Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Zbigniew Ślusarczyk Sędziowie Sędzia WSA Katarzyna Matczak (spr.) Sędzia WSA Tadeusz Lipiński Protokolant st. sekretarz sądowy Jakub Borowski po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 listopada 2012r. sprawy ze skargi K. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia "[...]", Nr "[...]" w przedmiocie zarejestrowania pojazdu 1. uchyla zaskarżoną decyzję i utrzymaną nią w mocy decyzję organu I instancji; 2. orzeka, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu; 3. przyznaje od Skarbu Państwa - Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie na rzecz adwokat M. K. kwotę 240zł (dwieście czterdzieści złotych) powiększoną o należny podatek VAT tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną z urzędu.

Zaskarżoną decyzją z dnia "[...]" Nr "[...]" Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy decyzję wydaną z upoważnienia Starosty przez Podinspektora w Wydziale Komunikacji i Transportu Starostwa Powiatowego z dnia "[...]" Nr "[...]" o zarejestrowaniu pojazdu marki: "[...]", nr nadwozia "[...]" oraz wydaniu p. K.M. dowodu rejestracyjnego serii i nr "[...]", tablic rejestracyjnych o nr "[...]" i znaku legalizacyjnego o nr "[...]". Jako podstawę prawną rozstrzygnięcia wskazano art. 138 § 1 pkt 1 Kodeksu postępowania administracyjnego w związku z art. 72 ust. 1 i art. 73 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908, ze zm.)

W uzasadnieniu wskazano, że K.M. w dniu 20 lutego 2009 r. złożył do Starosty wniosek o rejestrację pojazdu - samochodu osobowego marki "[...]" rok produkcji "[...]", dołączając dokumenty: fakturę VAT, świadectwo homologacji, zaświadczenie importera o wydaniu karty pojazdu, oświadczenie sprzedawcy o zagubieniu karty pojazdu.

Decyzją z dnia "[...]" organ dokonał rejestracji czasowej pojazdu, a następnie decyzją z "[...]" zarejestrował pojazd na stałe. Wskazano, że po wydaniu decyzji K.M. rozpoczął korespondencję z organem, który dokonał rejestracji pojazdu, z której wynikało, że oczekuje wycofania dokonanej rejestracji i unieważnienia dowodu rejestracyjnego, jak również zwrotu opłaty. W efekcie tych działań w dniu 25 stycznia 2011 r. do Kolegium wpłynęło pismo strony, w którym zwrócono się o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania od decyzji dotyczącej zarejestrowania pojazdu na stałe, a jednocześnie o jej uchylenie oraz zwrot poniesionych opłat - pismo z dnia 12 stycznia 2011 r.

Po przeprowadzeniu stosownego postępowania wyjaśniającego Samorządowe Kolegium Odwoławcze postanowieniem z dnia "[...]" przywróciło stronie termin do wniesienia odwołania od decyzji Starosty z dnia "[...]" o zarejestrowaniu pojazdu. Po usunięciu tej przeszkody organ przystąpił do analizy treści pisma będącego odwołaniem, w którym skarżący wywodził, że nie był właścicielem pojazdu w dacie rejestracji, bowiem pojazd ten nigdy nie został mu wydany, jak również nie był pouczony o prawie odwołania się od decyzji w przedmiocie rejestracji mimo, że decyzja zawierała takie pouczenie. Nadto w treści pisma sformułowane zostały zarzuty w stosunku do pracowników organu, którzy wprowadzili go w błąd, dokonywali manipulacji oraz porozumiewali się ze sprzedawcą. W toku postępowania Kolegium wystąpiło do p. M. z prośba o podanie okoliczności, z których wywodzi, że nie jest właścicielem pojazdu. Jednocześnie wystąpiono do organu I instancji o wyjaśnienie dotyczące podmiotu, który wydał kwestionowaną decyzję, w szczególności o informację czy organ powziął jakąkolwiek informację o tym, że p. K.M. nie jest właścicielem pojazdu, bądź że umowa kupna - sprzedaży została rozwiązana (unieważniona). Strona w wyznaczonym terminie nie udzieliła wyjaśnień, natomiast z wyjaśnień przedstawionych przez Starostę w piśmie z dnia 31 sierpnia 2011 r. wynikało, że aktualnie p. K.M. nie figuruje w systemie "Pojazd" jako właściciel samochodu osobowego marki: "[...]", o nr identyfikacyjnym "[...]", nr rej. "[...]", bowiem pojazd ten został w dniu 9 lutego 2011 r. przerejestrowany w Urzędzie Miejskim E. na nowego właściciela. Z danych systemu wynika nadto, że pojazd ten został sprzedany przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w E. Nadto została przesłana do Kolegium kserokopia upoważnienia "[...]" z dnia "[...]" dla pracownika wydającego decyzję.

