Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA Monika Nowicka, Sędzia NSA Anna Lech, Sędzia del. WSA Jacek Fronczyk (spr.), Protokolant starszy sekretarz sądowy Anna Krakowiecka, po rozpoznaniu w dniu 2 sierpnia 2011 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej J. J. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 16 kwietnia 2010 r. sygn. akt II SA/Po 83/10 w sprawie ze skargi J. J. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Poznaniu z dnia [...] grudnia 2009 r. nr [...] w przedmiocie uchylenia decyzji o rejestracji pojazdu oddala skargę kasacyjną.

Wyrokiem z dnia 16 kwietnia 2010 r. o sygn. akt II SA/Po 83/10 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu oddalił skargę J. J. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Poznaniu z dnia [...] grudnia 2009 r. nr [...] w przedmiocie uchylenia decyzji o rejestracji pojazdu.

W uzasadnieniu wyroku Sąd przytoczył następujące okoliczności faktyczne i prawne sprawy.

Decyzją z dnia [...] października 2006 r. nr [...] Prezydent Miasta Poznania, działając na podstawie art. 73 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (t. j.: Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908 ze zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t. j.: Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.), zarejestrował na rzecz J. J. samochód marki [...] nr nadwozia [...] i wydał dowód rejestracyjny nr [...], tablice rejestracyjne nr [...], nalepkę kontrolną i kartę pojazdu. Podstawą do wydania decyzji o rejestracji pojazdu był wniosek J. J. wraz z m.in. dowodem rejestracyjnym, kartą pojazdu, tablicami rejestracyjnymi, wydanymi przez Starostę G. na rzecz J. K., oraz dokumenty nabycia przedmiotowego samochodu przez J.J. od J. K.

Postanowieniem z dnia [...] lutego 2009 r. Prezydent Miasta P., mając za podstawę art. 145 § 1 pkt 8 kpa, wznowił postępowanie zakończone opisaną wyżej decyzją ostateczną z dnia [...] października 2006 r. nr [...]. Wznowienie postępowania nastąpiło w związku z uchyleniem przez Starostę G. decyzji własnej z dnia [...] sierpnia 2006 r. o rejestracji przedmiotowego samochodu na rzecz J. K. i odmową dokonania rejestracji tego pojazdu.

Decyzją z dnia [...] maja 2009 r. Prezydent Miasta P., stosując art. 151 § 1 pkt 2 w związku z art. 145 § 1 pkt 8 kpa oraz art. 72 ust. 1 i art. 73 ust. 1 ww. ustawy – Prawo o ruchu drogowym, a także § 2 załącznika nr 2 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 27 września 2003 r. w sprawie szczegółowych czynności organów w sprawach związanych z dopuszczeniem pojazdu do ruchu oraz wzorów dokumentów w tych sprawach (Dz. U. Nr 192, poz. 1878 ze zm.), uchylił ostateczną decyzję własną z dnia [...] października 2006 r. nr [...] o rejestracji przedmiotowego samochodu marki [...] i odmówił jego rejestracji. W uzasadnieniu organ wskazał, że podstawą do wydania decyzji z dnia [...] października 2006 r. był wniosek J. J. wraz z dokumentami, wskazanymi w art. 72 ust. 1 ustawy – Prawo o ruchu drogowym. Wobec wydania przez Starostę G. decyzji z dnia [...] stycznia 2009 r. o uchyleniu decyzji z dnia [...] sierpnia 2006 r. o rejestracji pojazdu na rzecz J. K. i wobec odmowy rejestracji rzeczonego pojazdu, dowód rejestracyjny, tablice rejestracyjne i karta pojazdu, złożone przez J. J. wraz z wnioskiem o jego rejestrację, nie mogą stanowić podstawy do dokonania rejestracji przedmiotowego samochodu. Prezydent podniósł, że zgodnie z art. 72 ust. 1 i art. 73 ust. 1 ustawy – Prawo o ruchu drogowym, rejestracji pojazdu dokonuje się na wniosek właściciela m.in. na podstawie dowodu własności pojazdu, karty pojazdu oraz dowodu rejestracyjnego, jeżeli pojazd był zarejestrowany. Tymczasem z wyroku Sądu Rejonowego w G. w sprawie o sygn. akt [...] wynika, że J. K. nigdy nie nabył ww. pojazdu i nie miał prawa do dysponowania nim.

