Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Mirosław Bator (spr.) Sędziowie: WSA Krystyna Daniel WSA Jacek Bursa Protokolant: st. referent sąd. Maksymilian Krzanowski po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 grudnia 2019 r. sprawy ze skargi I. H. na decyzję Wojewody [...] z dnia 19 czerwca 2019 r. znak: [...] w przedmiocie sprzeciwu wobec zamiaru wykonania robót budowlanych uchyla zaskarżoną decyzję.

Decyzją z dnia 30 stycznia 2019 r., znak: [...] Starosta [...] działając na podstawie art. 30 ust 5c ustawy Prawo budowlane wniósł sprzeciw wobec zgłoszonego zamiaru wykonania robót budowlanych polegających na budowie przydomowej oczyszczalni ścieków ze zbiornikiem szczelnym na wodę w miejscowości K. na działce nr [...], uzasadniając sprzeciw brakiem uzupełnienia zgłoszenia przez inwestora oraz stanowiskiem firma A., że ścieki powinny być odprowadzane do szczelnego zbiornika bezodpływowego z uwagi na ochronę wód podziemnych ujmowanych studnią głębinową zlokalizowaną na działce nr [...].

Odwołanie od tej decyzji złożyła I. H. uzasadniając tym, że woda z oczyszczalni będzie odprowadzana szczelną kanalizacją na pole rolne 150 m. od ujęcia wody.

Decyzją z dnia 19 czerwca 2019 r. znak [...] Wojewoda działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 K.p.a. utrzymał się w mocy zaskarżoną decyzję. W uzasadnieniu podano, iż badając przedmiotową sprawę organ odwoławczy stwierdził, że I. H. zgłosiła zamiar budowy przydomowej oczyszczalni ścieków ze zbiornikiem szczelnym na wodę w miejscowości K. na działce nr [...]. W przypadku inwestycji, której realizacja wymaga wyprzedzającego zgłoszenia do organu administracji architektoniczno-budowlanej, inwestor powinien, zgodnie z art. 30 ust. 2 ustawy Prawo budowlane określić rodzaj, zakres i sposób wykonywania robót budowlanych oraz termin ich rozpoczęcia. Do zgłoszenia należy dołączyć oświadczenie, o którym mowa w art. 32 ust 4 pkt 2, oraz, w zależności od potrzeb, odpowiednie szkice lub rysunki, a także pozwolenia, uzgodnienia i opinie wymagane odrębnymi przepisami. Po dokonaniu analizy sprawy organ l instancji w związku z bliską lokalizacją budowy przydomowej oczyszczalni ścieków ze zbiornikiem szczelnym na wodę od granicy działki nr [...], na której zlokalizowana jest stacja uzdatniania wody, nałożył na inwestora, postanowieniem z 21 grudnia 2018 r. obowiązek uzgodnienia usytuowania oczyszczalni z firma A w O. wyznaczając termin do 21.01.2019 r. W wyznaczonym terminie, pani I. H. nie uzupełniła wskazanego uzgodnienia, Starosta [...] zatem wniósł sprzeciw wobec budowy przydomowej oczyszczalni ścieków zgodnie z art. 30 ust. 5c ustawy Prawo budowlane. Odnosząc się do załączonych do zgłoszenia dokumentów organ wslkazał, że w Rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, (Dz.U.2014.1800), w § 13 ust. 6 pkt 3 określono warunek wprowadzenia ścieków do ziemi, gdzie miejsce wprowadzaniu ścieków do ziemi powinno być oddzielone warstwą gruntu o miąższości co najmniej 1,5 m od najwyższego użytkowego poziomu wodonośnego wód podziemnych. Spełnienie tego warunku można stwierdzić jedynie na podstawie opinii geologicznej sporządzonej przez uprawnionego geologa. Opinia geotechniczna powinna być sporządzona na podstawie badań, w miejscu wprowadzania ścieków do ziemi i zawierać część opisową i graficzną. Część opisowa powinna zawierać informację o poziomie wód gruntowych, o poszczególnych warstwach gruntów, z określeniem kategorii geotechnicznej. W części graficznej, na planie sytuacyjnym, zaznacza się punkty wierceń i linie przekrojów geotechnicznych z zobrazowanymi warstwami gruntu. Rozpoznanie podłoża polega na wykonaniu co najmniej dwóch otworów badawczych do głębokości 3 m poniżej powierzchni terenu. Do zgłoszenia pani I. H. załączyła opis inwestycji z informacjami dotyczącymi rodzaju gruntu, który określono jako rumosz skalny z piaskiem i gliną, zapisem, że poziomu wód gruntowych nie stwierdzono do głębokości 3,0 m p.p.t oraz oświadczenie opatrzone własnoręcznym podpisem o treści: Natomiast miejsce wprowadzania ścieków oddzielone jest warstwą gruntu o miąższości co najmniej 1,5 m od najwyższego użytkowego poziomu wodonośnego wód podziemnych, nie potwierdzając tych informacji żadną dokumentacją geologiczną. Do zgłoszenia dołączono również Atest higieniczny przydomowej oczyszczalni ścieków typu BIO-EKOLUX, który stracił ważność po 29 września 2018 r. Biorąc powyższe pod uwagę, organ odwoławczy utrzymał zaskarżoną decyzję organu l instancji w mocy i stwierdził, że wezwanie do uzupełnienia dokumentacji, w terminie określonym w postanowieniu, było niezbędne do rozpatrzenia sprawy a nieuzupełnienie dokumentacji skutkowało, zgodnie z art. 30 ust. 5c ustawy Prawo budowlane, wniesieniem sprzeciwu w drodze decyzji.