Kolegium uznało, że w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego nie wynika aby rejestracja opisanego pojazdu nastąpiła z wadami, które stanowiłyby podstawę do wyeliminowania decyzji o rejestracji z obrotu prawnego. Natomiast odnośnie nieprawidłowego postępowania pracowników organu I instancji w czasie rozpoznawania niniejszej sprawy wyjaśniono, ze Kolegium nie prowadzi postępowania skargowego przeciwko pracownikom Wydziału Komunikacji i Transportu Starostwa Powiatowego w E., bowiem nie podsiada takich kompetencji i nie należy to do postępowania odwoławczego. Jeżeli jednak strona formułuje zarzuty odnośnie wprowadzenia w błąd przez pracowników organu, to należy wyjaśnić, ze pismem z dnia 1 marca 2010 r. została poinformowana o treści art. 79 Prawa o ruchu drogowym, tj. w jakich przypadkach pojazd podlega wyrejestrowaniu na wniosek właściciela. Decyzja organu odwoławczego została doręczona stronie w dniu 4 listopada 2011 r.

Na powyższą decyzję K.M. złożył w dniu 28 lutego 2012 r. (data nadania przesyłki pocztowej) skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie wnosząc o jej uchylenie jako niezgodnej z prawem i krzywdzącej oraz o przywrócenie terminu do wniesienia skargi z uwagi na swoją bardzo trudną sytuację spowodowaną złym stanem zdrowia i ciągłymi pobytami w szpitalu, jak również zawarł wniosek o przyznanie pełnomocnika z urzędu, bowiem nie jest w stanie sam bronić swoich praw, które są naruszane niezgodnymi z prawem decyzjami. Wyjaśnił, że niniejsza sprawa jest dla niego bardzo skomplikowana pod względem prawnym i faktycznym. Na etapie postępowania odwoławczego nie miał możliwości przedstawienia swojego stanowiska, gdyż chorował i przechodził liczne badania, w tym biegłych sądowych. Do skargi dołączono kserokopie: decyzji ZUS Oddział w E. o przyznaniu dodatku pielęgnacyjnego, orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z dnia "[...]", zaświadczenie lekarskie, karty informacyjne leczenia szpitalnego z dnia "[...]" oraz "[...]" , skierowania do szpitala z dnia "[...]" i "[...]", opinię sadowo - psychiatryczną wraz z jej uzupełnieniem.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze wniosło o jej odrzucenie, a w przypadku przywrócenie terminu do wniesienia skargi o jej oddalenie. Wskazano, iż w obecnej skardze strona także nie formułuje w sposób jednoznaczny zarzutów a jedynie oczekuje "rozstrzygnięcia" przez Kolegium sprawy dotyczącej własności pojazdu w okresie od dnia 15 stycznia 2009 r. (to data odbioru pojazdu, którą wskazano na fakturze), bądź od dnia 20 stycznia 2009 r. (data wniosku o rejestrację) do dnia "przerejestrowania" pojazdu na nowego właściciela tj. 9 lutego 2011 r. Jednak poza kompetencjami organu odwoławczego pozostaje kwestia rozstrzygania sporów wynikających z prawa własności, ewentualnie wad oświadczenia woli przy zawieraniu umów, czy oceny motywów działania stron umowy, gdyż w tym zakresie spory rozstrzygają sądy powszechne.