J. J. powyższą decyzję uczynił przedmiotem odwołania, wnosząc o jej uchylenie oraz o wydanie zgody na rejestrację pojazdu. Zakwestionował wymóg przedstawienia ważnego dowodu rejestracyjnego jako warunku kolejnej rejestracji pojazdu. Zaznaczył, że nabył samochód w dobrej wierze, w trakcie transakcji dołożył niezbędnej staranności, aby upewnić się, iż zbywca może rzeczywiście dysponować pojazdem, a przedstawione przez zbywcę dokumenty nie budziły wątpliwości co do ich oryginalności i zgodności ze stanem faktycznym. Ponadto, w aktualnym stanie prawnym uchylenie decyzji o rejestracji jest równoznaczne z wyrejestrowaniem pojazdu. Zapadłe rozstrzygnięcie prowadzi do nierównego i niekorzystnego traktowania odwołującego, gdyż wyklucza możliwość przedstawienia przez niego dowodu rejestracyjnego, co narusza konstytucyjną zasadę równego traktowania obywateli oraz zasadę ochrony prawa własności.

Decyzją z dnia [...] grudnia 2009 r. nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Poznaniu utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję, nie znajdując podstaw do uwzględnienia odwołania. Motywując rozstrzygnięcie, organ podniósł, że poprzednia rejestracja pojazdu ma znaczenie przy dokonywaniu następnej rejestracji na rzecz nowego właściciela. Zgodnie z art. 72 ust. 1 ustawy – Prawo o ruchu drogowym, osoba chcąca zarejestrować pojazd powinna przedstawić szereg dokumentów m.in. dowód własności oraz dowód rejestracyjny. Samochód [...] był poprzednio zarejestrowany w Starostwie Powiatowym w G. na rzecz J. K. i zainteresowany dołączył go do swojego wniosku o rejestrację wraz z dowodem własności pojazdu. W oparciu o te dokumenty Prezydent Miasta Poznania dokonał kolejnej rejestracji pojazdu na rzecz odwołującego. Dowód rejestracyjny wydany przez Starostę G. został wyeliminowany z obrotu prawnego ostateczną decyzją tegoż Starosty z dnia [...] stycznia 2009 r., a zatem zaistniała przesłanka wznowieniowa, o której mowa w art. 145 § 1 pkt 8 kpa, prowadząca do uchylenia decyzji o rejestracji pojazdu i odmowy jego zarejestrowania. W ocenie Kolegium, w sprawie doszukać się można także podstawy wznowienia z art. 145 § 1 pkt 1 kpa. Do takiego wniosku prowadzi bowiem analiza faktury z dnia [...] września 2006 r. i umowy komisu z dnia [...] sierpnia 2006 r., przedłożonych przez J. J. jako dowody własności pojazdu, w kontekście treści wyroku Sądu Rejonowego w G. z dnia [...] października 2008 r. o sygn. akt [...]. J. K., będący zbywcą samochodu, nigdy nie nabył jego własności. Organ odwoławczy podkreślił, że prawo własności musi być udokumentowane zgodnie ze stanem rzeczywistym.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu na powyższą decyzję J. J. wniósł o jej uchylenie oraz o zarejestrowanie pojazdu, który nabył w dobrej wierze. Skarżący podkreślił, że przy dokonywaniu transakcji zachował wymaganą staranność, a w przekonaniu o legalności zakupu utwierdzały go także kolejne decyzje rejestrujące pojazd. W takiej sytuacji nie można kwestionować faktu nabycia przez niego prawa do pojazdu.

Udzielając odpowiedzi na skargę, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Poznaniu wniosło o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, rozpoznając sprawę, uznał, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie. Sąd wyjaśnił, że ustawodawca w art. 16 § 1 kpa zawarł zasadę trwałości decyzji. Zgodnie z nią, decyzje, od których nie przysługuje odwołanie w toku instancji, są ostateczne, a ich wzruszenie może nastąpić tylko w trybie określonym przez ustawę. Takim szczególnym trybem jest wznowienie postępowania, opisane w art. 145 § 1 kpa.

