonych programach. Podmiot wnioskujący o informację publiczną nie musi bowiem podawać uzasadnienia swojego wniosku.

W odpowiedzi na skargę Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego wniósł o jej oddalenie podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko faktyczne oraz prawne.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości m.in. przez kontrolę działalności administracji publicznej, a kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Skarga oceniana w świetle powyższych kryteriów nie zasługuje na uwzględnienie.

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.) w art. 61 stanowi, że obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa (ust. 1).

Prawo do uzyskiwania informacji obejmuje dostęp do dokumentów oraz wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów, z możliwością rejestracji dźwięku lub obrazu (ust. 2).

Ograniczenie prawa, o którym mowa w ust. 1 i 2, może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa (ust. 3).

Tryb udzielania informacji, o których mowa w ust. 1 i 2, określają ustawy, a w odniesieniu do Sejmu i Senatu ich regulaminy (ust. 4).

Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2014 r., poz. 782), dalej "udip", służy realizacji konstytucyjnego prawa dostępu obywateli do wiedzy o funkcjonowaniu organów władzy publicznej oraz podmiotów realizujących zadania publiczne bądź dysponujących majątkiem publicznym.

W przepisie art. 1 ust. 1 zawiera ona bardzo ogólną definicję informacji publicznej, w myśl której każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu i ponownemu wykorzystywaniu na zasadach i w trybie określonych w niniejszej ustawie.

Uszczegółowienia pojęcia informacji publicznej ustawodawca dokonał w przepisie art. 6 ust. 1 udip, jednakże uczynił to poprzez przykładowe wyliczenie informacji posiadających przymiot informacji publicznej.

W świetle powyższego informacją publiczną jest informacja zdefiniowana w art. 1 ust. 1, a w szczególności taka, o której mowa w art. 6 ust. 1 udip.

Natomiast stosownie do art. 4 ust. 1 pkt 1 udip, obowiązane do udostępniania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności organy władzy publicznej.

Niewątpliwie wniosek Fundacji [...] w zakresie żądań sformułowanych w pkt 1 i 2 dotyczy informacji publicznej (art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. c udip), zaś jego adresat, czyli Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, jest podmiotem obowiązanym do udostępnienia informacji publicznej (art. 4 ust. 1 pkt 1 udip), jako centralny organ administracji rządowej (art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu – t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 29, poz. 154 ze zm., dalej jako "ustawa o ABW oraz AW).

Konstytucyjne prawo do informacji określone w art. 61 ust. 1 Konstytucji RP nie ma jednak charakteru absolutnego i może być w sytuacjach wskazanych w ust. 3 ww. przepisu ograniczone. Oznacza to prymat wspólnych interesów obywateli nad partykularnym interesem jednostki. Prawo do informacji publicznej ma bowiem służyć tworzeniu społeczeństwa obywatelskiego poprzez umożliwienie społecznej kontroli działań władzy publicznej, a nie zaspokajaniu interesów indywidualnych, które może odbywać się kosztem interesu ogółu. Z tego względu ważne jest, by ujawnienie niektórych informacji nie zagroziło interesom państwa, a tym samym interesom wspólnoty obywateli, której to państwo jest emanacją.

Ustawa o dostępie do informacji publicznej w przepisie art. 5 ust. 1 i 2 zd. 1 wprowadza ograniczenie prawa do informacji. Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 udip, prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych.

Owe przepisy o ochronie informacji niejawnych to przede wszystkim ustawa z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych (DZ. U. z 2010 r. Nr 182, poz. 1228), dalej "uoin". W myśl jej art. 1 ust. 1, ustawa określa zasady ochrony informacji, których nieuprawnione ujawnienie spowodowałoby lub mogłoby spowodować szkody dla Rzeczypospolitej Polskiej, albo byłoby z punktu widzenia jej interesów niekorzystne, także w trakcie ich opracowywania oraz niezależnie od formy i sposobu ich wyrażania, czyli zasady m.in. klasyfikowania informacji niejawnych, organizowania ochrony informacji niejawnych, przetwarzania informacji niejawnych czy też ochrony informacji niejawnych w systemach teleinformatycznych.

