Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Pozwolenie na budowę i pozwolenie konserwatorskie nie mogą zastąpić nakazu konserwatorskiego, bowiem udzielają one skarżącej jedynie "prawa" do przeprowadzenia określonych robót budowlanych, natomiast nie nakładają na nią takiego "obowiązku". Skarżąca, jako inwestor, może więc na podstawie pozwolenia na budowę przeprowadzić roboty budowlane, jednak nie ma takiego obowiązku. Obowiązek ten wynika natomiast z nakazu konserwatorskiego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Anetta Makowska-Hrycyk, Sędziowie: Sędzia WSA Daria Gawlak-Nowakowska, Sędzia WSA Gabriel Węgrzyn (sprawozdawca), po rozpoznaniu w dniu 12 września 2024 r. w Wydziale IV na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym sprawy ze skargi Gminy i Miasta Lwówek Śląski na postanowienie Dolnośląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z dnia 18 października 2023 r., nr 630/2023 w przedmiocie oddalenia zarzutów w prowadzonym postępowaniu egzekucyjnym oddala skargę w całości.

Postanowieniem z 18 X 2023 r. (nr 630/2023) Dolnośląski Wojewódzki Konserwator Zabytków (dalej jako "DWKZ"), po zapoznaniu się z zarzutami Gminy L. (dalej jako "skarżąca"), oddalił wszystkie zarzuty.

Jak wynika z akt administracyjnych, powyższe postanowienie wydano w następujących okolicznościach:

Ostateczną decyzją DWKZ z dnia 16 X 2019 r. (nr 1991/19) nakazano skarżącej, jako właścicielce, wykonanie w terminie do 31 VIII 2020 r. przy zabytku - budynku "dawnej słodowni browaru przy "ul. [...]" w L. d. nr [...] obr. [...]", wpisanym do rejestru zabytków decyzją nr A/6101 z dnia 30 XI 2018 r., prac polegających na zabezpieczeniu wskazanego zabytku przed zniszczeniem, poprzez:

1) usunięcie pozostałości urządzeń technicznych;

2) usunięcie resztek stropów drewnianych i dachu;

3) wykonanie tymczasowego przykrycia bryły obiektu dachem papowym na deskowaniu, wspartym na dźwigarach drewnianych, wykonanych w technologii kratownicy;

4) odprowadzenie wód opadowych z zadaszenia poza obrys budynku;

5) wykonanie spięcia murów obwodowych w celu usztywnienia ścian;

6) zabezpieczenia łęków nad oknami;

7) zabezpieczenie otworów okiennych przed warunkami atmosferycznymi.

Upomnieniem z 16 X 2020 r. DWKZ wezwał skarżącą do wykonania decyzji z dnia 16 X 2019 r. (nr 1991/19) – dalej jako "nakaz konserwatorski".

Decyzją z 15 IV 2022 r. (nr 2688/2021) DWKZ udzielił pozwolenia konserwatorskiego na prowadzenie robót budowlanych przy opisanym wyżej zabytku zgodnie z zakresem i sposobem wskazanym w przedłożonym przez skarżącą projekcie architektoniczno-budowlanym pn. "Zabezpieczenie budynku dawnej słodowni w L.", opracowanym w dniu 25 III 2022 r., obejmującym następujące działania:

1) usunięcie pozostałości urządzeń technicznych;

2) usunięcie resztek stropów drewnianych i dachu;

3) rozebranie ścian zewnętrznych i wewnętrznych budynku do wys. + 7,20, wraz ze składowaniem zachowanych detali architektonicznych w celu ich późniejszego wykorzystania w trakcie odbudowy obiektu;

4) wykonanie tymczasowego przykrycia bryły obiektu dachem papowym na deskowaniu, wspartym na dźwigarach drewnianych, wykonanych w technologii kratownicy;

5) odprowadzenie wód opadowych z zadaszenia poza obrys budynku;

6) wykonanie spięcia murów obwodowych w celu usztywnienia ścian;

7) zabezpieczenia łęków nad oknami;

8) zabezpieczenie otworów okiennych przed warunkami atmosferycznymi.

