drukuj    zapisz    Powrót do listy

6320 Zasiłki celowe i okresowe 659, Przewlekłość postępowania, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Oddalono skargę kasacyjną, I OSK 1378/15 - Wyrok NSA z 2015-10-09, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I OSK 1378/15 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2015-10-09 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2015-05-12
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Czesława Nowak - Kolczyńska /sprawozdawca/
Ewa Dzbeńska
Joanna Banasiewicz /przewodniczący/
Symbol z opisem
6320 Zasiłki celowe i okresowe
659
Hasła tematyczne
Przewlekłość postępowania
Sygn. powiązane
II SAB/Lu 226/14 - Wyrok WSA w Lublinie z 2015-01-15
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
Oddalono skargę kasacyjną
Powołane przepisy
Dz.U. 2013 poz 267 art. 12 § 1, art. 35 i art. 36
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego - tekst jednolity
Dz.U. 2012 poz 270 art. 133, art. 141 § 4, art. 149 § 1
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Joanna Banasiewicz sędzia NSA Ewa Dzbeńska sędzia del. WSA Czesława Nowak-Kolczyńska (spr.) Protokolant starszy asystent sędziego Małgorzata Penda po rozpoznaniu w dniu 9 października 2015 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Z. W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 15 stycznia 2015 r. sygn. akt II SAB/Lu 226/14 w sprawie ze skargi Z. W. na przewlekłe prowadzenie postępowania przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Lublinie w przedmiocie rozpoznania odwołania od decyzji dotyczącej specjalnego zasiłku celowego z przeznaczeniem na zakup opału i energii elektrycznej oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 15 stycznia 2015 r., sygn. akt II SAB/Lu 226/14, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie, po rozpoznaniu skargi Z. W. na przewlekłe prowadzenie postępowania przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Lublinie w przedmiocie nierozpatrzenia odwołania od decyzji dotyczącej specjalnego zasiłku celowego z przeznaczeniem na zakup opału i energii elektrycznej, oddalił skargę i rozstrzygnął o kosztach postępowania.

W uzasadnieniu wyroku Sąd I instancji przyjął następujące okoliczności faktyczne i prawne:

W dniu 24 kwietnia 2014 r. Z. W. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie skargę na przewlekłość Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Lublinie w przedmiocie nierozpatrzenia odwołania od decyzji wydanej z upoważnienia Wójta Gminy Niemce przez Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej w Niemcach z dnia [...] lipca 2013 r. dotyczącej specjalnego zasiłku celowego z przeznaczeniem na zakup opału i energii elektrycznej. Skarżący wyczerpał tryb wniesienia skargi na przewlekłość, składając wezwanie do usunięcia naruszenia prawa z dnia 11 września 2013 r., które Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Lublinie uznało za nieuzasadnione.

W odpowiedzi na skargę Kolegium wniosło o jej oddalenie. Organ wyjaśnił cały tok postępowania zwracając uwagę, iż decyzją z dnia [...] listopada 2013 r. utrzymało w mocy decyzję wydaną z upoważnienia Wójta Gminy Niemce przez Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej w Niemcach z dnia [...] lipca 2013 r. w przedmiocie odmowy przyznania Z. W. pomocy w postaci specjalnego zasiłku celowego z przeznaczeniem na zakup opału i energii elektrycznej.

Rozpoznając skargę Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie stwierdził, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd wskazał, iż stosownie do treści art. 12 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2000 r. Nr 98. poz. 1071. ze zm. – w dalszej części uzasadnienia przywoływana jako: k.p.a.), organy administracji publicznej powinny działać w sprawie wnikliwie i szybko, posługując się możliwie najprostszymi środkami prowadzącymi do jej załatwienia. Wyrażona w tym przepisie zasada szybkości i wnikliwości postępowania została skonkretyzowana w art. 35 k.p.a. O każdym przypadku niezałatwienia sprawy w terminie określonym w art. 35 k.p.a. organ administracji publicznej obowiązany jest zawiadomić strony, podając przyczyny zwłoki i wskazując nowy termin załatwienia sprawy, przy czym obowiązek ten istnieje również w przypadku zwłoki w załatwieniu sprawy z przyczyn niezależnych od organu (art. 36 k.p.a.).

