Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Mariola Kowalska, , Sędzia WSA Leszek Kamiński (spr.), Sędzia WSA Agnieszka Wilczewska - Rzepecka, Protokolant Katarzyna Zychora, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 października 2010 r. sprawy ze skargi T.O., A.D. i K. L. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] września 2010 r. znak [...] w przedmiocie zakazu zgromadzenia I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji, II. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku, III. zasądza od Wojewody [...] na rzecz skarżących T.O., A.D. i K.L. solidarnie kwotę 200 zł (dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

UZASADNEINIE

Prezydent W. decyzją nr [...] z dnia [...] września 2010 r., działając na podstawie art. 8 pkt 1 i 2 oraz art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 5 lipca 1990 r. Prawo o zgromadzeniach (Dz. U. Nr 51, poz. 297, ze zm.), zw. dalej Ustawą, oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r., Nr 98, poz. 1071, ze zm.), zw. dalej k.p.a., po rozpatrzeniu zawiadomień T. O., A. D. i K. L. zakazał przeprowadzenia zgromadzeń publicznych, powołując się na okoliczność, że ich odbycie sprzeciwia się Ustawie.

Zgromadzenia te zostały zwołane w W. w dniach:

1) [...] września 2010 r. od godz. 14.00 do godz. 18.00 przed gmachem Komendy [...] z przemarszem ulicami: [...] , [...], [...], [...], [...], [...], Al. [...] i Plac [...] , z udziałem 200 osób;

2) [...] września 2010 r. od godz. 14.00 do godz. 18.00 na Rondzie [...] z przemarszem przez Most [...] i ulicami: [...] i Aleje [...] na Plac [...], z udziałem 200 osób;

3) [...] września 2010 r. od godz. 15.00 do godz. 18.00 na Rondzie [...] z przemarszem ulicami: Aleje [...], [...] i [...] na Plac [...] , z udziałem 200 osób;

4) [...] września 2010 r. od godz. 14.00 do godz. 18.00 przed gmachem Komendy [...] z przemarszem ulicami: [...], [...], [...], [...], Al. [...], [...], Al. [....] i Plac [...] , z udziałem 200 osób;

5) [...] września 2010 r. od godz. 14.00 do godz. 18.00 na Rondzie [...] z przemarszem przez Most [...] i ulicami: Aleja [...] i Aleje [...] na Plac [...], z udziałem 200 osób;

6) [...] września 2010 r. od godz. 15.00 do godz. 18.00 na Rondzie [...] z przemarszem ulicami: Aleje [...] , [...] i [...] na Plac [...] , z udziałem 200 osób;

7) [....] września 2010 r. od godz. 14.00 do godz. 18.00 przed gmachem Komendy [...] z przemarszem ulicami: [...], [...], [...], [...], Al. [...], [...], Al. [...] i Plac [...] , z udziałem 200 osób;

8) [...] września 2010 r. od godz. 14.00 do godz. 18.00 na Rondzie [...] z przemarszem przez Most [...] i ulicami: Aleja [...] i Aleje [...] na Plac [...] , z udziałem 200 osób;

9) [...] września 2010 r. od godz. 15.00 do godz. 18.00 na Rondzie [...] z przemarszem ulicami: Aleje [...], [...] i [...] na Plac [...], z udziałem 200 osób;

10) [...] września 2010 r. od godz. 14.00 do godz. 18.00 przed gmachem Komendy [...] z przemarszem ulicami: [...], [...], [...], [...], Al.[..[, [...], Al. [...] i Plac [...] , z udziałem 200 osób;

11) [...] września 2010 r. od godz. 14.00 do godz. 18.00 na Rondzie [...] z przemarszem przez Most [...] i ulicami: Aleja [...] i Aleje [...] na Plac [...] , z udziałem 200 osób;

12) [...] września 2010 r. od godz. 15.00 do godz. 18.00 na Rondzie [...] z przemarszem ulicami: Aleje [...], [...] i [...] na Plac [...] , z udziałem 200 osób;

13) [...] września 2010 r. od godz. 14.00 do godz. 18.00 przed gmachem Komendy [...] z przemarszem ulicami: [...] , [...], [...], [...], Al. [...], [...], Al. [...] i Plac [...], z udziałem 200 osób;

