drukuj    zapisz    Powrót do listy

6168 Weterynaria i ochrona zwierząt 6401 Skargi organów nadzorczych na uchwały rady gminy w przedmiocie ... (art. 93 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym), Ochrona zwierząt, Rada Miasta, *Stwierdzono nieważność aktu prawa miejscowego w całości, II SA/Wr 481/17 - Wyrok WSA we Wrocławiu z 2017-10-04, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Wr 481/17 - Wyrok WSA we Wrocławiu

Data orzeczenia
2017-10-04 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2017-07-17
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu
Sędziowie
Halina Filipowicz-Kremis /sprawozdawca/
Władysław Kulon
Zygmunt Wiśniewski /przewodniczący/
Symbol z opisem
6168 Weterynaria i ochrona zwierząt
6401 Skargi organów nadzorczych na uchwały rady gminy w przedmiocie ... (art. 93 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym)
Hasła tematyczne
Ochrona zwierząt
Skarżony organ
Rada Miasta
Treść wyniku
*Stwierdzono nieważność aktu prawa miejscowego w całości
Powołane przepisy
Dz.U. 2013 poz 856 art. 11a
Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt - tekst jednolity
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Zygmunt Wiśniewski Sędziowie: Sędzia WSA Władysław Kulon Sędzia NSA Halina Filipowicz-Kremis (spr.) Protokolant: Starszy asystent sędziego Katarzyna Grott po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 4 października 2017 r. sprawy ze skargi Wojewody D. na uchwałę Rady Miejskiej w O. z dnia [...] r. Nr [....] w przedmiocie przyjęcia programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobieganie bezdomności zwierząt na terenie Gminy Miasta O. w roku 2017 I. stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały w całości, II. zasądza od Gminy Miasto O. na rzecz strony skarżącej kwotę 480,00 zł (słownie: czterysta osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Wojewoda D., działając na podstawie art. 93 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 446 ze zm.) i art. 50 § 2, art. 54 § 1 i art. 200 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (j.t. Dz. U. z 2016 r. poz. 718 ze zm.), złożył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu skargę na uchwałę Rady Miejskiej w O. z dnia [...] r. Nr [...] w sprawie przyjęcia programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie Gminy Miasto O. w roku 2017, wnosząc o stwierdzenie jej nieważności oraz o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. Organ nadzoru zarzucił podjęcie zaskarżonej uchwały z istotnym naruszeniem art. 11a ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 11a ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (Dz. U. z 2013 r. poz. 856 ze zm.; zwanej dalej także "u.o.z.") poprzez niewypełnienie obowiązku ustawowego w zakresie zapewnienie bezdomnym zwierzętom miejsca w schronisku dla zwierząt.

Motywując zasadność złożonej skargi wojewoda wskazał, że podstawę prawną dla podjęcia uchwały stanowi art. 11a u.o.z., zgodnie z którym rada gminy wypełniając obowiązek, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy, określa, w drodze uchwały, corocznie do dnia 31 marca, program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt. Zgodnie z art. 11a ust. 2 u.o.z., program, o którym mowa w ust. 1, obejmuje: 1) zapewnienie bezdomnym zwierzętom miejsca w schronisku dla zwierząt; 2) opiekę nad wolno żyjącymi kotami, w tym ich dokarmianie; 3) odławianie bezdomnych zwierząt; 4) obligatoryjną sterylizację albo kastrację zwierząt w schroniskach dla zwierząt; 5) poszukiwanie właścicieli dla bezdomnych zwierząt; 6) usypianie ślepych miotów; 7) wskazanie gospodarstwa rolnego w celu zapewnienia miejsca dla zwierząt gospodarskich; 8) zapewnienie całodobowej opieki weterynaryjnej w przypadkach zdarzeń drogowych z udziałem zwierząt. W art. 11a ust. 3 u.o.z. wskazano, że program, o którym mowa w ust. 1, może obejmować plan znakowania zwierząt w gminie. Jednocześnie w art. 11a ust. 5 u.o.z. postanowiono, że program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt zawiera wskazanie wysokości środków finansowych przeznaczonych na jego realizację oraz sposób wydatkowania tych środków. U.o.z. wprowadza zatem ściśle określone wymogi co do treści programu, przy czym należy mieć na względzie, że stanowią one jednocześnie swoiste wytyczne co do sposobu w jaki gmina ma realizować powierzone jej zadania z zakresu zapewnienia opieki bezdomnym zwierzętom i ich wyłapywania (w oparciu o art. 11 ust. 1 u.o.z.) oraz podejmowania działań na rzecz ochrony zwierząt (na podstawie art. 1 ust. 3).

