Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Halina Emilia Święcicka Sędziowie Sędzia WSA Magdalena Maliszewska Sędzia WSA Danuta Szydłowska (spr.) Protokolant Jan Czarnacki po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 września 2010 r. sprawy ze skargi A. Sp. z o.o. z siedzibą w W. na decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia [...] marca 2010 r. nr [...] w przedmiocie odmowy udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy oddala skargę

Zaskarżoną decyzją z dnia [...] marca 2009 r. Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej, po rozpoznaniu wniosku A. Sp. z o.o. o ponowne rozpatrzenie sprawy zakończonej decyzją Urzędu Patentowego z dnia [...] lipca 2009 r. odmawiającą udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy słowno-graficzny HIGROSTEROWANIE nr [...]:

1. utrzymał w mocy decyzję własną w części dotyczącej wszystkich towarów w klasie 07, 09, 11 oraz usług z klasy 35: wyselekcjonowanie z myślą o osobach trzecich różnych produktów z zakresu wentylacji, klimatyzacji, i administracji powietrzem tak aby klienci mogli je obejrzeć lub wypróbować w dogodnych warunkach,

2. uchylił decyzję własną w części dotyczącej usług z klasy 35: usługi reklamowe, pomoc w zarządzaniu przedsiębiorstwami, zarządzanie grupą przedsiębiorstw, organizowanie sieci przedsiębiorców, organizowanie wystaw, targów, forów reklamowych lub handlowych

3. udzielił prawa ochronnego na znak towarowy słowno-graficzny higrosterowanie, zgłoszony w dniu 2006-05-[...] za numerem [...], przeznaczony do oznaczania towarów/usług w klasie 35, wymienionych w załączniku, klasyfikacja wiedeńska 27.5.1., pod warunkiem uiszczenia opłaty w wysokości 400,00 zł za pierwszy dziesięcioletni okres ochronny w terminie trzech miesięcy od dnia doręczenia decyzji pod rygorem stwierdzenia wygaśnięcia decyzji o udzieleniu prawa ochronnego na podstawie przepisu art. 147 ust. 2 u. p.w.p.,

4. wezwał do uiszczenia, w terminie trzech miesięcy od dnia doręczenia przedmiotowej decyzji, opłaty za zamieszczenie w Wiadomościach Urzędu Patentowego informacji o udzieleniu prawa ochronnego, a także za wydanie dokumentu świadczącego o udzieleniu prawa, w wysokości 90,00 zł pod warunkiem nie wydania świadectwa ochronnego.

Organ wyjaśnił, iż podstawą wydania decyzji o odmowie udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy słowno-graficzny HIGROSTEROWANIE, przeznaczony do oznaczania towarów i/lub usług w klasach:

07: odkurzacze, oprzyrządowanie do odkurzaczy, maszyny i urządzenia do oczyszczania powietrza z kurzu w obiektach budowlanych;

09: urządzenia pomiarowe, przyrządy pomiarowe, instrumenty pomiarowe, maszyny i urządzenia do sondowania, mierniki przenośne, dodatki do mierników przenośnych, sondy pomiarowe, sondy temperatury, sondy termoelektryczne, sondy stożkowe do pomiaru wydajności, przetworniki i monostaty, w tym przetworniki pomiarów wilgotności i temperatury, przetworniki pomiarów ciśnienia, rejestratory temperatury, wilgotności, światła, napięcia i natężenia, mini rejestratory, analizatory, pirometry, balometry, manometry, aparatura do analizy powietrza;

11: systemy wentylacji, instalacje do filtracji powietrza i klimatyzacji, wyciągi powietrza, regulatory wydatku powietrza, nawiewniki, kratki wywiewne, kratki wyciągowe, elementy systemów wentylacyjnych, aparatura do wentylacji, wentylatory, klimatyzatory, urządzenia klimatyzacyjne, urządzenia elektryczne do ogrzewania, grzejniki, instalacje, urządzenia lub aparatury oczyszczające powietrze oraz części towarów/usług w klasie 35 a mianowicie : wyselekcjonowanie z myślą o osobach trzecich różnych produktów z zakresu wentylacji, klimatyzacji i administracji powietrzem tak, aby klienci mogli je obejrzeć lub wypróbować w dogodnych warunkach był art. 129 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. 2003 Nr 119 poz. 1117 ze zm.) w myśl którego nie udziela się praw ochronnych na oznaczenia, które nie mają dostatecznych znamion odróżniających oraz art. 129 ust. 2 pkt. 1 i 2 w/w ustawy, stanowiący, iż z zastrzeżeniem art.130 nie mają dostatecznych znamion odróżniających oznaczenia, które składają się wyłącznie z elementów mogących służyć w obrocie do wskazania w szczególności rodzaju towaru, jego pochodzenia, jakości, ilości, wartości, przeznaczenia, sposobu wytwarzania, składu, funkcji lub przydatności

