Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Janina Guść, Sędziowie Sędzia WSA Wanda Antończyk, Sędzia WSA Dorota Jadwiszczok (spr.), Protokolant Starszy Sekretarz Sądowy Maria Flisikowska, po rozpoznaniu w Gdańsku na rozprawie w dniu 28 sierpnia 2013 r. sprawy ze skargi R. Ł. na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w G. z dnia 6 maja 2013 r., nr [...] w przedmiocie wykonania określonych czynności lub robót w celu doprowadzenia wykonanych robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem 1. uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla miasta na prawach powiatu w G. z dnia 21 września 2012 r., nr [...], 2. zasądza od Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w G. na rzecz skarżącej R. Ł. kwotę 757 zł (siedemset pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Decyzją z 6 maja 2013 r. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego utrzymał w mocy decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego z 21 września 2012 r. orzekającą o braku podstaw do nałożenia obowiązku wykonania określonych czynności w celu doprowadzenia wykonanych robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem w trybie art. 51 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r., Nr 243, poz. 1623 ze zm.), dalej Prawo budowlane, w sprawie samowolnie wykonanych robót budowlanych związanych z ociepleniem budynku mieszkalnego - oficyny, położonego na działce nr ewid. [...] przy ul. O. 5 w G.

W uzasadnieniu wskazano, że podczas oględzin 3 stycznia 2012 r. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego ustalił, że budynek mieszkalny – oficyna, położony na działce nr [...] przy ul. O. 5 został docieplony warstwą styropianu o grubości 10-15 cm na warstwie kleju, siatką i warstwą tynku cienkopowłokowego. Budynek został docieplony z czterech stron, w tym od strony nieruchomości przy ul. O. 6 (ściana pełna). Roboty związane z dociepleniem, według oświadczenia J. K. współwłaściciela nieruchomości przy ul. O. 5, dz. [...] i inwestora przedmiotowych robót), wykonano w 2006 r., bez stosownego zgłoszenia organowi administracji architektoniczno-budowlanej oraz bez zgody Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Postępowanie zostało wszczęte pismem z 23 stycznia 2012 r.. Postanowieniem z 22 lutego 2012 r., na podstawie przepisu art. 81c ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, organ I instancji zobowiązał inwestora J. K. do przedłożenia w terminie do 30 kwietnia 2012 r. oceny technicznej robót budowlanych związanych z ociepleniem.

W dniu 2 maja 2012 r. organ nadzoru budowlanego I instancji otrzymał ocenę techniczną sporządzoną przez mgr inż. arch. M. B.. Organ zakwestionował kompletność przedłożonej oceny technicznej i zobowiązał inwestora do jej uzupełnienia. Po zapoznaniu się z nową ocena techniczną i inwentaryzacją wykonania termomodernizacji i kolorystyki elewacji domu jednorodzinnego przy ul. O. 5 w G., sporządzoną w kwietniu 2012 r., PINB decyzją z 21 września 2012 r. orzekł o braku podstaw do nałożenia obowiązku wykonania określonych czynności bądź robót budowlanych w celu doprowadzenia wykonanych robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem w trybie art. 51 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo budowlane.

Właścicielka sąsiedniej nieruchomości R. Ł. wniosła odwołanie od powyższej decyzji podnosząc, że ocieplenie zawęża wjazd na teren jej posesji, ponieważ "wchodzi" w granice sąsiedniej nieruchomości nr 6. W toku postępowania odwoławczego skarżąca złożyła pismo w którym zarzuciła, że oględziny odbyły się bez udziału wszystkich stron postępowania, a zawężony wjazd utrudnia poruszanie się pojazdom, ponadto wcześniej żadne inne ocieplenie na ścianie od strony posesji skarżącej nie istniało. Domagała się nakazania rozbiórki wykonanego ocieplenia.

Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego rozpoznając sprawę przytoczył treść art. 28 ust. 1 Prawa budowlanego, zgodnie z którym roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę, z zastrzeżeniem art. 29-31. Dalej organ odwoławczy podał, że w myśl przepisu art. 29 ust. 2 pkt 4 w związku z art. 30 ust. 1 pkt 2 powyższej ustawy wykonywanie robót budowlanych polegających na dociepleniu budynków o wysokości do 12 m nie wymaga pozwolenia na budowę, wymaga jednak skutecznego zgłoszenia zamiaru wykonania robót właściwemu organowi administracji architektoniczno-budowlanej.