Natomiast art. 4 ust. 1 uoin stanowi, że informacje niejawne mogą być udostępnione wyłącznie osobie dającej rękojmię zachowania tajemnicy i tylko w zakresie niezbędnym do wykonywania przez nią pracy lub pełnienia służby na zajmowanym stanowisku albo wykonywania czynności zleconych.

Z kolei wedle art. 5 tej ustawy, informacjom niejawnym nadaje się klauzulę "ściśle tajne", jeżeli ich nieuprawnione ujawnienie spowoduje wyjątkowo poważną szkodę dla Rzeczypospolitej Polskiej (ust. 1), klauzulę "tajne", jeżeli ich nieuprawnione ujawnienie spowoduje poważną szkodę dla Rzeczypospolitej Polskiej (ust. 2), klauzulę "poufne", jeżeli ich nieuprawnione ujawnienie spowoduje szkodę dla Rzeczypospolitej Polskiej (ust. 3). Przy czym powyższa szkoda ma związek m.in. z utrudnieniem wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych prowadzonych w celu zapewnienia bezpieczeństwa państwa lub ścigania sprawców zbrodni przez służby do tego uprawnione, zakłóceniem porządku publicznego lub zagrożeniem bezpieczeństwa obywateli, utrudnieniem wykonywania zadań służbom lub instytucjom odpowiedzialnym za ochronę bezpieczeństwa lub podstawowych interesów Rzeczypospolitej Polskiej, porządku publicznego, bezpieczeństwa obywateli.

W świetle poglądów doktryny, informacja jest niejawna ze względu na jej treść, oznaczenie jej odpowiednią klauzulą tajności jest tylko wskazówką dla odbiorcy do właściwej ochrony przed nieuprawnionym ujawnieniem lub zniszczeniem (zob. I. Stankowska, Ustawa o ochronie informacji niejawnych, Komentarz, LexisNexis, Warszawa 2011, s. 16). Podobne stanowisko w tej kwestii zajmuje również orzecznictwo. Jak stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 21 września 2012 r., sygn. akt I OSK 1393/12 (publ. w internecie: http://orzeczenia.nsa.gov.pl), informacja niejawna chroniona jest bez względu na to, czy osoba uprawniona uznała za stosowne oznaczyć ją odpowiednią klauzulą. Jest ona bowiem niejawna z uwagi na zagrożenia wynikające z jej treści lub sposobu jej uzyskania, a nie w następstwie kwalifikacji. Natomiast Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z dnia 4 marca 2014 r., sygn. akt II SA/Kr 42/14 (LEX nr 1443528) wskazał, iż dla ochrony informacji, o której mowa w art. 4 ust. 1 ustawy z 2010 r. o ochronie informacji niejawnych, wystarczy element materialny, tzn., że stanowią one informacje, których nieuprawnione ujawnienie spowodowałoby lub mogłoby spowodować szkody dla Rzeczpospolitej Polskiej albo byłoby z punktu widzenia jej interesów niekorzystne.

Podzielając powyższe stanowisko należy podnieść, że jest ono szczególnie istotne w stanie faktycznym niniejszej sprawy. Fundacja [...] nie domagała się bowiem udostępnienia wytworzonych przez organ dokumentów zawierających konkretne informacje, którym można by było nadać stosowną klauzulę, lecz odpowiedzi na pytania dotyczące działań organu. Żądała więc informacji, która nie istniała w zmaterializowanej formie, trudno więc mówić o tym, by była opatrzona stosowną klauzulą niejawności, na którą mógłby powołać się ewentualnie Szef ABW.

Dla oceny zasadności odmowy udostępnienia żądanych informacji konieczne jest odwołanie się do celu, w jakim została utworzona Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego i jej zadań ustawowych.

