Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Magdalena Maliszewska Sędziowie Sędzia WSA Ewa Frąckiewicz Sędzia WSA Ewa Marcinkowska(spr.) Protokolant Anna Fabiańczuk po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 czerwca 2008 r. sprawy ze skargi V. z siedzibą w S., Francja na decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia [...] grudnia 2007 r. nr w przedmiocie odmowy udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy "clim PUR" w zakresie towarów zgłoszonych w klasie 3 oddala skargę

Decyzją z dnia [...] grudnia 2007 r. nr [...] Urząd Patentowy RP, działając na podstawie art. 245 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej – dalej p.w.p. (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 z późn. zm.), po rozpoznaniu wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy zakończonej decyzją tego organu z dnia [...] grudnia 2006 r. w przedmiocie odmowy udzielenia prawa ochronnego w części dotyczącej towarów: preparaty do czyszczenia, polerowania, szorowania i ścierania, mydła, preparaty do usuwania rdzy, preparaty do odtłuszczania inne niż do użytku przemysłowego, preparaty do wybielania (do prania), preparaty do czyszczenia, preparaty do czyszczenia i oczyszczania powietrza w urządzeniach klimatyzacyjnych (klasa 03) na znak towarowy słowno - graficzny clim PUR', zgłoszony dnia 24 września 2003 roku przez V. z siedzibą w S. (Francja) za numerem Z – 270334 - utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy.

Do wydania powyższych rozstrzygnięć doszło w następującym stanie faktycznym i prawnym:

W dniu 24 września 2003 r. do Urzędu Patentowego RP wpłynął wniosek V. z siedzibą w S. (Francja) o udzielenie prawa ochronnego na znak towarowy słowno-graficzny Clim PUR przeznaczony do oznaczania towarów i usług w klasach 03, 11, 12 i 37.

Pismem z dnia 29 maja 2006 r. Urząd Patentowy poinformował wnioskodawcę, iż w toku rozpoznania wniosku stwierdził, że zgłoszony znak jest podobny w rozumieniu art. 132 ust. 2 pkt 2 w zw. z art. 145 ust. 2 p.w.p. do zarejestrowanego pod numerem R-91205 z pierwszeństwem od dnia 9 listopada 1993 r. znaku towarowego PUR na rzecz H. przeznaczonego do oznaczania: mydła, środki do prania i mycia, środki do płukania bielizny, środki do mycia naczyń, środki do czyszczenia i polerowania, środki do usuwania plam, chemiczne środki do czyszczenia metalu, drewna, kamienia, szkła, porcelany, tworzyw sztucznych i materiałów włókienniczych. Urząd informując zgłaszającego o zaistniałej kolizji wyznaczył jednocześnie termin do wypowiedzenia się w sprawie podobieństwa znaków.

Zgłaszający w piśmie z dnia 8 sierpnia 2006 r. nie podzielił opinii Urzędu. Według zgłaszającego zgłoszony znak i znak towarowy mu przeciwstawiony różnią się dostatecznie od siebie. Zgłoszony znak clim PUR' Z - 270334 jest znakiem słowno - graficznym i dodatkowo barwnym. Przeciwstawiony znak towarowy PUR R-91205 jest natomiast zwykłym znakiem słownym, czarno-białym, pisanym typową, standardową czcionką. Biorąc pod uwagę przedstawione różnice zgłaszający stwierdził, że praktycznie ryzyko wprowadzenia w błąd odbiorców, co do źródła pochodzenia towarów/usług oznaczonych obydwoma, rozpatrywanymi znakami, jest do pominięcia.

Urząd Patentowy decyzją z dnia [...] grudnia 2006 r. wydaną na podstawie art. 132 ust. 2 pkt 2 oraz art. 145 ust. 3 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 z późn. zm.) odmówił udzielenia prawa ochronnego na zgłoszony za numerem Z - 270334 znak towarowy Clim PUR w zakresie towarów zgłoszonych w klasie 03 stwierdzając, iż znak ten jest podobny do zarejestrowanego na rzecz H. z siedzibą w D., (Niemcy) pod numerem R – 91205, z pierwszeństwem od dnia 9 listopada 1993 r., znaku towarowego słownego PUR.

