Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący WSA Elżbieta Mazur - Selwa Sędziowie WSA Krystyna Józefczyk /spr./ WSA Piotr Godlewski Protokolant starszy sekretarz sądowy Anna Mazurek - Ferenc po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 maja 2016 r. sprawy ze skarg Skarbu Państwa Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe Nadleśnictwo M., Skarbu Państwa Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe Nadleśnictwo G. i Skarbu Państwa Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe Nadleśnictwo K. na zarządzenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Rzeszowie z dnia 4 września 2014 r. nr PLB180005 w przedmiocie ustalenia zadań ochrony dla obszaru Natura 2000 I. stwierdza nieważność zaskarżonego zarządzenia ; II. zasądza od Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Rzeszowie na rzecz stron skarżących: Skarbu Państwa Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe Nadleśnictwo M., Skarbu Państwa Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe Nadleśnictwo G. i Skarbu Państwa Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe Nadleśnictwo K. kwoty po 557 zł /słownie: pięćset pięćdziesiąt siedem złotych/ tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

W dniu 4 września 2014 r. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska

w Rzeszowie (zwany dalej: RDOŚ w Rzeszowie), działając na podstawie art. 28 ust. 5 ustawy z dnia 16.04.2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013 r., poz. 627 ze zm., na dzień orzekania przez Sąd obowiązuje tekst jednolity: Dz. U. z 2015 r., poz. 1651) wydał zarządzenie w sprawie ustanowienia planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Puszcza Sandomierska PLB180005. W § 1 zarządzenia wskazano, że ustanowiono plan zadań ochronnych dla ww. obszaru oraz, że plan ten obejmuje cały obszar Natura 2000. W załączniku nr 1 do zarządzenia opisano granice obszaru Natura 2000 (§ 2 zarządzenia). Załącznik nr 2 stanowi mapa obszaru Natura 2000. Zarządzono nadto, że identyfikację istniejących i potencjalnych zagrożeń dla zachowania właściwego stanu ochrony gatunków zwierząt i ich siedlisk będących przedmiotami ochrony zawiera załącznik nr 3 (§ 4); cele działań ochronnych zawiera załącznik nr 4 (§ 5); działania ochronne ze wskazaniem podmiotów odpowiedzialnych za ich wykonanie i obszarów ich wdrażania zawierają załączniki nr 5, 7, 8 (§6); natomiast wskazania do zmian w istniejących studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego oraz planach zagospodarowania przestrzennego oraz planach zagospodarowania przestrzennego województw dotyczące eliminacji lub ograniczenia zagrożeń wewnętrznych lub zewnętrznych, jeżeli są niezbędne dla utrzymania lub odtworzenia właściwego stanu ochrony gatunków zwierząt, dla których ochrony wyznaczono obszar Natura 2000 określa załącznik nr 6 do zarządzenia. W § 8 wskazano, że zarządzenie wchodzi w życie, po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w dzienniku Urzędowym Województwa Podkarpackiego.

Powyżej opisane zarządzenie ogłoszono w Dzienniku Urzędowym Województwa Podkarpackiego z dnia 8 września 2014 r., poz. 2410.

W uzasadnieniu ww. zarządzenia wskazano, że podstawę prawną do jego wydania stanowi art. 28 ust. 2 ustawy o ochronie przyrody, który stanowi, że regionalny dyrektor ochrony środowiska ustanawia w drodze aktu prawa miejscowego, w formie zarządzenia, plan zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000, kierując się koniecznością utrzymania i przywracania do właściwego stanu ochrony siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony wyznaczono obszar Natura 2000. Wyjaśniono, że plan zadań ochronnych sporządzany jest na 10 lat a pierwszy projekt sporządza się w terminie 6 lat od dnia zatwierdzenia obszaru przez Komisję Europejską jako obszaru mającego znacznie dla Wspólnoty. Plan zadań może być zmieniony, jeżeli wynika to z potrzeb ochrony siedlisk przyrodniczych lub gatunków roślin i zwierząt.

