Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Marek Leszczyński, Sędziowie sędzia WSA Grzegorz Dudar, asesor sądowy WSA Barbara Romanczuk (spr.), po rozpoznaniu w Wydziale II na posiedzeniu niejawnym w dniu 31 marca 2022 r. w trybie uproszczonym sprawy ze skargi A. D. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. z dnia [...] grudnia 2021 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia uchybienia terminu do wniesienia odwołania w sprawie odmowy przyznania pomocy w formie zasiłku celowego oddala skargę

Zaskarżonym postanowieniem z dnia [...] grudnia 2021 r. nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w S. na podstawie art. 134 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2021 r., poz. 735, dalej k.p.a.), w związku z odwołaniem A. D. od decyzji Wójta Gminy F. z dnia [...] października 2021 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania pomocy w formie zasiłku celowego na pokrycie kosztów pogrzebu, stwierdziło uchybienie terminu do wniesienia odwołania.

Stan faktyczny sprawy przedstawiał się następująco:

Wnioskiem z dnia [...] kwietnia 2020 r. A. D. zwróciła się do Wójta Gminy K. o przyznanie pomocy w formie zasiłku celowego na pokrycie kosztów pogrzebu syna. Organ uznał jednak, że nie jest właściwy w sprawie, wobec czego akta sprawy przekazał Prezydentowi Miasta S., który decyzją z dnia [...] czerwca 2020 r. nr [...] odmówił stronie wnioskowanego świadczenia. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w S. w decyzji z dnia [...] września 2020 r. nr [...] podało w wątpliwość właściwość Prezydenta Miasta S. do załatwienia wniosku A. D., co w konsekwencji doprowadziło do powstania sporu o właściwość pomiędzy Wójtem Gminy F. a Wójtem Gminy K.. Spór ten ostatecznie rozstrzygnął Naczelny Sąd Administracyjny, wskazując postanowieniem z dnia [...] września 2021 r., [...] Wójta Gminy F. jako organ właściwy w sprawie.

Po rozpatrzeniu wskazanego na wstępie wniosku, decyzją z dnia [...] października 2021 r. nr [...], Wójt Gminy F. odmówił A. D. przyznania pomocy w formie zasiłku celowego na pokrycie kosztów pogrzebu syna. W uzasadnieniu przedmiotowego rozstrzygnięcia organ pierwszej instancji podał, że zainteresowana prowadzi samodzielne gospodarstwo domowe, mieszka u siostry, nie nabyła praw do świadczeń z ubezpieczenia społecznego (na dzień przeprowadzenia wywiadu), we wrześniu 2020 r. uzyskała pomoc finansową od siostry w kwocie 80,00 zł, natomiast w marcu 2020 r. dochodu już nie uzyskała. Wcześniej otrzymywała nieregularną pomoc od syna, w kwietniu zaś w celu pokrycia kosztów jego pogrzebu zapożyczyła się u siostry na kwotę 4000 zł. Wójt podkreślił, że pomoc społeczna udzielana jest w szczególności z powodu okoliczności wymienionych w art. 7 pkt 2 -15 ustawy, a wnioskodawczynię dotknęło bezrobocie. Wedle ustaleń organu okoliczność ta już nie występuje, bo strona od maja 2021 r. posiada świadczenie emerytalne, nie jest już zarejestrowana w PUP O. jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku, co powoduje utratę przesłanki do otrzymania pomocy.

Od powyższej decyzji odwołała się A. D., zarzucając naruszenie prawa, w tym ust. 4, art. 8 ust. 1 pkt 1, art. 17 ust. 1 pkt 5, art. 39 ust. 1 i ust. 2, art. 41, art. 102 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, poprzez nierozważenie całego materiału dowodowego w sprawie i uznanie, iż wnioskodawczyni ma dochód pozwalający na pokrycie kosztów pogrzebu w sytuacji, gdy nie dysponuje wystarczającymi środkami na pokrycie własnych kosztów utrzymania, w tym wykupienie leków. Strona zarzuciła także brak dokonania prawidłowej oceny istnienia przesłanek warunkujących przyznanie zasiłku celowego na pokrycie kosztów pogrzebu syna, tj. niezbędnej potrzeby bytowej (art. 39 ust. 1 u.p.s.), a tym samym niewłaściwe uznanie, iż posiada ona możliwości samodzielnej spłaty tej należności. Wskazując na powyższe zarzuty A. D. wniosła o uchylenie decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia, ewentualnie o uchylenie zaskarżonej decyzji i przyznanie zasiłku celowego na pokrycie kosztów - pogrzebu syna.

