drukuj    zapisz    Powrót do listy

6116 Podatek od czynności cywilnoprawnych, opłata skarbowa oraz inne podatki i opłaty 6391 Skargi na uchwały rady gminy w przedmiocie ... (art. 100 i 101a ustawy o samorządzie gminnym), Samorząd terytorialny, Rada Miasta, Stwierdzono nieważność aktu prawa miejscowego w całości, I SA/Gd 17/15 - Wyrok WSA w Gdańsku z 2015-02-17, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I SA/Gd 17/15 - Wyrok WSA w Gdańsku

Data orzeczenia
2015-02-17 orzeczenie nieprawomocne
Data wpływu
2015-01-07
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku
Sędziowie
Alicja Stępień /przewodniczący/
Ewa Kwarcińska /sprawozdawca/
Marek Kraus
Symbol z opisem
6116 Podatek od czynności cywilnoprawnych, opłata skarbowa oraz inne podatki i opłaty
6391 Skargi na uchwały rady gminy w przedmiocie ... (art. 100 i 101a ustawy o samorządzie gminnym)
Hasła tematyczne
Samorząd terytorialny
Sygn. powiązane
II FSK 1797/15 - Wyrok NSA z 2015-10-06
Skarżony organ
Rada Miasta
Treść wyniku
Stwierdzono nieważność aktu prawa miejscowego w całości
Powołane przepisy
Dz.U. 2012 poz 391 art. 6 k ust. 1 i 3
Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach - tekst jednolity
Dz.U. 2001 nr 142 poz 1591 art. 40 ust 1
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym - t. jedn.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Alicja Stępień, Sędziowie Sędzia WSA Marek Kraus, Sędzia NSA Ewa Kwarcińska (spr.), Protokolant Starszy Sekretarz Sądowy Claudia Kozłowska, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 17 lutego 2015 r. sprawy ze skargi Spółdzielni Mieszkaniowej w K. na uchwałę Rady Miejskiej z dnia 13 marca 2013 r., nr [...] w przedmiocie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia wysokości tej opłaty i ustalenia stawki opłaty za pojemnik 1. stwierdza nieważność § 2 ust. 1 i 2 oraz § 3 uchwały Rady Miejskiej z dnia 13 marca 2013 r., nr [...]; 2. w zakresie o jakim mowa w pkt. 1 wyroku, skarżona uchwała nie może być wykonana; 3. zasądza od Burmistrza na rzecz strony skarżącej kwotę 540 (pięćset czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

I SA/Gd 17/15

UZASADNIENIE

I.

Rada Miejska, na podstawie art. 6k ust. 1 i 3 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 391; dalej jako u.c.p.g.), art. 1 ust. 2 pkt b) i ust. 3 pkt b) ustawy z dnia 25 stycznia 2013 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2013, poz. 228) oraz art. 40 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.; u.s.g.), 13 marca 2013 r. podjęła uchwałę nr [...] w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi wysokości tej opłaty oraz stawki opłaty za pojemnik. Uchwała otrzymała następującą treść:

"§ 1. W przypadku odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy, uchwala się jedną stawkę za gospodarowanie odpadami komunalnymi od gospodarstwa domowego, zgodnie z art. 6j ust. 2 ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

§ 2.1. Ustala się stawkę opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, o której mowa w § 1 w wysokości:

a) 26,80 zł (brutto) miesięcznie od gospodarstwa domowego zamieszkanego przez 1 osobę,

b) 40,89 zł (brutto) miesięcznie od gospodarstwa domowego zamieszkanego przez 2 osoby,

c) 54,99 zł (brutto) miesięcznie od gospodarstwa domowego zamieszkanego przez 3 osoby,

d) 67,68 zł (brutto) miesięcznie od gospodarstwa domowego zamieszkanego przez 4 i więcej osób.

2. Ustala się niższą stawkę opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, jeżeli odpady komunalne są zbierane i odbierane w sposób selektywny, w wysokości:

a) 19,00 zł (brutto) miesięcznie od gospodarstwa domowego zamieszkanego przez 1 osobę,

b) 29,00 zł (brutto) miesięcznie od gospodarstwa domowego zamieszkanego przez 2 osoby,

c) 39,00 zł (brutto) miesięcznie od gospodarstwa domowego zamieszkanego przez 3 osoby,

d) 48,00 zł (brutto) miesięcznie od gospodarstwa domowego zamieszkanego przez 4 i więcej osób.

