drukuj    zapisz    Powrót do listy

6205 Nadzór sanitarny 638 Sprawy egzekucji administracyjnej;  egzekucja obowiązków o charakterze niepieniężnym, Egzekucyjne postępowanie, Inspektor Sanitarny, oddalono skargę, III SA/Kr 1100/11 - Wyrok WSA w Krakowie z 2012-08-22, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

III SA/Kr 1100/11 - Wyrok WSA w Krakowie

Data orzeczenia
2012-08-22 orzeczenie nieprawomocne
Data wpływu
2011-09-07
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie
Sędziowie
Bożenna Blitek
Halina Jakubiec /sprawozdawca/
Maria Zawadzka /przewodniczący/
Symbol z opisem
6205 Nadzór sanitarny
638 Sprawy egzekucji administracyjnej;  egzekucja obowiązków o charakterze niepieniężnym
Hasła tematyczne
Egzekucyjne postępowanie
Sygn. powiązane
II OSK 1312/13 - Wyrok NSA z 2014-06-12
Skarżony organ
Inspektor Sanitarny
Treść wyniku
oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2012 poz 270 Art. 151
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity.
Dz.U. 2005 nr 229 poz 1954 Art. 17 par. 1, 23 par. 1, 27 par. 3, 33, 34 par. 5 i 18
Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji - tekst jedn.
Dz.U. 2008 nr 234 poz 1570 Art. 17 ust. 1 w zw. z art. 5 ust. 2
Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Maria Zawadzka Sędziowie WSA Bożenna Blitek WSA Halina Jakubiec (spr.) Protokolant Renata Nowak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 sierpnia 2012 r. sprawy ze skargi A. M. na postanowienie Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego z dnia 28 czerwca 2011r. nr [...] w przedmiocie zarzutów zgłoszonych w postępowaniu egzekucyjnym skargę oddala

Uzasadnienie

Wojewódzki Inspektor Sanitarny postanowieniem z dnia 28 czerwca 2011 r. znak: [...] utrzymał w mocy postanowienie Powiatowego Inspektora Sanitarnego

z dnia [...] 2011 r. znak: [...] o uznaniu zarzutów A. M. za bezpodstawne.

Jako podstawę prawną postanowienia przyjęto art. 138 § 1 pkt 1 w zw. z art. 144 ustawy z 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U.

z 2000r., Nr 229, poz. 1954 ze zm.) i art. 18 ustawy z 17 czerwca 1966 r.

o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005r., Nr 229, poz. 1954 ze zm.).

Stan faktyczny w sprawie przedstawia się w sposób następujący:

Powiatowy Inspektor Sanitarny (zw. dalej PPIS) upomnieniem z dnia 6.05.2010r. znak [...] wezwał A. M. do niezwłocznego wykonania obowiązku zaszczepienia jej syna T. M. przeciwko DTaP i Polio. Pouczył, iż niewykonanie tego obowiązku w terminie 7 dni od dnia doręczenia upomnienia będzie skutkowało wszczęciem postępowania egzekucyjnego i nałożeniem grzywny w celu przymuszenia.

W odpowiedzi na w/w upomnienie zobowiązana A. M. podniosła, iż zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych na rok 2010 szczepienia winny być wykonane w szóstym roku życia dziecka a jej syn nie ukończył jeszcze sześciu lat więc nie można mówić o niedopełnieniu obowiązku zaszczepienia dziecka. Uznała tym samym wezwanie za bezzasadne. Odpowiadając na to pismo PPIS wyjaśnił jak należy rozumieć wiek dziecka poddawanego szczepieniom i stwierdził, że w przypadku syna A. M. obowiązek szczepienia powstał z chwilą ukończenia przez niego 5 roku życia tj. w 6 roku życia.

Wobec faktu, iż skarżąca A. M. w dalszym ciągu uchylała się od obowiązku zaszczepienia syna T. M. Powiatowy Inspektor Sanitarny postanowieniem z dnia [...] 2011r. wydanym na podstawie art. 20 § 2, 119, 120, 121 1 i § 2 i § 3, art. 122 i 64 a § 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji nałożył na zobowiązaną grzywnę w celu przymuszenia w wysokości 200 zł. W postanowieniu tym organ wezwał ponadto do wykonania obowiązku zaszczepienia dziecka w terminie 7 dni oraz do uiszczenia nałożonej grzywny także w terminie 7 dni.

