Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Marek Leszczyński, Sędziowie sędzia WSA Małgorzata Roleder (spr.), sędzia NSA Elżbieta Trykoszko, Protokolant st. sekretarz sądowy Sylwia Tokajuk, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 4 grudnia 2018 r. sprawy ze skargi B. K. na przewlekłe prowadzenie postępowania Wójta Gminy T. w przedmiocie zapewnienia dowozu niepełnosprawnego dziecka do szkoły 1. zobowiązuje Wójta Gminy T. do zapewnienia P. K., bezpłatnego transportu i opieki w czasie jego przewozu z domu do szkoły; 2. stwierdza, że przewlekłe prowadzenie postępowania przez organ nie miało miejsca z rażącym naruszeniem prawa; 3. nie wymierza organowi grzywny; 4. nie przyznaje sumy pieniężnej od organu na rzecz skarżącego; 5. zasądza od Wójta Gminy T. na rzecz skarżącego B. K. kwotę 514,00 (pięćset czternaście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Wnioskiem z dnia [...] kwietnia 2018 r. B. K. (dalej powoływany jako: "skarżący") zwrócił się do Wójta Gminy T. o zapewnienie dowozu jego niepełnosprawnego syna P. K. do placówki edukacyjnej w M. i z powrotem, począwszy od dnia 1 września 2018 r. Jako podstawę prawną, wnioskodawca wskazał art. 39 ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r., poz. 59, dalej: "P.oś."). Wniosek ten wpłynął do Urzędu Gminy T. w dniu [...] kwietnia 2018 r.

Pismem z dnia [...] maja 2018 r. organ wezwał skarżącego do usunięcia braków formalnych wniosku, poprzez dostarczenie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności oraz nazwy i adresu placówki, do której będzie uczęszczał syn wnioskodawcy.

W dniu [...] maja 2018 r. skarżący przedłożył orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z dnia [...] lipca 2017 r. zaliczające P. K. na stałe do znacznego stopnia niepełnosprawności oraz wskazał, że jego syn będzie uczęszczał do Zespołu Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych w M., Szkoły Przysposabiającej do Pracy.

Pismem z dnia [...] maja 2018 r. organ poinformował skarżącego, że nie jest

w stanie zapewnić jego synowi dowozu do ww. placówki, bowiem w budżecie Gminy T. na 2018 r. nie zostały uwzględnione środki na zakup pojazdu przeznaczonego do przewozu osób niepełnosprawnych. Organ wskazał ponadto, że środki te zostaną zabezpieczone w budżecie na 2019 r. oraz poinformował, że do chwili zakupu takiego pojazdu, Gmina zobowiązuje się do zwrotu kosztów dowozu dziecka, poniesionych na ten cel własnym pojazdem.

W aktach sprawy znajduje się zapytanie ofertowe nr [...] z dnia [...] lipca 2018 r., w treści którego Gmina T. zaprasza do składania ofert na wykonanie usługi pod nazwą: "Dowóz uczniów posiadających orzeczenie o niepełnosprawności z terenu Gminy T. do Szkoły Specjalnej Przysposabiającej do Pracy w M. i odwiezienie ich do miejsca zamieszkania, a także zapewnienie opieki podczas przewozu, w okresie od 30 września 2018 r. do 28 czerwca 2019 r.". Zapytanie to zostało opublikowane na stronie internetowej Gminy w dniu 3 lipca 2018 r.

W odpowiedzi na powyższe pismo, skarżący poinformował organ w dniu

[...] lipca 2018 r., że nie przychyla się do prośby o dowożenie syna do szkoły we własnym zakresie, wskazując przy tym, że zgodnie z art. 39 ust. 4 P.oś., zapewnienie niepełnosprawnym dzieciom bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu do najbliższej szkoły ponadpodstawowej, jest obowiązkiem gminy. Obowiązek ten ma charakter zobowiązania przemiennego, co oznacza, że jego wypełnienie skutkuje realizacją jednej z alternatywnych, wymienionych w przepisie powinności, której wybór został pozostawiony rodzicom dziecka. Skarżący wskazał także na możliwość dokonania zmian w budżecie lub zlecenia usługi przewozu podmiotowi zewnętrznemu.