Zgłaszający, firma V. wystąpiła do organu z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy wskazując, iż w jej ocenie nie istnieje niebezpieczeństwo pomylenia zarejestrowanego znaku towarowego PUR i zgłoszonego oznaczenia Clim PUR, ponieważ obydwa znaki różnią się od siebie zasadniczo. Znak towarowy słowny PUR R-91205 składa się bowiem tylko z jednego wyrazu, pisanego standardowymi, typowymi literami, bez żadnych dodatkowych, czy ozdobnych znaków pisarskich. Zgłoszony znak towarowy słowno-graficzny, barwny clim PUR' składa się natomiast z dwóch osobnych wyrazów nie połączonych ze sobą w żaden sposób. Na pierwszym miejscu tego znaku, odbieranym zarówno fonetycznie, jak i wizualnie, znajduje się słowo "clim", które nie istnieje w ogóle w przeciwstawionym znaku towarowym. Słowo "clim" pisane jest ponadto mocnym, czarnym kolorem, co na tle wyblakłego, cieniowanego koloru niebieskiego bardzo podkreśla wizualnie pierwszoplanową rolę tego słowa w zgłoszonym znaku towarowym.

Urząd Patentowy RP rozpoznając ponownie sprawę decyzją z dnia [...] grudnia 2007 r. wydaną na podstawie art. 245 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 z późn. zm) - utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy.

W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, iż przepis art. 132 ust. 2 pkt 2 p.w.p. wyklucza możliwość udzielenia prawa ochronnego na znaki towarowe, których używanie mogłoby wywołać wprowadzenie w błąd odbiorców co do pochodzenia towarów. Niedopuszczalna jest bowiem rejestracja znaku towarowego, gdyby w jej wyniku powstało prawo, którego zakres pokrywałby się chociaż częściowo z zakresem prawa ochronnego z wcześniejszym pierwszeństwem. O tym, czy w konkretnym przypadku mogłoby dojść do kolizji praw, czy zatem obydwa znaki towarowe są podobne, rozstrzyga się na podstawie kryterium niebezpieczeństwa wprowadzenia w błąd odbiorców co do pochodzenia towarów. Niebezpieczeństwo to polega na możliwości błędnego, nie odpowiadającego rzeczywistości, przypisania przez przeciętnego odbiorcę uprawnionemu z rejestracji danego towaru ze względu na nałożony nań znak. Niebezpieczeństwo wprowadzenia w błąd odbiorców co do pochodzenia towarów jest rezultatem podobieństwa towarów i podobieństwa oznaczeń. Obydwa elementy łączą się ze sobą ściśle i przeciętny odbiorca dokonując wyboru towarów, w toku porównywania znaku towarowego (towaru i oznaczenia) nie rozdziela ich. Im bardziej są podobne towary, tym większa możliwość uznania znaków za podobne do siebie. Zakres ochrony prawa z rejestracji znaku towarowego sięga tak daleko, jak sięga granica podobieństwa towaru i oznaczenia przy zestawieniu z innym towarem i oznaczeniem. Przy ustalaniu podobieństwa towarów bierze się pod uwagę rodzaj towaru, jego przeznaczenie oraz warunki zbytu. Do stwierdzenia podobieństwa nie jest natomiast konieczne rzeczywiste pomylenie znaków przez odbiorców. Wystarczy, że istnieje taka możliwość. Przy ocenie podobieństwa oznaczeń należy mieć na uwadze nie tylko możliwość uznania znaków za identyczne lub ich rozróżnienia przy stwierdzeniu, że dotyczą towarów tego samego przedsiębiorstwa, ale również uznania, że informują o związkach łączących odrębne przedsiębiorstwa.