Wobec bezskutecznego upływu terminu do wykonania obowiązku Powiatowy Inspektor Sanitarny wystawił w dniu 4.05.2011r. tytuł wykonawczy

Nr [...], w którym stwierdził, że obowiązek ten jest wymagalny, wynika wprost

z przepisów prawa i wszczyna na podstawie tego tytułu postępowanie egzekucyjne.

A. M. po otrzymaniu tytułu wykonawczego wniosła zarzuty wobec postępowania egzekucyjnego w postaci nieistnienia zawartego w tytule wykonawczym obowiązku oraz błędu co do osoby zobowiązanej.

Rozwijając zarzuty, A. M. podniosła, że PIPS tylko i wyłącznie w przypadku podejrzenia lub rozpoznania zakażenia lub choroby zakaźnej może w drodze decyzji nakazać osobie podejrzanej lub osobie, u której rozpoznano zakażenie lub zachorowanie na chorobę zakaźną poddanie się obowiązkom szczepienia, co wywiodła z art. 33 ustawy z 5 grudnia 2008r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. W przedmiotowej sprawie nie stwierdzono natomiast podejrzenia lub rozpoznawania zakażenia lub choroby zakaźnej. Nie ma tym samym podstaw prawnych według skarżącej do wydania decyzji zobowiązującej do poddania obowiązkowemu szczepieniu jej syna (a za taką decyzję uznała tytuł wykonawczy). Powołała się przy tym na wyrok WSA w Białymstoku z dn. 5.04.2011r sygn. II SA/Bk 79/11 oraz NSA z d. 6.04.2011r. sygn. II OSK 32/11. Wniosła z tego względu o uchylenie decyzji PIPS wydanej w tej sprawie.

Zarzuciła też organowi egzekucyjnemu naruszenie prawa do wyrażenia zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych z ustawy z 6 listopada 2008r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz. U. z 2012 r., poz. 159). Podniosła, iż zgodnie z art. 16 tej ustawy pacjent ma prawo wyrażenia zgody na udzielenie określonych świadczeń zdrowotnych lub odmowy takiej zgody po uzyskaniu informacji w zakresie określonym w art. 9. Zaznaczyła przy tym, że jest skłonna rozważyć poddanie dziecka szczepieniu po zapoznaniu się ze szczegółową informacją na temat składu proponowanych szczepionek oraz wyczerpujących informacji dotyczących skuteczności i bezpieczeństwa stosowania preparatów szczepionkowych w grupach wiekowych wskazanych w Programie Szczepień Ochronnych.

Dodała, że obowiązek poddania dziecka szczepieniom na mocy art. 5 ust. 1 wspomnianej ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych

u ludzi jest obowiązkiem obywatelskim, a nie prawnym, ponieważ nie istnieją sankcje karne za jego niedopełnienie. Poza tym skarżąca zaznaczyła, że według opinii wielu specjalistów z dziedziny epidemiologii i biochemii szczepionki niemowlęce stosowane w Polsce zawierają szkodliwe dla zdrowia ludzkiego substancje a skutki podania takich szczepionek mogą prowadzić do hospitalizacji w celu ratowania zdrowia, trwałego ubytku sprawności fizycznej lub umysłowej a nawet do śmierci.

Skarżąca wskazała także, że jej zdaniem zaskarżona decyzja organów sanitarnych narusza art. 7, 8, 31, 38, 39, 47 oraz 48 ust. 1 Konstytucji RP.

W związku podniesionymi zarzutami wniosła o umorzenie postępowania egzekucyjnego.

Na koniec podniosła, że w tytule wykonawczym błędnie wskazano jako zobowiązanego jednego z rodziców, podczas gdy zobowiązanymi winni być oboje.

W ten sposób w ocenie skarżącej naruszył art. 10 § 1 kpa.

