Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Renata Nawrot, Sędziowie Sędzia WSA Artur Kot, Sędzia WSA Marek Wroczyński (sprawozdawca), Protokolant Referent Magdalena Krawczyk, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 kwietnia 2017 r. w Radomiu sprawy ze skargi B. G. i S. G. na decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] września 2016 r. nr [...] w przedmiocie nakazania wykonania określonych robót budowlanych uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w [...] z [...] lipca 2016 r. nr [...].

Zaskarżoną decyzją z dnia [...] września 2016 roku, nr [...] M. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy

z dnia 14 czerwca 1960 roku Kodeks postępowania administracyjnego( DZ.U z 2016 roku, poz. 23, dalej jako k.p.a.) oraz art. 83 ust.2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane( DZ.U z 2016 roku, poz. 290, dalej jako prawo budowlane) po rozpatrzeniu odwołania B. i S. G. od decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w L.( dalej jako PINB w L.) nr [...] z dnia [...] lipca 2016 r. nakazującej T. K. wykonanie w budynku gospodarczym zlokalizowanym na działce nr ew. [...], położonej w miejscowości P. D. [...], gm. S. n. W. :

- betonowe schody zewnętrzne do budynku gospodarczego;

- posadzkę w przedmiotowym budynku

- otynkować i wykonać obróbki blacharskie cokołu w terminie do [...] października 2016 roku – utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

Podstawą rozstrzygnięcia były następujące ustalenia faktyczne i dokonana ocena prawna.

W związku z pismem B. i S. G. z dnia [...] października 2015 roku informującym, iż T. K. zgłaszając budynek gospodarczy wybudowała na fundamentach piwnicy altanę.

Organ [...] ( w dniach [...] listopada 2015 roku, [...] stycznia i [...] kwietnia 2016 roku) przeprowadził oględziny, podczas których ustalono, iż na działce nr ew. [...] zlokalizowany jest drewniany budynek gospodarczy o wymiarach [...] m długości, [...] m szerokości, wysokość elewacji frontowej wynosi [...] m, elewacja tylna [...] m, który jest posadowiony na fundamentach piwnicy. Szkielet budynku stanowią słupy drewniane. Wypełnienie ścian drewniane ażurowe. Konstrukcja budynku trwale zamontowana

za pomocą kotew stalowych do ścian piwnicznych. Dach konstrukcji drewnianej kryty blachodachówką ze spadkiem na działkę inwestora – T. K.. Budynek jest zlokalizowany w odległości [...] i [...] m – ukośnie do granicy sąsiedniej działki.

Nie zostały wykonane wszystkie roboty budowlane( brak posadzek, schodów zewnętrznych). Roboty budowlane były wykonywane na podstawie zgłoszenia zamiaru budowy budynku gospodarczego z dnia [...] września 2014 roku o wymiarach [...] x [...] m, wysokość [...] m na działce nr ew. [...], w odległości [...] m od granicy z działką nr [...] , wskazując, że budynek będzie miał dach jednospadowy z odprowadzeniem wód opadowych na działkę własną i zostanie wykonany w technologii tradycyjnej, metodą gospodarczą na istniejącej piwnicy. Budynek miał być wykonany z bloczków gazobetonowych, cegły ceramicznej i kamienia.

Postanowieniem z dnia [...] maja 2016 roku, nr [...] PINB w L. nakazał T. K.:

- wstrzymać prowadzenie robót budowlanych przy budynku gospodarczym,

na działce ewidencyjnej nr [...] , w miejscowości P. D.;

- wykonać przez osobę uprawnioną inwentaryzację budowlaną i opinię techniczną wykonanych robót budowlanych przy budowie przedmiotowego budynku gospodarczego i przedłożyć w PINB w terminie [...] dni od dnia doręczenia rozstrzygnięcia. W dniu [...] czerwca 2016 roku do organu wpłynęła żądana dokumentacja.

Decyzją z dnia [...] lipca 2016 roku, nr [...] PINB w L. nakazał T. K. wykonać w budynku gospodarczym zlokalizowanym na działce ew. nr [...],

w miejscowości P. D.:

- betonowe schody zewnętrzne do budynku gospodarczego;

- posadzkę;

- otynkować i wykonać obróbki blacharskie cokołu w terminie do [...] października 2016 roku.

Odwołanie od decyzji organu pierwszej instancji wnieśli B. i S. G..