14) [...] września 2010 r. od godz. 14.00 do godz. 18.00 na Rondzie [...] z przemarszem przez Most [...] i ulicami: Aleja [...] i Aleje [...] na Plac [...] , z udziałem 200 osób;

15) [...] września 2010 r. od godz. 15.00 do godz. 18.00 na Rondzie [...] z przemarszem ulicami: Aleje [...] , [...] i [...] na Plac [...] , z udziałem 200 osób;

16) [...] września 2010 r. od godz. 14.00 do godz. 18.00 przed gmachem Komendy [...] z przemarszem ulicami: [...] , [...] , [...], [...], [...], [...], Al. [...] i Plac [...] , z udziałem 200 osób;

17) [...] września 2010 r. od godz. 14.00 do godz. 18.00 na Rondzie [...] z przemarszem przez Most [...] i ulicami: Aleja [...] i Aleje [...] na Plac [...] , z udziałem 200 osób;

18) [...] września 2010 r. od godz. 15.00 do godz. 18.00 na Rondzie [...] z przemarszem ulicami: Aleje [...], [...] i [...] na Plac [...] , z udziałem 200 osób;

19) [...] września 2010 r. od godz. 14.00 do godz. 18.00 przed gmachem Komendy [...] z przemarszem ulicami: [...] , [...], [...],[...] , [...], [...] , Al. [...] i Plac [...] , z udziałem 200 osób;

20) [...] września 2010 r. od godz. 14.00 do godz. 18.00 na Rondzie [...] z przemarszem przez Most [...] i ulicami: Aleja [...] i Aleje [...] na Plac [...] , z udziałem 200 osób;

21) [...] września 2010 r. od godz. 15.00 do godz. 18.00 na Rondzie [...] z przemarszem ulicami: Aleje [...] , [...] i [...] na Plac [...] , z udziałem 200 osób;

22) [...] września 2010 r. od godz. 14.00 do godz. 18.00 przed gmachem Komendy [...] z przemarszem ulicami: [...] , [...], [...], [...], Al. [...] , [...], Al. [...] i Plac [...] , z udziałem 200 osób;

23) [...] września 2010 r. od godz. 14.00 do godz. 18.00 na Rondzie [...] z przemarszem przez Most [...] i ulicami: Aleja [...] i Aleje [...] na Plac [...], z udziałem 200 osób;

24) [...] września 2010 r. od godz. 15.00 do godz. 18.00 na Rondzie [...] z przemarszem ulicami: Aleje [...] , [...]i [...] na Plac [...] , z udziałem 200 osób;

25) [...] września 2010 r. od godz. 14.00 do godz. 18.00 przed gmachem Komendy [...] z przemarszem ulicami: [...], [...], [...], [...], Al. [...], [...], Al. [...] i Plac [...] , z udziałem 200 osób;

26) [...] września 2010 r. od godz. 14.00 do godz. 18.00 na Rondzie [...] z przemarszem przez Most [...] i ulicami: Aleja [...] i Aleje [...] na Plac [...] , z udziałem 200 osób;

27) [...] września 2010 r. od godz. 15.00 do godz. 18.00 na Rondzie [...] z przemarszem ulicami: Aleje [...], [...] i [...] na Plac [...], z udziałem 200 osób;

28) [...] października 2010 r. od godz. 14.00 do godz. 18.00 przed gmachem Komendy [...] z przemarszem ulicami: [...] , [...], [...], [...], Al.[...], [...], Al. [...] i Plac [...], z udziałem 200 osób;

29) [...] października 2010 r. od godz. 14.00 do godz. 18.00 na Rondzie [...] z przemarszem przez Most [...] i ulicami: Aleja [...] i Aleje [...] na Plac [...] , z udziałem 200 osób;

30) [...] października 2010 r. od godz. 15.00 do godz. 18.00 na Rondzie [...] z przemarszem ulicami: Aleje [...], [...] i [...] na Plac [...], z udziałem 200 osób;

31) [...] października 2010 r. od godz. 14.00 do godz. 18.00 przed gmachem Komendy [...] z przemarszem ulicami: [...], [...], [...], [...], Al. [...], [...], Al. [...] i Plac [...], z udziałem 200 osób;