WSA w Poznaniu wskazał, że w niniejszej sprawie organy administracji konsekwentnie powoływały się na art. 145 § 1 pkt 8 kpa, który mówi, że wznowienie postępowania następuje w przypadku uchylenia decyzji, w oparciu o którą zapadła decyzja finalna. Powołując się na orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego, Sąd stwierdził, że związek pomiędzy tymi decyzji można zobrazować jako pewną sekwencję działań prawnych organów, gdzie jedna decyzja stanowi podstawę drugiej, ma w niej uzasadnienie czy wręcz merytoryczne umocowanie. Zdaniem Sądu, omawiana więź pomiędzy decyzjami zachodzi także w odniesieniu do rozstrzygnięć dotyczących rejestracji pojazdów. Materialnoprawne oparcie dla tego wniosku dostarcza ustawa – Prawo o ruchu drogowym, stanowiąca podstawę orzekania w niniejszej sprawie. Zgodnie z art. 73 ust. 1 tej ustawy, rejestracji pojazdu dokonuje starosta właściwy dla miejsca zamieszkania jego właściciela, przy czym art. 78 ust. 2 pkt 1 formułuje nakaz powiadomienia odpowiedniego organu administracji o każdym przejściu praw do samochodu. Z kolei art. 72 ust. 1 określa dokumenty, jakie należy przedstawić w celu dokonania rejestracji, do których zalicza się m.in. kartę pojazdu oraz dowód rejestracyjny, jeśli samochód był już wcześniej zarejestrowany. Ponadto, w § 2 załącznika nr 2 do ww. rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie szczegółowych czynności organów w sprawach związanych z dopuszczeniem pojazdu do ruchu oraz wzorów dokumentów w tych sprawach wprost określono procedurę współdziałania organów przy wymianie informacji o rejestrowanych samochodach.

Sąd uznał, że skoro Starosta G. decyzją z dnia [...] stycznia 2009 r. uchylił swoje wcześniejsze rozstrzygnięcie o rejestracji przedmiotowego samochodu, to zarazem odpadła podstawa decyzji Prezydenta Miasta Poznania z dnia [...] października 2006 r. o rejestracji pojazdu na rzecz J. J. W takiej sytuacji zaistniała przesłanka do wznowienia postępowania z art. 145 § 1 pkt 8 kpa i zgodnie z art. 151 § 1 pkt 2 kpa, należało uchylić decyzję o rejestracji pojazdu na rzecz skarżącego.

W ocenie Sądu, organy orzekające w sprawie prawidłowo również odmówiły dokonania rejestracji przedmiotowego samochodu na rzecz strony, bowiem skarżący nie przedstawił ważnego dowodu rejestracyjnego pojazdu (art. 72 ust. 1 pkt 5 ustawy – Prawo o ruchu drogowym), jak również dowodu własności pojazdu (art. 72 ust. 1 pkt 1 tej ustawy). Za dowód własności nie mogą zostać uznane ani umowa komisu z dnia [...] sierpnia 2006 r., zawarta pomiędzy [...] i J. K., ani faktura VAT z dnia[...] września 2006 r., wystawiona na rzecz skarżącego przez wspomniany [...], zważywszy na treść wyroku Sądu Rejonowego w G. z dnia [...] października 2008 r. o sygn. akt [...]. Sąd zwrócił uwagę, że celem prowadzenia rejestrów jest odzwierciedlenie istniejącego stanu prawnego, a nie jego modyfikowanie. Z tej racji ani sądy administracyjne, ani tym bardziej organy administracji nie są władne rozstrzygać o dobrej wierze kontrahentów i wynikających z tego konsekwencjach prawnych. Sprawy te rozstrzyga się bowiem w postępowaniu cywilnym, należącym do właściwości sądów powszechnych. Rolą organów administracji jest jedynie nanoszenie zmian w stanie prawnym do odpowiedniego rejestru. W tym zakresie Sąd powołał się na orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego, wskazując, że dokumenty niezbędne do uzyskania wpisu muszą być nie tylko formalnie autentyczne, lecz przede wszystkim zgodne z prawdą. W konsekwencji, w sprawie dotyczącej rejestracji pojazdu, tak organy administracji, jak i sądy administracyjne nie mogą stosować przepisu art. 169 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) i zajmować się oceną istnienia dobrej wiary jednej ze stron umowy, zawieranej w przekonaniu, że jest ona czynnością przenoszącą własność rzeczy, wszak ocena taka należy do wyłącznej właściwości sądów powszechnych.

Dlatego też, uznając wydane w sprawie decyzje za prawidłowe, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w oparciu o art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) oddalił skargę.

Od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego złożył J. J., wnosząc o jego uchylenie w całości i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania oraz o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według obowiązujących norm.