Analiza tej uchwały wskazuje, że rada nie określiła w niej schroniska dla zwierząt bezdomnych, którego celem jest zapewnienie opieki i schronienia zwierzętom bezdomnym. W uzasadnieniu do uchwały rada miejska zapisała, że "w dniu 5 października 2015 r. zostało zawarte porozumienie międzygminne, którego przedmiotem jest realizacja wspólnego przedsięwzięcia polegającego na budowie, uruchomieniu i prowadzeniu schroniska dla bezdomnych zwierząt w miejscowości Gać, na terenie gminy wiejskiej O.. Uchwałą Rady Miejskiej nr [...] powierzono Gminie O. realizację tego zadania, uchwałą nr [...] udzielając pomocy finansowej w postaci sfinansowania 50 % wartości zadania. W 2017 roku przyznano dotację celową w wysokości 100 000 zł brutto. Przewidziany termin realizacji inwestycji 2017- 2018 rok. Do tego czasu bezdomne zwierzęta z terenu miasta, z uwagi na przepełnione okoliczne schroniska, będą nadal przebywały w miejskich kojcach przy ul. [...] w O., które prowadzone przez przychodnię weterynaryjną, pod nadzorem Powiatowego Lekarza Weterynarii i sanepidu, zapewniają fachową opiekę bezdomnym zwierzętom z terenu miasta i poprzez system adopcji, elektroniczne znakowanie, sterylizację, skutecznie ograniczają ilość bezdomnych zwierząt w naszym mieście".

W związku z brakiem realizacji obowiązku ustawowego w zakresie zapewnienia bezdomnym zwierzętom miejsca w schronisku organ nadzoru – pismem z dnia 13 marca 2017 r. - wystąpił do przewodniczącej rady miejskiej z zapytaniem o poinformowanie o planowanym i realnym terminie zakończenia budowy i rozpoczęcia działalności schroniska we wsi Gać. Ponadto, organ nadzoru wnosił o rozwinięcie informacji z uzasadnienia do uchwały o nadzorze Powiatowego Lekarza Weterynarii i sanepidu: "(...) w miejskich kojcach przy ulicy [...] w O., które prowadzone przez Przychodnię Weterynaryjną, pod nadzorem Powiatowego Lekarza Weterynarii i sanepidu, zapewniają fachową opiekę bezdomnym zwierzętom (...)". W odpowiedzi zastępca burmistrza wskazał pismem z dnia 13 marca 2017 r., że "na podstawie informacji uzyskanych od Gminy O., której w ramach porozumienia międzygminnego powierzono realizację wspólnego przedsięwzięcia polegającego na budowie, uruchomieniu i prowadzeniu schroniska dla bezdomnych zwierząt w miejscowości Gać, na terenie gminy wiejskiej O., termin zakończenie budowy i rozpoczęcia działalności schroniska przewidziany jest na przełom 2018/2019 roku. Nadzór Powiatowego Lekarza Weterynarii i Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej nad miejskimi kojcami dla bezdomnych zwierząt przy ul. [...] w O. polega na corocznej kontroli w celu oceny warunków w jakich przebywają zwierzęta, wynikających z ustawy o ochronie zwierząt, przeglądzie prowadzonej dokumentacji i kartoteki ewidencyjnej, sprawdzeniu pochodzenia zwierząt i ich stanu zdrowotnego oraz zweryfikowaniu przeprowadzonych szczepień, zabiegów i czynności lekarsko-weterynaryjnych".