32) [...] października 2010 r. od godz. 14.00 do godz. 18.00 na Rondzie [...] z przemarszem przez Most [...] i ulicami: Aleja [...] i Aleje [...] na Plac [...] , z udziałem 200 osób;

33) [...] października 2010 r. od godz. 15.00 do godz. 18.00 na Rondzie [...] z przemarszem ulicami: Aleje [...], [...] i [...] na Plac [...], z udziałem 200 osób;

34) [...] października 2010 r. od godz. 14.00 do godz. 18.00 przed gmachem Komendy [...] z przemarszem ulicami: [...], [...], [...], [...], [...], [...], Al. [...] i Plac [...], z udziałem 200 osób;

35) [...] października 2010 r. od godz. 14.00 do godz. 18.00 na Rondzie [...] z przemarszem przez Most [...] i ulicami: Aleja [...] i Aleje [...] na Plac [...], z udziałem 200 osób;

36) [...] października 2010 r. od godz. 15.00 do godz. 18.00 na Rondzie [...] z przemarszem ulicami: Aleje [...], [...] i [...] na Plac [...] , z udziałem 200 osób.

W zawiadomieniach organizatorzy podali, że celem zgromadzeń jest publiczne wyrażenie sprzeciwu przeciwko zamykaniu w więzieniach osób używających konopi; zbierane będą również podpisy pod obywatelskim projektem ustawy, językiem zgromadzenia będzie język polski, organizatorzy zaś gwarantują pokojowy przebieg zgromadzenia. W celu zapewnienia porządku przewidywano zapewnienie ochrony we własnym zakresie, a także zwrócono się o udzielenie wsparcia przez policję.

Prezydent W., oceniając zgłoszenia pod kątem zgodności z przepisami ustawy stwierdził, że planowane zgromadzenia w istocie zgromadzeniami publicznymi nie są, ponieważ nie spełniają dyspozycji art. 1 ust. 2 Ustawy, stanowiącym, iż zgromadzeniem publicznym jest zebranie się osób w "celu wspólnych obrad lub w celu wspólnego wyrażania stanowiska". Organ ocenił zaś, że celem organizatorów jest chęć spowodowania bardzo dużych utrudnień w ruchu drogowym i w bieżącym funkcjonowaniu miasta oraz całkowita destabilizacja systemu komunikacji miasta.

Ponadto organ wskazał, że chodzenie po pasach ruchu stanowi naruszenie art. 90 ustawy z dnia 20 maja 1970 r. Kodeksu wykroczeń (Dz. U. z 2010 r. Nr 46 poz. 275), ponieważ konstytucyjna wolność obywateli do organizowania

i uczestnictwa w pokojowych zgromadzeniach nie może stanowić legitymizacji zachowań niezgodnych z prawem.

Jednocześnie organ wskazał, że zgodnie z art. 10 Ustawy w miejscu zgromadzenia powinien być obecny organizator jako przewodniczący zgromadzenia lub inna osoba, której powierzy on swoje obowiązki. W świetle informacji, które zostały przekazane w otrzymanych 36 zawiadomieniach wynika, iż T. O., A. D. oraz K. L. są organizatorami zgromadzeń, natomiast K. L. pełni jednocześnie funkcję przewodniczącego zgromadzenia. Zbieżność czasowa zgromadzeń zwołanych przez ww. osoby uniemożliwia fizyczne wykonanie ww. funkcji przez wszystkie te osoby jednocześnie w kilku oddalonych od siebie punktach miasta i o tej samej porze. Należy też przyjąć, iż zgromadzenia dające możliwość wspólnego obradowania lub wyrażenia stanowiska mają jakąś rozsądną granicę, co w sytuacji zgromadzeń zwołanych przez ww. w kilku miejscach przez okres 12 dni z rzędu jest rzeczą niemożliwą.

Wojewoda [...] decyzją nr [...] z dnia [...] września 2010 r. na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. po rozpatrzeniu odwołania T. O., A. D. oraz K. L. od decyzji Prezydenta W. z dnia [...] września 2010 roku, nr [...] , utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję. W uzasadnieniu organ wskazał, że podstawą rozstrzygnięcia w sprawie jest przepis art. 8 pkt 1 i 2 Ustawy, zgodnie z którym organ gminy zakazuje zgromadzenia publicznego, jeżeli odbycie zgromadzenia narusza przepisy ustaw karnych, odbycie zgromadzenia może zagrażać życiu lub zdrowiu ludzi albo mieniu w znacznych rozmiarach.