Po rozpoznaniu zarzutów Wojewódzki Inspektor Sanitarny wydał opisane na wstępie postanowienia w dniu 28 czerwca 2011r.

Generalnie ocenił zarzuty skarżącej jako nie zasługujące na uwzględnienie. Powołując się na art. 17 ust. 1 w zw. z art. 5 ust. 2 ustawy o zapobieganiu

i zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi i w/w rozporządzenie Ministra Zdrowia jednoznacznie stwierdził, że szczepienia mają charakter obowiązkowy

a obowiązek wynika z przepisów prawa. Za prawidłowy uznał sposób wskazania osoby zobowiązanej, wyjaśniając, że to matka T. M. wskazana została przez lekarza pediatrę jako "osoba oporna" w rozumieniu przepisów o obowiązkowych szczepieniach, do niej skierowano upomnienie a ponadto ona sama nigdy nie wskazywała męża jako osobę zobowiązaną. Odnośnie wymagalności obowiązku szczepienia organ podał, że dziecko skarżącej nie zostało zwolnione ze szczepień zarówno na stałe jak i okresowo, dodając, że każde szczepienie dziecka poprzedzone jest badaniem lekarskim, po którym dziecko jest kwalifikowane do szczepienia. W przypadku przeciwwskazań do szczepienia w tym dniu wyznaczany jest inny termin. Szczepienie zawsze poprzedza badanie lekarskie. Organ podkreślił szczególnie obowiązek ustawowy poddania się szczepieniom, dodając, że w przypadku uchylania się zobowiązanego od jego wykonania, wyegzekwowanie jego wykonania podlega egzekucji administracyjnej na podstawie art. 3 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Na powyższe postanowienie A. M. wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, formułując w pierwszym rzędzie zarzut błędu co do osoby zobowiązanej, przez co organ miał naruszyć art. 10 oraz art. 81 Kpa, gdyż nie zapewnił czynnego udziału ojcu dziecka. Następnie zarzuciła niewykonalność obowiązku szczepienia jako obowiązku o charakterze niepieniężnym ze względu na niewykonanie badania lekarskiego poprzedzającego szczepienie. W każdym razie jak podkreśliła skarżąca organ nie wykazał by badanie zostało przeprowadzone. Co więcej w ocenie skarżącej, przepisy nie precyzują sposobu realizacji szczepienia obowiązku w sposób jednoznaczny. Nie podają bowiem jaką konkretnie szczepionkę należy zastosować przy danym szczepieniu ani ni określają dokładnie terminu wykonania szczepienia. W związku tym nieprecyzyjnym określeniem według skarżącej obowiązek szczepienia jest niewykonalny. W dalszym ciągu podtrzymała zarzut braku wymagalności obowiązku szczepienia, podając, że z rozporządzenia z 19 grudnia 2002r. nie wynika moment wymagalności, rozporządzenie wskazuje jedynie przedział wiekowy w jakim powinno się odbyć szczepienie ale nie precyzje w jakim konkretnie dniu. Wynika z tego według skarżącej, że może być obowiązek wypełniony zarówno w pierwszym jak i w drugim dniu wyznaczonego okresu. Zarzuciła następnie, iż Powiatowy Inspektor Sanitarny nie jest właściwym organem do prowadzenia postępowania egzekucyjnego w sprawie szczepień ochronnych a generalnie egzekucja jest niedopuszczalna. Wskazała na art. 20 § 2 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, stanowiący, że organ powołany do ochrony zdrowia publicznego może występować jako organ egzekucyjny tylko w przypadkach określonych szczególnymi przepisami. Ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, stanowiąc ustawę szczególną, nie określa przypadku z art. 20 § 2 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Na koniec podniosła zarzut niedopuszczalności egzekucji, którą powiązała z faktem, iż decyzja w przedmiocie obowiązku szczepień może być wydana jedynie w przypadku podejrzenia lub rozpoznania zakażenia lub choroby zakaźnej.