Organ wskazał, iż zgłoszony do ochrony znak towarowy słowno-graficzny został zbudowany z rdzenia "sterowanie" i przedrostka "higro", wskazującego na związek znaczeniowy z wilgotnością. Utworzone z tych dwóch członów wyrażenie "higrosterowanie", mimo, że nie występuje w słownikach, nie jest określeniem fantazyjnym i oznacza po prostu regulowanie wilgotnością powietrza.

Urząd podkreślił, że zgłoszone do ochrony oznaczenie składa się z elementów należących do słownictwa miarodajnego języka, nie stanowi odstępstwa od zasad słowotwórstwa tego języka i nie jest nietypowe dla jego struktury. Nie jest to zestawienie oryginalne pod względem gramatycznym i w konsekwencji znaczenie połączonych ze sobą elementów pozostaje czytelne dla przeciętnego odbiorcy, którym w rozpoznawanej sprawie szeroki krąg klientów.

Urząd, dokonując szczegółowej analizy wykazu towarów i usług wskazanych w podaniu o udzielenie prawa ochronnego, uznał, że towary wymienione w klasach 07, 09, 11 mogą posiadać właściwość regulowania wilgotności powietrza. Właściwość ta odnosi się bowiem do wszelkiego rodzaju urządzeń przeznaczonych do klimatyzacji, wentylacji, urządzeń do czyszczenia a także związanych z nimi urządzeń pomiarowych, mierników. Również usługi wyselekcjonowania z myślą o osobach trzecich różnych produktów z zakresu wentylacji, klimatyzacji i administracji powietrzem tak, aby klienci mogli je obejrzeć lub wypróbować w dogodnych warunkach dotyczą towarów, które mają właściwość sterowania wilgotnością powietrza.

Natomiast w odniesieniu do części usług w klasie 35, a mianowicie usług reklamowych, pomocy w zarządzaniu przedsiębiorstwami, zarządzania grupą przedsiębiorstw, organizowania sieci przedsiębiorców, organizowania wystaw, targów, forów reklamowych lub handlowych Urząd uznał argumenty zgłaszającego i stwierdził, że zgłoszone oznaczenie ma charakter fantazyjny i nie opisuje właściwości tych usług.

W ocenie Urzędu grafika zgłoszonego znaku ma bardzo znikomy wpływ na zdolność odróżniającą znaku, gdyż dla przeciętnego konsumenta większe znaczenie odgrywa słowna warstwa znaku. Ponadto warstwa wizualna nie jest na tyle charakterystyczna by stanowić o wyróżnialności oznaczenia, sprowadza się jedynie do zapisu słowa "higrosterowanie" linią falistą i pogrubioną czarną czcionką .

Urząd zaznaczył także, że sformułowanie "higrosterowanie" weszło do języka potocznego jako określenie technicznego rozwiązania sposobu regulacji wilgotności powietrza i jest używane przez wielu producentów wyrobów, które posiadają taką właściwość. Dlatego udzielenie prawa ochronnego na przedmiotowe oznaczenie na rzecz jednego podmiotu, spowodowałoby sytuację tzw. "wiecznego monopolu" dla jednego przedsiębiorcy, który jako uprawniony ze znaku towarowego pozostawałby w nieporównywalnie lepszej sytuacji na rynku, oferując towar oznaczony znakiem towarowym.

W skardze złożonej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie A. Sp. z o.o., zwana dalej: skarżącą, wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji w części utrzymującej decyzję z dnia [...] lipca 2009 r. i zasądzenie kosztów postępowania.

