Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w składzie: Przewodniczący Sędzia WSA Grażyna Staniszewska Sędziowie Sędzia WSA Krzysztof Dziedzic (spr.) Asesor WSA Jarosław Piątek po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 15 lipca 2020 r. sprawy ze skargi R.R. na bezczynność Przewodniczącego Rady Społecznej [...] w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej I. zobowiązuje Przewodniczącego Rady Społecznej [...] do załatwienia wniosku skarżącego R.R. z dnia [...] r. w terminie 14 dni od dnia doręczenia organowi odpisu prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy, II. stwierdza, że Przewodniczący Rady Społecznej [...] dopuścił się bezczynności, która nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa, III. zasądza od SPZOZ [...] na rzecz skarżącego R.R. kwotę 100 (sto) złotych, tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Wnioskiem z dnia [...] października 2019 r. R.R. zwrócił się do Przewodniczącego Rady Społecznej SP ZOZ [...] o udostępnienie informacji publicznej w postaci protokołów z posiedzeń Rady Społecznej przy SP ZOZ [...] z lat kadencji 2011-2015. Kopie protokołów miały być przesłane na adres email.

Adresat wniosku pismem z dnia [...] października 2019 r. odmówił R.R. udostępnienia żądanej informacji uzasadniając to tym, że żądane informacje mogą być wykorzystywane przez wnioskującego w postępowaniach sądowych, które toczą się z powództwa SP ZOZ przeciwko niemu. Z wniosku nie wynikało, aby był on podyktowany troską o dobro publiczne, czy też dobro Przychodni, zaś stosowanie instytucji przewidzianych w ustawie o dostępie do informacji publicznej dla realizacji indywidualnych potrzeb strony, nie było zamierzeniem ustawodawcy.

Pismem z dnia [...] listopada 2019 r. R.R. złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp. na bezczynność Przewodniczącego Rady Społecznej SP ZOZ [...], wnosząc w niej o zobowiązanie go do załatwienia wniosku z dnia [...] października 2019 r.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie wskazując, że za nadużycie prawa dostępu do informacji publicznej należy traktować próbę skorzystania z tej instytucji dla osiągnięcia celu innego niż troska o dobro publiczne jakim jest prawo do przejrzystego państwa, jego struktur, przestrzegania prawa przez podmioty życia publicznego, jawność działania administracji i innych organów władzy publicznej. Zdaniem organu działanie skarżącego nie świadczy o zamiarze uzyskania informacji publicznej w celu jej wykorzystania dla wspólnego dobra, czy też dobra jednostki, w której w składzie Rady Społecznej skarżący pozostaje od dnia 10 lipca 2018 r. Skarżący uzyskane dane chce wykorzystać w sprawie zawisłej przed sądem między skarżącym a SP ZOZ [...].

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 3 § 2 pkt 8 i 9 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U.2019. 2325, dalej jako p.p.s.a.), kontrola działalności administracji publicznej sprawowana przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania. W przypadku skarg na bezczynność kontroli sądu poddawany jest brak aktu lub czynności w sytuacji, gdy organ miał obowiązek podjąć działanie w danej formie i w określonym przez prawo terminie.

Przedmiotem skargi wniesionej w niniejszej sprawie jest bezczynność Przewodniczącego Rady Społecznej SP ZOZ [...] w rozpoznaniu wniosku skarżącego z dnia [...] października 2019 r. o udostępnienie informacji publicznej w postaci protokołów z posiedzeń Rady Społecznej przy SP ZOZ [...] z kadencji 2011-2015, który to wniosek złożony został na podstawie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz.U.2019.1429, dalej jako u.d.i.p.). Na gruncie ustawy o dostępie do informacji publicznej stan bezczynności ma miejsce w przypadku podmiotu, który będąc właściwym w sprawie i zobowiązanym do zareagowania na wniosek o udostępnienie informacji publicznej w sposób przewidziany w u.d.i.p., wbrew przepisom prawa, ani nie udostępnia w nakazanym terminie w drodze czynności materialno-technicznej żądanej informacji, ani też nie podejmuje innego działania mającego na celu rozpoznanie wniosku.

Stosownie do art. 4 ust. 1 u.d.i.p., obowiązane do udostępnienia informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności:1) organy władzy publicznej; 2) organy samorządów gospodarczych i zawodowych; 3) podmioty reprezentujące zgodnie z odrębnymi przepisami Skarb Państwa; 4) podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego; 5) podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów. Rada Społeczna przy SP ZOZ należy do podmiotów wymienionych w art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p., a zatem Przewodniczący Rady, do którego był skierowany wniosek skarżącego z dnia [...] października 2019 r., był zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej. Jednak wnioskowana informacja w postaci protokołów z posiedzeń Rady nie została skarżącemu udostępniona, gdyż adresat wniosku uznał, że żądane informacje mogą być wykorzystywane przez skarżącego w postępowaniach sądowych, które toczą się z powództwa SP ZOZ przeciwko niemu, a w związku z tym żądanie tych informacji stanowi nadużycie prawa.