Podzielił organ odwoławczy ustalenia organu I instancji, że w 2006 r. J. K. wykonał bez zgłoszenia roboty polegające na ociepleniu budynku mieszkalnego-oficyny położonego na działce nr [...] przy ul. O. 5. Z przedłożonej inwentaryzacji wynika, że zastosowane rozwiązania są zgodne z wymaganiami dotyczącymi ograniczenia lub eliminacji wpływu obiektu na środowisko przyrodnicze, zdrowie ludzi i inne obiekty budowlane zgodnie z odpowiednimi przepisami, natomiast termomodernizacja i kolorystyka elewacji nie powoduje uciążliwego oddziaływania na środowisko, a także przedmiotowa termomodernizacja nie powoduje zmiany warunków bezpieczeństwa pożarowego w stosunku do stanu istniejącego. Ponadto w piśmie z 19 czerwca 2012 r. Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Gdańsku zaakceptował legalizację prac wykonanych w tym obiekcie co do koloru elewacji. Organ odwoławczy przeprowadził dodatkowe postępowanie wyjaśniające na okoliczność, czy istotnie wykonane docieplenie zawęziło wjazd na teren sąsiedniej posesji przy ul. O. 6 ( a jeżeli tak to o ile). Ustalił, że szerokość przejścia z przejazdem pomiędzy ścianą budynku przy ul. O.6 a ścianą oficyny wynosi aktualnie 280 cm, natomiast na działkę nr [...] prowadzą dwa wjazdy z ulicy i oba są użytkowane. Do protokołu została dołączona dokumentacja fotograficzna.

Organ odwoławczy uznał, że w sprawie winny znaleźć zastosowanie przepisy art. 50 i 51 ustawy Prawo budowlane. PINB, mając na uwadze przepis art. 51 ust. 7 powyższej ustawy, powinien był wydać stosowne rozstrzygnięcie na podstawie przepisów art. 51 tej ustawy. W pierwszej kolejności obowiązkiem organów nadzoru budowlanego jest nałożenie na inwestora obowiązku wykonania określonych czynności lub robót budowlanych koniecznych do doprowadzenia obiektu do stanu zgodnego z prawem, natomiast wynikający z przepisu art. 51 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo budowlane nakaz zaniechania dalszych robót budowlanych bądź rozbiórki obiektu budowlanego nie ma charakteru bezwzględnego i powinien być orzekany jedynie wówczas, gdy wykluczona jest możliwość doprowadzenia wykonanych robót do stanu zgodnego z prawem. W sytuacji, w której nie ma podstaw do uznania, że wykonane roboty budowlane uchybiają przepisom budowlanym i warunkom technicznym jakim winny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, organ nadzoru budowlanego powinien orzec o braku podstaw do nałożenia na inwestora, na podstawie przepisu art. 51 ust. 1 pkt 2 powyższej ustawy, obowiązku wykonania określonych czynności lub robót budowlanych w celu doprowadzenia obiektu do stanu zgodnego z prawem. Decyzja, w której organ po ustaleniu stanu faktycznego dokonuje oceny istnienia przesłanek wydania lub odmowy wydania nakazu rozbiórki i stwierdza brak podstaw do jego wydania, jest decyzją merytoryczną rozstrzygającą sprawę co do istoty.

Podzielił organ odwoławczy ustalenia organu I instancji, że zgromadzony materiał dowodowy (w tym inwentaryzacja wykonanych robót zawierająca stanowisko Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Gdańsku) jednoznacznie wskazuje, iż w przedmiotowej sprawie nie ma podstaw do podjęcia rozstrzygnięcia w trybie przepisu art. 51 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo budowlane.

