Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jerzy Bujko Sędziowie Sędzia NSA Bożena Walentynowicz /spr./ Sędzia del. WSA Arkadiusz Despot-Mładanowicz Protokolant Agnieszka Majewska po rozpoznaniu w dniu 28 sierpnia 2008 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy z wniosku Wójta Gminy G. - O. o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Wojewódzkim Zarządem Melioracji i Urządzeń Wodnych w W. a Wójtem Gminy G. - O. w przedmiocie rozpatrzenia podania w sprawie zalewania pól uprawnych przez wadliwie wykonaną meliorację postanawia: oddalić wniosek o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego

Wójt Gminy G. wnioskiem z dnia [...], Nr [...], na podstawie art. 64 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), zwanej dalej "P.p.s.a.", zwrócił się o rozstrzygnięcie negatywnego sporu kompetencyjnego poprzez wskazanie Wojewódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w W. jako organu właściwego do rozpatrzenia podania T. Z. i A. P. w sprawie zalewania pól uprawnych przez wadliwie wykonaną meliorację na gruntach stanowiących ich własność. W uzasadnieniu wniosku wskazano, że dnia [...] T. Z. i A. P. wystąpili do Starosty C. z podaniem o podjęcie działań mających na celu doprowadzenie do sprawnego działania wadliwie wykonanych urządzeń melioracyjnych. Z podania wynika, że problem zalewania pól wystąpił z chwilą oddania melioracji, zaś pogorszenie sytuacji miało miejsce podczas budowy nowej drogi, w wyniku której zasypano przepust betonowy pod drogą, który miał za zadanie odprowadzanie wód deszczowych z naturalnym spadkiem.

Z akt sprawy wynika, że Starosta przekazał podanie do rozpatrzenia według właściwości do Wojewódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w W.. Natomiast Wojewódzki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w W. postanowieniem z dnia [...], na podstawie art. 65 § 1 k.p.a., podanie przekazał do rozpatrzenia według właściwości Wójtowi Gminy G..

Wójt Gminy G., nie podzielając poglądu Wojewódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w W., w uzasadnieniu wniosku o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego z [...] wskazał, że z przepisów ustawy - Prawo wodne (Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz.219 z zm.) wynika, że zadania takie jak programowanie i planowanie zamierzeń w zakresie gospodarowania wodą w rolnictwie, melioracji oraz ochronie przeciwpowodziowej i małej retencji, nadzorowanie wykonywania urządzeń melioracji wodnych szczegółowych oraz urządzeń melioracji wodnych podstawowych, utrzymywanie i eksploatacja cieków wodnych i urządzeń melioracji wodnych, należą do zadań Wojewódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w W.. Zdaniem Wójta z żadnych obowiązujących przepisów prawnych nie wynika, aby zadania związane z melioracją gruntów i sprawnym działaniem melioracji należały do zadań samorządu gminnego, dlatego też sprawa dotycząca zadania melioracji winna być załatwiona przez Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych.

W odpowiedzi na wniosek o rozpatrzenie sporu kompetencyjnego, Wojewódzki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych wskazał, że melioracje wodne na działce należącej do T. Z. i A. P., we wsi G., wykonane zostały w ramach zadania inwestycyjnego [...] i przekazane do eksploatacji Spółce Wodnej w G. (obecnie Gminna Spółka Wodna) w dniu [...]. Odbiór końcowy dokonany został bez uwag, okres rękojmi trwał do dnia [...]. Z posiadanych przez Zarząd dokumentów nie wynika, aby przedstawiane przez skarżących skutki były wynikiem wadliwego wykonania inwestycji, tym bardziej że uwagi te pojawiły się dopiero po 18 latach od przekazania jej do eksploatacji, wcześniej Zarząd nie otrzymywał sygnałów o wadliwym działaniu urządzeń drenarskich. W ocenie Zarządu skutki, o ile rzeczywiście wystąpiły, były wynikiem okoliczności niezależnych od Wojewódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych powstałych już po zakończeniu inwestycji, a są wynikiem działania Gminy G. W ocenie Wojewódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych Wójt Gminy pomijając słowo "podstawowych" zmienia sens przepisu art. 75 ust.1 ustawy - Prawo wodne, które w pełni brzmi "utrzymywanie urządzeń melioracji wodnych podstawowych należy do marszałka województwa". Drenowanie zaś należy do urządzeń wodnych szczegółowych do których stosuje się art. 77 ust. 1 ww. ustawy w brzmieniu "utrzymywanie urządzeń melioracji wodnych szczegółowych należy do zainteresowanych właścicieli gruntów, a jeżeli urządzenia te są objęte działalnością spółki wodnej - do tej spółki". Na terenie Gminy G. istnieje Gminna Spółka Wodna, która zgodnie z art. 164 ust. 3 pkt. 4 ustawy - Prawo wodne tworzona jest w szczególności do wykonywania, utrzymywania oraz eksploatacji urządzeń melioracji wodnych szczegółowych w celu zachowania ich funkcji.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył co następuje:

Przedmiotowy spór kompetencyjny zaistniały między Wójtem Gminy G., a Wojewódzkim Zarządem Melioracji i Urządzeń Wodnych w W. ma charakter negatywny, bowiem żaden z organów wymienionych nie uznaje swych kompetencji do rozpoznania sprawy w przedmiocie zalewania pól uprawnych T. Z. i A. P., przez wadliwie wykonaną meliorację na ich gruntach.

Wojewódzki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w W. w odpowiedzi na wniosek Wójta Gminy G. wyjaśnił, iż melioracje wodne na działkach T. Z. i A. P. wykonywane były w ramach zadania inwestycyjnego [...] i po zakończeniu robót przekazane w dniu [...] do eksploatacji Spółce Wodnej w G..

Przekazanie nastąpiło po "odbiorze końcowym robót", który był bez uwag, a rękojmia trwała do [...]. W tym czasie żadnych nieprawidłowości wykonanych melioracji nie zgłaszano.

Skoro po wykonaniu melioracji wodnych na gruntach stron przekazano do eksploatacji - istotne - zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego jest ustalenie na kim spoczywały obowiązki utrzymywania w należytym stanie urządzeń melioracji szczegółowych.

Zgodnie z treścią art. 77.1 prawa wodnego - utrzymywanie urządzeń melioracji szczegółowych, tj. melioracji jaka była wykonana na gruntach T. Z. i A. P. (art. 73.1 prawa wodnego) należy do zainteresowanych właścicieli gruntów, a jeżeli urządzenia te są objęte działalnością spółki wodnej - do tej spółki.

Ust. 2 ww. art. 77 prawa wodnego stanowi, że jeżeli obowiązek o którym mowa wyżej w ust. 1 nie jest wykonywany, organ właściwy do wydania pozwolenia wodnoprawnego ustala w drodze decyzji szczegółowe zakresy i terminy jego wykonywania.

Stosownie do regulacji prawnej art. 122 ust. 1 pkt 3 prawa wodnego, wykonanie urządzeń melioracyjnych wymaga pozwolenia wodnoprawnego. Natomiast organem właściwym do wydawania pozwoleń wodnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 2 jest starosta, wykonujący to jako zadanie z zakresu administracji rządowej, co wynika z treści art. 140.1 prawa wodnego.

A zatem należy stwierdzić, że stosownie do treści art. 77 w kompetencjach starosty leżą kwestie kontroli utrzymywania urządzeń melioracji wodnych szczegółowych przez zainteresowanych właścicieli gruntów lub spółek wodnych z możliwością szczegółowego określenia w decyzji szczegółowego zakresu obowiązków tym przedmiotom i terminów ich wykonania.

Podnoszone w piśmie T. Z. i A. P. problemy zalewania ich gruntów wskutek wadliwego funkcjonowania wykonanych urządzeń melioracji wodnych nie należą do kompetencji ani Wojewódzkiego Związku Melioracji Wodnych w W., ani też do Wójta Gminy G., które wszczęły spór o właściwość.

Wobec powyższego wniosek o rozstrzygnięcie tego sporu należało oddalić na podstawie art. 15 § 1 pkt 4 w zw. z art. 151 i 160 P.p.s.a.