W odpowiedzi na skargę, organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko w sprawie, wyjaśniając szerzej odnośnie zarzutów skargi, iż przez zobowiązanego stosownie do art. 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym

w administracji rozumie się osobę prawną, jednostkę organizacyjną nie posiadającą osobowości prawnej albo osobę fizyczną, która nie wykonała w terminie obowiązku

o charakterze niepieniężnym. Wyjaśnił, że otrzymał z przychodni "listę opornych", na której wskazano matkę dziecka jako osobę zobowiązaną do zaszczepienia dziecka. Obowiązek zaszczepienia wynika z przepisu prawa, nie z decyzji, wobec czego jak wyjaśnił organ nie prowadzono w sprawie postępowania administracyjnego. Organ nie zanegował przy tym, że rodzic dziecka są odrębnymi stronami postępowania administracyjnego w rozumieniu art. 28 kpa ale wszczęcie postępowania egzekucyjnego jedynie wobec matki nie stanowi błędu co do osoby zobowiązanej. Organ dalej wyjaśnił co do badania lekarskiego poprzedzającego szczepienie, że takiemu badaniu dziecko skarżącej zostanie poddane w momencie zgłoszenia się do szczepienia. Co do wymagalności obowiązku szczepienia, organ podał, że data urodzenia dziecka wskazuje na konieczność zaszczepienia przeciwko DTaP. Odnośnie zarzutu niewłaściwego organu egzekucyjnego, wyjaśnił, że PPIS jest organem egzekucyjnym na podstawie art. 20 § 2 ustawy egzekucyjnej

a Państwowa Inspekcja Sanitarna jest powołana do ochrony zdrowia publicznego. Wskazał tu na przepisy art. 12 ust. 1 , 5, 2 ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

Na rozprawie w dniu 22.08.2012 r. skarżąca wyjaśniła, że nie była wzywana na szczepienie dziecka, dlatego upomnienie uważa za bezzasadne, gdyż nie minął termin, do którego miała zaszczepić dziecko. Uważa, że dziecko powinno być zaszczepione do końca 6 roku życia i dlatego miała czas do 15.07.2010r. Do dnia dzisiejszego nie zaszczepiła dziecka, chociaż była na bilansie dziecka 6 – letniego, gdyż nie otrzymała pełnej informacji o składzie szczepionki i skutkach jej podania. Pomimo, że dziecko nie zostało zaszczepione rozwija się dobrze. Dalej oświadczyła, że do 6 roku życia dziecko otrzymało wszystkie dawki szczepionek, w tym 3 dawki na polio, nie otrzymało tylko 4 dawki i nie zostało zaszczepione na błonice, tężec

i krztusiec. Trzecia dawka wymienionych szczepień była podana ok. 4 roku życia

i wtedy dziecko miało wysoką gorączkę i było osłabione, co zostało zgłoszone ustnie u lekarza pediatry. Skarżąca podała, że ma już jedno dziecko niepełnosprawne ale nie łączy tego ze szczepieniem. Obawia się, że drugie dziecko może być również niepełnosprawne po szczepieniu i zostanie z tym sama. Skarżąca nie zdecydowała jeszcze czy zaszczepi dziecko 4 dawką na polio i uzależnia tę decyzję od rzetelnej informacji od lekarza na temat szczepionki i jej ewentualnych negatywnych skutków.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo

o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012r., poz. 270) zwanej dalej p.p.s.a. sąd administracyjny bada legalność zaskarżonej decyzji, to jest jej zgodność z prawem materialnym określającym prawa i obowiązki stron oraz prawem procesowym regulującym postępowanie przed organami administracji publicznej. Sąd nie posiada natomiast kompetencji do oceny celowości oraz słuszności skarżonego rozstrzygnięcia. Zgodnie z przepisem 134 § 1 p.p.s.a. wojewódzki sąd administracyjny orzeka w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną w niej podstawą prawną. Oznacza to, że sąd ma obowiązek dokonać oceny zgodności z prawem zaskarżonej decyzji nawet wówczas, gdy dany zarzut nie zostanie podniesiony w skardze.