3. Od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne ustala się stawkę (brutto) za pojemnik z odpadami zmieszanymi:

a) pojemności 110 l - w wysokości 21,14 zł

b) o pojemności 120 l - w wysokości 21,14 zł

c) o pojemności 240 l - w wysokości 36,02 zł

d) o pojemności 500 l - w wysokości 80,68 zł

e) o pojemności 1100 l - w wysokości 155,11 zł

4. Od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne, na których odpady są zbierane i odbierane w sposób selektywny ustala się stawkę (brutto) za pojemnik:

A. z bioodpadami (odpadami zielonymi i odpadami ulegającymi biodegradacji):

a) pojemności 60 l - w wysokości 8,88 zł

b) o pojemności 110 l - w wysokości 11,51 zł

c) o pojemności 120 l - w wysokości 11,51 zł

d) o pojemności 240 l - w wysokości 16,76 zł

e) o pojemności 500 l - w wysokości 32,53 zł

f) o pojemności 1100 l - w wysokości 52,56 zł

A. z papierem:

a) pojemności 60 l - w wysokości 7,71 zł

b) o pojemności 110 l - w wysokości 9,17 zł

c) o pojemności 120 l - w wysokości 9,17 zł

d) o pojemności 240 l - w wysokości 12,10 zł

e) o pojemności 500 l - w wysokości 20,87 zł

f) o pojemności 1100 l - w wysokości 29,23 zł

B. ze szkłem:

a) pojemności 60 l - w wysokości 7,71 zł

b) o pojemności 110 l - w wysokości 9,17 zł

c) o pojemności 120 l - w wysokości 9,17 zł

d) o pojemności 240 l - w wysokości 12,10 zł

e) o pojemności 500 l - w wysokości 20,87 zł

f) o pojemności 1100 l - w wysokości 29,23 zł

C. z tworzywem sztucznym:

a) pojemności 60 l - w wysokości 7,71 zł

b) o pojemności 110 l - w wysokości 9,17 zł

c) o pojemności 120 l - w wysokości 9,17 zł

d) o pojemności 240 l - w wysokości 12,10 zł

e) o pojemności 500 l - w wysokości 20,87 zł

f) o pojemności 1100 l - w wysokości 29,23 zł

§ 3.1. Miesięczna opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi od właścicieli nieruchomości zamieszkanych, obejmujących więcej niż jedno gospodarstwo domowe, stanowi iloczyn liczby gospodarstw domowych występujących na danej nieruchomości oraz stawki opłaty określonej w § 2 ust. 1 lub 2.

2. Ilość gospodarstw domowych na danej nieruchomości ustalana jest na podstawie deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy.

§ 4.1. Miesięczna opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi pochodzącymi z nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne stanowi iloczyn liczby pojemników z odpadami komunalnymi powstałymi na danej nieruchomości, o określonej pojemności oraz stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi określonej w § 2 ust. 3 lub 4.

2. W przypadku nieruchomości mieszanych tj. nieruchomości, które w części stanowią nieruchomość, na której zamieszkują mieszkańcy oraz w części nieruchomość, na której nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne, miesięczna opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi iloczyn liczby pojemników z odpadami komunalnymi powstałymi na danej nieruchomości, o określonej pojemności oraz stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi określonej w § 2 ust. 3 lub 4.

3. Ilość pojemników na odpady oraz ich pojemność ustalana jest na podstawie deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właścicieli nieruchomości, o których mowa w ust. 1 i 2.

§ 5. Wzór deklaracji, o której mowa w § 3 ust. 2 oraz § 4 ust. 3 określa odrębna uchwała.

§ 6. Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi [...].

§ 7. Uchwała wchodzi wżycie po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa [...].

§ 8. Uchwała podlega publikacji w formie elektronicznej na stronie internetowej Urzędu Miejskiego w K.."

II.

Pismem z 15 kwietnia 2013 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa "A" w K. (dalej jako: skarżąca) wezwała Radę Miejską do usunięcia naruszenia prawa poprzez uchylenie i zmianę uchwały nr [...].