Sąd wyjaśnił, wskazując na doktrynę i orzecznictwo, że przewlekłość w prowadzeniu postępowania wystąpi wówczas, gdy organ nie załatwia sprawy w terminie, nie pozostając jednocześnie w bezczynności, a podejmowane przez ten organ czynności procesowe nie charakteryzują się koncentracją niezbędną w świetle art. 12 k.p.a., ustanawiającego zasadę szybkości postępowania, względnie mają charakter czynności pozornych, nieistotnych dla merytorycznego załatwienia sprawy. Przewlekłe prowadzenie postępowania przez organ zaistnieje zatem wówczas, gdy będzie mu można skutecznie przedstawić zarzut niedochowania należytej staranności w takim zorganizowaniu postępowania administracyjnego, by zakończyło się ono w rozsądnym terminie, względnie zarzut prowadzenia czynności (w tym dowodowych) pozbawionych dla sprawy jakiegokolwiek znaczenia. Za postępowanie prowadzone przewlekle uznać należy postępowanie prowadzone w sposób nieefektywny poprzez wykonywanie czynności w dużym odstępie czasu bądź wykonywaniu czynności pozornych, powodujących, że formalnie organ nie jest bezczynny. Pojęcie "przewlekłość postępowania" obejmuje zatem opieszałe, niesprawne i nieskuteczne działanie organu w sytuacji, gdy sprawa mogła być załatwiona w terminie krótszym.

W wyniku analizy akt administracyjnych Sąd doszedł do wniosku, że Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Lublinie nie dopuściło się przewlekłości w sprawie z odwołania Z. W. od decyzji wydanej z upoważnienia Wójta Gminy Niemce przez Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej w Niemcach z dnia [...] lipca 2013 r. Organ odwoławczy przeprowadził bowiem szereg niezbędnych i istotnych czynności, w tym wyjaśniających, zmierzających do ustalenia sytuacji osobistej i majątkowej skarżącego, w celu rozstrzygnięcia sprawy, do czego był uprawniony na podstawie art. 136 k.p.a. Postanowieniem z dnia [...] sierpnia 2013 r. Prezes Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Lublinie oddalił wniosek skarżącego o wyłączenie członków Kolegium od udziału w postępowaniu toczącym się przed Kolegium w niniejszej sprawie. Następnie, postanowieniem z dnia [...] sierpnia 2013 r. Kolegium zleciło organowi I instancji przeprowadzenie wywiadu środowiskowego z T. W. w celu ustalenia sytuacji skarżącego i postanowiło przedłużyć termin załatwienia sprawy do dnia 7 października 2013 r. z powodu konieczności uzupełnienia materiału dowodowego, o czym poinformowało skarżącego.

Z akt administracyjnych wynika, że organ I instancji podjął dwie próby przeprowadzenia tego wywiadu: w dniach 12 i 23 września 2013 r. T. W. – powiadomiona uprzednio o terminach przeprowadzenia wywiadu – nie otworzyła pracownikom socjalnym drzwi domu i nie poinformowała ich o nieobecności w tych dniach w miejscu zamieszkania. Ponadto, po pierwszej nieudanej próbie przeprowadzenia wywiadu środowiskowego z T. W. organ I instancji w dniu 23 września 2013 r. poinformował także skarżącego o terminie przeprowadzenia z nim wywiadu środowiskowego w dniu 26 września 2013 r. Również w tym dniu zarówno T. W., jak i Z. W. nie otworzyli pracownikom socjalnym drzwi wejściowych, w związku z tym wywiadu środowiskowego nie przeprowadzono.

Następnie pismem z dnia 1 października 2013 r. wpłynęła do Kolegium z OPS w Niemcach dokumentacja postępowania dodatkowego. Niezwłocznie, bo w tym samym dniu organ poinformował skarżącego o prawie do zapoznania się z aktami sprawy i możliwością wniesienia ewentualnych dodatkowych uwag na piśmie, co strona uczyniła wnosząc uwagi na piśmie w dniu 11 października 2013 r.

