Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Maria Zawadzka (spr.) Sędziowie: Sędzia WSA Renata Czeluśniak Sędzia WSA Ewa Michna po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 2 marca 2021 r. sprawy ze skargi E. M. na decyzję Wojewody z dnia 11 lipca 2020 r. znak [...] w sprawie odmowie uznania za osobę bezrobotną uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu I instancji.

Wojewoda decyzją z dnia 11 lipca 2020r. nr [...] utrzymał w mocy decyzję Starosty Powiatu z dnia [...] 2020 r., znak: [...], orzekającej o odmowie uznania E. M. (dalej, jako skarżąca) za osobę bezrobotną od 21 maja 2020 r.

Powyższe decyzje zostały wydane w następującym stanie faktycznym i prawnym:

W dniu 21 maja 2020 r. skarżąca zgłosiła się w Powiatowym Urzędzie Pracy, celem rejestracji, ale organ l instancji decyzją z dnia [...] 2020 roku odmówił uznania skarżącej za osobę bezrobotną od dnia 21 maja 2020 roku.

W odwołaniu skarżąca zarzuciła, że dochód z najmu mieszkania rozlicza wspólnie z małżonkiem. Skarżąca twierdziła, że co prawda całkowity dochód z najmu to 1.500,00 zł, jednak kwota dochodu, która przypada na nią, to 750 złotych miesięcznie. Do odwołania skarżąca dołączyła PIT-28.

Decyzją z dnia 11 lipca 2020 r. Wojewoda utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organ odwoławczy powołał treść art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1429 ze zm.) zawierający definicję osoby bezrobotnej oraz wskazał, że zgodnie z lit. h tego przepisu oznacza to osobę, która nie uzyskuje miesięcznie przychodu w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę, z wyłączeniem przychodów uzyskanych z tytułu odsetek lub innych przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych (...).

Organ podniósł, że w dniu 21 maja 2020 r. skarżąca przedstawiła w Urzędzie umowę najmu lokalu mieszkalnego z dnia 1 lipca 2019 r. (zawartą na okres 12 miesięcy), zgodnie z § 3 umowy odstępne wynosi 1.500,00 zł miesięcznie. Z dołączonego do odwołania PIT-28, wynika, że przychody skarżącej w 2019 r. wyniosły 9.000,00 zł. Tym samym w ocenie organu przychód z najmu za okres od 1 lipca 2019 roku do 31 grudnia 2019 roku wyniósł 1.500,00 zł miesięcznie (9000,00 zł: 6 miesięcy). Z przedstawionej dokumentacji wynika, że skarżąca rozliczyła całość kwoty najmu. Organ wskazał, że minimalne wynagrodzenie za pracę w 2020 roku wynosiło 2.600 zł (rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 września 2019 roku, Dz. U. z 2019 r., poz. 1778). Zatem osiągany przez skarżącą przychód przekracza połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę. Tym samym w dniu rejestracji skarżąca nie spełniała warunków niezbędnych do posiadania statusu bezrobotnego od 21 maja 2020 r.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w skarżąca zarzuciła naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, poprzez nieuwzględnienie wszystkich materiałów dowodowych w sprawie, w szczególności korekty deklaracji PIT-28 za 2019 rok złożonej przez skarżącą przez co wydana decyzja została oparta na nieaktualnym materiale dowodowym. Skarżąca wniosła o uchylenie w całości zaskarżonej decyzji oraz decyzji organu pierwszej instancji z powodu wskazanego naruszenia, które miało istotny wpływ na wynik postępowania.

Skarżąca podniosła, że pomimo załączenia do odwołania od decyzji korekty PIT-28 za 2019 r. organ nie wziął pod uwagę zmiany kwoty, która przypada jako przychód na jednego z małżonków czyli skarżącą. Zdaniem skarżącej, to nie kwota 1.500 zł miesięcznie lecz kwota 750 zł miesięcznie stanowi jej miesięczny przychód z tytułu wynajmu mieszkania. W konsekwencji na wskutek pobieżnego przeanalizowania złożonego wniosku organ pominął fakt wspólnego rozliczenia przez małżonków dochodów z najmu mieszkania i wynikających z tego konsekwencji. Skarżąca jako dowód przedstawiła złożoną deklarację podatkową PIT-28 za 2019 rok oraz aktualne zaświadczenie z Urzędu Skarbowego o dochodzie uzyskanym w 2019 roku.

W odpowiedzi na skargę Wojewoda w całości podtrzymał swoje

dotychczasowe stanowisko i wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje:

Zdaniem Sądu skarga jest zasadna.

Przedmiotem kontroli Sądu w obecnie rozpoznawanej sprawie jest decyzja Wojewody z dnia 11 lipca 2020 r. utrzymująca w mocy decyzję Starosty Powiatu z dnia [...] 2020 roku, orzekającą o odmowie uznania skarżącej za osobę bezrobotną.