Organ pierwszej instancji przekazał odwołanie wraz z aktami sprawy zakończonej skarżoną decyzją przy piśmie z dnia [...] listopada 2021 r.

Zaskarżonym postanowieniem z dnia [...] grudnia 2021 r. nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w S. stwierdziło uchybienie terminu do wniesienia odwołania.

W uzasadnieniu swego stanowiska Kolegium wskazało, powołując się w tym zakresie na art. 134 i 129 k.p.a., że odwołanie wnosi się w terminie czternastu dni od dnia doręczenia decyzji stronie, zaś ustalenie przekroczenia tego terminu skutkuje stwierdzeniem uchybienia terminu do wniesienia odwołania.

Mając na uwadze powyższe przepisy organ ustalił, że A. D. nie dochowała ustawowego terminu do złożenia odwołania od decyzji z dnia [...] października 2020 r. nr [...], wydanej z upoważnienia Wójta przez Kierownika GOPS w F. w sprawie przyznania zasiłku celowego na pokrycie kosztów pogrzebu. Stało się tak pomimo prawidłowego pouczenia zawartego w wymienionym wyżej akcie administracyjnym. Niewątpliwie przedmiotowy akt administracyjny został doręczony skutecznie (pełnoletniemu domownikowi, który podjął się oddania przesyłki adresatowi), zaś zdarzenie to miało miejsce [...] października 2021 r., a więc czternastodniowy termin do złożenia odwołania rozpoczął bieg [...] października 2021 r. i upłynął w dniu [...] listopada 2021 roku. Z kolei strona zaskarżyła decyzję odwołaniem nadanym w urzędzie pocztowym w dniu [...] listopada 2021 r., tym samym uchybiając ustawowemu terminowi o jeden dzień.

Organ odwoławczy podkreślił, że rozpatrzenie przez organ administracji publicznej odwołania wniesionego z uchybieniem terminu i wydanie decyzji w sprawie stanowiłoby rażące naruszenie prawa rozumieniu art. 156 pkt 2 in fine k.p.a. i podstawę do stwierdzenia nieważności takiego aktu administracyjnego. Przepis art. 134 k.p.a. będący podstawą prawną niniejszego postanowienia ma charakter bezwzględnie obowiązujący.

Skargę na powyższe rozstrzygnięcie do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku złożyła A. D. zarzucając naruszenie:

1. art. 7, art. 77 § 1 oraz art. 81 k.p.a., w konsekwencji - art. 134 k.p.a., co w okolicznościach niniejszej sprawy mogło mieć wpływ na jej wynik poprzez niewłaściwe uznanie, iż skarżąca otrzymała odwołanie w dniu [...] października 2021 r., w sytuacji gdy faktycznie uzyskała wiedzę i informację o otrzymanej decyzji w dniu [...] października 2021 r.,

2. niewłaściwe uznanie, iż odbiorca przesyłki podjął się jej oddania adresatowi, ponadto uczynił to w sposób prawidłowy w sytuacji, gdy oddając przesyłkę adresatce poinformował ją o otrzymaniu przesyłki w dniu [...] października 2021 r.,

3. błędne uznanie, że skarżąca uchybiła terminowi, podczas gdy zgromadzony pełny materiał dowodowy, ustalający w sposób prawidłowy stan faktyczny sprawy oraz dokonanie wnikliwej i wszechstronnej oceny zarówno wszystkich dowodów, jak i zarzutów strony wykazuje, iż termin do wniesienia odwołania nie mógł zostać przekroczony, bowiem faktyczną przesyłkę skarżąca uzyskała w dniu [...] października 2021 r.,