Organ podkreślił przy tym, iż nabywający towar często nie ma możliwości porównania obydwu znaków w tym samym czasie. Dla nabywcy decydujące znaczenie mają więc zbieżne elementy obu oznaczeń. Jest to usprawiedliwione z psychologicznego punktu widzenia, gdyż nabywca zachowuje w pamięci jedynie ogólny zarys oznaczenia, którego poszukuje. Kieruje się on przy wyborze jedynie pewnymi przewodnimi elementami oznaczenia z pominięciem drobnych rozbieżności. W przedmiotowej sprawie bezsporny jest natomiast fakt jednorodzajowości towarów, do sygnowania których przeznaczone są oba przeciwstawione znaki. Oba nakładane mają być bowiem na towary z klasy 03. W zgłoszonym oznaczeniu są to - preparaty do czyszczenia, polerowania, szorowania i ścierania, mydła, preparaty do usuwania rdzy, preparaty do odtłuszczania inne niż do użytku przemysłowego, preparaty do wybielania (do prania), preparaty do czyszczenia, preparaty do czyszczenia i oczyszczania powietrza w urządzeniach klimatyzacyjnych, zaś w znaku zarejestrowanym - mydła, środki do prania i mycia, środki do płukania bielizny, środki do mycia naczyń, środki do czyszczenia i polerowania, środki do usuwania plam, chemiczne środki do czyszczenia metalu, drewna, kamienia, szkła, porcelany, tworzyw sztucznych i materiałów włókienniczych.

W przypadku zaś takich towarów, przeznaczonych dla szerokiego kręgu odbiorców, przy ocenie podobieństwa oznaczeń stosuje się surowsze kryteria.

W ocenie organu, nie ulega wątpliwości, że zarejestrowany znak towarowy PUR i zgłoszony znak towarowy clim PUR są do siebie bardzo podobne. W obu znakach występuje identyczne słowo "pur", przy czym w znaku zarejestrowanym jest to jedyny element i występuje ono w wersji słownej, natomiast w zgłoszonym oznaczeniu wykonane jest ono dużymi literami pismem stylizowanym w kolorze niebieskim, zakończone apostrofem i usytuowane jest poniżej słowa clim zapisanego małymi literami kolorem czarnym. Obydwa słowa owinięte są niebieską strzałką, zaś kropka nad literą "i" w słowie clim jest w postaci śnieżynki.

Organ podkreślił, że w przypadku znaków kombinowanych konieczna jest ocena podobieństwa wszystkich elementów porównywanych oznaczeń, jednakże podobieństwo elementów słownych ma decydujący charakter. W doktrynie przyjmuje się zaś, że imitacja części słownej w znaku słowno-graficznym może wprowadzać odbiorców w błąd co do pochodzenia towarów, bowiem może ona sugerować, iż zgłoszony znak słowno-graficzny jest odmianą wcześniej zarejestrowanego znaku i pochodzi od tego samego producenta lub, że istnieją związki organizacyjno-prawne łączące odrębne firmy.

Urząd Patentowy nie podzielił stanowiska zgłaszającego o drugoplanowym znaczeniu słowa "pur", będącego graficzną wersją zarejestrowanego znaku towarowego R - 91205. W ocenie organu kompozycja zgłoszonego znaku przesądza o tym, że przeciętny konsument w pierwszej kolejności zwróci uwagę właśnie na element słowny "PUR". Decydują o tym jego centralne usytuowanie i wielkie litery, jakimi jest zapisany. W tej sytuacji nawet funkcjonowanie całego oznaczenia wyłącznie w charakterze znaku słowno-graficznego nie zmienia faktu, że będzie ono w przeciętnych warunkach obrotu gospodarczego oddziaływało poprzez dominujący element, czyli określenie PUR, które jest w warstwie słownej identyczne z zarejestrowanym znakiem towarowym. Sytuacja ta musi zaś nieuchronnie prowadzić u potencjalnego konsumenta do konfuzji i przekonania, że zgłoszona kompozycja stanowi odmianę wcześniej zarejestrowanego znaku towarowego. Równoległe istnienie na rynku przeciwstawionych znaków budziłoby więc wątpliwości wśród potencjalnych konsumentów, co do źródła pochodzenia konkretnego towaru.

W skardze na tę decyzję skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie pełnomocnik V. wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji zarzucając organowi:

1. naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, tj. art. 132 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 z póżn. zm.) poprzez jego błędną wykładnię oraz niewłaściwe zastosowanie w sprawie;

2. naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 7 i art. 77 § 1 oraz art. 10 § 1 i art. 89 k.p.a. poprzez pominięcie istotnych dla sprawy argumentów strony oraz niewłaściwe przeprowadzenie postępowania dowodowego.