W piśmie z dnia [...] lipca 2018 r. organ powtórzył, że gmina podjęła kroki

w celu zapewnienia dowozu uczniów niepełnosprawnych z terenu gminy do najbliższej szkoły ponadpodstawowej, jednakże na wystosowane w tym zakresie zapytanie ofertowe, w wyznaczonym terminie nie wpłynęła żadna oferta. Organ ponownie zwrócił się o dowożenia syna przez wnioskodawcę we własnym zakresie, deklarując zwrot poniesionych z tego tytułu kosztów.

W tym stanie rzeczy, pismem z dnia [...] lipca 2018 r. B. K. wniósł, w trybie art. 37 k.p.a., ponaglenie do Rady Gminy T., żądając w nim stwierdzenia, że Wójt Gminy T. dopuścił się bezczynności w przedmiotowej sprawie oraz o zobowiązanie go do zapewnienia dowozu jego syna do szkoły w M., a także podjęcie środków zapobiegających bezczynności lub przewlekłości w przyszłości.

Powyższe ponaglenie skarżący wycofał jednak w dniu [...] lipca 2018 r. z uwagi na treść odpowiedzi organu z dnia [...] lipca 2018 r.

Następnie w dniu [...] lipca 2018 r. B. K. ponownie złożył ponaglenie do Rady Gminy T., wnosząc w nim o stwierdzenie, że Wójt Gminy T. dopuścił się bezczynności w przedmiotowej sprawie oraz o zobowiązanie go do zapewnienie dowozu jego syna do szkoły w M., a także podjęcie środków zapobiegających bezczynności lub przewlekłości w przyszłości.

Rada Gminy T. w dniu [...] sierpnia 2018 r. przekazała ww. ponaglenie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B., stwierdzając, że uznaje się za niewłaściwą do jego rozpoznania. W tej też dacie organ zawiadomił skarżącego o niezałatwieniu sprawy w terminie przewidzianym w art. 35 k.p.a., wyznaczając termin rozpatrzenia wniosku na [...] października 2018 r.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w B. wskazało zaś Radzie Gminy T., że nie jest właściwe do rozpoznania ww. ponaglenia, bowiem sprawa nie podlega załatwieniu decyzją, ani postanowieniem. W takiej sytuacji skarżącemu służy skarga do sądu administracyjnego, dlatego też tak należało traktować przedmiotowe ponaglenie.

W aktach znajdują się ponadto kolejne zapytanie ofertowe nr [...] z dnia

[...] lipca 2018 r. oraz nr [...] z dnia [...] sierpnia 2018 r., w treści których Gmina T. zaprasza do składania ofert na wykonanie usługi pod nazwą: "Dowóz uczniów posiadających orzeczenie o niepełnosprawności z terenu Gminy T. do Szkoły Specjalnej Przysposabiającej do Pracy w M. i odwiezienie ich do miejsca zamieszkania, a także zapewnienie opieki podczas przewozu, w okresie od 30 września 2018 r. do 28 czerwca 2019 r.". Zapytania te zostały opublikowane na stronie internetowej Gminy.

W dniu [...] sierpnia 2018 r. B. K., wywiódł do tut. Sądu skargę na przewlekłość postępowania prowadzonego przez Wójta Gminy T., zarzucając mu naruszenie art. 8, art. 12, art. 35 § 1 i art. 36 § 1 k.p.a. przez rażące przekroczenie terminów do załatwienia sprawy oraz wnosząc o zobowiązanie organu do zapewnienia dowozu jego niepełnosprawnego dziecka do szkoły

w M. oraz dokonanie kontroli przewlekłości postępowania, którego dotyczy skarga. Skarżący wniósł także o orzeczenie czy bezczynność lub przewlekłość miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa, pomimo podstaw do umorzenia postępowania sądowego, jeżeli po wniesieniu skargi zostanie wydany przez organ akt, a także o wymierzenie grzywny na podstawie art. 149 § 2 ustawy z dnia