W wyniku przeprowadzonego postępowania nadzorczego wojewoda ustalił, że Miasto O. notorycznie, mając pełną świadomość naruszania prawa i mimo corocznych interwencji organu nadzoru, nie realizuje obowiązku ustawowego w zakresie zapewnienia bezdomnym zwierzętom, miejsca w schronisku dla zwierząt, argumentując przepełnieniem okolicznych schronisk oraz budową schroniska wraz Gminą O.. Stosownie do treści art. 7 Konstytucji statuującym zasadę legalizmu, organy administracji publicznej obowiązane są działać na podstawie i w granicach prawa. Zatem rada obowiązana jest przestrzegać zawartego w ustawie upoważnienia, zaś aby je prawidłowo realizować, powinna dokładnie określić m.in. w jakim konkretnie schronisku dla zwierząt zapewnia miejsce bezdomnym zwierzętom. Taki był cel nowelizacji u.o.z., która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2012 r. i wprowadziła obowiązek corocznego przyjmowania programów opieki nad bezdomnymi zwierzętami oraz zapobiegania ich bezdomności. Celem tej nowelizacji było zwiększenie odpowiedzialności gmin za los bezpańskich zwierząt oraz zmotywowanie jednostek samorządu terytorialnego do gorliwszego wywiązywania się z ustawowego obowiązku opieki nad bezdomnymi zwierzętami oraz ich wyłapywania. Dla realizacji pełnego celu wynikającego z u.o.z. niezbędne jest skonkretyzowanie w programie sposobu wykonywania przez gminę poszczególnych zadań ustawowych. Tym bardziej, że jeszcze przed nowelizacją u.o.z. samorządy zobowiązane były do określenia w uchwale o wyłapywaniu bezpańskich zwierząt konkretnego schroniska. Konieczność wskazania konkretnego schroniska, do którego zwierzęta te będą przewożone wynika także z przepisów rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 26 sierpnia 1998 r. w sprawie zasad i warunków wyłapywania bezdomnych zwierząt (Dz. U. Nr 116, poz. 753). Zgodnie z § 3 pkt 3 i 4 rozporządzenia co najmniej na 21 dni przed planowanym terminem rozpoczęcia wyłapywania zwierząt bezdomnych, organ gminy podaje do publicznej wiadomości adres schroniska, z którym uzgodniono umieszczenie zwierząt po wyłapaniu, oraz podmiot wykonujący wyłapywanie.

Artykuł 4 pkt 25 u.o.z. określa, że przez "schronisko dla zwierząt" rozumie się miejsce przeznaczone do opieki nad zwierzętami domowymi spełniające warunki określone w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2014 r. poz. 1539 z późn. zm.). Szczegółowe wymagania, jakie powinny spełniać schroniska dla zwierząt, zostały określone w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 czerwca 2004 r. w sprawie szczegółowych wymagań weterynaryjnych dla prowadzenia schronisk dla zwierząt (Dz.U. Nr 158, poz. 1657), wydanym na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt. Zgodnie zaś z art. 11 ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, powiatowy lekarz weterynarii prowadzi rejestr podmiotów prowadzących działalność nadzorowaną, o której mowa w art. 1 pkt 1 lit. a-l, n, p oraz w art. 4 ust. 3, oraz przedsiębiorstw i zakładów zatwierdzonych lub warunkowo zatwierdzonych na podstawie art. 24 ust. 1 lub art. 44 ust. 2 rozporządzenia nr 1069/2009, na obszarze jego właściwości (ust. 1).

