Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Leszek Leszczyński, Sędziowie Sędzia WSA Ewa Ibrom,, Sędzia NSA Grażyna Pawlos-Janusz (sprawozdawca), Protokolant Asystent sędziego Agnieszka Wąsikowska, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 29 stycznia 2008 r. sprawy ze skargi Zarządu [...] na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...]. nr [...] w przedmiocie uchylenia decyzji o zatwierdzeniu projektu podziału nieruchomości oddala skargę.

Decyzją z dnia 27 sierpnia 2007 r., znak: [...] wydaną na podstawie art. 138 § 2 k.p.a. oraz art. 97 ust. 1 w związku z art. 97 ust. 3 pkt 1 i art. 93 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.) Samorządowe Kolegium Odwoławcze, po rozpoznaniu odwołania K. O. od decyzji Wójta Gminy z dnia 7 maja 2007 r., znak: [...] zatwierdzającej projekt podziału nieruchomości położonej w W., oznaczonej nr ewid. 1592, uchyliło w całości tę decyzję i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ pierwszej instancji.

W uzasadnieniu decyzji Samorządowe Kolegium Odwoławcze wyjaśniło, że Z. D. W. w L. pismem z dnia 2 czerwca 2006 r. wniósł o wszczęcie postępowania o podział nieruchomości o nr ewid. 1592 w W. Organ pierwszej instancji ponownie rozpoznając sprawę decyzją z dnia 7 maja 2007 r., znak: [...] zatwierdził projekt podziału przedmiotowej nieruchomości, o pow. 0,46 ha na dwie działki: nr 1592/1 o pow. 0,0011 ha i nr 1592/2 o pow. 0,46 ha. Wójt Gminy wskazał, że celem podziału jest wydzielenie gruntu pod rozbudowę drogi wojewódzkiej nr [...] Ł. – S. – K., a w świetle planu miejscowego obowiązującego na terenie gminy W. grunt, który ma stanowić przyszłą działkę nr 1592/1, leży bezpośrednio przy drodze wojewódzkiej (działce nr 821).

Odwołanie od decyzji organu pierwszej instancji złożył K. O., będący współwłaścicielem działki nr 1592, zarzucając, iż decyzja ta narusza prawo, gdyż powierzchnia działek powstałych po podziale jest większa od powierzchni działki istniejącej przed podziałem.

Uchylając decyzję Wójta Gminy z dnia 7 maja 2007 r. i przekazując sprawę do ponownego rozpatrzenia temu organowi Kolegium wskazało, iż decyzja ta nie odnosi się do zasadniczego celu postępowania podziałowego oraz nie identyfikuje w sposób należyty nowo powstałych działek. W ocenie organu odwoławczego Wójt Gminy naruszył przepis art. 93 ust. 1 i 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, gdyż nie wypowiedział się w decyzji, co do tego, czy podział zaproponowany przez wnioskodawcę pozostaje w zgodzie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego i w czym ta zgodność się wyraża. Organ pierwszej instancji jedynie ogólnikowo stwierdził, że nowo wydzielona działka leży przy drodze wojewódzkiej, a z treści decyzji z dnia 7 maja 2007 r. ani z akt administracyjnych sprawy nie wynika, czy dzielona nieruchomość znajduje się w całości na terenie opisanym w planie miejscowym jako "tereny produkcji rolnej i ogrodniczej", w jednostce oznaczonej symbolem "R", czy też część tej działki leży w liniach rozgraniczających drogę, oznaczoną symbolem "KDW".

Organ odwoławczy podzielił również zarzut podniesiony w odwołaniu, co do wadliwego określenia powierzchni jednej z nowo wydzielanych działek. Zdaniem Kolegium § 8 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2004 r. w sprawie sposobu i trybu dokonywania podziałów nieruchomości nie może być interpretowany w ten sposób, iż jego treść pozwala na określenie powierzchni jednej z wydzielanych działek z dokładnością do metra kwadratowego, a innych – z dokładnością do ara. Kolegium podkreśliło, że w niniejszej sprawie organ pierwszej powinien był zastosować zasadę obliczania powierzchni działki z dokładnością do metra, która to zasada wyrażona została w przepisach rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków.

Skargę do sądu administracyjnego wniósł Z. D. W. w L., domagając się uchylenia zaskarżonej decyzji w całości. Zdaniem skarżącego decyzja organu pierwszej instancji, pomimo braku powołania art. 93 ust. 1 i 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, nie naruszała tego przepisu, a organ odwoławczy nie mógł na tej podstawie uchylić decyzji Wójta, ponieważ w odwołaniu od tej decyzji nie podniesiono zarzutu naruszenia art. 93 ust. 1 i 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Skarżący podkreślił, iż w świetle § 8 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2004 r. w sprawie sposobu i trybu dokonywania podziałów nieruchomości, organ pierwszej instancji nie miał obowiązku podania powierzchni drugiej z działek z dokładnością do czwartego miejsca po przecinku. Z tego względu powołanie się w zaskarżonej decyzji przez Kolegium na przepisy rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków, w sytuacji, gdy podział nieruchomości został dokonany w oparciu o ustawę o gospodarce nieruchomościami było nieuzasadnione.