Rozważając zarzuty podniesione w odwołaniu organ odwoławczy wskazał, że zgodnie z przepisem § 14 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 ze zm.), do działek budowlanych oraz do budynków i urządzeń z nimi związanych należy zapewnić dojście i dojazd umożliwiający dostęp do drogi publicznej, odpowiednie do przeznaczenia i sposobu ich użytkowania oraz wymagań dotyczących ochrony przeciwpożarowej, określonych w przepisach odrębnych. Szerokość jezdni nie może być mniejsza niż 3 m. W ocenie tutejszego organu nie można uznać, aby roboty związane z ociepleniem budynku mieszkalnego - oficyny, skutkujące zawężeniem do 2,80 m przejazdu pomiędzy ścianami budynków przy ul. O. 5 i 6, zostały wykonane z naruszeniem ww. przepisu skoro do budynku przy ul. O. 6 prowadzą dwa wjazdy z ulicy (oba wjazdy są użytkowane), natomiast zawężony przejazd pomiędzy ścianami budynków znajduje się wewnątrz nieruchomości - działki nr [...], a nie bezpośrednio przy ulicy (przejazd prowadzi na tyły tej działki). Organ wskazał, że w oparciu o art. 10 k.p.a. strony postępowania zostały zawiadomione o możliwości zapoznania się z aktami sprawy przed wydaniem decyzji w trybie odwoławczym. W konsekwencji zarzut, iż "właściciele posesji pod numerem 6" nie wzięli udziału w oględzinach przeprowadzonych w ramach dodatkowego postępowania wyjaśniającego w związku z czynnościami organu odwoławczego, co nie może skutkować uchyleniem zaskarżonej decyzji (zainteresowane strony mogły bowiem zgłosić uwagi do ustaleń poczynionych w ramach dodatkowego postępowania wyjaśniającego). Zgodnie z przepisem art. 81 ust. 4 Prawo budowlane organy nadzoru budowlanego przy wykonywaniu obowiązków określonych przepisami prawa budowlanego mogą dokonywać czynności kontrolnych. Protokolarne ustalenia dokonane w toku tych czynności stanowią podstawę do wydania decyzji oraz podejmowania innych środków przewidzianych w przepisach prawa budowlanego; zakres i rodzaj wykonanych robót został ustalony w oparciu o protokolarne ustalenia dokonane w toku postępowania oraz załączoną do akt I instancji inwentaryzację wykonania termomodernizacji i kolorystyki elewacji domu jednorodzinnego przy ul. O. 5 w G. sporządzoną w kwietniu 2012 r..

Skargę na powyższą decyzje wniosła R. Ł. reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, zarzucając rozstrzygnięciu organu odwoławczego:

1. mające istotny wpływ na wynik sprawy rażące naruszenie prawa procesowego tj. art. 79 § 1 k.p.a w związku z art. 10 k.p.a., poprzez niedopuszczenie stron do udziału w czynnościach dowodowych oględzin budynku,

2. naruszenie prawa procesowego, mające istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 7, 77 § 1 i art. 80 k.p.a., polegające na niewyczerpującym zebraniu i rozpatrzeniu całego materiału dowodowego, jego dowolnej ocenie oraz niepodjęciu wszelkich kroków niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego i załatwienia sprawy, przy zachowaniu interesu prawnego właścicieli posesji nr 6, w szczególności:

3. błędne przyjęcie, iż na działkę nr [...] prowadzi drugi wjazd z ulicy, który jest użytkowany i spełnia wymagane prawem normy, podczas gdy wjazd ten nie jest używany, jest zarośnięty trawą, ewentualny przejazd nim jest bardzo utrudniony, a ponadto mierzy 277 cm, a nie przepisowe 300 cm,

4. bezpodstawne przyjęcie, tylko w oparciu o oświadczenie J. K., iż "w momencie zakupu nieruchomości położonej na działce nr [...] od osoby fizycznej, budynek oficyny był częściowo ocieplony i wymagał renowacji", mimo iż fakt ten nie został potwierdzony żadnymi dokumentami, a pozostałe strony postępowania jednoznacznie temu zaprzeczają,

5. bezpodstawne uznanie, iż termomodernizacja nie powoduje zmiany warunków bezpieczeństwa ogólnego, w tym przede wszystkim pożarowego w stosunku do stanu istniejącego, podczas gdy wjazd na posesję jest utrudniony, jest wąski dla zwykłych samochodów osobowych i dlatego był przyczyną wielu stłuczek,

Skarżąca zarzuciła także naruszenie prawa materialnego tj. art. 51 ust. 1 pkt 2 Prawa budowlanego, poprzez jego niezastosowanie, mimo iż zgromadzony materiał dowodowy wskazuje na istnienie podstaw do podjęcia rozstrzygnięcia w trybie tego przepisu.

Skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji i zasądzenie kosztów postępowania wedle norm prawem przepisanych.