4. naruszenie art. 7 w zw. z art. 77 k.p.a. w zw. z art. 8 i 9 k.p.a. poprzez niewezwanie strony do wskazania, kiedy otrzymała decyzję w sytuacji, gdy z treści zwrotki wynikało, iż to nie skarżąca otrzymała decyzję,

5. z ostrożności procesowej wnioskodawczyni wniosła o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania, bowiem uchybienie terminu nie nastąpiło z jej winy i nie miała ona wpływu na niewłaściwe uzyskanie informacji od siostry T. Ł.

W uzasadnieniu skargi skarżąca podniosła, iż nie uchybiła terminowi do wniesienia odwołania, bowiem opierała się na uzyskanej informacji od T. Ł. W ocenie skarżącej wydanie postanowienia na podstawie art. 134 k.p.a. powinno nastąpić wyłącznie wtedy, kiedy organ dysponuje jednoznacznymi dokumentami, pozwalającymi na stwierdzenie wniesienie środka odwoławczego z naruszeniem terminu. Jak wywiodła skarżąca, takie postanowienie w istocie zamyka bowiem prawo do ochrony jej podstawowych praw. Dlatego, gdy istnieją wątpliwości, co do faktycznej daty wniesienia pisma, tak jak w niniejszej sprawie, należy przeprowadzić wszelkie dowody umożliwiające ustalenie tej daty w sposób pewny, nie wyłączając dowodów przedstawionych przez stronę, co nakazuje organowi art. 8 k.p.a. W ocenie skarżącej SKO obowiązane byłą wezwać ją do złożenia wyjaśnień w przedmiocie złożenia odwołania w dniu [...] listopada 2021 r. oraz pouczyć o skutkach uchybienia terminu do jego wniesienia - zgodnie z dyspozycją art. 79a k.p.a. i art. 10 k.p.a. Skarżąca oznajmiła, iż otrzymując odwołanie od siostry T. Ł. została poinformowana, iż organ doręczył decyzję w dniu [...] października 2021 r, co - zdaniem skarżącej - świadczy o złożeniu odwołania w terminie. Podkreśliła ponadto, że nie może ponosić negatywnych konsekwencji niewłaściwej informacji uzyskanej od schorowanej, starszej osoby, która mając problemy z funkcjonowaniem podała nieprawidłowe dane co do dnia otrzymania przesyłki.

Wskazując na powyższe zarzuty wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia, gdyż nie ponosi żadnej winy w uchybieniu terminu.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze wniosło o jej oddalenie, podtrzymując swoją argumentację.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku zważył, co następuje:

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Zakres kontroli sprawowanej przez sądy administracyjne wynika z treści art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329 t.j., zwanej dalej p.p.s.a.). Zgodnie z tą regulacją sądy rozpoznając skargi nie są związane ich zarzutami, podstawą prawną ani formułowanymi przez strony wnioskami. W świetle przywołanych regulacji sąd administracyjny dokonując kontroli rozstrzygnięć organów administracji kieruje się wyłącznie kryterium legalności, czyli zgodności z przepisami prawa materialnego i procesowego rozstrzygnięć organów administracji publicznej.

Wady, skutkujące koniecznością uchylenia decyzji, stwierdzenia jej nieważności bądź wydania jej z naruszeniem prawa, przewidziane są w przepisie art. 145 § 1 p.p.s.a. Sąd administracyjny uchyla akt administracyjny, jeżeli stwierdzi naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy (art. 145 § 1 pkt 1 lit. a p.p.s.a.), naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego (art. 145 § 1 pkt 1 lit. b p.p.s.a.), względnie naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy (art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a.).