Skarżąca podniosła zarzut naruszenia prawa procesowego tj. art. 7, 77, 80 i art. 107 § 1 i 3 k.p.a. - poprzez niepełne zebranie i niewyczerpujące rozpatrzenie całego materiału dowodowego, przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów, a także brak należytego wyjaśnienia zasadności przesłanek którymi kierował się Urząd Patentowy, oraz zarzut naruszenia prawa materialnego tj. art. 129 ust.1 pkt 2 oraz art. 129 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy pwp poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, iż elementy słowno — graficzne

zgłoszonego znaku towarowego HIGROSTEROWANIE [...] mają znikomy wpływ na zdolność odróżniającą przedmiotowego znaku towarowego oraz iż, dla przeciętnego konsumenta większe znaczenie posiada warstwa słowna znaku.

W uzasadnieniu skargi skarżąca wywodziła m.in., iż arbitralna argumentacja Urzędu Patentowego o znikomości elementów graficznych na jego zdolność odróżniającą jest sprzeczna z utrwalonym orzecznictwem i wykluczałaby zasadność zgłaszania do rejestracji znaków słowno-graficznych. Nadto Urząd pominął argumentację odnośnie nowego charakteru oznaczenia "higrosterownie", jego fantazyjnego oraz aluzyjnego charakteru w stosunku do całości towarów i usług dla jakich ten znak został zgłoszony a ograniczył się jedynie do lakonicznego stwierdzenia, że stopień aluzyjności jest niewystarczający.

W odpowiedzi na skargę Urząd Patentowy wniósł o jej oddalenie argumentując jak dotychczas.

W piśmie procesowym które wpłynęło do Sądu dnia 6 września 2010 r. skarżąca podtrzymała swoje dotychczasowe zarzuty oraz ustosunkowała się do odpowiedzi organu na skargę.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Rozstrzygnięcie dokonane przez Urząd Patentowy jest prawidłowe i nie narusza obowiązującego w tym zakresie prawa, a argumenty zawarte w skardze zasadności tego rozstrzygnięcia nie podważają.

Wydając decyzję administracyjną w sprawie odmowy udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy, Urząd Patentowy jest związany rygorami procedury administracyjnej, określającej jego obowiązki w zakresie prowadzenia postępowania i orzekania. Związanie rygorami procedury administracyjnej oznacza, że Urząd Patentowy jest zobowiązany do przestrzegania zasady dochodzenia do prawdy materialnej (art. 7 k.p.a.), a więc do podejmowania wszelkich kroków niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy. Jego powinnością jest należyte i wyczerpujące informowanie stron o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków, będących przedmiotem postępowania administracyjnego (art. 9 k.p.a.). Jest zobowiązany zapewnić stronom czynny udział w każdym stadium postępowania, a przed wydaniem decyzji umożliwić im wypowiedzenie się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań. Działając w oparciu o zasadę oficjalności musi wreszcie w sposób wyczerpujący zebrać, rozpatrzeć i ocenić cały materiał dowodowy (art. 77 § 1 i art. 80 k.p.a.) oraz uzasadnić swoje rozstrzygnięcie według wymagań określonych w art. 107 § 3 k.p.a.

Analiza zebranego materiału dowodowego pozwoliła Sądowi przyjąć, że Urząd nie uchybił powyższym zasadom.

Należy przypomnieć podstawową funkcję znaku towarowego, która wynika już z samej jego definicji. Znakiem towarowym może być każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny, jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa (art.120 ust.1 ustawy).

Konsekwencją powyższego rozwiązania jest dyspozycja art.129 ust. 1 pkt 2 i art. 129 ust 2 pkt 2, który stanowi, że nie może być udzielone prawo ochronne na znak, który nie ma dostatecznych znamion odróżniających oraz składa się wyłącznie z elementów mogących służyć w obrocie do wskazania w szczególności rodzaju towaru, jego pochodzenia, jakości, ilości, wartości, przeznaczenia, sposobu wytwarzania, składu, funkcji lub przydatności.

