Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Pocztarek po rozpoznaniu w dniu 30 września 2011 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku [...]Polska Sp. z o.o. Obsługa Serwisu Internetowego Sp. j. o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji w sprawie ze skargi kasacyjnej [...]Polska Sp. z o.o. Obsługa Serwisu Internetowego Sp. j. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 2 czerwca 2011 r. sygn. akt II SA/Wa 720/11 oddalającego skargę [...]Polska Sp. z o.o. Obsługa Serwisu Internetowego Sp. j. na decyzję Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia 21 stycznia 2011 r. nr [...] w przedmiocie usunięcia uchybień w przetwarzaniu danych osobowych postanawia: wstrzymać wykonanie zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia 24 września 2010 r. nr DIS/DEC-1134/38146/10.

Wyrokiem z dnia 2 czerwca 2011 r., sygn. akt II SA/Wa 720/11 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę [...]Polska Sp. z o.o. Obsługa Serwisu Internetowego Sp. j. na decyzję Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia 21 stycznia 2011 r. nr [...]w przedmiocie usunięcia uchybień w przetwarzaniu danych osobowych.

Powyższy wyrok stał się przedmiotem skargi kasacyjnej, złożonej do Naczelnego Sądu Administracyjnego przez [...]Polska Sp. z o.o. Obsługa Serwisu Internetowego Sp. j., w której wymieniona spółka wniosła o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia 21 stycznia 2011 r. nr [...] oraz poprzedzającej ją decyzji tego organu z dnia 24 września 2010 r. nr [...], nakazującej skarżącej spółce usunięcie uchybień w procesie przetwarzania danych osobowych.

W uzasadnieniu wniosku o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji skarżąca spółka podniosła, iż w niniejszej sprawie dojdzie do groźby wyrządzenia znacznej szkody. Posiadając zeskanowane wszystkie numery MSiG, skarżąca zobowiązana jest do realizacji obowiązku względem wszystkich osób, których dane osobowe znalazły się dotychczas w MSiG. W numerze MSiG 146/2011 (3759) z dnia 29 lipca 2011 r. ostatni wpis znajdował się pod pozycją 121035, przyjmując bardzo ostrożnościowe wyliczenia oznaczałoby to, że skarżąca powinna zrealizować obowiązek informacyjny do przynajmniej 100 000 osób. Oczywiście niektóre wpisy w MSiG zawierają dane osób fizycznych, wymienione już uprzednio pod inną pozycją, z drugiej jednak strony bezsprzecznie w większości wpisów znajdują się zapisy dotyczącej więcej niż jednej osoby fizycznej. Skarżąca spółka zaznaczyła, że nie jest w stanie podać dokładnej liczby osób fizycznych, które znajdują w posiadanych przez nią numerach MSiG. Jak bowiem wskazano nie przetwarza danych osobowych zawartych w MSiG w innych celach niż określone w KRS, tj. w celu ich dalszego przekazanie w ramach informacji o spółce. W związku z tym, skarżąca nie prowadzi również statystyk w zakresie ich liczby. Wskazała, że w przeciwieństwie do zwykłej sytuacji nałożenia obowiązku informacyjnego - w tej sprawie skarżący nie posiada danych niezbędnych do skontaktowania się z takimi osobami. Przyjmując, że skorzystanie z możliwości przedstawionej przez WSA w Warszawie w zaskarżonym wyroku, w świetle omawianych poprzednio wątpliwości co do sentencji decyzji byłoby w ogóle możliwe, to w świetle § 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie wysokości opłat za udostępnienie danych ze zbiorów meldunkowych, ewidencji wydanych i unieważnionych dowodów osobistych, zbioru PESEL, ogólnokrajowej ewidencji wydanych i unieważnionych dowodów osobistych oraz sposobu wnoszenia tych opłat, koszt uzyskania jednostkowej informacji o osobie fizycznej wyniósłby 31 zł. Mnożąc to przez przyjętą (prawdopodobnie zaniżoną) liczbę osób fizycznych, które dane zostały zawarte w MSiG, można zauważyć, że szacunkowy koszt samego pozyskania danych niezbędnych do realizacji obowiązku informacyjnego wyniesie 3,1 min zł (słownie: trzy miliony sto tysięcy złotych). Wydaje się, że już wielkość tej kwoty pozwala na przyjęcie, że wykonanie decyzji może narazić skarżącą na znaczącą szkodę. Kwota ta nie byłaby jednak górną wysokością kosztów skarżącej związanych z wykonaniem obowiązku informacyjnego – do kosztów należałoby bowiem doliczyć koszty przygotowania i wysłania korespondencji.