Wskazać też trzeba, że zgodnie z art. 119 pkt 3 oraz art. 120 p.p.s.a., jeżeli przedmiotem skargi jest postanowienie wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także postanowienie rozstrzygające sprawę co do istoty oraz postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie, sprawa może być rozpoznana w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w składzie trzech sędziów. Oznacza to, że w przypadku skarg na tego rodzaju postanowienia, skierowanie ich do rozpoznania w powyższym trybie nie jest uzależnione od wniosku strony. Na takiej właśnie podstawie została rozpoznana przez Sąd złożona w niniejszej sprawie skarga na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. z dnia [...] grudnia 2021 r., w którym na podstawie art. 134 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tj. Dz.U. z 2021 r. poz. 735, dalej k.p.a.) stwierdzono uchybienie przez skarżącą terminu do wniesienia odwołania.

W przypadku wniesienia do sądu administracyjnego skargi na postanowienie wydane na podstawie art. 134 k.p.a., sąd bada jedynie, czy organ wykazał w prawidłowo przeprowadzonym postępowaniu, że zachodziła w sprawie niedopuszczalność odwołania lub czy doszło do uchybienia terminu do wniesienia odwołania (wyrok WSA w Gdańsku z dnia 9.07.2020 r., sygn. akt III SA/Gd 353/20, Lex nr 3037346).

Przechodząc do istoty sprawy należy wskazać, że zgodne z przepisem art. 134 k.p.a. organ odwoławczy stwierdza w drodze postanowienia niedopuszczalność odwołania oraz uchybienie terminu do wniesienia odwołania. Postanowienie w tej sprawie jest ostateczne. Z powołanego przepisu wynika, iż organ odwoławczy przed merytorycznym rozpoznaniem odwołania obowiązany jest ustalić, czy odwołanie jest dopuszczalne i czy zostało wniesione z zachowaniem terminu. W razie stwierdzenia niedopuszczalności lub uchybienia terminu, organ odwoławczy nie może rozpatrzyć merytorycznie wniesionego środka zaskarżenia i winien wówczas w drodze postanowienia stwierdzić niedopuszczalność odwołania lub uchybienie terminu do jego wniesienia. Rozpatrzenie odwołania wniesionego z uchybieniem terminu stanowi naruszenie prawa, które należy zakwalifikować jako rażące zważywszy na to, że oznacza weryfikację w postępowaniu odwoławczym aktu, który na podstawie art. 16 § 1 k.p.a. korzysta z ochrony wynikającej z zasady trwałości.

Stosownie do treści art. 129 § 2 k.p.a., odwołanie wnosi się w terminie czternastu dni od dnia doręczenia decyzji stronie, a gdy decyzja została ogłoszona ustnie - od dnia jej ogłoszenia stronie. Każde, nawet nieznaczne przekroczenie tego terminu już stanowi jego uchybienie.

W celu dokonania wyżej wskazanych ustaleń, organ administracji w myśl przepisu art. 7 k.p.a., podejmuje wszelkie czynności niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, zaś zgodnie z art. 77 § 1 k.p.a. obowiązany jest w sposób wyczerpujący zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy.

W tym miejscu należy przypomnieć, że w celu zagwarantowania należytej ochrony praw słabszej ze stron tego postępowania, ustawodawca sformułował szereg zasad, do których przestrzegania zobowiązane są orany administracji, w szczególności w zakresie prowadzenia postępowania wyjaśniającego mającego na celu ustalanie stanu faktycznego, który stanie się podstawą zastosowania odpowiednich przepisów prawa materialnego. I tak, zgodnie z art. 7 k.p.a. w toku postępowania organy administracji publicznej stoją na straży praworządności, z urzędu lub na wniosek stron podejmują wszelkie czynności niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli. Organy zobowiązane są także prowadzić postępowanie w sposób budzący zaufanie jego uczestników do władzy publicznej (art. 8 k.p.a.) i powinny działać w sprawie wnikliwie (art. 12 k.p.a.). Te ogólne zasady postępowania znajdują doprecyzowanie m.in. w art. 77 § 1 k.p.a., zgodnie z którym organ administracji publicznej jest obowiązany w sposób wyczerpujący zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy. Istotny jest także art. 80 k.p.a., w świetle którego organ administracji publicznej ocenia na podstawie całokształtu materiału dowodowego, czy dana okoliczność została udowodniona. Przy czym swobodna ocena dowodów, aby nie przerodziła się w samowolę, musi być dokonana zgodnie z normami prawa procesowego oraz z zachowaniem pewnych reguł tej oceny. Dopiero spełnienie wszystkich przesłanek pozwala przyjąć, że ocena stanu faktycznego z punktu widzenia regulacji materialnoprawnych jest prawidłowa.

