Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Sylwester Miziołek, Sędziowie Sędzia NSA Teresa Kobylecka, Sędzia WSA Beata Ziomek (spr.), Protokolant Starszy sekretarz sądowy Monika Zielińska, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 6 września 2012 roku sprawy ze skargi G.D. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] znak: [...] w przedmiocie odmowy rejestracji pojazdu I. stwierdza nieważność zaskarżonej decyzji i utrzymanej nią w mocy decyzji organu I instancji; II. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu do chwili uprawomocnienia się wyroku; III. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego na rzecz G.D. kwotę 200 (dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z dnia [...] znak: [...] wydaną na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 kpa po rozpatrzeniu odwołania G.D. od decyzji Prezydenta Miasta K. z dnia [...] znak: [...] odmawiającącej rejestracji pojazdu marki Opel nr VIN [...] rok produkcji 1999, utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję.

W motywach rozstrzygnięcia organ odwoławczy podniósł, że G. D. wnioskiem z dnia 22.12.2010r. wystąpił do Prezydenta Miasta K. o rejestrację przedmiotowego pojazdu dołączając do wniosku oświadczenie o miejscu zamieszkania w K. oraz następujące dokumenty: umowę darowizny pojazdu z dnia 3.01.2008r., dowód wpłaty zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji, zaświadczenie WAT – 25, potwierdzenie zapłaty akcyzy, dowód rejestracyjny pojazdu wraz z tłumaczeniem tłumacza przysięgłego, fakturę nr [...] z dnia 16.11.2007r. wraz z tłumaczeniem, dokument identyfikacyjny pojazdu oraz zaświadczenie o przeprowadzonym badaniu technicznym nr [...] z dnia 13.03.2008r. ze skutkiem negatywnym spowodowanym zamontowaniem w pojeździe kierownicy po prawe stronie.

Odmawiając rejestracji opisanego pojazdu Prezydent Miasta K. stwierdził, że G. D. nie spełnił wymogów w zakresie określonym art. 81 ust. 3 ustawy Prawo o ruchu drogowym co do poddania pojazdu okresowemu badaniu technicznemu.

Odwołanie od decyzji Prezydenta Miasta K. z dnia 30.03.2012r. złożył G. D. podnosząc obowiązek organu stosowania Dyrektywy 70/311/EWG oraz art. 34 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Zdaniem strony prawo wspólnotowe nie daje podstaw do odmowy rejestracji pojazdu z kierownicą po prawej stronie.

Rozpatrując odwołanie od decyzji organu pierwszej instancji Samorządowe Kolegium Odwoławcze w całości podzieliło ustalenia faktyczne i dokonaną ocenę prawną. Organ odwoławczy stwierdził, że w obrocie funkcjonuje utrzymana w mocy decyzją Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] znak: [...] decyzja Starosty K. z dnia [...] znak: [...] odmawiająca G. D. rejestracji spornego pojazdu, bowiem Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 27 stycznia 2010r. sygn akt I OSK 1148/09 oddalił skargę kasacyjną G. D. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach sygn. akt II SA/Ke 157/09 z dnia 22.04.2009r. w sprawie ze skargi G. D. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] znak: [...] Powołując brzmienie art. 73 ustawy z dnia 20 czerwca 1997r. – Prawo o ruchu drogowym SKO wskazało, że z uwagi na aktualne miejsce zamieszkania G. D. organem właściwym do rejestracji pojazdu jest Prezydent Miasta K.. Stan ten oznacza, że jest to nowa sprawa administracyjna, wymagająca rozstrzygnięcia co do meritum. Poprzednio takim organem był Starosta K. ze względu na miejsce zamieszkiwania G. D. w miejscowości R..

Kolegium podniosło związanie wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 stycznia 2010r. i zamieszczoną w nim wykładnią przepisów regulujących rejestrację pojazdu, podkreślając, że stan prawny z daty orzekania przez NSA w zakresie objętym żądaniem wniosku, nadal obowiązuje w niezmienionej formie. W szczególności dotyczy to powoływanej przez odwołującego Dyrektywy Rady 70/311/EWG oraz Dyrektywy Komisji Europejskiej 1999/WE, które odnoszą się do układów kierowniczych pojazdów silnikowych i ich przyczep. Kierując się wskazaną przez Naczelny Sąd Administracyjny wykładnią prawa wspólnotowego, z uwagi na zagrożenia jakie stwarza sprowadzony pojazd z kierownicą po prawej stronie, organ uznał za prawidłowe rozstrzyganie w sprawie w oparciu o przepisy prawa krajowego. Z tych względów załączone do wniosku o rejestrację pojazdu zaświadczenie o przeprowadzonym badaniu technicznym pojazdu z wynikiem negatywnym uzasadniało odmowę jego rejestracji.