Wskazując na szczegółowe regulacje prawne dotyczące trybu sporządzania projektu planu zadań ochronnych, zakresu prac nad nim oraz udział zainteresowanych osób w pracach nad nim i udostępnieniu go w publicznych wykazach, RDOŚ wskazał, że prace nad projektem planu zadań ochronnych dla Obszaru Puszcza Sandomierska rozpoczęły się 27 lutego 2013 r. w ramach realizacji projektu POIS.05.03.00-186/09 "Opracowywanie planów zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000 na obszarze Polski", współfinansowanego ze środków Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko w ramach działania 5.3 priorytetu V. W ramach prac nad projektem przeprowadzono inwentaryzacje uzupełniającą na wybranych miejscach, w których brakowało inwentaryzacji wykonanej w 2010 r. oraz inwentaryzację uzupełniającą wszystkich znanych gniazd bociana czarnego i bielika, objętych ochroną strefową.

W dalszej części uzasadnienia organ opisał obszar dla którego opracowywano plan zadań ochronnych i zdefiniowane zagrożenia. Podkreślił, że działania ochronne wskazane w planie mają na celu poprawę lub utrzymanie właściwego stanu ochrony gatunków ptaków, stanowiących przedmioty ochrony tego planu, głównie ochrony miejsc gniazdowania i żerowisk, miejsc lęgowych. Wskazał także na konieczność prowadzenia działań edukacyjnych, monitoring stanu przedmiotu ochrony i realizacji celów działań ochronnych. Ponadto wskazał na konieczność osiągnięcia poziomu 5% miąższości drzewostanu (dopuszczając możliwość usuwania drzew pozostawionych do rozkładu, kiedy zagrażają one bezpieczeństwu ruchu drogowego oraz życiu

i zdrowiu ludzi). W planie zadań ochronnych zawarto wskazania do zmiany zapisów planów zagospodarowania i istniejących i przyszłych studiów uwarunkowań.

Ustanowienie planu poprzedzone zostało przeprowadzeniem postępowania

z udziałem społeczeństwa. Informacje zamieszczono na stronie internetowej RDOŚ w Rzeszowie, obwieszczenie wywieszono na tablicy ogłoszeń RDOŚ i w prasie lokalne, o przystąpieniu do sporządzania planu poinformowano listownie gminy

z obszaru Puszczy Sandomierskiej, obyto spotkania w ramach Zespołu Lokalnej Współpracy oraz przeprowadzono spotkania robocze. Obwieszczeniem z dnia 18 marca 2014 r. RDOŚ w Rzeszowie zawiadomił o możliwości zapoznania się

z projektem planu zadań ochronnych i możliwości składania uwag i wniosków. Informacja podana została do publicznej wiadomości zgodnie z art. 39 ust. 1 pkt 1-5 ustawy z dnia 3.10.2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko /Dz. U. z 2013 r., poz. 1235 – zwanej dalej ustawą o udostępnianiu (...)/ i z art. 28 ust. 4 ustawy o ochronie przyrody, a także zamieszczone na stronie internetowej i prasie lokalnej oraz wywieszone na tablicach ogłoszeń urzędów gmin, wymienionych w zarządzeniu. Zestawienie wniesionych uwag i wniosków i sposób ich rozpatrzenia zawarto w tabeli 1.

Wspólnym pismem z dnia 3 marca 2015 r. (5.03.2015 r. – data wpływu do organu) Skarb Państwa Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe: Nadleśnictwo G., Nadleśnictwo K. oraz Nadleśnictwo M. złożyły wezwanie do usunięcia naruszenia prawa. W ich ocenie poprzez wydanie opisanego na wstępie zarządzenia doszło do rażącego naruszenia prawa, to zaś uzasadnia jego uchylenie w całości. Składające wezwanie Nadleśnictwa wywiodły, że posiadają interes prawny do kwestionowania ww. zarządzenia, albowiem jako jednostki Lasów Państwowych zarządzają nieruchomościami Skarbu Państwa objętymi planem zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Puszcza Sandomierska i prowadzą na nich gospodarkę leśną. Główne zarzuty koncentrują się na naruszeniu przepisów ustawy o ochronie przyrody i rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 13 października 2010 r. w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a także kryteriów wyboru obszarów kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia jako obszary Natura 2000 (Dz. U z 2014 r., poz. 1713 – zwane dalej "rozporządzeniem z 13 października 2010 r.) poprzez uniemożliwienie Nadleśnictwom faktycznego udziału w pracach związanych ze sporządzaniem planu zadań ochronnych, błędne zakwalifikowanie większości ptaków jako podstawy wyznaczenia obszaru specjalnej ochrony ptaków Natura 2000, wprowadzenie ograniczeń i zakazów w prowadzeniu gospodarki leśnej, niewskazanie szczegółowej lokalizacji działań ochronnych. Wskazano także na naruszenie konstytucyjnej zasady równości wobec prawa.