W uzasadnieniu skargi skarżąca zakwestionowała wartość dowodową przeprowadzonych przez organ I instancji oględzin wskazując, że powinny odbyć się one w obecności wszystkich stron, bowiem podlegają ocenie razem z ich wyjaśnieniami i oświadczeniami. Zapoznanie się przez stronę jedynie z wynikami przeprowadzonego dowodu nie czyni zadość zasadom czynnego, bezpośredniego udziału w przeprowadzeniu dowodu, w szczególności prowadzi do pozbawienia możliwości zadawania pytań i składania wyjaśnień. Skarżąca stwierdziła, że organ błędnie przyjął jakoby na działkę nr [...] prowadzi drugi wjazd z ulicy, który jest użytkowany i spełnia wymagane prawem normy. Przedmiotowy wjazd nie jest używany, jest zarośnięty trawą, ewentualny przejazd nim jest bardzo utrudniony. Ponadto mierzy 277 cm, a nie przepisowe 300 cm, nie spełnia zatem wymogów zawartych w rozporządzeniu. Nie zgodziła się skarżąca z twierdzeniem organu nadzoru budowlanego, że termomodernizacja nie powoduje zmiany warunków bezpieczeństwa ogólnego, w tym przede wszystkim pożarowego w stosunku do stanu istniejącego, podczas gdy wjazd na posesję jest po pierwsze utrudniony, a po drugie zbyt wąski dla zwykłych samochodów osobowych. Bezpodstawnie zostało przyjęte w oparciu o oświadczeniu J. K., że "w momencie zakupu nieruchomości położonej na działce nr 483 od osoby fizycznej, budynek oficyny był częściowo ocieplony i wymagał renowacji". Fakt ten nie został potwierdzony żadnymi dokumentami, a pozostałe strony postępowania jednoznacznie temu zaprzeczają.

Zdaniem skarżącej stan faktyczny wypełnia przesłanki z art. 51 ust. 1 pkt 2 Prawa budowlanego, gdyż inwestor działał bez wymaganego zgłoszenia, w sposób istotnie odbiegający od ustaleń i warunków określonych w przepisach. Konsekwencją jego samowolnych działań jest wąski wjazd, nie spełniający ustawowych wymogów i przez to zagrażający bezpieczeństwu ludzi i mienia na posesji nr 6.

W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy podtrzymał dotychczasowe stanowisko i wniósł o oddalenie skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1, art. 2 i art. 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 poz. 270, dalej określanej jako p.p.s.a), wojewódzkie sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, co oznacza, że w zakresie dokonywanej kontroli Sąd zobowiązany jest zbadać, czy organy administracji w toku postępowania nie naruszyły przepisów prawa materialnego, jeżeli miało to wpływ na wynik sprawy i przepisów postępowania jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Sąd nie jest przy tym związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 p.p.s.a).

Rozpoznawana sprawa dotyczy oceny zgodności z zobowiązującymi przepisami robót związanych z dociepleniem budynku jednorodzinnego – oficyny, posadowionego na działce nr [...] przy ul. O. G. Kwestia niesporną jest, że przedmiotowy budynek posadowiony jest w granicy działek nr [...] i [...], zaś pomiędzy ścianą oficyny a budynkiem na działce nr [...] usytuowany jest wjazd na tyły posesji - działki nr [...]. Zostało także ustalone, że warstwa ocieplenia ma około 30 cm i wkracza w granice działki nr [...].

W tym stanie faktycznym organy nadzoru budowlanego uznały, że nie ma podstaw do nakazania wykonania jakichkolwiek czynności celem doprowadzenia wykonanych robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem, gdyż mimo zwężenia wjazdu na teren działki nr [...] do szerokości 270 cm, z uwagi na istnienie innego wjazdu na tę posesje, zwężenie to nie narusza przepisów prawa.

Skład orzekający w niniejszej sprawie nie może jednakże uznać wydanych rozstrzygnięć za prawidłowe.

Tytułem wstępu do rozważań wskazać należy, że organy administracji trafnie w zaistniałej w sprawie sytuacji zastosowały art. 51 Prawa budowlanego, dotyczący tak zwanego postępowania naprawczego. Celem takiego postępowania jest doprowadzenie wykonanych robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem, przy czym jeżeli nie uda się tego dokonać, czy to dlatego, że nie jest to w ogóle możliwe albo dlatego, że inwestor nie wykonał koniecznych do tego czynności, może się ono zakończyć nakazaniem rozbiórki (art. 51 ust. 1 pkt 1 i 2 Prawa budowlanego).