Postanowieniem z dnia 15 czerwca 2012 r. (sygn. akt II SA/Ol 257/12) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie przyznał skarżącemu prawo pomocy w zakresie całkowitym, obejmujące zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata, w następstwie którego to rozstrzygnięcia w sprawie została ustanowiona jako pełnomocnik z urzędu adwokat M.K.

Postanowieniem z dnia 29 sierpnia 2012 r. (sygn. akt II SA/Ol 257/12) Sąd przywrócił skarżącemu termin do wniesienia skargi.

W piśmie procesowym z 12 października 2012 r. pełnomocnik skarżącego zgłosiła dodatkowe zarzuty wobec decyzji organu w postaci naruszenia art. 156 § 1 pkt 2 kpa z uwagi na okoliczność, że decyzja Kolegium w przedmiocie rejestracji pojazdu została wydana w momencie, gdy strona nie była już właścicielem pojazdy, bowiem w dniu 2 marca 2009 r. odstąpiła od ustnej umowy sprzedaży pojazdu, tego też dnia o odstąpieniu dowiedział się sprzedawca, co potwierdza pismo skarżącego z 2 marca 2009 r. (w załączeniu), przy czym świadkiem tej czynności była L.M., a ponadto z uwagi na fakt, że skarżący nigdy nie był w posiadaniu pojazdu, który został zarejestrowany, gdyż nigdy nie został on mu wydany. Wyjaśniono, że skarżący wystąpił z wnioskiem o zarejestrowanie pojazdu jedynie z uwagi na wymóg jaki na niego został nałożony umową o dofinansowanie ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w ramach programu Sprawny Pojazd, zawartej w dniu 31 października 2008 r., z której zapisów wynikało, że pojazd musiał być zarejestrowany w terminie 30 dni od daty dostawy towaru wskazanej na fakturze VAT. Zgłoszono również zarzut naruszenia art. 7 kpa, gdyż organ nie podjął wszelkich czynności niezbędnych do wyjaśnienia i załatwienia sprawy. Pełnomocnik wniosła o dopuszczenie w trybie art. 106 § 3 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi dowodu z dokumentów w postaci;

- polisy ubezpieczenia auta seria "[...]",

- umowy dofinansowania nr "[...]" z dnia "[...]".

- pisma Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Oddział w O. z dnia 29 marca 2011 r. na okoliczność wykazania podstaw, które były przyczyną wystąpienia przez skarżącego z wnioskiem o rejestrację pojazdu, mimo braku jego fizycznego posiadania oraz pisma skarżącego z dnia 2 marca 2009 r. na okoliczność, że w dniu dokonania stałej rejestracji pojazdu skarżący nie był jego właścicielem. Wniesiono także aby wystąpić do przedawcy celem przedstawienia protokołu przekazania wskazanego wyżej pojazdu stronie skarżącej.

Wobec podniesionych zarzutów wniesiono o stwierdzenie nieważności skarżonej decyzji Kolegium, jak również poprzedzającej ją decyzji Starosty z dnia "[...]" na podstawie art. 145 § 1 pkt 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, zaś w przypadku nie podzielenia stanowiska skarżącego co do rażącego naruszenia prawa wniesiono o uchylenie skarżącej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji organu I instancji na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c ww. ustawy.

Na rozprawie w dniu 6 listopada 2012 r. pełnomocnik skarżącego podtrzymała zarzuty podniesione w skardze oraz wniosła o zasądzenie na rzecz pełnomocnika kosztów postępowania sądowego z tytułu świadczonej pomocy prawnej z urzędu, które nie zostały poniesione w całości ani w części.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. Nr 153, poz. 1269) stosownie do przysługujących sądowi administracyjnemu kompetencji, Sąd kontroluje zaskarżone decyzje pod kątem ich zgodności z prawem. Zatem usunięcie zaskarżonej decyzji z obrotu prawnego może nastąpić tylko w przypadku, gdy postępowanie sądowe dostarczy podstaw do uznania, że przy wydawaniu zaskarżonej decyzji organ naruszył prawo w zakresie wskazanym w art. 145 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. z 2012 r. poz. 270) zwanej dalej: ustawą ppsa. W myśl art. 134 § 1 tej ustawy sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Oznacza powyższe konieczność dokonania przez sąd oceny zgodności z prawem zaskarżonego aktu administracyjnego nawet wówczas, gdy dany zarzut nie został podniesiony.