Rozpoznając skargę w tak zakreślonej kognicji, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie nie dopatrzył się, aby w zaskarżonym postanowieniu zostało naruszone prawo materialne oraz przepisy postępowania administracyjnego,

w stopniu uzasadniającym uchylenie bądź stwierdzenie nieważności.

Należy zacząć od tego, iż zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych

u ludzi (Dz. U z 2008 r. Nr 234, poz. 1570 ze zm.) osoby przebywające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej są obowiązane na zasadach określonych w ustawie do poddawania się obowiązkowym szczepieniom ochronnym w ramach Narodowego Programu Szczepień Ochronnych. Obowiązek poddania się obowiązkowym szczepieniom ochronnym wynika zatem z mocy przepisu prawa, co oznacza, że nie ma podstawy prawnej do jego konkretyzacji w formie decyzji administracyjnej. Tak też stanowi art. 17 ust. 1 tej ustawy, w myśl którego osoby, określone na podstawie ust. 10 pkt 2 są obowiązane do poddawania się szczepieniom ochronnym przeciw chorobom zakaźnym określonym na podstawie ust. 10 pkt 1, zwanym dalej "obowiązkowymi szczepieniami ochronnymi". Wykonanie tego obowiązku z mocy prawa zabezpieczone jest przymusem administracyjnym oraz odpowiedzialnością regulowaną przepisami Kodeksu wykroczeń (art.115 k.w.). Na podstawie art. 36 ust. 1 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi wobec osoby, która nie poddaje się obowiązkowi szczepienia może być zastosowany środek przymusu bezpośredniego polegający na przytrzymywaniu, unieruchomieniu lub przymusowym podaniu leku.

Faktem jest, że nakaz poddania się szczepieniu ochronnemu (w niniejszej sprawie przeciw DTaP i Polio) stanowi ingerencję w prawa i obowiązki obywatelskie skarżącej, sprawującej pieczę nad małoletnim T. M., gwarantowane Konstytucją, niemniej ingerencję tę należy ocenić przez pryzmat potrzeby zapewnienia ochrony zdrowia publicznego i przez pryzmat art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483 ze zm.), który stanowi, że ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób.

A. M. sformułowała wobec postępowania egzekucyjnego w pierwszym rzędzie zarzuty egzekucyjne o nieistnieniu obowiązku zaszczepienia dziecka, jak też błędu co do osoby zobowiązanej.

Podstawy prawne formułowania zarzutów znajdują się w art. 33 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 ze zm.), który stanowi, że podstawą zarzutu w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej może być:

1) wykonanie lub umorzenie w całości albo w części obowiązku, przedawnienie, wygaśnięcie albo nieistnienie obowiązku;

2) odroczenie terminu wykonania obowiązku albo brak wymagalności obowiązku z innego powodu, rozłożenie na raty spłaty należności pieniężnej;

3) określenie egzekwowanego obowiązku niezgodnie z treścią obowiązku wynikającego z orzeczenia, o którym mowa w art. 3 i 4;

4) błąd co do osoby zobowiązanego;

5) niewykonalność obowiązku o charakterze niepieniężnym;

6) niedopuszczalność egzekucji administracyjnej lub zastosowanego środka egzekucyjnego;

7) brak uprzedniego doręczenia zobowiązanemu upomnienia, o którym mowa w art. 15 § 1;

8) zastosowanie zbyt uciążliwego środka egzekucyjnego;

9) prowadzenie egzekucji przez niewłaściwy organ egzekucyjny;

10) niespełnienie wymogów określonych w art. 27.

Odnosząc się ściśle do zarzutu nieistnienia obowiązku zaszczepienia dziecka, który to brak obowiązku skarżąca wywiodła z braku okoliczności wymagających wydania decyzji administracyjnej na podstawie art. 33 ustawy ust. 1 ustawy

