Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Elżbieta Piechowiak (spr.) Sędziowie: sędzia WSA Renata Owczarzak sędzia WSA Małgorzata Włodarska Protokolant asystent sędziego Magdalena Tambelli – Orwat po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 2 marca 2016 r. sprawy ze skargi K. L. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w T. z dnia [...] września 2015 r. nr [...] w przedmiocie rejestracji pojazdu 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Starosty T. z dnia [...] sierpnia 2015r. Nr [...], 2. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w T. na rzecz K. L. kwotę 457 (czterysta pięćdziesiąt siedem) złotych, tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

W następstwie rozpatrzenia wniosku skarżącego K. L. z dnia [...] o rejestrację pojazdu marki [...], w którym określono rodzaj pojazdu jako samochodowy inny, Starosta T. decyzją z dnia [...] nr [...], na podstawie art. 2 pkt 42b i pkt 45 oraz art. 72 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 1137 ze zm., dalej powoływanej jako prd), orzekł o odmowie zarejestrowania przedmiotowego pojazdu.

W uzasadnieniu decyzji organ I instancji wskazał, że pomimo, iż uprawniony diagnosta D. T. na podstawie okresowego badania technicznego przeprowadzonego w dniu [...] sklasyfikował przedmiotowy pojazd jako pojazd kategorii L5e, określając rodzaj pojazdu na samochodowy inny, podrodzaj inny, to jednak stanowiło to błędną klasyfikację pojazdu, gdyż przedmiotowy pojazd spełnia kryteria definicji motocykla trójkołowego, o której mowa w art. 2 pkt 45 prd. Ponadto organ stwierdził, że diagnosta błędnie określił maksymalną dopuszczalną masę przyczepy, ciągniętej przez przedmiotowy pojazd.

Od ww. decyzji skarżący wniósł odwołanie, domagając się jej uchylenia i nakazania organowi I instancji rejestracji pojazdu zgodnie z statusem pojazdu ustalonym przez rzeczoznawcę techniki samochodowej. Skarżący zarzucił organowi rażące naruszenie przepisów ustawy prawo o ruchu drogowym, w szczególności polegające na nieprawidłowym ustaleniu stanu faktycznego i oznaczeniu przedmiotowego pojazdu jako motocykl, a nie jak przyjął to diagnosta jako pojazd samochodowy inny. Do odwołania skarżący dołączył opinię techniczna nr [...] z dnia [...] sporządzona przez rzeczoznawcę M. Z.

Po rozpatrzeniu odwołania strony, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w B. (SKO) decyzją z dnia [...] nr [...], utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję organu I instancji.

W uzasadnieniu decyzji SKO wskazało, że pojazd marki [...] spełnia definicję motocyklu trójkołowego, ponieważ jest trójkołowym pojazdem samochodowym o symetrycznym rozmieszczeniu kół. Prawidłowo zatem uprawniony diagnosta D. T. wskazał kategorię pojazdu jako L5e, co odpowiada kategorii pojazdu L - pojazdy dwukołowe lub trójkołowe, niektóre pojazdy czterokołowe, a dokładniej kategorii L5e - motocykle trójkołowe, zgodnie z ust. 4 pkt 5 załącznika nr 2 do prd - Kategorie pojazdów. Błędnie natomiast diagnosta ustalił rodzaj pojazdu jako samochodowy inny, ponieważ zgodnie z Lp. 2 tabeli nr 1 - rodzaje i podrodzaje pojazdów w załączniku nr 4 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 27 września 2003 r. w sprawie szczegółowych czynności organów w sprawach związanych z dopuszczeniem pojazdu do ruchu oraz wzorów dokumentów w tych sprawach (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 1727), rodzaj pojazdu motocykl (kod: 02), podrodzaj pojazdu osobowy (kod: 01) odpowiada kategoriom homologacyjnym L3e, L4e, L5e. Natomiast rodzaj samochodowy inny (kod: 16), podrodzaj inny nie ma przypisanej żadnej kategorii homologacyjnej. Kategorie takie są przypisane do podrodzaju czterokołowiec i czterokołowiec lekki, i są to odpowiednio L7e i L6e (lp. 68 - 70 ww. tabeli).