Decyzją z 27 VII 2022 r. (nr 191/2022) Starosta Lwówecki zatwierdził projekt zagospodarowania terenu wraz z projektem architektoniczno-budowlanym oraz udzielił skarżącej pozwolenia na roboty budowlane - rozbiórkę części budynku zlokalizowanego na działce nr [...] w obrębie [...] jednostka ewidencyjna [...] miasto L. (rozbiórkę trzeciej, czwartej i piątej kondygnacji nadziemnej) oraz budowę tymczasowego dachu nad pozostałą po rozbiórce częścią wyżej wymienionego budynku - zamierzenie budowlane pod nazwą "Zabezpieczenie budynku dawnej słodowni w L.".

DWKZ wystawił w dniu 21 IX 2023 r. Tytuł Wykonawczy nr 1/JG/2023 wskazując jako zobowiązaną "Gminę L." oraz określając zakres egzekwowanego obowiązku zgodnie z nakazem konserwatorskim.

Tytuł Wykonawczy doręczono skarżącej w dniu 27 IX 2023 r. wraz z postanowieniem z 21 IX 2023 r. (nr 540/2023) nakładającym grzywnę oraz kopią upomnienia z 16 X 2020 r.

Pismem z 2 X 2023 r. skarżąca wniosła do DWKZ zarzuty do Tytułu Wykonawczego nr 1/JG/2023 podnosząc, że: 1) zawiera on błąd co do zobowiązanego; 2) dotyczy obowiązku, który wygasł; 3) wystąpił brak wymagalności obowiązku z przyczyn technicznych. W konsekwencji skarżąca wniosła o umorzenie postępowania egzekucyjnego.

W uzasadnieniu zarzutów podniesiono, że nie ma takiej jednostki samorządu terytorialnego jak "Gmina L.". Nadto już po wydaniu nakazu konserwatorskiego okazało się konieczne dokonanie rozbiórki części budynku, co czyni nakaz niewykonalnym.

Postanowieniem z 18 X 2023 r. (nr 630/2023) DWKZ oddalił wszystkie zarzuty.

W uzasadnieniu wyjaśnił, że występuje w sprawie zarówno w roli wierzyciela jak i organu egzekucyjnego. Nadto zastosowanie znajduje tu art. 17 § 1a ustawy z 17 VI 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2022 r. poz. 479 z późn. zm.) – dalej "UPEA", z którego wynika, że o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej, do zażaleń na postanowienia rozpatrujące zarzuty, wydanych przez wierzycieli, dla których organem wyższego stopnia jest minister, stosuje się odpowiednio art. 127 § 3 kpa, a więc dotyczące wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, z tym że termin do wniesienia zażalenia wynosi 7 dni od dnia doręczenia postanowienia. DWKZ stwierdził także, że nie było podstaw do uznania żadnego z zarzutu za uzasadniony. Nie ma bowiem odrębnej gminy dla miasta oraz odrębnej dla wsi. Tym samym nazwa "Gmina L." odnosi się do określonego terytorium, a jej nazwa jest określeniem całej gminy, co też funkcjonuje w oficjalnym nazewnictwie gmin i spisie gmin prowadzonym przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. Dalej DWKZ wyjaśnił, że nakaz konserwatorski będący przedmiotem egzekucji, nie został zmieniony ani uchylony. Skarżąca po raz kolejny składa wniosek o podobnej treści, aby doprowadzić do zmiany nakazu konserwatorskiego, jednak nie przedkłada nowych dowodów czy okoliczności, co jest dla DWKZ znane z urzędu. Podkreślono, że udzielenie przez organ konserwatorski zgody na wykonanie prac przy zabytku nie jest równoznaczne z wykonaniem decyzji. Decyzja jest wykonana tylko wtedy, kiedy faktycznie - rzeczywiście, zostaną wykonane określone prace przy zabytku. Samo uzyskanie formalnej zgody na działanie zgodne z prawem nie może być utożsamiane ze zrealizowaniem określonego obowiązku. W przedmiotowej sprawie obowiązek wynikający z nakazu konserwatorskiego jest – zdaniem DWKZ - wymagalny. Na takim stanowisku stoi organ konserwatorski oraz Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, który decyzją z dnia 14 II 2023 r. odmówił zmiany nakazu konserwatorskiego. DWKZ zwrócił uwagę, że Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, szczegółowo odniósł się do stanowiska skarżącej jak i przedłożonych ekspertyz, dokonując ich oceny. Minister wskazał wręcz w swoim stanowisku, że działania podejmowane przez organ konserwatorski są nakierowane w celu zahamowania postępującej degradacji obiektu, natomiast przedłożona ekspertyza w głównej mierze stanowi o postępującej degradacji obiektu. Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego podkreślił, że skarżąca po raz kolejny przedkłada ekspertyzę mającą na celu wskazanie złego stan obiektu oraz postępującą degradację, dążąc do wykazania braku możliwości zaadoptowania go i ponownego wykorzystania. Powyższe mija się nie tylko z wyjątkowymi cechami obiektu, ale także z obowiązkiem zachowania zabytku.

