Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jolanta Górska Sędziowie : Sędzia NSA Zdzisław Kostka (spr.) Sędzia WSA Dorota Jadwiszczok Protokolant Sekretarz Sądowy Diana Wojtowicz po rozpoznaniu w dniu 26 października 2006 r. na rozprawie sprawy ze skargi H. P. na postanowienie Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia 21 lipca 2005 r., nr [...] w przedmiocie sprostowania decyzji odmawiającej zmiany decyzji o przyznaniu uprawnień kombatanckich 1/ oddala skargę, 2/ przyznaje adwokatowi M. M. od Skarbu Państwa - Kasa Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku kwotę 300 (trzysta) złotych tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej.

Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych decyzją z dnia 23 lutego 1999 r. nr [...] przyznał skarżącemu H. P. uprawnienia kombatanckie z tytułu uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia na czas powyżej siedmiu dni w grudniu 1970 r. na Wybrzeżu wskutek działania wojska lub milicji podczas wystąpień wolnościowych. Po wydaniu tej decyzji skarżący ubiegał się o przyznanie uprawnień kombatanckich także z tytułu czynnego udziału w zbrojnym wystąpieniu o wolność i suwerenność Polski w Poznaniu w czerwcu 1956 r., który spowodował śmierć lub uszczerbek na zdrowiu.

W dniu 20 grudnia 2004 r. Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych podjął decyzję, którą - powołując się na art. 155 k.p.a. i art. 2 pkt 6 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego - odmówił zmiany decyzji z dnia 23 lutego 1999 r. nr [...]. W decyzji tej określając stronę postępowania, do której jest ona skierowana, napisano "H. P. imię ojca: J., ur. [...] w m.: S., zam. [...] B. W., S. [...]". Tymczasem skarżący, jak wynikało ze złożonych przez niego dokumentów, był wprawdzie synem J., lecz urodził się [...] w S. w województwie p. i mieszkał w G. przy ul. G.

Decyzja ta została doręczona skarżącemu w dniu 5 stycznia 2004 r. W dniu 1 lutego 2005 r. skarżący przesłał do Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych pismo z 31 stycznia 2005 r. zatytułowane "Ponaglenie", w którym domagał się niezwłocznego załatwienia jego sprawy "rozszerzenia uprawnień kombatanckich". W piśmie tym zawarł też zdanie o treści "Ponaglenie uzasadniam przewlekłością postępowania i rzekomą pomyłką nadesłaną 20 grudnia 2004 r. z S. na mój adres z działaniem represyjnym i dyskryminacyjnym na zlecenie od 1997 r."

W dniu 27 kwietnia 2005 r. Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych podjął postanowienie, którym na podstawie art. 113 § 1 k.p.a. sprostował na wniosek strony, jak napisał, oczywistą pomyłkę w decyzji z dnia 20 grudnia 2004 r. w ten sposób, że poprawił na właściwe dane dotyczące daty i miejsca urodzenia skarżącego oraz miejsca jego zamieszkania. W uzasadnieniu organ administracji publicznej stwierdził, że przy redagowaniu decyzji błędnie wskazano datę i miejsce urodzenia skarżącego oraz adres jego zamieszkania, przy czym z treści tej decyzji jednoznacznie wynika, że odmówiono zmiany decyzji z dnia 23 lutego 1999 r. o przyznaniu skarżącemu uprawnień kombatanckich.

Postanowienie to zostało doręczone skarżącemu w dniu 2 maja 2005 r. W dniu 4 maja 2005 r. skarżący przesłał do Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych pismo z dnia 4 maja 2005 r., w którym ponowił swój wniosek o "rozszerzenie uprawnień kombatanckich" i ponaglenie z 31 stycznia 2005 r. Z pisma tego wynikało, że uważa, iż decyzja z dnia 20 grudnia 2004 r. dotyczyła kogo innego (dosłownie "Natomiast treść decyzji z dnia 20.12.04 r. z uzasadnieniem o odmowie na rzecz innego adresata ..."). Z pisma tego wynikało także, iż kwestionuje postanowienie o sprostowaniu tej decyzji, gdyż pisał w nim o rzekomym błędzie "z art. 113 § 1 k.p.a."

Postanowieniem z dnia 21 lipca 2005 r. Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, powołując się na art. 127 § 3 i art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a., utrzymał w mocy swoje postanowienie z dnia 27 kwietnia 2005 r. Z uzasadnienie tego postanowienia wynika, iż pismo skarżącego z dnia 4 maja 2005 r. zostało uznane za wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy oraz, że w wyniku tego ponownego rozpatrzenia uznano, iż wcześniejsze postanowienie jest zgodne z prawem.

Po otrzymaniu postanowienia z dnia 21 lipca 2005 r. skarżący wniósł do sądu administracyjnego skargę, z której wynikało, że skarży decyzję z dnia 20 grudnia 2004 r. oraz postanowienie o jej sprostowaniu. Skarga na decyzję została prawomocnie odrzucona postanowieniem z dnia 15 grudnia 2005 r. z powodu niewyczerpania przed jej wniesieniem służących skarżącemu w postępowaniu administracyjnym środków odwoławczych.