W niniejszej sprawie nie budzi, zdaniem Sądu wątpliwości, że decyzja Wójta Gminy F. z [...] października 2021 r., nr [...] wraz z prawidłowym pouczeniem została wysłana skarżącej na prawidłowy adres wskazany w toku postępowania i została doręczona w dniu [...] października 2021 r. dorosłemu domownikowi T. Ł.(siostrze skarżącej, zwrotne potwierdzenie odbioru). Z powodu nieobecności w domu adresata korespondencji, decyzja została doręczona zatem dorosłemu domownikowi, tj. siostrze skarżącej, która jak wynika z akt sprawy odbierała również inne decyzje wydawane w sprawie w stosunku do skarżącej. Fakt odbioru korespondencji we wskazanej dacie, tj. w dniu [...] października 2021 r. ww. potwierdziła własnoręcznym podpisem na "zwrotnym potwierdzeniu odbioru pisma" (akta organu I instancji), a identyczna data została również wpisana przez doręczyciela.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że doręczenie pisma zostało dokonane skutecznie, zgodnie z przepisami k.p.a. Pismo odebrała dorosła osoba pod adresem wskazanym przez skarżącą do korespondencji oraz zobowiązała się przekazać pismo adresatowi. Termin do wniesienia odwołania mijał zatem w dniu 4 listopada 2021 r. Odwołanie zostało zaś złożone w dniu [...] listopada 2021 r., a więc z uchybieniem terminu (k. 103 akt admin.). Powyższe okoliczności zostały w sposób jednoznaczny potwierdzone przez organ II instancji na stronie internetowej Poczty Polskiej, zarówno w zakresie nadania odwołania przez skarżącą, jak też odbioru decyzji organu I instancji (śledzenie przesyłek k. 107, 106 akt admin.) Postanowieniem z dnia [...] grudnia 2021 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w S. prawidłowo zatem stwierdziło uchybienie terminu do wniesienia odwołania.

Legalności tego rozstrzygnięcia nie podważa argumentacja zawarta

w skardze, w zakresie faktycznego uzyskania wiedzy o przesyłce dopiero w dniu [...] października 2021 r., gdyż T. Ł. – jej siostra z uwagi na swój wiek (67 lat) oraz choroby przekazała jej tą przesyłkę dnia następnego. W ocenie skarżącej nie może ona ponosić negatywnych skutków nie przekazania jej przesyłki w terminie. Należy jednak zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 43 k.p.a. w przypadku nieobecności adresata pismo doręcza się, za pokwitowaniem dorosłemu domownikowi, sąsiadowi lub dozorcy, jeżeli osoby te podjęły się oddania pisma adresatowi. Niewątpliwie dorosły domownik T. Ł. podpisując zwrotnie potwierdzenie odbioru zobowiązała się do oddania pisma adresatowi, co uczyniła, gdyż ostatecznie skarżąca nie kwestionuje, że przedmiotowej decyzji organu I instancji nie otrzymała. Jedynie podnosi, że otrzymała powyższą przesyłkę dnia następnego. Przy ocenie zachowania terminu do wniesienia odwołania co do zasady uznaje się za miarodajną datę przyjęcia pisma przez dorosłego domownika, nie bierze się zaś pod uwagę tego, czy domownik wywiązał się z obowiązku dostarczenia adresatowi pisma w odpowiednim czasie. To od adresata przesyłki wymaga się należytej staranności oraz dbałości w zakresie zachowania terminów (podobnie WSA w Poznaniu w wyroku z dnia 19 stycznia 2022 r. sygn. akt II SA/Po 240/21, LEX nr 3319925). W ocenie zachowania terminu do wniesienia odwołania uznaje się za miarodajną datę przyjęcia pisma przez dorosłego domownika, nie biorąc pod uwagę, czy domownik wywiązał się z obowiązku dostarczenia adresatowi pisma w odpowiednim czasie (wyrok NSA z dnia 25 lutego 2021 r. sygn. akt II GSK 33/19, LEX nr 3158524).