Organ odwoławczy zważył co następuje:

Na podstawie ustaleń faktycznych podczas oględzin inwestorka na podstawie zgłoszenia wybudowała drewniany budynek gospodarczy o wymiarach [...] m x [...] m

oraz wysokości [...] m( elewacja frontowa), ok. [...] m( elewacja tylna). Budynek gospodarczy jest położony w odległości od [...] do [...] m od strony działki skarżących – B. i S. G.. Budynek ma konstrukcję słupową trwale zamontowaną

za pomocą kotew stalowych do ścian piwnicznych. W budynku stwierdzono brak posadzki, brak tynków na ścianach piwnicznych oraz brak obróbek blacharskich.

Do przedmiotowego budynku prowadzą prowizoryczne drewniane schodki.

W ocenie organu odwoławczego zbudowany obiekt należy zakwalifikować jako budynek gospodarczy ponieważ jest on trwale związany z gruntem, wydzielony

z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych( ścian), posiada dach oraz fundamenty. Zgodnie z definicją budynku gospodarczego zawartą w § 3 pkt 8 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie( DZ.U z 2002 roku, nr 75, poz. 690 ze zm. dalej jako rozporządzenie) przez budynek gospodarczy należy rozumieć budynek przeznaczony do niezawodowego wykonywania prac warsztatowych

oraz do przechowywania materiałów, narzędzi, sprzętu i płodów rolnych służącym mieszkańcom budynku mieszkalnego, budynku zamieszkania zbiorowego, budynku rekreacji indywidualnej, a także ich otoczenia, a w zabudowie zagrodowej przeznaczony do przechowywania środków produkcji rolnej i sprzętu oraz płodów rolnych. W ocenie organu mając na uwadze powyższą definicję budynku gospodarczego należy uznać obiekt wybudowany przez T. K. za budynek gospodarczy. Z protokołów oględzin wynika, iż inwestor przedmiotowy budynek wykorzystuje m.in.

do przechowywania sprzętu ogrodniczego oraz rowerów. Przedmiotowy budynek został wykonany niezgodnie z dokonanym zgłoszeniem, a w konsekwencji w niniejszej sprawie będzie miał zastosowanie przepis art. 50 – 51 prawa budowlanego. Stosownie do treści art. 50 ust.1 prawa budowlanego w przypadkach innych niż określone w art. 48 ust.1 lub 49b ust.1 właściwy organ wstrzymuje postanowieniem prowadzenie robót budowlanych wykonywanych:

1) bez wymaganego pozwolenia na budowę albo zgłoszenia lub

2) w sposób mogący spowodować zagrożenie bezpieczeństwa ludzi

lub mienia bądź zagrożenie środowiska lub

3) na podstawie zgłoszenia z naruszeniem art. 30 ust.1, lub

4) w sposób istotnie odbiegający od ustaleń warunków określonych

w pozwoleniu na budowę bądź w przepisach.

Postanowieniem nr [...] z dnia [...] maja 2016 roku PINB w L. nakazał wstrzymanie robót budowlanych prowadzonych przy budynku gospodarczym

oraz wykonanie inwentaryzacji budowlanej i opinii technicznej wykonanych robót

i przedłożenie w organie w terminie [...] dni. Ze złożonej przez inwestora opinii technicznej wynika, że wszystkie elementy budynku wykonane są według zasad obowiązujących w budownictwie i przy zastosowaniu znanych i powszechnie używanych materiałów budowlanych. Budynek w obecnym stanie technicznym nie zagraża bezpieczeństwu ludzi i mienia i nadaje się do użytkowania zgodnie

z przeznaczeniem. Z zaleceń opinii wynika, iż należy wykonać przy budynku następujące roboty budowlane – wykonanie schodów, posadzki otynkowanie cokołu

i wykonanie obróbki blacharskiej.

W ocenie organu odwoławczego przedmiotowy budynek nie narusza § 12 ust.3 pkt 4 rozporządzenia i z uwagi na swoje wymiary może być lokalizowany w odległości [...] m od granicy z działką sąsiednią. Na podstawie art. 51 ust.1 pkt 2 prawa budowlanego organ I Instancji prawidłowo nałożył obowiązek wykonania robót budowlanych wykazanych w opinii technicznej, celem doprowadzenia budynku do stanu zgodnego z prawem, określając termin wykonania tych robót.

Odnośnie zarzutów odwołania to organ wskazał, że są one niezasadne i nie mają wpływu na treść rozstrzygnięcia.

Skargę na decyzję organu odwoławczego wnieśli B. i S. G..

W uzasadnieniu skargi podnosili, iż organy błędnie ustaliły, iż inwestor – T. K. na podstawie zgłoszenia wykonała budynek gospodarczy drewniany.