Materialnoprawną podstawę zaskarżonej decyzji stanowi ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1409 ze zm.). Artykuł 2 ust. 1 pkt 2 lit. h powyższej ustawy stanowi, że bezrobotny - oznacza osobę, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt 1 i 2 lit. a-g, i, j, l oraz osobę, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt 2 lit. ha, która bezpośrednio przed rejestracją jako bezrobotna była zatrudniona nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres co najmniej 6 miesięcy, oraz osobę, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt 3 i 4, niezatrudnioną i niewykonującą innej pracy zarobkowej, zdolną i gotową do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym w danym zawodzie lub w danej służbie albo innej pracy zarobkowej albo jeżeli jest osobą niepełnosprawną, zdolną i gotową do podjęcia zatrudnienia co najmniej w połowie tego wymiaru czasu pracy, nieuczącą się w szkole, z wyjątkiem uczącej się w szkołach dla dorosłych lub przystępującej do egzaminu eksternistycznego z zakresu programu nauczania tej szkoły oraz uczącej się w branżowej szkole II stopnia i szkole policealnej, prowadzącej kształcenie w formie stacjonarnej lub zaocznej, lub w szkole wyższej, gdzie studiuje na studiach niestacjonarnych, zarejestrowaną we właściwym dla miejsca zameldowania stałego lub czasowego powiatowym urzędzie pracy oraz poszukującą zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, jeżeli nie uzyskuje miesięcznie przychodu w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę, z wyłączeniem przychodów uzyskanych z tytułu odsetek lub innych przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie nie jest sporny. W dniu 21 maja 2020 roku skarżąca zgłosiła się w Powiatowym Urzędzie Pracy, celem rejestracji, jednak organ l instancji odmówił uznania skarżącej za osobę bezrobotną od 21 maja 2020 roku.

Bezsporne również jest to, że skarżąca przedstawiła organom umowę najmu lokalu mieszkalnego z dnia 1 lipca 2019 roku, zawartą na okres 12 miesięcy. Zgodnie z § 3 tej umowy, "odstępne" (tj. czynsz z tytułu najmu) wynosił 1.500,00 zł miesięcznie, a zatem organy uznały, że suma ta przekracza połowę minimalnego wynagrodzenie za pracę które w 2020 roku wynosiło 2.600 zł (rozporządzenie Rady Ministrów z 10 września 2019 roku, Dz. U. z 2019 r., poz. 1778).

Spornym jest natomiast w sprawie czy przychody skarżącej z tytułu najmu przedmiotowego mieszkania, które w 2019 roku wyniosły 9.000 zł należy w całości przypisać skarżącej, czy też, jak twierdzi skarżąca, można jej przypisać co najwyżej połowę tej sumy, z uwagi na fakt, iż skarżąca rozlicza się wspólnie ze swoim małżonkiem.

Zdaniem Sądu, podatkowe dochody z najmu deklarowane wyłącznie przez jednego z współmałżonków nie oznaczają automatycznie, że są to w całości dochody tylko tego małżonka. Powyższe wynika z braku zbieżności przepisów podatkowych (zakładających prawo wyboru osoby rozliczającej należny podatek dochodowy) z zasadami prawa cywilnego. W orzecznictwie sądów administracyjnych zasada ta jest nazywana "autonomią prawa podatkowego" (por. postanowienie NSA z 15 października 2009 r., I FSK 240/2008; wyrok NSA z 12 stycznia 2007 r., II FSK 126/2006; wyrok NSA z 15 lipca 2010 r., II FSK 2/2010; wyrok NSA z 12 stycznia 2007 r., II FSK 151/2006; wyrok NSA z 19 stycznia 2005 r., FSK 1527/2004; wyrok WSA w Krakowie z 1 kwietnia 2011 r., I SA/Kr 1978/10; wyrok WSA we Wrocławiu z 22 marca 2007 r., I SA/Wr 852/06; wyrok SN z 2 kwietnia 2003 r., III RN 102/2002,; wyrok SN z 6 listopada 2003 r., III RN 133/2002).

Zgodnie z art. 8 ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1426 z późn. zm.) zasadniczo dochody z wspólności majątkowej opodatkowuje się proporcjonalnie u każdego z małżonków osobno, przy czym w przypadku osiągania przychodów z najmu (dzierżawy itp. wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 6 powołanej ustawy) małżonkowie mogą złożyć oświadczenie, że całość przychodów będzie opodatkowana przez jednego z nich. Nie oznacza to jednak, że cywilistycznie uchylona zostanie zasada z art. 31 § 2 pkt 2 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359). Zgodnie z powołanym przepisem do majątku wspólnego należą w szczególności dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków. W praktyce więc czynsz za najem lokalu (czy też nieruchomości), nawet jeżeli będzie on stanowił majątek osobisty (odrębny) jednego z małżonków – będzie majątkiem wspólnym (dorobkowym) obojga małżonków. Jak bowiem wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z 21 września 1979 r. III CZP 59/79 stosownie do dyspozycji art. 32 § 2 pkt 2 k.r.o. dorobkiem małżonków stają się m.in. dochody z majątku odrębnego każdego z małżonków. W konsekwencji należy stwierdzić, że dochodem w powyższym rozumieniu są wszelkie korzyści w postaci przychodu, uzyskiwane z określonego składnika majątku odrębnego w granicach normalnej i prawidłowej gospodarki, bez natychmiastowego zniszczenia, względnie utraty tego składnika.

Zatem, zgodnie z powołanymi powyżej przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz uchwałą Sądu Najwyższego, nawet gdyby przedmiotowe mieszkanie stanowiło majątek osobisty skarżonej, to i tak dochody z najmu tego mieszkania weszłyby do majątku wspólnego małżonków. W konsekwencji należy przyznać rację skarżącej, że bez względu na sposób rozliczenia tych dochodów przed organami podatkowymi, dochody z najmu mieszkania za 2019 r. weszły do majątku wspólnego małżonków i należy je rozliczyć po połowie na każdego z małżonków, tj. 9.000 zł : 2 = 4.500 zł.

Rozpatrując ponownie sprawę organy obowiązane będą ustalić stan prawny i stan faktyczny sprawy z uwzględnieniem okoliczności wskazywanych przez Sąd. Stosownie do art. 153 p.p.s.a. ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Mając powyższe na uwadze Sąd, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i c p.p.s.a., uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzające ją decyzję organu I instancji.