drukuj    zapisz    Powrót do listy

, Dostęp do informacji publicznej, Inne, Zobowiązano ... i stwierdzono, że bezczynność miała miejsce bez rażącego naruszenia prawa, II SAB/Wa 661/14 - Wyrok WSA w Warszawie z 2015-02-05, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SAB/Wa 661/14 - Wyrok WSA w Warszawie

Data orzeczenia
2015-02-05 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2014-09-22
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Sędziowie
Andrzej Kołodziej
Danuta Kania /przewodniczący sprawozdawca/
Sławomir Antoniuk
Hasła tematyczne
Dostęp do informacji publicznej
Skarżony organ
Inne
Treść wyniku
Zobowiązano ... i stwierdzono, że bezczynność miała miejsce bez rażącego naruszenia prawa
Powołane przepisy
Dz.U. 2001 nr 112 poz 1198 art. 1 ust. 1 art. 2 ust. 1 art. 6 art. 4
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej.
Dz.U. 1997 nr 78 poz 483 art. 11 ust. 1 i 2
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA – Danuta Kania (sprawozdawca) Sędzia WSA – Sławomir Antoniuk Sędzia WSA – Andrzej Kołodziej Protokolant – specjalista Marek Kozłowski po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 lutego 2015 r. sprawy ze skargi Stowarzyszenia [...] z siedzibą w W. na bezczynność partii politycznej Prawo i Sprawiedliwość w przedmiocie dostępu do informacji publicznej 1. zobowiązuje partię polityczną Prawo i Sprawiedliwość do rozpoznania wniosku Stowarzyszenia [...] z siedzibą w W. z dnia [...] sierpnia 2014 r. w zakresie pkt 2, w terminie 14 dni od daty doręczenia prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy; 2. stwierdza, że bezczynność organu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa; 3. oddala skargę w pozostałym zakresie; 4. zasądza od partii politycznej Prawo i Sprawiedliwość na rzecz Stowarzyszenia [...] z siedzibą w W. kwotę 100 (słownie sto) złotych, tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Wnioskiem z dnia [.] sierpnia 2014 r. Stowarzyszenie [...] z siedzibą w W., na podstawie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2014 r., poz. 782), dalej: "u.d.i.p.", zwróciło się do partii politycznej Prawo i Sprawiedliwość o udostępnienie, w formie elektronicznej, informacji publicznej w następującym zakresie:

1. protokoły z posiedzeń zarządu partii politycznej Prawo i Sprawiedliwość od sierpnia 2013 r. do dnia otrzymania niniejszego wniosku o informację publiczną,

2. uchwały podjęte przez zarząd partii politycznej Prawo i Sprawiedliwość od sierpnia 2013 r. do dnia otrzymania niniejszego wniosku o informację publiczną,

3. protokoły z posiedzeń komisji rewizyjnej partii politycznej Prawo i Sprawiedliwość wraz z wynikami kontroli od sierpnia 2013 r. do dnia otrzymania niniejszego wniosku o informację publiczną,

4. wykaz ekspertyz/analiz/opinii opłaconych z Funduszu Eksperckiego partii w 2013r.

Za pismem z dnia [...] września 2014 r. Dyrektor Generalny Prawa i Sprawiedliwości przekazał wnioskodawcy informację wymienioną w pkt 4 wniosku.

W ww. piśmie wskazał, że zgodnie z art. 1 ust. 1 u.d.i.p. w związku z art. 61 Konstytucji, informacją publiczną jest informacja o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne, a także działalności innych osób w zakresie wykonywania przez nie zadań władzy publicznej i gospodarowania mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa.

W związku z tym, że partia polityczna nie wykonuje zadań władzy publicznej, czy też zadań publicznych, to wyłącznym zakresem działalności partii politycznej, podlagającej reżimowi u.d.i.p., jest gospodarowanie majątkiem Skarbu Państwa.

Fundusz ekspercki dysponuje środkami pochodzącymi z subwencji dla partii politycznej, która to subwencja pochodzi z budżetu państwa, co oznacza, że Prawo i Sprawiedliwość gospodaruje w tym zakresie majątkiem Skarbu Państwa.