30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U.

z 2018 r., poz. 1302; dalej jako: "p.p.s.a."), w maksymalnej wysokości określonej

w art. 154 § 6 p.p.s.a. oraz zasądzenie kosztów postępowania.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie. W jej uzasadnieniu organ wskazał, że działał w myśl art. 39 ust. 4 pkt 3 P.o., proponując skarżącemu zwrot kosztów dowozu syna, poniesionych przez niego we własnym zakresie oraz uzasadniając tą okoliczność, zawarciem z rodzicami innych niepełnosprawnych dzieci umów o takiej treści. W ocenie organu nie działał on w ewentualnym opóźnieniu w sposób celowy, informując skarżącego o prowadzonych czynnościach oraz wyjaśniając odmowną decyzję zapewnienia transportu, brakiem posiadania własnego pojazdu przystosowanego do wykonywania takiego przewozu.

Pismem procesowym z dnia 30 listopada 2018 r. pełnomocnik skarżącego sprecyzował skargę, wnosząc o: zobowiązanie organu w trybie art. 149 § 1 pkt 1 p.p.s.a. do zapewnienia P. K. dowozu do wskazanej przez B. K. placówki oświatowej, ustalenie w trybie art. 149 § 1 pkt 3 p.p.s.a., że organ dopuścił się przewlekłego prowadzenia postępowania, stwierdzenie w trybie art. 149 § 1a p.ps.a., że przewlekłe prowadzenie postępowania przez organ miało miejsce

z rażącym naruszeniem prawa, wymierzenie organowi w trybie art. 149 § 2 p.p.s.a. grzywny, ewentualnie zaś przyznanie skarżącemu od organu sumy pieniężnej

w kwocie 1.000 zł oraz zasądzenie od organu na rzecz skarżącego kosztów postępowania.

Na rozprawie w dniu 4 grudnia 2018 r. pełnomocnik skarżącego zmodyfikował wniosek z punktu 4 skargi, wnosząc o przyznanie od organu na rzecz skarżącego sumy pieniężnej według uznania Sądu. Pełnomocnik organu złożył zaś do akt, skierowany do organu, wniosek skarżącego z dnia [...] września 2018 r. o zwrot kosztów dojazdu swojego syna P. K. do Szkoły Specjalnej Przysposabiającej do Pracy w M. w okresie od 3 września 2018 r. do 21 czerwca 2019 r. (k. 42), orzeczenie nr [...] z dnia [...] czerwca 2018 r. o potrzebie kształcenia specjalnego dotyczące P. K. (k. 44-46) oraz wystosowaną przez organ do skarżącego informację z dnia [...] października 2018 r. o przygotowaniu umowy określającej zasady zwrotu kosztów przejazdu jego syna i opiekuna do placówki oświatowej (k. 47). Skarżący poinformował, że nie podpisał zaproponowanej mu umowy, bowiem, kwota w niej ujęta, nie obejmowała faktycznych kosztów dowozu, lecz ich połowę.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga zasługuje na uwzględnienie, choć nie w pełnym zakresie.

Zgodnie z treścią art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo

o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018 r. poz. 1302 ze zm., dalej jako: p.p.s.a.), sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki przewidziane w ustawie, zaś kontrola tej działalności, zgodnie z § 2 pkt 8 tego przepisu, obejmuje orzekanie w sprawach skarg na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach określonych w pkt 1 - 4 lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadku określonym w pkt 4a.

W niniejszej sprawie, wniosek skarżącego skierowany do organu – Wójta Gminy T. z dnia [...] kwietnia 2018 r. dotyczył zapewnienia jego niepełnosprawnemu dziecku dojazdu do szkoły. Jak wynika bowiem z treści tego wniosku, jak i odpowiedzi organu, sporną kwestią, była kwestia organizacji tego dojazdu, a zdaniem skarżącego, organ nie wywiązał się z tego obowiązku.