Skargę na tę decyzję złożyła I. H. podnosząc, iż nie zgadza się z decyzja, oczyszczalnia posiada wymagane w Polsce certyfikaty a atest higieniczny nie jest już wymagany. Skarżąca podniosła także, iż na okolicznych działkach są zamontowane tego typu urządzenia.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zaważył, co następuje:

Zgodnie z dyspozycją art. 3 § 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.), zwanej dalej w skrócie p.p.s.a. sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie. Stosownie do przepisu art. 145 p.p.s.a. kontrola ta sprawowana jest w zakresie oceny zgodności zaskarżonych do sądu decyzji i postanowień z obowiązującymi przepisami prawa materialnego jak i przepisów proceduralnych - o ile ich naruszenie mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy tj. treść wydanej decyzji lub postanowienia.

Kontroli sądu w niniejszej sprawie podlega ocena legalności decyzji Wojewody utrzymującej w mocy sprzeciw Starosty [...], wobec zgłoszonego zamiaru wykonania robót budowlanych polegających na budowie przydomowej oczyszczalni ścieków. W ocenie organu odwoławczego sprzeciw organu I instancji był prawidłowy, ponieważ skarżąca nie przedłożyła uzgodnienia usytuowania planowanej oczyszczalni z firma A, który to obowiązek został na nią nałożony postanowieniem organu I instancji, z uwagi na bliskość planowanej inwestycji ze stacją uzdatniania wody. W ocenie sądu decyzja ta jest wadliwa.

Zgodnie z art. 30 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1186 z późn. zm.(dalej; ustawa). w zgłoszeniu należy określić rodzaj, zakres i sposób wykonywania robót budowlanych oraz termin ich rozpoczęcia. Do zgłoszenia należy dołączyć oświadczenie, o którym mowa w art. 32 ust. 4 pkt 2, oraz, w zależności od potrzeb, odpowiednie szkice lub rysunki, a także pozwolenia, uzgodnienia i opinie wymagane odrębnymi przepisami, w szczególności decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach, zgodnie z art. 72 ust. 3 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Przepis art. 30 ust 5c. stanowi, iż w razie konieczności uzupełnienia zgłoszenia organ administracji architektoniczno-budowlanej nakłada na zgłaszającego, w drodze postanowienia, obowiązek uzupełnienia, w określonym terminie, brakujących dokumentów, a w przypadku ich nieuzupełnienia - wnosi sprzeciw w drodze decyzji.