Dokonując oceny zaskarżonej decyzji Kolegium oraz utrzymanej nią w mocy decyzji organu I instancji w powyższym zakresie Sąd dopatrzył się naruszenia przepisów postępowania administracyjnego, które mogło ono mieć wpływ na wynik sprawy, gdyż oceniając - w tym kontekście - treść skargi oraz jej uzupełnienie przedstawione w piśmie procesowym z 12 października 2012 r. stwierdzić należy, że zasługuje ona na uwzględnienie, bowiem istotnym naruszeniem procedury administracyjnej było zaniechanie przez organ odwoławczy ponownego merytorycznego rozpatrzenia sprawy, stosownie do treści art. 15 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, ze zm) dalej: kpa., jak również utrzymanie w mocy decyzji organu I instancji mimo, że w sposób oczywisty narusza ona zasady postępowania administracyjnego.

Istotą zawisłego przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym sporu jest ustalenie, czy decyzja Samorządowe Kolegium Odwoławcze, mocą której organ ten na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 kpa utrzymał w mocy decyzję Starosty z dnia "[...]" odpowiada prawu.

Materialnoprawną podstawę rozpoznania rzeczonej sprawy stanowią przepisy ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2007 r. Nr 186, poz. 1322, ze zm) dalej: u.p.r.d., w brzmieniu obowiązującym w dacie podejmowania rozstrzygnięcia w sprawie. Chociaż pomiędzy rozstrzygnięciem organu pierwszo-istancyjnego a rozstrzygnięciem Kolegium upłynął znaczny okres czasu, to w zakresie przepisów, które stanowiły podstawę podjętych decyzji nie doszło do zmiany treści art. 72 i art. 73 ww. ustawy, chociaż diametralnej zmianie uległ stan faktyczny kształtujący sytuację prawną strony pomiędzy wydaniem decyzji przez organ I instancji a ustaleniami organu odwoławczego.

Pomimo tak diametralnej zmiany w stanie faktycznym tej sprawy organ odwoławczy dostrzegając zaistniałą zmianę po stronie skarżącej, która wpływała na jej uprawnienie w zakresie rejestracji pojazdu i w sposób ewidentny wpływała na zmianę stanu prawnego tej sprawy w wydanym rozstrzygnięciu pominął te okoliczności, co stanowi istotne uchybienie przepisom postępowania mogącym mieć wpływ na wynik sprawy w rozumieniu art. 145 § 1 pkt 1 lit. c ustawy ppsa.

Stosownie do art. 72 ust. 1 u.p.r.d. rejestracji pojazdu dokonuje się na podstawie określonych w tym przepisie dokumentów do których należy m.in. dowód własności pojazdu lub dokument potwierdzający powierzenie pojazdu, o którym mowa w art. 73 ust. 5 ust. 1, karta pojazdu, jeżeli była wydana (pkt 2), wyciąg ze świadectwa homologacji albo odpis decyzji zwalniającej pojazd z homologacji, jeżeli są wymagane (pkt 3), zaświadczenie o pozytywnym wyniku badania technicznego pojazdu, jeżeli jest wymagane (pkt 4); dowód rejestracyjny, jeżeli pojazd był zarejestrowany (pkt 5).

Stosownie zaś do art. 73 ust. 1 ww. ustawy rejestracji pojazdu dokonuje, na wniosek właściciela, starosta właściwy ze względu na miejsce jego zamieszkania (siedzibę), wydając dowód rejestracyjny i zalegalizowane tablice (tablicę) rejestracyjne oraz nalepkę kontrolną, jeżeli jest wymagana z zastrzeżeniem ust. 2-5.