W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy wniósł o jej oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Dodatkowo organ wyjaśnił, iż kwestię naruszenia art. 93 ust. 1 i 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami Kolegium wzięło pod uwagę z urzędu niezależnie od zarzutów odwołania. Zdaniem organu ocena zgodności podziału z ustaleniami planu, do której dokonania obliguje treść art. 93 ust. 1 i 2 powołanej ustawy, może nastąpić po ustaleniu, w jakiej dokładnie jednostce lub jednostkach planu leży dzielona działka, a następnie – jaką funkcję lub funkcje plan przypisuje temu terenowi. Organ pierwszej instancji takich ustaleń nie poczynił, a ocenę zgodności podziału z zapisami planu miejscowego przeprowadził jedynie w oparciu o funkcje przypisane planem terenom sąsiednim.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Sąd administracyjny sprawuje kontrolę w zakresie zgodności zaskarżonej decyzji z obowiązującym prawem, do czego uprawniony jest w świetle art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.).

Zarzutów skargi nie można uznać za prawnie uzasadnione, albowiem zaskarżona decyzja nie narusza prawa.

Podstawę prawną zaskarżonej decyzji stanowi art. 138 § 2 k.p.a., w myśl którego organ odwoławczy może uchylić decyzję organu pierwszej instancji w całości i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia temu organowi, gdy rozstrzygnięcie sprawy wymaga uprzedniego przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego w całości lub w znacznej części. Przekazując sprawę organ drugiej może wskazać, jakie okoliczności należy wziąć pod uwagę przy ponownym rozpatrzeniu sprawy (art. 138 § 2 zd. drugie). Z przepisu tego wynika, że organ drugiej instancji może wydać decyzję kasacyjną i przekazującą sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji w sytuacji, gdy rozstrzygnięcie sprawy wymaga uprzedniego przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego w znacznej części. Organ odwoławczy może bowiem – stosownie do art. 136 k.p.a. – przeprowadzić jedynie uzupełniające postępowanie dowodowe, a naruszenie tego przepisu prowadziłoby do uchybienia wskazanej w art. 15 k.p.a. zasadzie dwuinstancyjności, której istota polega na dwukrotnym rozpoznaniu i rozstrzygnięciu sprawy (B. Adamiak [w:] B. Adamiak, J. Borkowski, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Wydawnictwo Prawnicze C.H. Beck, Warszawa 2006, s. 612-613).

Samorządowe Kolegium Odwoławcze prawidłowo zastosowało powołane przepisy kodeksu postępowania administracyjnego uchylając w całości decyzję Wójta Gminy z dnia 7 maja 2007 r., znak: [...] zatwierdzającą projekt podziału nieruchomości położonej w W., oznaczonej nr ewid. 1592, i przekazując sprawę do ponownego rozpatrzenia temu organowi. Decyzja Wójta Gminy została bowiem wydana z naruszeniem przepisu art. 93 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity Dz.U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.).

W świetle tego przepisu podziału nieruchomości można dokonać, jeżeli jest on zgodny z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, zarówno co do przeznaczenia terenu, jak i możliwości zagospodarowania wydzielonych działek gruntu. W celu dokonania oceny zgodności podziału z zapisami planu miejscowego konieczne jest ustalenie, w jakiej dokładnie jednostce lub jednostkach planu leży dzielona działka oraz jaką funkcję lub jakie funkcje plan przypisuje temu terenowi. Nie można natomiast przeprowadzić takiej oceny jedynie w oparciu o funkcje przypisane planem terenom sąsiednim.