W świetle powyższego, bezzasadne jest zatem stanowisko skarżącej odnośnie terminu doręczenia jej decyzji organu I instancji, a tym bardziej niezawinionego przez nią uchybienia terminu. Zdaniem Sądu podpis odbiorcy potwierdza odbiór przesyłki w dacie wskazanej na potwierdzeniu odbioru, co skutkowało wniesienie odwołania z uchybieniem terminu.

Przy wydawaniu skarżonego postanowienia organ odwoławczy nie naruszył zatem przepisów prawa procesowego wskazanych w skardze, zaś materiał dowodowy został zgromadzony w sprawie prawidłowo, a organ w tym zakresie zweryfikował odbiór decyzji i wysłanie odwołania również na stronie internetowej Poczty Polskiej. Zarówno zatem ustalony w niniejszej sprawie stan faktyczny oraz zastosowane przepisy prawa nie budzą zastrzeżeń i jako takie odpowiadają prawu. Stosownie do treści art. 77 i 7 kpa organ administracji publicznej podjął wszystkie niezbędne czynności mające na celu zebranie całego materiału dowodowego w niniejszej sprawie i dokonał jego rzetelnej oceny.

Końcowo należy jednakże wskazać, mając na uwadze wniosek skarżącej zawarty w skardze o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania, że wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania zgodnie z art. 58 i 59 k.p.a. rozpoznaje organ właściwy do rozpatrzenia odwołania, a zatem w niniejszej sprawie Samorządowe Kolegium Odwoławcze. W tych okolicznościach wniosek taki powinien zostać złożony do organu odwoławczego, a zatem Sąd rozpoznając skargę nie mógł równocześnie takiego wniosku rozpoznać.

Mając na uwadze powyższy wniosek skarżącej o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania należy wskazać, że Sąd z urzędu dostrzega, iż organ II instancji nie zastosował szczególnych przepisów wprowadzonych rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczpospolitej Polskiej stanu epidemii (Dz. U. z 2020 r. poz. 1842), obowiązujących również w dacie wniesienia odwołania przez skarżącą. Ustawą z dnia 9 grudnia 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2020 r. poz. 2255 - zwanej nadal ustawą zmieniającą), która weszła w życie dnia 16 grudnia 2020 r., dodany został art. 15 zzzzzn2, zgodnie z którym w przypadku stwierdzenia uchybienia przez stronę w okresie obowiązywania stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 przewidzianych przepisami prawa administracyjnego terminów:

1) od zachowania których jest uzależnione udzielenie ochrony prawnej przed organem administracji publicznej,

2) do dokonania przez stronę czynności kształtujących jej prawa i obowiązki,

3) przedawnienia,

4) których niezachowanie powoduje wygaśnięcie lub zmianę praw rzeczowych oraz roszczeń i wierzytelności, a także popadnięcie w opóźnienie,

5) zawitych, z niezachowaniem których ustawa wiąże ujemne skutki dla strony,

6) do dokonania przez podmioty lub jednostki organizacyjne podlegające wpisowi do właściwego rejestru czynności, które powodują obowiązek zgłoszenia do tego rejestru, a także terminów na wykonanie przez te podmioty obowiązków wynikających z przepisów o ich ustroju,

- organ administracji publicznej zawiadamia stronę o uchybieniu terminu.