Skargę na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach G. D. domagając się jej uchylenia. Autor skargi podniósł, że Komisja Europejska skierowała pozew do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu uznając, że wymaganie przełożenia kierownicy na lewą stronę, uchybia zobowiązaniom dyrektywy 70/311 EWG oraz art. 34 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Zarzucił organom administracji brak bezpośredniego zastosowania w niniejszej sprawie przepisów prawa wspólnotowego, zgodnie z wyrażoną w art. 91 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zasadą.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach zważył, co następuje:

Skarga zasługuje na uwzględnienie aczkolwiek z zupełnie innych powodów, niż podniesionych w skardze.

Zgodnie z art. 1, art. 2 i art. 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), wojewódzkie sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, co oznacza, że w zakresie dokonywanej kontroli Sąd zobowiązany jest zbadać, czy organy administracji w toku postępowania nie naruszyły przepisów prawa materialnego i przepisów postępowania jeżeli mogły one mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Sąd stwierdza nieważność decyzji w całości lub w części, jeżeli zachodzą przyczyny określone w art. 156 Kodeksu postępowania administracyjnego lub w innych przepisach. Sądowa kontrola legalności zaskarżonych orzeczeń administracyjnych sprawowana jest przy tym w granicach sprawy, a sąd nie jest związany zarzutami, wnioskami skargi, czy też powołaną w niej podstawą prawną (art. 134 § 1 p.p.s.a.).

Wychodząc z tak zakreślonych granic kognicji, Sąd stwierdził, że zaskarżona decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] oraz poprzedzająca ją decyzja organu I instancji zawierają wadliwości skutkujące stwierdzeniem ich nieważności.

Rozstrzygnięcie merytoryczne w sprawie rejestracji pojazdu w przedmiotowej sprawie byłoby uzasadnione w przypadku stwierdzenia, że nie istnieje tożsamość sprawy ze sprawą zakończoną decyzją Starosty K. z dnia [...] znak: [...] odmawiającą na wniosek G. D. rejestracji samochodu osobowego marki Opel Vauxhall Vectra nr VIN [...].

Wystąpienie przesłanki tożsamości sprawy uniemożliwia bowiem merytoryczne rozpoznanie sprawy administracyjnej, co do istoty, w przedmiocie rejestracji pojazdu.

Zgodnie ze stanowiskiem komentatorów, rozstrzygnięcie kolejno po sobie dwoma decyzjami, z których pierwsza jest ostateczna (por. J.Borkowski, (w:) B.Adamiak, J.Borkowski, k.p.a. Komentarz, 11 wydanie, Warszawa 2011, art. 156 Nb 37) oznacza tożsamość sprawy. Istotnym jest, że aby zaistniała tożsamość sprawy, obie decyzje muszą dotyczyć tego samego podmiotu oraz tego samego przedmiotu sprawy, przy jednoczesnej tożsamości stanu prawnego jak i faktycznego. Pod pojęciem tego samego podmiotu należy rozumieć krąg podmiotów, do których kierowana jest decyzja administracyjna. Przedmiot sprawy określa charakter i zakres praw nabytych z decyzji (lub brak ich nabycia) lub ustanowionych nią obowiązków. Jak podkreśla się, stan faktyczny sprawy musi być brany pod uwagę, przy ocenie, czy ma miejsce tożsamość sprawy, tylko w odniesieniu do faktów prawotwórczych. Nie znajduje uzasadnienia oczekiwanie, że stan faktyczny będzie trwał długi czas niejako zamrożony we wszystkich jego elementach i szczegółach. Elementy prawnie obojętne, niewpływające w niczym na załatwienie sprawy, powinny być pominięte w ocenie tożsamości sprawy. Do elementów prawnie obojętnych zalicza się np. udział w postępowaniu podmiotów na prawach strony, ponieważ nie są adresatami decyzji administracyjnych i nie ich praw oraz obowiązków ono dotyczyło.