W związku z powyższym, udostępnieniu w trybie u.d.i.p. podlega informacja o wykazie analiz, opinii, ekspertyz opłaconych z Funduszu Eksperckiego partii za rok 2013 r. (pkt 4 wniosku).

Natomiast działalność organów wewnętrznych partii i podejmowane na posiedzeniach tychże organów akty wewnątrzkorporacyjne nie stanowią informacji publicznej w rozumieniu u.d.i.p. Nie są bowiem sprawą publiczną, a tym samym nie są objęte interesem publicznym obywateli. Z tego względu należy odmówić udostępnienia informacji wymienionych w pkt 1 - 3 wniosku, ponieważ nie mieszczą się one w zakresie przedmiotowym art. 61 ust. 1 Konstytucji.

Pismem z dnia [...] września 2014 r. Stowarzyszenie [...] wniosło do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na bezczynność Prawa i Sprawiedliwości w zakresie rozpatrzenia wniosku z dnia [...] sierpnia 2014 r.

Zarzucając naruszenie art. 61 ust. 1 i 2 Konstytucji w związku z art. 10 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i podstawowych wolności (Dz. U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284 ze zm.), art. 1 ust. 1, art. 2, art. 4 ust. 2, art. 6 ust. 1, art. 16 ust. 1 u.d.i.p., poprzez nieudzielenie informacji publicznej Stowarzyszenie wniosło o:

1. zobowiązanie Prawa i Sprawiedliwości do wykonania wniosku w terminie 14 dni od dnia doręczenia akt organowi,

2. zasądzenie na rzecz strony skarżącej zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych.

W motywach skargi skarżące Stowarzyszenie wskazało, iż w odpowiedzi na ww. wniosek z dnia [...] sierpnia 2014 r. partia Prawo i Sprawiedliwość udzieliła informacji w częściowym zakresie (pkt 4 wniosku), w pozostałym zaś odmówiła udzielenia informacji nie wydając jednak decyzji administracyjnej w tym przedmiocie na podstawie art. 16 ust. 1 u.d.i.p. Jednocześnie partia Prawo i Sprawiedliwość powołała się na fakt, że pytania objęte pkt 1 - 3 wniosku nie stanowią informacji publicznej. Stoi to w sprzeczności z odmową udzielenia informacji. Niedopuszczalne jest wydanie decyzji odmownej, gdy żądana informacja nie jest informacją publiczną w rozumieniu u.d.i.p. Przepisy tej ustawy nie znajdują wówczas zastosowania, a tym samym nie może być stosowany art. 16 u.d.i.p.

Powołując orzeczenia sądów administracyjnych skarżące Stowarzyszenie podkreśliło, iż partia polityczna jest podmiotem zobowiązanym na gruncie u.d.i.p. do udostępnienia informacji mającej walor informacji publicznej i będącej w jego posiadaniu. Przedmiotem wniosku z dnia [...] sierpnia 2014 r. jest informacja publiczna, którą partia Prawo i Sprawiedliwość ma obowiązek udostępnić.

W odpowiedzi na skargę partia Prawo i Sprawiedliwość wniosła o oddalenie skargi w całości oraz o zasądzenie od skarżącego Stowarzyszenia kosztów postępowania według norm przepisanych.

Dodatkowo wskazała, iż nałożenie obowiązku udostępniania informacji publicznej na partie polityczne (art. 4 ust. 2 u.d.i.p.) jest ograniczone w porównaniu z organami administracji publicznej. Zakresem podmiotowym ustawy są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne (art. 4 ust. 1 u.d.i.p.). Przepis art. 4 ust. 2 u.d.i.p. należy zatem interpretować jako stanowiący autonomiczną - w stosunku do art. 1 ust. 1 u.d.i.p. - kategorię informacji publicznej o działalności tego podmiotu. Powyższe potwierdza analiza treści art. 4 i 6 u.d.i.p. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 2, 3 i 4 u.d.i.p., tylko na podmioty określone w art. 4 ust. 1 u.d.i.p. nałożono obowiązek udostępnienia informacji o organizacji, przedmiocie działalności i kompetencjach, organach i osobach sprawujących w nich funkcje i ich kompetencjach, zasadach funkcjonowania podmiotów. Gdyby intencją ustawodawcy było uwzględnienie partii politycznych w katalogu podmiotów zobowiązanych na podstawie art. 4 ust. 1 u.d.i.p., to racjonalny ustawodawca tak ukształtowałby treść tego przepisu, ażeby swoim zakresem obejmował partie polityczne. Ustawodawca tego jednak nie uczynił.