W myśl natomiast art. 15 zzzzzn2 ust. 2 ww. ustawy, w zawiadomieniu, o którym mowa w ust. 1, organ administracji publicznej wyznacza stronie termin 30 dni na złożenie wniosku o przywrócenie terminu. Z kolei zgodnie z art. 15 zzzzzn2 ust. 3 ustawy w przypadku, o którym mowa w art. 58 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego, prośbę o przywrócenie terminu należy wnieść w terminie 30 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu.

Zauważyć również należy, iż w orzecznictwie sądowoadministracyjnym dominuje podgląd, że przepis art. art. 15 zzzzzn2 ust. 2 ustawy o COVID-19, nie przewiduje innych przesłanek przywrócenia terminu, niż przewidziane w przepisach k.p.a., wprowadza jedynie dodatkowy tryb poinformowania strony o fakcie uchybienia i wydłuża - z siedmiu do trzydziestu dni - termin do złożenia prośby o przywrócenie. Akcentuje się również, że pomimo, iż z przepisu art. 15 zzzzzn2 ustawy o COVID-19 nie wynika, według jakich zasad organy administracji powinny rozpatrywać wnioski o przywrócenie terminów prawa administracyjnego, to jednak skoro ustawodawca nawiązał w ust. 3 tego artykułu wprost do 58 k.p.a., to należy przyjąć, że jego intencją było, aby wnioski tego rodzaju rozpatrywane były właśnie w oparciu o przepisy k.p.a. Podkreśla się też, że przepis art. 15 zzzzzn2 ustawy o COVID-19 nie funkcjonuje samodzielnie i nie może stanowić wyłącznej podstawy do rozpoznania wniosku o przywrócenie terminu. Przepis art. 15 zzzzzn2 ww. ustawy formułuje obowiązek organu w zakresie poinformowania o uchybieniu i możliwości złożenia wniosku o przywrócenie terminu, ale samo rozpoznanie wniosku odbywa się w oparciu o przesłanki określające podstawę do przywrócenia terminu określone w art. 58 k.p.a. (por. wyroki: WSA w Gliwicach z dnia 2 lutego 2022 r., sygn. akt II SA/Gl 1588/21; WSA w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 12 grudnia 2021 r., sygn. akt II SA/Go 749/21, WSA w Gliwicach z dnia 7 grudnia 2021 r., sygn. akt III SA/Gl 776/21; WSA w Łodzi z dnia 14 stycznia 2022 r., sygn. akt II SA/Łd 862/21- wszystkie orzeczenia dostępne na stronie internetowej Centralnej Bazy Orzeczeń Sądów Administracyjnych pod adresem orzeczenia.nsa.gov.pl.

W przedmiotowej sprawie organ odwoławczy nie pouczył skarżącą o treści powyższej regulacji, ani nie zawiadomił ją o uchybieniu terminu do wniesienia odwołania, a także nie wyznaczył stronie terminu 30 dniowego na złożenie wniosku o przywrócenie terminu, co skutkuje tym, że skarżącej od daty otrzymania powyższego wyroku biegnie 30-dniowy termin do złożenia wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania, zgodnie z art. 15 zzzzzn2 ustawy o COVID-19. Przy czym we wniosku tym strona winna uprawdopodobnić, że uchybienie nastąpiło bez jej winy i jednocześnie należy dopełnić czynności, dla której określony był termin (czyli wniesienia odwołania, art. 58 k.p.a.). Strona skarżąca zgodnie z art. 9 k.p.a. nie może ponosić szkody z powodu nieznajomości prawa, zaś organy były zobowiązane do udzielenia niezbędnych wyjaśnień i wskazówek w tym zakresie. Uchybienie to jednakże nie miało wpływu na wynik niniejszego postępowania.

Mając powyższe na względzie Sąd na podstawie art. 151 p.p.s.a. oddalił skargę uznając, że odwołanie zostało wniesione z uchybieniem terminu, co z uwagi na brak pouczenia organu odwoławczego w zakresie możliwości złożenia wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania, otwiera skarżącej możliwości złożenia takiego wniosku.