Z uwagi na powyższe w pierwszej kolejności wskazać należy, że

w orzecznictwie sądowoadministracyjnym utrwalił się już podgląd, że odmowa zapewnienia uczniom dojazdu do szkoły jest czynnością w rozumieniu art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a., a zatem przysługuje na nią skarga do sądu administracyjnego (por. wyrok WSA w Białymstoku z dnia 11 lipca 2017 r. sygn. akt II SA/Bk 270/17, wyrok WSA

w Szczecinie z 17 stycznia 2008 r., sygn. akt II SA/Sz 775/07, wyrok WSA

w Olsztynie z 15 lipca 2008 r., sygn. akt II SA/Ol 149/08, wyrok WSA w Warszawie

z 16 stycznia 2008 r., sygn. akt VIII SA/Wa 614/07 i z dnia 29 października 2015 r., sygn. akt II SA/Wa 369/15, publ. Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych, orzeczenia.nsa.gov.pl).

Skoro zatem stronie służy skarga do sądu na czynność odmowy dowozu dziecka do szkoły lub zwrotu kosztów, to dopuszczalna jest także skarga na przewlekłe prowadzenie postępowania w powyższym zakresie, zgodnie z art. 3 § 2 pkt 8 p.p.s.a. Przy czym podkreślić tu należy, że zadaniem sądu w procedowaniu ze skargi na przewlekłe prowadzenie postępowania nie jest merytoryczna ocena podjętego działania tego organu, a wyłącznie zbadanie czy działania te zmierzały wprost do załatwienia wniosku strony i czy były podejmowane bez zbędnej zwłoki. Sąd oddala bowiem skargę, gdy nie stwierdzi przewlekłości prowadzenia postępowania (ust. 151 p.p.s.a.), zaś w przypadku stwierdzenia przewlekłości sąd zobowiązuje organ do dokonania odpowiedniej czynności – art. 149 p.p.s.a.

W tym miejscu wyjaśnić należy, że z przewlekłym prowadzeniem postępowania mamy do czynienia w razie prowadzenia postępowania, które - wbrew zasadzie wynikającej z art. 12 K.p.a. - nie zmierza do bezpośredniego załatwienia sprawy. Przewlekłość postępowania wystąpi wówczas, gdy organ będzie działał

w sposób nieefektywny, gdy działania organu w toku postępowania polegać będą na wykonywaniu szeregu czynności w dużym odstępie czasu, względnie wykonywaniu czynności pozornych powodujących, że formalnie organ nie jest bezczynny, ewentualnie mnożeniu przez organ czynności dowodowych ponad potrzebę wynikającą z istoty sprawy, co w efekcie prowadzi do znacznego przesunięcia

w czasie załatwienia sprawy. Tym samym przewlekłość obejmować będzie opieszałe, niesprawne i nieskuteczne działanie organu w sytuacji, gdy sprawa mogła być załatwiona w terminie krótszym, jak też nieuzasadnione przedłużanie terminu załatwienia sprawy. Oznacza to podejmowanie przez organ czynności, które - wbrew zasadzie wynikającej z art. 12 K.p.a. - nie zmierzają do załatwienia sprawy

w rozsądnym terminie, albo mają charakter czynności nieistotnych dla merytorycznego załatwienia sprawy. Przewlekłość ma miejsce także wówczas, gdy organowi można skutecznie postawić zarzut niedochowania należytej staranności

w takim zorganizowaniu postępowania administracyjnego, aby zakończyło się ono w przewidzianym prawem terminie (por. wyrok NSA z dnia 5 lipca 2012 r., sygn. akt II OSK 1031/12; wyroki WSA w Opolu: z dnia 9 października 2012 r.,