Nadto partia Prawo i Sprawiedliwość zaznaczyła, iż informacje objęte pkt 1 - 3 wniosku nie stanowią "danych publicznych" w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 4 u.d.i.p. Informacje te (uchwały, protokoły z posiedzeń zarządu partii Prawo i Sprawiedliwość oraz protokoły z posiedzeń komisji rewizyjnej) nie noszą znamion dokumentów urzędowych, nie są zatem informacją publiczną.

Partia Prawo i Sprawiedliwość nie jest organem władzy publicznej. Nie wydaje zatem decyzji administracyjnych. W niniejszej sprawie wydanie decyzji nie było wymagane, gdyż wniosek z dnia [...] sierpnia 2014 r. został częściowo uwzględniony i wykonany w drodze czynności materialno-technicznej, a w pozostałym zakresie udzielono pisemnych wyjaśnień, iż żądane informacje nie stanowią informacji publicznej. Pisemne poinformowanie wnioskodawcy, że żądane informacje nie mogą być udostępnione w trybie u.d.i.p. jest możliwe w odniesieniu do tych informacji, które nie posiadają przymiotu informacji publicznych.

W piśmie procesowym z dnia [...] lutego 2015 r., stanowiącym załącznik do protokołu rozprawy, partia Prawo i Sprawiedliwość podtrzymała dotychczasowe stanowisko w sprawie powołując się na pogląd wyrażony przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 26 listopada 2014 r. o sygn. akt I OSK 633/14.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę zgodności z prawem działalności administracji publicznej, która w myśl art. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), dalej: "p.p.s.a.", odbywa się na zasadach określonych w przepisach tej ustawy. W sprawie niniejszej, z uwagi na przedmiot zaskarżenia, należy mieć na uwadze przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej, która kształtuje prawo do informacji publicznej, a także określa zasady i tryb jej udostępniania oraz ponownego wykorzystania (art. 1 - 2a u.d.i.p.). Kognicja sądów administracyjnych do rozpoznania skarg na bezczynność w takich sprawach wynika z art. 3 § 2 pkt 4 i 8 p.p.s.a., zaś potwierdza ją dodatkowo brzmienie art. 21 u.d.i.p.

Stosownie do art. 149 § 1 p.p.s.a., sąd, uwzględniając skargę na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organy w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 1 - 4a, zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu lub interpretacji lub dokonania czynności, lub stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa. Jednocześnie sąd stwierdza, czy bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa. W myśl art. 149 § 2 p.p.s.a., sąd, w przypadku, o którym mowa w § 1, może ponadto orzec z urzędu albo na wniosek strony o wymierzeniu organowi grzywny w wysokości określonej w art. 154 § 6.

W ocenie Sądu, skarga na bezczynność partii politycznej Prawo i Sprawiedliwość w kontrolowanej sprawie jest zasadna jedynie w części zakreślonej wnioskiem z dnia [...] sierpnia 2014 r. (pkt 2 wniosku) z powodów wskazanych poniżej.