Jak z powyższego wynika rejestracja pojazdu następuje w drodze rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej w formie decyzji administracyjnej po przeprowadzeniu postępowania w celu ustalenia okoliczności faktycznych i prawnych, od których ustawa i przepisy wykonawcze uzależniają dokonanie rejestracji. Postępowanie w sprawie rejestracji pojazdu kończy się wydaniem decyzji administracyjnej i decyzja ta poprzedza czynność materialno-techniczną wydania dowodu rejestracyjnego i tablic (por. uchwała składu siedmiu sędziów NSA z dnia 24 sierpnia 2001 r., sygn. OPS 6/01, "Jurysta" nr 12, s. 34, uchwała pięciu sędziów NSA z dnia 15 listopada 1999 r., sygn. OPK 24/99, ONSA 2000, Nr 2, poz. 54, uchwała składu pięciu sędziów NSA z dnia 15 listopada 1999 r. sygn. OPK 25/99, ONSA 2000, nr 2 poz. 55). W orzeczeniach tych przesądzono, że rejestracja pojazdu jest sprawą indywidualną, rozstrzyganą w postępowaniu przed starostą.

Nie ulega jednakże wątpliwości, że fundamentalną zasadą postępowania administracyjnego jest zasada dwuinstancyjności, jest to zasada konstytucyjna ustanowiona w art. 78 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Zasada dwuinstancyjności wyrażona została jako zasada ogólna w art. 15 kpa., a zgodnie z jej treścią, każda sprawa administracyjna rozpoznana i rozstrzygnięta decyzją organu I instancji podlega w wyniku wniesienia odwołania, przez legitymowany podmiot, ponownemu rozpoznaniu i rozstrzygnięciu przez organ drugiej instancji. Sprawa administracyjna jest zatem dwukrotnie rozpoznana i rozstrzygnięta, po raz pierwszy przez organ pierwszej instancji, a następnie przez organ drugiej instancji. Dwukrotne rozpoznanie oznacza obowiązek przeprowadzenia dwukrotnie postępowania wyjaśniającego, konsekwentnie do tego ukształtowane jest postępowanie odwoławcze, którego przedmiotem nie jest weryfikacja decyzji, a ponowne rozpoznanie sprawy administracyjnej. Istota dwuinstancyjności sprowadza się do dwukrotnego rozpoznania i rozstrzygnięcia tożsamej pod względem przedmiotowym i podmiotowym sprawy administracyjnej. Pogwałcenie zasady dwuinstancyjności stanowi istotne naruszenie prawa. A zatem organ drugiej instancji, który działa w granicach i na podstawie prawa (art. 6 kpa.), w wyniku wniesienia odwołania, ma obowiązek merytorycznego rozpoznania danej sprawy administracyjnej. Organ odwoławczy jest zobligowany do tego, aby z urzędu uwzględnić zmiany stanu faktycznego i prawnego, jakie dokonały się w okresie pomiędzy wydaniem zaskarżonej decyzji w pierwszej instancji, a orzekaniem w sprawie w drugiej instancji. Obowiązek ten wynika, wprost z przytoczonego powyżej art. 6 kpa. oraz art. 7 kpa. - zasady prawdy obiektywnej, jak również ustawodawca wyposaża organ odwoławczy w środki prawne wskazane w art. 136, art. 138 i art. 140 kpa (por. wyrok NSA z dnia 27 kwietnia 2010r., sygn. akt II GSK 1005/08, wyrok NSA z dnia 7 maja 2010r., sygn. akt II OSK 789/08, dostępne w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych, http://orzeczenia.nsa.gov.pl).

W rzeczonej sprawie, jak wynika z przekazanych akt administracyjnych, Kolegium po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego, wobec powzięcia wątpliwości co do tego czy decyzja o rejestracji podpisana została przez osobę działającą z upoważnienia Starosty uznało, że rejestracja pojazdu na rzecz K.M. nie nastąpiła z wadami, które stanowiłyby podstawę do wyeliminowania decyzji o rejestracji z obrotu prawnego. Organ odwoławczy uznał bowiem, że z nadesłanego upoważnienia "[...]" z dnia "[...]" wynika uprawnienie pracownika do załatwiania spraw w imieniu Starosty w zakresie stałej i czasowej rejestracji pojazdu, chociaż w toku postępowania odwoławczego poprzedzającego wydanie decyzji ustalono, że aktualnie skarżący nie figuruje w systemie "Pojazd" jako właściciel samochodu osobowego marki "[...]", jak również organowi wiadomym było, że pojazd ten został przerejestrowany w Urzędzie Miejskim w E. na nowego właściciela, na skutek jego zbycia przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w E. Pomimo tych nowych okoliczności faktycznych i prawnych organ nie uznał za konieczne uwzględnić takiej zmiany w podjętym rozstrzygnięciu, jak również nie wyjaśnił czy te nowe okoliczności w sprawie mają jakiekolwiek znaczenie dla jej rozstrzygnięcia, co pozostaje w oczywistej sprzeczności z treścią obowiązków wynikających z art. 6 i art. 7 kpa w związku z art. 136 i art. 140 kpa.