W skardze na powyższe postanowienie skarżąca wniosła o: uchylenie zaskarżonego postanowienia; wstrzymanie jego wykonania i zasądzenie kosztów postępowania. Zarzucono przy tym:

1) naruszenie art. 7, art. 77 § 1 i art. 80 kpa, poprzez zaniechanie rozpatrzenia materiału dowodowego w kontekście sytuacji prawnej skarżącej oraz zmiany stanu faktycznego i prawnego budynku byłej słodowni;

2) naruszenie art. 33 § 2 pkt 3 i 5 UPEA, poprzez błędne oznaczenie skarżącej oraz pominięcie okoliczności, że skutkiem wydania innych decyzji doszło do wygaśnięcia obowiązku nałożonego nakazem konserwatorskim w znaczącej części;

3) naruszenie art. 119 ust. 1 UPEA, nie jest bowiem prawdą, że skarżąca nie wykonywała nakazu konserwatorskiego;

4) naruszenie art. 7 Konstytucji RP w zw. z art. 7 § 3 UPEA, poprzez wymaganie, aby nakaz konserwatorski był realizowany przez skarżącą z naruszeniem przepisów powszechnie obowiązujących;

5) rażące wygórowanie nałożonej grzywny.

W uzasadnieniu skargi skarżąca podkreśliła, że wg Statutu - Załącznika do uchwały Nr XXI/214/12 Rady Miejskiej w Lwówku Śląskim z dnia 31 V 2012 r. istnieje Gmina o nazwie "Gmina i Miasto L.". Tylko w taki sposób skarżąca może być oznaczona w tytule egzekucyjnym. Wyjaśniono, że skarżąca jest jednostką sektora finansów publicznych i do wyłonienia wykonawcy robót stosować musi przepisy o zamówieniach publicznych. Uzyskana "Ekspertyza techniczna budynku byłej słodowni w L.", która została dostarczona do DWKZ przy piśmie nr IN.7021.3.2021.AM/13 z dnia 19 V 2021 r. wyraźnie określała, że nie istnieją możliwości techniczne wykonania nakazu konserwatorskiego zgodnie z jego treścią. Okoliczność, że w następstwie tego została wykonana dokumentacja projektowa, w odniesieniu do której Starosta Lwówecki wydał decyzję nr 191/2022 z dnia 27 VII 2022 r. pozwolenie na budowę, zaś DWKZ wydał decyzję nr 2688/2021 z dnia 15 IV 2022 r. pozwolenie na prowadzenie robót budowlanych przy zabytku, świadczy o tym, że nie było możliwości tak technicznych jak i prawnych wykonania nakazu konserwatorskiego. Obowiązek w nim zawarty ma zatem być wykonany w inny odmienny sposób stosownie do treści powołanych wyżej decyzji. Jeżeli DWKZ uznał potrzebę wykonania robót w zakresie jak w decyzji Starosty Lwóweckiego nr 191/2022 z 27 VII 2022 r. i decyzji nr 2688/2021 z 15 IV 2022 r. pozwolenie na prowadzenie robót budowlanych przy zabytku, to działania te noszą znamiona akceptacji innego sposobu zagospodarowania zabytku. Oznacza to, że obowiązek z nakazu konserwatorskiego wygasł. Co do wysokości nałożonej grzywny w celu przymuszenia - w maksymalnej wysokości - to przy założeniu, że nawet gdyby były przesłanki do jej zastosowania, to wobec faktu poczynienia przez skarżącą działań formalno-prawnych służących wykonaniu nakazu oraz reakcji organów na te działania (wydania decyzji j.w.) nałożenie grzywny w maksymalnej wysokości jest rażąco wygórowane.