Wobec braku odpowiedzi RDOŚ w Rzeszowie na powyżej opisane wezwanie, w dniu 29 lipca 2015 r. Skarb Państwa Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Nadleśnictwo M., Skarb Państwa Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Nadleśnictwo K., Skarb Państwa Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Nadleśnictwo G., złożyły odrębnymi pismami skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie na opisane na wstępie zarządzenie RDOŚ

w Rzeszowie z dnia 4 września 2014 r.

W złożonych skargach (o tożsamej treści) Nadleśnictwo M., K.

i G. zawnioskowały o stwierdzenie nieważności ww. aktu prawa miejscowego oraz zasądzenie na ich rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych.

Kwestionowanemu zarządzeniu zarzucono rażące naruszenie:

1) art. 28 ust. 3 ustawy o ochronie przyrody poprzez uniemożliwienie skarżącym Nadleśnictwom faktycznego udziału w pracach związanych ze sporządzaniem planu zadań ochronnych;

2) § 6 pkt 1 rozporządzenia z 13 października 2010 r. poprzez błędne zakwalifikowanie większości ptaków jako podstawy wyznaczenia obszaru specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 mimo niespełnienia przez nie kryteriów określonych

w tym przepisie;

3) art. 36 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody poprzez wprowadzenie ograniczeń

w prowadzeniu gospodarki leśnej, mimo, że prowadzona przez skarżące Nadleśnictwa gospodarka leśna nie wpływa znacząco negatywnie na środowisko, gdyż plany urządzenia lasu dla skarżących Nadleśnictw poddane zostały strategicznej ocenie oddziaływania na środowisko, o jakiej mowa w art. 46 ustawy

o udostępnianiu informacji;

4) art. 28 ust. 10 pkt 4 ustawy o ochronie przyrody w zw. z § 3 pkt 6 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 17 lutego 2010 r. w sprawie sporządzania projektu planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 (Dz. U. z 2010 r. Nr 34, poz. 186 – zwane dalej "rozporządzeniem z 17 lutego 2010 r.") poprzez niewskazanie szczegółowej lokalizacji działań ochronnych;

5) art. 28 ust. 10 pkt 4 ustawy o ochronie przyrody poprzez wprowadzenie w planie zadań ochronnych zakazów w zakresie prowadzenia gospodarki leśnej;

6) art. 32 Konstytucji RP w zw. z § 3 pkt 3 lit. a rozporządzenia z 17 lutego 2010 r. poprzez ustalenie działań ochronnych w danym terenie w zależności od form własności. Działania ochronne wdrożono lub przewidziano do wdrożenia, jako obligatoryjne, jedynie w lasach zarządzanych przez Lasy Państwowe. Natomiast

w stosunku do tego samego obszaru, ale na gruntach stanowiących własność innych podmiotów te działania przewidziano jako fakultatywne. Powyższe świadczy

o naruszeniu konstytucyjnej zasady równości.

W uzasadnieniu strony skarżące rozwinęły powyższe zarzuty. Odnośnie pierwszego z nich podkreśliły, że wprawdzie przedstawiciele Nadleśnictw obecni byli na spotkaniach Zespołu Lokalnej Współpracy i spotkaniach roboczych, jednak przebieg tych spotkań ograniczył się do przedstawienia ogólnych informacji o sieci Natura 2000 (odczytano standardowy formularz danych) oraz przedstawiono gotowy projektu planu zadań ochronnych. Zgłoszone przez Nadleśnictwa uwagi nie zostały potwierdzone pisemnie (protokołem, czy notatką), nadto nie zostały uwzględnione

w treści planu. Nadleśnictwa nie były także informowane o pracach terenowych na obszarach przez nie zarządzanych, tym bardziej, że istniała potrzeba zweryfikowania wątpliwych danych dotyczących liczebności populacji gatunków w obszarze, ich gniazdowania, rozmieszczenia przestrzennego.