Nadto w niniejszej sprawie organowi odwoławczemu umknęła uwadze istotna okoliczność dotycząca faktycznej daty wydania decyzji przez organ I instancji, którą dokonano rejestracji stałej pojazdu na rzecz skarżącego. Na karcie 8 akt adm. znajduje się decyzja organu I instancji, w której jako datę wydania wskazano dzień "[...]", tj. w terminie w którym obowiązywała jeszcze rejestracja czasowa, której dokonano w dniu "[...]" stosownie do art. 74 ust. 3 u.p.r.d., jednakże jak ustalono w toku postępowania wyjaśniającego przeprowadzonego przez Kolegium, decyzja ta w tej dacie została jedynie wydrukowana i opieczętowana pieczęcią uprawnionego pracownika organu. Decyzja ta nie została natomiast podpisana przez tego pracownika p. E.B. tego dnia, co wynika z pisma Starosty z dnia 25 czerwca 2011 r. - karta 54 akt adm. Fakt ten został ujawniony przez innego pracownika p. B.L. w dniu "[...]" kiedy to w organie rejestracyjnym stawił się skarżący, któremu dopiero w tym dniu wydano decyzję administracyjną o rejestracji pojazdu oraz dowód rejestracyjny, tablice rejestracyjne oraz nalepki kontrolne.

W związku z powyższymi ustaleniami organu odwoławczego nie może budzić żadnych wątpliwości okoliczność, że taki akt w dacie jego wydania tj. w dniu "[...]" nie stanowił decyzji administracyjnej (por. wyrok NSA z dnia 30 lipca 1982 r. sygn. I SA 547/82, Legalis), a co najwyżej jak wynika ze stanowiska doktryny do momentu podpisania przez osobę reprezentującą organ administracyjny akt taki jest jedynie projektem decyzji i nie wchodzi do obrotu pranego (por. B. Adamiak, Wadliwość decyzji administracyjnej, Wrocław 1986, s. 50). Taki projekt decyzji pozostający w aktach sprawy nie może wywierać jakichkolwiek skutków prawnych, skoro akt ten nie został podpisany, jak również nie został wprowadzony do obrotu prawnego, bowiem nie wynika z nadesłanych akt aby ta decyzja została skarżącemu doręczona przed dniem "[...]", jeżeli zaś zostałaby doręczona w takiej postaci jak pozostawała w aktach sprawy - bez jej podpisania - to dotknięta byłaby wadą nieważności, skoro nie została podpisana przez uprawnionego pracownika działającego z upoważnienia Starosty i doręczona stronie.

W tym stanie sprawy wadliwym jest stanowisko Kolegium uznające, że działający z upoważnienia Starosty pracownik – B.L. wydała decyzję administracyjną dotyczącą rejestracji wskazanego pojazdu w dniu "[...]", skoro w tej dacie jedynie sporządzono projekt decyzji.

Nadto organ odwoławczy nie zwrócił uwagi, że w dniu "[...]" tj. w dacie stawienia się w organie pierwszoinstancyjnym skarżącego ten projekt decyzji został podpisany nie przez pracownika, którego pieczątka z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego widniała na projekcie decyzji administracyjnej lecz podpis na tej decyzji złożył zupełnie inny pracownik organu, który jak ustalono w toku postępowania odwoławczego wprawdzie posiadał również uprawnienie do podejmowania decyzji w zakresie rejestracji czasowej i stałej pojazdów z upoważnienia Starosty, jednakże brak było w tej decyzji wskazania jego imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego. Te uchybienia stanowią, że decyzja organu I instancji wydana została z naruszeniem przepisów postępowania tj. art. 107 § 1 kpa, który wskazuje jako jeden z istotnych elementów decyzji administracyjnej zamieszczenie podpisu z podaniem imienia i nazwiska osoby oraz stanowiska służbowego osoby upoważnionej do wydania decyzji administracyjnej.