Spółka wyjaśniła, że co do zasady podmioty, które zrealizować mają obowiązek informacyjny posiadają informacje pozwalające na bezpośredni kontakt z osobą fizyczną. Ponieważ w przedmiotowym przypadku przetwarzanie danych osobowych następuje "przy okazji" przetwarzania danych dotyczących jednostek organizacyjnych i osób prawnych - administrator nie posiada takich danych i musi ponieść dodatkowe, znacząco przekraczające standardowe koszty realizacji nakazu zawartego w decyzji.

Wnioskująca spółka wskazała również, że wykonanie obowiązku informacyjnego spowoduje niemożliwe do odwrócenia skutki. Raz wykonany obowiązek informacyjny spowoduje, że skarga kasacyjna stanie się praktycznie bezprzedmiotowa.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Wniosek zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 61 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania aktu lub czynności. Natomiast w myśl art. 61 § 3 tej ustawy, po przekazaniu sądowi skargi sąd może na wniosek skarżącego wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania w całości lub w części aktu lub czynności, jeśli zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków.

Instytucja wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji powołana została do tymczasowej ochrony przed negatywnymi i nieodwracalnymi skutkami, jakie mogłaby dla strony wywołać taka decyzja, zanim zostanie zbadana przez sąd administracyjny pod kątem legalności. Złożenie wniosku nie oznacza jednak automatyzmu w blokowaniu realizacji praw i obowiązków wynikających z decyzji administracyjnej. Sąd ocenia jedynie, czy podane przez stronę okoliczności w istocie wskazują na niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. W tym celu strona skarżąca winna tak określić ewentualną szkodę i wskazać na skutki, które trudno będzie odwrócić, by Sąd mógł stwierdzić, w oparciu o konkretne dane, że jej wielkość może być znaczna, a skutki wykonania decyzji istotnie trudne do odwrócenia.

Wymieniony w powyższym przepisie katalog przesłanek warunkujących wstrzymanie wykonania zaskarżonego rozstrzygnięcia jest zamknięty. Ustawodawca szczegółowo i rygorystycznie wyznaczył podstawy wstrzymania wykonania decyzji, uzależniając tę możliwość od wykazania istnienia niebezpieczeństwa wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Niewykonywanie ostatecznych aktów administracyjnych jest bowiem stanem niepożądanym, zaś prawo wnoszenia skarg do sądu administracyjnego nie może zakłócać prawidłowego funkcjonowania procesu stosowania i realizowania norm prawa administracyjnego. Oznacza to zatem, iż o wstrzymaniu wykonania zaskarżonej decyzji sąd może orzec tylko wtedy, jeżeli wykonanie tej decyzji rodzi niebezpieczeństwo spowodowania szkody (majątkowej, a także niemajątkowej), która nie będzie mogła być wynagrodzona przez późniejszy zwrot spełnionego lub wyegzekwowanego świadczenia, ani też nie będzie możliwe przywrócenie rzeczy do stanu pierwotnego.

Analiza powołanych przez skarżącą spółkę we wniosku okoliczności daje podstawę do stwierdzenia, iż w niniejszej sprawie zachodzą przesłanki wskazane w art. 61 § 3 powołanej ustawy, umożliwiające wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia 21 stycznia 2011 r. W ocenie Sądu, z podanych przez skarżącą okoliczności wynika, że wykonanie zaskarżonej decyzji, spowodowałoby niebezpieczeństwo wyrządzenia jej znacznej szkody i powstania sytuacji, w której brak będzie możliwości przywrócenia pierwotnego stanu rzeczy, czy też wynagrodzenia ewentualnej szkody.

Przede wszystkim podkreślenia wymaga, że skarżąca spółka określiła konkretnie i w sposób wymierny, jak znaczącą szkodę może ponieść. Podniosła, że w razie wykonania zaskarżonej decyzji musiałaby dokonać obowiązku informacyjnego do przynajmniej 100 000 osób, zaś samo pozyskanie danych niezbędnych do realizacji tego obowiązku jest bardzo kosztowne. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, skarżąca wskazała konkretne dane, pozwalające ocenić, że wielkość ewentualnej szkody może być znaczna, a skutki wykonania decyzji istotnie trudne do odwrócenia. Co więcej, powoływane przez spółkę okoliczności, mające – w jej ocenie – powodować znaczną szkodę stanowią w istocie koszty, które mają charakter nadzwyczajny.

Mając na uwadze powyższe Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji postanowienia na podstawie 61 § 3 w zw. z 193 P.p.s.a.