W odpowiedzi na skargę DWKZ podtrzymał swoje stanowisko, wnosząc o oddalenie skargi.

Postanowieniem z 12 VI 2024 r. (II OZ 279/24) Naczelny Sąd Administracyjny oddalił zażalenie skarżącej na postanowienie tutejszego Sądu z 10 IV 2024 r. (IV SA/Wr 113/24) odmawiające wstrzymania wykonania zaskarżonego postanowienia.

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu zważył, co następuje:

Na wstępie należy wyjaśnić, że skargę należało uznać za dopuszczalną. Warunkiem dopuszczalności skargi jest zasadniczo wyczerpanie środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie. Jak jednak wynika z art. 52 § 3 ppsa,

jeżeli stronie przysługuje prawo do zwrócenia się do organu, który wydał decyzję z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy, strona może wnieść skargę na tę decyzję bez skorzystania z tego prawa.

Zaskarżone postanowienie w przedmiocie zarzutów wydane zostało przez DWKZ jako organ I instancji, przy czym organem II instancji jest w tym przypadku minister właściwy w sprawach ochrony zabytków. Jak zaś wynika z art. 17 § 1a UPEA, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej, do zażaleń na postanowienia rozpatrujące zarzuty, wydanych przez wierzycieli, dla których organem wyższego stopnia jest minister, stosuje się odpowiednio art. 127 § 3 kpa, a więc przepisy dotyczące wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy.

Z powyższego wynika, że skarżąca była uprawniona do wniesienia skargi, bez konieczności zwracania się do DWKZ o ponowne rozpatrzenie zarzutów.

Zaskarżone postanowienie nie narusza jednak przepisów prawa.

W sprawie jest oczywiste, że skarżąca nie wykonała obowiązków określonych w ostatecznym i prawomocnym nakazie konserwatorskim nr 1991/19, pomimo upływu terminu ich wykonania, który był wyznaczony do dnia 31 VIII 2020 r.

Nie kwestionując twierdzeń skarżącej o konieczności sporządzenia ekspertyzy oraz pozostałej dokumentacji niezbędnej do przeprowadzenia robót budowalnych, stwierdzić trzeba, że z akt sprawy jednoznacznie wynika, że skarżąca wszelkie działania w tym zakresie rozpoczęła już po upływie terminu wykonania nakazu konserwatorskiego. Ekspertyzę techniczną sporządzono dopiero w IV 2021 r. Umowę na przygotowanie projektu budowlanego zawarto dnia 22 IX 2021 r. Wniosek o pozwolenie konserwatorskie wniesiono w dniu 20 XI 2021 r., zaś wniosek o pozwolenie na budowę – dnia 15 V 2022 r. Wszystkie te czynności dokonane zostały po upływie terminu wykonania nakazu i po doręczeniu skarżącej upomnienia z 16 X 2020 r.

Tymczasem skarżąca zobowiązana była zabezpieczyć obiekt słodowni browaru do dnia 31 VIII 2020 r., poprzez wykonanie przewidzianych w nakazie czynności, tj. 1) usunięcie pozostałości urządzeń technicznych; 2) usunięcie resztek stropów drewnianych i dachu; 3) wykonanie tymczasowego przykrycia bryły obiektu dachem papowym na deskowaniu, wspartym na dźwigarach drewnianych, wykonanych w technologii kratownicy; 4) odprowadzenie wód opadowych z zadaszenia poza obrys budynku; 5) wykonanie spięcia murów obwodowych w celu usztywnienia ścian; 6) zabezpieczenia łęków nad oknami; 7) zabezpieczenie otworów okiennych przed warunkami atmosferycznymi.