W myśl art. 11a ust. 2 pkt 4 u.o.z. program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt obejmuje obligatoryjną sterylizację albo kastrację zwierząt w schroniskach dla zwierząt. Tak więc również i w tym przypadku ustawodawca uznał za istotne aby powyższe czynności były przeprowadzane przez uprawniony i nadzorowany przez organy Inspekcji Weterynaryjnej, podmiot będący schroniskiem dla zwierząt. Dodatkowo wojewoda zwrócił uwagę, że zabronione jest odławianie zwierząt bezdomnych bez zapewnienia im miejsca w schronisku dla zwierząt, chyba że zwierzę stwarza poważne zagrożenie dla ludzi lub innych zwierząt (art. 11 ust. 3 u.o.z.). Zapewnienie schroniska dla bezdomnych zwierząt jest ustawowym obowiązkiem gminy, z którego w żadnym razie nie zwalnia brak miejsc w schroniskach istniejących. Przy czym schroniskiem dla zwierząt jest miejsce przeznaczone do opieki nad zwierzętami domowymi spełniające warunki określone w ustawie o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (art. 4 pkt 25 u.o.z.). Za schronisko nie można również uznać kojców, o których mowa w Programie. Kojce mogą pełnić funkcje miejsca tymczasowego przetrzymywania wyłapanych zwierząt do czasu ich przewiezienia do schroniska. W żadnych wypadku kojce nie mogą zastąpić schroniska dla zwierząt.

W odpowiedzi na skargę strona przeciwna uznała skargę w całości za zasadną, wnosząc o umorzenie postępowania jako bezprzedmiotowego. W uzasadnieniu odpowiedzi na skargę podano, że gmina dołożyła wszelkich możliwych starań celem zapewnienia bezdomnym zwierzętom miejsca w schronisku, jednakże okazały się one bezskuteczne z uwagi na brak schronisk w okolicy lub ich przepełnienie. Gmina nie posiada też dostatecznych środków finansowych na budowę własnego schroniska, stąd pomysł na prowadzenie miejskich kojców dla zwierząt. Kojce są prowadzone przez lekarzy weterynarii według procedur wymaganych dla schronisk dla zwierząt. Dzięki funkcjonowaniu kojców dla zwierząt w mieście nie występuje problem bezdomności zwierząt i nie ma potrzeby ich odławiania. Kojce, choć spełniły swoją rolę niewątpliwie, nie mogą być traktowane jak schronisko dla zwierząt, które jest pojęciem zdefiniowanym ustawowo, dlatego też Gmina Miasto O. wraz z sąsiednią Gminą O. podjęły w ramach porozumienia międzygminnego wspólną realizację zadania inwestycyjnego pn. "budowa schroniska dla zwierząt w miejscowości Gać" na terenie Gminy O., a termin oddania inwestycji do użytku planowany jest na przełom roku 2018/2019. W tym stanie rzeczy wyrażone w skardze twierdzenie, że gmina notorycznie i z pełną świadomością narusza prawo w zakresie niezapewnienia właściwej opieki nad zwierzętami bezdomnymi jest nie do końca uprawnione, sugeruje bowiem całkowitą bezczynność gminy w tym zakresie. Tymczasem gmina wobec bezskuteczności cały czas trwających starań o zawarcie umowy z położonymi w pobliżu schroniskami podjęła zobowiązanie wymagające znacznego wysiłku finansowego, które wkrótce rozwiąże problemy kilku gmin w tym zakresie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu zważył, co następuje:

Wyjaśniając przesłanki podjętego rozstrzygnięcia na wstępie należy podkreślić, że zgodnie z art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (j.t. Dz. U. z 2016 r. poz. 1066 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości m.in. poprzez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem (jeżeli ustawy nie stanowią inaczej). W granicach tak określonych kompetencji sąd administracyjny w toku podjętych czynności rozpoznawczych ocenia prawidłowość zastosowania w postępowaniu administracyjnym przepisów obowiązującego prawa materialnego i procesowego oraz trafność ich wykładni.