Elementem nie mającym znaczenia dla charakteru i zakresu praw nabytych z decyzji (braku ich nabycia) lub ustanowionych obowiązków jest również zmiana właściwości miejscowej organu do rozpoznania sprawy z uwagi na miejsce zamieszkania wnioskodawcy.

Pogląd, że zmiana właściwości organu, zniesienie organu i przekazanie jego kompetencji innemu organowi administracyjnemu nie powoduje zmiany tożsamości sprawy administracyjnej został wyrażony w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 sierpnia 2010r. sygn. akt I OSK 864/10 i również skład orzekający w niniejszej sprawie w pełni ten pogląd podziela.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt konkretnej sprawy stwierdzić należy, że skarżący w dniu 22 grudnia 2010r. złożył ponowny wniosek o rejestrację tego samego pojazdu marki Opel Vauxall, którego dotyczył wniosek z dnia 21 marca 2008r. załączając takie same dokumenty, wynikające z przepisów art. 72 ustawy Prawo o ruchu drogowym, w tym zaświadczenia z dnia 13.03.2008r. o przeprowadzonym badaniu technicznym pojazdu z wynikiem negatywnym. Stosownie do treści przepisu art. 73 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2005r. Nr 108, poz. 908 ze zm.), rejestracji pojazdu dokonuje na wniosek właściciela, starosta właściwy ze względu na miejsce jego zamieszkania. Fakt, że w rozpoznawanej sprawie skarżący zmienił adres zamieszkania i obecnie zamieszkuje w K. nie oznacza zmiany stanu faktycznego w porównaniu ze wcześniejszym, w którym z uwagi na adres zamieszkania skarżącego w miejscowości R. organem właściwym do rejestracji tego samego pojazdu był Starosta K. Inaczej mówiąc zmiana właściwości organu rozpoznającego wniosek o rejestrację pojazdu pozostaje bez wpływu na ocenę, że sprawa rejestracji przedmiotowego pojazdu została już rozstrzygnięta prawomocną decyzją Starosty K. z dnia [...] znak: [...] odmawiającą G. D. rejestracji pojazdu marki Vauxall nr VIN [...] rok produkcji 1999.

W zaistniałej sytuacji, w ocenie Sądu z uwagi na charakter sprawy i okoliczności Kolegium wadliwie uznało, że w rozpoznawanej sprawie nie zachodzi tożsamość ze sprawą rozstrzygniętą decyzją Starosty K. [...] znak: [...]. Takie stanowisko jest niezrozumiałe zwłaszcza, gdy w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji Samorządowe Kolegium Odwoławcze przyjęło, że stan prawny z daty orzekania przez Naczelny Sąd Administracyjny w zakresie objętym żądaniem wniosku, nadal obowiązuje w niezmienionej formie. Dotyczy to zarówno przepisów ustawodawstwa krajowego jak i wspólnotowego w odniesieniu do kwestii rejestracji pojazdów z uwagi na układ kierowniczy pojazdów silnikowych i ich przyczep. Stwierdziło także, że jest związane wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 stycznia 2010r. i zamieszczoną w nim wykładnią przepisów regulujących omawianą materię.

Stanowisko Kolegium, zgodnie z którym brak przesłanki tożsamości sprawy umożliwia merytoryczne rozpoznanie wniosku, narusza art. 156 § 1 pkt 3 k.p.a. i stanowi podstawę do stwierdzenia nieważności zaskarżonej decyzji. Ponieważ ujawnione wadliwości dotyczą także rozstrzygnięcia organu pierwszej instancji, Sąd uznał za niezbędne dla końcowego załatwienia sprawy stwierdzenie nieważności także, w oparciu o art. 135 p.p.s.a., decyzji organu pierwszej instancji z dnia 30.03.2012r.

Uwzględniając wyrażoną przez WSA ocenę w kwestii tożsamości sprawy, z której wynika brak podstaw do merytorycznego rozpoznania wniosku z dnia 22 grudnia 2010r. o rejestrację pojazdu, organ I instancji powinien rozstrzygnąć sprawę stosując przepisy proceduralne.

Orzeczenie zawarte w pkt II wyroku oparto o przepis art. 152 p.p.s.a.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 200 p.p.s.a.