Na podstawie art. 174 pkt 2 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi autor skargi kasacyjnej zarzucił naruszenie przepisów postępowania, mające istotny wpływ na wynik sprawy, a to art. 125 § 1 pkt 1 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, poprzez prowadzenie postępowania pomimo nabycia prawa własności samochodu osobowego przez skarżącego w wyniku zasiedzenia i niezawieszenie postępowania do czasu rozpoznania wniosku o zasiedzenie przez sąd powszechny; art. 145 § 1 pkt 1 lit. "a" i "c" ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, poprzez uznanie, iż doszło do spełnienia przesłanek określonych w art. 151 § 1 pkt 2 w związku z art. 145 § 1 pkt 8 kpa, umożliwiających uchylenie decyzji o rejestracji pojazdu.

W granicach wskazanych w art. 174 pkt 1 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, autor skargi kasacyjnej podniósł zarzut naruszenia prawa materialnego, poprzez błędną wykładnię art. 72 ust. 1 pkt 1 ustawy – Prawo o ruchu drogowym, polegającą na przyjęciu, że skarżący nie przedstawił dowodu własności pojazdu, oraz art. 72 ust. 1 pkt 5 tej ustawy, poprzez uznanie, że skarżący winien przedstawić dowód rejestracyjny pojazdu, którego własność nabył w drodze zasiedzenia.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej wyjaśniono, że organ administracji, jak i Sąd I instancji, winien zawiesić postępowanie do czasu rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez sąd powszechny, którym w niniejszej sprawie jest kwestia nabycia przez skarżącego prawa własności pojazdu wskutek zasiedzenia. Skarżący zakupił pojazd w dobrej wierze, zawierając umowę kupna z przedsiębiorstwem prowadzącym sprzedaż komisową, nie wiedząc o fakcie braku tytułu prawnego do przedmiotowego pojazdu po stronie sprzedawcy. Samochód ten nie został skradziony. Nikt też nie żądał od skarżącego zwrotu pojazdu. Od momentu objęcia samochodu w posiadanie upłynęły ponad 3 lata, tym samym skarżący stał się z mocy prawa właścicielem ruchomości, który to skutek może potwierdzić sąd powszechny w sprawie o zasiedzenie pojazdu. Toteż do tego czasu postępowanie w niniejszej sprawie nie mogło się toczyć i winno zostać zawieszone.

Autor skargi kasacyjnej zaznaczył przy tym, że skoro prawo własności pojazdu przysługuje skarżącemu z mocy prawa, to mógł on w sposób prawidłowy zarejestrować samochód, natomiast orzeczenie sądu powszechnego, stwierdzające zasiedzenie, jest dowodem prawa własności. Z kolei wobec faktu, że nabycie własności nastąpiło w wyniku zasiedzenia, skarżący nie mógł przedłożyć dowodu rejestracyjnego pojazdu, co nie powinno uniemożliwiać zarejestrowania samochodu nabytego w drodze zasiedzenia. W takiej sytuacji nie zaistniały podstawy do wznowienia postępowania i uchylenia decyzji o rejestracji pojazdu, gdyż skarżący był i jest jego właścicielem, co świadczy o prawidłowo przeprowadzonej rejestracji.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, z urzędu biorąc pod uwagę jedynie nieważność postępowania. Podstawy te determinują kierunek postępowania Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Wobec niestwierdzenia z urzędu nieważności postępowania, Naczelny Sąd Administracyjny ogranicza swoje rozważania do oceny wskazanych w skardze podstaw kasacyjnych.

Skarga kasacyjna analizowana pod tym kątem nie zawiera usprawiedliwionych podstaw, co sprawia, że nie zasługuje na uwzględnienie.

Przedstawione w podstawach kasacyjnych zarzuty dotyczą zarówno naruszenia prawa materialnego, jak i procesowego. W takiej sytuacji w pierwszej kolejności należy odnieść się do zarzutów naruszenia prawa procesowego, gdyż tylko w przypadku prawidłowo przeprowadzonego postępowania przez Sąd I instancji, możliwe było wydanie zaskarżonego wyroku.

Zgodnie z art. 125 § 1 pkt 1 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Sąd może zawiesić postępowanie z urzędu, jeżeli rozstrzygnięcie sprawy zależy od wyniku innego toczącego się postępowania administracyjnego, sądowoadministracyjnego, sądowego lub przed Trybunałem Konstytucyjnym. Autor skargi kasacyjnej, wskazując na naruszenie przywołanego przepisu, twierdzi, że winien on być podstawą zawieszenia postępowania sądowego w rozpoznawanej sprawie, ale jednocześnie, uzasadniając ten zarzut, podnosi, że zawieszone winno być także postępowanie administracyjne, w którym doszło do wydania zaskarżonej decyzji, wszak w sprawie wystąpiło zagadnienie wstępne, rozstrzygane przez sąd powszechny, którym jest sprawa nabycia przez skarżącego prawa własności pojazdu wskutek zasiedzenia. Konstrukcja tej podstawy kasacyjnej, przy takim jej uzasadnieniu, nie pozwala uznać trafności stawianego zarzutu.