Przepisy ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi nie definiują pojęcia bezczynności. W piśmiennictwie przyjmuje się jednak, że bezczynność organu administracji publicznej zachodzi wówczas, gdy w prawnie ustalonym terminie organ ten nie podjął żadnych czynności w sprawie lub wprawdzie prowadził postępowanie, ale - mimo istnienia ustawowego obowiązku - nie zakończył go wydaniem w terminie decyzji, postanowienia lub też innego aktu lub nie podjął stosownej czynności określonej w art. 3 § 2 pkt 1-4a p.p.s.a. (T. Woś [w:] T. Woś, H. Knysiak-Molczyk, M. Romańska, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2011, s. 109). Skarga na bezczynność ma na celu zwalczenie zwłoki w załatwieniu sprawy, poprzez spowodowanie wydania przez organ oczekiwanego aktu lub podjęcia określonej czynności. Dla stwierdzenia bezczynności organu nie ma znaczenia fakt, z jakich powodów organ zwleka z realizacją wniosku, a w szczególności, czy zwłoka spowodowana jest zawinioną lub też niezawinioną opieszałością organu. Istotne bowiem jest, że organ dopuszcza się zwłoki w rozpatrzeniu wniosku, a jego procedowanie wydłuża czas oczekiwania przez stronę na rozstrzygnięcie sprawy. Natomiast okoliczności, które powodują zwłokę organu oraz jego działania w toku rozpoznawania sprawy (jak też zaniechania) oraz stopień przekroczenia terminów, wpływają na ocenę zasadności skargi na bezczynność w tym sensie, że sąd zobowiązany jest je ocenić przy jednoczesnym stwierdzeniu, czy istniejąca bezczynność miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa, czy też nie.

Wniosek o udostępnienie informacji publicznej podlega rozpatrzeniu w drodze czynności materialno - technicznej, w rozumieniu art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. lub decyzji administracyjnej (art. 3 § 2 pkt 1 p.p.s.a.). Oczywistym zatem jest, że w przypadku niepodjęcia przez adresata wniosku takich prawnych form działania, strona może zwalczać stan jego opieszałości w drodze skargi na bezczynność w trybie art. 3 § 2 pkt 8 p.p.s.a. Strona ma prawo kwestionowania bezczynności organu zawsze, gdy uznaje, że żądane przez nią informacje są informacjami publicznymi i powinny być jej udzielone w trybie u.d.i.p. W przypadku takiej skargi, sąd dokonuje kwalifikacji żądanych informacji i w zależności od ich charakteru, podejmuje stosowne rozstrzygnięcie. Stwierdzając lub nie stwierdzając bezczynności organu w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej, ocenia wówczas prawidłowość dokonania przez organ kwalifikacji wniosku, zapewniając stronie niezbędną ochronę sądową w zakresie dostępu do informacji publicznej.

Ustawa o dostępie do informacji publicznej służy realizacji konstytucyjnego prawa dostępu do wiedzy na temat działalności organów władzy publicznej, osób pełniących funkcje publiczne, organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa (art. 61 ust. 1 Konstytucji). Używając w art. 2 ust. 1 u.d.i.p. pojęcia "każdemu", ustawodawca precyzuje zastrzeżone w Konstytucji obywatelskie uprawnienie, wskazując, że każdy może z niego skorzystać na określonych w tej ustawie zasadach. Ustawa ta reguluje zasady i tryb dostępu do informacji, mających walor informacji publicznych, wskazuje, w jakich przypadkach dostęp do informacji publicznej podlega ograniczeniu oraz kiedy żądane przez wnioskodawcę informacje nie mogą zostać udostępnione. Ustawa znajduje zastosowanie jedynie w sytuacjach, gdy spełniony jest jej zakres przedmiotowy i podmiotowy.

Zakres przedmiotowy wyznacza art. 1 ust. 1 u.d.i.p., zgodnie z którym każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu i ponownemu wykorzystaniu na zasadach i w trybie określonych w niniejszej ustawie. Przepis ten wyraża ogólną zasadę jawności o sprawach publicznych. Natomiast art. 6 u.d.i.p. konkretyzuje przedmiot informacji publicznej, nie tworząc jednak zamkniętego katalogu źródeł i rodzajów informacji posiadających przymiot informacji publicznej.

W świetle powyższych regulacji, w orzecznictwie sądów administracyjnych przyjmuje się szerokie rozumienie pojęcia informacji publicznej. Definiuje się ją jako każdą wiadomość wytworzoną przez szeroko rozumiane władze publiczne oraz osoby pełniące funkcje publiczne, a także inne podmioty, które tę władzę realizują bądź gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa w zakresie swoich kompetencji. Podkreśla się, że taki charakter ma również wiadomość niewytworzona przez podmioty publiczne, lecz odnosząca się do tych podmiotów (por. uchwała NSA z dnia 9 grudnia 2013 r. o sygn. akt I OPS 8/13, publ. https://orzeczenia.nsa.gov.pl).