Wykonywana przez sądy administracyjne kontrola administracji publicznej obejmuje również orzekanie w sprawach skarg na akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej oraz na akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż określone w pkt 5, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej (art. 3 § 1 w związku z art. 3 § 2 pkt 5 i 6 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – j.t. Dz. U. z 2017 r. poz. 1369 ze zm.; zwanej dalej "P.p.s.a."). Po myśli art. 147 § 1 P.p.s.a. sąd uwzględniając skargę na uchwałę lub akt, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 5 i 6, stwierdza nieważność tej uchwały lub aktu w całości lub w części albo stwierdza, że zostały wydane z naruszeniem prawa, jeżeli przepis szczególny wyłącza stwierdzenie ich nieważności.

Zgodnie z przepisem art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (j.t. Dz. U. z 2013 r. poz. 594 ze zm.) uchwała lub zarządzenie organu gminy sprzeczne z prawem są nieważne. O nieważności uchwały lub zarządzenia w całości lub w części orzeka organ nadzoru w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia doręczenia uchwały lub zarządzenia, w trybie określonym w art. 90. Z kolei przepis art. 93 ust. 1 powoływanej ustawy stanowi, że po upływie terminu wskazanego w art. 91 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym organ nadzoru nie może we własnym zakresie stwierdzić nieważności uchwały lub zarządzenia organu gminy. W tym przypadku organ nadzoru może zaskarżyć uchwałę lub zarządzenie do sądu administracyjnego. Z takim właśnie przypadkiem mamy do czynienia w rozpatrywanej sprawie.

W niniejszej sprawie Wojewoda D. wniósł o stwierdzenie nieważności uchwały Rady Miejskiej w O. z dnia [...] r. Nr [...] w sprawie przyjęcia programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie Gminy Miasto O. w roku 2017, zarzucając, że została ona podjęta z istotnym naruszeniem art. 11a ust. 2 pkt 1 w związku z art. 11a ust. 1 u.o.z. poprzez niewypełnienie obowiązku ustawowego w zakresie zapewnienie bezdomnym zwierzętom miejsca w schronisku dla zwierząt.

Przepis art. 11 ust. 1 u.o.z. stanowi, że zapobieganie bezdomności zwierząt i zapewnienie opieki bezdomnym zwierzętom oraz ich wyłapywanie należy do zadań własnych gmin. W myśl ust. 3 tego artykułu zabrania się odławiania zwierząt bezdomnych bez zapewnienia im miejsca w schronisku dla zwierząt, chyba że zwierzę stwarza poważne zagrożenie dla ludzi lub innych zwierząt. Odławianie bezdomnych zwierząt odbywa się wyłącznie na podstawie uchwały rady gminy, o której mowa w art. 11a. Stosownie do art. 11a ust. 1 u.o.z. rada gminy wypełniając obowiązek, o którym mowa w art. 11 ust. 1, określa, w drodze uchwały, corocznie do dnia 31 marca, program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt. Zgodnie z art. 11a ust. 2 u.o.z. program, o którym mowa w ust. 1, obejmuje:

1) zapewnienie bezdomnym zwierzętom miejsca w schronisku dla zwierząt;

2) opiekę nad wolno żyjącymi kotami, w tym ich dokarmianie;

3) odławianie bezdomnych zwierząt;

4) obligatoryjną sterylizację albo kastrację zwierząt w schroniskach dla zwierząt;

5) poszukiwanie właścicieli dla bezdomnych zwierząt;

6) usypianie ślepych miotów;

7) wskazanie gospodarstwa rolnego w celu zapewnienia miejsca dla zwierząt gospodarskich;

8) zapewnienie całodobowej opieki weterynaryjnej w przypadkach zdarzeń drogowych z udziałem zwierząt.