Określając stan zgodności z prawem, do którego w postępowaniu naprawczym należy dążyć trzeba mieć na uwadze zadania Prawa budowlanego, określone w art. 5 ust. 1 tej ustawy, a więc przede wszystkim zgodność z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi, ale także poszanowanie występujących w obszarze oddziaływania obiektu budowlanego uzasadnionych interesów osób trzecich, przez co należy rozumieć także prawo własności, które przez przepisy Prawa budowlanego jest chronione, skoro uprawnienie do wykonywania robót budowlanych może uzyskać tylko ten, kto wykaże się prawem do dysponowania nieruchomością na cele budowlane (art. 32 ust. 4 pkt 2 Prawa budowlanego oraz art. 30 ust. 2 w zw. z art. 32 ust. 4 pkt 2 Prawa budowlanego).

Jednym z celów Prawa budowlanego jest zapewnienie bezpieczeństwa zagrożonego przez wadliwie wykonane obiekty budowlane. Celom tym służy obowiązek weryfikowania przez organy nadzoru budowlanego czy stan, jaki powstał po wykonaniu robót budowlanych, spełnia wymogi zawarte w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 75, poz. 690 ze zm.). Przepis § 14 ust. 1 tego rozporządzenia stanowi, że do działek budowlanych oraz do budynków i urządzeń z nimi związanych należy zapewnić dojście i dojazd umożliwiający dostęp do drogi publicznej, odpowiednie do przeznaczenia i sposobu ich użytkowania oraz wymagań dotyczących ochrony przeciwpożarowej, określonych w przepisach odrębnych. Szerokość jezdni nie może być mniejsza niż 3 m.

W rozpoznawanej sprawie wykonane docieplenie spowodowało zawężenie wjazdu miedzy budynkami do 270 cm, zaś drugi istniejący wjazd na posesję nr 6 ma szerokość 277 cm. Z mapy ewidencyjnej wywnioskować można, że na tyłach działki nr [...] posadowiony jest budynek garażowy. W celu prawidłowego użytkowania tego obiektu budowlanego, musi być zapewniony do niego bezpieczny dojazd o szerokości co najmniej 3 m.. Należy przy tym zaznaczyć, że z ustaleń dokonanych przez organy nie wynika, czy przed wykonaniem docieplenia istniał bezpieczny dojazd do tego garażu. Okoliczność ta nie została w sprawie ostatecznie wyjaśniona, gdyż organ odwoławczy, uzasadniając swoje rozstrzygnięcie odniósł się jedynie do możliwości wjazdu na samą działkę nr [...], pomijając kwestię dostępu do położonego na tyłach działki garażu.

Ponadto organy całkowicie pominęły kwestie możliwości dojazdu na działkę pojazdów straży pożarnej. Z akt sprawy nie wynika, czy ten dojazd o szerokości 277 cm pełni także rolę drogi pożarowej, a także czy szerokość tego wjazdu spełnia wymagania przepisów szczególnych w tym zakresie.

Pominięta została całkowicie przez organy nadzoru budowlanego okoliczność, że wykonanie docieplenia spowodowało wkroczenie w sferę własności należącej do skarżącej działki nr [...]. Prawo budowlane jest jednym z aktów regulujących tak zwane prawo sąsiedzkie, czyli normy pozwalające na rozstrzyganie konfliktów, rodzących się pomiędzy właścicielami sąsiadujących nieruchomości przy wykonywaniu prawa własności. W zasadniczej części kwestie związane z zabudową nieruchomości reguluje Prawo budowlane i jego przepisy wykonawcze, jednakże pewne aspekty związane z wykonywaniem prawa własności są uregulowane także w Kodeksie cywilnym, w tym w art. 151, który dotyczy sytuacji polegającej na przekroczeniu bez winy umyślnej przy wznoszeniu budynku lub innego urządzenia granic sąsiedniego gruntu. Ten przepis pozwala rozwiązać konflikty interesów rodzące się w takiej sytuacji. Jednym ze sposobów rozwiązania tych konfliktów jest zaakceptowanie przekroczenia granicy sąsiedniego gruntu, co jest związane z ustanowieniem za wynagrodzeniem odpowiedniej służebności albo wykupem zajętej części. Do tego może sprowadzać się doprowadzenie do stanu zgodnego z prawem sytuacji, polegającej na tym, że na skutek wykonania robót budowlanych przekroczono granice gruntu.