Organ pierwszej instancji naruszył te zasady, gdyż nie wypowiedział się w treści decyzji z dnia 7 maja 2007 r., co do tego, czy podział zaproponowany przez wnioskodawcę pozostaje w zgodzie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego gminy W. z dnia 20 lipca 2001 r. ([...]) i w czym ta zgodność się wyraża. Organ ten nie wskazał w jakim terenie w świetle zapisów planu miejscowego znajduje się dzielona nieruchomość, a jedynie ogólnikowo stwierdził, że nowo wydzielona działka położona jest "bezpośrednio przy działce nr 821 stanowiącej drogę wojewódzką nr [...] Ł. – S. – K." (k.23 akt administracyjnych). Z akt sprawy wynika natomiast, iż co najmniej znaczna część działki (a być może nawet jej całość) położona jest na terenach rolnych, które zostały opisane w miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Okoliczności tych organ pierwszej instancji nie wyjaśnił, a zatem zasadnie Kolegium uchyliło decyzję tego organu i przekazało sprawę do ponownego rozpoznania Wójtowi Gminy na podstawie art. 138 § 2 k.p.a. Należy przy tym podkreślić, iż – wbrew temu, co podnosi skarżący w treści skargi – organ odwoławczy miał na podstawie art. 138 § 2 k.p.a. prawo i obowiązek uwzględnienia z urzędu opisanej wyżej wadliwości decyzji organu pierwszej instancji. Organ ten, rozpoznaje bowiem sprawę na nowo w jej całokształcie i nie może się ograniczyć do rozpatrzenia jedynie zawartych w odwołaniu zarzutów.

W ocenie składu orzekającego w niniejszej sprawie nie jest również uzasadniony zarzut skargi, co do sposobu obliczenia przez organ pierwszej instancji powierzchni działek powstałych w wyniku podziału działki nr 1592. Decyzją z dnia 7 maja 2007 r. Wójt Gminy zatwierdził projekt podziału wskazanej wyżej działki, o powierzchni 0,46 ha, na dwie działki: o powierzchni 0,0011 ha (nr 1592/1) oraz o powierzchni 0,46 ha (nr 1592/2). Uzasadniając takie wyliczenie powierzchni nowowydzielonych działek Wójt Gminy wyjaśnił, iż przy dokonywaniu podziału zastosowano § 8 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2004 r. w sprawie sposobu i trybu dokonywania podziałów nieruchomości (Dz.U. Nr 268, poz. 2663; dalej: "rozporządzenie"). Przepis ten stanowi, iż jeżeli podział nieruchomości polega na wydzieleniu działki o powierzchni do 33 % powierzchni nieruchomości podlegającej podziałowi, przepisy § 6-7 stosuje się tylko do tych odcinków granic nieruchomości, do których dochodzą projektowane granice podziału. W związku z tym, zdaniem Wójta, w przypadku, gdy powierzchnia nieruchomości podlegającej podziałowi wyrażona jest z dokładnością do 1 ara, jak miało to miejsce w przypadku podziału działki nr 1592, to powierzchnia działki wydzielonej obliczona jest z dokładnością do 1 m2, a pozostała powierzchnia obliczana jest z taką samą dokładnością, jak działka pierwotna, czyli do 1 ara.

Zdaniem Sądu wykładnia przepisu § 8 rozporządzenia dokonana przez Wójta Gminy w niniejszej sprawie narusza prawo. Prawidłowe jest stanowisko Kolegium, iż organ pierwszej instancji nie mógł skutecznie powoływać się w uzasadnieniu swojej decyzji z dnia 7 maja 2007 r. na ten przepis, skoro właściciel dzielonej nieruchomości w piśmie z dnia 16 kwietnia 2007 r. (k. 21 akt administracyjnych) wyraźnie domagał się podania rzeczywistej powierzchni działek powstałych w wyniku podziału działki nr 1592. Z przepisu § 9 rozporządzenia wynika bowiem, że wśród informacji, jakie powinna zawierać mapa z projektem podziału wskazane są: powierzchnia nieruchomości podlegającej podziałowi (pkt 7), wykaz zmian gruntowych (pkt 11), a w niektórych przypadkach również wykaz synchronizacyjny (pkt 12). W ocenie składu orzekającego nie ma przeszkód prawnych, by dane o powierzchni działek wymagane przepisem § 9 rozporządzenia wyrażone były z dokładnością do metra kwadratowego, a więc zgodnie z zasadą wyrażoną w § 62 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz.U. Nr 38, poz. 454). Wprawdzie przepis § 62 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. nie stanowi podstawy prawnej podziału nieruchomości, lecz wyznacza standardy jakości danych ewidencyjnych, które organ pierwszej instancji mógł i powinien był zastosować w rozpoznawanej sprawie.

Ubocznie jedynie zauważyć należy, iż wyjaśnienia zawarte w piśmie Głównego Geodety Kraju z dnia 4 czerwca 2002 r., Nr KZ-503-33-02, powołane w uzasadnieniu decyzji Wójta Gminy z dnia 7 maja 2007 r. (k.22 akt administracyjnych) nie stanowią w świetle obowiązujących przepisów prawa źródła prawa, a tym bardziej źródła prawa powszechnie obowiązującego, a zatem ich treść nie może uzasadniać odmowy zastosowania sposobu obliczenia powierzchni wydzielanych działek zgodnie z wnioskiem strony.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) skargę oddalił.