Kolegium na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego decyzją z dnia [...] listopada 2013 r. wydało rozstrzygnięcie w sprawie odwołania Z. W. od decyzji wydanej z upoważnienia Wójta Gminy Niemce przez Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej w Niemcach z dnia [...] lipca 2013 r., utrzymując tę decyzję w mocy.

Zdaniem Sądu, przywołane fakty dowodzą, że Kolegium nie dopuściło się przewlekłości w rozpoznawanej sprawie. Działało efektywnie i bez zbędnej zwłoki. Wprawdzie organ odwoławczy przekroczył termin rozpoznania sprawy określony w art. 35 § 3 k.p.a., jednak w tym czasie podejmował istotne czynności mające na celu ustalenie stanu faktycznego sprawy. Należy przy tym zważyć, że pismo skarżącego dotyczące art. 10 k.p.a. w przedmiotowej sprawie wpłynęło do Kolegium w dniu 11 października 2013 r., zaś rozstrzygnięcie w tej sprawie zapadło niecały miesiąc później, tj. w dniu 4 listopada 2013 r.

Skargę kasacyjną złożył Z. W., zaskarżając wyrok Sądu I instancji z dnia 15 stycznia 2015 r. w części tj. w zakresie pkt I zarzucając naruszenie przepisów postępowania mających istotny wpływ na wynik rozstrzygnięcia. W szczególności przepisów: art. 8 k.p.a. w związku z art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm. – dalej jako: p.p.s.a.), poprzez oddalenie skargi i naruszenie zasady prawdy obiektywnej przejawiającej się jednolitością orzekania na tle analogicznych stanów faktycznych dającą obywatelowi poczucie stabilności linii orzeczniczej i budując zaufanie poprzez wydanie w identycznych stanach faktycznych dwóch spraw (niniejszej i sprawy II SAB/Lu 197/14) odmiennych rozstrzygnięć; art. 12 § 1 k.p.a. w związku z art. 151 p.p.s.a. poprzez oddalenie skargi w sytuacji gdy organ naruszył w oczywisty sposób zasadę szybkości postępowania, nie zachowując zwartości czasowej dokonywanych czynności i prostoty w drodze merytorycznego rozstrzygnięcia; art. 35 § 3 k.p.a. w związku z art. 151 p.p.s.a. poprzez oddalenie skargi w sytuacji gdy sprawa nie została załatwiona w ustawowym terminie, a żadne okoliczności, które nakazywałyby traktowanie jej jako szczególnie skomplikowanej nie miały miejsca; art. 36 § 1 i § 2 k.p.a. w związku z art. 151 p.p.s.a. poprzez oddalenie skargi w sytuacji gdy organ nie wywiązał się z obowiązku terminowego wydania decyzji do dnia 7 października 2013 r. – termin wynikający z postanowienia z dnia 30 sierpnia 2013 r., bez zawiadomienia strony o wydłużeniu postępowania do dnia 4 listopada 2013 r.; art. 149 § 1 w związku z art. 151 p.p.s.a. poprzez nieuwzględnienie, że w sprawie zaszły przesłanki do stwierdzenia, że działanie organu polegające na zwłoce w podejmowaniu czynności stanowi w istocie przewlekłość postępowania; art. 133 § 1 w związku z art. 151 p.p.s.a. poprzez wydanie wyroku w oparciu o zgromadzony w aktach materiał dowody, w sytuacji gdy ten jednoznacznie wskazuje na sprzeczne z dokonanymi ustaleniami sądu okolicznościami faktycznymi. Wskazując na powyższe skarżący kasacyjnie wniósł o uchylenie w całości zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do rozpoznania Sądowi I instancji, alternatywnie o uchylenie wyroku w całości i rozpoznanie skargi oraz zasadzenie kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu, które to koszty nie zostały uiszczone w całości, ani w części.