II SAB/Op 29/12 i z dnia 26 września 2013 r., sygn. akt II SAB/Op 23/13; wyrok WSA w Warszawie z dnia 11 grudnia 2015 r., sygn. akt II SAB/Wa 705/15, wszystkie orzeczenia powołane w uzasadnieniu dostępne są na stronie internetowej Centralnej Bazy Orzeczeń Sądów Administracyjnych - http://orzeczenia.nsa.gov.pl). Istotą przewlekłego prowadzenia postępowania jest zatem podejmowanie przez organ

w toku postępowania czynności zbędnych lub wykonywanie czynności pozornych,

a także powstrzymywanie się od podejmowania czynności niezbędnych do rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy, co w konsekwencji prowadzi do nieracjonalnego przedłużenia terminu jej załatwienia (por. wyrok NSA z dnia

15 listopada 2017 r., sygn. akt I OSK 1809/16).

Przechodząc natomiast do oceny sprawy wywołanej skargą na przewlekłość prowadzenia postepowania w przedmiocie zapewnienia przez gminę dowozu niepełnosprawnego dziecka do szkoły, przede wszystkim podkreślić należy, że obowiązek ten niewątpliwie wiąże się z realizacją konstytucyjnego prawa do nauki (art. 70 Konstytucji RP). Zgodnie bowiem z przepisem art. 70 ust. 4 Konstytucji władze publiczne zapewniają obywatelom powszechny i równy dostęp do wykształcenia. W tym celu tworzą i wspierają systemy indywidualnej pomocy finansowej i organizacyjnej dla uczniów i studentów. Warunki udzielania pomocy określa ustawa. Zasadnicze kwestie związane z organizacją oświaty regulują przepisy ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r., poz. 59 ze zm.). Zgodnie z art. 39 ust. 1 ww. ustawy, sieć publicznych szkół podstawowych powinna być zorganizowana w sposób umożliwiający wszystkim dzieciom spełnianie obowiązku szkolnego. W myśl zaś ust. 4 pkt 1 powołanego art. 39 ww. ustawy, obowiązkiem gminy jest zapewnienie uczniom niepełnosprawnym, których kształcenie i wychowanie odbywa się na podstawie art. 127, bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu do najbliższej szkoły podstawowej, a uczniom z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją, z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym - także do najbliższej szkoły ponadpodstawowej, do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym uczeń kończy 21. rok życia. Jednocześnie obowiązek gminy może być realizowany poprzez zwrot kosztów przejazdu ucznia, o którym mowa w pkt 1 art. 39 ust. 4 oraz jego opiekuna do szkoły lub ośrodka, wymienionych w pkt 1 i 2, na zasadach określonych w umowie zawartej między wójtem, a rodzicami, jeżeli dowożenie

i opiekę zapewniają rodzice (ust. 4 pkt 3).

Wykładnia językowa przepisu art. 39 ust. 4 w zakresie mającym zastosowanie w przedmiotowej sprawie, prowadzi do konkluzji, że przepis ten przewiduje dwie formy realizacji obowiązku gminy zapewnienia uczniom niepełnosprawnym, wskazanym w przepisie, transportu i opieki w czasie przewozu do najbliższej szkoły. Pierwszą jest zapewnienie bezpośrednio przez gminę bezpłatnego transportu

i opieki, a drugą, która może mieć zastosowanie wtedy, gdy dowożenie zapewniają rodzice - zwrot kosztów przejazdu ucznia i opiekuna, przy czym o wyborze rodzaju obowiązku gminy decydują rodzice dziecka. Innymi słowy, jeżeli dowożenia dziecka do szkoły nie zapewniają rodzice, to wówczas mogą żądać, ażeby gmina zapewniła ich dziecku bezpłatny transport i opiekę w czasie przewozu do najbliższej szkoły (por. wyrok WSA w Łodzi z dnia 17 stycznia 2018 r., sygn. akt III SA/Łd 1097/17).