Niewykonanie powyższych obowiązków wykluczało możliwość uznania zarzutów za zasadne.

Zgodnie z art. 33 § 2 UPEA, podstawą zarzutu w sprawie egzekucji administracyjnej jest:

1) nieistnienie obowiązku;

2) określenie obowiązku niezgodnie z treścią obowiązku wynikającego z:

a) orzeczenia, o którym mowa w art. 3 i art. 4,

b) dokumentu, o którym mowa w art. 3 a § 1,

c) przepisu prawa, jeżeli obowiązek wynika bezpośrednio z tego przepisu;

3) błąd co do zobowiązanego;

4) brak uprzedniego doręczenia zobowiązanemu upomnienia, jeżeli jest wymagane;

5) wygaśnięcie obowiązku w całości albo w części;

6) brak wymagalności obowiązku w przypadku:

a) odroczenia terminu wykonania obowiązku,

b) rozłożenia na raty spłaty należności pieniężnej,

c) wystąpienia innej przyczyny niż określona w lit. a i b.

Podnoszone przez skarżącą w zarzutach wadliwość okoliczności faktyczne nie stanowią żadnej z podstaw wymienionych w art. 33 § 2 UPEA. W szczególności zaś nie mogą być one traktowane w kategoriach "nieistnienia obowiązku", jego "wygaśnięcia", czy "braku wymagalności".

Nieistnienie obowiązku oznacza przede wszystkim sytuacje, w których obowiązek ten nigdy nie powstał (np. z mocy prawa), albo nie wydano decyzji nakładającej obowiązek podlegający wykonaniu w drodze egzekucji, bądź też decyzja taka została wydana, lecz następnie ją uchylono, stwierdzono jej nieważność lub wygaśnięcie, bądź też gdy obowiązek podlegający egzekucji wygasł w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w ustawie (wyrok NSA z 31 I 2024 r., III FSK 443/23 – publ. CBOSA).

Podstawa zarzutu wymieniona w art. 33 § 2 pkt 5 UPEA w postaci wygaśnięcia obowiązku występuje wówczas, gdy w toku egzekucji administracyjnej wygaśnie dochodzony obowiązek w całości lub części. Chodzi o przypadki, gdy obowiązek stanie się bezprzedmiotowy (np. ze względu na śmierć osoby, która miała poddać się obowiązkowemu szczepieniu ochronnemu), albo gdy odpadnie podstawa prawna do jego dochodzenia (np. wyeliminowane ze skutkiem ex nunc zostanie orzeczenie nakładające obowiązek albo uchylony zostanie przepis, z którego bezpośrednio wynikał obowiązek). Przede wszystkim, gdy jednak dochodzony obowiązek wygaśnie na skutek wykonania, umorzenia lub przedawnienia (wyrok WSA w Gliwicach z 9 I 2024 r., I SA/Gl 1622/22 – publ. CBOSA).

Przez wymagalność obowiązku należy z kolei rozumieć taką cechę obowiązku administracyjnego, która zezwala wierzycielowi domagać się od zobowiązanego wykonania obowiązku i w razie odmowy wystąpić do organu egzekucyjnego o zastosowanie przymusu egzekucyjnego. Brak wymagalności obowiązku występuje wówczas, gdy obowiązek istnieje, ale nie może on być egzekwowany w danym momencie (wyrok NSA z 31 I 2024 r., III FSK 443/23 – publ. CBOSA).

Podkreślić należy, że organ egzekucyjny bada z urzędu dopuszczalność egzekucji administracyjnej. Organ ten nie jest natomiast uprawniony do badania zasadności i wymagalności obowiązku objętego tytułem wykonawczym, co expressis verbis wynika z art. 29 § 1 UPEA.