Informacja publiczna musi przy tym dotyczyć sfery istniejących już danych i faktów i może pochodzić od dowolnych podmiotów, jeżeli tylko odnosi się do "sprawy publicznej" w rozumieniu art. 1 ust. 1 u.d.i.p. Za informację publiczną uznaje się zatem m. in. treść wszelkiego rodzaju dokumentów odnoszących się do organu władzy publicznej lub podmiotu niebędącego organem władzy publicznej, lecz wykonującego zadania publiczne bądź pełniącego funkcje publiczne. Są nią zarówno dokumenty bezpośrednio przez te podmioty wytworzone, jak i te, których używają one przy realizacji przewidzianych prawem zadań, nawet gdy nie pochodzą wprost od nich.

Zaznaczenia wymaga, że w świetle ww. przepisów prawo do udostępnienia informacji publicznej w postaci dokumentów nie zostało ograniczone wyłącznie do dokumentów urzędowych (art. 6 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 6 ust. 2 u.d.i.p.). Pojęcie dokumentu na gruncie u.d.i.p. należy rozumieć w szerokim znaczeniu prawa do informacji publicznej. Na potrzeby konstytucyjnego prawa do informacji za "dokument w ogólności" należy rozumieć każdą informację o działalności władzy publicznej lub o sprawach publicznych, wysłowioną i zobiektywizowaną na jakimś nośniku i najczęściej przybierającą postać pisemną. W najszerszym rozumieniu dokumentem będzie każdy nośnik danych, który może przybrać formę papierową, elektroniczną, cyfrową (W. Sokolewicz, L. Garlicki, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2005, tom IV, s. 35).

Z kolei zakres podmiotowy ustawy o dostępie do informacji publicznej wyznacza jej art. 4. Przepis ten w ust. 1 stanowi, iż obowiązane do udostępnienia informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności: (1) organy władzy publicznej, (2) organy samorządów gospodarczych i zawodowych, (3) podmioty reprezentujące zgodnie z odrębnymi przepisami Skarb Państwa, (4) podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego, (5) podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego lub zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów. Obowiązane do udostępniania informacji publicznej są również organizacje związkowe i pracodawców, reprezentatywne, w rozumieniu ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego (Dz. U. Nr 100, poz. 1080 ze zm.) oraz partie polityczne (ust. 2).

Wobec takiego brzmienia regulacji należy przyjąć, że obowiązki wynikające z ustawy o dostępie do informacji publicznej aktualizują się w odniesieniu do każdej posiadanej przez partię informacji o znaczeniu publicznym. Nie chodzi zatem o każdą informację związaną z funkcjonowaniem partii politycznej, lecz taką, która wiąże się z elementem publicznym (por. wyroki NSA: z dnia 18 grudnia 2014 r., sygn. akt I OSK 611/14 oraz sygn. akt I OSK 687/14; publ. https://orzeczenia.nsa.gov.pl).

Przepis art. 11 ust. 1 i 2 Konstytucji stanowi, iż Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania partii politycznych. Partie polityczne zrzeszają się na zasadach dobrowolności i równości obywateli polskich w celu wpływania metodami demokratycznymi na kształtowanie polityki państwa. Finansowanie partii politycznych jest jawne. W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o partiach politycznych (Dz. U. z 2011 r. Nr 155, poz. 924 ze zm.), partia polityczna jest dobrowolną organizacją, występującą pod określoną nazwą, stawiającą sobie za cel udział w życiu publicznym poprzez wywieranie metodami demokratycznymi wpływu na kształtowanie polityki państwa lub sprawowanie władzy publicznej. Przepis art. 8 ww. ustawy stanowi, iż partie polityczne kształtują swoje struktury oraz zasady działania zgodnie z zasadami demokracji, w szczególności przez zapewnienie jawności tych struktur, powoływania organów partii w drodze wyborów i podejmowania uchwał większością głosów. Z kolei w myśl art. 28 ust. 1 pkt 1 ustawy, partia polityczna, która w wyborach do sejmu samodzielnie tworząc komitet wyborczy otrzymała w skali kraju co najmniej 3% ważnie oddanych głosów na jej okręgowe listy kandydatów na posłów, ma prawo do otrzymywania przez okres kadencji Sejmu, w trybie i na zasadach określonych w niniejszej ustawie, subwencji z budżetu państwa na działalność statutową.