W uzasadnieniu pełnomocnik strony przypomniał, iż w dniu 26 lipca 2013 r. skarżący złożył odwołanie, za nim – w dniu 9 sierpnia 2013 r. – pismo uzupełniające. Pierwsza czynność została podjęta w dniu 12 sierpnia 2013 r. – postanowienie o odmowie wyłączenia od udziału w postępowaniu członków Kolegium, kolejna w dniu 30 sierpnia 2013 r. – postanowienie o zleceniu czynności postępowania dowodowego i przedłużenie terminu załatwienia sprawy do dnia 7 października 2013 r. W dniu 1 października 2013 r. organ odwoławczy dysponował już dokumentacją z postępowania dodatkowego, w dniu 11 października 2013 r. skarżący zgłosił uwagi na piśmie i dopiero w dniu 4 listopada 2013 r. organ II instancji wydał decyzję merytoryczną. Zdaniem skarżącego kasacyjnie pomiędzy datą 7 października a 4 listopada 2013 r. organ II instancji naruszył prawo strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, dopuścił się przewlekłości postępowania i naruszył zasadę konieczności informowania stron o przyczynach niezakończenia sprawy w ustawowym terminie.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna nie zasługuje na uwzględnienie.

Naczelny Sąd Administracyjny związany jest podstawami skargi kasacyjnej bowiem według art. 183 § 1 p.p.s.a., rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, biorąc z urzędu pod uwagę jedynie nieważność postępowania. W niniejszej sprawie żadna z wymienionych w art. 183 § 2 p.p.s.a. przesłanek nieważności postępowania nie zaistniała, wobec czego kontrola Naczelnego Sądu Administracyjnego ograniczyć się musiała wyłącznie do zbadania zawartych w skardze kasacyjnej zarzutów.

Stawiając Sądowi I instancji zarzut naruszenia art. 8 k.p.a. w związku z art. 151 p.p.s.a. skarżący kasacyjnie stara się wykazać, iż naruszona została zasada prawdy obiektywnej, gdyż na tle analogicznych stanów faktycznych w dwu sprawach skarżącego zostały wydane diametralnie odmienne rozstrzygnięcia. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego zarzut powyższy nie zasługuje na uwzględnienie. Zgodnie z opisaną w art. 8 k.p.a. zasadą pogłębiania zaufania obywateli do organów Państwa, organy administracji publicznej prowadzą postępowanie w sposób budzący zaufanie jego uczestników do władzy publicznej. Niewątpliwie każda sprawa, która została zainicjowana przed organami administracji publicznej ma swój indywidualny charakter i jest analizowana w kontekście ustaleń faktycznych i prawnych czynionych przez organ na potrzeby tej konkretnej sprawy. Owszem przejawem prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie do organów państwa byłoby m.in. rozstrzyganie tożsamych faktycznie i prawnie spraw w taki sam lub zbliżony sposób. Godzi się jednakowoż zauważyć, iż sprawę niniejszą i sprawę o wskazanej w skardze kasacyjnej sygn. akt II SAB/Lu 197/14 łączy jedynie osoba skarżącego i organ administracji publicznej. Niemniej jednak inny stan faktyczny, a przede wszystkim prawny, gdyż przedmiotem analizy Sądu I instancji w przywołanej sprawie była bezczynność organu II instancji w sprawie rozpoznania odwołania skarżącego od decyzji organu I instancji z dnia 5 lipca 2013 r. W świetle powyższego chybiony jest zarzut, iż w analogicznych stanach faktycznych i prawnych wydane zostały odmienne orzeczenia sądowe. Nie sposób utożsamiać bezczynności organu z jego przewlekłością w prowadzeniu postępowania. Z bezczynnością organu mamy do czynienia, gdy w prawnie ustalonym terminie właściwy organ nie podjął żadnej czynności w sprawie lub wprawdzie prowadził postępowanie ale mimo istnienia ustawowego obowiązku nie zakończył go wydaniem w terminie decyzji, postanowienia lub innego aktu lub nie podjął stosownej czynności (wyroki NSA: z dnia 20 lipca 1999 r., sygn. akt I SAB 60/99; z dnia 22 września 2010 r., sygn. akt II OSK 1904/09). Z kolei przez pojęcie "przewlekłe prowadzenie postępowania" należy rozumieć sytuację prowadzenia postępowania w sposób nieefektywny poprzez wykonywanie czynności w dużym odstępie czasu bądź wykonywaniu czynności pozornych, powodujących że formalnie organ nie jest bezczynny (por. J. P. Tarno - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz. Wydanie 5. Warszawa 2012, str. 44; J. Drachal, J. Jagielski, R. Stankiewicz - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz pod red. R. Hausera i M. Wierzbowskiego, Warszawa 2011, str. 69-70; Z. Kmieciak, Przewlekłość postępowania administracyjnego, "Państwo i Prawo" z 2011, z. 6, s. 33; A. Kabat, B. Dauter, B. Gruszczyński, M. Niezgódka-Medek, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2013, s. 51), ewentualnie mnożenie przez organ czynności dowodowych ponad potrzebę wynikającą z istoty sprawy (J. Borkowski [w]: B. Adamiak, J. Borkowski: Kodeks postępowania administracyjnego, Komentarz, Warszawa 2011, str.238).