Wspomniane powyżej obowiązki gminy w zakresie zapewnienia niepełnosprawnym uczniom bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu do najbliższej szkoły mają charakter zobowiązania przemiennego, co oznacza, że realizacja przez gminę jednej z alternatywnych powinności skutkuje wypełnieniem rzeczonego obowiązku. Co istotne, wybór sposobu realizacji tejże powinności publicznoprawnej jest pozostawiony rodzicom dziecka, tzn. że jeśli wyrażają ono zamiar dowożenia i opieki dziecka do szkoły (ośrodka), to wójt nie może uchylić się od zawarcia umowy co do zwrotu kosztów przejazdu ucznia oraz jego opiekuna.

Oceniając przebieg zdarzeń w niniejszej sprawie, stwierdzić należy, że

w konkretnym przypadku doszło do przewlekłości w załatwieniu omawianej sprawy. Dokonywane przez organ czynności nie zmierzały bowiem do merytorycznego załatwienia sprawy, tj. zapewnienia synowi skarżącego bezpłatnego transportu

i opieki w czasie przewozu do najbliższej szkoły, nadto podejmowane były

z uchybieniem terminów ustawowych. Przykładowo pierwszą czynnością dokonaną

w odpowiedzi na wniosek skarżącego z dnia [...] kwietnia 2018 r. było wezwanie do usunięcia braków formalnych tego pisma, skierowane do skarżącego dopiero w dniu [...] maja 2018 r., a zatem po upływie prawie jednego miesiąca. Podobnie odpowiedz na pismo skarżącego z dnia [...] czerwca 2018 r., w którym nie wyraził on zgody na samodzielny dowóz niepełnosprawnego syna do szkoły, została udzielona w dniu

[...] lipca 2018 r. a zatem także z przekroczeniem ustawowego terminu. Wprawdzie z akt sprawy wynika pośrednio, że przyczyną zwłoki w terminowym jej załatwieniu były trudności w wyłonieniu przez Gminę wykonawcy usługi dowozu uczniów niepełnosprawnych z terenu Gminy do placówek oświatowych w M., to jednak powyższe powody, tj. trudności związane z organizacja tych usług nie mogą zwolnić organu z ustawowego obowiązku zapewnienia dowozu niepełnosprawnych dzieci do szkół. Wskazane przyczyny nie mogą również stanowić usprawiedliwienia dla opieszałego działania organu, właściwa organizacja ww. usług należy bowiem do zadań publicznych, które nie mogą być realizowane ze szkodą dla jednostki.

W konkretnej sytuacji nie doszło do podpisania umowy pomiędzy gminą

a skarżącym, stąd też obowiązkiem organu administracji była realizacja dyspozycji art. 39 ust. 4 pkt 1 ustawy Prawo oświatowe, czyli zapewnienie bezpłatnego transportu niepełnosprawnego ucznia do szkoły. W niniejszej sprawie obowiązek ten nie został zrealizowany przez gminę do czasu wniesienia skargi do Sądu, procedowanie zaś w tej sprawie należy ocenić jako opieszałe i nieskuteczne, bo nie prowadzące do jej zakończenia w sposób opisany wyżej.

Dlatego też Sąd na podstawie art. 149 § 1 p.p.s.a. orzekł jak w pkt I sentencji wyroku, zobowiązując Gminę do zapewnienia synowi skarżącego bezpłatnego transportu i opieki w czasie jego dowozu do szkoły.

Przystępując z kolei do oceny czy opisana w niniejszej sprawie przewlekłość prowadzonego postępowania miała charakter rażący należało w pierwszej kolejności zdefiniować pojęcie "rażącego naruszenia prawa". W orzecznictwie przyjmuje się, że kwalifikacja naruszenia prawa jako rażące musi posiadać pewne dodatkowe cechy