W ocenie Sądu stanowisko to jest błędne. W orzecznictwie sądów administracyjnych wielokrotnie podkreślano, że z treści ustawy o dostępie do informacji publicznej nie wynika, aby cel prywatny stanowił przesłankę ograniczającą dostęp do informacji publicznej. Nie wynika to w szczególności z treści art. 1 ust. 1 i art. 6 u.d.i.p. Odmowa zastosowania wymienionych przepisów wyłącznie w oparciu o ustalenie, iż zamiarem wnioskodawcy jest ich wykorzystanie w celu prywatnym, byłaby odmową ich stosowania w oparciu o nieznane kryterium ustawowe. Rozpatrując wniosek o udostępnienie informacji publicznej właściwy podmiot nie jest upoważniony do badania interesu prawnego, ani nawet faktycznego wnioskodawcy (art. 2 ust. 2 u.d.i.p.). Ocena, czy określona informacja stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy nie może być odmienna w zależności od tego, jaki wnioskodawca ubiegać się będzie o jej udostępnienie. Jeżeli zatem konkretny dokument ma charakter informacji publicznej, to nie może być on tej cechy pozbawiony wówczas, gdy jego udostępnienie, zdaniem podmiotu zobowiązanego, mogłoby mieć negatywne konsekwencje dla tego podmiotu w ewentualnym procesie cywilnym (por. np. wyroki NSA z 18 października 2013 r. I OSK 1482/13, z 15 listopada 2013 r., I OSK 1585/13, z dnia 20 grudnia 2013 r., sygn. akt I OSK 1987/13).

Sąd orzekający w niniejszej sprawie w pełni akceptuje powyższe stanowisko sprowadzające się do stwierdzenia, że możliwość wykorzystania wnioskowanej informacji publicznej w celu prywatnym nie może wyłączyć obowiązku jej udostępnienia przez podmiot zobowiązany. Ponieważ zatem nie budziło wątpliwości, że informacja w postaci protokołów z posiedzeń Rady Społecznej przy SP ZOZ [...], stanowiła informację publiczną w rozumieniu przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej, to zdaniem Sądu powinna być skarżącemu udostępniona i to zgodnie z art. 13 ust. 1 u.d.i.p. bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku. Jednocześnie należy podkreślić, że z akt sprawy nie wynika, aby wniosek w rozpatrywanej sprawie został złożony w złej wierze np. w celu utrudnienie funkcjonowania podmiotu którego dotyczył, zdezorganizowania jego pracy czy wywołania dolegliwości u adresata wniosku. W tej sytuacji zdaniem Sądu nie było żadnych przesłanek do uznania złożonego wniosku za nadużycie prawa dostępu do informacji publicznej.

Zgodnie z art. 149 § 1 p.p.s.a. sąd, uwzględniając skargę na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organy w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 1-4 albo na przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 4a: 1) zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu, interpretacji albo do dokonania czynności; 2) zobowiązuje organ do stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa; 3) stwierdza, że organ dopuścił się bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania. Jednocześnie sąd stwierdza, czy bezczynność organu lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organ miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa (art. 149 § 1a p.p.s.a.).

Wobec powyższego na podstawie art. 149 § 1 pkt 1 p.p.s.a. należało zobowiązać adresata wniosku do załatwienia wniosku skarżącego z dnia 22 października 2019 r. i to w terminie 14 dni od daty doręczenia odpisu prawomocnego wyroku. Jednocześnie na podstawie art. 149 § 1a p.p.s.a. Sąd stwierdził, że bezczynność adresata wniosku nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa. Rażącym naruszeniem prawa jest naruszenie ciężkie, które nosi cechy oczywistej i wyraźnej sprzeczności z obowiązującym prawem, niepozwalające na zaakceptowanie w demokratycznym państwie prawa i wywołujące dotkliwe skutki społeczne lub indywidualne (por. B. Adamiak i J. Borkowski, Komentarz do kodeksu postępowania administracyjnego, Warszawa 1998 r., s. 808-812). W ocenie Sądu, w rozpoznawanej sprawie taka sytuacja rażącej bezczynności nie zaistniała, albowiem brak uwzględnienia wniosku skarżącego, nie wynikał ze złej woli zobowiązanego, lecz był wynikiem błędnej interpretacji przepisów.

Wobec uwzględnienia skargi na podstawie art. 200 w zw. z art. 205 § 1 Sąd zasądził od podmiotu, którego dotyczył wniosek na rzecz skarżącego zwrot kosztów postępowania, niezbędnych do celowego dochodzenia praw w postaci uiszczonej opłaty od skargi w wysokości 100 zł.