W ocenie organu odwoławczego zasadne było założenie Prezydenta W., że zorganizowanie zgromadzeń w okresie od [...] września br. do [...] października br. w godzinach od 14.00 do 18.00 i od 15.00 do 18.00, tj. w okresie wzmożonego ruchu drogowego w stolicy, może skutkować niemożnością właściwego funkcjonowania służb ratowniczych miasta.

Dodatkowo odbycie zgromadzenia może grozić narażeniem życia lub zdrowia osób uczestniczących w tym czasie w ruchu drogowym, a także może spowodować powstanie szkód w znacznym rozmiarze, w związku z komunikacyjnym paraliżem miasta. Niewątpliwe jest, że przemarsz po pasach ruchu powodować będzie tamowanie, utrudnianie ruchu na drodze publicznej i w strefie zamieszkania, co stanowi naruszenie art. 90 i art. 86 Kodeksu wykroczeń, poprzez spowodowanie zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym oraz art. 14 pkt 3 ustawy Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005 r., Nr 108, poz. 906). W myśl powyższego przepisu zabrania się zwalniania kroku lub zatrzymywania się bez uzasadnionej potrzeby podczas przechodzenia przez jezdnię.

Skargę na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie złożyli T. O., A.D. oraz K. L. wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji i zasądzenie kosztów postępowania sądowego według norm przepisanych. Zaskarżonej decyzji zarzucili naruszenie: art. 57 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, art. 8 pkt 1 i 2 Ustawy, a także art. 8, 9 i 11 k.p.a. W uzasadnieniu skarżący podnieśli, że zaplanowanie dowolnego miejsca zgromadzenia i trasy przejścia jego uczestników leży w zakresie swobody formy wyrażania swojego stanowiska. Legalne zgromadzenie, wyrażające wspólne stanowisko jego uczestników w formie mającej oparcie w przepisach ustawy nie może być, zdaniem skarżących, sprawcą naruszenia wykroczenia dotyczącego tamowania ruchu, jak również bezpieczeństwa ruchu drogowego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Rozpoznając skargę Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał, że wydane w sprawie decyzje zostały podjęte z naruszeniem prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy.

Przedmiotem zaskarżenia w sprawie jest decyzja Wojewody [...] z dnia [...] września 2010 r. utrzymująca w mocy decyzję Prezydenta W. z dnia [...] września 2010 r. w przedmiocie zakazu przeprowadzenia zgromadzeń publicznych.

Na wstępie podkreślić należy, że wolność zgromadzeń jako istotny atrybut demokratycznego ustroju państwa, znajdujący umocowanie w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz Ustawy zobowiązuje organy administracji publicznej do jej wykonywania bez względu na treści będące przedmiotem zgromadzenia chyba, że cel lub odbycie zgromadzenia sprzeciwiają się Ustawie lub naruszają przepisy ustaw karnych, a także, gdy odbycie zgromadzenia może zagrażać życiu lub zdrowiu ludzi albo mieniu w znacznych rozmiarach (art. 8 Ustawy).

Jednakże normą nadrzędną, decydującą o sposobie rozumienia przytoczonego przepisu (który organy powołały jako podstawę decyzji) jest Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, która w art. 57 zawiera regulację prawną zapewniającą każdemu wolność organizowania i uczestniczenia w pokojowych zgromadzeniach. To samo prawo gwarantuje także art. 11 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności sporządzonej w Rzymie 4 listopada 1950 r. (zmienionej następnie Protokołami), ratyfikowanej przez Polskę 19 stycznia 1993 r. ( Dz. U. Nr 61, poz. 284, ze zm.) oraz art. 21 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych (Dz. U. z 1977 r., Nr 38, poz. 167) ratyfikowanego przez Polskę w 1977 r.

Uwzględniając powyższe i odnosząc to do kanonu konstytucyjnie zhierarchizowanych źródeł prawa, wszelkie regulacje ustawowe, mogące być poczytywane za ograniczenie wolności zgromadzeń należy rozumieć z uwzględnieniem prymatu normy konstytucyjnej stanowiącej to prawo.