Podkreślono także, że plan zadań ochronnych oparto na nieprawidłowych zasadach kwalifikowania gatunków ptaków, jako podstawy wyznaczenia obszaru specjalnej ochrony ptaków. Sporządzający plan zadań ochronnych uznał za przedmiot ochrony gatunki, które nie spełniają kryterium o jakim mowa w § 6 pkt 1

lit. a rozporządzenia z 13 października 2010 r. oraz zastosował wadliwą metodę wyliczenia. Wyjaśniono także, że gospodarka leśna Nadleśnictw G., K. i M., które znajdują się w granicach obszaru Natura 2000 "Puszcza Sandomierska", nie oddziałuje znacząco negatywnie na środowisko, a zatem nie podlega ograniczeniom, co uczyniono kwestionowanym zarządzeniem (m. in. str. 67, 71, 72 zarządzenia). Również określenie siedlisk roślin, zwierząt, grzybów winno być konkretne (nr ewidencyjny działki, obręb ewidencyjny, wydzielenie leśne –

w przypadku gruntów zarządzanych przez Lasy Państwowe), tak by ich zlokalizowanie nie budziło wątpliwości. Zarządzenie poza nielicznymi przypadkami (np. str. 58, 61, 62 zarządzenia), nie spełnia tych wymagań. W sposób bezprawny w zarządzeniu wprowadzono zakazy (str. 67, 71) podczas gdy ustawodawca w ramach działań ochronnych nie przewidział możliwości ustanawiania zakazów a nadto wdrożenie działań ochronnych przewidziano tylko w lasach zarządzanych przez Lasy Państwowe.

W odpowiedziach na skargi (o tożsamej treści) Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Rzeszowie wniósł o ich oddalenie. Podtrzymując stanowisko zawarte w uzasadnieniu do zarządzenia z dnia 4 września 2014 r., podkreślił, że kwestionowany akt ma na celu zachowanie właściwego stanu ochrony lub dążenie do odtworzenia właściwego stanu zachowania przedmiotów ochrony występujących w obszarze Puszcza Sandomierska PLB180005. Pozwoli nadto na monitorowanie przedmiotów ochrony i będzie ważnym przyczynkiem dla raportowania (obowiązki wynikające z tzw. Dyrektywy Siedliskowej i Dyrektywy Ptasiej). Organ zwrócił także uwagę, że Wojewoda nie wniósł uwag do projektu zarządzenia a podpisane zarządzenie zostało przekazane do Ministra Środowiska. Przeprowadzona kontrola Ministra wykazała uchybienia, ale takie, które uzasadniały zmianę tego aktu we własnym zakresie, nie stwierdzono natomiast takich uchybień, które uzasadniałyby uchylenie kontrolowanego zarządzenia. Pismem z dnia 17.03.2015 r. RDOŚ w Rzeszowie poinformował Ministra o przystąpieniu do zmiany przedmiotowego zarządzenia. Końcowo podkreślił, że Nadleśniczy Nadleśnictwa M., K. i G. nie wykazali naruszenia interesu prawnego w przedmiotowej sprawie. Uprawnień Nadleśniczego nie można wywodzić z realizacji planu urządzania lasu.

W dalszej części uzasadnienia odpowiedzi na skargę RDOŚ w Rzeszowie szczegółowo i obszernie odniósł się do zarzutów podniesionych w złożonych skargach uznając je za niezasadne.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie zważył, co następuje:

Sąd administracyjny dokonując kontroli zaskarżonego aktu, kieruje się wyłącznie zasadą legalizmu, tj. zgodności rozstrzygnięcia z przepisami obowiązującego prawa.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 – 6 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz.U. z 2015 r., poz. 525) zadania administracji rządowej w województwie wykonują: między innymi wojewoda, organy rządowej administracji zespolonej w województwie, organy niezespolonej administracji rządowej, jeżeli wykonywanie przez nie zadań administracji rządowej wynika z odrębnych ustaw. Z kolei przepis art. 56 ust. 1 pkt 15 cytowanej ustawy do organów niezespolonej administracji rządowej zalicza regionalnych dyrektorów ochrony środowiska.