Przede wszystkim z treści art. 125 § 1 pkt 1 cyt. ustawy wynika, że zawieszenie postępowania sądowoadministracyjnego może nastąpić z urzędu, gdy rozstrzygnięcie sprawy zależy od wyniku innego toczącego się postępowania. Przepis ten określa, że zawieszenie z urzędu postępowania sądowego jest możliwe, ale tylko wtedy, gdy wynik w rozpoznawanej sprawie uzależniony jest od wyniku innego toczącego się postępowania. Tymczasem – jak wynika z akt administracyjnych i sądowych – w sprawie niniejszej żadne inne postępowanie nie toczyło się równolegle, by mogło stanowić punkt odniesienia dla czynionego Sądowi I instancji zarzutu uchybienia powyższej normie prawnej, w szczególności brak dowodów, czy choćby twierdzeń, które świadczyłyby, że przed sądem powszechnym prowadzone jest postępowanie w sprawie o zasiedzenie ruchomości (pojazdu), przy zastrzeżeniu wszakże, że wynik tego postępowania miałby wpływ na rozstrzygnięcie Sądu I instancji.

Nie można natomiast w oparciu o art. 125 § 1 pkt 1 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi zarzucać Sądowi I instancji, że winien na jego podstawie dostrzec konieczność zawieszenia przez organ administracji postępowania w sprawie do czasu rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez sąd powszechny, wszak to nie ten przepis zostaje naruszony w procesie dochodzenia przez Sąd do rozstrzygnięcia, jeśli w postępowaniu administracyjnym w rzeczy samej istniałaby potrzeba jego zawieszenia. Gdy zaś postępowanie w sprawie jest już w fazie postępowania sądowoadministracyjnego, a strona twierdzi, że organ administracji powinien zawiesić je z uwagi na konieczność rozstrzygnięcia istniejącego zagadnienia wstępnego, trudno w takim przypadku wymagać od Sądu I instancji zawieszenia postępowania sądowego na podstawie art. 125 § 1 pkt 1 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, skoro przepis ten dotyczy zupełnie innej sytuacji procesowej.

Zagadnienie wstępne to kwestia prawna, która pojawia się w jurysdykcyjnym postępowaniu administracyjnym i wymaga rozstrzygnięcia przez inny organ lub sąd, od której to kwestii uzależnione jest wydanie decyzji w danej sprawie administracyjnej, co w takiej sytuacji uzasadnia jego zawieszenie w trybie art. 97 § 1 pkt 4 w związku z art. 100 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t. j.: Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.). Innymi słowy, zagadnienie wstępne musi wyłonić się w trakcie prowadzonego postępowania, a związek sprawy głównej z występującym w niej zagadnieniem wstępnym musi być tego rodzaju, że brak rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego stanowić będzie przeszkodę do wydania decyzji w tej sprawie. Dopiero wówczas zajdzie podstawa do zawieszenia jurysdykcyjnego postępowania administracyjnego.

Jednak w sprawie o rejestrację pojazdu kwestia nabycia przez skarżącego prawa własności pojazdu wskutek zasiedzenia nie ma charakteru zagadnienia wstępnego. Jakkolwiek istotnie jest to kwestia prawna, niemniej jednak brzmienie przepisu prawa materialnego, stanowiącego podstawę prawną w sprawie o rejestrację pojazdu, nie pozwala – wbrew twierdzeniom autora skargi kasacyjnej – przyjąć, że jest to zagadnienie wstępne. Zgodnie z art. 72 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (t. j.: Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908 ze zm.), rejestracji dokonuje się na podstawie dowodu własności pojazdu. Skoro w myśl art. 73 ust. 1 tej ustawy, rejestracji pojazdu dokonuje się na wniosek właściciela, to wynika z tego, że już w chwili składania wniosku o rejestrację pojazdu kwestia jego prawa własności musi być rozstrzygnięta (rejestracji dokonuje się na podstawie dowodu własności pojazdu), nie może zatem z istoty rzeczy stanowić w tym postępowaniu zagadnienia wstępnego. Brak wymaganego dowodu własności pojazdu w chwili składania wniosku nie uniemożliwia wydania decyzji w sprawie o rejestrację pojazdu – w takiej sytuacji musi bowiem dojść do wydania decyzji o odmowie zarejestrowania samochodu, a zatem kwestia ta nie stanowi przeszkody do merytorycznego rozpoznania sprawy i wydania decyzji w jurysdykcyjnym postępowaniu administracyjnym.