Program, o którym mowa w ust. 1, może obejmować plan znakowania zwierząt w gminie (ust. 3 art. 11a u.o.z.). Realizacja zadań, o których mowa w ust. 2 pkt 3-6, może zostać powierzona podmiotowi prowadzącemu schronisko dla zwierząt (art. 11a ust. 4 u.o.z.). Program, o którym mowa w ust. 1, zawiera wskazanie wysokości środków finansowych przeznaczonych na jego realizację oraz sposób wydatkowania tych środków. Koszty realizacji programu ponosi gmina (art. 11a ust. 5 u.o.z.). Projekt programu, o którym mowa w ust. 1, przygotowuje wójt (burmistrz, prezydent miasta) (art. 11a ust. 6 u.o.z.). Zgodnie z art. 11a ust. 7 u.o.z. projekt programu, o którym mowa w ust. 1, wójt (burmistrz, prezydent miasta) najpóźniej do dnia 1 lutego przekazuje do zaopiniowania:

1) właściwemu powiatowemu lekarzowi weterynarii;

2) organizacjom społecznym, których statutowym celem działania jest ochrona zwierząt, działającym na obszarze gminy;

3) dzierżawcom lub zarządcom obwodów łowieckich, działających na obszarze gminy.

Podmioty, o których mowa w ust. 7, w terminie 21 dni od dnia otrzymania projektu programu, o którym mowa w ust. 1, wydają opinie o projekcie. Niewydanie opinii w tym terminie uznaje się za akceptację przesłanego programu (art. 11a ust. 8 u.o.z.).

Wedle art. 4 pkt 25 u.o.z. przez "schronisko dla zwierząt" rozumie się miejsce przeznaczone do opieki nad zwierzętami domowymi spełniające warunki określone w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2008 r. Nr 213, poz. 1342, z późn. zm.). Szczegółowe wymagania, jakie powinny spełniać schroniska dla zwierząt zostały określone w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 czerwca 2004 r. w sprawie szczegółowych wymagań weterynaryjnych dla prowadzenia schronisk dla zwierząt (Dz.U. Nr 158, poz. 1657), wydanym na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt. Zgodnie zaś z art. 11 ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, powiatowy lekarz weterynarii prowadzi rejestr podmiotów prowadzących działalność nadzorowaną, o której mowa w art. 1 pkt 1 lit. a-l, n, p oraz w art. 4 ust. 3, oraz przedsiębiorstw i zakładów zatwierdzonych lub warunkowo zatwierdzonych na podstawie art. 24 ust. 1 lub art. 44 ust. 2 rozporządzenia nr 1069/2009, na obszarze jego właściwości (ust. 1). Przepis art. 7 Konstytucji RP stanowi, że organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa.

Mając na względzie treść przytoczonych wyżej unormowań ustawowych, wniesioną w niniejszej sprawie skargę uznać należy za uzasadnioną.

Zaskarżona uchwała została podjęta na podstawie art. 11a u.o.z. Jak trafnie wskazał organ nadzoru, u.o.z. wprowadziła obowiązek corocznego przyjmowania programów opieki nad bezdomnymi zwierzętami oraz zapobiegania ich bezdomności. Celem tej nowelizacji było zwiększenie odpowiedzialności gmin za los bezpańskich zwierząt oraz zmotywowanie jednostek samorządu terytorialnego do gorliwszego wywiązywania się z ustawowego obowiązku opieki nad bezdomnymi zwierzętami oraz ich wyłapywania. Dla realizacji pełnego celu wynikającego z u.o.z. niezbędne jest skonkretyzowanie w programie sposobu wykonywania przez gminę poszczególnych zadań ustawowych. W zaskarżonej uchwale doszło do naruszenia wymagań wspomnianej u.o.z. poprzez niezrealizowanie obowiązku ustawowego w zakresie zapewnienia bezdomnym zwierzętom miejsca w schronisku dla zwierząt, tj. dokładnego określenia m.in. w jakim konkretnie schronisku dla zwierząt zapewnia miejsce bezdomnym zwierzętom.