Stosownie zaś do art. 59 ust. 1 cyt. ustawy na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie wojewoda oraz organy administracji niezespolonej stanowią akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze województwa lub jego części.

W przedmiotowej sprawie kwestionowane zarządzenie wydane zostało przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Rzeszowie w sprawie ustanawiania zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Puszcza Sandomierska PLB 80005.

Zgodnie z art. 28 ust. 5 ustawy o ochronie przyrody regionalny dyrektor ochrony środowiska ustanawia w drodze aktu prawa miejscowego w formie zarządzenia, plan zadań ochronnych dla Obszaru Natura 2000, kierując się koniecznością utrzymania i przywracania do właściwego stanu ochrony siedlisk przyrodniczych lub gatunków roślin i zwierząt.

Przepis art. 285 ust. 10 ustawy o ochronie przyrody taksatywnie wymienia co powinien zawierać taki plan. Przedmiotowe zarządzenie może być przedmiotem skargi do sądu administracyjnego na podstawie art. 63 ust. 1 ustawy o wojewodzie i administracji rządowej w województwie, który to przepis przyznaje możliwość zaskarżenia aktu prawa miejscowego wydanego przez organ niezespolonej administracji rządowej, w sprawie z zakresu administracji publicznej każdemu, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone.

Treść zaskarżonego zarządzenia pozwala uznać, że niniejsza sprawa mieści się w szeroko rozumianym określeniu sprawy z zakresu administracji publicznej, o którym mowa w art. 63 ust. 1 w/w ustawy.

Poza tym zarządzenie spełnia podstawowe cechy aktu prawa miejscowego, obowiązuje bowiem powszechnie na określonym obszarze, adresowane jest do wszystkich mieszkańców i wiąże każdego kogo bezpośrednio dotyczy oraz nie jest aktem o charakterze wewnętrznym.

Okolicznością bezsporną jest, że skarżący wypełnili określony w art. 63 ust. 1 ustawy wymóg formalny wzywając RDOŚ w Rzeszowie do usunięcia naruszenia prawa i zaskarżając zarządzenie w terminie określonym w art. 53 p 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi do sądu administracyjnego.

Skarga oparta na przepisie art. 63 ust. 1 ustawy jest skargą, dla wniesienia której nie jest wystarczające samo zagrożenie naruszeniem prawa ani nawet samo naruszenie prawa. Skarżący musi wykazać, że zaskarżone zarządzenie naruszając prawo, jednocześnie negatywnie wpływa na jego sferę prawnomaterialną pozbawiając go przykładowo pewnych uprawnień lub uniemożliwiając ich realizację (patrz: wyrok NSA z dnia 17 maja 2012 r., sygn. akt I OSK 208/12).

Tryb podejmowania zaskarżonego zarządzenia został zachowany. Obwieszczeniem z dnia 18 marca 2014 r. RDOŚ w Rzeszowie podał do publicznej wiadomości informację, że przystąpił do sporządzenia projektu planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Puszcza Sandomierska, informując równocześnie o możliwości zgłaszania uwag do materiałów projektu.

Spełnia to wymagania § 2 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 17 lutego 2010 r. w sprawie sporządzania projektu planu zadań ochronnych dla tego obszaru. Odbyły się zebrania, w których uczestniczyli przedstawiciele poszczególnych nadleśnictw.

Art. 28 ust. 3 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U. z 2015 r., poz. 1651) przewiduje, że sporządzający projekt planu zadań ochronnych umożliwi zainteresowanym osobom i podmiotom prowadzącym działalność w obrębie siedlisk przyrodniczych i siedlisk gatunków, dla których ochrony wyznaczono obszar Natura 2000, udział w pracach związanych ze sporządzeniem tego projektu.

Postanowienia planów zadań ochronnych niewątpliwie będą miały duże znaczenie dla mieszkańców społeczności lokalnych.