Nie można zgodzić się ze stanowiskiem skarżącej, że skoro po wydaniu nakazu konserwatorskiego stwierdzono konieczność rozbiórki górnej części budynku do poz. +7,20 m i uzyskano w tym zakresie pozwolenie konserwatorskie i pozwolenie na budowę, to obowiązek wynikający z nakazu konserwatorskiego wygasł lub nie jest wymagalny. Nie ma bowiem żadnych przeszkód, by nakaz ten wykonać przy uwzględnieniu rozwiązań przewidzianych w zatwierdzonym projekcie architektoniczno-budowalnym, który przecież został zaakceptowany pozwoleniem konserwatorskim na prowadzenie robót budowlanych przy zabytku (decyzja DWKZ z 15 IV 2022 r., nr 2688/2021). Należy podkreślić, że pozwolenie na budowę i pozwolenie konserwatorskie nie mogą zastąpić nakazu konserwatorskiego, bowiem udzielają one skarżącej jedynie "prawa" do przeprowadzenia określonych robót budowlanych, natomiast nie nakładają na nią takiego "obowiązku". Skarżąca, jako inwestor, może więc na podstawie pozwolenia na budowę przeprowadzić roboty budowalne, jednak nie ma takiego obowiązku. Obowiązek ten wynika natomiast z nakazu konserwatorskiego. To właśnie w wykonaniu przewidzianego w nakazie obowiązku skarżąca przygotowała stosowną dokumentację niezbędną do podjęcia robót, gdyż są one niezbędne do zabezpieczenia zabytku i przeciwdziałania jego dalszej dewastacji. Ten zasadniczy cel był aktualny w chwili wydania nakazu konserwatorskiego i jest aktualny obecnie.

Na uwagę zwraca zresztą treść zatwierdzonego projektu architektoniczno-budowlanego z 25 III 2022 r., który wyraźnie w swej treści nawiązuje właśnie do nakazu konserwatorskiego, projektując rozwiązania mające służyć prawidłowemu wykonaniu nakazu, zgodnie z zasadami sztuki budowlanej. Przewiduje on m.in.: usunięcie pozostałości urządzeń technicznych oraz resztek stropów drewnianych i dachu; wykonanie przykrycia bryły obiektu dachem wykonanym w technologii kratownicy (wiązary dachowe kratownicowe) wraz z orynnowaniem; żelbetowe zabezpieczenie ścian przed utratą nośności i stateczności oraz zabezpieczenie łęków nad oknami i otworów okiennych. Są to więc prace realizujące kierunek wyznaczony nakazem konserwatorskim i odpowiadające nakazanym czynnościom. Bezsporne jest przy tym, że nakaz konserwatorski wprawdzie nie przewiduje wprost rozbiórki górnej części obiektu, lecz nie można też przyjąć, że taką rozbiórkę wyklucza. Jeśli bowiem – jak w konkretnym przypadku – okazała się ona niezbędna do zabezpieczenia zabytku i została zaakceptowana przez właściwy organ mocą udzielonego skarżącej pozwolenia konserwatorskiego, to należy tego rodzaju roboty traktować jako zgodne z celem nakazu, a nie jako podstawę do uznania nakazu za niewykonalny lub podstawę wygaśnięcia obowiązku.

Sąd nie mógł się także zgodzić z zarzutem podnoszącym błąd co do osoby zobowiązanego. Zarówno nakaz konserwatorski jak i tytuł wykonawczy określa podmiot zobowiązany jako "Gmina L.". Jest to określenie prawidłowe. Jednostką samorządu terytorialnego jest bowiem "gmina", co jednoznacznie wynika zarówno z art. 164 Konstytucji RP, jak i z ustawy z 8 III 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2024 r., poz. 609). Określenie skarżącej jako "Gmina L." nie może być więc traktowane jako błędne oznaczanie podmiotu zobowiązanego. To zaś, że w swoim Statucie skarżąca postanowiła, że Gmina funkcjonować będzie pod nazwą "Gmina i Miasto L." nie zmienia ustawowych reguł nazewnictwa jednostek samorządu terytorialnego.

Nie było też podstaw do uwzględnienia argumentacji kwestionującej wymierzoną przez DWKZ grzywnę. Przedmiotem niniejszej sprawy nie było bowiem orzeczenie dotyczące grzywny.

Mając powyższe na względzie, Sąd orzekł na zasadzie art. 151 ppsa.

Skargę rozpatrzono na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym na podstawie art. 119 pkt 3 ppsa.