Organ nadzoru słusznie zauważył, że konieczność wskazania konkretnego schroniska, do którego zwierzęta te będą przewożone, wynika także z przepisów rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 26 sierpnia 1998 r. w sprawie zasad i warunków wyłapywania bezdomnych zwierząt (Dz. U. Nr 116, poz. 753). Zgodnie z § 3 pkt 3 i 4 rozporządzenia co najmniej na 21 dni przed planowanym terminem rozpoczęcia wyłapywania zwierząt bezdomnych, organ gminy podaje do publicznej wiadomości adres schroniska, z którym uzgodniono umieszczenie zwierząt po wyłapaniu, oraz podmiot wykonujący wyłapywanie. W myśl art. 11a ust. 2 pkt 4 u.o.z. program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt obejmuje obligatoryjną sterylizację albo kastrację zwierząt w schroniskach dla zwierząt. Tak więc również i w tym przypadku ustawodawca uznał za istotne aby powyższe czynności były przeprowadzane przez uprawniony i nadzorowany przez organy Inspekcji Weterynaryjnej, podmiot będący schroniskiem dla zwierząt. Dodatkowo wojewoda zwrócił uwagę, że zabronione jest odławianie zwierząt bezdomnych bez zapewnienia im miejsca w schronisku dla zwierząt, chyba że zwierzę stwarza poważne zagrożenie dla ludzi lub innych zwierząt (art. 11 ust. 3 u.o.z.). Zapewnienie schroniska dla bezdomnych zwierząt jest ustawowym obowiązkiem gminy, z którego w żadnym razie nie zwalnia brak miejsc w schroniskach istniejących. Przy czym schroniskiem dla zwierząt jest miejsce przeznaczone do opieki nad zwierzętami domowymi spełniające warunki określone w ustawie o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (art. 4 pkt 25 u.o.z.). Za schronisko nie można również uznać kojców, o których mowa w Programie. Kojce mogą pełnić funkcje miejsca tymczasowego przetrzymywania wyłapanych zwierząt do czasu ich przewiezienia do schroniska. W żadnych wypadku kojce nie mogą zastąpić schroniska dla zwierząt.

Brak wskazania w zaskarżonej uchwale schroniska dla zwierząt bezdomnych stanowi naruszenie art. 11a ust. 2 pkt 1 u.o.z. Regulacja zawarta w art. 11a ust. 2 pkt 1-8 u.o.z. wskazuje elementy, jakie musi zawierać program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt. Brak któregokolwiek z tych obligatoryjnych elementów wynikających z upoważnienia ustawowego stanowi naruszenie przepisów u.o.z., a tym samym istotne naruszenie przepisów prawa. Niekompletne wypełnienie kompetencji do podejmowania uchwał powinno być traktowane jako istotne naruszenie prawa, skutkujące nieważnością uchwały.

W tym stanie rzeczy należy uznać za prawidłowe stanowisko organu nadzoru, że zaskarżona uchwała została podjęta z istotnym naruszeniem art. 11a ust. 2 pkt 1 u.o.z. polegającym na nieokreśleniu w niej schroniska dla zwierząt bezdomnych, którego celem jest zapewnienie opieki i schronienia zwierzętom bezdomnym.

Zauważyć przy tym wypada, że powyższe nie jest w niniejszej sprawie sporne, bowiem strona przeciwna uznała skargę w całości za zasadną, podzielając w pełni zarówno zarzuty. Nie można jednak uznać wniosku strony przeciwnej o umorzenie postępowania jako bezprzedmiotowego za uzasadniony, bowiem postępowanie w sprawie nie jest bezprzedmiotowe. Jego przedmiotem jest ocena zgodności z prawem zaskarżonej uchwały, której efektem jest stwierdzenie nieważności tego aktu. Wnioskowane zaś przez stronę przeciwną umorzenie postępowania pozostawiłoby wadliwą uchwałę w obrocie prawnym.

Mając powyższe na względzie, uznając stwierdzone naruszenia prawa za istotne, na podstawie art. 147 § 1 orzeczono jak w punkcie pierwszym sentencji wyroku. W punkcie drugim orzeczono na podstawie art. 200 P.p.s.a. w związku z § 14 ust. 1 pkt 1 lit. c rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 1804).



Powered by SoftProdukt