Reasumując, zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego zarzut naruszenia art. 8 k.p.a. w związku z art. 151 p.p.s.a. nie zasługuje na uwzględnienie z opisanych wyżej względów.

Nie zasługują na też na uwzględnienie kolejne ze sformułowanych w skardze kasacyjnej zarzutów, naruszenia art. 12 § 1, art. 35 § 3 i art. 36 § 1 i § 2 k.p.a. w związku z art. 151 p.p.s.a. Skarżący kasacyjnie wskazuje, iż Sąd I instancji nie dostrzegł, a przez to niezasadnie oddalił skargę, w sytuacji gdy organ administracji publicznej naruszył przywołane przepisy procedury administracyjnej. W uzasadnieniu skargi kasacyjnej skupił się na wykazaniu, iż Sąd I instancji nie dostrzegł, iż z dniem 11 października 2013 r. – kiedy skarżący złożył pismo w ramach realizacji zasady czynnego udziału w postępowaniu – zakończyły się czynności zmierzające do ustalenia stanu faktycznego, zaś decyzję organ wydał dopiero w dniu 4 listopada 2013 r. Zdaniem skarżącego kasacyjnie pomiędzy datą 7 października 2013 r. – kiedy postępowanie winno zostać zakończone a dniem 4 listopada 2013 r. – kiedy się faktycznie zakończyło, organ II instancji naruszył prawo strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, czym dopuścił się przewlekłości postępowania. Skarżący kasacyjnie zarzucił, iż Sąd I instancji analizując stan faktyczny sprawy pominął powyższą okoliczność. Zdaniem skarżącego kasacyjnie doszło do przedłużenia postępowania ponad ustawowe ramy bez żadnego uzasadnienia i bez zakreślenia terminu, w którym sprawa zostanie załatwiona, w sytuacji gdy faktycznie przyczyna niemożności zakończenia postępowania ustała w dniu 11 października 2013 r.

Podkreślić trzeba, iż pojęcie "przewlekłości postępowania" obejmuje opieszałe, niesprawne i nieskuteczne działanie organu, w sytuacji gdy sprawa mogła być załatwiona w terminie krótszym, jak również nieuzasadnione przedłużanie terminu załatwienia sprawy. Przewlekłość postępowania jest stanem sprawy, którego zaistnienie Sąd ocenia bez względu na to, czy organ podjął czynności w sprawie. Przy ocenie przewlekłości postępowania istotne jest bowiem i to, czy organ podejmował czynności niezbędne dla rozstrzygnięcia sprawy i to niezależnie od tego, czy strona zgłaszała określone żądania w tym zakresie. O przewlekłości postępowania można mówić, gdy czas jego trwania przekracza rozsądne granice, przy uwzględnieniu terminowości i prawidłowości czynności podjętych przez organ, a także stopnia zawiłości sprawy i postawy samej strony. Przewlekłość w prowadzeniu postępowania wystąpi wówczas, gdy organ nie załatwia sprawy w terminie, nie pozostając jednocześnie w bezczynności, a podejmowane przez niego czynności procesowe nie charakteryzują się koncentracją niezbędną w świetle zasady szybkości postępowania (art. 12 k.p.a), względnie mają charakter czynności pozornych, nie istotnych dla merytorycznego załatwienia sprawy. Przewlekłe prowadzenie postępowania przez organ zaistnieje zatem wówczas, gdy będzie mu można skutecznie przedstawić zarzut niedochowania należytej staranności w takim zorganizowaniu postępowania administracyjnego, aby zakończyło się ono w rozsądnym terminie, względnie zarzut prowadzenia czynności (w tym dowodowych) pozbawionych dla sprawy jakiegokolwiek znaczenia (por. wyroki NSA: z dnia 26 października 2012 r., sygn. II OSK 1956/12; z dnia 28 lipca 2015 r., sygn. akt II OSK 3274/14).