W ocenie skarżących został wykonany budynek rekreacyjny, a nie budynek gospodarczy. W budynku nie jest przechowywany sprzęt związany z gospodarstwem, a butla gazowa, grill, stolik, huśtawka i dwa fotele, co wskazuje, że jest to altana. Ponadto obiekt jest usytuowany niezgodnie z przepisami przeciwpożarowymi - § 271 pkt 1 rozporządzenia gdzie określono, iż odległość między dwoma budynkami drewnianymi powinna wynosić minimum [...] m. Z tego względu występuje zagrożenie pożarowe, co nie stanowiło oceny organów administracji publicznej.

W odpowiedzi na skargę organ wnosił o jej oddalenie, podtrzymując dotychczas zaprezentowaną argumentację.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269) sąd administracyjny sprawuje kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, co oznacza, że w zakresie dokonywanej kontroli Sąd zobowiązany jest do zbadania, czy organ administracji orzekając w sprawie nie naruszył prawa w stopniu mogącym mieć wpływ na wynik postępowania. Zgodnie natomiast z art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. Nr 153, poz. 1279 ze zm., powoływanej dalej jako p. p. s. a.) rozstrzygając daną sprawę, sąd nie jest związany zarzutami i wnioskami skargi, może zastosować przewidziane ustawą środki w celu usunięcia naruszenia prawa w stosunku do aktów lub czynności wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach, prowadzonych w granicach sprawy, której dotyczy skarga, jeżeli jest to niezbędne dla końcowego jej załatwienia (art. 135 p.p.s.a.).

W ocenie w pierwszej kolejności należy odnieść się do podnoszonego zarzutu prawidłowości oceny organów administracji publicznej, iż inwestor na podstawie zgłoszenia dokonanego w dniu [...] września 2014 roku – zamiaru wykonania budynku gospodarczego taki obiekt na swojej działce nr [...] w miejscowości P. D. rzeczywiście wykonała obiekt budowlany zgodnie ze zgłoszeniem..

W myśl art. 3 pkt 3 prawa budowlanego obiektem budowlanym, do którego znajdują zastosowanie przepisy ustawy jest budynek, budowla oraz obiekt małej architektury. Ustalając pojęcie obiektu budowlanego ustawodawca posłużył się terminami określonymi w dalszych przepisach art. 3 prawa budowlanego. Aby zatem ustalić z jakim obiektem mamy do czynienia, przepisy te należy rozpatrywać łącznie. Definicje pojęć budynku, budowli oraz obiektu małej architektury zawarte zostały odpowiednio w pkt 2 – 4 art. 3 prawa budowlanego. Przez budynek należy rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni

za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach. Budowlę należy rozumieć każdy obiekt budowalny niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury jak obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady ....... Obiekt małej architektury - należy rozumieć niewielkie obiekty, a w szczególności:

a) kultu religijnego, jak kapliczki, krzyże przydrożne, figury,

b) posągi wodotryski i inne obiekty architektury ogrodowej,

c) użytkowe służące rekreacji codziennej i utrzymaniu porządku jak – piaskownice, huśtawki, drabinki, śmietniki.

Należy zauważyć, iż co prawda organ odwołuje się do definicji budynku z art. 3 pkt 2 prawa budowlanego i uznaje, iż taki budynek został przez inwestora wybudowany, z tym, że dokonane zgłoszenie mówiło o budynku gospodarczym murowanym, a został wykonany budynek drewniany. Poza oceną organu pozostała kwestia czy wzniesiony obiekt posiada wszystkie cechy budynku wymagane przez wyżej powołany przepis.

W ocenie sądu trudno jest uznać, iż przedmiotowy obiekt został wydzielony

z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych. Ściany przedmiotowego obiektu są drewniane – ażurowe( kratownica). Zgodnie z hipotezą § 328 ust.1 pkt 2 rozporządzenia przegrody( ściany) budynku winny odpowiadać przynajmniej minimalnym wymaganiom izolacyjności cieplnej ścian określonym w załączniku nr [...]. Organ w tym zakresie nie przeprowadził jakiejkolwiek analizy, ale sam ogląd dokumentacji fotograficznej obiektu wskazuje, iż może on być wykorzystywany do celów rekreacyjnych w okresie letnim.

Nadto kategoria budynku gospodarczego zgodnie z § 3 pkt 8 rozporządzenia została wyróżniona w oparciu o pełnioną przez niego funkcję gospodarczą.

Dla klasyfikacji obiektu jako gospodarczego funkcja ta winna być dominująca

i podstawowa. Fakt, iż w tym obiekcie przechowywane są rowery czy sprzęt ogrodniczy nie może jednoznacznie przesądzać o gospodarczym charakterze jego funkcji. Zwłaszcza, że definicja budynku gospodarczego wskazuje, iż jest to budynek zasadniczo przeznaczony do niezawodowego wykonywania prac warsztatowych

oraz do przechowywania różnego rodzaju sprzętów.