W kontekście powyższego SKO podniosło, że nie jest dopuszczalne, by pojazd miał kategorię pojazdu niezgodną z jego rodzajem. Musi być zachowana spójność w tym zakresie. Motocykl trójkołowy jest pojazdem samochodowym, co wynika z definicji takiego pojazdu, jednak jego rodzaj należy określić jak najbardziej szczegółowo czyli jako motocykl, skoro w tym przypadku pojazd marki [...] definicję motocykla spełnia. A skoro pojazd jest motocyklem, winien być zaszeregowany w rodzaju motocykl a nie samochodowy inny. Słusznie zatem organ I instancji uznał, jak podsumowało SKO, że przedmiotowy pojazd został błędnie sklasyfikowany jako samochodowy inny, podrodzaj inny, skoro spełnia kryteria definicji motocykla trójkołowego. Prawidłowe też, w ocenie SKO, jest stanowisko organu I instancji w zakresie wskazania wadliwości określenia przez diagnostę D. T. maksymalnej masy całkowitej ciągniętej przyczepy jako wartość 325 kg. Zgodnie bowiem z przepisem § 3 ust. 11 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz.U. z 2015 r., poz. 305) motocykle, motorowery i pojazdy czterokołowe mogą ciągnąć przyczepę o masie określonej przez producenta, ale nieprzekraczającej 50% masy pojazdu nieobciążonego. Skoro zatem masa własna pojazdu została określona przez diagnostę na 570 kg, to 50% tej wartości daje 285 kg. Diagnosta ustalił więc dopuszczalną masę całkowitą ciągniętej przyczepy powyżej dopuszczalnej wartości. Jednocześnie SKO zaznaczyło, że w ww. przepisie mowa jest o maksymalnej masie przyczepy, a nie jej dopuszczalnej masie całkowitej, i że tym samym diagnosta winien był ustalić maksymalną masę ciągniętej przyczepy, a nie jej maksymalną masę całkowitą. Wskazało również, że w załączonej do odwołania opinii technicznej nr [...] określona została maksymalna masa ciągniętej przyczepy, jednak jej wartość jest taka sama jak wskazana w dokumencie identyfikacyjnym pojazdu, czyli przekracza dopuszczalną wartość.

Na powyższą decyzję skarżący wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, w której domagając się uchylenia decyzji SKO i nakazania organowi I instancji rejestracji pojazdu zgodnie z ustalony statusem pojazdu – świadectwem pojazdu i dokumentem identyfikacyjnym pojazdu, podtrzymał zarzuty zawarte w odwołaniu od decyzji organu I instancji wraz z ich argumentacją, dodatkowo zarzucając naruszenie przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 168/2013 z dnia 15 stycznia 2013 r w sprawie homologacji i nadzoru rynku pojazdów dwu lub trzykołowych oraz czterokołowców (Dz.U.UE.L.2013.60.52), w szczególności art. 1 ust 1 i art. 2 ust 1 oraz art. 3 pkt 73 i art. 4 ust 4, a także art. 82.

Uzasadniając skargę skarżący stwierdził, że w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego organ orzekający nie przeprowadził wnikliwej analizy sprawy, a tym samym oparł się na błędnych przesłankach, nie mających odniesienia do stanu faktycznego. Skarżący, w celu rejestracji zakupionego za granicą pojazdu przedłożył w Starostwie pełny i wyczerpujący komplet dokumentów niezbędny do dokonania przedmiotowej czynności. Dowód rejestracyjny niemiecki, jak też badanie techniczne dokonane w OSKP przez uprawnionego diagnostę potwierdzają okoliczność, że rejestrowany pojazd o nazwie [...] kwalifikuje się jako pojazd samochodowy inny, a nie motocykl. Taki stan rzeczy, jak podkreślił skarżący, potwierdził w swojej opinii rzeczoznawca techniki samochodowej i ruchu drogowego – M. Z. (opinia techniczna nr [....] z dnia [...]). Skarżący powołał się także na okoliczność rażącego naruszenia przez SKO i organ I instancji przepisów prawa unijnego, podkreślając że ww. rozporządzenie Nr 168/2013 w sposób jednoznaczny określa zasady ustalania homologacji pojazdów dwu, trzy i czterokołowych, podmiotów upoważnionych do dokonywania tychże czynności oraz warunki utraty homologacji. W świetle zatem przepisów ww. rozporządzenia, które obowiązuje wszystkie państwa unijne, w tym Polskę, organ rejestrujący pojazd nie jest, jak podkreślił skarżący, upoważnione do zmiany tejże homologacji, a tym samym ustalonych przez producenta parametrów pojazdu wprowadzonego do ruchu. W takim stanie rzeczy, zdaniem skarżącego, przedmiotowy pojazd powinien być zarejestrowany przez Starostwo zgodnie z wystawioną na niego dokumentacją określającą jego status. Dlatego też, jak podsumował, wniesiona w sprawie skarga jest w pełni uzasadniona.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy, zważył co następuje:

Skarga jest zasadna, gdyż zaskarżona decyzja narusza przepisy postępowania administracyjnego w stopniu, który mógł mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Zgodnie z przepisem art. 73 ust. 1 prd rejestracji pojazdu dokonuje, na wniosek właściciela, starosta właściwy ze względu na miejsce jego zamieszkania (siedzibę), wydając dowód rejestracyjny i zalegalizowane tablice (tablicę) rejestracyjne oraz nalepkę kontrolną, jeżeli jest wymagana, z zastrzeżeniem ust. 2-5.

Według zaś art. 72 ust. 1 prd., rejestracji dokonuje się na podstawie:

1) dowodu własności pojazdu lub dokumentu potwierdzającego powierzenie pojazdu, o którym mowa w art. 73 ust. 5;

2) karty pojazdu, jeżeli była wydana;

3) świadectwa zgodności WE albo świadectwa zgodności wraz z oświadczeniem zawierającym dane i informacje o pojeździe niezbędne do rejestracji i ewidencji pojazdu, dopuszczenia jednostkowego pojazdu, decyzji o uznaniu dopuszczenia jednostkowego pojazdu albo świadectwa dopuszczenia indywidualnego WE pojazdu - jeżeli są wymagane;

4) zaświadczenia o pozytywnym wyniku badania technicznego pojazdu, jeżeli jest wymagane albo dowodu rejestracyjnego pojazdu lub innego dokumentu wydanego przez właściwy organ państwa członkowskiego, potwierdzającego wykonanie oraz termin ważności badania technicznego;

5) dowodu rejestracyjnego, jeżeli pojazd był zarejestrowany;

6) dowodu odprawy celnej przywozowej, jeżeli pojazd został sprowadzony z terytorium państwa niebędącego państwem członkowskim Unii Europejskiej i jest rejestrowany po raz pierwszy;

6a) dokumentu potwierdzającego zapłatę akcyzy na terytorium kraju albo dokumentu potwierdzającego brak obowiązku zapłaty akcyzy na terytorium kraju albo zaświadczenia stwierdzającego zwolnienie od akcyzy, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, jeżeli samochód osobowy lub pojazd rodzaju "samochodowy inny", podrodzaj "czterokołowiec" (kategoria homologacyjna L7e) lub podrodzaj "czterokołowiec lekki" (kategoria homologacyjna L6e) został sprowadzony z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej i jest rejestrowany po raz pierwszy;

7) (uchylony);

8) (uchylony);

9) dowodu wpłaty, o którym mowa w art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji, lub oświadczenia o podleganiu obowiązkowi zapewniania sieci zbierania pojazdów, o którym mowa w art. 11 ust. 4 tej ustawy, albo faktury zawierającej takie oświadczenie, jeżeli pojazd jest rejestrowany po raz pierwszy.

W niniejszej sprawie orzekające organy odmówiły rejestracji przedmiotowego pojazdu zgodnie z treścią wniosku skarżącego o rejestrację pojazdu z dnia [...], powołując się na błędną klasyfikację rodzaju pojazdu jako pojazdu samochodowego innego, podrodzaj inny. Organy stwierdziły, że sporny pojazd spełnia kryteria definicji motocykla trójkołowego, o której mowa w art. 2 pkt 45 prd, dlatego też jego rodzaj powinien być określony jako motocykl. Powołano się również na niedopuszczalność posiadania przez pojazd kategorii niezgodnej z jego rodzajem.