W wyroku WSA w Warszawie z dnia 13 kwietnia 2007 r., sygn. akt VI SA/Wa 227/07 odnosząc się do powołanego wyżej przepisu stwierdzono m.in., że "1. Artykuł 129 ust. 2 pkt 2 Prawa własności przemysłowej, odnosi się do znaków wyłącznie opisowych, a więc takich, których bezpośrednią i jedyną funkcją jest przekazywanie informacji o towarze, a nie o jego pochodzeniu. Opisowy charakter znaku wyraża się tym, że jedyną i bezpośrednio przekazywaną informacją jest ta, która wskazuje na cechę towaru. Nie mają natomiast opisowego charakteru te znaki, które dopiero drogą pośredniego wnioskowania mogą stanowić oznaczanie takich cech."(LEX nr 320119).

Z powołanych przepisów wynika, że nie należy udzielać praw ochronnych na oznaczenia nie mające dostatecznych znamion odróżniających, przy czym w literaturze (red. U. Promińska, Prawo własności przemysłowej, Difin, wyd.II, Warszawa 2005, str. 210 i n.) podkreśla się, że "...nie ma normatywnej definicji zdolności odróżniającej. Treść tego pojęcia może być jedynie zrekonstruowana na podstawie przepisów, które wskazują znaki pozbawione zdolności odróżniającej ze względu na brak dostatecznych znamion odróżniających".

Zgodnie z powołanym wyżej art. 129 ust. 2 pkt 2 p.w.p. nie mają dostatecznych znamion odróżniających oznaczenia, które składają się wyłącznie z elementów mogących służyć w obrocie do wskazania w szczególności rodzaju towaru, jego pochodzenia, jakości, ilości, wartości, przeznaczenia, sposobu wytwarzania, składu, funkcji lub przydatności. Są to więc znaki wyłącznie opisowe, których bezpośrednią i jedyną funkcją jest przekazywanie informacji o towarze, a nie o jego pochodzeniu. Podkreśla się przy tym (por. A. Kisielewicz, Prawo własności przemysłowej w zarysie, Przemyśl 2008, wyd. III, str. 49), że tego rodzaju oznaczenia nie mogą być rejestrowane jako znaki, jeżeli składają się wyłącznie z elementów opisowych. Wyłączenie nie dotyczy zatem oznaczeń, które składają się z elementów opisowych i nieopisowych. Wówczas o zdolności odróżniającej oznaczenia przesądza jego całościowa ocena, ogólne wrażenie przeciętnego odbiorcy. W tej kwestii w wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 30 grudnia 2008 r., sygn. akt I ACa 1047, stwierdzono, że "1. Nie mają charakteru odróżniającego znaki opisowe, które przekazują informację o towarze, jego cechach, a nie jego pochodzeniu od oznaczonego przedsiębiorcy. Elementy opisowe mogą stanowić jeden ze składników znaku, np. szczególna oprawa słowa lub symbolu wskazującego na pewną cechę towaru. Wówczas znak ocenia się jako całość, a więc nie tylko przez pryzmat jednego elementu - słowa opisowego, ale i pozostałych towarzyszących mu elementów. Wszystkie symbole (znaki) używane w obrocie jako opisowe, aby nabrać mocy odróżniającej muszą mieć ponadto taki wyraz, aby w świadomości zbiorowej odbiorców produktu wykształciło się jednoznaczne skojarzenie między danym oznaczeniem a towarem, wyróżniające go jako pochodzący od danego przedsiębiorcy"( LEX nr 519268). Podobnie w wyroku WSA w Warszawie z dnia 25 września 2008 r., sygn. akt VI SA/Wa 1144/08, (LEX nr 513878) uznano, że "Opisowy charakter znaku wyraża się tym, że jedyną i bezpośrednio przekazywaną informacją jest ta, która wskazuje na cechę towaru. Nie mają natomiast opisowego charakteru te znaki, które dopiero drogą pośredniego wnioskowania mogą stanowić oznaczanie takich cech". W konsekwencji w wyroku WSA w Warszawie z dnia 14 listopada 2006 r., sygn. akt VI SA/Wa 1705/06, LEX nr 299601, uznano, nawiązując wprost do sformułowań ustawowych, że: "3. Wyłączenie od rejestracji znaków kwalifikowanych jako opisowe nie oznacza pozbawienia zdolności rejestracyjnej każdego znaku, który zawiera elementy opisujące towar, jego cechy lub właściwości. Za znaki opisowe w rozumieniu ustawy o znakach towarowych należy uznać takie znaki towarowe, które składają się wyłącznie z oznaczeń mogących służyć w obrocie do przekazywania informacji o cechach towarów".

