Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Izabella Kulig-Maciszewska po rozpoznaniu w dniu 15 stycznia 2009 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej T. H., I. H., Z. H., A. H., H. O., Ż. H.-D., E. H.-D. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 czerwca 2008 r. sygn. akt I SA 3212/02 umarzającego postępowanie sądowe ze skarg T. H., I. H., Z. H., A. H., H. O., Ż. H.-D. i E. H.-D. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie z dnia [...] listopada 2002 r. Nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności orzeczenia administracyjnego p o s t a n a w i a: oddalić skargę kasacyjną

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie postanowieniem z dnia 27 czerwca 2008 r. sygn. akt I SA 3212/02 umorzył postępowanie sądowe ze skarg T. H., I. H., Z. H., A. H., H. O., Ż. H.-D. i E. H.-D. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie z dnia [...] listopada 2002 r. Nr [...], w przedmiocie stwierdzenia nieważności orzeczenia administracyjnego.

Uzasadniając umorzenie postępowania wskazano, iż zarządzeniem z dnia 12 maja 2005 r. skarżący zostali zobowiązani do złożenia w terminie jednego miesiąca prawomocnego postanowienia stwierdzającego nabycie spadku po W. H. - następcy prawnym byłych właścicieli nieruchomości i wskazania aktualnych adresów jego spadkobierców. Wobec niewykonania w zakreślonym terminie przedmiotowego zarządzenia, postanowieniem z dnia 24 czerwca 2005 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zawiesił postępowanie sądowe z uwagi na brak możliwości nadania sprawie dalszego biegu.

Następnie wezwaniem z dnia 10 czerwca 2006 r., ponowionym w dniach 3 sierpnia 2006 r., 4 stycznia 2007 r., 6 lipca 2007 r., 20 sierpnia 2007 r., 15 października 2007 r., 20 listopada 2007 r., 5 lutego 2008 r. oraz 20 maja 2008 r., Sąd zwracał się do skarżących o udzielenie informacji czy zostało zakończone postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym W. H., zobowiązując jednocześnie do nadesłania prawomocnego postanowienia w tym przedmiocie.

Stąd, z uwagi na przytoczoną treść art. 130 § 1 i 125 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r., Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., dalej "P.p.s.a."), Sąd uznał iż mając na względzie, że postępowanie zostało zawieszone z uwagi na brak możliwości nadania sprawie biegu, a wniosek o jego podjęcie nie został zgłoszony w zakreślonym trzyletnim terminie, postępowanie podlega umorzeniu na postawie art. 130 § 1 P.p.s.a.

T. H., I. H., Z. H., A. H., H. O., Ż. H.-D. i E. H.-D. wnieśli skargę kasacyjną od powyższego postanowienia zarzucając błędne zastosowanie art. 125 § 1 pkt 3 P.p.s.a., jako podstawy do zawieszenia postępowania zamiast art. 125 § 1 pkt 1 P.p.s.a.; niewłaściwe zastosowanie art. 130 § 1 P.p.s.a. zamiast art. 128 § 1 pkt 4 P.p.s.a.; naruszenie art. 6 P.p.s.a.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej powołano się na treść postanowienia o zawieszeniu postępowania, podnosząc, że sprawa o stwierdzenie nabycia spadku toczy się niezależnie od chęci uczestników i tak naprawdę rozstrzygnięcie w sprawie spadkowej jest podstawą do prowadzenia niniejszego postępowania przed sądem administracyjnym. W związku z powyższym, podstawą do zawieszenia postępowania przed sądem administracyjnym winien być art. 125 § 1 pkt 1 P.p.s.a. a nie art. 125 § 1 pkt 3, gdyż niewykonanie zarządzeń Sądu było niezależne od skarżących.

Ponadto, strony podniosły, iż mając na względzie art. 6 P.p.s.a. i okoliczność, że skarżący nie byli reprezentowani przez profesjonalnego pełnomocnika Sąd powinien informować ich o konieczności złożenia wniosku o podjęcie zawieszonego postępowania, tym bardziej że termin do zawieszenia postępowania upłynął w czerwcu 2008 r. i obligował sąd do umorzenia postępowania. Dlatego Sąd na podstawie art. 128 § 1 P.p.s.a. winien podjąć zawieszone postępowanie z urzędu, jeżeli ustanie przyczyna zawieszenia, tym bardziej, że zwieszenie nastąpiło z urzędu.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna nie ma usprawiedliwionych podstaw.

Przede wszystkim należy zaznaczyć, że stosownie do art. 183 § 1 P.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej. Stąd zarzuty podniesione przez stronę, winny wskazywać – jak tego wymaga art. 174 powołanej ustawy - na naruszenia określonych czy to przepisów prawa materialnego, czy też przepisów postępowania, których dopuścił się, zdaniem skarżącego, Sąd I instancji.