Wskazać należy, że do wniosku skarżącego o rejestrację pojazdu z dnia [...] skarżący dołączył: dokument potwierdzający zapłatę akcyzy, sporządzoną w języku niemieckim umowę kupna sprzedaży pojazdu z dnia [...], zawartą pomiędzy M. K., a K. L., tłumaczenie przysięgłe umowy kupna-sprzedaży, niemiecki dowód rejestracyjny Fahrzeugschein, niemiecki dokument Fahrzeugbrief, tłumaczenie przysięgłe niemieckiego dowodu rejestracyjnego, tłumaczenie przysięgłe niemieckiego świadectwa pojazdu, a także zaświadczenie o przeprowadzonym w dniu [....] badaniu technicznym pojazdu nr [...] przez uprawnionego diagnostę D. T, na OSKP nr [...] w Z. wraz z dokumentem identyfikacyjnym pojazdu. W ww. zaświadczeniu o przeprowadzonym badaniu technicznym pojazdu diagnosta określił kategorię pojazdu jako L5e, zaś rodzaj pojazdu jako samochodowy inny. Rodzaj pojazdu został tez oznaczony jako samochodowy inny w dokumencie identyfikacyjnym pojazdu, gdy dodatkowo określono jego podrodzaj jako inny. W niemieckim dowodzie rejestracyjnym i świadectwie pojazdu rodzaj spornego pojazdu został oznaczony jako pojazd osobowy otwarty. W toku postępowania odwoławczego skarżący przedłożył ponadto opinię techniczną nr [...] z dnia [...] sporządzoną przez rzeczoznawcę samochodowego M. Z., w której stwierdzone zostało, że sporny pojazd trójkowy, trzyosobowy, sprowadzony z Niemiec w imporcie prywatnym może być dopuszczony do ruchu na drogach publicznych jako samochodowy inny. Rzeczoznawca podkreślił również okoliczność potwierdzenia przez świadectwo pojazdu z Niemiec, homologacji pojazdu jako pojazdu osobowego, otwartego.

Dokonując kontroli zaskarżonej decyzji i poprzedzającej ją decyzji organu I instancji Sąd zobligowany był zbadać, czy dokonana przez orzekające organy ocena skutków ustalonego stanu faktycznego jest zgodna z przepisami prawa. Niemniej tylko poczynienie zgodnych z wymogami ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. 2013 r., poz. 267 ze zm., dalej powoływanej jako kpa) ustaleń faktycznych, opartych na wyczerpująco zebranym i rozpatrzonym materiale dowodowym, pozwala na prawidłowe zastosowanie norm prawa materialnego. Podkreślić należy, iż obowiązkiem organu administracyjnego, wynikającym z zawartej w art. 7 kpa zasady prawdy obiektywnej jest dokładne wyjaśnienie stanu faktycznego sprawy. Obowiązek ten jest realizowany dzięki wynikającemu z art. 7 w zw. z art. 77 § 1 kpa, nakazowi zebrania i wyczerpującego rozpatrzenia przez organ administracji całego materiału dowodowego. Jako dowolne należy traktować więc ustalenia faktyczne znajdujące wprawdzie potwierdzenie w materiale dowodowym, ale niekompletnym, czy nie w pełni rozpatrzonym. Zarzut dowolności wykluczają dopiero ustalenia dokonane w całokształcie materiału dowodowego (art. 80 kpa), zgromadzonego i zbadanego w sposób wyczerpujący (art. 77 § 1 kpa), a więc przy podjęciu wszelkich kroków niezbędnych dla dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego jako warunku niezbędnego wydania decyzji o przekonującej treści (art. 7 kpa).

Zdaniem Sądu w przedmiotowej sprawie organy obu instancji nie wyjaśniły stanu faktycznego sprawy w sposób zgodny z przywołanym przepisami prawa, co stanowiło przeszkodę do dokonania prawidłowej kwalifikacji materialnoprawnej sprawy. Poczyniony wniosek wynika z okoliczności nie ustosunkowania się przez organy do przedłożonych przez skarżącego dokumentów wystawionych w Niemczech, w których to rodzaj spornego pojazdu został oznaczony jako pojazd osobowy otwarty. Wnikliwa analiza tych dokumentów dokonana w kontekście przywołanych przez organy przepisów prawa materialnego była niezbędna do wydania zgodnej z prawem decyzji.

Reasumując, w przedmiotowej sprawie zadaniem organów obu instancji było dokonanie zgodnie z zasadami określonymi w art. 7, art. 77 § 1 oraz art. 80 kpa ustaleń faktycznych i oceny wszystkich zgromadzonych dowodów w aspekcie spełnienia przez pojazd skarżącego warunków do dokonania rejestracji pojazdu, co powinno znaleźć odzwierciedlenie w uzasadnieniu decyzji stosownie do art. 107 § 3 k.p.a., czego organy nie uczyniły.

Naruszenie przez organy reguł postępowania wynikających ze wskazanych przepisów skutkuje koniecznością uchylenia decyzji organów obu instancji na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c w związku z art. 135 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania oparto na przepisie art. 200 w związku z art. 205 § 2 i art. 212 § 1 przywołanej ustawy.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy organy obowiązane będą wyeliminować stwierdzone uchybienia oraz uwzględnić uwagi Sądu odnośnie wymogu dokonania oceny całości materiału dowodowego w świetle konkretnej normy prawnej.