W ocenie pełnomocnika skarżącej Urząd Patentowy, poprzez błędną interpretację treści art. 132 ust. 2 pkt 2 p.w.p. przyjął, że podobieństwo między znakami clim PUR' oraz PUR jest tego rodzaju, że może prowadzić do wystąpienia ryzyka pomyłek wśród odbiorców w zwykłych warunkach obrotu gospodarczego. Pełnomocnik skarżącej podkreślił, że oba porównywane znaki towarowe przeznaczone są do oznaczania środków i produktów do mycia, czyszczenia i szorowania, czyli towarów, których odbiorcami są zwłaszcza kobiety, tzw. gospodynie domowe, które znają większość tego typu produktów występujących na rynku i potrafią je odróżnić, zwłaszcza te, które według nich są i dobre i tanie. Jego zdaniem środki i produkty czyszczące są bowiem zawsze nabywane ze szczególną uwagą przez konsumentów, co w sposób zasadniczy zmniejsza ryzyko wystąpienia pomyłki. Takie ryzyko jest zaś jeszcze mniejsze, gdy dany produkt jest oznaczony znakiem posiadającym charakterystyczną i wyróżnialną grafikę, jak to ma miejsce w zgłoszonym oznaczeniu. Ponadto możliwość pomylenia środków i produktów czyszczących stosowanych w gospodarstwie domowym, a zwłaszcza ich oznaczeń zmniejsza również fakt, że na opakowaniach bądź etykietach takich produktów, jak i na związanych z nimi materiałach promocyjnych, zawsze wyraźnie wskazana jest nazwa producenta. Faktyczne używane w obrocie oznaczenia produktów czyszczących składają się więc w swej istocie z dwóch elementów: znaku towarowego, który stanowi nazwę handlową produktu oraz z nazwy producenta.

Ponadto, zgodnie z utrwaloną praktyką, oceny podobieństwa znaków towarowych przeznaczonych do oznaczenia, jak w tym wypadku produktów czyszczących, należy dokonywać przy uwzględnieniu pewnej specyfiki ich nazewnictwa. Zasadą jest bowiem, że znaki takie wskazują wprost lub pośrednio na ich przeznaczenie. Z tych względów znaki towarowe dla produktów czyszczących zawsze będą wykazywać między sobą podobieństwo dalej idące, niż w przypadku oznaczeń innego rodzaju produktów.

W przedmiotowej sprawie wspólny element w obu znakach, tj. "pur" nawiązuję do łacińskiego wyrażenia "purus"- czysty, jasny, nieskazitelny, podobnie w języku angielskim "pure" znaczy czysty. Występowanie tego członu w obu porównywanych znakach nie może więc rozstrzygać o ich mylącym podobieństwie, ponieważ wyrażenie "pur" stosowane do oznaczania środków czyszczących jest słabo wyróżnialne.

Pełnomocnik skarżącej przyznał, że istnieje pewne podobieństwo pomiędzy przeciwstawionymi znakami, ale jego zdaniem nie jest to podobieństwo tego rodzaju, żeby mogło wprowadzać odbiorców w błąd co do pochodzenia towarów. Zarzucił jednocześnie, że Urząd Patentowy RP dokonując podobieństwa przeciwstawionych znaków towarowych dopuścił się istotnych uchybień proceduralnych. Pominął szereg przedstawionych przez skarżącą argumentów oraz okoliczności faktycznych świadczących o nieistnieniu w przedmiotowej sprawie niebezpieczeństwa wprowadzenia w błąd co do pochodzenia towarów. Nie wziął pod uwagę kategorii odbiorców produktów obu oznaczeń, tzn. głównie kobiet stosujących w gospodarstwie domowym tego rodzaju produkty. Ponadto nieprawidłowo uznał, że wspólne określenie "PUR" występujące w obu znakach jest wyrażeniem fantazyjnym, co nie odpowiada prawdzie.