Strona zatem, zarzucając – w sporządzonej przez profesjonalnego pełnomocnika skardze kasacyjnej – naruszenie przepisów prawa materialnego, poprzez błędną jego wykładnię, czy też naruszenie przepisów postępowania, powinna wskazać przepisy prawa naruszone przez Sąd I instancji. Oznacza to, że w skardze kasacyjnej należy wskazać konkretne przepisy, określonego aktu prawnego, ustosunkowując się do treści zaskarżonego orzeczenia.

Tymczasem w niniejszej sprawie, mimo iż strony wniosły środek odwoławczy od postanowienia o umorzeniu postępowania sądowego wydanego na podstawie art. 130 § 1 P.p.s.a., istota wniesionej skargi kasacyjnej sprowadza się do zakwestionowania orzeczenia Sądu I instancji o zawieszeniu postępowania i zastosowaniu art. 125 § 1 pkt 3 P.p.s.a. Strony bowiem zarzucają, że postępowanie sądowe zostało zawieszone z powołaniem się na niewłaściwe przepisy. Jednakże na obecnym etapie postępowania, tj. przy rozpoznawaniu skargi kasacyjnej od postanowienia o umorzeniu postępowania sądowego, nie jest dopuszczalne badanie wcześniejszego orzeczenia z dnia 29 października 2008 r. o zawieszeniu niniejszego postępowania. Orzeczenie to bowiem nie zostało zaskarżone przez strony postępowania, które o trybie i sposobie wnoszenia zażalenia zostały pouczone. Stąd postanowienie o zawieszeniu postępowania stało się prawomocne i wiążące. To oznacza, że nie jest możliwe jego kwestionowanie na obecnym etapie postępowania.

Stąd sformułowanie podstawy skargi kasacyjnej jak przedstawiono wyżej, nie może zostać uwzględnione. Natomiast z uwagi na związanie Naczelnego Sądu Administracyjnego podstawami skargi kasacyjnej, nie jest dopuszczalne ocenianie przez tenże Sąd orzeczenia Sądu I instancji pod kątem innych zarzutów niż podniesione przez skarżących. Nawet w sytuacji, gdy Sąd dostrzega uchybienia zaskarżonego orzeczenia, ale uchybienia te nie wypełniają przesłanek nieważności postępowania sądowego.

Ustosunkowując się natomiast do zarzutu niewłaściwego zastosowania art. 130 § 1 P.p.s.a. zamiast art. 128 § 1 pkt 4 P.p.s.a., należy zaznaczyć, że stosownie do tegoż art. 130 § 1 P.p.s.a Sąd umarza postępowanie zawieszone na zgodny wniosek stron, jak również z przyczyn wskazanych w art. 125 § 1 pkt 3 P.p.s.a., jeżeli wniosek o podjęcie postępowania nie został zgłoszony w ciągu trzech lat od daty postanowienia o zawieszeniu. Zatem jak wynika z treści powołanego przepisu, w przypadku zawieszenia postępowania z powołaniem się na art. 125 § 1 pkt 3 P.p.s.a., sąd zobligowany jest – jak przyznali sami skarżący – do umorzenia postępowania w przypadku nie zgłoszenia stosownego wniosku. Bez znaczenia dla konieczności umorzenia wówczas postępowania, pozostają również – wbrew sugestiom skarżących – okoliczności dotyczące przyczyn nie zgłoszenia tego wniosku przed upływem przedstawionego trzyletniego terminu. Stąd zważywszy, że we wskazanym w art. 130 § 1 P.p.s.a. terminie strony nie złożyły wniosku o podjęcie postępowania, postępowanie sądowe podlegało umorzeniu.

W świetle przedstawionych wywodów, niezrozumiałym pozostaje twierdzenie strony, że Sąd winien był zastosować w zaskarżonym orzeczeniu art. 128 § 1 pkt 4 P.p.s.a. dotyczący podjęcia postępowania, ale w sytuacji, gdy podstawą zawieszenia jest przyczyna określona w art. 125 § 1 pkt 1 P.p.s.a., co w niniejszej sprawie nie miało miejsca, gdyż jedną z podstaw zawieszenia była przyczyna zawarta w pkt 3 § 1 art. 125 P.p.s.a.

Biorąc pod uwagę powyższe, a zwłaszcza obowiązek Sądu do umorzenia postępowania w zaistniałej sytuacji, nie znajduje również uzasadnienia zarzut naruszenia art. 6 P.p.s.a., gdyż Sąd nie był zobowiązany – zwracając się do stron o udzielenie informacji w przedmiocie postępowania spadkowego – udzielać wszelkich wskazówek dotyczących możliwości wydania wszystkich dopuszczalnych, stosownie do Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, rozstrzygnięć.

W tym stanie rzeczy Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 w związku z art. 182 § 1 P.p.s.a. orzekł jak w sentencji.