Stwierdzenie przez sąd administracyjny, czy dane postępowanie można (lub nie) zakwalifikować jako dotknięte przewlekłością prowadzenia, wymaga wnikliwego zbadania sprawy, dokonania oceny toku podejmowania czynności, ustalenia faktów i okoliczności zależnych od działania organu i jego pracowników oraz stanu zastoju procesowego sprawy wynikającego z zaniechania lub wadliwości działań podejmowanych przez strony lub innych uczestników postępowania (por. J. Borkowski [w:] B. Adamiak, J. Borkowski, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, wyd. 11, Warszawa 2011, s. 238).

W świetle powyższego nie budzi wątpliwości Naczelnego Sądu Administracyjnego, iż Sąd I instancji prześledził czynności podejmowane przez organ, ustalił daty dokonania poszczególnych czynności i okresy jakie upłynęły między kolejnymi czynnościami organu. Podzielić należy ocenę Sądu I instancji, iż czynności podejmowane przez organ II instancji nosiły znamiona koncentracji niezbędnej w świetle art. 12 k.p.a. i wprawdzie organ przekroczył termin rozpoznania sprawy, wynikający z art. 35 § 3 k.p.a., jednak w tym czasie podejmował istotne czynności mające na celu ustalenie stanu faktycznego sprawy. Zauważyć trzeba, iż jak wynika z akt administracyjnych w tym czasie organ odwoławczy prowadził kilka spraw wnioskodawcy co bez wątpienia miało wpływ na niewielkie przekroczenia ustawowych terminów, niemniej trudno je kwalifikować jako opieszałe, niesprawne i nieskuteczne działanie organu. Skarżący kasacyjnie stara się wywieść, iż w dniu 11 października 2013 r. ustała przyczyna niemożności zakończenia postępowania, zaś decyzja została wydana prawie miesiąc później. Dostrzec jednakowoż trzeba, iż w dniu 11 października 2013 r. wnioskodawca złożył obszerne pismo procesowe, które wymagało wnikliwej analizy w kontekście całokształtu faktycznego i prawnego sprawy niniejszej. Nie sposób oczekiwać, iż analizę taką organ przeprowadzi pobieżnie i "od ręki", wówczas bowiem dopuściłby się naruszenia podstawowych zasad postępowania. W świetle powyższego, wydanie rozstrzygnięcia co do istoty sprawy, w dniu 4 listopada 2013 r. nie świadczy o przewlekłym prowadzeniu postępowania. Z uwagi na powyższe, zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego zarzut naruszenia art. 149 § 1 w związku z art. 151 p.p.s.a także nie zasługuje na uwzględnienie, gdyż działania organu polegającego na zwłoce w podejmowaniu czynności nie sposób ocenić w kategoriach przewlekłości.

Ostatni z podniesionych w skardze kasacyjnej zarzutów dotyczy art. 133 § 1 w związku z art. 151 p.p.s.a. Zdaniem skarżącego kasacyjnie Sąd I instancji naruszył przywołane normy prawne poprzez wydanie wyroku oddalającego skargę w oparciu o zgromadzony w aktach materiał dowodowy, w sytuacji gdy ten jednoznacznie wskazuje na sprzeczne z dokonanymi ustaleniami sądu okolicznościami faktycznymi.