Urząd Patentowy RP w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie podtrzymując argumentację przedstawioną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Ustosunkowując się do zarzutów skargi organ wskazał, iż skarga oparta jest na błędnym założeniu, że konsument dokonując wyboru zakupu, jednocześnie bardzo drobiazgowo analizuje szczegóły znaku towarowego, którym opatrzony jest nabywany przez niego produkt. W przedmiotowej sprawie kwestią bezsporną jest zaś podobieństwo oznaczeń. Na identyczność warstwy słownej porównywanych znaków składa się wyraz "pur" widniejący w obu znakach. Organ podkreślił, że ochrona oznaczeń słownych jest najszersza, bowiem rozciąga się na każdy sposób prezentacji. Mogą one występować z dowolną grafiką, czy kolorystyką, samodzielnie bądź z innymi wyrazami.

Organ stwierdził jednocześnie, że nie poddaje w wątpliwość pochodzenia słowa "pur" od łacińskiego wyrażenia "purus"- czysty, jasny, nieskazitelny, podobnie w języku angielskim "pure"-czysty, jednakże należy się zastanowić, czy dla przeciętnego odbiorcy, klienta fakt ten jest aż tak oczywisty i istotny.

Twierdzenie zaś skarżącej, iż używane w obrocie oznaczenia produktów czyszczących składają się w swej istocie z dwóch elementów: znaku towarowego, który stanowi nazwę handlową produktu, oraz z nazwy producenta można uznać za słuszne, ale nie jest zasadą, że są one umieszczone obok siebie lub, że nazwa producenta jest wyraźnie w sposób zauważalny przedstawiona na opakowaniach bądź etykietach. Należy bowiem pamiętać, że zakres ochrony prawa z rejestracji znaku towarowego sięga tak daleko, jak sięga granica podobieństwa towaru i oznaczenia przy zestawieniu z innym towarem i oznaczeniem. Przy ustalaniu podobieństwa towarów bierze się pod uwagę rodzaj towaru, przeznaczenie towaru oraz warunki zbytu. Przy ocenie podobieństwa oznaczeń należy mieć natomiast na uwadze nie tylko możliwość uznania znaków za identyczne lub ich rozróżnienia przy stwierdzeniu, że dotyczą towarów tego samego przedsiębiorstwa, ale również uznania, że informują o związkach łączących odrębne przedsiębiorstwa.

Urząd nie zgodził się ze stwierdzeniem skarżącej, że odbiorcami produktów do mycia, czyszczenia i szorowania są głównie kobiety, tzw. gospodynie domowe, które znają większość tego typu produktów występujących na rynku i potrafią je odróżnić, zwłaszcza te, które są dobre i tanie. Organ wskazał, że według przeprowadzonych raportów z badań konsumenckich widniejących na stronach internetowych gospodynie domowe to kobiety w wieku między 30 - 49 lat, zajmujące się domem, prowadzące gospodarstwo domowe, zamieszkałe na wsiach lub małych miasteczkach, liczących do 50 tys. mieszkańców, w większości są to osoby, które zakończyły swoją edukację co najwyżej na szkole średniej - ponad połowa legitymuje się wykształceniem podstawowym i zawodowym. Nie jest to zatem specyficzny, zawód do którego wykonywania potrzebne są specjalistyczne uprawnienia. Fakt zaś, że z reguły kobiety zwracają większą uwagę na produkty kosmetyczne, nie oznacza, że są ich głównymi odbiorcami.

Organ podkreślił też, że zgodnie z orzecznictwem wspólnotowym przy ocenie ryzyka wprowadzenia w błąd trzeba w szczególności ustalić, jakie są odróżniające i dominujące elementy znaków. Elementem dystynktywnym, dominującym w porównywanych znakach jest natomiast słowo "pur". Nie ma wątpliwości, że w obu przeciwstawionych oznaczeniach jest ono identyczne, tak w zapisie jak i wymowie oraz co do ilości liter i sylab. To wierne naśladownictwo przez zgłaszającego głównego i jedynego słownego elementu dystynktywnego w znaku zarejestrowanym sprawia, że niebezpieczeństwo wprowadzenia w błąd polegające na skojarzeniu między znakami jest nieuchronne. Potencjalny nabywca może mieć przeświadczenie o wspólnym źródle pochodzenia towarów.