Dalej, jak uznaje się w literaturze przedmiotu (U. Promińska, op. cit., str. 212) za wskazaniem znaków opisowych jako znaków pozbawionych zdolności odróżniającej przemawiają dwa argumenty. Po pierwsze, rolą znaku towarowego jest przekazywanie informacji o pochodzeniu towaru z oznaczonego przedsiębiorstwa, a nie o towarze. Po drugie, zasada swobodnego dostępu wszystkich przedsiębiorców do oznaczeń służących przekazywaniu informacji o towarach i ich cechach lub właściwościach nie zezwala na ich monopolizację przez jednego tylko uczestnika rynku. Nabycie podmiotowego prawa wyłącznego do znaku towarowego nie może pozbawiać konkurentów możliwości przekazywania kupującym informacji o towarze. Odnosząc się z kolei do tej kwestii w powołanym wyżej wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu uznano, że "2. Znak towarowy, który korzysta z ochrony udzielonej z uwagi na fakt jego rejestracji, nie może stanowić o monopolizacji rynku, gdyż nie daje on przedsiębiorcy żadnej możliwości uzyskania wyłączności na wytwarzanie czy oferowanie jakiegokolwiek towaru, a jedynie pozwala na wyłączność w zakresie określonego nazewnictwa oferowanych towarów". Podobnie w wyroku WSA w Warszawie z dnia 30 kwietnia 2008 r., sygn. akt VI SA/Wa 262/08, stwierdzono, że "Przy ocenie zdolności rejestracyjnej znaku towarowego należy brać również pod uwagę interesy wszystkich podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Przyznanie zdolności rejestracyjnej nie może służyć monopolizacji przez jednego przedsiębiorcę oznaczeń należących do domeny publicznej." (LEX nr 512901). Teza ta została powtórzona m.in. w wyroku WSA w Warszawie z dnia 9 października 2007r., sygn. akt VI SA/Wa 1451/07, (LEX nr 395425).

Na podstawie art.129 ust. 2 pkt 2 P.w.p. ochrony na znak towarowy należy odmówić, jeśli przynajmniej w jednym z jego możliwych znaczeń opisuje ono właściwość danych towarów lub usług /wyrok Trybunału z dnia 23 października 2003r. w sprawie C 191/01 P OHIM przeciwko Wrigley, Rec. str. 112447, pkt. 32 oraz z dnia 22 czerwca 2005 r. w sprawie T 19/04 Metso Paper Automation przeciwko OHMI (PAPERLAB), Zob. Orz. str. II 2383, pkt.34/ Wystarczy, że oznaczenia lub wskazówki mogą służyć celom opisowym, a więc przekazywać wiedzę o jakiś cechach produktu i nie jest konieczne, by oznaczenia i wskazówki składające się na znak towarowy, o którym mowa w tym przepisie, były faktycznie stosowane w czasie złożenia wniosku o rejestrację w celu opisu towarów i/lub usług albo charakterystyki towarów i/lub usług, w odniesieniu do których dokonane zostało zgłoszenie /zob. ww. wyrok Trybunału Sprawiedliwości WE w sprawie C 191/01 (Wrigley), pkt.32 i wyrok SPI z dnia 20 lipca 2004 roku, T'— 311/02, Vitaly Lissotschenko, Joachim Henrze przeciwko OHIM (LIMO), pkt 32.

Zarówno w literaturze przedmiotu, jak i orzecznictwie sądów administracyjnych, uznaje się w szczególności, że znakiem opisowym jest znak, który ma cechy aktualnej, konkretnej i bezpośredniej opisowości.

Aktualność oznaczeń podlega ocenie obiektywnej i sprowadza się do ustalenia, czy z punktu widzenia aktualnych warunków rynku oznaczenie jest przydatne do opisu towaru i jako takie powinno być dostępne dla wszystkich jego uczestników.

Reguła konkretnej opisowości wskazuje, że wyłączony z rejestracji jako opisowy może być tylko taki znak, który wskazuje na konkretne cechy tego towaru, dla którego oznaczania jest przeznaczony.