o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi należy wyjaśnić, iż wskazany artykuł oraz art. 5 i 17 tej ustawy rozróżniają stany faktyczne w ten sposób, że art. 33 znajduje zastosowanie w sytuacji szczególnego zagrożenia (podejrzenia lub rozpoznania) zakażenia lub choroby zakaźnej. Przepis ten stanowi mianowicie, że "w przypadku podejrzenia lub rozpoznania zakażenia lub zachorowania na chorobę zakaźną, państwowy powiatowy inspektor sanitarny może, w drodze decyzji, nakazać osobie podejrzanej lub osobie, u której rozpoznano zakażenie lub zachorowanie na chorobę zakaźną, poddanie się obowiązkom wynikającym z art. 5 ust. 1". W istocie, w razie spełnienia hipotezy tego przepisu osoba objęta decyzją wydaną na podstawie art. 33 ust. 1 jest zobowiązana do zaszczepienia się. Niemniej, nawet w braku tych okoliczności, zobowiązanie do poddania dziecka szczepieniu istnieje także na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 2 i art. 17 ust. 1 w/w ustawy w ramach szeroko rozwiniętej profilaktyki szczepień. Celem ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi jest bowiem przede wszystkim zapobieganie chorobom zakaźnym poprzez wprowadzenie obowiązkowych szczepień ochronnych. Orzeczenia sądów administracyjnych, na które powołała się skarżąca, o sygn. akt II SA/Bk 79/11 oraz II OSK 32/11 w gruncie rzeczy miały wymowę tego rodzaju, iż w sytuacji niezaszczepienia dziecka przez opiekuna wbrew obowiązkowi zawartemu w art. 5 ust. 1 i 17 ust. 1 ustawy

o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń (...) nie istnieje podstawa prawna do wydania w tej kwestii decyzji, co nie oznacza jednak, że nie istnieje obowiązek poddania dziecka szczepieniu. Jak sądy zauważyły, według art. 5 pkt 4 ustawy z 14 maja 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (t.j. Dz. U. z 2011r., Nr 212, poz. 1263 ze zm.) "Do zakresu działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej w dziedzinie zapobiegania i zwalczania chorób, o których mowa w art. 2, należy: wydawanie zarządzeń i decyzji lub występowanie do innych organów o ich wydanie - w wypadkach określonych w przepisach o zwalczaniu chorób zakaźnych". Powołana ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, nakładając obowiązek z mocy prawa poddania się obowiązkowym szczepieniom ochronnym nie wprowadza w tym zakresie podstaw do wydawania przez Państwową Inspekcję Sanitarną decyzji.

Słusznie organy uznały za nieuzasadniony zarzut skarżącej dotyczący błędu co do osoby zobowiązanego. Błąd co do osoby zobowiązanej występuje w sytuacji,

w której organ egzekucyjny podjął czynności egzekucyjne wobec osoby, którą błędnie uznał za zobowiązaną i której doręczył tytuł wykonawczy lub sytuacji, gdzie

w tytule wykonawczym wskazano osobę, na której nie ciąży obowiązek. Faktycznie upomnienie oraz dalsze czynności inspektorów sanitarnych obydwu instancji kierowane były wyłącznie do skarżącej jako matki z pominięciem ojca. Nie stanowi to jednak błędu w rozumieniu przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji i należy w tym względzie odnieść się do zasad ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964 r. Nr 9, poz. 59 ze zm.). Władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, przez co każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania W szczególności rodzice są przedstawicielami ustawowymi dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską a jeżeli dziecko pozostaje pod władzą rodzicielską obojga rodziców, każde z nich może działać samodzielnie jako przedstawiciel ustawowy dziecka (art. 98 § 1 k.r.o.). Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą dziecka (art. 95 § 1 k.r.o.). Powyższe uregulowania prawne wskazują, że skarżąca jako matka, jest osobą, która może samodzielnie reprezentować dziecko i samodzielnie zarządzać jego sprawami. W takim aspekcie organ pierwszej instancji, mógł skierować do matki upomnienie, a następnie wobec niej - jako zobowiązanej - wystawić tytuł wykonawczy. Takie postępowanie jest uzasadnione przepisem art. 5 ust. 2 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, w myśl którego w przypadku osoby nieposiadającej pełnej zdolności do czynności prawnych odpowiedzialność za wypełnienie obowiązków, o których mowa w ust. 1, ponosi osoba, która sprawuje prawną pieczę nad osobą małoletnią. Sąd ma na uwadze przy tym fakt, że żadne z rodziców nie podnosiło twierdzenia, iż pieczę nad dzieckiem sprawuje wyłącznie ojciec i z tej racji postępowanie powinno być skierowane wobec ojca zamiast wobec matki.