Ustosunkowując się do zarzutów dotyczących naruszenia przepisów postępowania Urząd Patentowy zaznaczył natomiast, że zaskarżona decyzja została wydana w oparciu o wszystkie zgromadzone w sprawie materiały oraz, że w decyzji tej wskazano podstawę prawną oraz jej pełne uzasadnienie w oparciu o wszystkie materiały znajdujące się w aktach sprawy, a także odniesiono się do wszystkich zarzutów skarżącej wskazanych we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy. Strona miała też zagwarantowany czynny udział, w każdym stadium postępowania.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym w świetle § 2 powołanego wyżej artykułu kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Innymi słowy, wchodzi tutaj w grę kontrola aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dokonywana pod względem ich zgodności z prawem materialnym i przepisami procesowymi, nie zaś według kryteriów słusznościowych.

Ponadto Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi).

Oceniając zaskarżoną decyzję w świetle wskazanych wyżej kryteriów Sąd stwierdził, iż skarga V. nie zasługuje na uwzględnienie, gdyż zaskarżona decyzja Urzędu Patentowego z dnia [...] grudnia 2007 r. oraz utrzymana nią w mocy decyzja tego organu z dnia [...] grudnia 2006 r. nie naruszają prawa.

W ocenie Sądu, Urząd Patentowy RP zarówno nie dopuścił się naruszenia przepisów prawa materialnego, w tym art. 132 ust. 2 pkt 2 p.w.p., w sposób mogący mieć wpływ na wynik sprawy, jak i nie uchybił przepisom postępowania, a w szczególności art. 7, art. 77 § 1, art. 10 § 1 i art. 89 k.p.a., w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Zgodnie z art. 132 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 z późn. zm.) nie udziela się prawa ochronnego na znak towarowy identyczny lub podobny do znaku towarowego, na który udzielono prawa ochronnego z wcześniejszym pierwszeństwem na rzecz innej osoby dla towarów identycznych lub podobnych, jeżeli zachodzi ryzyko wprowadzenia odbiorców w błąd, które obejmuje w szczególności ryzyko skojarzenia znaku ze znakiem wcześniejszym.

Urząd Patentowy w oparciu o ten przepis odmówił udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy słowno-graficzny clim PUR' w części dotyczącej towarów z klasy 03, wskazując na jego podobieństwo do znaku towarowego słownego "PUR" zarejestrowanego z wcześniejszym pierwszeństwem oraz jednorodzajowość towarów w klasie 03 do oznaczania których przeznaczone są przeciwstawione znaki, stwarzające ryzyko wprowadzenia odbiorców w błąd.

Urząd Patentowy prawidłowo wskazał przy tym, że zakres ochrony prawa do znaku towarowego sięga tak daleko, jak granica podobieństwa towaru i oznaczeń przy zestawieniu z innym towarem i oznaczeniem. Przy oznaczaniu podobieństwa towarów bierze się pod uwagę rodzaj towaru, jego przeznaczenie oraz warunki zbytu. Wystarczy zatem, że istnieje możliwość pomylenia znaków przez odbiorców, by takie podobieństwo stwierdzić.

Sąd podzielił ocenę organu, iż porównywane znaki służą do oznaczania towarów jednorodzajowych z klasy 03. W zgłoszonym oznaczeniu są to - preparaty do czyszczenia, polerowania, szorowania i ścierania, mydła, preparaty do usuwania rdzy, preparaty do odtłuszczania inne niż do użytku przemysłowego, preparaty do wybielania (do prania), preparaty do czyszczenia, preparaty do czyszczenia i oczyszczania powietrza w urządzeniach klimatyzacyjnych, zaś w znaku zarejestrowanym - mydła, środki do prania i mycia, środki do płukania bielizny, środki do mycia naczyń, środki do czyszczenia i polerowania, środki do usuwania plam, chemiczne środki do czyszczenia metalu, drewna, kamienia, szkła, porcelany, tworzyw sztucznych i materiałów włókienniczych.

Organ zasadnie przyjął, że przy ocenie jednorodzajowości tych towarów należy brać pod uwagę ich naturę, właściwości, krąg odbiorców, dla których są świadczone, oraz warunki, w jakich są oferowane nabywcom.