Skarżąca podniosła, że Rada Miejska w podjętej uchwale w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi wysokości tej opłaty oraz stawki opłaty za pojemnik nie zróżnicowała stawek opłat w zależności od rodzaju zabudowy zgodnie z art. 6j ust. 2a u.c.p.g. Zdaniem skarżącej stawki opłat dla zabudowy wielorodzinnej winny być niższe z uwagi na inne i mniejsze koszty związane z odbiorem odpadów. Wskazano także, że uchwała nie zawiera kalkulacji kosztów, o których mowa w art. 6k u.c.p.g., na podstawie których przyjęto przedmiotowe stawki. Zarzucono organowi, że nie sporządził analizy finansowej skutków oddziaływania uchwały na budżety gospodarstw domowych ani też nie określił sposobu rozliczenia opłat po rozliczeniu kosztów gospodarki śmieciami, nie przeprowadził także konsultacji społecznych wbrew art. 5a u.s.g. Ponadto, w ocenie skarżącej, sporne stawki opłat ustalono i przyjęto, mimo że brak jest regulacji ustawowych dotyczących wysokości maksymalnych stawek opłat za odbiór śmieci. Takie działanie, zdaniem strony, stanowi naruszenie zasady określania podatków w granicach określonych ustawą. Do wezwania skarżąca dołączyła własną kalkulację opłat za wywóz nieczystości, wnosząc o jej uwzględnienie.

Burmistrz K. 22 kwietnia 2013 r. poinformował skarżącą, że nie stwierdził uchybień w zapisach uchwały.

III.

Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku wniosła skarżąca, żądając uchylenia w całości uchwały nr [...] i zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. Podniesione w niej zarzuty wraz z uzasadnieniem stanowią powtórzenie w całości stanowiska skarżącej przedstawionego w wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa.

IV.

W odpowiedzi na skargę Burmistrz K. wniósł o jej oddalenie.

Organ wyjaśnił, że stawki opłat zostały ustalone na podstawie szczegółowych kalkulacji przeprowadzonych dla gospodarstw domowych, a ich wysokość nie odbiega w znaczny sposób od wysokości opłat ustalonych w sąsiadujących gminach, które są niejednokrotnie wyższe. Podkreślił przy tym, że brak jest wymogu, aby kalkulacje stanowiły załącznik do uchwały. Nadto, przepisy ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nie nakładają obowiązku dokonywania analiz skutków oddziaływania podejmowanych uchwał na budżety gospodarstw domowych. Niemniej, organ przed podjęciem zaskarżonej uchwały dokonał analizy w oparciu o dane z ankiety przeprowadzonej wśród mieszkańców i stwierdził, że dla mieszkańców, którzy będą segregować odpady stawki opłat będą niższe od dotychczasowych.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 6j ust. 2a u.c.p.g. organ wskazał, że z jego treści wynika, że gmina może zróżnicować stawki opłat w zależności od kryteriów w nim wymienionych; zróżnicowanie stawek zostało pozostawione uznaniu gminy. W gminie K. nie stwierdzono podstaw do podjęcia tego rodzaju działań. Organ wyjaśnił przy tym, że postulaty skarżącej w zakresie zróżnicowania opłat w zależności od rodzaju zabudowy mogłoby doprowadzić do podziałów społecznych.

Odpowiadając na zarzut naruszenia art. 5a u.s.g. organ zauważył, że przed podjęciem uchwały przeprowadzono ankiety wśród mieszkańców i przedsiębiorców, miały także miejsce liczne spotkania konsultacyjne z mieszkańcami, przedsiębiorcami i sąsiadującymi gminami. Wprowadzone rozwiązania uwzględniają potrzeby całej gminy i jej specyfikę miejsko-wiejską, jak również jedynie modyfikują dotychczasowe rozwiązania, ale ich nie pogarszają.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje:

V.

Skarga jest zasadna aczkolwiek z innych przyczyn niż wskazywane przez stronę skarżącą.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sąd administracyjny sprawuje kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Oznacza to, że w zakresie dokonywanej kontroli Sąd zobowiązany jest zbadać, czy organy administracji orzekając w sprawie nie naruszyły prawa zarówno materialnego, jak i przepisów postępowania administracyjnego, według stanu faktycznego i prawnego obowiązującego w dacie wydania aktu. Zatem kontrola sądowoadministracyjna sprowadza się do zbadania, czy organy, wydając zaskarżony akt, nie naruszyły przepisów prawa w stopniu mogącym mieć wpływ na wynik sprawy. Ocena dokonywana jest według stanu faktycznego i prawnego na dzień wydania aktu, na podstawie materiału dowodowego zebranego w toku postępowania administracyjnego.

Ponadto, zgodnie z treścią art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270, dalej jako p.p.s.a.), sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

VI.