W ocenie sądu ustalenia poczynione przez organ, iż T. K. wybudowała na podstawie zgłoszenia budynek gospodarczy – drewniany nie znajdują potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym. Należy zgodzić się

ze skarżącymi, iż przedmiotowy obiekt jest altaną, która jest niewielką budowlą ogrodową, zwykle drewnianą o ażurowych ścianach. Altanę taką należy uznać, zgodnie z art. 3 pkt 3 prawa budowlanego za budowlę( por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 25 lutego 2016 roku, syg. akt II OSK 1587/14).

Niewątpliwie T. K. dokonała zgłoszenia określonych robót budowlanych( budowa budynku gospodarczego) i co do zasady brak sprzeciwu właściwego organu wyłącza uznanie, że roboty budowlane były wykonywane

w warunkach samowoli budowlanej, chyba, że rzeczywistym zamiarem inwestora było obejście przepisów budowlanych o uzyskaniu pozwolenia na budowę.

Inwestor T. K. zgłosiła wykonanie robót budowlanych – budowa budynku gospodarczego, a faktycznie wykonała obiekt budowlany – budowlę – drewnianą altanę o pow. zabudowy- około [...] m² , która nie wymagała pozwolenia na budowę.

Na dzień zgłoszenia robót budowlanych tj. [...] września 2014 roku budowa altany, o pow. zabudowy do [...] m² wymagała zgłoszenia, przy czym łączna liczba tych obiektów nie mogła przekraczać dwóch na każde [...] m ² . W tych okolicznościach

nie można postawić inwestorowi zarzutu, iż działał w warunkach samowoli budowlanej, a jego intencją było obejście prawa budowlanego. Należy zauważyć, iż od dnia 1 stycznia 2017 roku uległ zmianie stan prawny w zakresie budowy wolno stojących altan o powierzchni zabudowy do [...] m², w sytuacji gdy łączna liczba tych obiektów

na działce nie może przekraczać dwóch na każde [...] m² powierzchni działki. Zgodnie

z art. 29.1 pkt 2d i art. 30.1 pkt 1( zmiana DZ.U z 2016 roku, poz. 2255) budowa altan o wyżej powołanych parametrach nie wymaga ani pozwolenia na budowę,

ani zgłoszenia.

W ocenie Sądu organy prawidłowo uznały, iż inwestor budując obiekt budowlany na podstawie zgłoszenia odstąpił od dokonanego zgłoszenia, w zakresie rodzaju użytego materiału i konstrukcji obiektu, ale dokonały błędnej oceny, iż obiekt budowlany wybudowany przez inwestora jest budynkiem gospodarczym, zgodnie z definicją art. 3 pkt 2 prawa budowlanego i § 3 pkt 8 rozporządzenia.

Za zasadne zaś należy uznać, iż w sytuacji gdy obiekt został wykonany

z odstępstwami od art. 30 ust.1 prawo budowlane, to winno być przeprowadzone postępowanie naprawcze w trybie art. 50 – 51 prawa budowlanego.

Jednocześnie należy zauważyć, iż organ winien ocenić czy spełnione są warunki obecnie określone w art. 29.1 pkt 2d prawa budowlanego, jaki jest stan techniczny obiektu, w kontekście zagrożeń określonych w art. 50.1 pkt 2 prawa budowlanego,

czy występuje potrzeba wykonania czynności czy robót budowlanych celem doprowadzenia obiektu do stanu zgodnego z prawem. W związku z tym,

iż wybudowany obiekt budowlany nie jest budynkiem w sprawie jego lokalizacji nie będą miały zastosowania przepisy rozporządzenia w zakresie lokalizacji budynku - § 12 ust.3 pkt 4.

Organ ponownie rozpoznając sprawę uzupełni postępowanie wyjaśniające

w zakresie wyżej przedstawionym i dokona oceny zgodności wybudowanej budowli – drewnianej z przepisami prawa budowlanego.

W ocenie Sądu organy nieprawidłowo ustaliły stan faktyczny w sprawie uznając, iż inwestor wybudował budynek gospodarczy, czym naruszyły przepisy art. 7, art. 77 § 1 k.p.a. w sposób istotny mogący mieć wpływ na treść orzeczenia.

Dopiero na tle prawidłowych ustaleń faktycznych istnieje możliwość prawidłowego zastosowania przepisów prawa materialnego.

Z uwagi na powyższe biorąc za podstawę art. 145 §1 pkt.1 lit.c) p.p.s.a. orzeczono jak na wstępie.