Odnośnie zarzutu A. M. niewykonalności obowiązku szczepienia, wskazać należy, że terminy wykonania tych szczepień, a więc wiek dziecka w którym wykonuje się szczepienia określało nie tylko rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie wykazu obowiązkowych szczepień ochronnych oraz zasad przeprowadzania i dokumentacji szczepień ale także - w sposób szczegółowy - załącznik do Komunikatu Głównego Inspektora Sanitarnego z 22 października 2009r. w sprawie Programu Szczepień Ochronnych na 2010 r. I tak np. w odniesieniu do szczepień przeciwko błonicy załącznik do komunikatu uszczegóławia przepisy rozporządzenia wskazując, że szczepienia te wykonywane są szczepionką trzykrotnie, w odstępach 6-8 tygodni, w pierwszym roku życia (szczepienie pierwotne) oraz jeden raz w 2 roku życia (szczepienie uzupełniające). Pierwsza dawka szczepionki podawana jest w 2 miesiącu życia, po 6-8 tygodniach od szczepienia przeciw gruźlicy i WZW typu B, jednocześnie z drugą dawką szczepionki przeciw WZW typu B. Druga dawka - na przełomie 3 i 4 miesiąca życia (po 6-8 tygodniach od szczepienia poprzedniego), jednocześnie ze szczepionką przeciw poliomyelitis (IPV). Trzecia dawka - w 5 miesiącu życia (po 6-8 tygodniach od szczepienia poprzedniego), jednocześnie z drugą dawką szczepionki przeciw poliomyelitis (IPV). Dawka czwarta - w 16-18 miesiącu życia, jednocześnie ze szczepionką inaktywowaną przeciw poliomyelitis (IPV).Wymagalność niedokonanych przez skarżącą szczepień należy wiązać ściśle ze wskazanymi wyżej terminami, zatem sformułowany w tym względzie zarzut skarżącej jest niezasadny.

Niezasadnym jest też zarzut prowadzenia egzekucji przez niewłaściwy organ. Powiatowy Inspektor Sanitarny jest organem egzekucyjnym na podstawie art. 20 § 2 ustawy egzekucyjnej a Państwowa Inspekcja Sanitarna jest powołana do ochrony zdrowia publicznego.

Na koniec wymaga zauważenia, że zasadniczym powodem, dla którego A. M. nie poddaje się obowiązkowi szczepienia jej syna jest brak rzetelnej informacji ze strony lekarza w przedmiocie ewentualnych skutków szczepienia i wpływu na funkcjonowanie organizmu dziecka. Argument ten nie może jednak zyskać aprobaty w świetle przepisów rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie wykazu obowiązkowych szczepień ochronnych oraz zasad przeprowadzania i dokumentacji szczepień, który w § 8 i 9 przewiduje badanie kwalifikacyjne poprzedzające szczepienie, w ust. 2 § 9 przewidując, że kwalifikacyjne badanie lekarskie oraz wykonanie szczepienia u osoby, która ukończyła 6 rok życia, a nie osiągnęła pełnoletniości, można przeprowadzić po powiadomieniu przedstawiciela ustawowego lub opiekuna faktycznego tej osoby oraz uzyskaniu jego pisemnej zgody i informacji na temat uwarunkowań zdrowotnych mogących stanowić przeciwwskazanie do szczepień. Wynika z powołanego przepisu, że z faktem szczepień związany jest obowiązek informacyjny, niemniej rodzic musi stawić się z dzieckiem do szczepienia. Istotne jest też, że w sytuacji przeciwwskazań obowiązek szczepienia zostaje odroczony. Stanowi o tym § 13 rozporządzenia.

Wobec powyższego Sąd oddalił skargę A. M. na podstawie

art. 151 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.



Powered by SoftProdukt