w stosunku do stanu określanego jako zwykłe naruszenie. Podnosi się, że rażącym naruszeniem prawa w rozumieniu art. 149 § 1 p.p.s.a. jest stan, w którym bez żadnej wątpliwości i wahań można stwierdzić, że naruszono prawo w sposób oczywisty. Rażące naruszenie prawa dotyczyć może w szczególności zawartych w k.p.a. przepisów o terminach załatwienia sprawy administracyjnej poprzez ich ewidentne (oczywiste) niezastosowanie lub nieprawidłowe zastosowanie. Przyjmuje się jednak, że w celu ustalenia, czy naruszenie prawa jest rażące, należy uwzględnić nie tylko proste zestawienie terminów rozpoczęcia postępowania i jego zakończenia, lecz także warunkowane okolicznościami materialnoprawnymi sprawy czynności, jakie powinien podjąć organ dążąc do merytorycznego rozstrzygnięcia konkretnej sprawy. Innymi słowy, samo przekroczenie przez organ ustawowych obowiązków, czyli także terminów załatwienia sprawy, musi być znaczne i niezaprzeczalne a rażące opóźnienie w podejmowanych przez organ czynnościach musi być pozbawione racjonalnego (prawnego) uzasadnienia (por.: wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 czerwca 2012 r., sygn. akt I OSK 675/12, LEX

nr 1218894; wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 29 maja 2013 r., sygn. akt II SAB/Gd 29/13, LEX nr 1368782; wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 27 czerwca 2013 r., sygn. akt III SAB/Gd 13/13, LEX nr 1368959; wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi

z dnia 17 października 2014 r., sygn. akt II SAB/Łd 124/14, LEX nr 1534558).

Opisany powyżej przebieg postępowania w procedowaniu organu nad wnioskiem strony skarżącej z dnia [...] kwietnia 2018 r. nie pozostawia wątpliwości, że organ ten dopuścił się przewlekłości, jednakże okoliczności stanu faktycznego nie wskazują, by przewlekłości prowadzonego postepowania organu w niniejszej sprawie należało przypisać znamię "rażącego naruszenia prawa". Przede wszystkim należy wskazać, że organ nie unikał załatwienia sprawy, również nic nie świadczy

o lekceważeniu, bądź ignorowaniu skarżącego, wręcz przeciwnie zaoferował zwrot kosztów dowożenia syna do szkoły, podejmował także kroki mające na celu zorganizowania dowozu niepełnosprawnych uczniów do placówek oświatach na terenie M. W niniejszej sprawie stwierdzonej przewlekłości nie można przypisać charakteru rażącego naruszenia prawa, dlatego - na podstawie art. 149 § 1a p.p.s.a. – orzeczono jak w punkcie II sentencji wyroku. Z tego też samego powodu, nie wymierzono wobec organu grzywny z urzędu – pkt III sentencji wyroku.

W niniejszej sprawie Sąd nie uznał za zasadne i celowe również przyznanie na rzecz skarżącego sumy pieniężnej. Wyżej wskazane okoliczności, w których organ dopuści się przewlekłości nie przemawiają za koniecznością zrekompensowania tego faktu skarżącemu. Także sama treść wniosku o przyznanie sumy pieniężnej nie uzasadnia takiego żądania. Skarżący nie przedstawił, ani nie powołał okoliczności, które mogłyby wskazywać na zasadność kompensaty. Ponoszone zaś koszty związane z dowozem niepełnosprawnego syna do szkoły we własnym zakresie, w tym zakup paliwa, eksploatacja oraz amortyzacja samochodu nie stanowią ustawowych przesłanek do przyznania na rzecz skarżącego sumy pieniężnej, która jest zadośćuczynieniem za przewlekłe prowadzenie postępowania, nie służy zaś wyrównaniu szkód materialnych poniesionych w związku z tą sprawą. Ze względów jak wyżej, w ocenie Sądu, nie zachodziła potrzeba przyznania skarżącemu sumy pieniężnej na podstawie art. 149 § 1 pkt 1 p.p.s.a.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 200 i art. 205 § 1 p.p.s.a. oraz

§ 14 ust. 1 pkt 1 lit. c) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia

22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800 ze zm.). Na powyższe koszty składają się wynagrodzenie pełnomocnika skarżącego w kwocie 480 zł oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa

i pełnomocnictwa substytucyjnego, łącznie w kwocie 34 zł.