Ustawodawca mając świadomość tego faktu w art. 28 ust. 4 ustawy przewidział, że w tym postępowaniu zagwarantowany ma udział społeczeństwo, które będzie w nim uczestniczyło na zasadach określonych w ustawie o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie (...).

Obok społeczeństwa w procesie ich tworzenia zgodnie z art. 28 ust. 3 u.o.p. uczestniczą również osoby zainteresowane i podmioty prowadzące działalność w obrębie siedlisk przyrodniczych i siedlisk gatunków, dla ochrony których wyznaczono obszar Natura 2000. W cytowanym przepisie nie sprecyzowano, jaki charakter będzie miał ten udział, w jaki sposób powinien on być zagwarantowany, jakie uprawnienia będą podmiotom w nim uczestniczącym przysługiwały oraz czym należy się kierować ustalając ich krąg. Biorąc pod uwagę fakt, że ustawodawca wymienia obok społeczeństwa, podmioty zainteresowane, oznacza to, że różnicuje charakter tego uczestnictwa i należy przyjąć, że charakter ich uczestnictwa w tym postępowaniu będzie szerszy. W przeciwnym razie zbędna byłaby regulacja w art. 28 ust. 3 ustawy. Jeżeli tak to skarżący uczestniczący w zebraniach organizowanych przez RDOŚ w Rzeszowie przedstawiali swoje stanowiska w zakresie proponowanych rozwiązań ochronnych. Zdaniem Sądu orzekającego w przedmiotowej sprawie, aby można było przyjąć, że skarżący faktycznie brali udział w tym postępowaniu w uzasadnieniu winno znaleźć się wyjaśnienie, dlaczego ich stanowisko chociaż w pewnym zakresie nie zasługuje na uwzględnienie. Organ uzasadniając zarządzenie wskazał wyłącznie na uwzględnione propozycje skarżących.

Nie ma żadnych podstaw prawnych, aby uzasadnienie aktu prawa miejscowego, jakim jest zarządzenie nie musiało spełniać wymagań z art. 107 § 3 K.p.a.

Kolejnym zagadnieniem jest fakt, że opracowanie prawidłowego planu zadań ochronnych wymaga odniesienia się zarówno do zagadnień związanych z ochroną środowiska przyrodniczego, jak i tych wynikających z działalności prowadzonej na danym terenie. Dlatego też, biorąc pod uwagę fakt, że wiele obszarów Natura 2000 wyznaczonych jest na terenach leśnych ustawodawca w art. 28 ust. 11a u.o.p. wprowadził obowiązek uzgodnienia projektu planu urządzenia lasu z regionalnym dyrektorem ochrony środowiska. Ta forma uzgodnienia jest najdalej idącą formą współdziałania pomiędzy organami administracji, w której muszą osiągną konsensus co do treści przyjmowanych rozwiązań.

Konsekwentnie racjonalny ustawodawca w art. 28 ust. 11 pkt 3a u.o.p. przyjął, że planu zadań ochronnych nie sporządza się dla obszaru Natura 2000 lub jego części pokrywającego się w całości lub w części z obszarem będącym w zarządzie nadleśnictwa, dla którego ustanowiony plan urządzania lasu uwzględnia zakres, o którym mowa w art. 28 ust. 10 ustawy.

Skarżący podkreślają w skargach, że posiadają plany urządzania lasu. Organ nie wypowiada się w tym zakresie, czy plany te spełniają wymagania, o których mowa w pkt 10 cyt. przepisu.

Ustawodawca wyraźnie wykluczył, iż plan zadań ochronnych nie może być podwójnie regulowany, lecz kontrolowane zarządzenie nie daje nam wyjaśnienia w tym zakresie, naruszając tym samym przepisy prawa (np. uwagi i wnioski poz. 26, str. 39 Tabela 1 załącznika do zarządzenia).

W art. 26 ustawy o ochronie przyrody znajduje się delegacja ustawowa do wydania rozporządzenia w zakresie kryteriów wyboru obszarów kwalifikujących się jako obszary specjalnie chronione.