Stosownie do art. 101 ust. 1 u.s.g., każdy czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, może – po bezskutecznym wezwaniu do usunięcia naruszenia – zaskarżyć uchwałę do sądu administracyjnego. Oznacza to, że w pierwszej kolejności obowiązkiem sądu jest zbadanie, czy wniesiona skarga podlega rozpoznaniu przez sąd administracyjny i czy spełnia wymogi formalne, do których w niniejszej sprawie zaliczyć należy: 1) zaskarżenie uchwały z zakresu administracji publicznej, 2) wcześniejsze bezskuteczne wezwanie do usunięcia naruszenia interesu prawnego lub uprawnienia, 3) zachowanie terminu do wniesienia skargi do sądu administracyjnego.

Wszystkie ww. wymogi zostały spełnione. Zaskarżona uchwała jest uchwałą z zakresu administracji publicznej. Skarżąca dopełniła również wymogu bezskutecznego wezwania do usunięcia naruszenia interesu prawnego lub uprawnienia. Skarga została wniesiona z zachowaniem trybu określonego w art. 52 § 4 p.p.s.a. oraz w terminie podanym w art. 53 § 2 p.p.s.a.

Nie jest także kwestionowana legitymacja skargowa skarżącej, będącej właścicielem nieruchomości położonych na terenie gminy K., na którym powstają odpady komunalne.

VII.

Zgodnie z art. 40 ust. 1 u.s.g., na podstawie upoważnień ustawowych, gminie przysługuje prawo stanowienia aktów prawa miejscowego obowiązujących na obszarze gminy. Takim aktem jest kontrolowana w niniejszej sprawie uchwała, która została podjęta na podstawie art. 6k ust. 1 i 3 u.c.p.g.

Przepisy te zawierają ustawowe upoważnienia dla rady gminy do podjęcia uchwały w sprawie wyboru jednej z określonych w art. 6j ust 1 i 2 u.c.p.g. metod ustalania opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz do ustalenia stawki takiej opłaty oraz określenia niższych stawek opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi, jeżeli odpady te są zbierane i odbierane w sposób selektywny; przy czym ustawodawca umożliwił radzie gminy wybór więcej niż jednej metody ustalenia opłat na obszarze gminy.

Z kolei w art. 6j ust. 1 i 2 u.c.p.g. wskazano dwie metody ustalania opłat za gospodarowanie odpadami od właściciela nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy. Pierwszy polegający na ustaleniu opłaty jako iloczynu liczby mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość (pkt 1), lub ilości zużytej wody z danej nieruchomości (pkt 2), lub też powierzchni lokalu mieszkalnego (pkt 3) oraz stawki opłaty ustalonej na podstawie art. 6k ust. 1 u.c.p.g. Metoda ta przewiduje więc ustalenie jednej stawki za gospodarowanie odpadami, a następnie uzależnienie wysokości opłat od okoliczności wskazanych w pkt 1-3. Jeżeli rada gminy zdecyduje się na wybór tej metody, opłata jaką będzie zmuszony uiścić właściciel nieruchomości uzależniona będzie m.in od ilości osób zamieszkujących daną nieruchomość. Natomiast druga z przewidzianych metod przewiduje uchwalenie jednej stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi od gospodarstwa domowego. W sytuacji gdy rada gminy decyduje się na ta właśnie metodę rezygnuje ona m.in z możliwości uzależnienia wysokości opłaty od okoliczności wskazanych w art. 6j ust. 1 pkt 1-3 u.c.p.g. i ustala ona jedną, stała stawkę dla gospodarstwa domowego i może ją ewentualnie zróżnicować tylko od tego, czy odpady komunalne są zbierane i odbierane w sposób selektywny (art. 6k ust. 3 u.c.p.g.).

Natomiast w przypadku nieruchomości, o której mowa w art. 6c ust. 2 u.c.p.g. (nieruchomości, na której nie zamieszkują mieszkańcy), opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi iloczyn liczby pojemników z odpadami komunalnymi powstałymi na danej nieruchomości oraz stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, o której mowa w art. 6k ust. 1 pkt 2 u.c.p.g. W przypadku zaś nieruchomości, która w części stanowi nieruchomość, na której zamieszkują mieszkańcy, a w części nieruchomość, na której nie zamieszkują mieszkańcy, opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi sumę opłat obliczonych zgodnie z ust. 1-3.

Ocena zaskarżonej uchwały według stanu prawnego obowiązującego na dzień jej podjęcia prowadzi do wniosku, że uchwała ta narusza wskazane powyżej przepisy prawa.