Stosując tryb uregulowany w art. 51 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz ust. 3 Prawa budowlanego do wykonanych już robót budowlanych (a więc w związku z art. 51 ust. 7 Prawa budowlanego) organ nadzoru budowlanego ma obowiązek zbadać czy inwestor posiada prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. W uchwale z 10 stycznia 2011 r., II OPS 2/10 (dostępne w Internecie) NSA przyjął, że przepis art. 51 ust. 1 pkt 2 Prawa budowlanego nie stanowi podstawy do wydania decyzji nakładającej na inwestora obowiązek złożenia przewidzianego w art. 32 ust. 4 pkt 2 tej ustawy oświadczenia o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. Uchwała rozstrzyga więc (wiążąco w sposób określony w art. 269 § 1 p.p.s.a.) o tym, że na podstawie powołanego przepisu organ administracji nie może domagać się, aby inwestor złożył oświadczenie o posiadaniu prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. Z jej uzasadnienia wynika, że oświadczenie inwestora o posiadaniu prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane jest szczególnym, uproszczonym sposobem wykazywania tego prawa przez inwestora, który może być stosowany tylko w tych przypadkach, w których ustawa wyraźnie to wskazuje, np. art. 32 ust. 4 pkt 2 Prawa budowlanego. W innych przypadkach, jeżeli jest konieczne wykazanie prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, wykazanie to nie może polegać na złożeniu oświadczenia o posiadaniu uprawnienia do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. Oznacza to, że ani inwestor nie może skorzystać z tego swoistego przywileju (ułatwienia proceduralnego), ani właściwy organ nie może domagać się, aby inwestor takie oświadczenie złożył. Nie oznacza to jednakże, że organ administracji jest zwolniony od badania posiadania przez inwestora prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane w inny sposób, czyli po prostu na podstawie dokumentów stwierdzających taki tytuł prawny do nieruchomości, z którego wynika uprawnienie do wykonywania robót budowlanych.

Trzeba więc wyraźnie podkreślić, że organy nadzoru budowlanego winny wpierw rozważyć kwestie techniczne związane z doprowadzeniem wykonanych robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem, następnie zaś przejść do kwestii prawnych związanych z przekroczeniem przy ich wykonywaniu granic należącej do inwestora działki.

W tej sytuacji, wydanie zaskarżonej decyzji i decyzji ją poprzedzającej nastąpiło z naruszeniem przepisów art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a. w stopniu uzasadniającym uchylenie obu wydanych w sprawie rozstrzygnięć. Stawiając organowi zarzut naruszenia wskazanych przepisów procesowych Sąd, co wyraźnie chce podkreślić, nie przesądza o treści rozstrzygnięcia, wydanego w ponownym postępowaniu związanym z koniecznością ponowienia postępowania z uwagi na wyeliminowanie rozstrzygnięć organów nadzoru.

Sąd nie podzielił zarzutu odnośnie naruszenia przez organ I instancji art. 10 k.p.a. poprzez niedopuszczenie skarżącej do udziału w oględzinach przeprowadzonych na okoliczność wykonania docieplenia. Zdaniem Sądu nie były to oględziny przeprowadzone w trybie art. 79 § 1 k.p.a., a jedynie czynności sprawdzające, czy istotnie na działce została popełniona samowola budowlana. Podstawą takiego działania organu był art. 81a ust. 1 Prawa budowlanego stanowiący, że organy nadzoru budowlanego lub osoby działające z ich upoważnienia mają prawo wstępu do obiektu budowlanego oraz na teren budowy lub zakładu pracy. Czynności te miały miejsce 3 stycznia 2012 r., natomiast postępowanie w sprawie zostało wszczęte zawiadomieniem z 23 stycznia 2012 r. i od tego momentu do postępowania mają zastosowania przepisy umieszczone w k.p.a. Podkreślenia wymaga, że czynności kontrolne z art. 81a Prawa budowlanego nie są tożsame z oględzinami jako czynnością procesową przewidzianą przez przepisy k.p.a., zatem nie można skutecznie zarzucić naruszenia przepisu art. 10 k.p.a. w odniesieniu do tego typu działań organu nadzoru budowlanego.

Natomiast brak powiadomienia wszystkich stron postępowania o terminie dodatkowych oględzin dnia 24 stycznia 2013 r. narusza, w przekonaniu Sądu, przepis art. 10 § 1 k.p.a, jednakże wskutek umożliwienia złożenia przez R. Ł. uwag do protokółu oględzin przed wydaniem decyzji przez organ II instancji nie miało wpływu na treść rozstrzygnięcia.

Mając powyższe na uwadze, Sąd na mocy art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. orzekł jak w pkt 1 wyroku, rozstrzygając w pkt 2 o kosztach postępowania na podstawie art. 200 i art. 205 § 2 i § 3 p.p.s.a.