Kwestionując postanowienie z dnia 21 lipca 2005 r. i poprzedzające je postanowienie z dnia 27 kwietnia 2005 r. skarżący twierdził, w piśmie z dnia 10 lutego 2006 r. sporządzonym przez ustanowionego w ramach prawa pomocy pełnomocnika, że zmiana danych identyfikujących stronę postępowania administracyjnego nie jest oczywistą omyłką pisarską w rozumieniu art. 113 § 1 k.p.a. Na poparcie tej tezy skarżący odwołał się do uzasadnienia wyroku NSA z dnia 23 marca 1998 r. w sprawie IV SA 1570/95, w którym stwierdzono, że "(s)tosownie do regulacji art. 113 § 1 k.p.a., organ administracji państwowej może co prawda z urzędu sprostować w drodze postanowienia błędy pisarskie i rachunkowe, ale jedynie wówczas, gdy błędy te mają charakter oczywistej omyłki. Za taki zaś trudno byłoby uznać zmianę pisowni nazwiska adresata decyzji, jeżeli w wyniku tej zmiany mogłoby dojść - choćby było to mało prawdopodobne, ale jednak niewykluczone - do zmiany adresata decyzji. Nawet gdyby jednoznacznie ustalono, że pisownia nazwiska skarżącego jest wynikiem oczywistej omyłki, to zaskarżone postanowienie nie mogłoby się ostać w obrocie prawnym ze względu na zmianę pisowni nazwiska skarżącego tylko w osnowie decyzji i pozostawienie niezmienionej pisowni w uzasadnieniu, co mogłoby nasuwać uzasadnione wątpliwości co do tożsamości adresata tej decyzji."

W odpowiedzi na skargę wniesiono o jej oddalenie.

Rozpoznając skargę Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga nie jest zasadna, gdyż organ administracji publicznej słusznie uznał, że pomyłka, której dopuszczono się w decyzji z dnia 20 grudnia 2004 r., jest oczywista. Skoro prawidłowo wskazano imię i nazwisko skarżącego, a więc podstawowe dane, które identyfikują człowieka, i nadto imię jego ojca, to było oczywiste, że dalsze dane muszą być pomyłką. Było to tym bardziej oczywiste, że również inne okoliczności sprawy, wskazane w decyzji i jej uzasadnieniu, dotyczyły sprawy skarżącego. W szczególności wskazano prawidłową datę i numer decyzji, która miała być zmieniona oraz tytuł, z którego skarżący chciał uzyskać dodatkowo uprawnienia kombatanckie. W tej sytuacji, skoro taka decyzja została doręczona osobie prawidłowo w niej wskazanej z imienia i nazwiska, to naturalną reakcją każdego byłoby stwierdzenie, że musiała zajść pomyłka co do innych danych osobowych wskazanych w tej decyzji.

W związku z tym nie sposób twierdzić, że sprostowanie decyzji doprowadziło do zmiany jej adresata. Zauważyć należy, że orzeczenie Sądu, na które powołuje się skarżący, zapadło w innych okolicznościach faktycznych. Dotyczyło ono mianowicie sprostowania nazwiska, a więc tego, co w pierwszej kolejności identyfikuje człowieka. Istotne jest też, że w sprawie, na którą powołał się skarżący, sprostowano decyzję, którą nałożono na adresata pewne obowiązki (utylizacji odpadów). W tej sytuacji zrozumiały jest pewien rygoryzm w podejściu do oznaczenia adresata, co uzasadnia zakwestionowanie tezy, co miało miejsce w powołanej sprawie, iż jest oczywistą pomyłką błąd polegający na użyciu w nazwisku "u" zamiast "ó", a więc różnicy, która w każdej innej sytuacji została by od razu uznana za błąd pisarski. Rygoryzm taki nie jest jednak uzasadniony, gdy chodzi o decyzję, którą odmówiono uwzględnienia żądania strony. Nie będzie bowiem żadnych wątpliwości, co do adresata decyzji, jeżeli decyzję o odmowie uwzględnienia żądania otrzyma osoba, która z takim żądaniem wystąpiła, co miało miejsce w niniejszej sprawie.

Z tych wszystkich względów Sąd uznał, że brak podstaw do uwzględnienia skargi i wobec tego na mocy art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. nr 153, poz. 1270 ze zm.) skargę oddalił.

W związku z tym, że skarżący był reprezentowany przez adwokata ustanowionego w ramach prawa pomocy, który wniósł o przyznanie mu wynagrodzenia, oświadczając, że nie zostało ono zapłacone, Sąd na mocy art. 250 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi i § 19 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. nr 163, poz. 1348 ze zm.) przyznał adwokatowi M. M. wynagrodzenie podwyższone na podstawie § 2 ust. 3 tego rozporządzenia o stawkę podatku od towarów i usług.