W kontrolowanej sprawie decyzja organu została podpisana przez jednego pracownika bez zamieszczenia na niej imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego tej osoby upoważnionej a uwidoczniono na niej pieczęć imienną innego pracownika, czyli podpis osobisty złożyła inna osoba niż wskazana z imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego. Taka sytuacja nie może mieć miejsca, gdyż przepis art. 107 § 1 kpa jednoznacznie wymaga dla prawidłowości wydanej decyzji osobistego podpisu upoważnionego pracownika, jeżeli działa on w imieniu i na rzecz osoby piastującej funkcje organu administracyjnego - Starosty - wraz z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego. W literaturze wskazuje się na doniosłą rolę pełnioną przez podpis. Podpis jest gwarancją tego, że decyzja pochodzi rzeczywiście od odpowiedniego i właściwego organu, jak również że pismo jest wyrazem woli organu, a nie projektem decyzji. Tak istotne naruszenie nie mogło być konwalidowane poprzez ustalenie, iż ten drugi pracownik, który osobiście podpisał decyzję także posiadał uprawnienie do wydawania w imieniu organu decyzji w przedmiocie rejestracji stałej i czasowej pojazdów lecz wymagało wyeliminowania takiej wadliwej decyzji z obrotu prawnego. W takim bowiem przypadku dochodzi do istotnej wady wydanej decyzji, skoro nie można określić, czy pochodzi ona od osoby upoważnionej, działającej w imieniu organu administracji, czy też nie skoro podane dane tj. imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe dotyczą innego pracownika, w którego zastępstwie podpisano decyzję. Nie jest możliwe sprostowanie takiej decyzji, jako oczywistej omyłki pisarskiej w trybie art. 113 kpa, mimo że wada jest tylko formalna, faktycznie bowiem pracownik który podpisał decyzję posiada uprawnienie do wydawania decyzji z upoważnienia organu, niemniej nie zamieścił klauzuli świadczącej o podpisaniu decyzji z upoważnienia organu lecz w zastępstwie innego pracownika. Brak rozstrzygnięcia Kolegium w tym zakresie skutkowało koniecznością wyeliminowania z obrotu prawnego w następstwie rozpoznawania sprawy przez Sąd także decyzji organu I instancji. Wydanie bowiem tej decyzji z naruszeniem art. 107 § 1 kpa, mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Na marginesie należy również wskazać, że błędnie organ odwoławczy dostrzega problem w tej sprawie przyjmując, że skarżący oczekuje od organu odwoławczego zamiast sądu powszechnego dokonania rozstrzygnięcia kwestii własności pojazdu w dacie jego rejestracji, czy też ustalenia istnienia czy nie wad oświadczenia woli skarżącego przy nabyciu pojazdu oraz w dacie jego rejestracji, gdyż jak wynika z pism składanych w tej sprawie oraz okoliczności podnoszonych przez stronę towarzyszących podejmowaniu decyzji o rejestracji pojazdu, budzi wątpliwości czy faktycznie organ I instancji, a następnie organ odwoławczy prawidłowo oceniły całość okoliczności towarzyszących rejestracji pojazdu w tym okoliczność, że K.M. w dacie rejestracji pojazdu był właścicielem pojazdu, skoro wskazywał, że rejestracji dokonał jedynie w celu spełnienia warunków zawartej umowy z Państwowym Funduszem Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, w ramach której otrzymał dofinansowanie samochodu. Bez konieczności przesądzania o tytule własności pojazdu przez organy administracji, bowiem jak słusznie podniosło Kolegium organ rejestracyjny nie jest właściwy do ustalania prawa własności pojazdu, ustalenie to należy do sądu powszechnego, wskazać należy, że znane były organom nietypowe okoliczności towarzyszące dokonanej rejestracji pojazdu zwłaszcza, gdy te okoliczności zestawi się z podnoszonymi przez stronę informacjami co do braku dysponowania pojazdem. Należy wyjaśnić, że wprawdzie w art. 72 ust. 1 u.p.r.d. wskazane zostały dokumenty niezbędne do dokonania rejestracji pojazdu lecz w sytuacji, gdy strona skarżąca składa wprawdzie nieporadnie informację o braku posiadania pojazdu, to winno to skutkować ze strony organu rejestracyjnego szczególną wnikliwością, co do ustalenia stanu faktycznego tej sprawy, gdyż fakt przedłożenia faktury VAT nie oznacza, że w sprawie tej nie mógł zostać przeprowadzony inny dowód np. przesłuchanie świadka, czy strony, jeśli inne okoliczności wzbudzały uzasadnioną wątpliwość, czy faktura w sposób jednoznaczny potwierdza nabycie własności ww. pojazdu. Nadto przy ponownym rozpoznaniu tej sprawy niezbędne będzie uwzględnienie okoliczności, że za datę rejestracji pojazdu w żadnym wypadku nie mogła być przyjęta data "[...]", jak wskazał Sąd we wcześniejszym wywodach uzasadnienia, gdyż organ nie dopełnił w tej sprawie obowiązku wydania decyzji administracyjnej oraz zebrania i wyczerpującego rozpatrzenia sprawy.