Bezpośredniość opisu ma miejsce wtedy, gdy znak opisowy przekazuje informację o cechach konkretnego towaru wprost, wyraźnie i jednoznacznie, tak że może być ona również do odczytania wprost, a nie drogą skojarzeń.

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie jest znak towarowy. słowno - graficznym. Każdy znak powinien być przedstawiony w sposób graficzny, co w orzecznictwie rozumiane jest jako postrzegalność wzrokowa znaku, czyli musi być on możliwy do zauważenia, nawet jeśli jest to tylko znak słowny, który przedstawia się jako zapis liter (tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 lutego 2007 r., sygn. akt III CSK 300/06). W orzecznictwie przyjmuje się również, że kwestię posiadania przez znak dostatecznych znamion odróżniających należy rozpatrywać in concreto, a nie in abstracto. Oznacza to, że zgłoszone oznaczenie musi odnosić się do konkretnych towarów wskazanych we wniosku rejestracyjnym (tak: wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 czerwca 2005 r., sygn. akt II GSK 65/05).

Zgłoszony do rejestracji dla wyrobów w klasach 07: odkurzacze, oprzyrządowanie do odkurzaczy, maszyny i urządzenia do oczyszczania powietrza z kurzu w obiektach budowlanych; 09: urządzenia pomiarowe, przyrządy pomiarowe, instrumenty pomiarowe, maszyny i urządzenia do sondowania, mierniki przenośne, dodatki do mierników przenośnych, sondy pomiarowe, sondy temperatury, sondy termoelektryczne, sondy stożkowe do pomiaru wydajności, przetworniki i monostaty, w tym przetworniki pomiarów wilgotności i temperatury, przetworniki pomiarów ciśnienia, rejestratory temperatury, wilgotności, światła, napięcia i natężenia, mini rejestratory, analizatory, pirometry, balometry, manometry, aparatura do analizy powietrza; 11: systemy wentylacji, instalacje do filtracji powietrza i klimatyzacji, wyciągi powietrza, regulatory wydatku powietrza, nawiewniki, kratki wywiewne, kratki wyciągowe, elementy systemów wentylacyjnych, aparatura do wentylacji, wentylatory, klimatyzatory, urządzenia klimatyzacyjne, urządzenia elektryczne do ogrzewania, grzejniki, instalacje, urządzenia lub aparatury oczyszczające powietrze; oraz części towarów/usług w klasie 35 a mianowicie : wyselekcjonowanie z myślą o osobach trzecich różnych produktów z zakresu wentylacji, klimatyzacji i administracji powietrzem tak, aby klienci mogli je obejrzeć lub wypróbować w dogodnych warunkach, sporny znak słowno-graficzny składa się z połączenia dwóch członów: "higro-" i "-sterownie".

HIGRO - (gr. hygrós "wilgotny, ciekły, mokry, dotyczący wilgoci") językozn. jako pierwszy człon złożenia wyrazowego oznacza związek z wilgocią, zawilgoceniem tego co wyraża człon drugi, np.: higrofit, higrometr ("Słownik Wyrazów Obcych" Wyd. Europa, pod redakcją naukową prof. Ireny Kamińskiej-Szmaj, autorzy: Mirosław Jarosz i zespół. ISBN 83-87977-08-X. Rok wydania 2001).

STEROWANIE (regulacja) - polega na takim oddziaływaniu na obiekt sterowania, za pomocą sygnałów wejściowych, aby jego sygnały wyjściowe osiągnęły pożądaną wartość. Sterowanie może być realizowane przy pomocy człowieka - sterowanie ręczne lub za pomocą specjalnie skonstruowanego urządzenia (regulatora) - sterowanie automatyczne. Sterowanie może odbywać się w układzie otwartym lub zamkniętym.

Sąd podzielił stanowisko Urzędu, iż HIGROSTEROWANIE oznacza po prostu regulowanie wilgotności powietrza. Słowo to wskazuje zatem wprost na właściwości oznaczanych nim towarów i nie może być zawłaszczone dla oznaczenia nim produktów lub usług pochodzących od jednego przedsiębiorstwa.