Zgodnie z art. 1 ustawy o ABW oraz AW, ABW została utworzona w celu ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego i jego porządku konstytucyjnego.

Do jej zadań w myśl art. 5 ust. 1 należy:

1) rozpoznawanie, zapobieganie i zwalczanie zagrożeń godzących w bezpieczeństwo wewnętrzne państwa oraz jego porządek konstytucyjny, a w szczególności w suwerenność i międzynarodową pozycję, niepodległość i nienaruszalność jego terytorium, a także obronność państwa,

2) rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie przestępstw:

a) szpiegostwa, terroryzmu, bezprawnego ujawnienia lub wykorzystania informacji niejawnych i innych przestępstw godzących w bezpieczeństwo państwa,

b) godzących w podstawy ekonomiczne państwa,

c) korupcji osób pełniących funkcje publiczne, o których mowa w art. 1 i 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (Dz. U. z 2006 r. Nr 216, poz. 1584 ze zm.), jeśli może to godzić w bezpieczeństwo państwa,

d) w zakresie produkcji i obrotu towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa,

e) nielegalnego wytwarzania, posiadania i obrotu bronią, amunicją i materiałami wybuchowymi, bronią masowej zagłady oraz środkami odurzającymi i substancjami psychotropowymi, w obrocie międzynarodowym oraz ściganie ich sprawców,

3) realizowanie, w granicach swojej właściwości, zadań związanych z ochroną informacji niejawnych oraz wykonywanie funkcji krajowej władzy bezpieczeństwa w zakresie ochrony informacji niejawnych w stosunkach międzynarodowych,

4) uzyskiwanie, analizowanie, przetwarzanie i przekazywanie właściwym organom informacji mogących mieć istotne znaczenie dla ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego państwa i jego porządku konstytucyjnego,

5) podejmowanie innych działań określonych w odrębnych ustawach i umowach międzynarodowych.

Jak stanowi zaś ust. 2 ww. przepisu, działalność ABW poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej może być prowadzona w związku z jej działalnością na terytorium państwa wyłącznie w zakresie realizacji zadań określonych w ust. 1 pkt 2.

Ponadto w myśl art. 35 ust. 1 ustawy o ABW oraz AW, w związku z wykonywaniem swoich zadań Agencja zapewnia ochronę środków, form i metod realizacji zadań, zgromadzonych informacji oraz własnych obiektów i danych identyfikujących funkcjonariuszy Agencji.

Dodatkowo należy zauważyć, iż stosownie do treści art. 40 ust. 1 ustawy o ABW oraz AW, Szef ABW koordynuje podejmowane przez służby specjalne czynności operacyjno-rozpoznawcze mogące mieć wpływ na bezpieczeństwo państwa.

Powołane przepisy jednoznacznie wskazują na wagę i specyfikę zadań ABW, które, tak jak organizacja tej służby, ze swej istoty objęte są tajemnicą.

Trafna jest argumentacja organu, że informacja o tym, czy ABW uczestniczy w jakikolwiek sposób w programach [...] lub [...], wskazuje w sposób pośredni na zainteresowania operacyjne i metody pracy operacyjnej, stosowane przez funkcjonariuszy oraz kierunki tych zainteresowań, które Agencja ma ustawowy obowiązek chronić przed dostępem osób nieuprawnionych w rozumieniu uoin. Nadto udzielenie informacji w tym zakresie ujawni poziom zaawansowania organizacyjnego, technicznego, czy innowacyjności stosowanych przez służby specjalne metod, form, czy środków pracy operacyjnej.

W szczególności informacja o tym, czy Agencja przekazuje lub przekazywała amerykańskiej Agencji Bezpieczeństwa Narodowego jakiekolwiek informacje w ramach ww. programów, w sposób bezpośredni ujawnia zainteresowania operacyjne i metody pracy operacyjnej, albowiem oczywiste jest, by jakiekolwiek informacje móc przekazać, należy je wcześniej uzyskać w drodze operacyjnej.