Przy ponownym rozpoznaniu wniosku skarżącego z dnia 20 lutego 2009 r. organ uwzględni okoliczności wskazane w uzasadnieniu wyroku, jak również okoliczność, że rejestracji czasowej stosownie do art. 74 ust. 3 u.p.r.d. dokonuje się na okres nieprzekraczający 30 dni, z zastrzeżeniem ust. 4. Termin ten może być jednorazowo przedłużony o 14 dni w celu wyjaśnienia spraw związanych z rejestracją pojazdu. Po upływie terminu czasowej rejestracji pozwolenie czasowe i tablice rejestracyjne zwraca się do organu, który je wydał - ust. 6 art. 74 ww ustawy. W tej sprawie mimo, że termin czasowej rejestracji upłynął strona skarżąca nie stawiała się po decyzję dotyczącą rejestracji stałej oraz stałych tablic rejestracyjnych i dowodu rejestracyjnego organ nie podjął żadnych czynności, pomijając milczeniem fakt, że dopiero po pół roku skarżący stawił się w organie kwestionując nieporadnie, jak wynika z pism znajdujących się w aktach sprawy swój tytuł własności pojazdu. Pomimo tych informacji organ I instancji wydał w dniu "[...]" decyzję o rejestracji pojazdu informując jedynie o przesłankach wyrejestrowania pojazdu. Przy ponownym rozpoznaniu tej sprawy organ winien uwzględnić te wszystkie okoliczności, bowiem może się okazać, że już w dacie zgłoszenia się do organu w celu rejestracji stałej pojazdu brak było podstaw do jego zarejestrowania. Sąd w tym zakresie nie może jednak wypowiadać się bowiem nie były te okoliczności przedmiotem oceny przez uprawnione organy tak I instancji jak ewentualnie organu odwoławczego.

Reasumując mając na uwadze podniesione wyżej uchybienia proceduralne tj. art. 6, art. 7, art. 15 , art. 107 § 1 kpa. Sąd uznał, iż zaskarżona decyzja oraz utrzymana nią w mocy decyzją organu I instancji została wydane z naruszeniem powołanych przepisów, które miało istotny wpływ na wynik sprawy i na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak w sentencji.

W przedmiocie wynagrodzenia adwokata za nieopłaconą pomoc prawną udzieloną skarżącemu z urzędu orzeczono w oparciu o art. 250 ustawy ppsa. oraz § 2 ust. 3 i § 18 ust. 1 pkt 1 lit. c rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1348, ze zm.).

Na mocy art. 152 powołanej ustawy, stwierdzono, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu do czasu uprawomocnienia się wyroku.