Należy zatem zgodzić się ze stanowiskiem Urzędu, że sporne oznaczenie ma charakter informacyjny, a zestawienie w jeden wyraz dwóch członów nie stanowi fantazyjnej kompozycji słownej, lecz posiada jedynie opisowe znaczenie, informujące klientów w bezpośredni sposób o właściwościach i przeznaczeniu oferowanych towarów, i tylko tak może być postrzegane przez przeciętnego konsumenta nabywającego ten towar. Jak wskazał Sąd I Instancji WE, sam fakt połączenia kilku słów nie stanowi żadnej dodatkowej cechy mogącej sprawić, że znak towarowy jako całość byłby zdolny do odróżniania towarów zgłaszającego od towarów oferowanych przez inne przedsiębiorstwa. Okoliczność, że dany wyraz lub fraza nie występują jako takie w słownikach - czy to pisane jako jedno słowo, czy też oddzielnie - nie wpływa w żaden sposób na tę ocenę (zob. wyroki Sądu z dnia 12 stycznia 2000 r. w sprawie T-19/99 DKV przeciwko OHIM (COMPANYLINE), Rec. str. II-I, pkt 26 oraz z dnia 26 października 2000 r. w sprawie T-345/99 Harbinger przeciwko OHIM (TRUSTEDLINK), Rec. str. 11-3525, pkt 37).

Niewątpliwie ma rację skarżąca, że w przypadku znaków słowno-graficznych posiadanie zdolności odróżniającej odnosi się do znaku towarowego jako całości, oceniać zatem należy zarówno elementy słowne, jak i graficzne. Oznaczenie jako całość musi posiadać choćby w minimalnym stopniu charakter fantazyjny. W przypadku znaków kombinowanych konieczne jest rozważenie podobieństwa wszystkich elementów porównywanych oznaczeń, ale elementy słowne mają decydujące znaczenie (por. R. Skubisz, Prawo znaków towarowych, Komentarz, Wydawnictwo Prawnicze 1997 r.). W orzeczeniu z dnia 1 lutego 2001 r. (sygn. akt I CKN 1128/98, OSNC 2001/9/136) Sąd Najwyższy podkreślił, że w stosowanych w obrocie znakach słowno-graficznych części słownej takich znaków przypisać należy znaczenie dominujące. W warstwie słownej znaku mieści się bowiem z reguły informacja o przeznaczeniu towaru lub rodzaju usługi i ta jego postać sprzyja łatwości postrzegania oraz przyswajania go przez odbiorców, względnie potencjalnych odbiorców. Znaki towarowe porównuje się całościowo, ze szczególnym uwzględnieniem elementów o charakterze dystynktywnym i dominującym (por. wyrok NSA z dnia 28 marca 2002 r., sygn. akt II SA 2778/01).

Nie ulega wątpliwości, że ilość cech indywidualizujących znak słowny, zwiększających ich odróżnialność, jest zdecydowanie mniejsza od znaku o charakterze słowno-graficznym. Forma graficzna może istotnie ubogacić formę słowną zwiększając odróżnialność znaku,

W rozpoznawanej sprawie w ocenie Sądu, charakter fantazyjny nie występuje. Nie ma go z pewnością wyraz HIGROSTEROWANIE, nie ma także forma graficzna jego przedstawienia.

Grafika znaku polegająca na zastosowaniu czarnej pogrubionej czcionki, którą zostało zapisane małymi literami słowo higrosterowanie, przy czym kształt napisu zbliżony jest do fali, sprowadza się zatem jedynie do kroju czcionki, skromnej kolorystyki oraz kształtu napisu i dlatego też ma znaczenie drugorzędne, nie ma charakteru fantazyjnego. W ogólnym wrażeniu wywołanym przez sporny znak dominuje słowo "higrosterowanie", zaś skromna grafika w istocie podkreśla jedynie jego czytelność. Nie wyróżnia się ona jakimiś szczególnymi cechami, które mogłyby być postrzegane jako charakterystyczne dodatkowo. Aby grafika dodana do oznaczeń czysto opisowych sprawiała, że znak ten posiada zdolność odróżniającą, grafika ta musi przyciągać uwagę odbiorcy. W rozpoznawanej sprawie taka sytuacja nie występuje. Zastosowane wyróżnienie graficzne znaku nie ma istotnego znaczenia w jego odbiorze. Zatem to wyraz, a nie krój czcionki, sposób jej zapisu czy kolorystyka użyte w znaku są tymi elementami, które decydują o jego odbiorze.