Kompetencje organów właściwych w sprawach dotyczących zgromadzeń w okresie poprzedzającym ich odbycie obejmują badanie, czy spełniono warunki formalne, o jakich mowa w art. 7, w zw. z art. 3 ust. 1 Ustawy, to jest czy dokonano zawiadomienia zawierającego prawem przewidziane elementy i czy zachowano przepisane terminy oraz czy organizator spełnia wymagania stawiane przez art. 3 ust. 1 Ustawy (zdolność do czynności prawnych, osobowość prawna, itp.). Na organizatorach spoczywa bowiem obowiązek dopełnienia niezbędnych formalności i zapewnienia pokojowego przebiegu zgromadzenia zgodnie z prawem i przyjętym programem. Wolność zgromadzeń obejmuje nie tylko uprawnienie do zorganizowania zgromadzenia, ale wyboru czasu i miejsca zgromadzenia, nie wyłączając ulic i placów w miastach. W związku z tym na władzach publicznych ciąży obowiązek zapewnienia spokojnego i niezakłóconego przebiegu zgromadzenia, jak też ochrony jego uczestników przed działaniami przeciwników celów, dla jakich zgromadzenie zostało zwołane.

W takim kontekście prawnym i z zastrzeżeniami wcześniej wymienionymi dotyczącymi sposobu rozumienia przepisów Ustawy organ winien dokonać oceny, czy mają miejsce wymienione w art. 8 Ustawy okoliczności uzasadniające zakaz zgromadzenia, co zachodzi tylko w dwóch wcześniej wymienionych przypadkach, to jest wtedy, gdy cel lub odbycie zgromadzenia sprzeciwiają się Ustawie (pkt 1) lub gdy naruszają przepisy ustaw karnych, albo gdy odbycie zgromadzenia może zagrażać życiu lub zdrowiu ludzi albo mieniu w znacznych rozmiarach (pkt 2).

Obowiązkiem organów administracji publicznej jest podanie nie tylko przypuszczeń co do ewentualnych zagrożeń, lecz wskazanie i identyfikacja tych zagrożeń na tle konkretnych okoliczności sprawy, co wymaga przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego, pozwalającego na ocenę wchodzących w grę uprawnień i interesów różnych podmiotów oraz ustalenia relacji między tymi interesami, to zaś dopiero pozwala na rozstrzygnięcie ewentualnego konfliktu tych interesów i przekonujące uzasadnienie decyzji.

W kontrolowanej przez Sąd Wojewódzki sprawie, jak z jej akt wynika, organizatorzy skrupulatnie wypełnili przesłanki wynikające z ustawy. Zawiadomienia o poszczególnych zgromadzeniach zawierają wszystkie niezbędne elementy wynikające z przepisów Ustawy, wskazano również sposoby zapewnienia pokojowego charakteru zgromadzeń. Zachowany został też termin i tryb zawiadomienia, i złożenia środków odwoławczych.

Organ I instancji, oceniając powyższe okoliczności faktyczne uznał (a organ II instancji podzielił ten pogląd), że planowane zgromadzenia nie mają charakteru zgromadzeń, o których mowa w art. 1 ust. 2 Ustawy, gdyż, w ocenie organu, nie stanowią zebrania się osób w celu wspólnych obrad lub w celu wspólnego wyrażania stanowiska. Organy natomiast przyjęły, że prawdziwym celem organizatorów jest zamiar spowodowania bardzo dużych utrudnień w ruchu drogowym i w bieżącym funkcjonowaniu miasta oraz całkowita destabilizacja systemu komunikacji miasta.

Przyjmując taką ocenę, organy obu instancji wyjaśniły, że skoncentrowanie tak licznych zgromadzeń na przestrzeni kilkunastu następujących po sobie dat na istotnych komunikacyjnie trasach, w godzinach powrotów mieszkańców W. z pracy, nie tylko doprowadzi do utrudnień komunikacyjnych i związanych z tym zagrożeń życia i zdrowia ludzi albo mienia w znacznych rozmiarach, lecz również narusza przepisy ustaw karnych.

W ocenie Sądu Wojewódzkiego organy niewłaściwie stosując przepis art. 8 ust. 1 i 2 Ustawy, w związku z art. 57 Konstytucji, bezpodstawnie uznały, że cele zgromadzenia są inne niż to podali organizatorzy.