Jak bowiem wynika z jej treści, rada gminy zdecydowała się na wybór metody określonej w art. 6j ust. 2 u.c.p.g. Przepis ten jest jednoznaczny, pozwalając radzie gminy na określenie jednej stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi od "gospodarstwa domowego". W przypadku zatem wyboru tej metody ustalania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi rada gminy władna jest jedynie do wskazania jednej stawki takiej opłaty od gospodarstwa domowego, bez względu na jego wielkość (liczbę osób w nim zamieszkujących). Z żadnego przepisu prawa nie wynika bowiem upoważnienie dla rady gminy do wprowadzenia w ramach metody wymienionej w art. 6j ust. 2 u.c.p.g. dodatkowego kryterium, jakim jest podział gospodarstw domowych na kategorie zależne od liczby osób w nich zamieszkujących i zróżnicowanie na tej podstawie wysokości stawki opłaty.

Ustawa przewiduje wprawdzie możliwość ustalenia opłaty jako iloczynu liczby osób zamieszkujących daną nieruchomość (jest to metoda odrębna, wymieniona w art. 6j ust. 1 pkt 1 u.c.p.g., która nie była przez radę gminy stosowana), jak również uprawnia radę gminy do różnicowania stawki opłaty w zależności m.in. od liczby mieszkańców zamieszkujących nieruchomość, to jednak – w ocenie Sądu –przewidzianego w ustawie pojęcia "liczby mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość" nie można utożsamiać z zastosowanym w niniejszej uchwale pojęciem gospodarstwa domowego, gdyż osoby zamieszkujące nieruchomość nie muszą tworzyć ze sobą gospodarstwa domowego.

Zróżnicowanie stawek opłat dokonane w zaskarżonej uchwale nie mieści się zatem w granicach delegacji ustawowej przewidzianej w art. 6j ust. 2 w zw. z art. 6k ust. 1 pkt 1 u.c.p.g.

Zgodnie z art. 94 Konstytucji RP organy samorządu terytorialnego (np. rada gminy jako jej organ stanowiący) wydają akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze działania tych organów, na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie. Jednocześnie zasada praworządności, wyrażona w art. 7 Konstytucji RP wymaga, żeby materia, regulowana wydanym aktem normatywnym, wynikała z upoważnienia ustawowego i nie przekraczała zakresu tego upoważnienia. Wynika to również wprost z przepisów ustawy o samorządzie gminnym, a zwłaszcza z art. 40 tej ustawy, zgodnie z którym gminie przysługuje prawo stanowienia aktów prawa miejscowego obowiązujących na obszarze gminy na podstawie upoważnień ustawowych. Oznacza to, iż uchwały podejmowane przez radę gminy muszą nie tylko mieć umocowanie w obowiązujących przepisach prawa, ale też zapisy zawarte w uchwałach nie mogą przepisów tych naruszać.

Podstawy stwierdzenia nieważności uchwały lub aktu organu gminy wyznaczone są przez przepisy ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Zgodnie z art. 91 ust. 1 zdanie 1 u.s.g., uchwała lub zarządzenie organu gminy sprzeczne z prawem są nieważne. Jak wywnioskować należy z treści art. 91 ust. 4 u.s.g., stwierdzenie nieważności aktu samorządu terytorialnego może nastąpić tylko w razie istotnego naruszenia prawa. Jako "istotne naruszenie prawa" będące podstawą do stwierdzenia nieważności aktu, przyjmuje się między innymi wydanie aktu z naruszeniem przepisów wyznaczających kompetencje do jego podejmowania, przepisów regulujących procedurę podejmowania uchwał, gdy na skutek tego naruszenia zapadła uchwała o innej treści, niż gdyby naruszenie nie wystąpiło, podejmowanie aktów bez podstawy lub z naruszeniem podstawy do ich podjęcia, a także przepisów prawa ustrojowego i przepisów prawa materialnego przez wadliwą ich wykładnię lub błędne zastosowanie (por. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 lutego 1996 r. sygn. SA/Gd327/95, OwSS 1996, Nr 3, poz. 90 czy z dnia 11 lutego 1998 r., sygn. II SA/Wr 1459/97, OwSS 1998, Nr 3, poz. 79). Zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, biorąc pod uwagę związanie zasadą legalizmu wyrażoną w art. 7 Konstytucji RP, należało dojść do przekonania, iż istotne naruszenie prawa w rozpatrywanej sprawie wystąpiło, bowiem wydanie aktu prawa miejscowego z przekroczeniem granic upoważnienia ustawowego i wbrew jednoznacznej treści art. 6j ust. 2 u.c.p.g., musi zostać zakwalifikowane jako istotne naruszenie prawa.