W ocenie Sądu taki znak nie spełnia prawidłowo funkcji odróżniającej, ponieważ nie ma żadnych cech (znamion), które utkwiłyby w pamięci odbiorcy i pozwoliły zindywidualizować dany towar na rynku wśród towarów tego samego rodzaju, ale pochodzących z różnych przedsiębiorstw.

Wbrew zarzutom skarżącej ocena zdolności ochronnej znaku nastąpiła poprzez analizę całości oznaczenia uzasadniającymi odmowę przyznania prawa ochronnego.

Charakter odróżniający znaku należy oceniać po pierwsze w odniesieniu do towarów i usług będących przedmiotem zgłoszenia, po drugie w stosunku do sposobu postrzegania oznaczenia przez właściwy krąg odbiorców, którzy tworzą należycie poinformowani, wystarczająco uważni i rozsądni przeciętni konsumenci tychże towarów lub usług (por. wyrok TS z 22 czerwca 2006 r., w sprawie C-24/05 P, pkt 23 oraz wyrok TS z 12 stycznia 2006 r., w sprawie C-173/04 P, pkt 25). Gdy z punktu widzenia docelowego kręgu odbiorców dostrzegalne jest dostatecznie wyraźne i charakterystyczne powiązanie pomiędzy oznaczeniem zgłoszonym do rejestracji a towarami lub usługami, które ono obejmuje, odmowa rejestracji ze względu na opisowy charakter znaku towarowego jest uzasadniona (por. wyrok SPI z 27 lutego 2002 r. w sprawie T-106/00 "Streamserve" pkt 44).

Zdaniem Sądu organ prawidłowo przyjął, że znak towarowy "higrosterowanie" ma w odniesieniu do wskazanych towarów charakter opisowy, informacyjny.

W orzecznictwie podkreśla się przy tym, że przy ocenie zdolności rejestracyjnej należy rozważać także interesy innych podmiotów zajmujących się tą samą działalnością gospodarczą. Przyznanie bowiem zdolności rejestracyjnej nie może służyć monopolizacji przez jednego przedsiębiorcę oznaczeń należących do domeny publicznej, gdyż prowadziłoby to do nieuzasadnionego ograniczenia innych przedsiębiorców (por. wyrok NSA z 30 marca, sygn. akt II GSK 15/05).

Uzyskanie przez skarżącą prawa wyłącznego na znak towarowy słowno- graficzny "HIGROSTEROWANIE" dawałoby jej uprawnienie do zakazywania innym uczestnikom obrotu gospodarczego posługiwania się tym oznaczeniem informacyjnym. Każdy uczestnik obrotu gospodarczego używający w nazwie oznaczeń dopuściłby się naruszenia znaku skarżącej. Inni producenci zostaliby więc pozbawieni możliwości oznaczania swoich produktów, a więc doszłoby do zawłaszczenia przez jeden podmiot oznaczenia ogólnoinformacyjnego.

Zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwalał na dokonanie ustaleń faktycznych i oceny przesłanek z art. 129 ust. 1 pkt 2 i art. 129 ust. 2 pkt 2 ustawy Prawo własności przemysłowej. Urząd wystarczająco dokonał oceny w kontekście cyt. ustawy i prawidłowo wskazał, że elementem spornego znaku słowno – graficznego mającym charakter dominujący jest słowo "higrosterowanie".

Reasumując, Sąd uznał, że rozstrzygając w przedmiotowej sprawie organ dokonał prawidłowej wykładni art. 129 ust. 1 pkt 2 i art. 129 ust. 2 pkt 2, prawidłowo je zastosował do ustalonego stanu faktycznego sprawy, słusznie przyjmując, że znak towarowy słowno-graficzny, "HIGROSTEROWANIE" jest oznaczeniem opisowym, informacyjnym i w konsekwencji pozbawiony konkretnej zdolności odróżniającej.

Wobec niezasadności zarzutów skargi oraz niestwierdzenia przez Sąd z urzędu tego rodzaju uchybień, które mogłyby mieć wpływ na treść rozstrzygnięcia, które sąd ma obowiązek badać z urzędu - skargę należało oddalić.

Z tych względów Wojewódzki Sąd Administracyjny na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) orzekł jak w sentencji.