Uprawnienie wynikające z art. 30 ust 5a ustawy daje organowi możliwość wezwania inwestora dokonującego zgłoszenia zamiaru wykonania robót budowlanych objętych procedurą zgłoszeniowa, do przedłożenia brakujących dokumentów. Odpowiedzieć należy na pytanie czy możliwość, jaką daje art. 30 ust 5a uprawnia organ do żądania dowolnych dokumentów czy tylko takich dokumentów, jakich obowiązek przedłożenia wynika z obowiązującego prawa. Odpowiedź na to pytanie wydaje się być oczywista. Organ administracji architektoniczno-budowlanej nie działa tu na zasadzie uznania tj. nie do przyjęcia jest, aby organ miał legalne uprawnienia do żądania od inwestora dowolnego dokumentu, który jego ocenie jest niezbędny lub pomocny w ocenie prawidłowości zgłoszenia, jeżeli obowiązek jego przedłożenia nie wynika z konkretnego przepisu. Jak zasadnie wskazuje Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 14 marca 2019 r. II SA/Po 996/18 możliwość wniesienia sprzeciwu z uwagi na niepełne zgłoszenie, którego braków nie uzupełniono w terminie, jest możliwe jedynie w sytuacji, gdy dokumenty, których przedłożenia żąda organ, są wymagane przepisami p.b. lub ustaw szczegółowych i o ile mają zastosowanie w sprawie. Z art. 30 ust. 2 p.b. wynika, że ewentualne nałożenie postanowieniem obowiązku uzupełnienia zgłoszenia musi być rezultatem nie tylko właściwie uzasadnionej potrzeby, ale przede wszystkim znajdować oparcie w obowiązujących przepisach prawa. W podobnym duchu wypowiedział się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 11 lipca 2018 r. VII SA/Wa 2437/17 wskazując, iż ewentualne nałożenie postanowieniem obowiązku uzupełnienia zgłoszenia musi być rezultatem nie tylko właściwie uzasadnionej potrzeby, ale przede wszystkim znajdować oparcie w obowiązujących przepisach prawa. Z kolei Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w wyroku z dnia 6 grudnia 2017 r. II SA/Bd 760/17 orzekł, iż możliwość wniesienia sprzeciwu z uwagi na niepełne zgłoszenie, którego braków nie uzupełniono w terminie, jest możliwe jedynie w sytuacji, gdy dokumenty, których przedłożenia żąda organ, stanowią dokumenty wymagane przepisami p.b. lub ustaw szczegółowych, o ile mają one zastosowanie w sprawie.

Wyżej przytoczone poglądy w pełni podziela sąd w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę. Przepis art. 30 ust 5a nie jest samodzielną podstawą dającą organowi możliwość żądania dokumentów. Jeżeli przepis szczególny wymaga by do zgłoszenia z uwagi na szczególne okoliczności np. usytuowanie planowanego obiektu inwestor dostarczył dodatkowy dokument, organ ma możliwość, ale też obowiązek korzystać z art. 30 ust 5a. Sam ten przepis ma charakter czysto procesowy a nie materialny i nie stanowi samodzielnej przesłanki dokonania sprzeciwu. Organ winien wskazać inwestorowi, jaki dokument ma być w uzupełnieniu zgłoszenia przedłożony i z jakiego przepisu prawa materialnego ów obowiązek wynika. Jest to konsekwencja nie tylko tego, że oceniając zgłoszenie organ działa na zasadzie związania, administracyjnego i decyzja jaką wydaje musi mieć podstawę w prawie materialnym ale też wynika to z ogólnych zasad jakimi rządzi się postępowanie administracyjne. Mieć tu należy na względzie wyrażoną w art. 6 K.p.a zasadę praworządności, która stanowi, iż organy administracji publicznej działają na podstawie przepisów prawa, oraz zasadę pogłębiania zaufania obywateli, o której mowa w art. 8 1 K.p.a. - organy administracji publicznej prowadzą postępowanie w sposób budzący zaufanie jego uczestników do władzy publicznej, kierując się zasadami proporcjonalności, bezstronności i równego traktowania.

Ponownie rozpoznając sprawę organ oceni zgłoszenie zamiaru wykonania robót budowlanych i legalność sprzeciwu dokonanego przez organ I instancji. Uznając zasadność sprzeciwu z powodu nieprzedłożenia przez skarżącą żądanego uzgodnienia, organ wskażę podstawę prawną (przepis prawa materialnego) z którego obowiązek taki wynika.

W tym stanie rzeczy Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit a oraz c ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) orzekł jak w sentencji.