Towary do oznaczania, których przeznaczone są przeciwstawione znaki oferowane są do sprzedaży w podobnych warunkach, w tych samych sklepach i stoiskach. Są to towary codziennego użytku przy zakupie, których przeciętny klient nie poświęca dużo uwagi, a więc przy ocenie ich podobieństwa należy stosować surowsze kryteria. Twierdzenie skarżącej, że odbiorcami tych towarów są głównie gospodynie domowe, które znają większość tego typu produktów występujących na rynku i potrafią je odróżnić, nie znajduje natomiast uzasadnienia. Po pierwsze brak w ogóle podstaw do tego by kwalifikować tzw. gospodynie domowe, jako grupę szczególnie uważnych i wyspecjalizowanych odbiorców. Ponadto należy mieć na uwadze, że wśród towarów przeznaczonych do oznaczania przeciwstawionymi znakami są m. in. preparaty do usuwania rdzy, preparaty do czyszczenia i oczyszczania powietrza w urządzeniach klimatyzacyjnych, środki do czyszczenia metalu, drewna, kamienia itp., a więc towary, których głównymi odbiorcami na pewno nie są tzw. gospodynie domowe.

Zgłoszony znak towarowy clim PUR' jest znakiem słowno-graficznym, natomiast zarejestrowany z wcześniejszym pierwszeństwem znak PUR to znak słowny.

Jak słusznie podkreślił Urząd Patentowy podobieństwo znaków ocenia się według cech wspólnych, a nie według występujących w nich różnic. Zatem różnice nie wykluczają podobieństwa znaków. Gdy różnice są dominujące – ryzyko pomyłki jest mało prawdopodobne, gdy dominują cechy wspólne, to choć różnice istnieją, kupujący może być wprowadzony w błąd. Sprawdzenie podobieństwa powinno więc prowadzić do obiektywnego bilansu podobieństw i różnic, a ich sumę należy odnieść do przeciętnej uwagi rozsądnego kupującego.

Dla odbiorcy decydujące znaczenie mają przy tym zbieżne elementy, gdyż przeciętny odbiorca zazwyczaj nie analizuje szczegółowo elementów znaku, lecz odbiera znak na podstawie ogólnego wrażenia. (vide: M. Kępiński – Niebezpieczeństwo wprowadzania w błąd odbiorców co do źródła pochodzenia towarów w prawie znaków towarowych).

Decydujące o podobieństwie przeciwstawionych oznaczeń jest występujące w nich identyczne słowo "PUR", przy czym w znaku zarejestrowanym jest to jedyny element i występuje ono w wersji słownej, natomiast w zgłoszonym oznaczeniu wykonane jest ono dużymi literami w kolorze niebieskim, zakończone apostrofem i usytuowane jest poniżej słowa "clim" zapisanego kolorem czarnym.

Znak zgłoszony słowno-graficzny clim PUR' - rozumiany jako całość - zawiera więc w sobie znak słowny "PUR" chroniony prawem i jest to w znaku zgłoszonym słowo zdecydowanie dominujące, wyeksponowane dużymi literami w kolorze niebieskim.

Nie sposób oczywiście zaprzeczyć twierdzeniu skarżącej, że występujące w obu znakach słowo "pur" nawiązuje do łacińskiego wyrażenia "purus" oznaczającego czysty jasny, nieskazitelny itp., a także, że w języku łacińskim "pure" znaczy czysty.

Oceny podobieństwa oznaczeń dokonuje się jednak zawsze z punktu widzenia przeciętnego odbiorcy. Znajomość języka łacińskiego w społeczeństwie polskim jest natomiast znikoma, także znajomość języka angielskiego w naszym społeczeństwie nie jest na tyle powszechna, by można było przyjąć, że przeciętny odbiorca w naszym kraju zna ten język. Dla osoby nie znającej języka łacińskiego, ani angielskiego słowo "pur" nie znaczy natomiast zupełnie nic, jest oznaczeniem fantazyjnym.

Podkreślić w tym miejscu należy, że pierwszoplanową funkcją znaku towarowego jest funkcja oznaczenia pochodzenia towaru (usługi), czyli funkcja odróżniania. Znak wskazuje, że towar nim opatrzony pochodzi z przedsiębiorstwa osoby używającej tego znaku albo z innych przedsiębiorstw związanych z nim organizacyjnie, gospodarczo lub prawnie w sposób, który ma wpływ na powstanie lub zbyt towarów ze znakiem. Ten sam znak, czy też znak doń podobny, nie może być więc zarejestrowany na rzecz innej osoby dla takich samych towarów, czy dla podobnych rodzajowo towarów, jeżeli spowodowałoby to niebezpieczeństwo wprowadzenia odbiorców w błąd co do pochodzenia towarów.