W orzecznictwie i doktrynie podkreśla się szczególną rolę ustrojową partii politycznych, wskazując, iż są one nie tylko szczególną postacią realizacji obywatelskiego prawa do zrzeszania się, ale także szczególną formą organizacji publicznej dążącej do sprawowania bądź utrzymania władzy w państwie. Partie polityczne są także elementem systemu politycznego, organizacjami bezpośrednio współkształtującymi ustrój polityczny państwa, co przekłada się w ujęciu przedmiotowym na uczynieniu z partii instytucji ustroju politycznego o charakterze państwowotwórczym. Obowiązujące w Polsce regulacje prawne dotyczące partii politycznych, tak na poziomie Konstytucji, jak i ustawodawstwa zwykłego, uwzględniają najnowsze tendencje w prawie współczesnych państw demokratycznych. Oznacza to, że państwo akceptuje zasadniczą funkcję partii w systemie demokratycznym i uznaje prawo partii politycznych do wpływania na kształtowanie polityki państwa. Jest to funkcja publiczna, ściśle związana z władzą państwową (por. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 grudnia 2004 r, sygn. akt K 25/03, publ. OTK ZU nr 11/A/2004; J. Majchrowski, Partie polityczne w świetle nowej Konstytucji, PiP nr 11 - 12/1997, s. 169).

W świetle powyższego, w ocenie Sądu, uzasadnione jest stanowisko, że partia polityczna Prawo i Sprawiedliwość spełnia funkcje publiczne. Należy przy tym podkreślić, że jest to partia parlamentarna, zatem przykładowo: uczestnictwo tej partii w wyborach, rejestracja komitetów wyborczych i kandydatów, udział partii we władzy ustawodawczej, a także we władzy parlamentarnej Unii Europejskiej, potencjalny lub realny wpływ na obsadzanie stanowisk publicznych oraz finansowanie działalności z budżetu państwa są przejawami aktywności w sferze publicznej, związanej z polityką państwa, a informacje na ten temat dotyczą spraw publicznych.

Z akt sprawy wynika, że za pismem z dnia [...] września 2014 r. partia Prawo i Sprawiedliwość udostępniła Stowarzyszeniu informację publiczną wymienioną w pkt 4 wniosku z dnia [...] sierpnia 2014 r., tj. wykaz ekspertyz/analiz/opinii opłaconych z Funduszu Eksperckiego partii w 2013 r. Okoliczności tej nie kwestionuje strona skarżąca zarzucając, iż partia pozostaje w stanie bezczynności w stosunku do pozostałej części wniosku obejmującej: (1) protokoły z posiedzeń zarządu partii od sierpnia 2013 r. do dnia otrzymania wniosku, (2) uchwały podjęte przez zarząd partii od sierpnia 2013 r. do dnia otrzymania wniosku, (3) protokoły z posiedzeń komisji rewizyjnej partii wraz z wynikami kontroli od sierpnia 2013 r. do dnia otrzymania wniosku.

Analiza treści żądanych informacji, złożonych na wezwanie Sądu do akt sprawy, prowadzi w ocenie Sądu do wniosku, że informacje objęte pkt 1 i 3 wniosku - nie stanowią informacji publicznej.