VIII.

Dodatkowo Sąd zauważa, że zaskarżona uchwała nie zawiera uzasadnienia w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Wymóg uzasadnienia projektu aktu prawa miejscowego wynika z § 143 w zw. z § 131 ust. 1 załącznika do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie "Zasad techniki prawodawczej" (Dz. U. Nr 100, poz. 908). Uzasadnienie, które znajduje się w przekazanych przez organ aktach administracyjnych sprawy wyjaśnia wprawdzie, jakie kryteria Rada Miejska wzięła pod uwagę określając stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi wskazując, że należały do nich: liczba mieszkańców, ilość wytworzonych na terenie gminy odpadów komunalnych, koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi (odbierania, transportu, zbierania, odzysku i unieszkodliwiania odpadów, tworzenia i utrzymywania selektywnego zbierania odpadów komunalnych oraz obsługi administracyjnej systemu) – i z tej przyczyny Sąd nie dopatrzył się naruszenia art. 6k ust. 2 u.c.p.g. – jednak w kwestii wyboru metody ustalania tej opłaty wskazano jedynie, że wprowadza się metodę naliczenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi od gospodarstwa domowego, zaś zróżnicowane stawki opłat wynikają z nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach ustawą z dnia 25 stycznia 2013 r. W ocenie Sądu takie sformułowanie nie czyni zadość wskazanym wymogom.

IX.

Sąd nie podzielił zarzutów skargi, w świetle których zaskarżona uchwała narusza art. 6j ust. 2a u.c.p.g. Przepis ten stanowi, że rada gminy może zróżnicować stawki opłaty w zależności od powierzchni lokalu mieszkalnego, liczby mieszkańców zamieszkujących nieruchomość, odbierania odpadów z terenów wiejskich lub miejskich, a także od rodzaju zabudowy. Zatem różnicowanie stawek opłat z uwzględnieniem ww. kryteriów stanowi uprawnienie gminy a nie jej obowiązek.

Za niezasadny Sąd uznał także zarzut naruszenia art. 5a u.s.g., z którego wynika, że w wypadkach przewidzianych ustawą oraz w innych sprawach ważnych dla gminy mogą być przeprowadzane na jej terytorium konsultacje z mieszkańcami gminy.

Ustawodawca przewiduje dwa rodzaje konsultacji: obligatoryjne oraz fakultatywne. Pierwsze będą mieć miejsce, "w przypadkach przewidzianych ustawą". Zakres ten obejmuje nie tylko sprawy zawarte w ustawach szczególnych, wymagających przeprowadzenia konsultacji, ale także te poddane procedurze konsultacyjnej na mocy przepisów ustawy o samorządzie gminnym (art. 4 ust. 1 pkt 1-3 u.s.g., art. 5 ust. 2 u.s.g. oraz art. 35 ust. 1 u.s.g.). Natomiast konsultacje fakultatywne będą mieć miejsce "w innych sprawach ważnych dla gminy", czyli we wszystkich tych, które nie zostały poddane ex lege obowiązkowi konsultacji, a uznane zostały przez organy gminy za ważne. Pozostawienie przez ustawodawcę dyskrecjonalnego charakteru "spraw ważnych" władzom gminy powoduje, że utworzenie ich katalogu będzie zróżnicowane w zależności od potrzeb i charakteru demograficzno-terytorialnego danej gminy. Ustawodawca pozostawił więc gminie dużą swobodę w zakresie wyboru zagadnień, które można poddać konsultacjom (M. Augustyniak, Komentarz do art. 5 (a) ustawy o samorządzie gminnym. Komentarz ABC 2010).

Jednocześnie należy zwrócić uwagę, że w odpowiedzi na skargę organ wskazał, iż gmina przed podjęciem zaskarżonej uchwały przeprowadziła ankietę wśród swoich mieszkańców i przedsiębiorców oraz odbyły się spotkania mające na celu konsultację planowanych rozwiązań.

Mając powyższe na uwadze Wojewódzki Sąd Administracyjny na podstawie art. 147 § 1 p.p.s.a. stwierdził nieważność § 2 ust. 1 i 2 oraz § 3 zaskarżonej uchwały, orzekając na podstawie art. 152 p.p.s.a. o wstrzymaniu wykonania tego aktu. O kosztach należnych stronie orzeczono na podstawie art. 200 p.p.s.a.

EK/MH



Powered by SoftProdukt