Podobnie rzecz się ma, gdy chodzi o wznowienie postępowania administracyjnego w sprawie o rejestrację pojazdu. Jeśli w zwyczajnym postępowaniu administracyjnym kwestia nabycia przez stronę prawa własności pojazdu wskutek zasiedzenia nie ma charakteru zagadnienia wstępnego, to poprzez fakt wznowienia postępowania w sprawie o rejestrację pojazdu kwestia ta zagadnieniem wstępnym z pewnością się nie stanie. Warto przy tym zwrócić uwagę, że jeżeli w postępowaniu wznowieniowym odpadną przesłanki pierwotnej rejestracji pojazdu, a do złożonego wówczas wniosku o rejestrację pojazdu strona we wznowionym postępowaniu nie przedstawi dowodu jego własności, w takim przypadku istnieją wszelkie podstawy, by odmówić jego rejestracji.

W sprawie niniejszej pierwotna decyzja o rejestracji pojazdu została objęta postępowaniem wznowieniowym. Decyzja ta została wydana w określonym stanie faktycznym, w oparciu o złożone wówczas dokumenty, na podstawie obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa. Skoro Starosta Powiatu w G. decyzją z dnia [...] stycznia 2009 r. uchylił swoje wcześniejsze rozstrzygnięcie o rejestracji przedmiotowego samochodu, które to rozstrzygnięcie stanowiło podstawę decyzji Prezydenta Miasta Poznania z dnia [...] października 2006 r., to tym samym odpadła przesłanka do rejestracji pojazdu na rzecz J. J. W takiej sytuacji zaistniała więc podstawa do wznowienia postępowania z art. 145 § 1 pkt 8 kpa, który stanowi, że w sprawie zakończonej decyzją ostateczną wznawia się postępowanie, jeżeli decyzja została wydana w oparciu o inną decyzję lub orzeczenie sądu, które zostało następnie uchylone lub zmienione. Uchylając decyzję o rejestracji pojazdu na rzecz skarżącego w związku z brakiem podstaw do jego rejestracji, a w zaistniałych w sprawie okolicznościach – także odmawiając mocą nowej decyzji rejestracji przedmiotowego samochodu na rzecz strony, organy orzekające we wznowionym postępowaniu administracyjnym prawidłowo zatem wypełniły dyspozycję art. 151 § 1 pkt 2 in fine kpa. Sąd I instancji nie miał więc podstaw do zastosowania w sprawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. "c" ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, nie miał również powodów, by uznać, że doszło w niej do naruszenia prawa materialnego (art. 145 § 1 pkt 1 lit. "a" ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi).

Trzeba bowiem podkreślić, że dokumenty, które nie odzwierciedlają stanu prawnego pojazdu, nie mogą stanowić podstawy do jego zarejestrowania, wobec niespełnienia warunków prawnych, ujętych w art. 72 ust. 1 pkt 1 i 5 ww. ustawy – Prawo o ruchu drogowym. Z kolei organy właściwe w sprawie rejestracji samochodu nie mogą wydać pozytywnej dla wnioskodawcy decyzji, kiedy przedstawione przez niego dokumenty nie spełniają warunków wymaganych przy złożeniu wniosku o rejestrację pojazdu. Jak słusznie stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 14 października 1998 r. o sygn. akt II SA 1093/98 (publ. LEX nr 41322), ustalenia w przedmiocie istnienia czy nieistnienia określonego prawa lub stosunku prawnego należą do właściwości sądów powszechnych. Organy administracji dokonują zaś rejestracji na podstawie dokumentów potwierdzających niesporne stany w sferze stosunków własnościowych. Nie mogą natomiast ani kreować, ani korygować tych stosunków. W sytuacji gdy wnioskodawca nie przedstawi bezspornych dowodów własności pojazdu, obowiązane są odmówić zarejestrowania zgłoszonego pojazdu.

Z tych względów, Naczelny Sąd Administracyjny, działając w oparciu o art. 184 cyt. ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł, jak w sentencji wyroku.