Organy obu instancji, wydając zakaz przeprowadzenia zgromadzeń dokonały bowiem własnej oceny celów zgromadzeń przyjmując, że jest nim spowodowanie paraliżu komunikacyjnego miasta i utrudnień w ruchu drogowym, co w konsekwencji mogłoby zagrozić życiu lub zdrowiu albo mieniu w znacznych rozmiarach. Jest zaś rzeczą niesporną, że organizatorzy w zawiadomieniu poprzedzającym zorganizowanie zgromadzenia publicznego jednoznacznie określili cele zgromadzenia jako wyrażenie sprzeciwu przeciwko zamykaniu w więzieniach osób używających konopi.

Organ władzy publicznej nie tylko nie jest uprawniony do analizowania nienaruszających przepisów obowiązującego prawa, haseł, idei i treści, którym służyć ma zgromadzenie, (jak zasadnie zauważył to Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 25 maja 2006 r., sygn. akt I OSK 329/06), ale nie ma też uprawnień, aby oceniać podane w zgłoszeniu cele, którym ma służyć zgromadzenie, jako cele pozorne i na tej podstawie odmawiać udzielenia zgody, gdyż taka ocena godzi wprost w istotę konstytucyjnie gwarantowanej wolności i prawa politycznego do organizowania i uczestniczenia w pokojowych zgromadzeniach.

Pamiętać bowiem należy, że wspomniane prawo obejmuje również możliwość wyrażenia niezadowolenia z poglądów władz publicznych, czy, jak w tym przypadku, skutków obowiązującego prawa, z punktu widzenia określonej grupy osób.

Z tego powodu władze publiczne nie mogą oceniać celów zgromadzenia, czy wręcz przypisywać im innego znaczenia, niż podają to organizatorzy, czego skutkiem jest to, że organy mogą ocenić jedynie, czy podane, a nie domniemane cele, nie pozostają w sprzeczności z obowiązującym prawem.

Dodać należy, że konstrukcja przesłanki ujętej w art. 8 pkt 1 Ustawy niesie konieczność wskazania, któremu z przepisów tej Ustawy sprzeciwiają się cele zgromadzenia. Nie można bowiem rozumieć wyrażenia zawartego w tej normie "sprzeciwiają się ustawie" inaczej, niż przez konieczność wskazania konkretnego przepisu lub przepisów tej ustawy. O ile bowiem, odnosząc się do ustaw karnych, organy podały konkretne przepisy kodeksu wykroczeń, to nie wskazały, który przepis Ustawy miałby sprzeciwiać się celom zgromadzenia zawartym w zgłoszeniach.

Podane przez organ I instancji przepisy kodeksu wykroczeń (art. 86 i art. 90) nie mogą jednakże stanowić podstawy do uznania, że zamiar przemarszu ulicami miasta w czasie legalnego zgromadzenia może naruszyć te przepisy przez spowodowanie utrudnień w ruchu. Podstawowym warunkiem zastosowania któregokolwiek z tych przepisów jest uznanie szkodliwości społecznej czynu zabronionego przez ustawę (art. 1 ust. 1 Kodeksu Wykroczeń), w przypadku zaś legalnej realizacji konstytucyjnego prawa do zgromadzenia publicznego, szkodliwości społecznej takim czynom przypisać nie można. Brak zaś społecznej szkodliwości czynu jako materialnego elementu wykroczenia, wyłącza możliwość uznania, że wykroczenie - jako czyn karalny - w ogóle zaistniało, nawet pomimo formalnego wypełnienia przesłanek określonego przepisu. Z tych powodów wskazanie wymienionych przepisów jako przepisów ustaw karnych, które mogłyby być naruszone przez zorganizowanie zgromadzenia połączonego z przemieszczaniem się jego uczestników po ulicach, nie daje podstaw do odmowy wydania zgody na zgromadzenie.

Nie miało też żadnej podstawy powołanie się przez organ II instancji na naruszenie art. 14 ust. 3 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Nie dość, że przepis ten nie ma charakteru przepisu karnego, gdyż zakaz w nim ujęty nie jest obwarowany sankcją karną, to przepis ten zakazuje poruszania się w poprzek drogi (podczas przechodzenia przez jezdnię lub torowisko), nie ma więc odniesienia do stanu faktycznego sprawy.