Trzeba też zwrócić uwagę na to, że obecna sytuacja polityczna na świecie, wzrastające zagrożenie terroryzmem oraz walki zbrojne na Ukrainie, wymagają zachowania daleko idącej ostrożności w ujawnianiu informacji mających związek z działalnością służb specjalnych.

Podkreślenia wymaga również okoliczność, że działalność ABW obejmuje w przeważającej mierze rozpoznawanie, zapobieganie i zwalczanie zagrożeń, a więc dotyczy sytuacji, które mogą nastąpić w przyszłości, jeżeli państwo przy udziale służb specjalnych tych zagrożeń nie wyeliminuje. Ujawnienie zatem żądanych informacji bezspornie może spowodować co najmniej poważną szkodę dla Rzeczypospolitej Polskiej, gdyż utrudni bądź uniemożliwi wykonywanie określonych czynności operacyjno-rozpoznawczych prowadzonych w celu zapewnienia bezpieczeństwa państwa lub ścigania sprawców zbrodni przez służby lub instytucje do tego uprawnione. Może pogorszyć także stosunki Rzeczypospolitej Polskiej z innymi państwami.

W odniesieniu do żądania informacji o uczestnictwie Agencji w partnerstwie [...] należy stwierdzić, iż taka informacja, wskazując na podmioty, z którymi ABW współpracuje, ujawnia kierunki, obszary oraz przedmioty zainteresowania służby. Zasadnie zatem argumentuje organ, że takie informacje korzystają z ochrony, jaką daje przepis art. 5 udip, ograniczający dostęp do informacji publicznej ze względu na przepisy o ochronie informacji niejawnych. Potwierdzeniem tego jest wyrok WSA w Warszawie z dnia 19 listopada 2009 r. (II SA/Wa 1150/09), w którym stwierdzono, iż pytanie o informacje na temat tajnych porozumień zawartych przez Służbę Wywiadu Wojskowego, bez względu na fakt, czy do ich zawarcia doszło czy też nie, zmierza do uzyskania informacji mających walor informacji niejawnych, a zatem musi stanowić powód odmowy udzielenia informacji publicznej.

Podkreśleniem szczególnej ochrony form i zasad przeprowadzania czynności operacyjno-rozpoznawczych oraz stosowanych w związku z ich prowadzeniem środków i metod jest przepis art. 39 ust. 3 w związku z ust. 1 ustawy o ABW oraz AW, który nie zezwala Szefowi Agencji na zwolnienie funkcjonariuszy lub byłych funkcjonariuszy po ustaniu służby od zachowania tajemnicy w tym zakresie.

W tych okolicznościach zarzut Fundacji naruszenia art. 5 ust. 1 udip nie jest zasadny.

Natomiast w odniesieniu do zarzutu naruszenia art. 16 ust. 2 pkt 2 udip, poprzez niewskazanie w uzasadnieniach obydwu decyzji imion, nazwisk i funkcji osób, które zajęły stanowisko w toku postępowania o udostępnienie informacji, Sąd uznał, że w niniejszej sprawie, uchybienie to nie miało wpływu na treść rozstrzygnięcia. Należy jednocześnie podnieść, iż wskazywana już wcześniej specyfika działań służb specjalnych, obejmująca również ich organizację oraz dane identyfikujące funkcjonariuszy, podlegające ochronie na zasadzie art. 35 ust. 1 ustawy o ABW oraz AW, uprawniały organ do pominięcia tego składnika decyzji.

W ocenie Sądu zasadne jest ponadto stanowisko Szefa ABW, wyrażone w odpowiedzi na skargę, że zgodnie z decyzją nr [...] Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego z dnia [...] lutego 2014 r. w sprawie upoważnienia dyrektora Biura Prawnego Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego do załatwiania spraw z zakresu ustawy o dostępie do informacji publicznej, stanowisko w takich sprawach zajmuje zawsze Szef ABW bądź wspomniany dyrektor.

Mając powyższe na względzie, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), orzekł jak w sentencji wyroku.