Protokoły posiedzeń Komitetu Politycznego Prawa i Sprawiedliwości (funkcje "zarządu partii" pełni Komitet Polityczny - art. 11 ust. 1 pkt 4, 18 i 19 Statutu Prawa i Sprawiedliwości), za wskazany we wniosku okres, nie zawierają danych publicznych. Mają one postać zestandaryzowaną co do formy i treści. Zawierają bardzo ogólne informacje dotyczące przebiegu poszczególnych posiedzeń Komitetu Politycznego partii, tj. o otwarciu posiedzenia, zaakceptowaniu protokołu z poprzedniego posiedzenia Komitetu Politycznego, zaproponowaniu porządku obrad, odbyciu dyskusji nad punktami przyjętego porządku obrad oraz o zakończeniu posiedzenia. Nie można uznać, że treść tych dokumentów posiada walor informacji publicznej w rozumieniu art. 1 ust. 1 u.d.i.p. Żądane protokoły posiedzeń Komitetu Politycznego dotyczą w istocie wewnętrznej organizacji i przebiegu bieżącej pracy partii, a nie "sprawy publicznej". Ani treść protokołów posiedzeń, ani treść porządków obrad stanowiących załączniki do protokołów, zredagowanych również w sposób ogólny, nie zawierają informacji publicznej.

To samo dotyczy protokołów z posiedzeń Krajowej Komisji Rewizyjnej (art. 11 ust. 1 pkt 5, art. 44 Statutu). Ich treść, w ocenie Sądu, nie zawiera informacji o sprawach publicznych, lecz dotyczy wewnętrznej organizacji pracy i bieżących działań tego organu.

Nie stanowi też informacji publicznej - w rozumieniu art. 1 ust. 1 w zw. z art. 6 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. - załączona uchwała Krajowej Komisji Rewizyjnej Prawa i Sprawiedliwości. Nie jest to informacja o źródłach finansowania partii (art. 23a i art. 24 ustawy o partiach politycznych), ani informacja o wydatkowaniu majątku partii politycznej, mającego publiczny charakter (art. 34 i nast. ww. ustawy), ani też informacja o środkach finansowych gromadzonych z określonych źródeł w ramach Funduszu Wyborczego (art. 35 i art. 36 ww. ustawy), a tylko takie informacje, dotyczące majątku partii politycznych, podlegają udostępnieniu przez nie w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej (por. wyrok NSA z dnia 26 listopada 2014 r., sygn. akt I OSK 633/14; publ. https://orzeczenia.nsa.gov.pl).

Prawidłowo zatem, w ocenie Sądu, partia Prawo i Sprawiedliwość uznała, że objęte pkt 1 i 3 wniosku informacje nie posiadają waloru informacji publicznej. W konsekwencji, zasadnie poinformowała Stowarzyszenie (pismem z dnia 1 września 2014 r.), że wniosek w tym zakresie nie podlega realizacji w trybie przewidzianym w u.d.i.p. Nie ma zatem racji Stowarzyszenie zarzucając partii stan bezczynności w powyższym zakresie.

Nieuzasadniony jest również zarzut Stowarzyszenia, iż partia Prawo i Sprawiedliwość popadła w sprzeczność na gruncie przepisów u.d.i.p., bowiem odmówiła udostępnienia wnioskowanej informacji publicznej nie wydając w tej sprawie decyzji administracyjnej. Oczywistym jest, że ww. pismo z dnia [...] września 2014 r. nie stanowi, opartej o art. 16 ust. 1 u.d.i.p., decyzji administracyjnej o odmowie udostępnienia informacji publicznej. Przedstawiając wnioskodawcy stanowisko wobec wniosku informacyjnego, Dyrektor Generalny partii Prawo i Sprawiedliwość stwierdził w ww. piśmie, że wnioskowane informacje nie stanowią informacji publicznej w rozumieniu ustawy o dostępie do informacji publicznej. W myśl zaś art. 16 ust. 1 u.d.i.p., decyzje są wydawane w sprawach z zakresu przedmiotowego informacji publicznej. W przypadku, gdy żądana informacja nie stanowi informacji publicznej, wystarczy o tym poinformować wnioskodawcę w formie pisma. Pismo o takiej właśnie treści wystosowano do skarżącego Stowarzyszenia.

W ocenie Sądu, nie można zgodzić się jednak ze stanowiskiem partii Prawo i Sprawiedliwość, że informacje objęte pkt 2 wniosku - uchwały podjęte przez Komitet Polityczny od sierpnia 2013 r. do dnia otrzymania wniosku - nie posiadają waloru informacji publicznej.