Niebezpieczeństwo pomyłek jest niebezpieczeństwem dla odbiorców, a to oznacza, że jego ocena w decydującej mierze zależy od tego, jak znaki oddziałują na przeciętnego konsumenta towarów lub usług danego rodzaju. Przeciętny konsument z reguły postrzega znak jako pewną całość, nie zwracając uwagi na szczegóły, które je różnią. Pod uwagę należy brać przeciętnie poinformowanego, uważnego i rozsądnego konsumenta. Trzeba też uwzględniać, że konsument rzadko ma możliwość bezpośredniego porównania różnych znaków, a zdany jest na niepełny obraz, który pozostał mu w pamięci.

W świetle powyższych rozważań należy przyznać rację organowi, iż z porównania obu oznaczeń w pamięci pozostaje dominujący element słowny "PUR". Imitacja części słownej w znaku słowno-graficznym może zaś wprowadzać odbiorców w błąd, co do pochodzenia towarów, bowiem może sugerować, iż zgłoszony znak towarowy słowno-graficzny jest odmianą wcześniej zarejestrowanego znaku i pochodzi od tego samego producenta lub, że istnieją związki organizacyjno-prawne łączące odrębne firmy.

Klient który zna już towary z klasy 03 występujące pod marką PUR, może bowiem uznać, że ta sama firma (lub firma z nią powiązana) wprowadza na rynek nową gamę tych produktów oznaczając ją znakiem clim PUR'. Dlatego wykorzystanie znaku słownego chronionego prawem jako dominującego elementu zgłoszonego znaku słowno-graficznego stanowiłoby naruszenie ochrony tego pierwszego.

Należy jednocześnie podkreślić, że art. 132 ust. 2 pkt 2 p.w.p. posługuje się pojęciem "towarów identycznych lub podobnych". Podobieństwo towarów nie jest zaś tożsame z ich identycznością. Podobieństwo występuje w przypadku towarów tego samego rodzaju, o podobnym przeznaczeniu oraz warunkach zbytu. Towary do oznaczania których przeznaczone są przeciwstawione znaki należą zaś niewątpliwie do towarów jednorodzajowych niezależnie od występujących między nimi różnic asortymentowych. Przeciętny odbiorca może więc sądzić, że są wytwarzane przez tego samego producenta.

Z uwagi na podobieństwo znaków oraz podobieństwo towarów do oznaczania których przeznaczone są przeciwstawione znaki Sąd uznał więc za zasadne stanowisko Urzędu Patentowego, że w rozpatrywanej sprawie zachodzi ryzyko wprowadzenia w błąd odbiorców co do pochodzenia towarów. Znaki te mogą być bowiem mylone przez potencjalnych nabywców, którzy przy zakupie towarów z klasy 03 oznaczonych znakiem clim PUR' mogą sądzić, że pochodzą one od przedsiębiorcy uprawnionego do znaku PUR zarejestrowanego z wcześniejszym pierwszeństwem lub, że istnieją związki organizacyjno-prawne łączące odrębne firmy.

W ocenie Sądu Urząd Patentowy przy wydaniu zaskarżonej decyzji uwzględnił wszelkie rygory procedury administracyjnej, określające jego obowiązki w zakresie sposobu przeprowadzenia postępowania, a następnie końcowego rozstrzygnięcia sprawy. Organ zebrał w sposób wyczerpujący i ocenił cały materiał dowodowy (art. 7, art. 77 § 1 i art. 80 k.p.a.), ustosunkował się do wszystkich twierdzeń strony, a także uzasadnił wyczerpująco swoje rozstrzygnięcie zgodnie z wymaganiami art. 107 § 3 k.p.a. Skarżąca miała zaś zapewniony czynny udział w tym postępowaniu (art. 10 § 1 k.p.a.).

Mając powyższe na uwadze Sąd, na podstawie art. 151 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak w sentencji wyroku.