Cytowane rozporządzenie z dnia 13 kwietnia 2010 r. w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania wspólnoty, a także kryteriów wyboru obszarów kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia jako obszary Natura 2000 w § 6 precyzyjnie określa kryteria wyboru obszarów kwalifikujących się do wyznaczenia jako obszary specjalnej ochrony ptaków.

Nie budzi wątpliwości, że § 6 cytowanego rozporządzenia ustala kryteria oceny obszarów specjalnej ochrony ptaków wymienionych w załączniku nr 2 do tego rozporządzenia, w sytuacji gdy spełniona została jedna z przesłanek określonych w pkt 1 § 6.

Z uzasadnienia zarządzenia wynika, że określając i wyznaczając stan siedlisk ptasich w obszarach ich specjalnej ochrony wskazano na najlepszą w tym zakresie publikację "Materiały do wyznaczania i określania stanu zachowania siedlisk ptasich w obszarach specjalnej ochrony ptaków Natura 2000" pod redakcją zbiorową Dorota Zawadzka r. 2013. Sami jej autorzy napominają, że nie można sztywno przyjmować jej zapisów (str. 12). Faktycznie ma ona stanowić merytoryczną podstawę podczas opracowywania planów zadań ochronnych. Sporządzający plan ochrony widzi potrzebę konsultacji w tym zakresie lecz w uzasadnieniu zarządzenia brak dowodów na to.

W skład uzasadnienia zarządzenia wchodzą zapisy od strony 9 do strony 111, łącznie 89 punktów, które składają się z uwag i wniosków poszczególnych Dyrekcji Lasów Państwowych, odpowiedzi organu i sposobu uwzględniania uwag. W ten sposób podana informacja odnosi się do poszczególnych załączników zarządzenia poddanego kontroli.

Taka forma uzasadnienia nie odpowiada wymogom art. 107 § 3 K.p.a., nie poddaje się kontroli.

W uzasadnieniu zarządzenia winny być zebrane informacje dotyczące poszczególnych rozstrzygnięć i ich wyczerpujące uzasadnienia.

Poza tym sformułowane uwagi dotyczą również projektu zarządzenia, a więc nie mogą być uzasadnieniem zarządzenia.

Tak sformułowane uwagi winny być zebrane w poszczególne zagadnienia i całościowo uzasadnione.

I tak przykładowo pkt 10 "uwaga do załącznika nr 3 – należy usunąć zagrożenie potencjalne zmniejszenie lub utrata określonych cech siedliska dla muchołówki i dzięcioła (...). W odpowiedzi sformułowano, że to zagrożenie jest potencjalne, a więc nie uznaje się go za istniejące. Wobec tego brak uzasadnienia dla objęcia go planem ochronnym.

Błędne jest stanowisko organu wyrażone w punkcie 12 strona 18 – 22. Organ nie widzi podstawy, aby plan urządzania lasu uniemożliwiał tworzenie takich stref ochronnych.

Zasadny jest również zarzut skarżących, iż regulacja zarządzenia narusza konstytucyjną zasadę równości.

Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Rzeszowie uzasadniając podział zadań w zakresie ochrony wprowadza podział na obligatoryjne na gruntach PGL LP i dodatkowe na gruntach innych własności.

Fakt, że grunty państwowe dominują powierzchniowo, oraz brak regulacji prawnych i brak rozwiązań finansowych nie mogą być powodem różnicowania podmiotów w nakładaniu obowiązków i ograniczeń w użytkowaniu.

Nie do przyjęcia jest stanowisko RDOŚ w Rzeszowie, iż na obszarach, gdzie znaczny jest udział lasów prywatnych, to obciążenie lasów państwowych powinno być większe, aby zrekompensować brak ograniczeń na gruntach prywatnych (str. 26). Chociaż takich rozstrzygnięć kontrolowane zarządzenie nie przewiduje. Zdaniem Sądu konstytucyjny obowiązek ochrony środowiska winien w równym stopniu obciążać wszystkie podmioty.

Te wszystkie naruszenia kontrolowanego zarządzenia uzasadniają stwierdzenie jego nieważności na zasadzie art. 147 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.).

O kosztach orzeczono na podstawie art. 200 w zw. z art. 205 § 2 P.p.s.a.