Uchwały te stanowią przede wszystkim formalną podstawę aktywności partii w sferze publicznej - zarówno o znaczeniu lokalnym, jak i ogólnokrajowym, a ponadto dotyczą spraw publicznych. Przykładowo, w ten sposób należy zakwalifikować: uchwałę w sprawie zawiadomienia Państwowej Komisji Wyborczej o utworzeniu komitetu wyborczego oraz zamiarze zgłoszenia kandydatów w wyborach do Parlamentu Europejskiego zarządzonych na dzień 25 maja 2014 r. (...), uchwałę w sprawie akceptacji list kandydatów Prawa i Sprawiedliwości w wyborach do Parlamentu Europejskiego, zarządzonych na dzień 25 maja 2014 r. wraz z listą kandydatów stanowiącą załącznik do uchwały, uchwałę w sprawie zawiadomienia Państwowej Komisji Wyborczej o utworzeniu komitetu wyborczego oraz zamiarze zgłoszenia kandydatów na senatora w wyborach uzupełniających zarządzonych na dzień 7 września 2014 r., uchwały w sprawie akceptacji kandydatów Prawa i Sprawiedliwości w wyborach uzupełniających do Senatu RP w określonych okręgach wyborczych, zarządzonych na dzień 7 września 2014 r.

Nie sposób zatem zgodzić się z twierdzeniem partii Prawo i Sprawiedliwość, że informacje objęte pkt 2 wniosku nie posiadają (w całości) waloru informacji publicznej i nie podlegają udostępnieniu w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej. Jak już wyżej wskazano partia polityczna spełnia funkcje publiczne, zatem zawarta w uchwałach Komitetu Politycznego informacja dotycząca np. udziału tej partii w wyborach czy rejestracji komitetów wyborczych i kandydatów, jest informacją publiczną w rozumieniu art. 1 ust. 1 u.d.i.p.

Z powyższych względów stanowisko Prawa i Sprawiedliwości odnośnie pkt 2 wniosku jest chybione, co jednak nie przesądza analizowanej kwestii co do obowiązku udostępnienia wszystkich żądanych informacji (wszystkich uchwał Komitetu Politycznego podjętych we wskazanym okresie), lecz przesądza co do obowiązku procedowania przez Prawo i Sprawiedliwość nad powyższym wnioskiem w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej, przy zastosowaniu dostępnych w niej instytucji prawnych.

Zarzut bezczynności Prawa i Sprawiedliwości w powyższym zakresie należy uznać tym samym za zasadny. Skoro bowiem partia dysponuje żądaną informacją, a informacja ta posiada walor informacji publicznej, to powinna załatwić wniosek strony skarżącej zgodnie z ustawą o dostępie do informacji publicznej, tj. udzielając tej informacji albo odmawiając jej udzielenia w procesowej formie decyzji administracyjnej.

Przepis art. 13 ust. 1 u.d.i.p. stanowi, że udostępnienie informacji publicznej następuje bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku. Mając powyższe na względzie Sąd, uwzględniając skargę na bezczynność Prawa i Sprawiedliwości zakreślił termin 14-dniowy do rozpoznania wniosku liczony od dnia doręczenia prawomocnego wyroku raz z aktami sprawy.

Jednocześnie, biorąc pod uwagę fakt, iż bezczynność wynikała z błędnej interpretacji przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej, nie zaś z celowego działania, czy opieszałości podmiotu obowiązanego, Sąd stwierdził, że bezczynność nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa.

Mając na względzie wszystko powyższe, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie art. 149 § 1 p.p.s.a., orzekł jak w pkt 1 i 2 sentencji. W pozostałym zakresie Sąd skargę oddalił w oparciu o dyspozycję art. 151 p.p.s.a. - jak pkt 3 sentencji. O kosztach postępowania Sąd postanowił na podstawie art. 200 i art. 205 § 1 p.p.s.a., jak w pkt 4 sentencji wyroku.



Powered by SoftProdukt