Ponadto organ zdaje się nie zauważać, że w innych przepisach tej ustawy (art. 12) szczegółowo uregulowano zasady poruszania się zorganizowanych w kolumny grup pieszych. Przepisy te dopuszczają możliwość poruszania się pieszych po jezdni, przy zachowaniu wymienionych tam warunków, nie ma zaś żadnych przeszkód, aby przepisy te, jako zapewniające bezpieczeństwo uczestników zgromadzenia i innych uczestników ruchu drogowego, znalazły zastosowanie w czasie przemarszu uczestników zgromadzenia.

Reasumując stwierdzić trzeba, że organy nie wykazały wystąpienia przesłanki opisanej w art. 8 pkt 1 Ustawy jako podstawy zakazu zgromadzenia.

Nie wykazano też wystąpienia przesłanki art. 8 pkt 2 Ustawy, twierdzenia zaś zawarte w uzasadnieniu decyzji są jedynie przypuszczeniem organu nieznajdującym żadnego pokrycia w materiale dowodowym.

Przyjęcie przez organy, że odbycie zgromadzenia może grozić narażeniem życia lub zdrowia osób uczestniczących w tym czasie w ruchu drogowym, co może spowodować powstanie szkód w znacznym rozmiarze w związku z komunikacyjnym paraliżem miasta, sprowadza się do tego, że w zasadzie każde pokojowe zgromadzenie, które nie znajduje akceptacji społeczeństwa lub które może powodować pewne utrudnienia, nie mogłoby dojść do skutku.

Sąd Wojewódzki w Warszawie podzielając poglądy wcześniej wyrażane w orzecznictwie sądowym stoi na stanowisku, że dokonywana przez sąd administracyjny kontrola zgodności z prawem decyzji o zakazie odbycia zgromadzenia publicznego powinna przede brać pod uwagę prawa obywateli wynikające z wolności zgromadzania się, a w dalszej kolejności odnosić się do ochrony praw i wolności innych osób, w tym przypadku uczestników ruchu drogowego (por. np. wyrok SN z dnia 5 stycznia 2001 r., sygn. akt III RN 38/00, a także zachowujące aktualność poglądy wyrażone w uchwale Trybunału Konstytucyjnego z dnia 16 marca 1994 r. , W 8/93, OTK 1994 r., nr 1, poz. 18).

Nie jest dopuszczalne przyjęcie przez organ administracji, że system organizacji zgromadzenia polegający na przemarszu ulicami miasta jest przeszkodą dla wyrażenia zgody na odbycie zgromadzenia, chyba, że organ wykaże, iż na podanej trasie i w czasie przemarszu istnieją konkretnie wskazane przeszkody lub inne okoliczności uniemożliwiające udzielenie zgody, ze względu na niebezpieczeństwo określone w art. 8 pkt 2 Ustawy. Okoliczności takich jednak

w decyzji nie wykazano.

Wolność zgromadzeń jako jedna z cech demokratycznego ustroju państwa, zobowiązuje organy administracji publicznej, przy rozpatrywaniu zawiadomień organizatora zgromadzeń w trybie art. 7 Ustawy do oceny tych zawiadomień pod kątem art. 7 i 8 Ustawy, jednakże ocena, czy odbycie zgromadzenia może zagrażać życiu lub zdrowiu ludzi, albo mieniu w znacznych rozmiarach (art. 8 pkt 2 ) musi być przede wszystkim oparta na zebranych w postępowaniu dowodach odnoszących się do skonkretyzowanych okoliczności, a nie tylko przypuszczeń, czy założeń, a następnie uzasadniona w sposób przekonywający w uzasadnieniu decyzji. Uwzględniając powyższe kryteria oceny sprawy stwierdzić należało, że organy obu instancji nie wykazały również wystąpienia przesłanek ujętych w art. 8 pkt 2 Ustawy.

W powyższych okolicznościach uznając skargę za zasadną, a także uznając, że wady związane z naruszeniem prawa materialnego dotykają decyzji organów obu instancji, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 a ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, ze zm.) orzeczono jak w sentencji wyroku. O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 200 tej ustawy.