Przypomnieć trzeba, iż stosownie do art. 133 § 1 p.p.s.a. sąd wydaje wyrok po zamknięciu rozprawy na podstawie akt sprawy, chyba że organ nie wykonał obowiązku, o którym mowa w art. 54 § 2. Wyrok może być wydany na posiedzeniu niejawnym w postępowaniu uproszczonym albo jeżeli ustawa tak stanowi.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego tak sformułowany zarzut kasacyjny nie zasługuje na uwzględnienie. Dostrzec trzeba, zestawiając sformułowanie skarżącego kasacyjnie co do omawianego naruszenia, iż w istocie strona skarżąca kasacyjnie dąży do podważenia oceny podjętej na podstawie akt sprawy przez Sąd I instancji. Skarżący kasacyjnie nie wskazał dokumentów, w oparciu o które Sąd I instancji rozstrzygał, a które co istotne znajdowałyby się poza materiałem sprawy w momencie zamknięcia rozprawy. Wręcz przeciwnie, skarżący kasacyjnie wskazuje jasno, iż zarzut naruszenia art. 133 § 1 p.p.s.a. jest uzasadniony, poprzez "wydanie wyroku oddalającego skargę w oparciu o zgromadzony w aktach materiał dowodowy, w sytuacji gdy ten jednoznacznie wskazuje na sprzeczne z dokonanymi ustaleniami sądu okolicznościami faktycznymi". Lektura akt administracyjnych niniejszej sprawy, a przede wszystkim uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia nie usprawiedliwia zarzutu orzekania przez Sąd I instancji w oparciu o inny materiał dowodowy niż znajdujący się w aktach sprawy w momencie zamknięcia rozprawy. Warto zwrócić uwagę, iż również judykatura wypowiada się jednoznacznie, iż obowiązek wydania wyroku na podstawie akt sprawy oznacza zakaz wyjścia poza materiał znajdujący się w tych aktach. Do naruszenia tego obowiązku doszłoby wówczas, gdyby sąd pierwszej instancji oparł swoje rozstrzygnięcie na materiale innym niż ten, który jest zawarty w aktach sprawy. Podstawą orzekania sądu jest materiał zgromadzony w toku całego postępowania przed organem oraz przed sądem. Przepis art. 133 p.p.s.a. nie może służyć kwestionowaniu oceny materiału dowodowego dokonanej przez sąd pierwszej instancji, z którą nie zgadza się organ administracji publicznej. Naruszenie tego przepisu może stanowić usprawiedliwioną podstawę skargi kasacyjnej jedynie wówczas, gdy skarżący wykaże konkretne zdarzenia wynikające z akt sprawy, których sąd pierwszej instancji nie uwzględnił, oraz ich wpływ na wynik sprawy (por. wyroki NSA: z dnia 9 listopada 2011 r., sygn. akt I OSK 1350/11; z dnia 14 lutego 2014 r., sygn. akt II OSK 2199/10). Taka sytuacja w rozpoznawanej sprawie nie wystąpiła. A argumentacja strony skarżącej kasacyjnie sprowadzała się jedynie do próby podważenia oceny podjętej przez Sąd I instancji w oparciu o materiał sprawy.

Z powyższych względów, Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że skarga kasacyjna nie ma usprawiedliwionych podstaw i nie zasługuje na uwzględnienie, o czym orzekł w sentencji wyroku zgodnie z art. 184 p.p.s.a.

Naczelny Sąd Administracyjny nie orzekł w wyroku o przyznaniu pełnomocnikowi skarżącego wynagrodzenia na zasadzie prawa pomocy, gdyż przepisy art. 209 i 210 p.p.s.a. mają zastosowanie tylko do kosztów postępowania między stronami. Natomiast wynagrodzenie dla pełnomocnika ustanowionego z urzędu za wykonaną pomoc prawną, należne od Skarbu Państwa (art. 250 p.p.s.a.) przyznawane jest przez wojewódzki sąd administracyjny w postępowaniu określonym w przepisach art. 258-261 p.p.s.a.

Stosownie do § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 490) pełnomocnik skarżącego powinien złożyć w wojewódzkim sądzie administracyjnym stosowne oświadczenie, o jakim mowa w tym przepisie.



Powered by SoftProdukt